Γλώσσα Δ Δημοτικού Πετώντας με τις λέξεις

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Γλώσσα Δ Δημοτικού Πετώντας με τις λέξεις"

Transcript

1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Κλεοπάτρα Διακογιώργη Θεόδωρος Μπαρής Χαράλαμπος Στεργιόπουλος Ερμιόνη Τσιλιγκιριάν Γλώσσα Δ Δημοτικού Πετώντας με τις λέξεις β τεύχος Τόμος 3ος

2

3 Γλώσσα Δ Δημοτικού Πετώντας με τις λέξεις ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΕΥΧΟΣ Τόμος 3ος

4 Γ Κ.Π.Σ. / ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ / Ενέργεια / Κατηγορία Πράξεων α: «Αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών και συγγραφή νέων εκπαιδευτικών πακέτων» ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Δημήτριος Γ. Βλάχος Ομότιμος Καθηγητής του Α.Π.Θ Πρόεδρος του Παιδαγωγ. Ινστιτούτου Πράξη µε τίτλο: «Συγγραφή νέων βιβλίων και παραγωγή υποστηρικτικού εκπαιδευτικού υλικού µε βάση το ΔΕΠΠΣ και τα ΑΠΣ για το Δηµοτικό και το Nηπιαγωγείο» Επιστηµονικός Υπεύθυνος Έργου Γεώργιος Τύπας Σύμβουλος του Παιδαγ. Ινστιτούτου Αναπληρωτής Επιστηµ. Υπεύθ. Έργου Γεώργιος Οικονόµου Σύμβουλος του Παιδαγ. Ινστιτούτου Έργο συγχρηµατοδοτούµενο 75% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και 25% από εθνικούς πόρους.

5 ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Κλεοπάτρα Διακογιώργη, Λέκτορας του Πανεπιστ. Αθηνών Θεόδωρος Μπαρής, Εκπαιδευτικός Χαράλαμπος Στεργιόπουλος, Εκπαιδευτικός Ερμιόνη Τσιλιγκιριάν, Εκπαιδευτικός ΚΡΙΤΕΣ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ Γεωργία Κατσημαλή, Αναπλ. Καθηγ. του Πανεπιστημίου Κρήτης Όλγα Μούσιου - Μυλωνά, Σχολική Σύμβουλος Ιωάννης Ντελής - Σμυρίλιος, Εκπαιδευτικός ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ Καλλιόπη Σηφακάκη, Ζωγράφος - Σκιτσογράφος

6 ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Χριστίνα Χρυσούλα Δελή Φιλόλογος ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ Πέτρος Μπερερής, Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Χρήστος Παπαρίζος, Σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ Ειρήνη Χολέβα Φιλιπποπούλου, Σχολική Σύμβουλος ΠΡΟΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ACCESS Γραφικές Τέχνες Α.Ε. ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΟΡΑΣΗ Ομάδα Εργασίας Αποφ / και 75142/Γ6/ ΥΠΕΠΘ

7 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Κλεοπάτρα Διακογιώργη Θεόδωρος Μπαρής Χαράλαμπος Στεργιόπουλος Ερμιόνη Τσιλιγκιριάν ΑΝΑΔΟΧΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ: ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ Γλώσσα Δ Δημοτικού Πετώντας με τις λέξεις ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΕΥΧΟΣ Τόμος 3ος

8

9 10 Ενότητα. Λέξεις φτερουγίζουν πέρα, ταξιδεύουν στον αγέρα Σ αυτή την ενότητα: Θα μάθουμε: να περιγράφουμε γλωσσικά παιχνίδια. Θα μάθουμε επίσης: Να χρησιμοποιούμε τις αόριστες αντωνυμίες. Να φτιάχνουμε χρονικές προτάσεις χρησιμοποιώντας χρονικούς συνδέσμους. Πότε μια λέξη χρησιμοποιείται κυριολεκτικά και πότε μεταφορικά. 7 / 81

10 Λέξεις και εκφράσεις που έχουν σχέση με τις λέξεις γλώσσα και γράμματα. Θα γνωρίσουμε: Την ιστορία και τη σημασία της γλώσσας και της γραφής. Τη Νοηματική Γλώσσα.... και όλα αυτά παίζοντας παιχνίδια με τις λέξεις! 8 / 81

11 Παιχνίδια με τις λέξεις Παίζουν ο Κωστής κι ο Αλέξης το παιχνίδι με τις λέξεις. Γρύλος, γρίφος και γρι γρι, να τρεις λέξεις από «γρι». Κι άλλες να τελειώνουν σε «άνι»; Πάει η γλώσσα τους ροδάνι... Ο Αλέξης για ο Κωστής θα 'ναι τάχα ο νικητής; Λέξεις φτερουγίζουν πέρα, ταξιδεύουν στον αγέρα. Πες ο ένας, πες ο άλλος, πο, πο, σαματάς μεγάλος! Τόσες λέξεις από «ρο» πού τις βρήκαν; Απορώ... 9 / 82

12 Να κι ο Φάνης, να κι η Υβόνη. Το παιχνίδι πια φουντώνει. Κρυφακούει η μυγδαλιά, σκάν' στα γέλια τα πουλιά... Παν στον ουρανό ψηλά κι όλη η γειτονιά γελά... Ντίνα Χατζηνικολάου (από τη Νεότερη Σχολική Ανθολογία του Θεόδωρου Α. Γιαννόπουλου, εκδ. Ν. Δ. ΝΙΚΑΣ Α.Ε, Αθήνα, 1983) 10 / 82

13 1. Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις για να θυμηθείτε το παιχνίδι των παιδιών. Τι παιχνίδι παίζουν τα παιδιά; Πώς νομίζετε ότι παίζεται αυτό το παιχνίδι; Γιατί γινόταν μεγάλη φασαρία; Γιατί νομίζετε ότι γελούν τα πουλιά; Τι έγιναν οι λέξεις που είπαν τα παιδιά στο παιχνίδι; Μπορείτε να βρείτε τους στίχους στους οποίους ακούγονται ήχοι; 2. Πόσες στροφές έχει το ποίημα; Πόσους στίχους έχει η κάθε στροφή; Υπογραμμίστε τις λέξεις που ομοιοκαταληκτούν. 3. Στο ποίημα διαβάζουμε: 11 / 83

14 «Λέξεις φτερουγίζουν πέρα, ταξιδεύουν στον αγέρα». Στους παραπάνω στίχους του ποιήματος οι «λέξεις» παρουσιάζονται σαν πουλιά που φτερουγίζουν και ταξιδεύουν. Οι λέξεις «φτερουγίζουν» και «ταξιδεύουν» χρησιμοποιούνται εδώ με την πραγματική τους σημασία; Όταν μια λέξη ή μια φράση χρησιμοποιείται με την πραγματική της σημασία, λέμε ότι χρησιμοποιείται κυριολεκτικά. π.χ. Τα πουλιά φτερουγίζουν στον αέρα. Αντίθετα, όταν μια λέξη ή μια φράση δε χρησιμοποιείται με την πραγματική της σημασία, λέμε ότι χρησιμοποιείται μεταφορικά. π.χ. Οι λέξεις φτερουγίζουν στον αέρα. 12 / 83

15 Βρείτε στο ποίημα και αντιγράψτε τρεις στίχους όπου υπάρχουν μεταφορές. 4. «Πάει η γλώσσα τους ροδάνι» λέμε για όσους μιλούν γρήγορα και πολύ και μοιάζει η γλώσσα τους με το ροδάνι, το εργαλείο με το οποίο μαζεύεται το νήμα γρήγορα. Αντιστοιχίστε τις παρακάτω φράσεις μεταξύ τους για να δείτε πώς χρησιμοποιούμε τη λέξη γλώσσα και σε άλλες εκφράσεις. 13 / 83-84

16 Βγάζει γλώσσα. Δε βάζει γλώσσα μέσα του. Η γλώσσα του στάζει μέλι. Λύθηκε η γλώσσα του. Φάε τη γλώσσα σου! Μιλάμε άλλη γλώσσα. Άρχισε να μιλάει, γίνεται ομιλητικός. Μην το ξαναπείς. Μιλάει με καλοσύνη. Δεν μπορούμε να συνεννοηθούμε. Μιλάει με άσχημο τρόπο, με αγένεια. Μιλάει ασταμάτητα. 14 / 84

17 Γράψτε τώρα στο τετράδιό σας μια μικρή ιστορία χρησιμοποιώντας μια από τις παραπάνω εκφράσεις με τη λέξη γλώσσα. 5. Συμπληρώστε τα γράμματα και ανακαλύψτε τις λέξεις του ποιήματος. _ χ δ φ _ ς _ π έ _ ε _ ε ν _ υ λ _ ο _ α 6. Σας αρέσει το παιχνίδι της κρεμάλας; Τι θα λέγατε να παίξετε το παιχνίδι με το διπλανό σας; Διαλέξτε δύο λέξεις από το ποίημα που νομίζετε ότι θα τον δυσκολέψουν και το παιχνίδι αρχίζει! 15 / 84

18 Γλωσσική αυτοβιογραφία Πώς πρωτογνώρισα, πώς πρωτοαντίκρυσα στη ζωή μου τη Γλώσσα, δε θυμάμαι καλά καλά. Όταν άρχισα να πρωτολέω τα λόγια που λένε σήμερα κι οι κούκλες, όταν τους ζουλούνε το στομάχι τους, δεν ήξερα πως το πράγμα αυτό λέγεται: Γλώσσα. Έμαθα να μιλώ, όπως έμαθα να τρώω, να περπατώ και να τραβώ τα γένια του πατέρα μου. Όλοι μιλούσαν γύρω μου και μου φαινότανε πολύ φυσικό. Το μόνο που μου φαινότανε αφύσικο ήταν γιατί δε μιλούσε σαν εμένα κι η γάτα μας. Της έκανα πολλές τυραννίες, την τσίμπησα, της έσφιξα το λαιμό, τη μάδησα για να μιλήσει, μα επειδή και καλά δεν ήθελε να βγάλει λέξη, το πήρα απόφαση. Τότε 16 / 85

19 η μητέρα μου μου είπε πως η γάτα είχε τη δική της γλώσσα. Ήτανε η πρώτη φορά που έλαβα κάποια ιδέα πως υπάρχει μια γλώσσα που μιλούσα εγώ κι άλλη μια που μιλούσε η γάτα μας και πως με το στανιό δεν μπορούσα να την κάνω να μιλάει σαν κι εμένα. Ύστερα άκουσα κι άλλους ανθρώπους, που μιλούσαν και δεν τους καταλάβαινα. Ήτανε ένας Ιταλός ψαράς, μια ξανθή δασκάλα κι ο γιατρός του σπιτιού μας. Όταν τους άκουγα, μ έπιαναν τα γέλια. Είχαν κι αυτοί τη γλώσσα τη δική τους, κι επειδή όλες οι ξένες γλώσσες μού φαίνονταν ένα πράμα, είχα την ιδέα πως η γάτα μας καταλάβαινε τι έλεγαν. Ύστερα η μητέρα μου μου είπε πως ο ψαράς μιλούσε ιταλικά, η δασκάλα γερμανικά κι 17 / 85

20 ο γιατρός στην καθαρεύουσα*. Έπειτα τα συνήθισα όλα αυτά, όπως συνηθίζει καθένας κάθε παράξενο, και μου μενε η διασκέδαση, όταν έβλεπα τον ψαρά, να φωνάζω ξεκαρδισμένος, πίσω από κανένα έπιπλο: πέσι! πέσι! όταν έβλεπα τη δασκάλα: φροϊλάιν, φροϊλάιν! κι όταν έβλεπα το γιατρό: φέψη, φέψη. Το φέψη αυτό υποθέτω τώρα πως ήθελε να πει: αφέψημα*. *καθαρεύουσα = η μορφή της ελληνικής γλώσσας που ήταν η επίσημη γλώσσα του κράτους ως το *αφέψημα = το ζεστό ρόφημα από φύλλα ή άνθη φυτού που βράζονται στο νερό. 18 / 85

21 Και περνούσα ωραία τον καιρό μου. Ύστερα από κάμποσο καιρό, ο πατέρας μου με πήρε μια μέρα στα γόνατα του και μου είπε πως είναι καιρός ν' αρχίσω να μαθαίνω γράμματα. Την άλλη μέρα ήρθε ο δάσκαλος και μού φερε κάτι πλάκες, τετράδια, πετροκόντυλα και μολύβια. Τέτοια παιχνίδια δεν είχα δει ακόμα, τα πήρα στο χέρι μου, τα στριφογύριζα και τα 19 / 86

22 καμάρωνα. Ο δάσκαλος πήρε δυο καρέκλες, τις έβαλε κοντά στο τραπέζι, δίπλα δίπλα, κάθισε κοντά μου και μου είπε κάποια λόγια που δεν τα θυμάμαι. Δεν ξέρω γιατί, μα όταν άρχισε να μου μιλάει, θυμήθηκα το Ναπολιτάνο τον ψαρά και μ έπιασαν τα γέλια. Ο δάσκαλος με χάιδεψε στην πλάτη με καλοσύνη, η μητέρα μου με μάλωσε. Ο δάσκαλος είπε τότε- το θυμάμαι καλά: Μη το μαλώνετε, κυρία. Έτσι είναι όλα τα παιδάκια. Όταν αρχίσουν να μαθαίνουν ελληνικά, τους φαίνονται παράξενα και γελούνε. Ύστερα συνηθίζουν. Ο δάσκαλος είχε δίκιο. Όχι μόνο συνήθισα, μα σε λίγο καιρό έπαιζα στα δάχτυλα, παρατατικούς, υπερσυντέλικους, μέσους μέλλοντες, 20 / 86

