(Cost Accounting) Δρ. Δημήτριος Γ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ Καθηγητής Τ.Ε.Ι

Transcript

1 Λογιστική Κόστους (Cost Accounting) Δρ. Δημήτριος Γ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ Καθηγητής Τ.Ε.Ι

2 Ενότητα ΑΡΧΕΣ ΚΟΣΤΟΥΣ 2

3 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΚΟΣΤΟΣ Είναι η ανάλωση αγοραστικής δύναμης για απόκτηση παραγωγικών πόρων Dimitrios G. Mavridis 3

4 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ Κόστος τρέχουσας μορφής : ύλες, υλικά, αμοιβές, παροχές Dimitrios G. Mavridis 4

5 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ Κόστος πάγιας μορφής: γήπεδα, κτίρια, έπιπλα, μηχανήματα, οχήματα Dimitrios G. Mavridis 5

6 Πραγματικό (ιστορικό) κόστος Historical (Real) Costs Κόστος κτήσης πραγματικών αναλώσεων, δηλαδή δεν περιέχει υπολογιστικά έξοδα, όπως τόκους ιδίων κεφαλαίων, αμοιβή επιχειρηματία, κοστολογικές αποσβέσεις. 6

7 Υπολογιστικό κόστος (Calculated Costs) Κόστος χωρίς αναλώσεις και χρηματικές εκροές, δηλαδή περιέχει «έξοδα», όπως τόκους ιδίων κεφαλαίων, αμοιβή επιχειρηματία, κοστολογικές αποσβέσεις. 7

8 «Παγιοποιημένο» κόστος ( Inventoriable Cost) ΚΟΣΤΟΣ στοιχείο του Ενεργητικού, (Ισολογισμού) μέχρις εξαφανίσεως του, δηλαδή πωλήσεως του αγαθού, όπου έχει λογιστικά ενσωματωθεί, οπότε γίνεται έξοδο (ποτέ πριν). Δηλαδή κάθε έξοδο είναι πρώτα κόστος, όχι όμως αντίστροφα. 8

9 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΞΟΔΟ είναι κόστος που βαρύνει τα έσοδα χρήσης, όταν πωλείται το αντίστοιχο αγαθό (εξαφανιζόμενο κόστος). ΔΑΠΑΝΗ είναι η ενέργεια που οδηγεί στο κόστος πρώτα και στο έξοδο κατόπιν Dimitrios G. Mavridis 9

10 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΣΟΔΟ είναι αγοραστική δύναμη που προκύπτει, όταν πωλείται ένα αγαθό («εμφανιζόμενο κόστος») η μια άλλη υπηρεσία η δραστηριότητα, καθώς και η ιδιοπαραγωγή Dimitrios G. Mavridis 10

11 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ / ΕΞΟΔΟ Μεγέθη αναφερόμενα στην λειτουργική εκμετάλλευση χρήσης και σχετιζόμενα με τα αντίστοιχα οργανικά έσοδα χρήσης Dimitrios G. Mavridis 11

12 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΑΝΟΡΓΑΝΟ ΚΟΣΤΟΣ / ΕΞΟΔΟ Μεγέθη μη σχετιζόμενα με την λειτουργία η δραστηριότητα της επιχείρησης Dimitrios G. Mavridis 12

13 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΟΜΑΛΟ ΚΟΣΤΟΣ / ΕΞΟΔΟ Μεγέθη ενσωματωμένα στην ομαλή λειτουργία η δραστηριότητα της επιχείρησης Dimitrios G. Mavridis 13

14 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΑΝΩΜΑΛΟ ΚΟΣΤΟΣ / ΕΞΟΔΟ Μεγέθη μη ενσωματωμένα στην ομαλή λειτουργία η δραστηριότητα της επιχείρησης με έντονο τον χαρακτήρα έκτακτης ζημίας (τυχαία, απρόβλεπτα και έκτακτα έξοδα, ρήτρες) Dimitrios G. Mavridis 14

15 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ ΟΜΑΛΟ ΚΟΣΤΟΣ / ΕΞΟΔΟ o Μεγέθη προβλεπόμενα (προβλεπτέα) στα πλαίσια της επιχειρηματικής δραστηριότητας Προβλεπτικότητα ενσωμάτωσης ΑΝΩΜΑΛΟ ΚΟΣΤΟΣ / ΕΞΟΔΟ o Μεγέθη μη προβλεπτέα στα πλαίσια της επιχειρηματικής δραστηριότητας Αβεβαιότητα ενσωμάτωσης Dimitrios G. Mavridis 15

16 Ενότητα ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ (ΦΥΣΗ) ΚΟΣΤΟΥΣ 16

17 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ Τύποι σταθερού κόστους 1. Τυπικά (μακροπρόθεσμα) σταθερά μεγέθη ανεξάρτητα από την δραστηριότητα ή και την περίοδο της. 17

18 ΑΡΧΕΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ Τύποι σταθερού κόστους 2. Βραχυχρόνια σταθερά μεγέθη (τρέχουσας μορφής) σχετιζόμενα με την περίοδο λειτουργίας (τέλη κυκλοφορίας, συνδρομές, 18

19 Σταθερό Κόστος (Fixed Costs) Τυπικό σταθερό κόστος, δεν επηρεάζεται από τις μεταβολές του επιπέδου δραστηριότητος της όποιας λειτουργικής μονάδας. 19

20 Σταθερό Κόστος (Fixed Costs) «Μεταβαλλόμενο» σταθερό κόστος: μεταβολή ανεξάρτητη από το επίπεδο δραστηριότητος, αλλά σχετιζόμενη με άλλες αποφάσεις και συνθήκες. 20

