ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. 12η ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2014

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2015) 359 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ 12η ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΤΡΙΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ 2014 {SWD(2015) 145 final} EL EL

2 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα μέτρα αντιντάμπινγκ, τα μέτρα κατά των επιδοτήσεων και τα μέτρα διασφάλισης αποτελούν τα τρία μέσα εμπορικής άμυνας. Τα μέτρα αντιντάμπινγκ και τα μέτρα κατά των επιδοτήσεων αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων από τις αθέμιτες πρακτικές εμπορίου όπως είναι οι εισαγωγές που αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ ή οι επιδοτούμενες εισαγωγές, ενώ τα μέτρα διασφάλισης θωρακίζουν προσωρινά τους βιομηχανικούς κλάδους από τις αρνητικές επιπτώσεις των απρόβλεπτων και σημαντικών αυξήσεων των εισαγωγών. Τα μέτρα διασφάλισης διαφέρουν ακόμη από τα άλλα δύο μέσα επειδή εφαρμόζονται σε εισαγωγές οποιασδήποτε καταγωγής, ενώ τα μέτρα αντιντάμπινγκ και μέτρα κατά των επιδοτήσεων αφορούν μία χώρα (ή ακόμη και μία εταιρεία). Κατά την εφαρμογή των μέσων εμπορικής άμυνας πρέπει να τηρούνται σχολαστικά οι κανόνες του ΠΟΕ. Η εσφαλμένη εφαρμογή των μέσων εμπορικής άμυνας έχει ως αποτέλεσμα παράνομα και αδικαιολόγητα μέτρα τα οποία έχουν αρνητικό αντίκτυπο στο ελεύθερο και θεμιτό εμπόριο. Αυτό συμβαίνει ιδίως με τα μέτρα διασφάλισης, τα οποία είναι το μέσο εμπορικής άμυνας που επιβάλλει τους περισσότερους περιορισμούς και για τα οποία οι κανόνες είναι πιο αυστηροί από εκείνους για τα μέτρα αντιντάμπινγκ και τα μέτρα κατά των επιδοτήσεων. Κατά τα τελευταία χρόνια και σε συνδυασμό με την παγκόσμια οικονομική κρίση έχει παρατηρηθεί αύξηση της χρήσης μέτρων εμπορικής άμυνας. Σε περιόδους οικονομικών κρίσεων, όταν η εγχώρια κατανάλωση σε ορισμένους τομείς μειώνεται, οι βιομηχανίες είναι φυσικό να αναζητούν άλλες διεξόδους για την παραγωγή τους και να επικεντρώνονται στις εξαγωγικές αγορές. Επομένως, είναι πολύ σημαντικό οι ευκαιρίες για εξαγωγές να μην παρεμποδίζονται από αδικαιολόγητα μέτρα εμπορικής άμυνας τα οποία δεν επιτρέπουν την πρόσβαση των εξαγωγέων στην αγορά. Τα μέλη του ΠΟΕ έχουν δικαίωμα να χρησιμοποιούν αυτά τα μέσα εμπορικής άμυνας. Η ίδια η ΕΕ χρησιμοποιεί τακτικά τα μέσα αυτά (εκτός των μέτρων διασφάλισης), αλλά ακολουθεί μια ισορροπημένη και μετριοπαθή προσέγγιση και εφαρμόζει αυστηρά πρότυπα που ξεπερνούν ακόμη και τις δεσμεύσεις της στον ΠΟΕ. Η ΕΕ αναμένει από τους εμπορικούς της εταίρους που χρησιμοποιούν τα μέσα αυτά να τηρούν τα απαιτούμενα πρότυπα που έχουν συμφωνηθεί στον ΠΟΕ. Στο πλαίσιο αυτό η Επιτροπή συνέχισε τις προσπάθειές της για την προώθηση των βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τη χρήση των μέσων εμπορικής άμυνας μεταξύ των εμπορικών της εταίρων και εντατικοποίησε την παρακολούθηση. Η Επιτροπή παρεμβαίνει, όταν είναι αναγκαίο, για την αντιμετώπιση συστημικών ζητημάτων που διαπιστώνονται στη χρήση και την πρακτική των μέσων εμπορικής άμυνας από τρίτες χώρες και για την εξασφάλιση της συμβατότητας με τους κανόνες του ΠΟΕ. Η Επιτροπή υποβάλλει τακτικά γραπτά σχόλια και συμμετέχει όλο και περισσότερο σε δημόσιες ακροάσεις που αφορούν διαδικασίες