ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ. ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ.

Transcript

1 ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ. ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Σ/φοι και σ/σες, φίλοι και φίλες, Αρθρογραφία, δημοσιογραφικά και επιστημονικά αφιερώματα, κάποιοι λίγοι προεξέχοντες πανεπιστημιακοίοπαδοί της κυβέρνησης και άλλα ονόματα κύρους στο χώρο της ιατρικής διαφημίζουν τις επερχόμενες αλλαγές στην ιατρική εκπαίδευση, άλλοι τις εξειδικεύουν ενώ αρκετές επιστημονικές εταιρίες κάθε ειδικότητας στέλνουν τις προτάσεις τους στους ειδικευόμενους των νοσοκομείων. Ένας από τους βασικούς λόγους που προβάλεται στην αρθρογραφία για αυτές τις αλλαγές είναι η μετανάστευση νέων επιστημόνων προς το εξωτερικό, το λεγόμενοbrain drain. Τα αστικά κόμματα, τα αστικά ΜΜΕ τρέχουν να συνδράμουν την προσπάθεια αυτή, ανοίγουν τη γραμμή που πάνω-κάτω λέει: οι αλλαγές στο πλαίσιο της ιατρικής ειδικότητας θα λύσουν σε μεγάλο βαθμό το θέμα της ιατρικής μετανάστευσης, θα κερδίσουμε τα μυαλά πίσω. Στο συγκεκριμένο θέμα ήδη παρεμβαίνει η αστική τάξη της χώρας, την απασχολεί, φτιάχνει ολόκληρους μηχανισμούς όπως την πλατφόρμα brain gain, δηλαδή κερδίζουμε πίσω τους επιστήμονες που μας φεύγουν, που διαφημίζει ο ΣΚΑΙ και άλλοι επιχειρηματικοί όμιλοι αλλά και αστικά κόμματα. Δεν είναι το θέμα της σημερινής μας εκδήλωσης να αναλύσουμε το θέμα της ιατρικής μετανάστευσης, με αυτή την έννοια θα μείνουμε σε αυτό που έχουμε ήδη. Έτσι λοιπόν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, εδώ και σχεδόν ένα χρόνο, ξεκίνησε συζήτηση για αλλαγές στο υπάρχον νομοθετικό πλαίσιο για τις ιατρικές ειδικότητες με στόχο να ψηφιστεί νόμος το αμέσως επόμενο διάστημα. Στην τελευταία συνάντηση με το Υπουργείο Υγείας ειπώθηκε ότι θα υπάρχει διαβούλευση για κάποιο καιρό ακόμα ωσπου να έρθει έτοιμο το νομοσχέδιο. Παρόλα αυτά το πρώτο έγγραφο που προέκυψε από την πρώτη

2 συνάντηση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕ.Σ.Υ) με επιστημονικές εταιρείες θέτει 13 βασικά σημεία για συζήτηση που αφορούν την ιατρική ειδικότητα. Συζητάνε λες και πρόκειται για κοσμογονία αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν πρόκειται και για κάτι τόσο νέο αφού με τη μορφή νομοσχεδίου, οι περισσότερες από αυτές τις αλλαγές, είχαν διατυπωθεί το 2012 από την τότε κυβέρνηση (ΠΑΣΟΚ) χωρίς όμως να προχωρήσει η διαδικασία. Και από αυτή τη σκοπιά φαίνεται ότι υπάρχει σύμπλευση στη στρατηγική στόχευση της προηγούμενης με την τωρινή κυβέρνηση. Άρα αυτό που έχουμε σήμερα μπροστά μας και κριτικάρουμε είναι τα 13 σημεία του ΚΕΣΥ που όπως και να χει είναι καθαρό ότι φέρνουν μια συνολική ανατροπή των όσων γνωρίζαμε μέχρι σήμερα σχετικά με την ιατρική εκπαίδευση. Σ/φοι και σ/σες, φίλοι και φίλες, Αν κάποιος μελετήσει τα 13 σημεία του ΚΕΣΥ και τις αντίστοιχες προτάσεις των επιστημονικών εταιριών θα καταλάβει πως οι συγκεκριμένες αλλαγές προωθούνταιως απάντηση σε υπαρκτά προβλήματα της εκπαίδευσης των νέων γιατρών αφού οειδικευόμενος γιατρός σήμερα, χρησιμοποιείται περισσότερο ως ένα μπάλωμα στις τεράστιες τρύπες του συστήματος υγείας. H καθόλου τυχαία δήλωση του Προέδρου του ΚΕΣΥ ότι: «Οι ειδικευόμενοι είναι εκπαιδευόμενοι και όχι εργαζόμενοι και σε αυτή την κατεύθυνση θα κινηθούμε» δεν μπορεί να κρύψει την καθημερινότητα του νέου γιατρού. Δηλαδή: Πολλές ώρες δουλειάς, απλήρωτη εργασία λόγω των υπεράριθμων (άνω των 7) εφημεριών το μήνα, έκθεση σε ευθύνες που τις περισσότερες φορές δεν του αναλογούν, λάτζα καιαδιαφορία, κάποιες φορές και απειλές από τους διευθυντές όταν διεκδικήσει τα δικαιώματά του, όπως ρεπό και δεδουλευμένα. Και κυρίως κανένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα συγκροτημένο και υποχρεωτικό. Και προφανώς δεν μπορεί να κρύψει τη ζούγκλα και την

