ΓΗΜΔΡΔ ΔΜΠΟΡΗΟ ΔΛΛΑΓΟ ΣΟΤΡΚΜΔΝΗΣΑΝ ΚΑΣΑ ΣΟ ΔΣΟ 2013

Transcript

1 ΔΛΛΖΝΗΚΖ ΓΖΜΟΚΡΑΣΗΑ ΠΡΔΒΔΗΑ ΣΖ ΔΛΛΑΓΟ ΣΖ ΜΟΥΑ ΓΡΑΦΔΗΟ ΟΗΚΟΝOMΗΚΩΝ & ΔΜΠΟΡΗΚΩΝ ΤΠΟΘΔΔΩΝ Σηλ.: Φαξ: Μόζρα, 3 Ινπλίνπ 2014 ΓΗΜΔΡΔ ΔΜΠΟΡΗΟ ΔΛΛΑΓΟ ΣΟΤΡΚΜΔΝΗΣΑΝ ΚΑΣΑ ΣΟ ΔΣΟ 2013 Α. ΓΗΜΔΡΔΗ ΔΜΠΟΡΗΚΔ ΥΔΔΗ Σύκθωλα κε ηα ζηνηρεία ηεο Ειιεληθήο Σηαηηζηηθήο Αξρήο, ζαο γλωξίδνπκε όηη ην έηνο 2013 ην δηκεξέο εκπόξην ηεο Ειιάδνο κε ην Τνπξθκεληζηάλ παξνπζίαζε ηελ αθόινπζε εηθόλα: ΑΞΗΑ ΔΞΑΓΩΓΩΝ 2013 (σε Δυπώ) (σε Δυπώ) (σε %) ΔΞΑΓΩΓΔ ΔΛΛΑΓΟ ,29 ΔΞΑΓΩΓΔ ΣΟΤΡΚΜΔΝΗΣΑΝ ΟΓΚΟ ΔΜΠΟΡΗΟΤ ,69 ΔΜΠΟΡΗΚΟ ΗΟΕΤΓΗΟ Β. ΑΝΑΛΤΣΗΚΑ ΣΑΣΗΣΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΔΞΑΓΩΓΩΝ - ΔΗΑΓΩΓΩΝ ΔΛΛΑΓΟ ΣΟΤΡΚΜΔΝΗΣΑΝ ΔΣΩΝ σε Δυπώ. Δασμ. κατ/ρία ΔΛΛΖΝΗΚΔ ΔΞΑΓΩΓΔ 2013: % επί Περιγραυή 2013 συνόλου /2013 % Ειδικό καύζιμο αεπιωθούμενων , , Μησανέρ ππιονίζμαηορ , Μάπμαπα, απλά κομμένα , , Άλλα λιπανηικά λάδια , ,85 Μησανέρ ηποσίζμαηορ, γςαλίζμαηορ, άλλερ , Τζιγάπα , Μέπη και εξαπηήμαηα επγαλειομησανών καηεπγαζίαρ πέηπαρ κ.ά , Μέπη μησανών ζςγκομιδήρ, αλωνίζμαηορ, θεπίζμαηορ, κ.ά , , Κολόνιερ ,77 Επεμεξγαζία: Γξαθείν ΟΕΥ Πξεζβείαο Μόζραο