23 δυϊκούς αριθμούς*: τῷ ἀνθρώπῳ, τοῖν ἀνθρώποιν και χίλια δυο πράγματα, που δεν τα θυμάμαι σήμερα. Άρχισα να γίνομαι σοφός. Παύλος Νιρβάνας, Τα Άπαντα, 30ος τόμος, εκδ. Χρήστου Γιοβάνη, Αθήνα, 1968 (διασκευή) *δυϊκός αριθμός = γραμματικός τύπος ονομάτων και ρημάτων της αρχαίας ελληνικής γλώσσας που δηλώνει δύο πρόσωπα ή πράγματα 21 / 86

24 1. Ο συγγραφέας στη «γλωσσική αυτοβιογραφία» του γράφει πώς γνώρισε τη Γλώσσα. Με ποιο τρόπο ο συγγραφέας έμαθε να μιλάει; Πώς κατάλαβε ότι μόνο οι άνθρωποι μπορούν να μιλάνε; Πώς κατάλαβε ότι κάποιοι άνθρωποι δε μιλούν την ίδια γλώσσα με αυτόν; Πώς έμαθε ότι υπάρχουν διαφορετικές ξένες γλώσσες; Γιατί τον έπιαναν τα γέλια κάθε φορά που μιλούσε ο γιατρός; Γιατί θυμήθηκε το Ναπολιτάνο ψαρά όταν άρχισε να του μιλάει ο δάσκαλος; 2. Σκεφτείτε και εσείς μια ερώτηση που να έχει σχέση με το κείμενο και κάντε την στο διπλανό σας. 22 / 87

25 3. «Η γάτα μας έχει τη δική της γλώσσα». Μπορούμε, πιστεύετε, να πούμε ότι και τα ζώα έχουν «τη δική τους γλώσσα»; Συζητήστε για τον τρόπο που επικοινωνούν τα ζώα μεταξύ τους. Αναφέρετε κάποια δικά σας παραδείγματα. 4. Ο μικρός άρχισε να γίνεται σοφός. Προσπαθήστε να διαβάσετε ένα απόσπασμα από την έκθεση που έγραψε με θέμα: «Μία ἐαρινὴ πρωΐα»: «Ὡραίάν τινα πρωΐαν ἐβαδίζομεν παρὰ θῖν ἁλός. Ὁ οὐρανὸς προσεμειδία, τὸ κῦμα ἔτυπτε τὴν ἀκτήν, ἡ αὔρα προσέπνεε θυμήρης, οἱ πυργῖται ἔψαλλον κεκρυμμένοι ἐπὶ τῶν κλάδων καὶ αἱ πρῶται ἀκτῖναι ἔστιζον τὸ κυανοῦν στερέωμα» 23 / 87

26 Τι παρατηρείτε; Καταλαβαίνετε τι περιγράφει; Υπογραμμίστε όσες λέξεις δε σας δυσκολεύουν. Συζητήστε με το δάσκαλό σας τις αλλαγές που έγιναν στην ελληνική γλώσσα μέσα στο χρόνο. Γράψτε δίπλα σε κάθε λέξη αυτή που ταιριάζει από αυτές που βρίσκονται μέσα στην παρένθεση: (τὰ ὦτα, ὁ ὀφθαλμός, ἡ ῥῖς, οἱ ὀδόντες, ἡ χείρ, ὁ παῖς) τα δόντια:... τα αυτιά:... το μάτι:... το χέρι:... η μύτη:... το παιδί:... Οι λέξεις που γράψατε ποιες ειδικότητες γιατρών σάς θυμίζουν; 24 / 87

27 5. Ο συγγραφέας γέλασε όταν άκουσε για πρώτη φορά το δάσκαλο να του μιλάει στην καθαρεύουσα. Ο δάσκαλος όμως δε θύμωσε. Βρείτε και γράψτε τι είπε ο δάσκαλος εκείνη τη στιγμή. 6. «Όταν άρχισα να πρωτολέω τα λόγια, που λένε σήμερα κι οι κούκλες όταν τους ζουλούνε το στομάχι τους δεν ήξερα. πως το πράγμα αυτό λέγεται: Γλώσσα.» Υπογραμμίστε ποια από τις παρακάτω σημασίες της λέξης γλώσσα εννοεί ο συγγραφέας με την παραπάνω φράση. 25 / 87

28 Α. Όργανο που βρίσκεται μέσα στο στόμα και το χρησιμοποιούμε για να καταλαβαίνουμε τις γεύσεις, να βγάζουμε ήχους κτλ. Β. Όλες οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να μιλάμε και να γράφουμε, καθώς και ο τρόπος που τις χρησιμοποιούμε. Γ. Είδος ψαριού με πλατύ σώμα, που ψαρεύεται για το άπαχο και νόστιμο κρέας του. γράφω ακούω μιλάω Διαλέξτε μια από τις σημασίες της λέξης γλώσσα και γράψτε μια φράση. Μετά ζητήστε από το διπλανό σας να βρει για ποια γράψατε. 26 / 89

29 7. Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που ο συγγραφέας «πρωτογνώρισε τη γλώσσα». Έτσι χρησιμοποιεί πολλές αόριστες αντωνυμίες για να περιγράψει πρόσωπα ή πράγματα που είτε δεν τα θυμάται είτε δε θέλει να τα ονομάσει είτε δεν τα ξέρει. Συμπληρώστε τις προτάσεις με τις αόριστες αντωνυμίες του κειμένου. «Ήτανε η πρώτη φορά που έλαβα... ιδέα πως υπάρχει... γλώσσα που μιλούσα εγώ κι... που μιλούσε η γάτα μας». «Ύστερα άκουσα κι... ανθρώπους, που μιλούσαν και δεν τους καταλάβαινα. Ήτανε 27 / 88

30 ... Ιταλός ψαράς,... ξανθή δασκάλα κι ο γιατρός του σπιτιού μας.». «Έπειτα τα συνήθισα όλα αυτά, όπως συνηθίζει. παράξενο». «Ύστερα από... καιρό, ο πατέρας μου με πήρε... μέρα στα γόνατα του». «Την..... μέρα ήρθε ο δάσκαλος και μού φερε.... πλάκες, τετράδια, πετροκόντυλα και μολύβια». 8. Να μερικές λέξεις που έγραψε ο συγγραφέας όταν ήταν μικρός σε κάποια έκθεσή του: ενθυμούμαι, ιατρός, πατήρ, ομιλώ, διδάσκαλος, διασκέδασις, οικία, μήτηρ. 28 / 88

31 Βρείτε και γράψτε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις την αντίστοιχή της στη νέα ελληνική. Μπορείτε να βρείτε στη νέα ελληνική λέξεις που να προέρχονται από αυτές τις λέξεις της καθαρεύουσας; Γράψτε μερικές: 29 / 88

32 Χορεύοντας με ανήκουστους ήχους Η Ευγενία είναι ένα δεκάχρονο πολύ έξυπνο κοριτσάκι, το οποίο δεν κληρονόμησε το «προνόμιο» να ακούει τους ήχους Είναι με λίγα λόγια μέλος της κοινότητας των κωφών. Διαθέτει εκπληκτική εκφραστικότητα, κατέχει την «επίσημη γλώσσα» των κωφών, τη νοηματική γλώσσα και είναι πολύ καλή χειλεαναγνώστρια*. Τη γνώρισα τυχαία σε ένα πάρτι κωφών. Η μικρή Ευγενία κάνει παρέα με κωφά και ακούοντα παιδιά και η * χειλεαναγνώστης,-τρια: αυτός που, χωρίς να ακούει, καταλαβαίνει τα λόγια κάποιου διαβάζοντας τις κινήσεις των χειλιών του 30 / 89

33 πιο στενή της φίλη είναι ένα ακούον κοριτσάκι από την Κρήτη, η Στεφανία. Από την παρέα με την Ευγενία, η Στεφανία κατάφερε να μάθει αρκετά τη νοηματική γλώσσα, επομένως τίποτε δεν εμποδίζει την επικοινωνία τους. Το προηγούμενο καλοκαίρι, όταν είχε πάει στην Κρήτη για να περάσουν μαζί τις διακοπές, η Ευγενία εντυπωσιάστηκε πολύ από τα παπούτσια του μπαλέτου της Στεφανίας. Η Στεφανία τής εξηγούσε πως χορεύοντας νιώθει σαν να πετάει. Είδαν μαζί και τη βιντεοκασέτα από τις πρόβες της Στεφανίας στο μπαλέτο. «Θέλω και εγώ να νιώθω σαν να πετάω, όπως εσύ», είπε η Ευγενία στη φίλη της. Έπειτα από λίγο καιρό, όταν γύρισε στην Αθήνα, η Ευγενία γράφτηκε κανονικά στη σχολή 31 / 89

34 μπαλέτου. Η δασκάλα του μπαλέτου τη δέχθηκε με χαρά και εξήγησε στα άλλα παιδιά πως η Ευγενία δεν ακούει τους ήχους, όπως τους ακούν εκείνοι αλλά πως ο χορός είναι πάνω από όλα «η γλώσσα του σώματος». Η αρχή δεν ήταν εύκολη. Ο πρώτος ενθουσιασμός της Ευγενίας άρχισε να υποχωρεί. Φοβόταν μήπως δεν τα καταφέρνει. Σημαντικό ρόλο για να επιμείνει έπαιξαν ο πατέρας και η δασκάλα της. «Τίποτε δεν μας χαρίζεται στη ζωή. Ούτε στους κωφούς ούτε στους ακούοντες. Τα πάντα κατακτούνται με θάρρος και προσπάθεια», της είπε ο πατέρας της. Έπειτα από ένα χρόνο και προπαντός χάρη στο πάθος της για το χορό, η Ευγενία έχει ενταχθεί με 32 / 89

35 πλήρη επιτυχία στην ομάδα μπαλέτου. Θα αναρωτηθείτε «μα πώς ακολουθεί το ρυθμό, αφού δεν ακούει τους ήχους;». Την ίδια ερώτηση έκανα και εγώ. «Τη μουσική τη νιώθω από τις δονήσεις, αφού υπάρχει ξύλινο πάτωμα στην αίθουσα», μου εξηγεί η Ευγενία. Την ημέρα που τη γνώρισα ήταν κάπως αγχωμένη, διότι ετοιμαζόταν για την πρώτη της παράσταση. Στο θέατρο θα υπάρχει και διερμηνέας για τους κωφούς θεατές... Φεύγοντας από το πάρτι ευχήθηκα στην Ευγενία «καλή επιτυχία». Στη Νοηματική Γλώσσα βέβαια. Γκαζμέντ Καπλάνι, εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 23/06/2003 (διασκευή) 33 / 90

36 Το Αλφάβητό μου Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω Το αλφάβητο προέρχεται από το έργο ΣΕΠΠΕ του Π.Ι.: «Νόημα στην Εκπαίδευση». 34 / 90

37 1. Αν βάλετε τις παρακάτω προτάσεις στη σωστή τους σειρά, θα περιγράψετε την Ευγενία και την προσπάθεια της να μάθει χορό, όπως παρουσιάζονται στο άρθρο. Αποφάσισε να μάθει χορό. Η γλώσσα της είναι η Ελληνική Νοηματική Γλώσσα. Μαθαίνει για το μπαλέτο από τη φίλη της τη Στεφανία. Ετοιμάζεται για την πρώτη της παράσταση χορού. Έχει φίλους κωφά και ακούοντα παιδιά. Με αρκετή προσπάθεια κατάφερε να χορεύει. Στην αρχή φοβόταν μήπως δεν τα καταφέρει / 91

38 2. Η δασκάλα του μπαλέτου είπε στα παιδιά ότι: «ο χορός είναι πάνω από όλα η γλώσσα του σώματος». Πώς καταλαβαίνετε τα λόγια της δασκάλας; Πώς μπορούν οι χορευτές να «μιλήσουν» με το σώμα; 3. Γράψτε τι χρειάστηκε η Ευγενία για να επιτύχει το στόχο της, διαβάζοντας τις λέξεις της Νοηματικής Γλώσσας: 36 / 90

39 4. Αν συναντούσατε κάπου την Ευγενία, πώς θα της λέγατε το όνομά σας στη Νοηματική Γλώσσα; Παρατηρήστε καλά το ελληνικό δακτυλικό αλφάβητο. 5. Απαντήστε στις ερωτήσεις με μια λέξη κάθε φορά από το κείμενο: Πώς γνώρισε την Ευγενία ο συντάκτης του άρθρου;... Με ποιο τρόπο νιώθει η Ευγενία σαν να πετάει;... Πώς τη δέχτηκε η δασκάλα του χορού;... Πώς νιώθει τη μουσική;... Για να εκφράσουμε τον τρόπο, δηλαδή να απαντήσουμε στην ερώτηση πώς, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε: 37 / 91

40 τροπικά επιρρήματα π.χ. έτσι, μαζί, αλλιώς, καλά, βιαστικά, κτλ. εκφράσεις που δηλώνουν τρόπο π.χ. σιγά σιγά, έτσι κι αλλιώς, έτσι κι έτσι, κτλ. μετοχές του ενεστώτα της ενεργητικής φωνής που τελειώνουν σε -οντας ή -ώντας π.χ. Έφτασα στο σπίτι τρέχοντας και τραγουδώντας. λέξεις που συνοδεύονται από προθέσεις. π.χ. Πέρασε το δρόμο με προσοχή. Έκοψε το ψωμί χωρίς μαχαίρι. Προθέσεις είναι οι άκλιτες λέξεις που μπαίνουν μπροστά από άλλες λέξεις και μαζί με αυτές φανερώνουν τρόπο, τόπο, χρόνο, ποσό, αιτία, κτλ. Οι προθέσεις είναι: 38 / 91

41 Μονοσύλλαβες: με, σε, για, ως, προς, Δισύλλαβες: μετά, παρά, αντί, από, κατά, δίχως, χωρίς, Τρισύλλαβη: ίσαμε Οι μετοχές του ενεστώτα της ενεργητικής φωνής που τελειώνουν σε οντας και ώντας γράφονται με ο, όταν αυτό δεν τονίζεται (π.χ. τρέχοντας) και με ω, όταν αυτό τονίζεται (π.χ. τραγουδώντας). Προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τις χρωματισμένες λέξεις στις παρακάτω προτάσεις, με τις λέξεις που είναι στην παρένθεση. (χειροκροτώντας, αργά, προσπαθώντας, υπερήφανα, προσεχτικά, κοπιάζοντας) 39 / 91-92

42 Η Ευγενία κατάφερε να χορέψει με πολύ κόπο και προσπάθεια. Οι κινήσεις της γίνονταν χωρίς βιασύνη και με προσοχή Οι φίλοι της την συγχάρηκαν με χειροκροτήματα στη Νοηματική Γλώσσα. Η δασκάλα της την κοίταξε με υπερηφάνεια και την αγκάλιασε. 6. Η Ευγενία γνωρίζει καλά τη Ελληνική Νοηματική Γλώσσα, την επίσημη γλώσσα των κωφών στην 40 / 92

43 Ελλάδα. Συμπληρώστε τα κενά των προτάσεων με το επίθετο επίσημος, -η, -ο, συζητώντας κάθε φορά τη διαφορετική σημασία που έχει το επίθετο μέσα στην πρόταση. Η 25η Μαρτίου είναι... αργία. Το... πρόγραμμα των εκδηλώσεων δεν έχει ανακοινωθεί ακόμα. Η δήμαρχος κήρυξε την... έναρξη των αγώνων. Στη γαμήλια τελετή οι καλεσμένοι έπρεπε να φορούν... ρούχα. Οι σχολικοί αγώνες έγιναν με τους... κανονισμούς των αθλημάτων. Στη σχολική γιορτή, οι καλεσμένοι κάθισαν στην πρώτη σειρά. 41 / 92

44 7. Βρείτε στο άρθρο και αντιγράψτε τα λόγια που είπε ο πατέρας στην Ευγενία, όταν αυτή φοβήθηκε ότι δε θα τα κατάφερνε στο μπαλέτο. Γραφή, η μνήμη των ανθρώπων Πριν αναπτυχθεί η γραφή, οι άνθρωποι συγκρατούσαν όλες τις πληροφορίες στο μυαλό τους. Όμως είναι δύσκολο να θυμόμαστε τα πάντα και να τα μεταφέρουμε με ακρίβεια σε άλλους. Η γραφή είναι ένας τρόπος με τον οποίο αποθη- 42 / 92-93

45 κεύουμε και μεταφέρουμε πληροφορίες σε ανθρώπους με τους οποίους μας χωρίζει ο χρόνος και η απόσταση. Δεν ανακαλύφθηκε από ένα άτομο ή μία κοινωνία. Εξελίχθηκε σε διαφορετικά μέρη και περιόδους με σκοπό τη διατήρηση αρχείων και την καταγραφή γεγονότων. Έχει πολλές μορφές, από την απλή εικονογραφία έως την τυποποιημένη γραφή, που απεικονίζει τους ήχους μιας γλώσσας και αποτυπώνεται σε κάθε είδους υλικό, από χαρτί έως κεραμικά. Σήμερα, η γραφή αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής ζωής. Ιστορία της Γραφής, εκδ. Ερευνητές, Αθήνα, 1997 (διασκευή) 43 / 93

46 1. Φοινικικά 2. Αρχαία ελληνικά 3. Λατινικά 4. Κυριλλικά 5. Εβραϊκά 6. Αραβικά 7. Αιγυπτιακά 8. Κινέζικα 9. Ιαπωνικά Το βιβλίο του πολιτισμού, εκδ. Σαββάλα, Αθήνα, / 93

47 Γράμματα βασισμένα σε ήχους: 1. Φοινικικά 3. Λατινικά 2. Αρχαία ελληνικά 4. Κυριλλικά Γράμματα βασισμένα σε εικόνες: 5. Εβραϊκά 8. Κινέζικα 6. Αραβικά 9. Ιαπωνικά 7. Αιγυπτιακά Ο Δίσκος της Φαιστού Βρέθηκε στη Φαιστό της Κρήτης (περίπου 60 χιλιόμετρα νότια του Ηρακλείου) στις αρχές του 20ου αιώνα. Είναι φτιαγμένος από κεραμικό υλικό, έχει 16 εκ. διάμετρο και είναι διπλής όψης. Το κείμενο πάνω του είναι τυπωμένο από κινητά στοιχεία (σφραγίδες) σε σπειροειδή μορφή από το κέντρο προς την περιφέρεια. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι φτιάχτηκε από δύο 45 / 93

48 δίσκους πηλού που ενώθηκαν πριν στεγνώσουν, περίπου το 1600 π.χ. Χρησιμοποιήθηκαν 45 διαφορετικά σύμβολα που χωρίζονται από κάθετες γραμμές. Από το πλήθος των διαφορετικών συμβόλων συμπεραίνουμε ότι είναι πολλά για να είναι γράμματα (όπως αυτά που χρησιμοποιούμε σήμερα), αλλά και λίγα για να είναι ιδεογράμματα, (όπως έχει π.χ. η κινέζικη γραφή), οπότε πρόκειται μάλλον για συλλαβές. Εγκυκλοπαίδεια Πατάκης-Οχford, Τόμος 15ος, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, g.htm#faist 46 / 93

49 Οι κινεζικοί χαρακτήρες Αυτοί οι χαρακτήρες εμπνέονται μερικές φορές από το σχήμα των αντικειμένων που δηλώνουν. Γι αυτό εδώ, μπορούμε να φανταστούμε ότι η κάθετη γραμμή παριστάνει τον κορμό του δέντρου. Ο χαρακτήρας «δάσος» φτιάχνεται με δυο χαρακτήρες «δέντρο» δέντρο δάσος Τα Κινεζάκια μαθαίνουν τη γραφή χρησιμοποιώντας αυτές τις ομοιότητες, αλλά για τους περισσότερους χαρακτήρες το σχέδιο δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα. Η Επικοινωνία από την αρχή μέχρι το Ίντερνετ, εγκυκλοπαίδεια των νέων, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, / 94

50 1. Γίνετε κι εσείς εξερευνητές και ανακαλύψτε μέσα στα κείμενα τη σωστή απάντηση. Σημειώστε το σύμβολο για κάθε σωστή απάντηση. Από τότε που ανακαλύφθηκε η γραφή, οι άνθρωποι σταμάτησαν να συγκρατούν τις πληροφορίες στο μυαλό τους. Από τότε που ανακαλύφθηκε η γραφή, οι άνθρωποι βρήκαν έναν τρόπο να αποθηκεύουν και να μεταφέρουν πληροφορίες. Υπάρχουν σύμβολα και στις δύο πλευρές του δίσκου. Τα σύμβολα επάνω στο δίσκο είναι χαραγμένα με το χέρι. Οι Κινέζοι γράφουν ζωγραφίζοντας τα αντικείμενα που θέλουν να περιγράψουν. 48 / 94

51 Λίγοι είναι οι κινέζικοι χαρακτήρες που μοιάζουν με το πραγματικό σχέδιο. 2. Πάνω σε τι υλικά έγραφε όλος αυτός ο αρχαίος κόσμος; Από όλους σχεδόν τους λαούς έχουν βρεθεί επιγραφές χαραγμένες σε κεραμικά. Πιο επίσημα κείμενα βρέθηκαν σκαλισμένα σε μάρμαρο ή σε βράχο ακόμα και σε μεταλλικές πλάκες. Αργότερα χρησιμοποίησαν κατάλληλα επεξεργασμένα δέρματα (περγαμηνές), πάπυρους και τελικά χαρτί. Αναζητήστε πληροφορίες για τα υλικά γραφής στον αρχαίο κόσμο. 49 / 94-95

52 Συζητήστε στην τάξη τα υλικά γραφής που χρησιμοποιούσαν τότε και σήμερα. Πώς μπορούμε να γράψουμε πάνω σε ξύλο, σε δέρμα, σε ύφασμα ή σε μια... τούρτα γενεθλίων; 3. Χωρίστε τις λέξεις που βρίσκονται στο δίσκο σε συλλαβές, όπως οι αρχαίοι Μινωίτες τραβώντας δηλαδή μια κάθετη γραμμή ( ) και εξηγήστε γιατί τις χωρίσατε με αυτό τον τρόπο. 50 / 95

53 Αντιγράψτε τώρα εδώ τις λέξεις του δίσκου με μικρά γράμματα: 51 / 95

54 4. Από το κείμενο μαθαίνουμε ότι: «Πριν αναπτυχθεί η γραφή, οι άνθρωποι συγκρατούσαν όλες τις πληροφορίες στο μυαλό τους». Διαβάστε την πρώτη πρόταση μόνη της. Έχει ολοκληρωμένο νόημα; Τι λείπει για να καταλάβετε το νόημα της; Ο σκοπός της πρώτης πρότασης είναι να μας δείξει πότε συμβαίνουν αυτά που μας λέει η δεύτερη (κύρια) πρόταση. 52 / 96

55 Πότε; «Πριν αναπτυχθεί η γραφή, τι κάνουν; / τι έκαναν; / τι θα κάνουν; οι άνθρωποι συγκρατούσαν όλες τις πληροφορίες στο μυαλό τους». Η λέξη «πριν», με την οποία ξεκινάει η πρώτη πρόταση, δηλώνει το χρόνο που συνέβη κάτι και είναι χρονικός σύνδεσμος. Γι αυτό και η πρόταση λέγεται χρονική πρόταση. 53 / 96

56 Άλλοι χρονικοί σύνδεσμοι είναι οι λέξεις: όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που, όποτε. Οι άκλιτες λέξεις που συνδέουν τις προτάσεις λέγονται σύνδεσμοι. Ενώστε τις προτάσεις χρησιμοποιώντας το χρονικό σύνδεσμο που είναι στην παρένθεση. Άλλαξε γνώμη / Του εξήγησα τι είχε συμβεί (μόλις) Ζωγραφίζει / Χαίρεται (όταν) 54 / 96

57 Μας χαιρέτισε όλους /Έφυγε για ταξίδι (αφού) Παρατηρήστε σε κάθε ζευγάρι προτάσεων: α. Ποια είναι η κύρια πρόταση και ποια είναι η χρονική; β. Πότε συμβαίνουν αυτά που λένε τα ρήματα των προτάσεων; Ποιο έγινε πριν; Ποιο έγινε μετά; Μήπως έγιναν και τα δυο μαζί; 5. Στο δίσκο της Φαιστού τα σύμβολα είναι πολλά για να τα θεωρήσουμε γράμματα. Συζητήστε για τη σημασία της λέξης «γράμματα» στις παρακάτω προτάσεις: 55 / 96-97

58 Ο Μιχάλης, μετά από πολλές προσπάθειες, κατάφερε τελικά να κάνει ωραία γράμματα. Η Αρετή παίρνει πολύ εύκολα τα γράμματα. Ο διάσημος τραγουδιστής παίρνει καθημερινά πολλά γράμματα από τους θαυμαστές του. Η γιαγιά μου δεν έμαθε πολλά γράμματα αλλά είναι σοφός άνθρωπος. Πότε λέμε τι; Λέμε 1. Μαθαίνω γράμματα 2. Παίρνω τα γράμματα 3. Παίρνω γράμματα 4. Κάνω ωραία γράμματα 56 / 97 Όταν

59 Αν δυσκολευτείτε η Ραλλού έχει τις απαντήσεις. 57 / 97

60 Λεξιλόγιο της ενότητας Συλλαβίστε τις λέξεις και αντιγράψτε τες στην κατάλληλη στήλη: γρίφος, ξεκαρδίζομαι, απορώ, υλικό, κληρονομώ, δίσκος, κωφός, -ή,- ό, μπαλέτο, υποχωρώ, θάρρος, προσπάθεια, μολύβια, πληροφορία, γλώσσα, αγχωμένος, -η, -ο, ροδάνι, διερμηνέας, χαρτί, συγκρατώ, ανακαλύπτω, σύμβολο, γράμμα, αρχείο, καταγραφή, χαρακτήρας, ρυθμός, ήχος, επικοινωνία. Δισύλλαβες 58 / 98

61 Τρισύλλαβες Πολυσύλλαβες 59 / 98

62 Πίνακας Αυτοαξιολόγησης Για να δω τι έμαθα Σημειώνω ένα στο αντίστοιχο κουτάκι Χρειάζομαι ακόμα μόνος Μπορώ Σ αυτή την ενότητα έμαθα: βοήθεια μου Να αναγνωρίζω την κυριολεξία και τη μεταφορά. Να χρησιμοποιώ σωστά τις αόριστες αντωνυμίες. 60 / 99 Μπορώ να βοηθήσω το συμμαθητή μου