μέσων εμπορικής άμυνας τρίτων χωρών, ιδίως όταν είναι προφανές ότι θίγονται αδικαιολόγητα τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των εξαγωγέων της ΕΕ. Επιπλέον, η Επιτροπή παρέχει αναλυτική κατάρτιση για θέματα που αφορούν τα μέσα εμπορικής άμυνας σε υπαλλήλους των αρχών των τρίτων χωρών που είναι αρμόδιες για τη διεξαγωγή των ερευνών, έχοντας ως στόχο τη διάδοση των δικών της υψηλών προτύπων για τις έρευνες που αφορούν τα μέσα εμπορικής άμυνας και κατά συνέπεια τη βελτίωση της ποιότητας των ερευνών που διενεργούνται από τρίτες χώρες. Η κατάρτιση αυτή διοργανώνεται συνήθως μία φορά τον χρόνο με τη μορφή ενός εβομαδιαίου σεμιναρίου στο οποίο συμμετέχουν έως 25 άτομα από πέντε περίπου τρίτες χώρες. Λόγω του μεγάλου 2

3 ενδιαφέροντος, το 2014 το σεμινάριο αυτό διοργανώθηκε και για δεύτερη φορά. Στα δύο αυτά σεμινάρια του 2014 συμμετείχαν υπάλληλοι από το Ισραήλ, το Κοσσυφοπέδιο, το Πακιστάν, τον Παναμά, το Τατζικιστάν, την Ουκρανία, το Βιετνάμ, τη Δομινικανή Δημοκρατία και την Τουρκία. Επιπλέον, οι εμπειρογνώμονες σε θέματα μέσων εμπορικής άμυνας της Επιτροπής παρείχαν κατάρτιση σε σεμινάριο που διοργανώθηκε για μαροκινούς υπαλλήλους στη Ραμπάτ. Αιτήματα για επιτόπου κατάρτιση των υπαλλήλων τους από τους εμπειρογνώμονες της Επιτροπής σε θέματα μέσων εμπορικής άμυνας απέστειλαν ακόμη η Αίγυπτος και η Τυνησία κατά τη διάρκεια του Η παρούσα έκθεση περιγράφει τις γενικές τάσεις όσον αφορά τις δραστηριότητες εμπορικής άμυνας εκ μέρους των τρίτων χωρών οι οποίες έχουν αρνητικό αντίκτυπο ή θα μπορούσαν να έχουν αντίκτυπο στις εξαγωγές της ΕΕ (τα μέτρα αντιντάμπινγκ ή τα μέτρα κατά των επιδοτήσεων που λαμβάνουν τρίτες χώρες είναι δυνατόν να στοχεύουν είτε την ΕΕ ως σύνολο είτε μεμονωμένα κράτη μέλη). Παρέχει, επίσης, μια συνολική εικόνα του τι σημαίνει ακριβώς παρακολούθηση τρίτης χώρας με λεπτομερείς αναλύσεις ανά χώρα και λεπτομερή στοιχεία στο παράρτημα. 2. ΓΕΝΙΚΕΣ ΤΑΣΕΙΣ Όπως το 2013, η δραστηριότητα των τρίτων χωρών σε θέματα εμπορικής άμυνας ήταν έντονη και το Αν και ο αριθμός των ισχυόντων μέτρων μειώθηκε σε 140 (από 152 το 2013), κυρίως λόγω της λήξης ορισμένων από αυτά, το 2014 επιβλήθηκαν 34 νέα μέτρα (σε σύγκριση με 27 το 2013) και ξεκίνησαν 41 νέες έρευνες (σε σύγκριση με 43 το 2013). Επομένως, αναμένεται ότι και το 2015 η δραστηριότητα αυτή θα εξακολουθήσει να είναι έντονη. Συνολικός αριθμός ισχυόντων μέτρων Πηγή: Στατιστικές του ΠΟΕ και της ΕΕ Όσον αφορά το είδος των μέσων που χρησιμοποιήθηκαν, από τα 140 ισχύοντα μέτρα, τα 104 είναι μέτρα αντιντάμπινγκ, τα 4 είναι μέτρα κατά των επιδοτήσεων και τα 32 είναι μέτρα διασφάλισης (υπενθυμίζεται ότι δεν επηρεάζουν όλα τα μέτρα διασφάλισης τις εξαγωγές της ΕΕ). Από τα 34 νέα μέτρα που επιβλήθηκαν το 2014 τα 19 είναι μέτρα αντιντάμπινγκ, 1 είναι μέτρο κατά των επιδοτήσεων και 14 είναι μέτρα διασφάλισης. Από τις νέες έρευνες που ξεκίνησαν το 2014, οι 23 αφορούν μέτρα διασφάλισης, οι 17 μέτρα αντιντάμπινγκ και 1 3

4 αφορά μέτρα κατά των επιδοτήσεων. Ο αριθμός των νέων ερευνών για μέτρα διασφάλισης κατά το 2013 φαινόταν να παρουσιάζει πτωτική τάση, συγκριτικά ιδίως με τον αριθμό των ερευνών για μέτρα αντιντάμπινγκ. Ωστόσο, η τάση αυτή δεν επιβεβαιώθηκε το Αντίθετα, ο αριθμός των ερευνών για μέτρα διασφάλισης που ξεκίνησαν το 2014 (23) είναι εξίσου υψηλός με το 2012, ενώ υψηλότερος ήταν μόνο το 2009, χρονιά κατά την οποία είχαν ξεκινήσει 31 νέες έρευνες για μέτρα διασφάλισης. Το 2014, φαίνεται ότι ορισμένοι τομείς αποτέλεσαν ιδιαίτερο στόχο. Ο χαλυβουργικός τομέας επηρεάστηκε, πράγματι, πολλές φορές από τα μέτρα εμπορικής άμυνας, ιδίως στην περιοχή της Μεσογείου, αλλά και στη Λατινική Αμερική. Μάλιστα, οι 12 από τις νέες έρευνες που ξεκίνησαν το 2014 αφορούσαν προϊόντα του χαλυβουργικού τομέα. Αμέσως μετά ακολουθεί ο τομέας των χημικών με 11 νέες έρευνες που ξεκίνησαν το Η χαρτοβιομηχανία αποτέλεσε επίσης στόχο με 5 νέες έρευνες που ξεκίνησαν το 2014 και ακόμη μία που ξεκίνησε στις αρχές του Νέες έρευνες που ξεκίνησαν το 2014 ανά τομέα Άλλοι τομείς: 10 Χαλυβουργία: 12 Γεωργία: 2 Υφαντουργία: 1 Χημικά προϊόντα: 11 Χαρτοποιία: 5 Πηγή: Στατιστικές του ΠΟΕ και της ΕΕ Η χώρα με τη μεγαλύτερη δραστηριότητα το 2014 ήταν η Ινδία. Στην Ινδία τα ισχύοντα μέτρα είναι συνολικά 26 (4 μέτρα διασφάλισης και 22 μέτρα αντιντάμπινγκ). Το 2014 επέβαλε 4 νέα μέτρα αντιντάμπινγκ και 4 νέα μέτρα διασφάλισης ξεκίνησε δε 7 νέες έρευνες για μέτρα διασφάλισης και 3 νέες έρευνες για μέτρα αντιντάμπινγκ. Ακολουθούν η Κίνα και οι ΗΠΑ με 18 ισχύοντα μέτρα (16 μέτρα αντιντάμπινγκ και 2 μέτρα κατά των επιδοτήσεων για την Κίνα και 17 μέτρα αντιντάμπινγκ και 1 μέτρο κατά των επιδοτήσεων για τις ΗΠΑ). Το 2014 η Κίνα επέβαλε 4 νέα μέτρα (3 μέτρα αντιντάμπινγκ και 1 μέτρο κατά των επιδοτήσεων) και ξεκίνησε 1 έρευνα για μέτρα αντιντάμπινγκ. Οι ΗΠΑ επέβαλαν 1 νέο μέτρο αντιντάμπινγκ και δεν ξεκίνησαν νέες έρευνες. 4

5 Ισχύοντα μέτρα στο τέλος του 2014 ανά χώρα Πηγή: Στατιστικές του ΠΟΕ και της ΕΕ Όσον αφορά τις περιοχές, τη μεγαλύτερη δραστηριότητα επέδειξαν η Ασία, η Λατινική Αμερική και η περιοχή της Μεσογείου με 16, 12 και 10 νέες έρευνες αντίστοιχα, οι οποίες ξεκίνησαν το Η Λατινική Αμερική είναι σαφές ότι χαρακτηρίζεται από ανοδική τάση με 6, 10 και 12 νέες έρευνες αντίστοιχα που ξεκίνησαν κατά τα τελευταία 3 χρόνια. Στην περιοχή της Μεσογείου επίσης αυξήθηκε η δραστηριότητα με 7 νέες έρευνες που ξεκίνησαν κατά το 2014 (συγκριτικά με 4 νέες έρευνες που είχαν ξεκινήσει κατά το 2013). Ωστόσο, εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από το επίπεδο του 2012 (έναρξη 11 ερευνών). Μία από τις κυριότερες ανησυχίες στην Ασία και στην περιοχή της Μεσογείου είναι η εκτεταμένη χρήση μέτρων διασφάλισης. Στην Ασία οι έρευνες για μέτρα διασφάλισης αφορούν τις 12 από τις 16 έρευνες που ξεκίνησαν το 2014 και στη Μεσόγειο αφορούν τις 6 από τις 7. Στη Λατινική Αμερική 2 μόνο από τις 12 νέες έρευνες αφορούσαν μέτρα διασφάλισης. 5

6 Νέες έρευνες που ξεκίνησαν το 2014 ανά περιοχή Λατινική Αμερική Πηγή: Στατιστικές του ΠΟΕ και της ΕΕ Βόρεια Αμερική Ασία Μεσόγειος Ευρασία Αυστραλία Νότια Αφρική ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ 3.1. Χρήση μέτρων διασφάλισης Η αύξηση του αριθμού των νέων ερευνών για μέτρα διασφάλισης εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχίες. Κατά το 2014 τρίτες χώρες ξεκίνησαν 23 νέες έρευνες για μέτρα διασφάλισης, σε σύγκριση με 18 το Η τάση αυτή γίνεται ακόμη πιο ανησυχητική επειδή σε πολλές έρευνες δεν είναι βέβαιο ότι τηρούνται οι αυστηροί κανόνες που προβλέπονται από τη συμφωνία του ΠΟΕ για τα μέτρα διασφάλισης. Όπως έχει αναφερθεί σε προηγούμενες εκθέσεις, το μέσο των μέτρων διασφάλισης είναι εκείνο που επιβάλλει τους περισσότερους περιορισμούς και, κατά συνέπεια, θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο σε εξαιρετικές πραγματικά περιπτώσεις. Παρά το γεγονός ότι δεν επηρεάζουν άμεσα τις εξαγωγές της ΕΕ όλες οι έρευνες για μέτρα διασφάλισης, η Επιτροπή παρεμβαίνει συστηματικά σε όλες σχεδόν τις έρευνες, με σκοπό να εντοπίσει τις σοβαρές αδυναμίες σε πολλές από αυτές ήδη από τα πρώτα στάδια της διαδικασίας. Υπάρχουν πολλά κοινά προβλήματα στις διαδικασίες έναρξης ερευνών και στις ίδιες τις έρευνες για μέτρα διασφάλισης. Συχνά, οι τρίτες χώρες δεν διαβλέπουν μια απρόσμενη εξέλιξη ή αντιδρούν σε κάποια αύξηση των εισαγωγών η οποία δεν είναι αρκετά πρόσφατη, αιφνίδια, απότομη ή σημαντική. Επιπλέον, η εικόνα της ζημίας είναι πολλές φορές αμφισβητήσιμη και η αιτιώδης συνάφεια αμφιλεγόμενη. Στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζεται ότι το επίπεδο ζημίας όσον αφορά τις έρευνες για μέτρα διασφάλισης είναι σοβαρή ζημία, το οποίο είναι ανώτερο επίπεδο από τη σημαντική ζημία που απαιτείται όσον αφορά τις έρευνες για μέτρα αντιντάμπινγκ και μέτρα κατά των επιδοτήσεων. Παρά τις παρεμβάσεις της Επιτροπής, σε συνεργασία με τις επιχειρήσεις, στις περισσότερες περιπτώσεις τα μέτρα επιβλήθηκαν. Ωστόσο, οι εν λόγω παρεμβάσεις είχαν ως αποτέλεσμα, σε ορισμένες τουλάχιστον περιπτώσεις, μέτρα με λιγότερους περιορισμούς (χαμηλότερους δασμολογικούς συντελεστές, υψηλότερες ποσοστώσεις, μικρότερη διάρκεια ή ταχύτερη φιλελευθεροποίηση των μέτρων) Η χρήση των μέσων από τις ανδυόμενες οικονομίες Η μη τήρηση των κανόνων του ΠΟΕ στον τομέα της εμπορικής άμυνας οδηγεί στην επιβολή αδικαιολόγητων μέτρων τα οποία δεν επιτυγχάνουν τον προβλεπόμενο σκοπό τους. Η 6

7 Επιτροπή παρατήρησε ότι ορισμένες αναδυόμενες οικονομίες χρησιμοποιούν αμέσως τα μέτρα διασφάλισης, ανεξάρτητα από το αν οι εισαγωγές αποτελούν αντικείμενο ντάμπινγκ ή επιδοτήσεων. Ειδικότερα, στις περιπτώσεις στις οποίες οι εισαγωγές αυξάνονται κυρίως από μία πηγή το καταλληλότερο μέσο θα ήταν τα μέτρα αντιντάμπινγκ ή τα μέτρα κατά των επιδοτήσεων, τα οποία αφορούν μία συγκεκριμένη χώρα και προσφέρουν στοχευμένη απάντηση στην εκάστοτε αθέμιτη εμπορική πρακτική. Αντίθετα από τα μέτρα αντιντάμπινγκ και τα μέτρα κατά των επιδοτήσεων, τα μέτρα διασφάλισης επηρεάζουν τις εισαγωγές από όλες τις πηγές και, κατά συνέπεια, μπορεί να θέσουν εμπόδια στον θεμιτό ανταγωνισμό. Από την αναλυτικότερη εξέταση πολλών από τις έρευνες για μέτρα διασφάλισης που ξεκίνησαν την περασμένη χρονιά, οι περισσότερες από τις οποίες σε αναδυόμενες οικονομίες, προκύπτει ότι συχνά αφορούν επιχειρήσεις που είτε έχουν δεσπόζουσα θέση στην τοπική αγορά είτε βρίσκονται στη διαδικασία μαζικής ανάπτυξης ικανοτήτων. Είναι σαφές ότι στις περιπτώσεις αυτές η χρήση του μέσου των μέτρων διασφάλισης δεν είναι αιτιολογημένη. Επίσης, η Επιτροπή παρατήρησε ένα φαινόμενο «μετάδοσης» σε ορισμένες περιοχές. Αυτό παρατηρήθηκε κυρίως στην περιοχή της Μεσογείου, όπου το Μαρόκο ξεκίνησε να χρησιμοποιεί τα μέσα τακτικά από το 2012 και στη συνέχεια το μιμήθηκαν η Αίγυπτος, η Τυνησία και η Ιορδανία, ενώ η Τουρκία είναι πιο παραδοσιακός και περισσότερο δραστήριος χρήστης των μέσων εμπορικής άμυνας Έλλειψη διαφάνειας Ένα βασικό στοιχείο σε κάθε έρευνα για την επιβολή μέτρων εμπορικής άμυνας αφορά το δικαίωμα υπεράσπισης των μερών