2 Δασμ. κατ/ρία ΔΛΛΖΝΗΚΔ ΔΗΑΓΩΓΔ 2013: % επί Περιγραυή 2013 συνόλου /2013 % Ακαηέπγαζηο πεηπέλαιο , Ακαηέπγαζηα λάδια πποοπιζόμενα να ςποζηούν καθοπιζμένη καηεπγαζία , Ακαηέπγαζηα λάδια πεπιεκηικόηηηαρ ζε θείο μεηαξύ 0,002% και 0,1% , Γ. ΠΑΡΑΣΖΡΖΔΗ Μειεηώληαο αλαιπηηθόηεξα ηα ζηνηρεία παξαηεξνύκε όηη ε κηθξή κείωζε ηωλ εμαγωγώλ ηεο ρώξαο καο πξνο ην Τνπξθκεληζηάλ νθείιεηαη ζρεδόλ εμ νινθιήξνπ ζηε κείωζε πνπ παξνπζηάδεη ε δαζκνινγηθή θαηεγνξία «κάξκαξα, απιά θνκκέλα». Οη ππόινηπεο δαζκνινγηθέο θαηεγνξίεο παξνπζηάδνπλ αύμεζε ή αληηπξνζωπεύνπλ εμαγωγέο πξνϊόληωλ ρακειήο αμίαο. Οη εμαγωγέο πξνέιεπζεο Τνπξθκεληζηάλ πξνο ηε ρώξα καο, αθνύ είραλ κεδεληζηεί ην, επαλαιήθζεθαλ ην 2013 κε ηηο ίδηεο ζρεδόλ ή παξαπιήζηεο δαζκνινγηθέο θαηεγνξίαο ηνπ έηνπο Τα αλωηέξω ζε ζπζρεηηζκό κε ηνλ ρακειό ελ γέλεη όγθν δηκεξνύο εκπνξίνπ, δεηθλύνπλ ηνλ επθαηξηαθό, θαηά βάζε, ραξαθηήξα ηωλ εκπνξηθώλ ζπλαιιαγώλ ηεο ρώξαο καο κε ην Τνπξθκεληζηάλ.

3 ΠΡΕΒΕΙΑ ΣΗ ΕΛΛΑΔΟ ΣΗ ΜΟΦΑ ΓΡΑΥΕΙΟ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΤΠΟΘΕΕΩΝ ΤΝΟΠΣΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΚΟ ΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ ΣΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΟΤ ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ ΚΑΙ ΣΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΦΕΕΙ ΕΛΛΑΔΟ - ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ ΙΟΤΝΙΟ 2014

4 ΠΕΡΙΕΦΟΜΕΝΑ σελ. 1 ΓΕΝΙΚΑ ΦΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΣΟΤ ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ 3 2 ΤΝΟΠΣΙΚΑ ΣΟΙΦΕΙΑ ΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ(2013) ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕ ΦΕΕΙ ΕΛΛΑΔΟ- ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ 7-8 2

5 1 ΓΕΝΙΚΑ ΦΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΣΟΤ ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ ΕΚΣΑΗ (χιλ. τ.χλμ.) συνορεύει με Αφγανιστάν, Ιράν, 448,1 Καζαχστάν, Ουζμπεκιστάν) ΠΛΗΘΤΜΟ (εκτ. 2014) μεταβολή 1,141% (εκτιμήσεις 2014) σύνθεση Σουρκμένοι (85%), Ουζμπέκοι (5%), Ρώσοι (4%), άλλοι (6%) ΔΙΟΙΚΗΣΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΗ Σο Σουρκμενιστάν διαιρείται σε 5 Διοικητικές Περιφέρειες και 1 ανεξάρτητη πόλη: ΜΕΣΡΙΚΟ ΤΣΗΜΑ: Ahal Welayaty (Anew), Ashgabat (ανεξάρτητη πόλη), Balkan Welayaty (Balkanabat), Dashoguz Welayaty, Lebap Welayaty (Turkmenabat), Mary Welayaty. Μέτρο, Κιλό ΓΛΩΑ Σουρκμένικα (72%), Ρωσικά (12%), Ουζμπέκικα (9%), λοιπά (7%) ΚΤΡΙΟΣΕΡΕ ΠΟΛΕΙ Ashgabat (πρωτεύουσα: κάτ.), Turkmenbasy, Turkmenabat, Dasoguz, Gysylarbat, Mary ΠΟΛΙΣΕΤΜΑ Δημοκρατία, (ανακηρύχθηκε ανεξάρτητο κράτος στις ) ΠΟΛΙΣΙΚΗ ΠΡΩΣΕΤΟΤΑ Ashgabat ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΩΣΕΤΟΤΑ Ashgabat Πηγή: Σηαηιζηική Υπηρεζία Tοσρκμενιζηάν/ Επίζημη Ιζηοζελίδα Προεδρίας Δημοκραηίας Τοσρκμενιζηάν 3