63 Σ αυτή την ενότητα έμαθα: Λέξεις και εκφράσεις με τη λέξη γλώσσα. Να φτιάχνω χρονικές προτάσεις χρησιμοποιώντας τους χρονικούς συνδέσμους. Χρειάζομαι ακόμα βοήθεια Μπορώ μόνος μου Μπορώ να βοηθήσω το συμμαθητή μου 61 / 99

64 Σ αυτή την ενότητα έμαθα: Λέξεις και φράσεις που φανερώνουν τρόπο. Να συλλαβίζω σωστά τις λέξεις. Τις διαφορετικές σημασίες της λέξης γράμματα. Χρειάζομαι ακόμα βοήθεια Μπορώ μόνος μου Μπορώ να βοηθήσω το συμμαθητή μου 62 / 99

65 Σ αυτή την ενότητα έμαθα: Να φτιάχνω λέξεις χρησιμοποιώντας το αχώριστο μόριο -α. Χρειάζομαι ακόμα βοήθεια Μπορώ μόνος μου Μπορώ να βοηθήσω το συμμαθητή μου Η Ραλλού σάς προτείνει. Αναγνωστόπουλος Β.Δ., Λαϊκά παραμύθια για μικρά παιδιά, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα, / 99

66 Ζαν Ζωρζ Γραφή, η μνήμη των ανθρώπων, εκδ. Αστέρης Δεληθανάσης, Αθήνα, Η Επικοινωνία από την αρχή μέχρι το Ίντερνετ, εγκυκλοπαίδεια των νέων, εκδ. Πατάκη, Αθήνα,1998. Ιστορία της Γραφής, εκδ. Ερευνητές, Αθήνα, Νιρβάνας Παύλος, Τα Άπαντα, 3ος τόμος, εκδ. Χρήστου Γιοβάνη, Αθήνα, Το βιβλίο του Πολιτισμού, εκδ. Σαββάλας, Αθήνα, Φασούλα Ευδοξία, Η ελληνική γραφή, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, Σακελλαρίου Χάρης, Ιστορίες και ανέκδοτα απ τον αρχαίο κόσμο, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα, / 99

67 Οι δυο λόγοι του πρώην πρωθυπουργού και καθηγητή κ. Ξενοφώντα Ζολώτα (Ασκήσεις και παιχνίδια με τη γλώσσα) Ανθολόγιο! Νανά Νικολάου, «Γλωσσοδέτης» - «Λογοπαίχνιδο» 65 / 99

68 Η Γραμματική μου Τα ουσιαστικά Θηλυκά ισοσύλλαβα και ανισοσύλλαβα σε -α Ενικός αριθμός Ονομ. η ελιά η γιαγιά Γεν. της ελιάς της γιαγιάς Αιτ. την ελιά τη γιαγιά Κλητ. ελιά γιαγιά Πληθυντικός αριθμός Ονομ. οι ελιές οι γιαγιάδες Γεν. των ελιών των γιαγιάδων Αιτ. τις ελιές τις γιαγιάδες Κλητ. ελιές γιαγιάδες 66 / 100

69 Ισοσύλλαβα θηλυκά σε -η Ενικός αριθμός Ονομ. η τροφή η γεύση Γεν. της τροφής της γεύσης Αιτ. την τροφή τη γεύση Κλητ. τροφή γεύση Πληθυντικός αριθμός Ονομ. οι τροφές οι γεύσεις Γεν. των τροφών των γεύσεων Αιτ. τις τροφές τις γεύσεις Κλητ. τροφές γεύσεις Υποκοριστικά ουσιαστικά Οι λέξεις που δείχνουν ότι κάτι είναι μικρό λέγονται υποκοριστικά. Σχηματίζουμε υποκοριστικά με τις καταλήξεις : -άκι,-άκος,-ούλα,-ίτσα, -άκης, - ούλης 67 / 100

70 Τα αριθμητικά Τα επίθετα που δηλώνουν αριθμούς λέγονται αριθμητικά. Α. Τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν ορισμένο πλήθος από πρόσωπα, ζώα ή πράγματα λέγονται απόλυτα, π.χ. δώδεκα μαθητές, μια πέτρα. Από τα απόλυτα αριθμητικά κλίνονται μόνο τα: ένας, μία - μια, ένα τρεις, τρεις, τρία τέσσερις, τέσσερις, τέσσερα ένας, μια, ένα Ενικός αριθμός Αρσενικό Θηλυκό Ουδέτερο ένας μία, μια ένα ενός μιας ενός ένα(ν) μία, μια ένα 68 /

71 τρία, Πληθυντικός αριθμός Αρσενικό & Θηλυκό Ουδέτερο τρεις τρία τριών τριών τρεις τρία τέσσερα Πληθυντικός αριθμός Αρσενικό & Θηλυκό Ουδέτερο τέσσερις τέσσερα τεσσάρων τεσσάρων τέσσερις τέσσερα Β. Τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν τη σειρά, την τάξη λέγονται τακτικά και τα περισσότερα τελειώνουν σε -(τ)ος, -(τ)η, -(τ)ο, π.χ. πρώτος μήνας, τρίτο πάτωμα. 69 / 101

72 Πολλές φορές χρησιμοποιούμε τα αριθμητικά σαν πρώτα συνθετικά και σχηματίζουμε σύνθετες λέξεις. Η μορφή που μπορούν να πάρουν τα απόλυτα αριθμητικά, όταν είναι α συνθετικά σε λέξεις είναι: Το ένας, μία, ένα Το δύο Το τρία Το τέσσερα γίνεται μονό- μονόδρομος δι- δίκοπο δισ- δισέγγονος τρι- τρίγωνο τρισ τρισχαριτωμένος τετρατετράγωνος Από το πέντε ως το ενενήντα εννέα έχουν συνδετικό φωνήεν α. πέντε- πεντ-ά-γωνο, επτά επτ-άγωνο, εξήντα εξηντ-ά-χρονος κτλ. 70 / 101

73 Οι αντωνυμίες Οι λέξεις που μπαίνουν αντί για ονόματα λέγονται αντωνυμίες. Οι αντωνυμίες που φανερώνουν πως το ίδιο πρόσωπο ενεργεί (κάνει κάτι) και το ίδιο δέχεται την ενέργεια λέγονται αυτοπαθείς αντωνυμίες και κλίνονται έτσι: 71 / 101

74 Αυτοπαθείς Αντωνυμίες Ενικός αριθμός Α πρόσωπο Β πρόσωπο Ονομ. ο εαυτός μου ο εαυτός σου Γεν. του εαυτού μου του εαυτού σου Αιτ. τον εαυτό μου τον εαυτό σου Πληθυντικός αριθμός Ονομ. ο εαυτός μας ο εαυτός σας Γεν. του εαυτού μας ή των εαυτών μας του εαυτού σας ή των εαυτών σας Αιτ. τον εαυτό μας ή τους εαυτούς μας τον εαυτό σας ή τους εαυτούς σας 72 / 102

75 Ενικός αριθμός Γ πρόσωπο αρσενικό θηλυκό ουδέτερο Ονομ. ο εαυτός του ο εαυτός της ο εαυτός του Γεν. του εαυτού του του εαυτού της του εαυτού του Αιτ. τον εαυτό του τον εαυτό της τον εαυτό του Πληθυντικός αριθμός Ονομ. ο εαυτός τους Γεν. του εαυτού τους ή των εαυτών τους Αιτ. τον εαυτό τους ήτους εαυτούς τους 73 / 102

76 Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε, όταν ρωτάμε, λέγονται ερωτηματικές αντωνυμίες. Οι ερωτηματικές αντωνυμίες είναι: Το άκλιτο τι, ποιος, ποια, ποιο, πόσος, πόση, πόσο. Ερωτηματικές Αντωνυμίες Ενικός αριθμός Ονομ. ποιος ποια ποιο Γεν. ποιου ή ποιανού ποιας ή ποιου ή ποιανής ποιανού Αιτ. ποιο(ν) ποια(ν) ποιο Πληθυντικός αριθμός Ονομ. ποιοι ποιες ποια Γεν. ποιων ή ποιων ή ποιων ή ποιανών ποιανών ποιανών Αιτ. ποιους ποιες ποια Αόριστες λέγονται οι αντωνυμίες που φανερώνουν αόριστα, δηλαδή 74 / 102

77 χωρίς να τα ονομάζουν, ένα πρόσωπο, ένα ζώο ή ένα πράγμα. Οι αόριστες αντωνυμίες είναι: ένας, μια, ένα κλίνεται μόνο στον ενικό αριθμό και είναι ίδια με το αριθμητικό και με το αόριστο άρθρο) κανένας (κανείς), καμιά (καμία), κανένα (κλίνεται μόνο στον ενικό αριθμό) κάθε (δεν κλίνεται και συνηθίζεται να χρησιμοποιείται σαν επίθετο) - καθένας, καθεμιά (καθεμία), καθένα (κλίνεται μόνο στον ενικό αριθμό) κάποιος, κάποια, κάποιο - κάμποσος, κάμποση, κάμποσο - άλλος, άλλη, άλλο μερικοί, μερικές, μερικά (κλίνεται μόνο στον πληθυντικό αριθμό) 75 / 103

78 κάτι, κατιτί, καθετί, τίποτε (τίποτα), ο, η, το δείνα, ο, η, το τάδε (δεν κλίνονται) Τα ρήματα Χρησιμοποιούμε χρόνο αόριστο για να δείξουμε ότι κάτι έγινε στο παρελθόν, χωρίς να μας ενδιαφέρει η διάρκεια του. Χρησιμοποιούμε χρόνο συνοπτικό μέλλοντα για να δείξουμε ότι κάτι θα γίνει στο μέλλον, χωρίς να μας ενδιαφέρει η διάρκεια του. Χρησιμοποιούμε χρόνο παρακείμενο για να δείξουμε ότι κάτι άρχισε στο παρελθόν και έχει τελειώσει τη στιγμή που μιλάμε. Χρησιμοποιούμε χρόνο υπερσυντέλικο για να δείξουμε ότι κάτι άρχισε στο παρελθόν και έχει τελειώσει πριν γίνει κάτι άλλο. 76 / 103

79 Ενεργητική φωνή Οριστική Ενεστώτας Παρατατικός Αόριστος δένω έδενα έδεσα δένεις έδενες έδεσες δένει έδενε έδεσε δένουμε δέναμε δέσαμε δένετε δένατε δέσατε δένουν έδεναν έδεσαν Ενεργητική φωνή Οριστική Συνοπτικός Παρακείμενος Μέλλοντας θα δέσω έχω δέσει θα δέσεις έχεις δέσει θα δέσει έχει δέσει θα δέσουμε έχουμε δέσει θα δέσετε έχετε δέσει θα δέσουν έχουν δέσει 77 / 103

80 Ενεργητική φωνή Οριστική Υπερσυντέλικος είχα δέσει είχες δέσει είχε δέσει είχαμε δέσει είχατε δέσει είχαν δέσει Παθητική φωνή Οριστική Ενεστώτας Παρατατικός δένομαι δενόμουν δένεσαι δενόσουν δένεται δενόταν δενόμαστε δενόμαστε δένεστε δενόσαστε δένονται δένονταν 78 /

81 Παθητική φωνή Οριστική Αόριστος Συνοπτικός Μέλλοντας δέθηκα θα δεθώ δέθηκες θα δεθείς δέθηκε θα δεθεί δεθήκαμε θα δεθούμε δεθήκατε θα δεθείτε δέθηκαν θα δεθείτε Παθητική φωνή Οριστική Παρακείμενος Υπερσυντέλικος έχω δεθεί είχα δεθεί έχεις δεθεί είχες δεθεί έχει δεθεί είχε δεθεί έχουμε δεθεί είχαμε δεθεί έχετε δεθεί είχατε δεθεί έχετε δεθεί είχαν δεθεί 79 / 104

82 Ο αόριστος στην υποτακτική έγκλιση και στην προστακτική έγκλιση της παθητικής φωνής: Παθητική φωνή Αόριστος Υποτακτική Προστακτική (να) δεθώ - (να) δεθείς δέσου (να) δεθεί - (να) δεθούμε - (να) δεθείτε δεθείτε (να) δεθούν - Τα επιρρήματα Οι άκλιτες λέξεις που προσδιορίζουν κυρίως τα ρήματα και φανερώνουν τόπο, χρόνο, τρόπο, ποσό, κ.ά. λέγονται επιρρήματα. 80 / 104

83 Τα επιρρήματα που μας φανερώνουν χρόνο λέγονται χρονικά και απαντούν στην ερώτηση: πότε; Πότε; τώρα, πριν, χτες, αύριο, πέρσι, φέτος, κάποτε, αρχικά, μετά, κατόπιν, ύστερα, τέλος, ποτέ, κάπου κάπου, κ.ά. Ο τρόπος Για να εκφράσουμε τον τρόπο, δηλαδή να απαντήσουμε στην ερώτηση πώς, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε: τροπικά επιρρήματα π.χ. έτσι, μαζί, αλλιώς, καλά, βιαστικά, κτλ. εκφράσεις που δηλώνουν τρόπο π.χ. σιγά σιγά, έτσι κι αλλιώς, έτσι κι έτσι, κτλ. 81 /

84 μετοχές του ενεστώτα της ενεργητικής φωνής που τελειώνουν σε -οντας ή -ώντας. π.χ. Έφτασα στο σπίτι τρέχοντας και τραγουδώντας. λέξεις που συνοδεύονται από προθέσεις π.χ. Πέρασε το δρόμο με προσοχή. Έκοψε το ψωμί χωρίς μαχαίρι. Προθέσεις είναι οι άκλιτες λέξεις που μπαίνουν μπροστά από άλλες λέξεις και φανερώνουν μαζί τους τρόπο, τόπο, χρόνο, ποσό, αιτία, κτλ.. Οι προθέσεις είναι: Μονοσύλλαβες: με, σε για, ως, προς, Δισύλλαβες: μετά, παρά, αντί, από, κατά, δίχως, χωρίς, Τρισύλλαβη: ίσαμε 82 / 105

85 Χρονικές προτάσεις Η λέξη, η οποία δηλώνει το χρόνο που συνέβη κάτι, είναι χρονικός σύνδεσμος. Γι αυτό και η πρόταση που ξεκινάει με τους χρονικούς συνδέσμους, λέγεται χρονική πρόταση. Χρονικοί σύνδεσμοι είναι οι λέξεις: όταν, σαν, ενώ, καθώς, αφού, αφότου, μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο που, όποτε. Οι άκλιτες λέξεις που συνδέουν τις προτάσεις λέγονται σύνδεσμοι 83 / 105

86 Το ασύνδετο σχήμα Όταν λέξεις ή προτάσεις τοποθετούνται η μια δίπλα στην άλλη, χωρίς να υπάρχουν ανάμεσα τους σύνδεσμοι (και, αλλά κτλ.), αλλά χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα (,), λέμε ότι έχουμε ασύνδετο σχήμα. Ο ευθύς και ο πλάγιος λόγος Στον ευθύ λόγο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου, όπως ακριβώς τα είπε. Στον πλάγιο λόγο ακούμε ή διαβάζουμε τα λόγια κάποιου, όχι ακριβώς όπως τα είπε, αλλά όπως μας τα μεταφέρει ένα άλλο πρόσωπο. 84 /

87 Τα πάθη των φωνηέντων 1. Όταν μια λέξη τελειώνει σε φωνήεν και η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από φωνήεν, μερικές φορές χάνεται το τελικό φωνήεν της προηγούμενης λέξης. Τότε λέμε ότι η λέξη παθαίνει έκθλιψη π.χ. θα αρχίσω θ αρχίσω. μερικές φορές χάνεται το αρχικό φωνήεν της επόμενης λέξης. Τότε λέμε ότι η λέξη παθαίνει αφαίρεση π.χ. τα έφερε τα φερε. 2. Όταν μια λέξη τελειώνει σε φωνήεν και η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από σύμφωνο, μερικές φορές χάνεται το τελικό φωνήεν της προηγούμενης λέξης. Τότε λέμε ότι η λέξη παθαίνει αποκοπή. π.χ. κόψε το κόψ το 85 / 106

88 Ο σύνδεσμος και, όταν παθαίνει έκθλιψη, γράφεται κι π.χ. και άλλη κι άλλη Το επίρρημα μέσα, όταν παθαίνει έκθλιψη, γράφεται μέσ' π.χ. μέσα από μέσ από ενώ, όταν παθαίνει αποκοπή, γράφεται μες π.χ. μέσα στο σπίτι μες στο σπίτι Το τελικό (ν) Μερικές λέξεις άλλοτε διατηρούν το τελικό ν και άλλοτε όχι. Οι λέξεις αυτές είναι: Τα άρθρα το(ν), τη(ν), ένα(ν) Το αριθμητικό ένα(ν) Η προσωπική αντωνυμία αυτή(ν) - τη(ν) Οι άκλιτες λέξεις δε(ν), μη(ν). 86 / 106

89 Οι λέξεις αυτές διατηρούν το τελικό ν όταν η λέξη που ακολουθεί αρχίζει από: τα φωνήεντα: α, ε, η, ι, ο, υ, ω τα σύμφωνα: κ, π, τα τα δίψηφα σύμφωνα: μπ, ντ, γκ, τσ, τζ τα διπλά σύμφωνα: ξ, ψ Διατηρούν πάντα το τελικό ν: το επίρρημα σαν η προσωπική αντωνυμία αυτόν - τον η αόριστη αντωνυμία έναν 87 / 106

90

91 Περιεχόμενα 10 ΕΝΟΤΗΤΑ Λέξεις φτερουγίζουν πέρα, ταξιδεύουν στον αγέρα... 7 Η Γραμματική μου... 66

92 Με απόφαση της Ελληνικής Κυβέρνησης τα διδακτικά βιβλία του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου τυπώνονται από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων και διανέμονται δωρεάν στα Δημόσια Σχολεία. Τα βιβλία μπορεί να διατίθενται προς πώληση, όταν φέρουν βιβλιόσημο προς απόδειξη της γνησιότητάς τους. Κάθε αντίτυπο που διατίθεται προς πώληση και δε φέρει βιβλιόσημο, θεωρείται κλεψίτυπο και ο παραβάτης διώκεται σύμφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 7, του Νόμου 1129 της 15/21 Μαρτίου 1946 (ΦEK 1946, 108, A ). Απαγορεύεται η αναπαραγωγή οποιουδήποτε τμήματος αυτού του βιβλίου, που καλύπτεται από δικαιώματα (copyright), ή η χρήση του σε οποιαδήποτε μορφή, χωρίς τη γραπτή άδεια του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.

93

94

Τα ουσιαστικά. Ενικός αριθµός Πληθυντικός αριθµός

Τα ουσιαστικά. Ενικός αριθµός Πληθυντικός αριθµός Τα ουσιαστικά Ανισοσύλλαβα ουσιαστικά λέµε τα ουσιαστικά που στον πληθυντικό έχουν µια παραπάνω συλλαβή, ενώ ισοσύλλαβα αυτά που έχουν στον ενικό και στον ενικό και τον πληθυντικό τον ίδιο αριθµό συλλαβών.τα

Διαβάστε περισσότερα

Ουσιαστικά. Ενικός αριθµός Πληθυντικός αριθµός

Ουσιαστικά. Ενικός αριθµός Πληθυντικός αριθµός Ουσιαστικά Ανισοσύλλαβα ουσιαστικά λέµε τα ουσιαστικά που στον πληθυντικό έχουν µια παραπάνω συλλαβή, ενώ ισοσύλλαβα αυτά που έχουν στον ενικό και τον πληθυντικό τον ίδιο αριθµό συλλαβών. Τα ουδέτερα ανισοσύλλαβα

Διαβάστε περισσότερα

THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ

THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Diagnostic exam 2018 ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Διάρκεια εξέτασης: 1 ώρα και 15 λεπτά ΟΔΗΓΙΕΣ Διάβασε προσεκτικά τις οδηγίες αυτής της σελίδας. Γράψε ΟΛΕΣ τις απαντήσεις στο γραπτό που

Διαβάστε περισσότερα

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Γραμματική εντάσσεται στα ευρύτερα πλαίσια του γλωσσικού μαθήματος. Δε διδάσκεται χωριστά, αλλά με βάση την ενιαία προσέγγιση της γλώσσας, όπου έμφαση δίνεται στη λειτουργική χρήση της. Διδάσκεται

Διαβάστε περισσότερα

Γραμματική και Συντακτικό Γ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου

Γραμματική και Συντακτικό Γ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου Ενότητα 1η: «Πάλι μαζί!» Σημεία στίξης: τελεία ερωτηματικό...4 Η δομή της πρότασης: ρήμα υποκείμενο αντικείμενο...5 Ουσιαστικά: αριθμοί γένη...6 Ονομαστική πτώση ουσιαστικών...6 Οριστικό άρθρο...7 Ερωτηματικές

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα Έχουν δύο φωνές: την ενεργητική και την παθητική Ενεργητική φωνή: ω. Παθητική φωνή: -μαι. Οι καταλήξεις των ρημάτων, ω, -άβω

ΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα Έχουν δύο φωνές: την ενεργητική και την παθητική Ενεργητική φωνή: ω. Παθητική φωνή: -μαι. Οι καταλήξεις των ρημάτων, ω, -άβω 1 ΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα ανήκουν στα κλιτά μέρη του λόγου και φανερώνουν ότι κάποιο πρόσωπο, ζώο ή πράγμα κάνει κάτι (κάποια ενέργεια), ή παθαίνει κάτι από κάποιον άλλον, ή από τον εαυτό του ή βρίσκεται σε

Διαβάστε περισσότερα

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε!

Φωνή: Θανούλη! Φανούλη! Μαριάννα! Φανούλης: Μας φωνάζει η μαμά! Ερχόμαστε! 20 Χειμώνας σε μια πλατεία. Χιονίζει σιωπηλά. Την ησυχία του τοπίου διαταράσσουν φωνές και γέλια παιδιών. Μπαίνουν στη σκηνή τρία παιδιά: τα δίδυμα, ο Θανούλης και ο Φανούλης, και η αδελφή τους η Μαριάννα.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΣΩΝΤΜΙΕ Είναι κλιτές λέξεις που αντικαθιστούν ονοματικές φράσεις και κάνουν την ίδια «δουλειά» με αυτές.

ΑΝΣΩΝΤΜΙΕ Είναι κλιτές λέξεις που αντικαθιστούν ονοματικές φράσεις και κάνουν την ίδια «δουλειά» με αυτές. ΑΝΣΩΝΤΜΙΕ Είναι κλιτές λέξεις που αντικαθιστούν ονοματικές φράσεις και κάνουν την ίδια «δουλειά» με αυτές. Οι αντωνυμίες δίνουν στον λόγο μας συντομία και σαφήνεια. Μας βοηθούν να μιλάμε πιο εύκολα για

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΡΩΤΟ ΤΕΥΧΟΣ

ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΡΩΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΡΩΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 10-0003-02.indb 1 29/1/2013 12:09:51 μμ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Ελένη Καραντζόλα, Επίκουρη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Καλλιόπη Κύρδη,

Διαβάστε περισσότερα

Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μία κατάσταση.

Ρήματα λέγονται οι λέξεις που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγμα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε μία κατάσταση. Τι είναι ρήμα; Παραδείγματα: α) Ο εργάτης δουλεύει β) Ο ήλιος σκεπάστηκε από τα σύννεφα γ) Το μωρό κοιμάται Οι λέξεις «δουλεύει», «σκεπάστηκε», «κοιμάται», λέγονται ρήματα γιατί φανερώνουν ότι ο εργάτης

Διαβάστε περισσότερα

Μουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό:

Μουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό: Μουσικά όργανα Κουδουνίστρα Υλικά κατασκευής: 5 άδεια κουτιά από φωτογραφικό φιλμ ένα παλιό ξύλινο σκουπόξυλο 5 καρφάκια με κεφάλι σποράκια πετραδάκια, χάντρες σέγα σφυρί Περιγραφή κατασκευής: Με τη σέγα

Διαβάστε περισσότερα

ΙΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΕΜΕΣΟΥ (Κ.Α.) ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ:

ΙΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΕΜΕΣΟΥ (Κ.Α.) ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΙΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΛΕΜΕΣΟΥ (Κ.Α.) ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2007-2008 Τάξη: Γ 3 Όνομα: Η μύτη μου είναι μεγάλη. Όχι μόνο μεγάλη, είναι και στραβή. Τα παιδιά στο νηπιαγωγείο με λένε Μυτόγκα. Μα η δασκάλα τα μαλώνει: Δεν

Διαβάστε περισσότερα

Η πρόταση. Πρόταση λέγεται ένα σύντομο κομμάτι του λόγου, που περιλαμβάνει μια σειρά από λέξεις με ένα τουλάχιστον ρήμα και έχει ολοκληρωμένο νόημα.

Η πρόταση. Πρόταση λέγεται ένα σύντομο κομμάτι του λόγου, που περιλαμβάνει μια σειρά από λέξεις με ένα τουλάχιστον ρήμα και έχει ολοκληρωμένο νόημα. Η πρόταση Πρόταση λέγεται ένα σύντομο κομμάτι του λόγου, που περιλαμβάνει μια σειρά από λέξεις με ένα τουλάχιστον ρήμα και έχει ολοκληρωμένο νόημα. Ορθογραφικές παρατηρήσεις 1. Το πρώτο γράμμα κάθε πρότασης

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ. Κατανόηση γραπτού λόγου. Γεια σου, Μαργαρίτα!

Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ. Κατανόηση γραπτού λόγου. Γεια σου, Μαργαρίτα! Συγγραφέας: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΔΙΑΜΟΝΗ Κατανόηση γραπτού λόγου Γεια σου, Μαργαρίτα! Έμαθα να γράφω καλά. Ρώτησες πού μένω! Είμαι από την Ελλάδα αλλά μένουμε στην Αυστραλία.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΘΡΑ. Μικρές λέξεις που μπαίνουν μπροστά από ουσιαστικά, επίθετα, τις κλιτές μετοχές και ορισμένες αντωνυμίες. ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ

ΑΡΘΡΑ. Μικρές λέξεις που μπαίνουν μπροστά από ουσιαστικά, επίθετα, τις κλιτές μετοχές και ορισμένες αντωνυμίες. ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ Μικρές λέξεις που μπαίνουν μπροστά από ουσιαστικά, επίθετα, τις κλιτές μετοχές και ορισμένες αντωνυμίες. Μας δείχνουν για τη λέξη που τα ακολουθεί: Το γένος: αρσενικό, θηλυκό ουδέτερο Τον αριθμό:

Διαβάστε περισσότερα

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ

ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ 2015 ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ : ΥΕ258 ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΩΝ ΓΛΩΣΣΙΚΩΝ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΠΑΤΣΑΤΖΑΚΗ ΕΛΕΝΗ, ΑΕΜ:3196 ΕΠΙΒΛΕΠΟΥΣΑ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: ΓΡΙΒΑ ΕΛΕΝΗ 5/2/2015 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Αυτό το portfolio φτιάχτηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΟΝΟΜΑ: 7 ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ

ΟΝΟΜΑ: 7 ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ 12 o Δημ. Σχ. Αθηνών Τάξη Δ 7/4/2014 ΟΝΟΜΑ: 7 ο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ Α. ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ Β. ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ 1. 2. Συμπληρώνω τα κενά με Παρακείμενο ή Υπερσυντέλικο: Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι... (αναπτύσσω)

Διαβάστε περισσότερα

Πρόσεξε τα παρακάτω παραδείγματα:

Πρόσεξε τα παρακάτω παραδείγματα: 1 Το άρθρο, γενικά Πρόσεξε τα παρακάτω παραδείγματα: Αυτός είναι ο Γιάννης, αυτή είναι η Έλσα και αυτό είναι το σκυλάκι τους. Οι μπαμπάδες και οι μαμάδες καμιά φορά είναι αυστηροί με τα παιδιά τους. Γιωργάκη,

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ

ΟΙ ΧΡΟΝΟΙ ΤΩΝ ΡΗΜΑΤΩΝ ΤΑ ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα ανήκουν στα κλιτά μέρη του λόγου και φανερώνουν ότι κάποιο πρόσωπο, ζώο ή πράγμα κάνει κάτι (κάποια ενέργεια), ή παθαίνει κάτι από κάποιον άλλον, ή από τον εαυτό του ή βρίσκεται σε

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ Βασίλης Αναστασίου

ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ Βασίλης Αναστασίου ΤΑ ΜΕΡΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Η γλώσσα μας αποτελείται από λέξεις. Λέξεις μικρές ή και μεγάλες, συνηθισμένες ή ασυνήθιστες. Ο αριθμός των λέξεων της γλώσσας μας είναι τεράστιος. Η ελληνική γλώσσα είναι η πλουσιότερη

Διαβάστε περισσότερα

τα βιβλία των επιτυχιών

τα βιβλία των επιτυχιών Τα βιβλία των Εκδόσεων Πουκαμισάς συμπυκνώνουν την πολύχρονη διδακτική εμπειρία των συγγραφέων μας και αποτελούν το βασικό εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιούν οι μαθητές των φροντιστηρίων μας. Μέσα από

Διαβάστε περισσότερα

Δοκίμιο Τελικής Αξιολόγησης

Δοκίμιο Τελικής Αξιολόγησης Δοκίμιο Τελικής Αξιολόγησης Ε Τάξη Όνομα: Ημερομηνία 1. Ορθογραφία 2. Άκουσε και βάλε στο φαγητό που αρέσει στη Μαρίνα. 1 3. Σημείωσε με το ζώο που έχει το κάθε παιδί. Μαρίνα Γάτα σκύλος κουνέλι χρυσόψαρο

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασισμένο στην ύλη του σχολικού βιβλίου ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Γρήγορα τεστ Γλώσσα Γ Δημοτικού Γ 3 ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Ενότητα 9η Άνθρωποι και μηχανές Βασικό λεξιλόγιο σιδηρουργός,

Διαβάστε περισσότερα

Γλώσσα Γ Δημοτικού Τα απίθανα μολύβια

Γλώσσα Γ Δημοτικού Τα απίθανα μολύβια Γλώσσα Γ Δημοτικού Τα απίθανα μολύβια ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΡΩΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Παραδοσιακά παιχνίδια

Παραδοσιακά παιχνίδια Ενότητα 11 Περιγράφουμε πώς παίζονται διάφορα παιχνίδια Κατανοούμε και δίνουμε οδηγίες για να παίξουμε παιχνίδια Ξεχωρίζουμε τις εγκλίσεις των ρημάτων Χρησιμοποιούμε απρόσωπα ρήματα Κλίνουμε επίθετα σε

Διαβάστε περισσότερα

Στόχος του βιβλίου αυτού είναι να κατακτήσουν οι μικροί μαθητές

Στόχος του βιβλίου αυτού είναι να κατακτήσουν οι μικροί μαθητές Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ Στόχος του βιβλίου αυτού είναι να κατακτήσουν οι μικροί μαθητές τον μαγικό κόσμο της γραμματικής, ώστε να οδηγηθούν στη σωστή χρήση του γραπτού λόγου. Μια σειρά από ασκήσεις με γραμματικά

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 «Ο Αϊούλαχλης και ο αετός» (Φλώρινα - Μακεδονία Καύκασος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #25 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011

Διαβάστε περισσότερα

ΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ

ΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ 1η Σελίδα Η Γιώτα θα πάει για πρώτη φορά κατασκήνωση. Φαντάζεται πως θα περάσει πολύ άσχημα μακριά από τους γονείς και τα παιχνίδια της για μια ολόκληρη εβδομάδα. Αγχώνεσαι ή νοιώθεις άβολα όταν είσαι

Διαβάστε περισσότερα

Αμερικανική Ακαδημία Λευκωσίας

Αμερικανική Ακαδημία Λευκωσίας aan.ac.cy Αμερικανική Ακαδημία Λευκωσίας Εισαγωγικές Εξετάσεις 2014 Ελληνικά Α Γυμνασίου Διάρκεια Εξέτασης 1 ώρα Οδηγίες Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. Απαντήστε όσες περισσότερες ασκήσεις μπορείτε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π. ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΠΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π. ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΠΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ Δ/ΝΣΗ Π. ΕΚΠ/ΣΗΣ Δ/ΝΣΗ ΠΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΚΠ/ΚΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΑΞΗΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ 20..-20.. Α/Α (Ονοματεπώνυμο,) τάξη μαθητή / μαθήτριας Αρχική

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφή: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ: A1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ - ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ. ΑΠΟ:

Συγγραφή: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ: A1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ - ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ. ΑΠΟ: Συγγραφή: Αλεξίου Θωμαή ΕΠΙΠΕΔΟ: A1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΧΡΟΝΟΣ - ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΑΠΟ: alexandra2005@yahoo.gr ΠΡΟΣ:elenitsasiop@gmail.com ΘΕΜΑ: Κυριακή, στο σπίτι μου! 1 Άσκηση

Διαβάστε περισσότερα

Γλώσσα Γ Δημοτικού Τα απίθανα μολύβια

Γλώσσα Γ Δημοτικού Τα απίθανα μολύβια Γλώσσα Γ Δημοτικού Τα απίθανα μολύβια ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΕΥΧΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ ΥΠΟΕΡΓΟΥ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ (Αόρατος) ΑΦΗΓΗΤΗΣ: Κάποτε στη γη γεννήθηκε το Όνειρο. Το όνομά του δεν ήταν έτσι, όμως επειδή συνεχώς ονειρευόταν, όλοι το φώναζαν Όνειρο. Δεν ήταν κάτι το σπουδαίο, ήταν σαν

Διαβάστε περισσότερα

Ασκήσεις Γραμματικής

Ασκήσεις Γραμματικής Όνομα:. Γ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Ημερομηνία :. Ασκήσεις Γραμματικής 1. Συμπληρώνω τα ρήματα όπως στο παράδειγμα : (εγώ) στήνομαι (εγώ) αστειεύομ (εμείς) στρώνουμ (εσύ) φυλάγεσ (αυτός) σηκώνετ (αυτός) διορθώνετ (εσύ)

Διαβάστε περισσότερα

Η Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους.

Η Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους. Η Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους. Κάθεται στο παράθυρο του δωματίου της και σκέφτεται, στεναχωρημένη τους παλιούς της φίλους και συμμαθητές.

Διαβάστε περισσότερα

Οι αριθμοί σελίδων με έντονη γραφή δείχνουν τα κύρια κεφάλαια που σχετίζονται με το θέμα. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑ

Οι αριθμοί σελίδων με έντονη γραφή δείχνουν τα κύρια κεφάλαια που σχετίζονται με το θέμα. ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΜΑΘΗΜΑ Τί σε απασχολεί; Διάβασε τον κατάλογο που δίνουμε παρακάτω και, όταν συναντήσεις κάποιο θέμα που απασχολεί κι εσένα, πήγαινε στις σελίδες που αναφέρονται εκεί. Διάβασε τα κεφάλαια, που θα βρεις σ εκείνες

Διαβάστε περισσότερα

Μελέτη Περιβάλλοντος Α Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών

Μελέτη Περιβάλλοντος Α Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών meleti_perival_eρgasion_a_dim updated_ok TETPADIO 15/1/2013 3:18 μμ Page 1 Μελέτη Περιβάλλοντος Α Δημοτικού Τετράδιο Εργασιών meleti_perival_eρgasion_a_dim updated_ok TETPADIO 15/1/2013 3:18 μμ Page 2

Διαβάστε περισσότερα

ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Χρόνος: 1 ώρα. Οδηγίες

ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Χρόνος: 1 ώρα. Οδηγίες ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2014 ΤΑΞΗ Α ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ 17/05/2014 Χρόνος: 1 ώρα Οδηγίες 1. Έλεγξε ότι το γραπτό που έχεις μπροστά σου αποτελείται από τις σελίδες 1-8. 2. Όλες τις

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασισμένο στην ύλη του σχολικού βιβλίου ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Γρήγορα τεστ Γλώσσα Στ Δημοτικού Στ 3 ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασικό λεξιλόγιο Ενότητα 13η Τρόποι ζωής και επαγγέλματα νησί,

Διαβάστε περισσότερα

ΡΗΜΑΤΑ. Στην πρώτη περίπτωση κάποιος ενεργεί (ρήμα) και η ενέργειά του αυτή ασκείται σε ένα άλλο πρόσωπο ή πράγμα έξω από αυτόν.

ΡΗΜΑΤΑ. Στην πρώτη περίπτωση κάποιος ενεργεί (ρήμα) και η ενέργειά του αυτή ασκείται σε ένα άλλο πρόσωπο ή πράγμα έξω από αυτόν. ΡΗΜΑΤΑ Τα ρήματα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη σε πλήθος ομάδα λέξεων μετά τα ουσιαστικά. Τα ρήματα δείχνουν πράξεις. Όπως δείχνουν και τα παρακάτω σχήματα έχουμε τις εξής περιπτώσεις. Στην πρώτη περίπτωση

Διαβάστε περισσότερα

Απλές ασκήσεις για αρχάριους μαθητές 5

Απλές ασκήσεις για αρχάριους μαθητές 5 Περιεχόμενα Το ελληνικό αλφάβητο... 9 Ενεστώτας (το βοηθητικό ρήμα είμαι) Γραμματική...10 Ενεστώτας (ενεργητική φωνή, α συζυγία) Γραμματική...10 Ενεστώτας (ενεργητική φωνή, α συζυγία και βοηθητικό ρήμα

Διαβάστε περισσότερα

Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό

Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό - Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό μου να παίξουμε; Αν θέλει, ναι. Προσπάθησε να μην

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΦΩΝΗ ΣΥΖΥΓΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ ΠΟΙΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΤΑ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΦΩΝΗ ΣΥΖΥΓΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ ΠΟΙΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΑ ΠΑΡΕΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ ΦΩΝΗ ΣΥΖΥΓΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ ΠΟΙΟΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΡΗΜΑΤΟΣ Α.1. ΦΩΝΗ Τα ρήματα σχηματίζουν δύο φωνές. α. Ενεργητική Φωνή β. Παθητική

Διαβάστε περισσότερα

Εκπαιδευτήρια «Ο Απόστολος Παύλος» Γ υ μ ν ά σ ι ο Π ρ ό γ ρ α μ μ α Υ π ο τ ρ ο φ ι ώ ν. Π υ λ α ί α 12 Μ α ΐ ο υ

Εκπαιδευτήρια «Ο Απόστολος Παύλος» Γ υ μ ν ά σ ι ο Π ρ ό γ ρ α μ μ α Υ π ο τ ρ ο φ ι ώ ν. Π υ λ α ί α 12 Μ α ΐ ο υ Εκπαιδευτήρια «Ο Απόστολος Παύλος» Γ υ μ ν ά σ ι ο Π ρ ό γ ρ α μ μ α Υ π ο τ ρ ο φ ι ώ ν Π υ λ α ί α 12 Μ α ΐ ο υ 2 0 1 8 Σ Τ Ο Ι Χ Ε Ι Α Ε Ξ Ε Τ Α Ζ Ο Μ Ε Ν Ο Υ Μ Α Θ Η Τ Η Επώνυμο: Όνομα: Πατρώνυμο:

Διαβάστε περισσότερα

Kangourou Greek Competition 2014

Kangourou Greek Competition 2014 Thales Foundation Cyprus P.O. Box 28959, CY2084 Acropolis, Nicosia, Cyprus Kangourou Greek Competition 2014 Level 7-8 A - B Γυμνασίου 15 Νοεμβρίου/November 2014 10:00 11:15 Ερωτήσεις 1 21 = 3 βαθμοί η

Διαβάστε περισσότερα

[Ένας φίλος που...τρώγεται]

[Ένας φίλος που...τρώγεται] A Κείμενο [Ένας φίλος που...τρώγεται] Αγαπητό μου παιδί, Θέλω να σου μιλήσω για ένα φίλο που... τρώγεται! Ένα φίλο που, όσο παράξενο κι αν σου φανεί, τον λένε βιβλίο. «Αυτός είναι σωστός βιβλιοφάγος» δε

Διαβάστε περισσότερα

άλλα. Καταλήγουν στην τεχνική της συγγραφής περιγραφής προσώπου «ΕΧΕΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙ»

άλλα. Καταλήγουν στην τεχνική της συγγραφής περιγραφής προσώπου «ΕΧΕΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙ» : Υπό διαπραγμάτευση κείμενο: «Ο φίλος μου ο Μιχάλης» Τάξεις: Β Στ Βασικός σκοπός: Τα παιδιά να αξιοποιούν την τεχνική «ΕΧΕΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙ», για να περιγράφουν πρόσωπα Δείκτες Επιτυχίας και Επάρκειας (για

Διαβάστε περισσότερα

Γλώσσα Β Δημοτικού. Ταξίδι στον κόσμο της γλώσσας ΤΡΙΤΟ ΤΕΥΧΟΣ

Γλώσσα Β Δημοτικού. Ταξίδι στον κόσμο της γλώσσας ΤΡΙΤΟ ΤΕΥΧΟΣ Γλώσσα Β Δημοτικού Ταξίδι στον κόσμο της γλώσσας ΤΡΙΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 10-0034-02.indb 1 18/1/2013 3:19:48 μμ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΡΧΙΚΗΣ ΕΚ ΟΣΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΤΕΣ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ

Διαβάστε περισσότερα

Οι σύνθετες προτάσεις αποτελούνται από δύο ή περισσότερες απλές προτάσεις που συνδέονται μεταξύ τους με συνδετικά στοιχεία.