21 Σταθερό Κόστος (Υ = α + β * Χ) 21

22 Σταθερό Κόστος (Υ = α + β * Χ) 22

23 Μεταβλητό Κόστος (Variable Costs) Είναι εκείνο το κόστος που επηρεάζεται από τις μεταβολές του επιπέδου δραστηριότητος της λειτουργικής μονάδας. 23

24 Μεταβλητό Κόστος (Variable Costs) Το μεταβλητό κόστος μπορεί να μεταβληθεί, είτε αναλογικά, είτε υπέραναλογικά, είτε υπόαναλογικά. 24

25 Μεταβλητό Κόστος (Υ = α + β * Χ) εφ (α) = tg (a) = ΔΥ / ΔΧ = β = 1 Δ Υ Δ Χ 25

26 Μεταβλητό Κόστος (Υ = α + β * Χ) Δ Χ Δ Υ 45 ο (ΔΥ / ΔΧ = β = 1) 26

27 Μεταβλητό Κόστος (Υ = α + β * Χ) Δ Υ Δ Χ ΔΥ / ΔΧ = β > 1 Δ Υ ΔΥ / ΔΧ = β < 1 Δ Χ 27

28 Μεταβλητό Κόστος (Υ = α + β * Χ) β > 1 β =1 β < 1 28

29 Οριακό Κόστος (Marginal Costs) Είναι η προκύπτουσα μεταβολή κόστους (+ / -), οφειλόμενη σε μεταβολή (+ / -) του επιπέδου δραστηριότητος με κάθε πρόσθετη μονάδα. 29

30 Ημιμεταβλητό Κόστος (Semi-variable Costs) Είναι εκείνο το κόστος που επηρεάζεται μεν από τις μεταβολές του επιπέδου δραστηριότητος της λειτουργικής μονάδας, πλην όμως όχι απόλυτα. 30

31 Ημιμεταβλητό Κόστος (Semi-variable Costs) Εμπεριέχει δηλαδή και μεταβλητό (αναλογικά, υπέρ-αναλογικά, υπόαναλογικά) και σταθερό κόστος. 31

32 Ημιμεταβλητό Κόστος (Semi-variable Costs) Ημιμεταβλητά / ημισταθερά μεγέθη είναι μεγέθη ανεξάρτητα, από την φύση τους και την συνήθη δραστηριότητα ή την περίοδο της, αλλά εξαρτημένα αποκλειστικά από τις συνθήκες Dimitrios G. Mavridis 32

33 Ημιμεταβλητό Κόστος (Υ = α + β * Χ) 33

34 ΦΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 34

35 Ημιμεταβλητό Κόστος (Υ = α + β * Χ) 35

36 ΕΙΔΟΣ (ΦΥΣΗ) ΚΟΣΤΟΥΣ ΔΙΑΛΛΕΙΜΑ 36 Μεταβολή μεταβλητού κόστους κατά β = 0,9 = 90%

37 3/11/2015 Dimitrios G. Mavridis 37

38 3/11/2015 Dimitrios G. Mavridis 38

39 Μήνας ΗΜΚ Δραστηριότητα Ν (1) Y (2) Χ (3) Σ Σν ΣY ΣΧ 39

40 Χ 2 (4) Χ*Y (5) (ΣΧ) 2 (6) Σ(Χ 2 ) Σ(Χ*Y) (ΣΧ) 2 40

41 Κ σ = α (7) Κ μ = β (8) Παρατηρήσεις Y = α+ βχ α=σy*σχ2-σχ*σχy/ν*σχ2-(σχ) ,53 β=ν*σχy-σχ*σy/ν*σχ2-(σχ)2

42 Y = a + b. X INTERCEPT (a) LINEST / SLOPE (b) TREND (Χ=24.000) ,53 10, ,49 Y = , ,53. X = ,49 Σταθερό (α) Κλίση (β) Συνολικό κόστος (για Χ = ) Μεταβλητό (β*χ) ,53 10, , ,96 42

43 Ημιμεταβλητό Κόστος (Υ = α + β * Χ) β = 10, , , ,96 Χ =

44 44

45 45

46 Υ = α + β * Χ Ένα επίπεδο Δραστηριότη τας (40.000) = (3 / 2) 5 = (Δ4*2) 6 = (3-5) Υ= α+β*χ Επίπεδο Χ Συνολικό Κόστος Υ Κόστος μονάδος Μεταβλητό κόστος Σταθερό κόστος α α +β*χ Διαφορά ,50

47 ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΣ ΣΥΓΚΡΙΣΗΣ = (3 / 2) 5 = (Δ4*2) 6 = (3-5) Επίπεδο Ποσότητα Χ Δυο επίπεδα δραστηριότητας ( / ) Ημιμεταβλητό συνολικό κόστος Υ Κόστος μονάδος Υ/Χ Μεταβλητό κόστος (β*χ) Σταθερό κόστος (α) α , β , Διαφορά ,00 47

48 Ημιμεταβλητό Κόστος (Υ = α + β * Χ) β = 10, Χ = Χ =

49 Σύγκριση μεθόδων Ν (1) Χ (2) Y(3)

50 Συσχέτιση r = 0,98 INTERCEPT (α) SLOPE (b) Χ , TREND (24.000)

51 Συσχέτιση r = 0,98 ΔΧ ΔΥ Δ β α 7, , ,92 51

52 Ενότητα ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΚΟΣΤΟΥΣ 52