LEX DE PROVINCIIS PRAETORIIS, VULGO LEX DE PIRATIS PERSEQUENDIS. Law concerning piracy ( BC )

Transcript

1 LEX DE PROVINCIIS PRAETORIIS, VULGO LEX DE PIRATIS PERSEQUENDIS Law concerning piracy ( BC ) ( W. Blümel, Die Inschriften von Knidos, I, Bonn, 1992, n. 31 ). Delphi Copy, Block A [---] κοινὸν {vac.} [--- πρὸ]ς τὸν δῆ- [μον ---]Α ἵνα ἐγνω- [?κέναι ἡμᾶς εἰδῆτε ---] τοῦ δήμου γν- [ώμη ---] τούτων αὐτῷ [---] Παμφυλία καὶ Λυ- [κ ---]ΑΙ εἴτε [α]ὐτὸν κατα [--- σ]τρατηγὸν διαδε- [?χόμενον ---] νόμος ἔστω ὥσπερ [---]ΣΑΝ ὃ ἂν αὐτ[...] [--- ἐλ]ασσον [...] [---]Π[...] Cnidos Copy, Column II [---] τ ῶ ι δ ή μ ω ι Ῥ ωμαί- ω ν κ α τ ὰ τ ο ῦ τ ο ν τ ὸ ν ν ό μ ο ν, ὅ π ως τῶν ἐ [θν]ῶ ν μή τ[ι]σ ι ν ἄ δ ι κ α π ρ ά γ μ α τ α [μήτε] [--- c ] πρ ά [γ]μα τ α γένηται, εἴπε ρ κ ατεδίδοτο π ρ ά γ μ α τ α, κ α τ ὰ δύν α - μ ι ν ποιεῖν ἄνευ δόλου πονηροῦ οἵ τε πο- λῖται Ῥωμαίων οἵ τε σύμμαχοι ὀνόμα- τος Λατίνου ὁμοίως τε τῶν ἐθνῶν, οἵτι- νες ἐν φιλίαι τοῦ δήμου Ῥωμαίων εἰσίν, ὅπως μετ ἀ[σ]φ[α]λείας πλοΐζεσθαι δύνων- ται καὶ τῶ[ν] δ[ι]καίων τυνχάνωσιν. ὕπατ οι ἄ ρ χο [ν]τες, οὓς στρ α τιώ τα ς κ α τ ὰ νό[μ]ον ἢ ψήφισμα πρὸς τὸν στρατη- γὸν [ἢ ἀ]ντι[σ]τράτηγον ἢ ἀνθύπατον τὸν τὴν Μ[ακε]δονίας ἐπαρχείαν διακατέχοντα ὅπ[ως] ἀποκατασταθῶσιν τούτωι τε ἵν[α] π α ρ α δ[ο]θῶσιν ποιῆσαι φροντίσαι δεῖ ἢ δεήσει, οὗτοι οἱ ὕπατοι τούτους τοὺς στρατιώτας εἰς τὴν Μακεδονίαν εἰς τὴν ἐπαρχείαν μὴ ἀποστελλέτωσαν μήτε ἀποκομισθῆναι μήτε παραδοθῆναι φροντισάτωσαν τοῦτό τε αὐτοῖς ἄνευ ἐλασσώματος ἰδίου ποιῆσαι ἐξέστω πε- ρί τε ὧν <τοὺς> αὐτοὺς ὑπάτους ἐπὶ τὴν σύνκλη- τον κατὰ τὸν νόμον ἢ ψήφισμα ἐπανε- νεγκεῖν δεῖ ἢ δεήσει, ὃ τούτοις τοῖς στρατιώταις τοῖς ἐν Μακεδονίαι οὖ- σιν σίτου δοθήσεται, ὅσον ἡ σύνκλητος δί- καιον ἡγήσεται μισθῶσαι, ὅπως μισθω- θῇ, τοῦτο οἱ ὕπατοι ἐπὶ τὴν σύγκλητον μὴ ἀναφερέτωσαν μήτε μισθωσάν- vacat Cnidos Copy, Column III [των {μισθωσάντων} [--- c.5 ---]. είας βασιλέως ἐθνῶν τε δόγμα [ἔστ]ω, εἴς τε ἕκαστον πρᾶγμα γνώμη ἔσ- [τ]ω. μήτε τις τούτοις τοῖς π ρ ά γμασιν ὑπεναν- τίως τοῖς ἐν