Οι σύνθετες προτάσεις αποτελούνται από δύο ή περισσότερες απλές προτάσεις που συνδέονται μεταξύ τους με συνδετικά στοιχεία. Οι σύνθετες προτάσεις Οι σύνθετες προτάσεις αποτελούνται από δύο ή περισσότερες απλές προτάσεις που συνδέονται μεταξύ τους με συνδετικά στοιχεία. Παράταξη και υπόταξη Υπάρχουν δύο ειδών συνδέσεις μεταξύ

Διαβάστε περισσότερα

The G C School of Careers

The G C School of Careers The G C School of Careers ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Στ ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα και 30 λεπτά Αυτό το γραπτό αποτελείται από 8 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε

Διαβάστε περισσότερα

The G C School of Careers

The G C School of Careers The G C School of Careers ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Δ ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα και 30 λεπτά Αυτό το γραπτό αποτελείται από 6 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε

Διαβάστε περισσότερα

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής Ο Μικρός Πρίγκιπας έφτασε στη γη. Εκεί είδε μπροστά του την αλεπού. - Καλημέρα, - Καλημέρα, απάντησε ο μικρός πρίγκιπας, ενώ έψαχνε να βρει από πού ακουγόταν η

Διαβάστε περισσότερα

THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ Student name:. Result: THE ENGLISH SCHOOL ΑΓΓΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ Mid-Entry Exams 2015 A τάξη ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Διάρκεια εξέτασης: 1 ώρα και δεκαπέντε λεπτά ΟΔΗΓΙΕΣ Διάρκεια εξέτασης: 1 ώρα και 15 λ 1. Διάβασε

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασισμένο στην ύλη του σχολικού βιβλίου ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Γρήγορα τεστ Γλώσσα Γ Δημοτικού Γ 2 ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Ενότητα 4η Ο κόσμος γύρω μας Βασικό λεξιλόγιο σκουπίζω, σκουπιδότοπος,

Διαβάστε περισσότερα

Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου.

Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου. Όροι και συντελεστές της παράστασης Ι: Αυτοσχεδιασμός και επινόηση κειμένου. Ενότητα 1: Το σπασμένο μπισκότο. Γιάννα Ροϊλού. Τμήμα: Θεατρικών Σπουδών. Σελίδα 1 1 Σκοποί ενότητας..3 2 Περιεχόμενα ενότητας

Διαβάστε περισσότερα

The G C School of Careers

The G C School of Careers The G C School of Careers ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Στ ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα Αυτό το γραπτό αποτελείται από 8 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας ΠΡΑΞΗ: "ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ: ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ/ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΩΣ ΞΕΝΗΣ/ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ" Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

Διαβάστε περισσότερα

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις; Πρόλογος Όταν ήμουν μικρός, ούτε που γνώριζα πως ήμουν παιδί με ειδικές ανάγκες. Πώς το ανακάλυψα; Από τους άλλους ανθρώπους που μου έλεγαν ότι ήμουν διαφορετικός, και ότι αυτό ήταν πρόβλημα. Δεν είναι

Διαβάστε περισσότερα

The G C School of Careers

The G C School of Careers The G C School of Careers ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα και 30 λεπτά Αυτό το γραπτό αποτελείται από 7 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε

Διαβάστε περισσότερα

Συγγραφέας Αλεξίου Θωμαή. Επίπεδο Α1

Συγγραφέας Αλεξίου Θωμαή. Επίπεδο Α1 Συγγραφέας Αλεξίου Θωμαή Επίπεδο Α1 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ Ο Λάμπης ο κούνελος έμαθε ελληνικά! Μας έγραψε ένα γράμμα για να το διαβάσουμε παρέα και να μάθουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΑΣΗ. Η οργανωμένη ομάδα λέξεων που εκφράζει μόνο ένα νόημα, με σύντομη συνήθως διατύπωση, λέγεται πρόταση.

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΑΣΗ. Η οργανωμένη ομάδα λέξεων που εκφράζει μόνο ένα νόημα, με σύντομη συνήθως διατύπωση, λέγεται πρόταση. ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΑΣΗ Η οργανωμένη ομάδα λέξεων που εκφράζει μόνο ένα νόημα, με σύντομη συνήθως διατύπωση, λέγεται πρόταση. Ως προς το περιεχόμενό τους 1) κρίσεως ο ομιλητής θέλει να πληροφορήσει, να δηλώσει

Διαβάστε περισσότερα

Τρύπωνας ο φαφαγάλος

Τρύπωνας ο φαφαγάλος 10-0086_D3_GLOSSA_TEYXOS C GLOSSA 12/19/12 10:44 AM Page 20 Τρύπωνας ο φαφαγάλος Η κυρία Καλλιόπη έχει στο σπίτι της ένα καναρίνι και έναν παπαγάλο που τον λένε Τρύφωνα. Ο Τρύφωνας μιλάει αλλά μπερδεύει

Διαβάστε περισσότερα

THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ

THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ THE G C SCHOOL OF CAREERS ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ Ε ΤΑΞΗ Χρόνος: 1 ώρα Αυτό το γραπτό αποτελείται από 7 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις,

Διαβάστε περισσότερα

Πώς λέμε ΟΧΙ; Μάθε να γράφεις σωστά την πρώτη πρόταση.

Πώς λέμε ΟΧΙ; Μάθε να γράφεις σωστά την πρώτη πρόταση. Πώς λέμε ΟΧΙ; ΕΝΟΤΗΤΑ 7 Άσκηση 1 2 3 Βάλε τα σημεία στίξης στο παρακάτω κείμενο. Ο λαγός και η χελώνα Μια φορά κι έναν καιρό μάλωναν η χελώνα κι ο λαγός για το ποιος είναι πιο γρήγορος Εγώ είμαι ο πιο

Διαβάστε περισσότερα

Η ΚΛΗΤΙΚΗ: Λειτουργίες - Χρήσεις

Η ΚΛΗΤΙΚΗ: Λειτουργίες - Χρήσεις Η ΚΛΗΤΙΚΗ: Λειτουργίες - Χρήσεις Όταν φωνάζουμε κάποιον ή του απευθύνουμε το λόγο, λέμε το όνομα του στην ΚΛΗΤΙΚΗ. Γιώργο, μ' ακούς: Καθίστε, κύριε Παυλίδη! Παιδιά! Ησυχία! Συχνά τον αποκαλούμε όχι με

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Βασισμένο στην ύλη του σχολικού βιβλίου ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Γρήγορα τεστ Γλώσσα Γ Δημοτικού Γ 1 ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΠΑΠΑ ΟΠΟΥΛΟΣ Ενότητα 1η Πάλι μαζί Γραμματική Συντακτικό Οικογένειες λέξεων

Διαβάστε περισσότερα

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115

Το βιβλίο της Μ. Autism Resource CD v Resource Code RC115 Το βιβλίο της Μ Γεια σας με λένε Μ. Είμαι 9 χρονών και μένω στο με τους γονείς μου και τα 2 αδέρφια μου, τον Γιάννη που είναι 10 και τον Βασίλη που είναι 3. Έχω κι ένα σκυλάκι που το λένε Κάντι και είναι

Διαβάστε περισσότερα

Ο εγωιστής γίγαντας. Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία. Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Αλέξανδρος Δελμούζος»

Ο εγωιστής γίγαντας. Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία. Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Αλέξανδρος Δελμούζος» Ο εγωιστής γίγαντας Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης «Αλέξανδρος Δελμούζος» 2010-2011 Κάθε απόγευμα μετά από το σχολείο τα παιδιά πήγαιναν για να παίξουν στον κήπο του γίγαντα.

Διαβάστε περισσότερα

Σκηνή 1η Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι

Σκηνή 1η Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Φθινοπωρινή Φυλλαράκι Σκηνή 1 η Μουσική... ανοίγει η αυλαία σιγά σιγά... projector τοπίο με τις τέσσερις εποχές του χρόνου... στη σκηνή τέσσερις καρεκλίτσες, η καθεμία ζωγραφισμένη με την αντίστοιχη εποχή... Μπαίνει η πολύ

Διαβάστε περισσότερα

Περιεχόµενα: 5 Ο στάδιο: γράφω και διαβάζω τρισύλλαβες λέξεις 6 ο στάδιο: γράφω και διαβάζω λέξεις που αρχίζουν µε φωνήεν 7 ο στάδιο: γράφω και διαβάζω λέξεις που έχουν τελικό σίγµα (-ς) 8 ο στάδιο: γράφω

Διαβάστε περισσότερα

το θύμα, ο θύτης και ο θεατής Σοφία Ζαχομήτρου Μαθήτρια της Ε2 Τάξης

το θύμα, ο θύτης και ο θεατής Σοφία Ζαχομήτρου Μαθήτρια της Ε2 Τάξης το θύμα, ο θύτης και ο θεατής Σοφία Ζαχομήτρου Μαθήτρια της Ε2 Τάξης του 8ου Δημοτικού Σχολείου Σερρών 2013-2014 Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας βάτραχος που τον έλεγαν "Φρογκ" και πήγαινε στην 5η Δημοτικού.

Διαβάστε περισσότερα

Σοφία Παράσχου. «Το χάνουμε!»

Σοφία Παράσχου. «Το χάνουμε!» 1 Σειρά Σπουργιτάκια Εκδόσεις Πατάκη «Το χάνουμε!» Σοφία Παράσχου Εικονογράφηση: Βαγγέλης Ελευθερίου Σελ. 52 Δραστηριότητες για Α & Β τάξη Συγγραφέας: Η Σοφία Παράσχου γεννήθηκε στην Κάρπαθο και ζει στην

Διαβάστε περισσότερα

Γραμματική και Συντακτικό Γ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου

Γραμματική και Συντακτικό Γ Δημοτικού ανά ενότητα - Παρασκευή Αντωνίου Ενότητα 7 η : «Πολιτείες ντυμένες στα λευκά!» Παρελθοντικοί χρόνοι: Αόριστος-Παρατατικός...24 Το ρήμα «είμαι» στον αόριστο και παρατατικό...25 Χρονικοί και Αιτιολογικοί σύνδεσμοι...26 Παραθετικά επιθέτων...26

Διαβάστε περισσότερα

Aνοίγει η αυλαία. Βρες λέξεις που να ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τις λέξεις που βρίσκονται στα αστεράκια.

Aνοίγει η αυλαία. Βρες λέξεις που να ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τις λέξεις που βρίσκονται στα αστεράκια. 3E ERGASION_XPress_Hamster_temp.qxp 27/04/2011 3:02 μ.μ. Page 1 Aνοίγει η αυλαία Βρες λέξεις που να ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τις λέξεις που βρίσκονται στα αστεράκια. θέατρο παράσταση σκηνή χορός

Διαβάστε περισσότερα

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΧΡOΝΙΚΕΣ ΠΡOΤΑΣΕΙΣ ΧΡOΝΙΚΕΣ ΠΡOΤΑΣΕΙΣ Τη θεωρία της ύλης θα τη βρείτε: Βιβλίο μαθητή σελ. 109-111 και Βιβλίο Γραμματικής σελ. 151 Ακούω και μιλώ (σελ. 109) Βρείτε στα κείμενα τα

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΣΤ ΤΑΞΗΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΓΛΩΣΣΑ

ΘΕΜΑΤΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΣΤ ΤΑΞΗΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΓΛΩΣΣΑ Ονοματεπώνυμο: ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Α. ΚΕΙΜΕΝΟ: ΘΕΜΑΤΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ ΣΤ ΤΑΞΗΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΓΛΩΣΣΑ Άννα Φρανκ [Από το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ] Αγαπητή Κίτυ, Η μητέρα είναι τρομερά εκνευρισμένη, πράγμα

Διαβάστε περισσότερα

Να γράψετε τα αντίθετα των παρακάτω χρονικών επιρρημάτων.