που θίγονται. Εναπόκειται στις αρχές που είναι αρμόδιες για την έρευνα να θέτουν έγκαιρα στη διάθεση των εμπλεκομένων πλευρών τον κατάλληλο, ουσιαστικό και μη εμπιστευτικό φάκελο. Ο φάκελος αυτός θα πρέπει να περιέχει μια μη εμπιστευτική εκδοχή κάθε εγγράφου και/ή περιεκτικές συνόψεις των στοιχείων που παρέχονται σε εμπιστευτική μορφή. Δυστυχώς, σε πολλές έρευνες, ιδίως όταν οι καταγγέλοντες είναι λίγοι ή ακόμη και ένας, σπάνια παρέχονται τα απαραίτητα στοιχεία στον μη εμπιστευτικό φάκελο. Στις περιπτώσεις αυτές η Επιτροπή παρεμβαίνει ώστε οι αρμόδιες για την έρευνα αρχές να δώσουν τουλάχιστον στοιχεία με τη μορφή δεικτών ή κλιμάκων και τα μέρη να σχηματίσουν τουλάχιστον μια γενική εικόνα της κατάστασης. 4. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΟΕ Η Επιτροπή δραστηριοποιείται στο πλαίσιο του ΠΟΕ με σκοπό να εξασφαλίζει την πλήρη τήρηση της νομοθεσίας του ΠΟΕ. Εάν τα μέτρα που λαμβάνονται από άλλα μέλη του ΠΟΕ παραβιάζουν τους κανόνες του η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει τη συγκρότηση ειδικής επιτροπής του ΠΟΕ. Παραδείγματος χάριν, τον Αύγουστο του 2013 η Επιτροπή ζήτησε τη συγκρότηση ειδικής επιτροπής κατά των μέτρων αντιντάμπινγκ που είχε επιβάλει η Κίνα στις εισαγωγές ορισμένων σωλήνων από χάλυβα. Η διαδικασία πραγματοποιήθηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος της το 2014 και το τελικό της αποτέλεσμα ήταν ευνοϊκό για την ΕΕ (περισσότερες λεπτομέρειες πιο κάτω). Επίσης, το 2014 η Επιτροπή ζήτησε τη συγκρότηση ειδικής επιτροπής σχετικά με τα μέτρα αντιντάμπινγκ που είχε επιβάλει η Ρωσία κατά των εισαγωγών ελαφρών οχημάτων εμπορικής χρήσης. Η διαδικασία συνεχίζεται και κατά το

8 Επιπλέον, η Επιτροπή παρεμβαίνει ως τρίτο μέρος στις ειδικές επιτροπές του ΠΟΕ που ζητούν τρίτες χώρες, έχοντας ως κύριο στόχο την αντιμετώπιση και την παρακολούθηση θεμάτων συστημικού ενδιαφέροντος, τα οποία είναι πιθανόν να έχουν αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιεί η ΕΕ τα μέσα εμπορικής άμυνας. Οι παρεμβάσεις αυτές έχουν και «επιθετικό ενδιαφέρον», αφού η Επιτροπή επιδιώκει την εφαρμογή υψηλότερων προτύπων από τις άλλες χώρες όσον αφορά τα μέσα εμπορικής άμυνας. Το 2014 η Επιτροπή παρενέβη ως τρίτο μέρος, μεταξύ άλλων, στις υποθέσεις Ηνωμένες Πολιτείες Μέτρα αντιντάμπινγκ και αντισταθμιστικά μέτρα σχετικά με μεγάλα οικιακά πλυντήρια από την Κορέα (WT/DS464) και Ηνωμένες Πολιτείες Μέτρα αντιντάμπινγκ σχετικά με ορισμένες γαρίδες από το Βιετνάμ (AB )(DS429). Τέλος, η Επιτροπή συμμετέχει επίσης ενεργά στις σχετικές επιτροπές του ΠΟΕ στη Γενεύη. Στις επιτροπές για τα μέτρα αντιντάμπινγκ και τα μέτρα κατά των επιδοτήσεων, επανεξετάζονται οι ενέργειες άλλων μελών του ΠΟΕ στο πλαίσιο των εξαμηνιαίων και μηνιαίων εκθέσεων που υποβάλλονται στον ΠΟΕ. Ειδική έμφαση δίνεται στην επιτροπή για τα μέτρα διασφάλισης, λόγω της αυξανόμενης χρήσης του μέσου αυτού η οποία προκαλεί ανησυχία. Η Επιτροπή ανακινεί μεμονωμένες υποθέσεις που έχουν οικονομικό ή συστημικό ενδιαφέρον για την ΕΕ. Επιπλέον, η Επιτροπή συμμετέχει επίσης σε μια ομάδα γενικότερης συζήτησης σχετικά με θέματα που αφορούν τα μέτρα διασφάλισης, η οποία συνέρχεται στο περιθώριο της εν λόγω επιτροπής του ΠΟΕ. Κύριος στόχος είναι η ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τις πρακτικές που ακολουθούν τα μέλη του ΠΟΕ. 5. ΚΥΡΙΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ 5.1. Αίγυπτος Περάτωση της έρευνας χωρίς την επιβολή μέτρων κατά των επιδοτήσεων Τον Ιούνιο του 2014 η Αίγυπτος ξεκίνησε έρευνα σχετικά με μέτρα κατά των επιδοτήσεων που αφορούσαν τις εισαγωγές τυριού Edam από τις Κάτω Χώρες. Οι επίμαχες επιδοτήσεις ήταν προγράμματα της ΕΕ και των Κάτω Χωρών. Η Επιτροπή συνεργάστηκε στην έρευνα και βοήθησε, επίσης, τις ολλανδικές αρχές. Επιπλέον, η Επιτροπή τόνισε στις παρατηρήσεις της ότι τα προγράμματα επιδοτήσεων, που ήταν το αντικείμενο της έρευνας, δεν αφορούσαν συγκεκριμένο προϊόν και, επομένως, δεν ήταν επιδεκτικά κυρώσεων σύμφωνα με τους κανόνες του ΠΟΕ. Διατύπωσε, επίσης, σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με την ανάλυση για τη ζημία και την αιτιώδη συνάφεια. Η Επιτροπή συμμετείχε, επίσης, σε διαβουλεύσεις που πραγματοποιήθηκαν στο Κάιρο. Τον Μάρτιο του 2015, η έρευνα περατώθηκε χωρίς την επιβολή μέτρων. Οι αιγυπτιακές αρχές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα προγράμματα επιδοτήσεων δεν αφορούσαν συγκεκριμένο προϊόν και, επομένως, δεν ήταν επιδεκτικά κυρώσεων, καθώς και ότι η έρευνά τους δεν μπορούσε να αποδείξει ότι η εγχώρια βιομηχανία είχε υποστεί σημαντική ζημία Νότια Αφρική Μείωση στους τελικούς δασμολογικούς συντελεστές Στην έρευνα που αφορούσε κατεψυγμένα μέρη κοτόπουλου από τη Γερμανία, τις Κάτω Χώρες και το Ηνωμένο Βασίλειο, η Νότια Αφρική (ITAC) πρότεινε οριστικούς δασμούς για τις εισαγωγές από τα εν λόγω τρία κράτη μέλη. Έπειτα από τα σχόλια που έλαβε από τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της παρέμβασης της Επιτροπής που αφορούσε ειδικά τα περιθώρια ντάμπινγκ και τους υπολογισμούς τους για το ΗΒ, η ITAC μείωσε σημαντικά τους δασμολογικούς αυτούς συντελεστές τόσο για τους μεμονωμένους παραγωγούς του ΗΒ (από 18,68% σε 13,07%) όσο και για τους «λοιπούς» δασμούς του ΗΒ (από 34,7% σε 22,3%). 8

9 5.3. Τουρκία Μείωση των αρνητικών επιπτώσεων των μέτρων Η Τουρκία επέβαλε μέτρα διασφάλισης σχετικά με το τερεφθαλικό οξύ (PTA). Ωστόσο, έπειτα από την ενεργό παρέμβαση της Επιτροπής για την υποστήριξη της βιομηχανίας της ΕΕ, ο δασμολογικός συντελεστής που επιβλήθηκε είναι σχετικά χαμηλός (4%) και θα διαρκέσει μόνο 2 χρόνια. Η Επιτροπή υπογράμμισε τις αδυναμίες στην ανάλυση της αιτιώδους συνάφειας και τόνισε ότι, λόγω της αύξησης της κατανάλωσης, οποιοσδήποτε δασμός θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τα επίπεδα της προσφοράς Μαρόκο Η δέσμευση έγινε δεκτή Τον Δεκέμβριο του 2012 το Μαρόκο ξεκίνησε έρευνα για μέτρα αντιντάμπινγκ που αφορούσε τις εισαγωγές ινσουλίνης. Τον Απρίλιο του 2014 επιβλήθηκαν προσωρινοί δασμοί και τον Αύγουστο του 2014 προτάθηκε οριστικός δασμός 13,89%. Έπειτα από τις παρεμβάσεις της Επιτροπής για την υποστήριξη του κλάδου της ΕΕ, οι μαροκινές αρχές αποδέχτηκαν δέσμευση του εν λόγω δανού παραγωγού και η επιβολή δασμού ανεστάλη ΗΠΑ Περάτωση της έρευνας επανεξέτασης ενόψει της λήξης ισχύος των μέτρων χωρίς τη συνέχισή τους Η Επιτροπή συμμετείχε ενεργά στην πρώτη πλήρη επανεξέταση ενόψει της λήξης ισχύος των μέτρων αντιντάμπινγκ που είχαν επιβληθεί το 2008 στις εισαγωγές ελαφρού θερμικού χαρτιού από την Γερμανία. Στις 28 Μαΐου του 2014 το Υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ανάκληση της εντολής θα μπορούσε να οδηγήσει στη συνέχιση ή