3 αθλιότητα που ετοιμάζουν: αυτή της πρακτικής άσκησης δηλαδή «του τζάμπα εργαζόμενου» και στους γιατρούς. Αυτό είναι καθαρό πως πρέπει να αλλάξει. Έτσι κι αλλιώς οι κομμουνιστές πρωτοστατούμε στον αγώνα μέσα στα νοσοκομεία για εργασιακά δικαιώματα, επιστημονική αξιοπρέπεια. Ο στόχος της κυβέρνησης δεν είναι να αλλάξει αυτό το μαύρο τοπίο. Είναι η προσαρμογή του συστήματος ιατρικής εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης στις συνθήκες εμπορευματοποίησης του Δημόσιου συστήματος Υγείας Πρόνοιας, έντασης της επιχειρηματικότητας και του ανταγωνισμού. Ο στόχος τους είναι η ενίσχυση των μονοπωλιακών ομίλων του χώρου της Υγείας και η μέγιστη δυνατή εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης από το κεφάλαιο. Η αλλαγή του τρόπου οργάνωσης της εκπαίδευσης και του τρόπου «ρύθμισης» του αριθμού των γιατρών σε κάθε ειδικότητα, αποτελούν αναγκαίο εκσυγχρονισμό που υπηρετεί τις σημερινές ανάγκες του κεφαλαίου. Ουσιαστικά μέσα από τις επερχόμενες αλλάγές επιχειρείται η προσαρμογή του συστήματος εκπαίδευσης των γιατρών στις κατευθύνσεις της ΕΕ, οι οποίες οδηγούν στη βαθύτερη και πιο εκτεταμένη διαφοροποίηση με κριτήριο το ρόλο που θα έχουν στο σύστημα υγείας που είναι σε εξέλιξη η διαμόρφωσή του. Ο βασικός διαχωρισμός γίνεται ανάμεσα στον επιτελικό και εκτελεστικό ρόλο που θα έχουν στο σύστημα υγείας. Έτσι δημιουργούνται «φίλτρα» ώστε να διαμορφώνεται το μεγάλο τμήμα των γιατρών που θα έχει βασικές γνώσεις, με περιορισμένες δυνατότητες στην πράξη και περισσότερο εκτελεστικό χαρακτήρα στις εργασίες και του οποίου η εκπαίδευση θα στοιχίζει πιο φθηνά. Ταυτόχρονα να διαμορφώνεται ένα πιο μικρό τμήμα γιατρών, υψηλής ειδίκευσης και με επιτελικό ρόλο στις ιατρικές εργασίες, στην έρευνα, στην οργάνωση και διοίκηση του συστήματος υγείας. Αυτή η διαφοροποίηση θα υπάρχει αντίστοιχα και ανάμεσα στις μονάδες υγείας, στα ερευνητικά κέντρα και αλλού.

4 Για του λόγου το αληθές ας κάνουμε μία σύντομη κριτική στις αλλαγές σύμφωνα με τα σημεία του ΚΕΣΥ. Πρώτο: Πρόγραμμα σπουδών (ανά έτος ειδικότητας) και σαφής ποσοτικός και ποιοτικός καθορισμός των προς απόκτηση δεξιοτήτων..., Αξιολόγηση ανά έτος και ανά δεξιότητα της προόδου του Για άλλη μια φορά αντικαθίσταται η γνώση από τη λέξη δεξιότητα. Δηλαδή όχι βαθιά κατανόηση του αντικειμένου αλλά σκόρπιες και πολλές φορές ασύνδετες πράξεις ή πληροφορίες. Όταν μιλάνε για Πρόγραμμα σπουδών ανά έτος και...αξιολόγηση ανά έτος είναι πασιφανές ότι θα ανοίξει συζήτηση για εξετάσεις ανά έτος ειδικότητας. Άρα να τα «φίλτρα» στην έναρξη ή και στη συνέχεια της ειδικότητας που θα έχουν ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση ενός αριθμού αποφοίτων, εργαζόμενων στο σύστημα υγείας, χωρίς επιστημονική εξέλιξη, με περιορισμένα επιστημονικά και εργασιακά δικαιώματα, χαμηλότερα αμοιβόμενους από τους ειδικευόμενους γιατρούς. Και πρφανώς αφού ισχύουν τα παραπάνω θα υπάρχει και δυνατότητα σύστασης στον ειδικευόμενο για «αλλαγή ειδικότητας» ή ακόμα και για «διακοπή της εκπαίδευσης». Δεύτερο: Καθορισμός ελάχιστου αριθμού ειδικών προς ειδικευομένους... και Κοινή έναρξη ειδίκευσης 2 φορές το χρόνο. Ο αριθμός των ειδικών όσο και ο αριθμός των ειδικευόμενων δεν καθορίζεται με το κριτήριο της ανάπτυξης που να καλύπτει πλήρως και σε όλη την Ελλάδα τις ανάγκες της λαϊκής υγείας. Δε λένε από τι θα καθορίζεται ο συνολικός αριθμός των θέσεων ειδίκευσης. Γιατί οι γενικολογίες που ακούμε ότι θα προκύπτει από «διεθνώς αποδεκτά δεδομένα», τις «δυνατότητες των εκπαιδευτικών κέντρων για επαρκή πρακτική εκπαίδευση», «τον αριθμό των φοιτητών ιατρικής» κλπ. βγαίνει αβίαστα το συμπέρασμα ότι θα υπάρξει σημαντική μείωση των θέσεων ειδίκευσης. Εξάλλου η πολιτική της συρρίκνωσης των δημοσίων νοσοκομείων έχει ήδη οδηγήσει στην απώλεια 3500 θέσεων ειδίκευσης μόνο μέχρι το 2012.

5 Επίσης οι σημερινές τεράστιες ελλείψεις, οι σχεδόν ανύπαρκτες προσλήψεις μόνιμων ειδικών γιατρών, αποκαλύπτουν την παραπέρα μείωση της αναλογίας ειδικών προς ειδικευομένων! Εξέλιξη που θα κάνει τις συνθήκες ειδικότητας ακόμη πιο εξαντλητικές για τους ειδικευόμενους, θα υποβαθμίσει και άλλο την εκπαίδευσή τους, θα έχει αρνητικές συνέπειες στις υπηρεσίες που παρέχονται στους ασθενείς. Επίσης θα λειτουργήσει ως ένα επιπλέον φίλτρο για μείωση του αριθμού των ειδικευομένων. Τρίτο: Υποχρεωτική δημιουργία βιβλιαρίουειδικευομένου... Δηλαδή βιβλιάρια στα οποία ο ειδικευόμενος συμπληρώνει τις γνώσεις ή τις εξειδικεύσεις που αποκτά, συγκεκριμένες κλινικές πράξεις που πραγματοποιεί. Όρος για την απόκτηση ειδικότητας είναι να συμπληρωθεί ο απαραίτητος αριθμός από καθεμία. Δεν πρόκειται για κάποια καινοτομία του ΚΕ.Σ.Υ., ήδη ισχύει π.χ. στη Μεγάλη Βρετανία με τα logbooks. Ωστόσο προκύπτει το εξής ερώτημα: Πόσα χρόνια θα χρειάζεται π.χ. ένας ειδικευόμενος χειρουργικής για να συμπληρώσει τον απαραίτητο αριθμό χειρουργικών επεμβάσεων με κλειστές πολλές από τις αίθουσες χειρουργείων, όπως και κλειστά κρεβάτια ΜΕΘ; Eπίσης το Logbook δεν είναι μόνο μία λίστα με ιατρικές πράξεις αλλά και με καταχωρήσεις, παρατηρήσεις, συμπεριφόρες που προφανώς θα λαμβάνεται υπόψιν. Δηλαδή θα λειτουργεί ως μέσο για μεγαλύτερη τρομοκρατία, χειραγώγηση και πειθαναγκασμο των ειδικευομένων. Τέταρτο: Καθορισμός ελάχιστων απαραίτητων κριτηρίων (μορίων) συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης για τη δυνατότητα συμμετοχής στης εξετάσεις. Θεσμοθετείται η Συνεχιζόμενη Ιατρική Εκπαίδευση. Ο ιατρός θα υποχρεούται, ανά κάποια έτη μετά την ψήφιση του νόμου, να συγκεντρώσει τουλάχιστον κάποια μόρια για να μπορεί να δώσει εξετάσεις και προφανώς αν ποτέ τα