τῶι νόμωι, ὃν Μάαρκος Πόρκιος Κάτων στ ρ α τ η γ ὸ ς ἐκ ύ ρ ω σε πρὸ ἡμερῶν ε ʹ τ - ῶν Φηραλ ίων, ἐκτὸς τῆς ἐπαρχείας ἐκτασ- σέτω μήτε ἀγέτω τ ι ς μήτε πορευέσ- θω τ ι ς δ ι ἃ ἑ κάσ [τοτε] ἐ π άξει εἰδὼς δόλωι πο νηρῶι, μ ή τ ε τ ι ς ἄ ρ χων μ ή τ ἀντάρχων ἐκτὸς τῆς ἐπαρχείας, <ἐφ > ἧ ς αὐτὸν ἐπαρχείας κα- τὰ τοῦτον τὸν νόμον εἶναι δεῖ ἢ δεήσει, εἰ μὴ ἀπὸ συγκλήτου γνώμης πορεύεσ- θαι μήτε προαγέτω εἰ μὴ διαπορείας ἕνε- κεν ἢ δημοσίων χάριν πραγμάτων, τούς τε ἑ- αυτοῦ κωλυέτω {εἰδὼς} ἄνευ δόλου πονηροῦ. οἵτινες δῆμοι ἅ τε ἔθνη, ὅταν τοῦτον τὸν νό- μον ὁ δῆμος κυρώσηι, βασιλεῖ βασιλεῦσιν δή- μοις τε, πρὸς οὓς φιλία συμμαχία <τε> τῶι δή- μωι Ῥωμαίων ἐστίν, φόρους προσόδους τε στρατιώτας τε < > τελῶσιν, ἐν τούτωι τῶι νόμωι οὐκ ἠρώτηται. στρατηγὸς ἀνθύπατός τε ὁ{ς} τὴν Ἀσίαν ἐπαρ- χείαν διακατέχων, οὗτος ὧι ἔλασσον Λυ- καονίαν διακατέχηι, ὧι τε ἔλασσον τούτου ἡ ἐπαρχεία Λυκαονία <ἦι>, καθὼς καὶ πρὸ τοῦ τοῦ- τον 1

2 τὸν νόμον κυρωθῆναι ὑπῆρχεν, ἐν τούτωι τῶι νόμωι οὐκ ἠρώτηται. ὕπατος ὁ πρῶτος γενόμενος γράμματα πρὸς τοὺς δήμους πολιτείας τε πρὸς οὓς ἂν αὐτῶι φαίνηται ἀποστελλέτω τὸν δῆ- μον τὸν Ῥωμαίων ἐν ἐπιμελείαι, ὥστε τοὺς πολίτας Ῥωμαίων καὶ τοὺς συμμάχους Λα- τίνους τε τῶν τε ἐκτὸς ἐθνῶν, οἵτινες ἐν τῆι φιλίαι τοῦ δήμου Ῥωμαίων εἰσίν, μετ ἀσ- φαλείας πλοΐζεσθαι δύνωνται, τήν τε Κιλι- κίαν διὰ τοῦτο τὸ πρᾶγμα κατὰ τοῦτον τὸν νό- μον ἐπαρχείαν στρατηγικὴν πεποιηκέναι ὁμοίως τε πρὸς τὸν βασιλέα τὸν ἐν Κύπρωι δι- ακατέχοντα καὶ βασιλέα τὸν ἐν Ἀλεξανδρεί- αι καὶ Αἰγύπτωι βασιλεύοντα καὶ πρὸς βασιλέ- α τὸν ἐπὶ Κυρήνηι βασιλεύοντα καὶ πρὸς βασι- vacat Cnidos Copy, Column IV [λεῖς {βασιλεῖς} τοὺς ἐν Συρίαι βασιλεύοντας Delphi Copy, Block B [--- ἢ δημ]ο σίων χάρ [ιν πραγμάτων ---] [--- πρὸς οὓς συμμαχία κ]αὶ φιλία ἐστὶν τῶι [δήμωι τῶι Ῥωμαίων ---] [-- - ἐν τούτω]ι τῷ νόμωι οὐθὲν ἠ[ρώτηται. ---] [--- δια]κα τ έ χ ει, ὧι ἔλασσον αὐτῶι ἐ[παρχεία Λ]υκαονίας ἔσται, καθ[ὼς ---] [--- ὕ]πατος ὃς ἂν πρῶτος γένητ[αι γράμμ]ατα πρὸς τοὺς δήμους π[ολιτείας τε] [πρὸς οὓς ἂν αὐτῶι φαίνηται ἀποστελλέτω ---]σει, ὅπως πολῖται Ῥωμαίων σύ [μμαχοί] τε ἐκ τῆς Ἰταλίας Λατῖνοι τά τε [ἐκτὸς ἔθνη], [οἵτινες ἐν τῆι φιλίαι τοῦ δήμου τοῦ Ῥωμαίων εἰσίν, κατὰ θ]άλασσαν ἀσφαλῶς πλεῖν δύνω[νται], τήν τε Κιλικίαν διὰ ταύτας τὰς αἰτίας ἐ[παρχείαν] [στρατηγικὴν πεποιηκέναι --- ὁμοίως τ]ε καὶ πρὸς τὸν βασιλέα τὸν ἐν τ [ῇ ν]ήσῳ Κύπρωι βασιλεύοντα καὶ πρὸς τὸν βασιλ[έα τὸν ἐν Ἀλε]- ξανδρείαι καὶ Αἰγύπ [τωι βασιλεύοντα καὶ πρὸς τὸν βασιλέα τὸν ἐπὶ Κυ]ρήνῃ βασιλεύοντα καὶ πρὸς τοὺς βασιλεῖς τοὺς ἐν Συρίαι βασιλεύον[τας, πρὸς οὓς] φιλία καὶ συμμαχία ἐ[στὶ τῶι δήμωι τῶι Ῥωμαίων, γράμματα ἀποστελλέ]τω καὶ ὅτι δίκαιόν ἐστ [ιν αὐ]τοὺς φροντίσαι, μὴ ἐκ τῆς βασιλείας αὐτ[ῶν μήτε] τῆ[ς] χώρας ἢ ὁρίων πειρατὴ[ς μηδεὶς ὁρμήσῃ, μηδὲ οἱ ἄρχοντες ἢ φρούραρχοι οὓς κ]αταστήσουσιν τοὺ[ς] πειρατὰς ὑποδέξωνται, καὶ φροντίσαι, ὅσον [ἐν αὐ]τοῖς ἐσ[τι] τοῦτο, ὁ δῆμος ὁ Ῥωμαίω[ν ἵν εἰς τὴν ἁπάντων σωτηρίαν συνεργοὺς ἔχῃ. ταῦτά τε τὰ] γράμματα [πρὸς] τοὺς βασιλεῖς κατὰ τὸν νόμον τοῦτον ἀποστελ[λόμ]ενα τοῖς ἀ[πὸ] Ῥ ο δίων πρεσβευτα ῖ ς [δότω ---]ο υ [.. ὅπω]ς ὁ περὶ τούτων ἔχων τὴν ἐπιμέλειαν φροντίσῃ [τῆ]ς ἀσφαλεία[ς αὐ]- [τῶν τοῖς νόμοις καὶ δι]καίοις [ἀκολούθως. εἰ κα]τ ασταθήσονται καὶ δεήσει, ὡς ἂν προαιρῶνται, πρὸς τὴ[ν] σύνκλητον ὡ[σαύ]- [τως ἀν]α φερέτω, καὶ ἡ σύγκλητο [ς, καθὼς ἂν αὐτῇ φαίνηται ἐκ τῶν δημοσίων πραγμάτων] π ίστεώς τε ἰδίας, βουλευέσθω. ὅσα τε ὑπὲρ τούτου [τ]οῦ πράγματος ἡ [σύγ]- κλητος [δ]ογματίσῃ, ἄρχων ἢ ἀντά[ρχων πᾶς φροντισάτω ἐργασίαν τε δότω ἐκ τοῦ δοκοῦντ]ος εἶναι, ὅπως οὕτως γένηται. ὕπατος, ὧι ἂν γένηται ὃς ἄν τ ἐ[πιστα]- τῇ, ὅπως οὗτος ταῖς πρεσβε[ίαις σύγκλητον διδῶι, τοῖς πρεσβευταῖς τοῖς ἀπὸ τοῦ δή]μου τοῦ Ῥοδίων, οἵτινες ἂ<ν> ἐν Ῥώμηι ὦσιν, σύγκλητο<ν> ἐκτὸ[ς τῆς] συντάξεως δότω τούτους [τε τοὺς πρεσβευτὰς --- ἐκτ]ὸς τῆς συν[τ]άξεως εἰς τὴν σύγκλητον εἰσαγέτω, [τ]ῆς τε συγ[κλήτου] δόγμα φροντισάτω ἵνα γένητ [αι, ἐπειδὰν αὐτοὺς κατὰ τοῦτον τὸν νόμον, εἴτε νό]<µ>ος ἐστὶν εἴτε δήμου γνώμη ἐστίν, εἰσαγειοχὼς ᾖ τοῦτό τε ἀζ [ημίῳ αὐτῷ] ἐξέστω ποιῆσαι. στρατη [γὸς ἀνθύπατός