στην επανάληψη της πρακτικής ντάμπινγκ. Στη συνέχεια, η Επιτροπή παρενέβη κατά τη διάρκεια της δημόσιας ακρόασης ενώπιον της επιτροπής διεθνούς εμπορίου (ITC) των ΗΠΑ τον Οκτώβριο του 2014 υποστηρίζοντας την γερμανική βιομηχανία. Έπειτα από την ευνοϊκή ψήφο της επιτροπής διεθνούς εμπορίου των ΗΠΑ, η εντολή για τα μέτρα αντιντάμπινγκ ανακλήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου Αυστραλία Χαμηλός ή μηδενικός δασμός για πολλές εταιρείες Στις 9 Ιουλίου του 2013 οι αυστραλιανές αρχές ξεκίνησαν έρευνα για μέτρα αντιντάμπινγκ σχετικά με την εισαγωγή επεξεργασμένων προϊόντων τομάτας από την Ιταλία. Η Επιτροπή παρενέβη πολλές φορές με την υποβολή παρατηρήσεων στην επιτροπή αντιντάμπινγκ της Αυστραλίας υποστηρίζοντας τις ιταλικές επιχειρήσεις. Επιπλέον, ένας εμπειρογνώμονας της Επιτροπής ήταν παρών στις επισκέψεις επαλήθευσης για να υποστηρίξει τις θιγόμενες εταιρείες. Το αποτέλεσμα ήταν το 45% των εξαγωγών να εξαιρεθούν από το μέτρο και οι δασμοί για τους άλλους συνεργαζόμενους εξαγωγείς να είναι σχετικά χαμηλοί (4% κατά μέσο όρο). Δυστυχώς, οι αυστραλιανές αρχές ξεκίνησαν νέα έρευνα λίγους μόλις μήνες αργότερα, το 2015, για να ερευνήσουν εκ νέου τις εισαγωγές από δύο εταιρείες που προηγουμένως είχαν εξαιρεθεί από το μέτρο. Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει τις παρεμβάσεις της υποστηρίζοντας τους ιταλούς εξαγωγείς, καθώς οι λόγοι που οδήγησαν στην έναρξη της διαδικασίας δεν τεκμηριώνονται ικανοποιητικά Φιλιππίνες Περάτωση της έρευνας χωρίς την επιβολή μέτρων διασφάλισης Τον Σεπτέμβριο του 2012 οι αρχές των Φιλιππίνων ξεκίνησαν έρευνα για μέτρα διασφάλισης κατά των εισαγωγών γαλβανισμένου σιδήρου και προβαμμένων φύλλων και σπειρών από γαλβανισμένο σίδηρο. Η Επιτροπή παρενέβη σε αρχικό στάδιο της έρευνας με σκοπό να υπογραμμίσει ότι τα αποδεικτικά στοιχεία που είχαν κοινοποιηθεί δεν ήταν επαρκή για να αιτιολογήσουν οποιαδήποτε επιβολή μέτρων. Η έρευνα, η οποία προκάλεσε γενικές ανησυχίες σχετικά με την πιθανή κατάχρηση του μέσου των μέτρων διασφάλισης, 9

10 περατώθηκε τελικά χωρίς την επιβολή μέτρων τον Φεβρουάριο του 2015, με το σκεπτικό ότι οι συγκεκριμένες εισαγωγές δεν προκάλεσαν καμία ζημία στην εγχώρια βιομηχανία Κίνα Περάτωση της έρευνας χωρίς την επιβολή μέτρων αντιντάμπινγκ Τον Ιούνιο του 2014 η Κίνα ξεκίνησε έρευνα για μέτρα αντιντάμπινγκ κατά των εισαγωγών εξοπλισμού αιμοκάθαρσης καταγωγής ΕΕ και Ιαπωνίας. Οι κύριοι εξαγωγείς της ΕΕ που επηρεάζονταν από την έρευνα είχαν την έδρα τους στη Γερμανία, στη Σουηδία και στην Ιταλία. Η Επιτροπή παρενέβη στις κινεζικές αρχές υπογραμμίζοντας τις τεχνικές αδυναμίες της καταγγελίας και παρέχοντας τεχνική υποστήριξη στους συγκεκριμένους εξαγωγείς. Η καταγγελία τελικά αποσύρθηκε και η υπόθεση έκλεισε τον Δεκέμβριο του 2014 χωρίς την επιβολή μέτρων Κίνα Επιτυχής έκβαση της ειδικής επιτροπής του ΠΟΕ Τον Νοέμβριο του 2012 η ΕΕ (και η Ιαπωνία) ζήτησαν τη συγκρότηση ειδικής επιτροπής του ΠΟΕ σχετικά με μέτρα αντιντάμπινγκ που είχε επιβάλει η Κίνα σε εισαγωγές ορισμένων σωλήνων από ανοξείδωτο χάλυβα. Η Επιτροπή διαπίστωσε σημαντικές αδυναμίες στην εν λόγω έρευνα. Το μεγαλύτερο μέρος της διαδικασίας της ειδικής επιτροπής πραγματοποιήθηκε το 2014 και τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν στις αρχές του Στα συμπεράσματά της η ειδική επιτροπή υποστήριξε ορισμένους σημαντικούς ισχυρισμούς της ΕΕ (την αδυναμία της Κίνας να εξασφαλίσει μια ορθή σύγκριση μεταξύ της τιμής εξαγωγής και της κανονικής αξίας και την εσφαλμένη της ανάλυση περί μη καταλογισμού). Έκρινε ότι για να εφαρμοστούν σωστά τα πορίσματα της ειδικής επιτροπής, η Κίνα θα πρέπει να ακυρώσει τα μέτρα που είναι ασυμβίβαστα με τον ΠΟΕ. Ασκήθηκε προσφυγή για την επανεξέταση της υπόθεσης, και το δευτεροβάθμιο όργανο επανεξετάζει αυτή τη στιγμή την έκθεση της ειδικής επιτροπής. Τα πορίσματα της ειδικής επιτροπής έχουν συστημική σημασία. Υπογραμμίζουν τις επανειλημμένες ελλείψεις στις έρευνες για τα μέσα εμπορικής άμυνας που διεξάγει η Κίνα. Αυτή θα είναι η δεύτερη φορά που η ΕΕ θα έχει προσβάλει με επιτυχία στον ΠΟΕ δασμούς αντιντάμπινγκ τους οποίους επέβαλε η Κίνα. Έπειτα από την προηγούμενη απόφαση (DS425), η Κίνα κατάργησε τους ασυμβίβαστους με τον ΠΟΕ δασμούς αντιντάμπινγκ που είχε επιβάλει σε σαρωτές ακτίνων X. Στο πλαίσιο αυτό και έπειτα από την ευρεία δημοσιοποίηση των υποθέσεων του κρασιού και του πολυπυριτίου το 2013 και το 2014, δεν υπήρχαν άλλες ενδείξεις σχετικά με την έναρξη νέων ερευνών από την πλευρά της Κίνας με τη μορφή αντιποίνων για έρευνα την οποία ξεκίνησε η ΕΕ. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι αυτή η μη ενδεδειγμένη πρακτική έχει σταματήσει, γι αυτό και η Επιτροπή θα είναι σε εγρήγορση. 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η δραστηριότητα εμπορικής άμυνας έναντι της ΕΕ ή των κρατών μελών της το 2014 παρέμεινε σε ανάλογα επίπεδα με το Αν και ο συνολικός αριθμός των μέτρων μειώθηκε, ο αριθμός των νέων ερευνών και ιδίως των ερευνών για μέτρα διασφάλισης είναι αρκετά μεγάλος. Το 2014, η Επιτροπή συνέχισε τις προσπάθειές της για να αμβλυνθεί ο αρνητικός αντίκτυπος των μέτρων εμπορικής άμυνας που επέβαλαν τρίτες χώρες με παρεμβάσεις σε τεχνικό αλλά, πολλές φορές, και σε πολιτικό επίπεδο. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι παρεμβάσεις αυτές ήταν επιτυχείς, όπως περιγράφεται πιο πάνω. 10

11 Ωστόσο, πολλά προβλήματα που αντιμετωπίστηκαν τα τελευταία χρόνια δεν έχουν ακόμη λυθεί και ορισμένα, μάλιστα, έχουν επιδεινωθεί, όπως ιδίως η ευρεία χρήση των μέτρων διασφάλισης και ο αμφιλεγόμενος τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται το μέσο αυτό από ορισμένες τρίτες χώρες. Γενικά, τα αδικαιολόγητα μέτρα εμπορικής άμυνας αντιτίθενται σαφώς στη στρατηγική της ΕΕ για ανοικτές αγορές και ανοικτή πρόσβαση στην αγορά για τα αγαθά του θεμιτού εμπορίου. Τα μέτρα εμπορικής άμυνας που επιβάλλονται από τρίτες χώρες, καθώς και οι εν εξελίξει έρευνες έχουν μεγάλο αντίκτυπο στις εξαγωγές της ΕΕ. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει τις προσπάθειές της για την προώθηση μεταξύ των εμπορικών μας εταίρων των υψηλών προτύπων που εφαρμόζει η ΕΕ κατά τη χρήση των μέσων αυτών. Θα εντείνει επίσης τις παρεμβάσεις της και την παροχή τεχνικής υποστήριξης και συμβουλών στους εξαγωγείς της ΕΕ, ιδίως όταν αντιμετωπίζουν πιθανή κατάχρηση των μέσων εμπορικής άμυνας από τρίτες χώρες. Οι προσπάθειες αυτές είναι απόλυτα συμβατές με τις λοιπές προσπάθειες της Επιτροπής που αφορούν την πρόσβαση στην αγορά. Κατά την έννοια αυτή, οι δραστηριότητες της Επιτροπής όσον αφορά τη χρήση των μέσων εμπορικής άμυνας εκ μέρους τρίτων χωρών υπερβαίνουν κατά πολύ την απλή παρακολούθηση. 11