Να γράψετε τα αντίθετα των παρακάτω χρονικών επιρρημάτων. Να γράψετε τα αντίθετα των παρακάτω χρονικών επιρρημάτων. α) ποτέ... β) μετά... γ) νωρίτερα... δ) συχνά... ε) πέρσι... στ) αρχικά... Στις παρακάτω προτάσεις να υπογραμμίσετε τις φράσεις με προθέσεις που

Διαβάστε περισσότερα

Μάθημα 1. Ας γνωριστούμε λοιπόν!!! Σήμερα συναντιόμαστε για πρώτη φορά. Μαζί θα περάσουμε τους επόμενους

Μάθημα 1. Ας γνωριστούμε λοιπόν!!! Σήμερα συναντιόμαστε για πρώτη φορά. Μαζί θα περάσουμε τους επόμενους Μάθημα 1 Ας γνωριστούμε λοιπόν!!! Σήμερα συναντιόμαστε για πρώτη φορά. Μαζί θα περάσουμε τους επόμενους μήνες και θα μοιραστούμε πολλά! Ας γνωριστούμε λοιπόν. Ο καθένας από εμάς ας πει λίγα λόγια για τον

Διαβάστε περισσότερα

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» «Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ» ΚΕΦΆΛΑΙΟ 1 ΘΑ ΣΟΥ ΠΩ τι πιστεύω για την εξαφάνιση, αλλά δώσε μου λίγο χρόνο. Όχι,

Διαβάστε περισσότερα

Γλώσσα Γ Δημοτικού. Τα απίθανα μολύβια ΠΡΩΤΟ ΤΕΥΧΟΣ

Γλώσσα Γ Δημοτικού. Τα απίθανα μολύβια ΠΡΩΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 2NEO001-026_MATHITI G.1.(1o) 20,5 27/2/2013 2:31 μμ Page 1 Γλώσσα Γ Δημοτικού Τα απίθανα μολύβια ΠΡΩΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 2NEO001-026_MATHITI G.1.(1o) 20,5 5/3/2013 10:34 πμ Page 2 ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΚΡΙΤΕΣ-ΑΞΙOΛOΓΗΤΕΣ ΕΙΚOΝOΓΡΑΦΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Η ζωή είναι αλλού. < <Ηλέκτρα>> Το διαδίκτυο είναι γλυκό. Προκαλεί όμως εθισμό. Γι αυτό πρέπει τα παιδιά. Να το χρησιμοποιούν σωστά

Η ζωή είναι αλλού. < <Ηλέκτρα>> Το διαδίκτυο είναι γλυκό. Προκαλεί όμως εθισμό. Γι αυτό πρέπει τα παιδιά. Να το χρησιμοποιούν σωστά Δράση 2 Σκοπός: Η αποτελεσματικότερη ενημέρωση των μαθητών σχετικά με όλα τα είδη συμπεριφορικού εθισμού και τις επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή! Οι μαθητές εντοπίζουν και παρακολουθούν εκπαιδευτικά βίντεο,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΕΙΜΕΝΑ - ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ. Πώς σε λένε;

ΚΕΙΜΕΝΑ - ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ. Πώς σε λένε; ΕΝΟΤΗΤΑ 3 Πώς σε λένε; A ΜΕΡΟΣ Α. ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΚΕΙΜΕΝΑ - ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ Πώς σε λένε; Η Ελένη, η Σοφία, η Βασιλική, η Ειρήνη, ο Κωνσταντίνος, ο Απόστολος και ο Αλέξανδρος γνωρίζουν καινούργιους φίλους.

Διαβάστε περισσότερα

Α τάξη. Βρες και κύκλωσε παρακάτω όλες αυτές τις λέξεις που είναι γραμμένες δίπλα:

Α τάξη. Βρες και κύκλωσε παρακάτω όλες αυτές τις λέξεις που είναι γραμμένες δίπλα: [ Στον τομέα των ερευνών, σ αυτή την ιστοσελίδα, μπορεί να δει κανείς μια μικρή μας έρευνα για τα ορθογραφικά λάθη στο δημοτικό σχολείο. Με βάση τη συχνότητα των λαθών που διαπράχτηκαν κατά τμήμα, καταρτίσαμε

Διαβάστε περισσότερα

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν

Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ Π Ρ Ω Τ Η Σ Ε Ι Ρ Α Δ Ε Ι Γ Μ Α Τ Ω Ν 2 5 Μ 0 Ν Α Δ Ε Σ 1 Y Π Ο Υ Ρ Γ Ε Ι Ο Π Α Ι Δ Ε Ι Α Σ Κ Α Ι Θ Ρ Η Σ Κ Ε Υ Μ Α

Διαβάστε περισσότερα

Γεια σας, παιδιά. Είμαι η Μαρία, το κοριτσάκι της φωτογραφίας, η εγγονή

Γεια σας, παιδιά. Είμαι η Μαρία, το κοριτσάκι της φωτογραφίας, η εγγονή ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΚΔΟΣΗ Γεια σας, παιδιά. Είμαι η Μαρία, το κοριτσάκι της φωτογραφίας, η εγγονή της Θείας Λένας. Η γιαγιά μου εξέδωσε αυτό το βιβλίο το 1964. Είναι ένα βιβλίο για μικρά παιδιά, με

Διαβάστε περισσότερα

THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Δ ΤΑΞΗ

THE G C SCHOOL OF CAREERS ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Δ ΤΑΞΗ THE G C SCHOOL OF CAREERS ΔΕΙΓΜΑ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟΥ ΔΟΚΙΜΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 2 ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Δ ΤΑΞΗ Χρόνος: 40 λεπτά Αυτό το γραπτό αποτελείται από 5 σελίδες, συμπεριλαμβανομένης και αυτής. Να απαντήσεις σε ΟΛΕΣ τις

Διαβάστε περισσότερα

Α. ΚΕΙΜΕΝΑ 1 «ΤΟ ΧΕΡΙ»

Α. ΚΕΙΜΕΝΑ 1 «ΤΟ ΧΕΡΙ» Α. ΚΕΙΜΕΝΑ Κείμενο 1 «ΤΟ ΧΕΡΙ» - «Ποια είναι», κύριε, «η μεγαλύτερη σωματική βλάβη», ρώτησαν τα παιδιά το δάσκαλό τους. Ο δάσκαλος άκουγε τις απαντήσεις των παιδιών. Κάποιο παιδί έλεγε πως το χειρότερο

Διαβάστε περισσότερα

T: Έλενα Περικλέους

T: Έλενα Περικλέους T: 7000 0090 www.greendot.com.cy Έλενα Περικλέους Ο πρασινομπαλίτσας επιστρέφει... γιατί τα παραμύθια λένε πάντα την ΑΛΗΘΕΙΑ Συγγραφή: Έλενα Περικλέους Εποπτεία: Άρτεμις Παλαιογιάννη / Σάκης Θεοδοσίου

Διαβάστε περισσότερα

ΡΗΜΑΤΑ Ρήµατα λέγονται οι λέξεις, που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγµα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε µια κατάσταση.

ΡΗΜΑΤΑ Ρήµατα λέγονται οι λέξεις, που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγµα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε µια κατάσταση. ΡΗΜΑΤΑ Ρήµατα λέγονται οι λέξεις, που φανερώνουν ότι ένα πρόσωπο, ζώο ή πράγµα ενεργεί ή παθαίνει κάτι ή βρίσκεται σε µια κατάσταση. Αριθµοί του ρήµατος 1. Ο µαθητής γράφει. 2. Οι µαθητές γράφουν. 3. Το

Διαβάστε περισσότερα

Τριγωνοψαρούλη, μην εμπιστεύεσαι ΠΟΤΕ... αχινό! Εκπαιδευτικός σχεδιασμός παιχνιδιού: Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Βασιλική Νίκα.

Τριγωνοψαρούλη, μην εμπιστεύεσαι ΠΟΤΕ... αχινό! Εκπαιδευτικός σχεδιασμός παιχνιδιού: Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Βασιλική Νίκα. Ήρθε ένας νέος μαθητής στην τάξη. Όλοι τον αποκαλούν ο «καινούριος». Συμφωνείς; 1 Δεν είναι σωστό να μη φωνάζουμε κάποιον με το όνομά του. Είναι σαν να μην τον αναγνωρίζουμε. Σωστά. Έχει όνομα και με αυτό

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ. A. Κυκλώστε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις (μία μόνο απάντηση είναι σωστή σε κάθε περίπτωση)

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ. A. Κυκλώστε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις (μία μόνο απάντηση είναι σωστή σε κάθε περίπτωση) ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ A. Κυκλώστε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις (μία μόνο απάντηση είναι σωστή σε κάθε περίπτωση) 1) Ο Νίκος υπηρετεί στρατιώτης Α. Υποκείμενο Β. Αντικείμενο Γ. Προσδιορισμός Δ.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ. Κλίνε στον Ενεστώτα της Ενεργητικής και της Παθητικής Φωνής τα ρήματα : δένω δένομαι γράφω γράφομαι. φωτίζω φωτίζομαι πληρώνω πληρώνομαι

ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ. Κλίνε στον Ενεστώτα της Ενεργητικής και της Παθητικής Φωνής τα ρήματα : δένω δένομαι γράφω γράφομαι. φωτίζω φωτίζομαι πληρώνω πληρώνομαι Ονοματεπώνυμο: 11ο ημοτικό Σχολείο Βύρωνα Τάξη Ε 2 ασκάλα: Σύλα Τσέκου ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ πλένω εγώ πλέν ω εσύ πλέν εις αυτός πλέν ει εμείς πλέν ουμε εσείς πλέν ετε αυτοί πλέν ουν ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Γλώσσα. Φύλλα εργασίας. Για παιδιά E ΗΜΟΤΙΚΟΥ. Τεύχος Α. Παίζω, Σκέφτοµαι, Μαθαίνω. σελίδες

Γλώσσα. Φύλλα εργασίας. Για παιδιά E ΗΜΟΤΙΚΟΥ. Τεύχος Α. Παίζω, Σκέφτοµαι, Μαθαίνω. σελίδες Παίζω, Σκέφτοµαι, Μαθαίνω δ z γ α Για παιδιά E ΗΜΟΤΙΚΟΥ ε Φύλλα εργασίας β Γλώσσα Τεύχος Α Συµπληρωµατικές ασκήσεις ορθογραφίας, γραµµατικής και εµπλουτισµού λεξιλογίου 100 σελίδες Ανάλυση βασικών κανόνων

Διαβάστε περισσότερα

Τάξη: Γ. Τμήμα: 2ο. Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ.

Τάξη: Γ. Τμήμα: 2ο. Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Τάξη: Γ Τμήμα: 2ο Υπεύθυνη τμήματος : ΑΝΕΣΤΗ ΑΣΗΜΙΝΑ. Εκθέσεις μαθητών.. ΜΑΘΗΤΗΣ: ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ. Θέμα :Τι θέλω να αλλάξει στον κόσμο το 2011. Το έτος 2010 έγιναν πολλές καταστροφές στον κόσμο.

Διαβάστε περισσότερα

ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΕΥΧΟΣ

ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ. Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΕΥΧΟΣ ΓΛΩΣΣΑ Α ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ Γράμματα Λέξεις Ιστορίες ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΔΕΥΤΕΡΟ ΤΕΥΧΟΣ 10-0005-02.indb 1 29/1/2013 12:27:00 μμ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ Ελένη Καραντζόλα, Επίκουρη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Καλλιόπη Κύρδη,

Διαβάστε περισσότερα

«Ο Σάββας η κλώσσα και ο αετός»

«Ο Σάββας η κλώσσα και ο αετός» ΠΑΡΑΜΥΘΙ #26 «Ο Σάββας η κλώσσα και ο αετός» (Πόντος) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr ΠΑΡΑΜΥΘΙ #26 Ψηφίστε το παραμύθι που σας άρεσε περισσότερο εδώ μέχρι 30/09/2011 Δείτε όλα τα παραμύθια

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι.

Εισαγωγή. Ειρήνη Σταματούδη, LL.M., Ph.D. Διευθύντρια Ο.Π.Ι. Εισαγωγή Ο οδηγός που κρατάς στα χέρια σου είναι μέρος μιας σειράς ενημερωτικών οδηγών του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Σκοπό έχει να δώσει απαντήσεις σε κάποια βασικά ερωτήματα που μπορεί να έχεις

Διαβάστε περισσότερα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. 5η Ενότητα: Συζητώντας για την εργασία και το επάγγελμα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1. Εισαγωγικά κείμενα

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. 5η Ενότητα: Συζητώντας για την εργασία και το επάγγελμα ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1. Εισαγωγικά κείμενα ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Εισαγωγικά κείμενα 2. Βαθμοί επιθέτων και επιρρημάτων Η σύγκριση 3. Το β συνθετικό Λεξιλόγιο 4. Οργάνωση και συνοχή της περιγραφής και της αφήγησης 5. Δραστηριότητες παραγωγής

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΑ. 1. α) Να συμπληρώσεις τα κενά με τον κατάλληλο ως προς το γένος, την πτώση και τον αριθμό τύπο του επιθέτου που βρίσκεται στην παρένθεση:

ΕΛΛΗΝΙΚΑ. 1. α) Να συμπληρώσεις τα κενά με τον κατάλληλο ως προς το γένος, την πτώση και τον αριθμό τύπο του επιθέτου που βρίσκεται στην παρένθεση: Α. ΚΕΙΜΕΝΟ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Πρόπερσι που φοιτούσα σ ένα Γυμνάσιο της επαρχίας μας είχε έρθει ένας νέος φιλόλογος με πολλή όρεξη για δουλειά. Αγαπούσε πολύ το σχολείο και τους μαθητές και βλέπαμε ότι ήθελε να γνωρίσει

Διαβάστε περισσότερα

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES. 1. Η συγγραφέας του βιβλίου μοιράζεται μαζί μας πτυχές της ζωής κάποιων παιδιών, άλλοτε ευχάριστες και άλλοτε δυσάρεστες. α) Ποια πιστεύεις ότι είναι τα

Διαβάστε περισσότερα