6 2. ΤΝΟΠΣΙΚΑ ΣΟΙΦΕΙΑ ΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ 2 Η ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ε ΑΡΙΘΜΟΤ 2013 (εκτιμήσεις) 49,18 δις $ 55,16 δις $ ΑΕΠ % μεταβολή ΑΕΠ 11,1% 12,2% (πρόγνωση) κατά κεφαλήν, US$ 8.800$ 9.700$ % συμμετοχής ΤΠΗΡΕΙΩΝ σε ΑΕΠ 66,2% 68,4% % συμμετοχής ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ σε ΑΕΠ 25,5% 24,4% % συμμετοχής ΓΕΩΡΓΙΑ σε ΑΕΠ 8,3% 7,72% Πηγή: European Bank for Reconstruction & Development (EBRD) ΠΛΗΘΩΡΙΜΟ (%) 7,8% 5,7% Πηγή: European Bank for Reconstruction & Development (EBRD) ΑΝΕΡΓΙΑ (% επί του ενεργού πληθυσμού) ΕΝΕΡΓΟ ΠΛΗΘΤΜΟ, 2,3 εκατ. άτομα απασχολούμενα στην: Γεωργία Βιομηχανία Τπηρεσίες Πηγή: Τπουργείο Εργασίας Σουρκμενιστάν ΔΙΕΘΝΕ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΓΑΘΩΝ 60% (εκτίμηση-παλαιά στοιχεία) 60% (εκτίμησηπαλαιά στοιχεία) 48,2% 14,0% 37,8% ΟΓΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟΤ (εκατ. US$) ΕΞΑΓΩΓΕ (εκατ. US$) ΕΙΑΓΩΓΕ (εκατ. US$) ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΟΖΤΓΙΟ (εκατ.us$) Κυριότεροι Πελάτες Κίνα 63,0% Ουκρανία 10,0% Σουρκία 5,8% Ιταλία 5,1% Κυριότεροι Προμηθευτές Πηγή: IMF/EBRD ΔΙΜΕΡΕ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΓΑΘΩΝ Πηγή: ΕΛΣΑΣ ΕΞΩΣΕΡΙΚΟ Κίνα 19,5% Σουρκία 17,0% Ρωσία 12,6% Η.Α.Ε. 6,8% Ουκρανία 6,0% Γερμανία 4,7% 2013 ΟΓΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟΤ ΕΛΛΑΔΟ ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΟΖΤΓΙΟ ΕΛΛΑΔΟ ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ ΕΞΑΓΩΓΕ ΕΛΛΑΔΟ ΠΡΟ ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ ΕΙΑΓΩΓΕ ΕΛΛΑΔΟ ΑΠΟ ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ (δις US$) 451,5 εκατομ. $ (εκτίμηση) ΦΡΕΟ ΝΟΜΙΜΑ MΑΝΑΣ (TMT), 1 = 3,9671 manat ( ) Πηγή: IMF 428,9 εκατομ. $ (εκτίμηση) 4

7 Η Οικονομία του Τουρκμενιστάν: Φυσικοί πόροι: Σο μεγαλύτερο τμήμα της έκτασης του Σουρκμενιστάν καλύπτεται από έρημο. Αγροτικές καλλιέργειες υπάρχουν μόνο σε περιοχές όπου μπορεί κανείς να βρει άφθονο νερό, Επίσης, η χώρα διαθέτει μεγάλα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Σο ¼ της καλλιεργήσιμης έκτασης καλύπτουν οι φυτείες βάμβακος. Η χώρα κατέχει την 10η θέση στον κόσμο, σε παραγωγή βαμβακιού. Οι ιδιωτικοποιήσεις στην χώρα παραμένουν ακόμη περιορισμένες. Ένας νέος αγωγός φυσικού αερίου για την Κίνα έχει ήδη ολοκληρωθεί από το 2010, διερχόμενος μέσω Ουζμπεκιστάν και Καζακστάν. Σο 2011 η παραγωγή φυσικού αερίου της χώρας ανήλθε σε 59,5 δις m3, εκ των οποίων τα 46,1 δις εξήχθησαν. Επίσης, έχει προταθεί η κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου, ο οποίος θα εκκινεί από το Σουρκμενιστάν, θα διέρχεται μέσω Αφγανιστάν και Πακιστάν και θα καταλήγει στην Ινδία (Trans- Afghanistan pipeline). Γενικά στοιχεία Μετά την ανεξαρτητοποίηση της χώρας το 1991, η τουρκμενική οικονομία αντιμετώπισε πολύ σοβαρά προβλήματα. Άρχισε να ανακάμπτει μετά το 1998, λόγω της επανέναρξης των εξαγωγών φυσικού αερίου, τις εκτεταμένες, κρατικές κυρίως, επενδύσεις σε διυλιστήρια, μονάδες παραγωγής κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και επεξεργασίας τροφίμων, καθώς και στις μεταφορές. Σο Σουρκμενιστάν διεκδικεί σημαντικό ρόλο στο ενεργειακό γίγνεσθαι, καθώς διαθέτει βεβαιωμένα αποθέματα φυσικού αερίου ύψους 7,50 τρις m3 περίπου ( ). Η ετήσια παραγωγή παρουσιάζει αυξητικές τάσεις. Σα βεβαιωμένα πετρελαϊκά αποθέματα της χώρας του ανέρχονται σε 600 εκατομμ. βαρέλια (2013), ενώ η ημερήσια παραγωγή σε βαρέλια (2010). Η άνοδος των διεθνών τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με τις μακροπρόθεσμες συμφωνίες προμήθειας φυσικού αερίου προς τη Κίνα (διάρκειας 30 ετών) εξασφαλίζουν σταθερή εισροή ξένου συναλλάγματος και παράλληλη μείωση του εξωτερικού χρέους. Ωστόσο, η οικονομία παραμένει, σε σημαντικό βαθμό, κεντρικά σχεδιαζόμενη και έχει παρατηρηθεί ότι οι εισροές ξένου συναλλάγματος δεν διοχετεύονται σε αποδοτικές επενδύσεις και δεν υπάρχει αντίστοιχη βελτίωση των κοινωνικοοικονομικών μεγεθών. Παρά ταύτα, εγκρίθηκε τον Νοέμβριο ένα νέο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων για την περίοδο , το οποίο περιλαμβάνει μεσαίου κυρίως μεγέθους επιχειρήσεις. Προς το παρόν δεν έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων επιχειρήσεις του ενεργειακού τομέα της χώρας. Βιομηχανία: Ο σημαντικότερος κλάδος της βιομηχανίας του Σουρμενιστάν είναι τα προϊόντα ενέργειας, όπως το φυσικό αέριο, τα πετρελαιοειδή, τα προϊόντα περελαίου, τα πετροχημικά τα φωσφάτα και το άλας. Παράλληλα, σημαντική είναι η κλωστοϋφαντουργία και η βιομηχανία τροφίμων. Σέλος, η παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος είναι επίσης σημαντική και ανέρχεται σε 15,66 δις KWh, εκ των οποίων εξάγονται περίπου 2,41 δις. KWh. 5