τε, --- ε]ἰς Ἀσίαν ἐπαρχείαν Γαίωι Μαρίωι καὶ Λευκίωι Οὐαλερίωι [ὑπάτοις] ἐπα[ρχ]εία ἐ[γέ]- νετο, γράμματα πρὸς τοὺς δήμο[υς πολιτείας τε ἀποστειλάτω καὶ πρὸς] τοὺς βασιλεῖς τοὺς ἐπάνω γεγραμμένους, ὁμοίω[ς δὲ πρὸς οὓς] κ αὶ ὁ ὕπατος κατ[ὰ] τοῦτον τὸν νόμον γράφειν κα[θὼς ἂν αὐτῷ δοκῇ καλῶς ἔχειν ἀξιώσει. καὶ τούτου τοῦ] ν όμου ἀντίγραφον ἀποστειλάτω πρός τε τὰς πόλει[ς καὶ πολ]ιτείας πρὸς οὓς κατὰ τοῦτον τὸν νόμον ἀποστέλλε[ιν δεῖ γράμματα καὶ φροντισάτω, ὅσον ἂν ἐ]ν δυνατῷ ᾖ, {ὅπως} ὅσ ἂν γράμματα κατὰ τοῦτον τὸ[ν νό]μον πρὸς οὓς ἂν ἀποστελεῖ, ὅ- πως ἀποδοθῇ κατὰ τὸν νόμον τ[οῦτον καὶ ἀκολούθως τοῖς αὐτῶν ἐπιτηδε]ύμασιν, πρὸς οὓς ἂν κατὰ τοῦτον τὸν νόμον γράμ[ματα ἀπ]ε σταλμένα ᾖ, εἰς δέλτον χαλ- κῆν γράμματα ἐνκεχαραγμέ[να ἔστω, εἰ δὲ μὴ ἐν λίθῳ μαρμαρίνῳ ἢ κ]αὶ ἐν λευκώματι, ὅπως ἐν ταῖς πόλεσι ἐκκέ[ηται ἐν ἱερῷ] ἢ ἀγορᾶι φανερῶς, ὅθεν δυνή- σονται ἑστακότες ἀναγινώσ[κειν ὀρθῶς. καὶ οὗτος μὴ ἄλλ]ως ἢ οὕτως γραψάτω ἵνα ταῦτα π α[ντα]χ οῦ [γένηται. οἵ τε ἄλλ]οι οἷς ἂν ἄρχωσιν ταῦτα ποι[ησά]- τωσαν. 2

3 ὅσοι ἂν κατὰ τοῦτον τὸν [νόμον τὴν ἐπιμέλειαν ἔχωσιν, ὅπως οὕτως γένη]ται φροντισάτωσαν. {vac.} στρ[ατηγὸς ἀντιστράτηγος ἢ ἀνθύ]πατος, οἵτινες κατὰ τοῦτο[ν] τὸν νόμον, εἴτε δήμου γνώμη εἴηι [εἴτε νόμος, ἢ κατὰ συγκλήτου δόγμα τὴν Μα]κεδονία<ν> ἐπαρχείαν ἕξει ἔχε [ι, εὐθὺς εἰς Χερσόνησον καὶ Και]νικήν, ἧς Τίτος Δείδιος ἡγούμενο[ς] ἐκράτησεν, πορευθήτω τοῦ τε ἐπαρ [χεία --- ἔσ]τω, ταύτην τε τὴν ἐπαρχε [ίαν ---ποιεί]τω τε, καθὼς ἂν αὐτῶι δοκῇ κα- λῶς ἔχειν, ὅπως τὰς δημοσίας προ[σόδους αἳ ἂν ἐν ἐκείνηι τῆι ἐπαρχε]ίαι ὦσιν καρπεύωντα [ι --- δ]εήσει οὗτός τε ἑκάστου ἐνιαυ- τοῦ μὴ ἔλασσον ἡμερῶν ἑξ[ήκοντα --- τόποι]ς πρὸ τοῦ ἄλ[λον --- ὅσ]ον ἂν δ υν α [τὸς ᾖ], ὅπως αὐτο[ί], [πρ]ὸς οὓς ἂν τῶι δήμωι τῶ[ι Ῥωμαίων φιλία καὶ συμμαχία ἐστίν, --- ὅπω]ς οὗτος [ὁ] [στρα]τη[γὸς ἢ ἀνθύπατος Cnidos Copy, Column IV θαι [---] τε[--- c.7 ---] κατὰ τοῦτον τὸν νόμον τὴν ἐ π ι μ έ - λ ε ι α [ν δια]κ α τ έχωσιν, ἵνα οὗτος ὁ νόμος οὕτως γέ ν - ητα[ι κύρι]ο ς φροντιζέτωσαν. στρα τ η [γὸς] ἀ ν [τι]σ τ ρ ά τηγος ἀνθύπατός τε, ὃς ἂ[ν] κ α τ ὰ [τοῦτ]ο ν [τ]ὸ ν ν όμον ἢ ψήφισμα ἢ συνκλήτου δό- γ μ α [τὴν] Μ ακεδονίαν ἐπαρχείαν διακατέχηι διακαθέ- ξε [ι, ε]ὐ [θὺ]ς ε ἰς Χερσόνησον Καινεικήν τε, ἣν Τί- τος Δ [είδιο]ς πολεμῶν δορίκτητον ἔλαβεν, πο- ρ[ευέ]σ θ ω οὗ τε ἐπαρχεία Χερσόνησος τε Και- νε ι κ ή [ἐστι]ν, ταύτην {τε} τὴν ἐπαρχείαν ἅμα με[τ]ὰ τῆς Μακεδονίας διακατεχέτω ποιείτω τε, ὅπως α ὐ τῶι ἂν κάλλιστα δοκῆι γεγονέναι, ἵ- να ταῖς δημοσίαις προσόδοις ταῖς ἐν ἐκείνηι τῆι ἐπα [ρ]χ είαι οὔσαις κατὰ τὸν νόμον καρπίζω ν- ται, οὓς ἄν ποτε ταύταις ταῖς δημοσίαις προσό- δοις κα[ρ]πίζεσθαι δεήσει οὗτός τε καθ ἕκαστον ἐνιαυτὸν μὴ ἐλάσσω ἐν ἐκείνοις τοῖς τόποις πρὸ το[ῦ] αὐτῶι ἕτερον διαδέξασθαι ἡμερῶν ἑξή- κοντα ἔστω ἐργασίαν τε δότω ὡς ἂν δυνα- τὸς ἦι ποιεῖν, {ὥστε} πρὸς οὓς πρὸς τὸν δῆμον τὸν Ῥωμαίων φιλία συμμαχία τέ ἐστιν ὅπως τῶν ὁρ ίων μὴ ἐξωθῶνται μήτε τις αὐτοῖς ἔ τ ι πόλεμ ος μήτε ἀδικήματα γίνηται ἵνα τε οὗτος ὁ στρατ ηγὸς ἢ ἀνθύπατος {τε} ὁ {τε} τὴν τῆς Μακεδο- νίας ἐπ αρχείαν διακατέχων πρὸ τοῦ ἐκ τῆς ἐπαρ- χείας ἐ κχωρεῖν κατὰ τὸ τῆς συνκλήτου δόγμα τὸ ἐπ α ὐτὸν γενόμενον ὅρια τῆς Χερσονήσου τῆς προσόδο [υ] σ τήσῃ, οὕτως καθὼς ἂν αὐτῶι δοκῇ κάλλισ- τα γεγ[ο]νέναι, ὡς τάχιστα. ἐὰν οὗτ[ο]ς ὁ στρατηγός, ὧι τῆς Ἀσίας Μακεδονίας τε ἐπαρ[χ]ε ί α ἐγένετο, τῆς ἀρχῆς αὑτὸν ἀπείπηι ἢ ἀπείπη- ται ὡ ς ἐ ν ἐπιταγῆι, ἐξουσία πάντων πραγμά- των ἐ [π]ιστροφήν τε ποιεῖσθαι, κολάζειν, δικαιοδοτεῖν, κρείνε ι [ν, κ]ριτὰς ξενοκρίτας διδόναι, ἀναδόχων κτημά- των ΤΕ[.]Γ ΑΡΟΔΟΣΕΙΣ ἀπελευθερώσεις ὡσαύτως κα- τὰ τὴν δ ικαιοδοσίαν ἔστω καθὼς ἐν τῆι ἀρχῆι ὑπῆρ- χεν οὗ[τ]ός τε ὁ ἀνθύπατος ἕως τούτου ἕως ἂν εἰς πόλ [ι]ν Ῥ ώμην ἐπανέλθηι ἔστω. ἐὰν οὗτος ὁ ταμίας ἢ ἀντιταμίας, ὧ<ι> τῆς Ἀσίας Μακεδο- νίας τε [τα]μ εία ἐγένετο, τῆς ἀρχῆς αὑτὸν ἀπείπῃ ἢ ἀπεί[π]η ται, ὁμοίως τῶν χρημάτων τῶν δη- vacat Cnidos Copy, Column V [μοσίων {δη [μοσίων} φροντιζέτω Delphi Copy, Block C [---] [---]ειν ἀναφέρει[ν κατὰ δι]- [καιοδο]σ ίαν κα[θὼς ἕως --- εἰ]ς Ῥώμην εἰσῆλθεν. [ταμίας ἢ] [ἀντιτ]αμίας, ᾧ ἡ Ἀσία Μακεδο[νία τε ταμιεία ἐγένετο, ἐὰν --- ἀπείπηται, ὁμοίως] φροντιζέτω τῶν δημοσ [ίων] [χρημ]άτων καὶ ζημιούτω παρὰ Ῥ [ωμαίων ---]Ε Γ Κ [--- ὡς ἐν ταμι]ε ίαι ὅτε ἦρχεν οὗτός τε ἀν<υ>[πεύθυ]- [νος] ἔστω ἕως ἂν εἰς Ῥώμην ε[ἰσέλθῃ ---]ΝΣΥ[--- ὅσα κ]α τὰ τοῦτον τὸν νόμον δεῖ πο [ι]- [εῖν] ποείτω, μήτε τις ἄρχων μ [ήτε τις ἀντάρχων αὐτὸ]ν κα[τακωλυέτω, ᾧ, ὡσαύτως καθὼς τα]ῦτα κατὰ τὸν νόμον τοῦ- [τον] δεῖ γείνεσθαι, ἔλασον ὅ ἐστι [τεταγμένον γένητ]α ι. < > στρατ[ηγὸς ἢ ἀνθύπατος, ᾧ] ἡ Ἀσία ἢ Μακεδονία ἐπαρχεία ἐστίν, 3

4 [ὅδ ] ἐν ἡμέραις δέκα ταῖς ἔγγιστα, αἷς ἂν γν[ωρίσῃ τοῦτον τ]ὸν νόμον τ[ῶι δήμωι κεκυρῶσθαι ἐ]ν τῆι ἐκκλησίαι, ὀμνυέτω ὅτι ὅσ [ἂ]ν ἐν τούτωι τῶι νόμωι κελεύει ποιεῖν, πάντα ποιείτω, οὔτε ὑπεναν [τίον τι ποιήσει ἄνευ] δόλου πονηροῦ. {vac.} ἄρχοντες, οἵτινες [ν]ῦ ν εἰσιν ἐκτὸς τῶν δημάρχων καὶ ἐπάρχων, οὗτοι ἐν ἡμέραις πέντε τ [αῖς ἔγγιστα αἷς ἂν] ὁ δῆμος τοῦτον τὸν νόμον κυρώσῃ, ὅσοι μετὰ [ταῦ]τ α ἀρχὴν ἕξουσι ἐκτὸς ἐπάρχων, οὗτοι ἐν ἡμέραις πέντε ταῖς ἔγγιστα, [αἷς ἕκαστος αὐτῶ]ν εἰς τὴν ἀρχὴν εἴσεται, οἵτινές τε αὐτῶν ἐν Ῥώμ[ῃ] [εἰσίν], ὀμοσάτω τὸν Δία καὶ τοὺς θεοὺς τοὺς πατρώιους {ποιήσειν}, ὅσα ἐν τούτωι τῶι νόμωι κατακεχώρισται, πάντα ποιήσειν, καὶ φροντίσαι ὅπως γέ- [νητα]ι, μήτε ὑπεναντίον τούτωι τῶι νόμωι ποιήσειν, μήτε ποιήσειν ὧι τις ἄλλος ποιήσῃ, μήτε ἄλλως ποιήσειν ἢ ἐν τούτῳ τῶι νόμωι ἐστὶν ὅπως γένη- [ται]. ὑπεναντίον τούτῳ τῷ νόμῳ μή τις ποείτω ἄνευ δόλου πονηροῦ ὅσα τέ τινας κατὰ τοῦτον τὸν νόμον δεῖ ποεῖν ποείτ<ω>, μήτε τις ποείτω ᾧ ο[ὗ]- τος ὁ νόμος κατὰ παρεύρεσιν ἀκυρωθῇ ἄνευ δόλου πονηροῦ, μήτε τις ποείτω μήτε ἐπικρινάτω, ὧι ἔλασσον ὅσα δεῖ κατὰ τοῦτον τὸν νόμον γένηται καὶ οὓς {δεῖ} ποιεῖν ὀμνύειν δεῖ, ποιείτωσαν καὶ ὀμνυέτωσαν ἢ ὧι ἔλασσον ἢ ἄλλως τι γένηται {ἄλλως} ἢ ἐν τούτωι τῶι νόμῳ γεγραμμένον ἐστίν. τῶι τε ὑ- πεναντίον τούτωι τῶι νόμωι ποιοῦντι ἢ ἐπικρίναντι, ὅσα τε κατὰ τοῦτον τὸν νόμον μὴ ποήσῃ ἢ μὴ κατὰ τοῦτον τὸν νόμον ὀμόσῃ, ὅπως αὐτῶι [ἀ]ζημίωι μὴ ἐξῇ εἶναι, μήτε ἔλασσον <ὅς ἂν> αὐτὸν κρῖναι βούληται ἐξέστω. ἐάν τις ὑπεναντίον