6 καταφέρει για να διοριστεί σε δημόσιο φορέα. Πρόκειται για την υλοποίηση των κατευθύνσεων της ΕΕ, όπου η συνεχιζόμενη εκπαίδευση και μετεκπαίδευση έχουν ως κριτήριό τους την προσαρμογή των επαγγελματιών στις «ανάγκες της αγοράς». Κατ αυτόν τον τρόπο επισημοποιείται η εξάρτηση του ειδικευμένου ιατρού από τις μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες και τις εταιρείες ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού που κατεξοχήν διοργανώνουν και χρηματοδοτούν τέτοιες δραστηριότητες. Εξαναγκάζουν τους ειδικευόμενους να συμμετέχουν σε ακριβοπληρωμένα συνέδρια, σε ένα συνεχές κυνήγι μορίων, μεταφέρουν την ευθύνη εκπαίδευσής τους στις διάφορες φαρμακευτικές προάγοντας και προωθώντας δικά τους προϊόντα και πολιτικές υγείας. Πέμπτο: Τελικές ενιαίες πανελλαδικές εξετάσεις 2-3 φορές το χρόνο και καθορισμός επιθυμητής σχέσης ειδικού γιατρού προς πληθυσμό... Οι εξετάσεις λοιπόν προσλαμβάνουν χαρακτήρα κεντρικότερο και καθίσταται ευκολότερος ο έλεγχος του αριθμού των επιτυχόντων και κατ επέκταση του αριθμού των ειδικευμένων γιατρών. Από τη στιγμή που έχει καθοριστεί συγκεκριμένος αριθμός γιατρών σε κάθε ειδικότητα στην Ελλάδα, η έννοια της επιτυχούς εξέτασης για τη λήψη του τίτλου ειδικότητας είναι σχετική. Μπορεί ένας αριθμός εξεταζόμενων να περνάει τη «βάση», αλλά τον τίτλο της ειδικότητας να παίρνουν, με κριτήριο τη βαθμολογία, τόσοι ώστε να μην υπερκαλύπτεται ο προκαθορισμένος συνολικός αριθμός των γιατρών της συγκεκριμένης ειδικότητας. Έκτο: Αξιολόγηση και διαπίστευση εκπαιδευτικών κέντρων πλήρους και μερικής χορήγησης ειδικότητας και εφαρμογή κινητικότητας(rotation)... Τα ζητήματα της «αξιολόγησης και της διαπίστευσης των εκπαιδευτικών κέντρων» είναι άμεσα συνδεδεμένα και εξαρτώμενα από το συνολικό σχέδιο που προωθείται. Επομένως τα κριτήρια θα είναι κατά πόσο τα εκπαιδευτικά κέντρα θα υπηρετούν αυτό το σχεδιασμό, από τον οποίο

7 θα εξαρτάται η στελέχωσή τους, η χρηματοδότησή τους, η λειτουργία τους ή και η κατάργησή τους. Tαυτόχρονα ησυνεχής μετακίνηση (rotation) των ειδικευόμενων σε νοσοκομεία που μπορεί να απέχουν πολύ μεταξύ τους γεωγραφικά, δεν θα γίνεται για ουσιαστικούς εκπαιδευτικούς λόγους αλλά για λόγους κάλυψης ελλείψεων μόνιμου προσωπικού όπως ομολόγησε πρόσφατα στην Πάτρα ο ίδιος ο πρόεδρος του ΚΕΣΥ. Σ/φοι και σ/σες, φίλοι και φίλες, Αυτά είναι σε γενικές γραμμές τα σημεία του ΚΕΣΥ. Το ΚΚΕ απορρίπτει αυτές τις αλλαγές και για τις επιμέρους πλευρές αλλά κυρίως γιατί εντάσσεται στη συνολική πολιτική που βαθαίνει την εμπορευματοποίηση του συστήματος υγείας παιδείας, είναι στην κατεύθυνση της αύξησης της εκμετάλλευσης ασθενών και υγειονομικών από το κεφάλαιο. Η απόρριψή τους, όπως είπαμε στην αρχή, δε σημαίνει υποστήριξη του σημερινού συστήματος. Άλλωστε και στη σημερινή φάση που δεν έχουν περάσει αυτά, τα προβλήματα διογκώνονται σε όλους τους τομείς. Οι κομμουνιστές φοιτητές, ειδικευόμενοι, ειδικευμένοι γιατροί χρειάζεται να αποκαλύψουν και να συγκρουστούν με όλες τις αντιλήψεις και τα ιδεολογήματα, τα οποία είναι παράγωγα και ανατροφοδοτούν την υπεράσπιση του σημερινού συστήματος υγείας και του γιατρού που αντιστοιχεί σ αυτό. Να αναδείξουν ότι το ζήτημα της ιατρικής εκπαίδευσης δεν είναι στενά φοιτητικό, επιστημονικό, ιατρικό θέμα και μάλιστα αποσυνδεδεμένο από το ταξικό του περιεχόμενο. Διότι σχετίζεται με τους όρους προστασίας, αποκατάστασης και αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης. Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι πρέπει να συνδυάζεται η προβολή και η διεκδίκηση, με κριτήριο ο νέος επιστήμονας σε ποιο πανεπιστήμιο θα σπουδάζει και μετά σε ποια κοινωνία θα προσφέρει.

8 Η πάλη λοιπόν κατά των αλλαγών για να είναι συνεπής και αποτελεσματική πρέπει να καθορίζεται από το στόχο σύνδεσης της εκπαίδευσης με την οικονομία που θα υπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες. Στη βάση αυτή στόχους πάλης όπως: Κατάργηση της αναμονής για την ειδικότητα. Έως ότου μηδενιστεί, ο χρόνος αυτός να είναι συντάξιμος, με πλήρη ασφαλιστική κάλυψη και επιδότηση στο 80% του βασικού μισθού. Όχι στις εξετάσεις και σε κάθε είδος φραγμών για την έναρξη, τη συνέχεια της ειδικότητας ή την χορήγηση άδειας ασκήσεως του επαγγέλματος. Μοναδικό προαπαιτούμενο για την άσκηση ιατρικής αποτελεί το πτυχίο. Ουσιαστική συστηματική εκπαίδευση κατά την ειδικότητα. Η ειδίκευση των γιατρών να είναι αποκλειστική ευθύνη του κράτους. Καμία συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα. Αποκλειστική κρατική ευθύνη και χρηματοδότηση για δωρεάν εκπαίδευση, επιμόρφωση όλων των γιατρών, για παροχή συγγραμμάτων και συμμετοχή σε επιστημονικά συνέδρια. Αποσύνδεση της εκπαίδευσης των ιατρών από τις επιχορηγήσεις των φαρμακευτικών εταιρειών. Σταθερός ημερήσιος χρόνος εργασιας.6ωρο- 5θημερο- 30ωρο για όλους τους γιατρούς και μία εφημερία την εβδομάδα. Μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Το «όχι στις αλλαγές που έρχονται» δεν έχει το ίδιο περιεχόμενο από όσες πολιτικές και συνδικαλιστικές δυνάμεις το προβάλλουν, αφού δεν αμφισβητούν την κατεύθυνση του και σε ποιο γενικότερο σχεδιασμό εντάσσεται. Δείτε για παράδειγμα λένε οι άλλες δυνάμεις: Το θέμα έχει συζητήθει στα συνδικαλιστικά όργανα των γιατρών. Στην τελευταία συνεδρίαση της ΕΙΝΑΠ υπήρχε κοινό πλαίσιο

9 ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ για το θέμα που πλειοψήφησε το οποίο λέει ότι διαφωνεί με την πρόταση της κυβέρνησης και από κάτω είναι η πρόταση της κυβέρνησης με μικρορυθμίσεις (!!!). H παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ, συσκοτίζει το πραγματικό περιεχόμενο των προτάσεων του ΚΕΣΥ και βάζει πλάτη για να περάσουν οι ανατροπές σε βάρος μας. Ουσιαστικά διαφημίζει τις αντιδραστικές αλλαγές. Η NΔ, μέσω της παράταξης της από τη μία απέρριψε τις προτάσεις του ΚΕΣΥ και από την άλλη η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ, στέλεχος της ΔΗΚΝΙ, συμμετέχει στην ομάδα εργασίας της Παθολογίας του ΚΕΣΥ που θα εξειδικεύσει για τη συγκεκριμένη ειδικότητα τις αντιδραστικές αλλαγές που προωθούνται. Μακριά δεν πάνε ούτε οι θέσεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ οι οποίες είναι που αφορούν κυρίως τη διαπάλη με τις εξετάσεις και έναν ψευτοδιαχωρισμό γιατροί ΕΣΥ-Πανεπιστημιακοί. Ουσιαστικά ευνουχίζουν την κριτική και τη γραμμή πάλης αφού όλα τα πυρά πέφτουν στο περιβοήτο πανεπιστημιακό κατεστημένο και τις επιστημονικές εταιρίες. Και επειδή έχει μία αξία και το συγκεκριμένο καλό θα ήταν να δούμε μία πλευρά γύρω από το ρόλο των επιστημονικών εταιριών και τη μετατροπή τους σε επίσημα συμβουλευτικά όργανα του κράτους για την ιατρική εκπαίδευση και ειδικότητα όπως προβλέπεται από τις προτάσεις του ΚΕΣΥ. Σήμερα υπάρχει ένα τεράστιο πλήθος επιστημονικών εταιριών. Κάποιες είναι οι λεγόμενες κορμού (στις λεγόμενες βασικές ειδικότητες, π.χ Ελληνική Χειρουργική Εταιρεία) και κάποιες αφορούν υποειδικότητες (π.χ Ελληνική Χειρουργική Εταιρεία Μαστού, ΕΧΕ Τραύματος, ΕΧΕ Πεπτικού κ.ο.κ). Και από αυτή την πλευρά άλλωστε φαίνεται η πολυδιάσπαση της γνώσης στον καπιταλισμό. Κάποιες από αυτές δεν έχουν ακόμα καν αναγνωριστεί από τις αντίστοιχες ευρωπαικές επιστημονικές εταιρίες. Η δημιουργία πολλών εταιριών υποειδικότητας αποτέλεσε, αν δεν φτιάχτηκε για αυτό το σκοπό, όχημα καταξίωσης

10 από τμήμα κυρίως των πανεπιστημιακών γιατρών συνδεδεμένων με επιχειρηματικά συμφέροντα που μαζί με διάφορες πολυεθνικές διοργανώνουν ετήσια συνέδρια, θεματικά σεμινάρια κλπ. Οι επιστημονικές εταιρίες (γενικά τα ερευνητικά κέντρα και ομάδες) θα μπορούσαν να έχουν ουσιαστική συμβολή, από τη σκοπιά ικανοποίησης των λαϊκών αναγκών, στο βαθμό που ήταν ενταγμένες σε ένα ενιαίο δωρεάν και κεντρικά σχεδιασμένο κρατικό σύστημα Παιδείας, Υγείας και Έρευνας. Η έρευνα είναι κοινωνική ανάγκη και απελευθερώνει τις παραγωγικές δυνατότητες του ανθρώπου. H συνεχιζόμενη επιμόρφωση είναι απαραίτητη. Δεν μπορεί όμως ποτέ να αναπτυχτεί με κριτήριο να υπηρετεί τις λαϊκές ανάγκες στο πλαίσιο της επιχειρηματικότητας και του ανταγωνισμού. Στο πεδίο της έρευνας, η βασική αντίφαση του καπιταλισμού εκφράζεται ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της εργασίας και στον καθορισμό του περιεχομένου, του προσανατολισμού της, καθώς και την ιδιοποίηση των αποτελεσμάτων της από το κεφάλαιο. Αυτό καθορίζει σε ποιο πλαίσιο θα λειτουργούν οι επιστημονικές εταιρείες πράγμα που θα καθορίζει και το ρόλο τους, δηλαδή ουσιαστικά να παρέχουν την αναγκαία επιστημονική στήριξη για τις ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων. Η έρευνα στο δρόμο ανάπτυξης για τον οποίο παλεύει το ΚΚΕ, είτε διεξάγεται στα πανεπιστήμια είτε στα ερευνητικά κέντρα, σε συνεργασία με τους κλαδικούς κρατικούς φορείς, μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην επιστημονική πρόβλεψη, επιμόρφωση και σχεδιασμό για την ικανοποίηση των διευρυνόμενων κοινωνικών αναγκών. Έτσι μπορεί να συμβάλλει εκτός των άλλων και στην βελτίωση της υγείας του λαού, της ποιότητας ζωής και των όρων διαβίωσης του εργαζόμενου λαού. Σ/φοι και σ/ες, φίλοι και φίλες, τελειώνοντας θα θέλαμε να παρουσιάσουμε κάποιους βασικούς άξονες της πρότασης του ΚΚΕ για την εκπαίδευση των νέων γιατρών.

11 Η πρότασή του ΚΚΕ αφορά σε ενιαίο, καθολικό, δημόσιο και δωρεάν σύστημα Υγείας - Πρόνοιας. Με πλήρη κατάργηση της επιχειρηματικής δράσης. Κοινωνικοποίηση των ιδιωτικών δομών υγείας που πληρούν τις προϋποθέσεις και ένταξη όλων των επιστημόνων και των εργαζόμενων υγειονομικών σε αυτό. Με κεντρικό σχεδιασμό και αποκλειστικά κρατική οργάνωση και λειτουργία, με πλήρη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό. Η πρότασή μας είναι αυτή που μπορεί να προάγει την λαϊκή Υγεία ως κατάσταση πλήρους σωματικής, ψυχικής, πνευματικής και κοινωνικής ευεξίας στο επίπεδο που απαιτούν οι σύγχρονες λαϊκές ανάγκες, στο επίπεδο που επιτρέπει η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας. Αποτελεί αναγκαιότητα του σήμερα. Απαντάει στις αντιφάσεις που καθημερινά συναντάνε τόσο οι εργαζόμενοι ως ασθενείς, όσο και οι υγειονομικοί ως επιστήμονες και λειτουργοί υγείας. Έρχεται σε ευθεία αντιπαράθεση με τις πολιτικές που εφαρμόζονται σήμερα, με την ανάπτυξη που έχει κριτήριο το κέρδος και αντιμετωπίζει την Υγεία σαν εμπόρευμα. Η πρόταση του ΚΚΕ για την εκπαίδευση των νέων γιατρών βρίσκεται στον αντίποδα των αστικών σχεδιασμών για το σύστημα υγείας. Αφορά στην εκπαίδευση του αναγκαίου ιατρικού δυναμικού σε αριθμό και ειδικότητες που θα στελεχώσει το Ενιαίο, Δημόσιο, Καθολικό και Δωρεάν Σύστημα Υγείας, που θα αντιμετωπίζει την Υγεία ως κοινωνικό αγαθό, που ισότιμα πρέπει να απολαμβάνουν όλοι οι εργαζόμενοι και με βασικό προσανατολισμό στην πρόληψη. Σύστημα υγείας με κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δράσης. Δεδομένου του γεγονότος ότι η υγεία και η ασθένεια είναι σε άμεση συνάρτηση με τις συνθήκες μέσα στις οποίες γεννιέται, αναπτύσσεται, μορφώνεται, εργάζεται και κοινωνικοποιείται το άτομο, ο γιατρός πρέπει να έχει εκπαιδευτεί ώστε να αντιμετωπίζει τον άνθρωπο σε διαλεκτική ενότητα με το περιβάλλον (φυσικό και κοινωνικό) στο οποίο ζει. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν

12 επιτυγχάνεται στο επίπεδο της ειδικότητας. Τα θεμέλια μπαίνουν από τα πρώτα στάδια της ιατρικής εκπαίδευσης και οικοδομείται καθόλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του γιατρού στο Λαϊκό Σύστημα Υγείας. Αυτό προϋποθέτει βέβαια και αλλαγή στο πρόγραμμα σπουδών των Ιατρικών Σχολών. Το πανεπιστήμιο πρέπει να προετοιμάζει τον νέο γιατρό ως επιστήμονα και ως μελλοντικό λειτουργό υγείας. Συνεπώς πρέπει να διασφαλίζεται η στέρεα επιστημονική κατάρτισή του, η κατάκτηση της σύγχρονης γνώσης και η διαλεκτική προσέγγισή της. Επιστημονική γνώση που αφορά τόσο σε επίπεδο βασικών επιστημών όσο και στο επίπεδο της κλινικής ιατρικής. Να υπάρχει έγκαιρη και από νωρίς επαφή του νέου γιατρού με τον ασθενή και τους χώρους στους οποίους αναπτύσσεται και δραστηριοποιείται το άτομο (σχολεία, εργασιακοί χώροι, χώροι άθλησης και αλλού). Να χτιστούν οι βάσεις στις οποίες θα στηριχθεί η εξέλιξή του ως κλινικού γιατρού ή ως ερευνητή σε κλινικό ή βασικό επίπεδο. Βασικά χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού συστήματος είναι τα εξής: Αποκλειστικά Δημόσιο και Δωρεάν Σύστημα Παιδείας. Η εκπαίδευση να είναι ευθύνη του κράτους, πλήρως χρηματοδοτούμενη από τον κρατικό προϋπολογισμό, προσανατολισμένη στην εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών. Ενιαίο πρόγραμμα σπουδών σε όλες τις σχολές. Περιεχόμενο που να στηρίζεται στη σύγχρονη γνώση. Αναβάθμιση ειδικοτήτων όπως Ιατρική Εργασίας, Κοινωνική Ιατρική, Προληπτική Ιατρική. Σύνδεση των Ιατρικών Σχολών με τα Κέντρα Υγείας, εργασιακούς χώρους κ.α. Κατοχύρωση βασικών εξειδικεύσεων από τους φοιτητές, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις βασικές απαιτήσεις κατά την ένταξή τους στο Λαϊκό Σύστημα Υγείας. Σύγχρονος εξοπλισμός όλων των Ιατρικών Σχολών. Σύγχρονα συγγράμματα που δωρεάν να διανέμονται σε όλους τους φοιτητές. Αναβάθμιση των κλινικών

13 των δημοσίων νοσοκομείων και ενιαίο πρόγραμμα κλινικής εκπαίδευσης προς όλους τους εκπαιδευόμενους. Πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης πανεπιστημιακό διδακτικό προσωπικό, ενταγμένου στο Λαϊκό Σύστημα Υγείας. Έρευνα για την ικανοποίηση των διευρυμένων σύγχρονων κοινωνικών αναγκών και όχι του κέρδους. Μεταπτυχιακοί τίτλοι που να οδηγούν σε διδακτορικό (στη βασική ή κλινική έρευνα). Η κτήση ειδικότητας πρέπει να είναι αναπόσπαστο και υποχρεωτικό μέρος της εκπαίδευσης των γιατρών. Καθιστά το γιατρό πιο έτοιμο και ικανό να προσφέρει στο Λαϊκό Σύστημα Υγείας. Η απόκτηση του πτυχίου διασφαλίζει και τα επαγγελματικά δικαιώματα του γιατρού. Πρέπει να είναι αποκλειστική ευθύνη του κράτους τόσο σε ό,τι αφορά τον αριθμό και την κατανομή των ειδικευομένων ανά την επικράτεια, όσο και καθεαυτή την εκπαίδευση. Κριτήριο για τον καθορισμό του αριθμού των ειδικευομένων στο σύνολό τους, αλλά και κατά ειδικότητα είναι η πλήρης κάλυψη των υγειονομικών αναγκών των λαϊκών στρωμάτων, λαμβάνοντας υπόψη τους νοσογόνους παράγοντες και επιδημιολογικούς δείκτες, τη γεωγραφική ιδιαιτερότητα της χώρας, το φύλο και την ηλικία, στα πλαίσια του Ενιαίου, Κρατικού και Δωρεάν Συστήματος Υγείας. Θα απορροφάται το σύνολο των αποφοίτων των Ιατρικών Σχολών στα πλαίσια του συνολικού κεντρικού σχεδιασμού για την Υγεία. Ο κεντρικός υγειονομικός σχεδιασμός πρέπει να γίνεται με τα εξής κριτήρια: Την κάλυψη των λαϊκών αναγκών σε υγεία και πρόνοια και σχεδιασμός για τον αριθμό των γιατρών. Τις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής (βιομηχανικές περιοχές, ακριτικές περιοχές, επιδημιολογικά στοιχεία, σύνθεση πληθυσμού, κ.α) Τις ανάγκες για εκπαίδευση, μετεκπαίδευση και συνεχή επιμόρφωση των υγειονομικών καθώς και για βασική και εξειδικευμένη έρευνα.

14 Τον προσανατολισμό της βιομηχανίας στις ανάγκες του λαικού υγειονομικού συστήματος (παραγωγή φαρμάκου, ιατρικών μηχανημάτων κλπ). Ειδικό βάρος να δοθεί στο περιεχόμενο και τις συνθήκες εκπαίδευσης. Η σημερινή κατάσταση είναι προϊόν του εμπορευματοποιημένου συστήματος υγείας που υπονομεύει τις ανάγκες και τα δικαιώματα των ασθενών και των εργαζομένων. Απορρίπτουμε τις μακρόχρονες αναμονές, την ανομοιογένεια ή ακόμα και την πλήρη έλλειψη προγραμμάτων εκπαίδευσης, τη λογική ατομικής ευθύνης του ειδικευόμενου για την εκπαίδευσή του, τη λογική της εκπαίδευσης δια της εντατικοποίησης της εργασίας των νέων γιατρών με τα εξοντωτικά ωράρια και την απλήρωτη εργασία. Τον ελλιπή και συχνά απαρχαιωμένο εξοπλισμό των κλινικών εκπαίδευσης, την αποστασιοποίηση των πανεπιστημιακών ακόμα και των επιμελητών από την εκπαιδευτική διαδικασία. Και φυσικά απορρίπτουμε κατηγορηματικά την οποιαδήποτε εμπλοκή επιχειρήσεων στην εκπαίδευση των νέων γιατρών, καθώς και στην αναγκαία εκπαίδευση των ειδικευμένων με βάση τις εξελίξεις της επιστήμης. Είναι απαραίτητη η πλήρης ανάπτυξη των δημόσιων δομών που θα εμπλακούν στην εκπαίδευση των νέων γιατρών. Να ανοίξουν κατά αυτόν τον τρόπο νέες θέσεις ειδικότητας σε όλα τα επίπεδα του Ενιαίου Κρατικού Συστήματος Υγείας (Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια, Τριτοβάθμια), ώστε να απορροφάται το σύνολο των νέων γιατρών. Η εκπαίδευση θα αφορά και στα τρία επίπεδα ανάλογα βέβαια και με το περιεχόμενο της κάθε ειδικότητας (π.χ ανάγκη παρακολούθησης σε τριτοβάθμιο νοσοκομείο). Απαραίτητη είναι βέβαια η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού των κλινικών και των εργαστηρίων, καθώς και η δημιουργία σύγχρονων βιβλιοθηκών με δωρεάν τη χρήση τους. Η εκπαίδευση θα γίνεται βάση ενιαίου προγράμματος ανά ειδικότητα. Με ευθύνη έμπειρων κλινικών και εργαστηριακών εκπαιδευτών και θα αξιοποιεί το σύνολο της υλικοτεχνικής υποδομής, με περιεχόμενο που θα

15 ανταποκρίνεται στη σύγχρονη γνώση και τις εξελίξεις. Στην αποκλειστική ευθύνη του κράτους θα είναι και η συνεχής εκπαίδευση των ειδικών. Θα επιτελείται από τους φορείς και των τριών επιπέδων συγκρότησης του συστήματος Υγείας (Κ.Υ, νοσοκομεία) σε διασύνδεση με τις Ιατρικές Σχολές και άλλα ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα. Το επιστημονικό δυναμικό που θα αποφοιτά θα είναι εξασφαλισμένο επαγγελματικά και θα γνωρίζει πριν την ολοκλήρωση της ειδικότητας που θα εργαστεί. Με ευθύνη του κράτους και σύμφωνα με τον κεντρικό σχεδιασμό θα προβλέπεται υποχρεωτικός χρόνος θητείας σε περιοχές ή χώρους με αυξημένες ή ειδικές ανάγκες σε υγειονομική κάλυψη. Εν τέλει ξαναλέμε ότι το θέμα είναι ο νέος επιστήμονας σε ποιο πανεπιστήμιο θα σπουδάζει και μετά σε ποια κοινωνία θα προσφέρει. Σοσιαλισμός ή καπιταλισμός. Αυτό είναι και εδώ το ζήτημα.