8 Γεωργία: Η χώρα κατατάσσεται στη 10η θέση, παγκοσμίως, όσον αφορά την παραγωγή βάμβακος Εξάλλου, το Σουρκμενιστάν παράγει και άλλα γεωργικά προϊόντα, όπως δημητριακά και διάφορα κτηνοτροφικά προϊόντα. Προοπτικές Η χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο. Έχουν ανακοινωθεί σταδιακές μεταρρυθμίσεις για την φιλελευθεροποίηση της οικονομίας και τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος, ιδιαίτερα όσον αφορά στην πρόσβαση των ιδιωτικών επιχειρήσεων σε πρώτες ύλες αλλά και σε πιστώσεις. Ο τραπεζικός τομέας παραμένει σχεδόν εξ ολοκλήρου υπό κρατικό έλεγχο. Η χώρα βασίζεται κυρίως στην εξαγωγή προϊόντων ενέργειας, όπως το φυσικό αέριο και το αργό πετρέλαιο, ενώ έπονται κατά πολύ σε αξία τα υπόλοιπα εξαγωγικά προϊόντα, όπως το βαμβάκι και τα κλωστοϋφαντουργικά. Επενδύσεις Οι άμεσες ξένες επενδύσεις εκτιμάται ότι ανήλθαν το 2013 σε 3,06 δις $, μειωμένες ελαφρώς έναντι του, όπου ανήλθαν σε 3,1 δις $. Σο ουρκμενιστάν έθεσε ως στόχο πρόσφατα τον εκσυγχρονισμό της παραγωγής. Παρόλα αυτά, όλα στο Σουρκμενιστάν αποφασίζονται κυρίως σε κυβερνητικό επίπεδο, γεγονός που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να απευθύνονται σε κεντρικό επίπεδο και κυρίως στο υμβούλιο Τπουργών για θέματα επενδυτικών σχεδίων ή ανάληψης τεχνικών έργων. Αντίστοιχα, τα σχετικά έγγραφα θα πρέπει να απευθύνονται στην Κυβέρνηση της χώρας. Όλα τα έργα και οι διαγωνισμοί δημοσιεύονται στην επίσημη ιστοσελίδα της κυβέρνησης του Σουρκμενιστάν, 6

9 3 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕ ΦΕΕΙ ΕΛΛΑΔΟ-ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ 3.1. ΔΙΜΕΡΕΙ ΕΜΠΟΡΙΚΕ ΦΕΕΙ ύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΑΣ, η εικόνα του διμερούς εμπορίου της Ελλάδος με το Σουρκμενιστάν για το 2013 είναι ως ακολούθως: ΑΞΘΑ ΕΞΑΓΩΓΩΝ 2013 (σε Ευρώ) (σε Ευρώ) (σε %) ΕΞΑΓΩΓΕ ΕΛΛΑΔΟ ,29 ΕΞΑΓΩΓΕ ΣΟΤΡΚΜΕΝΘΣΑΝ ΟΓΚΟ ΕΜΠΟΡΘΟΤ ,69 ΕΜΠΟΡΘΚΟ ΘΟΖΤΓΘΟ Πηγή: ΕΛΣΑΣ Δασμ. κατ/ρία ΕΛΛΗΝΘΚΕ ΕΞΑΓΩΓΕ 2013: % επί Περιγραυή 2013 συνόλου /2013 % Ειδικό καύζιμο αεπιωθούμενων , , Μησανέρ ππιονίζμαηορ , Μάπμαπα, απλά κομμένα , , Άλλα λιπανηικά λάδια , , Μησανέρ ηποσίζμαηορ, γςαλίζμαηορ, άλλερ , Τζιγάπα , Μέπη και εξαπηήμαηα επγαλειομησανών καηεπγαζίαρ πέηπαρ κ.ά , Μέπη μησανών ζςγκομιδήρ, αλωνίζμαηορ, θεπίζμαηορ, κ.ά , , Κολόνιερ ,77 Πηγή: ΕΛΣΑΣ Δασμ. κατ/ρία ΕΛΛΗΝΘΚΕ ΕΘΑΓΩΓΕ 2013: % επί Περιγραυή 2013 συνόλου /2013 % Ακαηέπγαζηο πεηπέλαιο , Ακαηέπγαζηα λάδια πποοπιζόμενα να ςποζηούν καθοπιζμένη καηεπγαζία , Ακαηέπγαζηα λάδια πεπιεκηικόηηηαρ ζε θείο μεηαξύ 0,002% και 0,1% , Πηγή: ΕΛΣΑΣ 7

10 Ο χαμηλός εν γένει όγκος διμερούς εμπορίου και οι παρατηρούμενες ασυνέχειες στο διμερές εμπόριο, δεικνύουν τον ευκαιριακό, κατά βάση, χαρακτήρα των εμπορικών συναλλαγών της χώρας μας με το Σουρκμενιστάν ΕΛΛΗΝΙΚΕ ΕΠΕΝΔΤΕΙ ΣO ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ/ΤΝΕΡΓΑΙΕ Η ελληνική επιχειρηματική παρουσία στο Σουρκμενιστάν είναι περιορισμένη και φθίνουσα τα τελευταία έτη. Επίσης, παρ ότι υλοποιούνται πολλά κατασκευαστικά έργα στην χώρα, μέσω δημόσιων διαγωνισμών, δεν υπάρχει ελληνική παρουσία. Δέν υπάρχουν στοιχεία για την παρουσία ελληνικών επιχειρήσεων στο Σουρκμενιστάν, πλήν του ενδιαφέροντος κάποιων ελληνικών κατασκευαστικών για συμμετοχή τους σε έργα. Δεν υπάρχουν στοιχεία για τουρκμενικές επενδύσεις στην Ελλάδα ΘΕΜΙΚΟ ΠΛΑΙΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΦΕΕΩΝ ΕΛΛΑΔΟ- ΣΟΤΡΚΜΕΝΙΣΑΝ Οι οικονομικές και εμπορικές σχέσεις Ελλάδος-Σουρκμενιστάν διαμορφώνονται τόσο σε κοινοτικό, όσο και σε διμερές πλαίσιο: 3.3.Ι. χέσεις ΕΕ-Σουρκμενιστάν Η ΕΕ και το Σουρκμενιστάν έχουν συνάψει υμφωνία Εταιρικής χέσεως και υνεργασίας, η οποία όμως, παρόλο που υπεγράφη στις , δεν έχει ακόμα κυρωθεί από όλα τα κ-μ της ΕΕ. Η Ελλάδα έχει κυρώσει την προαναφερθείσα συμφωνία από (Ν. 3400/2005 ΥΕΚ 256/Α/ ). 3.3.ΙΙ. χέσεις Ελλάδος-Σουρκμενιστάν Δεν έχουν ακόμη υπογραφεί διμερείς συμφωνίες μεταξύ Ελλάδος και Σουρκμενιστάν. ημειώνεται η μονογραφή υμφωνίας Αεροπορικών Μεταφορών. Η υπογραφή της εκκρεμεί λόγω αλλαγών του κοινοτικού δικαίου, οι οποίες πρέπει να συμπεριληφθούν στο τελικό κείμενο της υμφωνίας. το πλαίσιο επίσκεψης αντιπροσωπείας του Τπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδος στο Σουρκμενιστάν ( ), η ελληνική πλευρά επέδωσε στις τουρκμενικές αρχές χέδιο υμφωνίας Οικονομικής και Σεχνολογικής υνεργασίας καθώς και χέδιο Μνημονίου υνεργασίας στον Σομέα του Σουρισμού. Θεσμικό πλαίσιο διμερών σχέσεων Ελλάδος-Σουρκμενιστάν υμφωνία Τπογραφή Έναρξη ισχύος Παρατηρήσεις υμφωνία Αεροπορικών Μεταφορών Εχει μονογραφηθεί από Οικονομικής και Σεχνολογικής υνεργασίας Παρεδόθη σχέδιο κατά την επίσκεψη κλιμακίου ΤΠΕΞ τον Μάιο 2008 υνεργασίας στον τομέα του Σουρισμού Παρεδόθη σχέδιο κατά την επίσκεψη κλιμακίου ΤΠΕΞ τον Μάιο