τῶι νόμωι τούτωι τι ποιήσῃ, εἴ τέ τι οὓς δεῖ κατ[ὰ] τ ο ῦτον τὸν νόμον τι ποιῆσαι <ἢ ὀμόσαι> μὴ ποιήσῃ ἢ μὴ ὀμόσῃ, ἐάν τέ τις τούτωι τῶι νόμωι ἔλασσον ποιήσῃ ἢ ἄλλως {ὑπεναντίον ποιήσῃ} ἢ ἐν τούτωι τῷ νό - [μω]ι γεγραμμένον ἐστὶν ποιήσῃ ἢ ἐπικρίνῃ ἢ παρανομήσῃ δόλωι πονηρῶι, οὗτος νόμω<ν> σηστερτίω<ν> μυριάδας εἴκοσι κ[α]θ ἕκαστον εἶδος ὃ ἂν παρανομή- σῃ <δοῦναι κατάκριτος ἔστω> καὶ ἐάν τι μὴ ποιήσῃ ἄλλως ἢ ἐν τούτωι τῶι νόμωι γεγραμμένον ἐστί[ν], καὶ ὃ ἂν ἄλλ ως ποιήσῃ <ἢ> ἐν τῶι νόμωι τούτῳ κατακεχώρισται, τῶι δήμωι τοῦτο τὸ χρῆμα ὀφειλέτω δοῦναι ταῦτά τε τὰ χρήματα ὁ βουλόμενος, ὅστις ἐ[ν] ταύτηι τῆι πολιτείαι γεγενημένος ἐστὶν ἐλεύθερος, ὅσοις κατὰ τοῦτον τὸν νό- μον χρήματα ἐναιτήσει<ν> καὶ κρίνεσθαι ἐξῇ, οὗτοι ἀγέτωσαν καὶ κρινάτωσαν τό τε ὄνομα καταφερέτωσαν πρὸς τὸν περὶ τούτων μήτε τις ἄρχων μήτε τ ι [ς] ἀντάρχων ποιείτω ὧι ἔλασσον κριθῇ, μήτε κωλυέτω ὧι ἔλασσον ταῦτα τὰ χρήματα εἰς ἀμφισβήτησιν γένηται καὶ ἀπαιτηθῇ καὶ κριτήριον γένητα ι [καὶ] ἀποκατασταθῇ τὰ χρήματα. ὃς ἂν ὑπεναντίον τούτων τι ποιήσῃ ἢ κωλύσῃ ἢ ἐπικρίνῃ, ὁμοίως καὶ οὗτος καθ ἕκαστον εἶδος ζημιούσθω, ὥσ[περ] εἰ ὑπεναντίον τούτωι τῶι νόμωι ἦι πεποιηκὼς ἢ ὥσπερ εἴ τι κατὰ τοῦτον τὸν νόμον ἔδει ποιεῖν {καὶ} οὐκ ᾖ πεποιηκώς, ὁμοίως καὶ οὗτος ζημιούσθω κ[α]- θότι καὶ ἐπὶ τῶν ἄλλων γέγραπται. ὅσα χρήματα κατὰ τοῦτον τὸν νόμον ἀπαιτηθῇ, ἐὰν ταῦτα τὰ χρήματα, ὅταν ἀπαιτηθῇ, ὅθεν ἂν ἀπαιτηθῇ, μὴ [λυθῇ, ὁ αὐ]- τὸς στρ[ατ]η γός, πρὸς ὃν περὶ τούτου πρὸς τὴν ἀρχὴν προσαχθῇ, [ὡσαύτ]ω ς κριτήριον οὕτ ω ς δότω, ὅσον ἂν [ἐν αὐτῷ ᾖ, ὥστε τοῦ]τον παρ οὗ ἂν ἀπαιτη[θῇ κατὰ τοῦ]- [τον] τὸν νόμον τῶι δήμωι δια [λύσειν ἀπροφ]α[σίστ]ως. οὗτός τ[ε τοῦ]τ ο τὸ πρᾶγμ [α ---].Ε κριτῶν [---]ΑΝΤ[---] [---]ΤΟ[---]ΤΗΣ[---] Cnidos Copy, Column V [--- κατὰ] τ ο ῦ τ ο ν τ ὸ ν ν ό μ ο ν [---]- ε ί α ς [--- ἀ]- πεδίδοτ ο τ ὰ χ ρ ή μ α τ α, ἐ κ τ ῆ ς ἐ π α ρ χ ε ί α ς [--- περὶ] τούτου τ ο ῦ π ρ ά γ μ α τ ο ς Ε [--- κατὰ] τοῦτ ο ν τ ὸ ν ν ό μ ο ν κ α τ ἐ π α ρ χ ε ί α [ν ---] α ὐτὸ ν [---]Λ [---] ἐκ τῶνδ ε [---]θ ε [---] ο ἷ ς ἂ ν [--- μεταπορευθη]- σομένων [δὲ] π ρ α γ μ ά τ ω ν [τούτων ---]- μενος [---] μετὰ τῶν ὑπο[---] [--- πρα]γμ ά τ ω ν [---] π αρὰ τούτ ο υ τ ε τεσσαράκοντα πέντε [--- ταῦ]- τα οὕτως ὡς ἐκείνου ὧι περὶ τούτου τοῦ π[ράγματος --- λ]- άχ ω σιν [--- τεσ]- σαράκοντα πέντε πα ρ ό ν τ ε ς τῷ ὑ π ο σ τη σ α [---] μεταπορίπτειν, ἕνα ἕκαστος ἵνα ἀπολέγωνται ἀ[νὰ μέρος μέχρι τούτου] ἕως ἂν δεκαπέντε λοιποὶ ἔ σω νται. ὃ ς αὐτὸς [μὴ δύνηται, ποιείτω ὁ] ὑπὲρ ἐκείνου ἄρχων ὃν ἀνθ ἑαυτοῦ τῶν Ε [---] μέχρι τούτου ἕως <ἂν> δεκαπέντε ἔ σω ντα[ι --- περὶ τούτου τοῦ] πράγματος εἰς ἐκείνους δεδομένοι περί [τε ---] ἐκεῖνοι κρείνωσιν ὀμωμοκότες παρὰ τ ῶ [ι --- c ποιείτω] τε ὅπως τοῦτο τὸ πρᾶγμα ἐν ἡμέραις δ ε κ α [πέντε ταῖς ἔγ]γ ι σ τ α ἐ- ν αἷς πρὸς αὐτὸν περὶ τούτου τοῦ πράγματος [προσαχθῆι π]ρ οσ- κριθῆι. καὶ καθὼς ἐκείνωι τὸ πλέον μέρος ξενοκ[ρίτων περὶ τ]ο ύ τ ο υ τοῦ πράγματος γνώμην ἀπεφήναντο, [---]ον ἐᾶ- σαι ποιείτω. εἴς τε τοῦτο <τὸ> πρᾶγμα ὅτ αν μεταπ[ορεύθηται] μά ρ τυ- σιν προσαγγεῖλαι μέχρ εἴκοσι δοθήτω ἐξουσ [ία καὶ πρὸς] ἐ κ ε ῖ - νον μὴ ἄλλως ε ἰς τοῦτο τὸ πρᾶγμα μαρτυρί [αν καλείτω] ὥ σ τ ε λέγειν, ἢ {ὡς} καθὼς ἂν εἰ ἐκείνου ὄνομα περὶ χρ [ημάτων αὐ]τ ῶν με - ταπορευθησομένων προσπεφωνημένον ᾖ, ἵν [α αὐτὰ ---] ἐπεδί- δου, μαρτυρίαν τε ἐξῆι λέγει<ν>. ὅστις κατὰ τοῦτον τ [ὸν νόμον κα]τα- λελυμένος ἔσται ὥστε προκρίματος ἀδίκου χ[άριν μή τι γεγ]ονέ- ναι, περὶ τούτου τοῦ πράγματος ἐφ οὗ οὕτως [καταλελυμέ]νος ἔσται κατὰ τοῦτον τὸν νόμον μὴ ἔνοχος ἔστ[ω καὶ τῶν χρημ]ά των περὶ τούτου τοῦ πράγματος κατὰ τοῦτον τὸν 4

5 νόμ[ον ὑπεύθυν]ο ς μὴ ἔστω. ὃς κατὰ τοῦτον τὸν νόμον κατάκριτος [ἔσται, ὅσων] ἂν ἕκαστος αὐτῶν χρημάτων ὅθεν μεταπεπόρ [ευται κατ]ὰ τοῦ- τον τὸν νόμον κατάκριτος ἔσται, τοσοῦτο χρῆμ[α ὃς ἄρχω]ν τοῦτο τὸ κριτήριον διήκουσεν ἐκ τῶν ὑπαρχόντων αὐ [τῶι χρημάτω]ν εἰσοδιασάτω ἀποκαταστῆσαί τε ποιείτω. ὅ σον [ἂν ἐκεῖνο]ς οὕ- τως εἰσοδιάσηι ἢ ἀποκαταστήσηι, τὸ ἥμισυ{ν} τ[ούτου <τοῦ> χρή]ματος εἰς τὸ δημόσιον πρὸς τὸν ταμίαν ἀποκαταστη [σάτω ---] τὸ δὲ ἥ- μισυ τηρεῖν ὧι δότωι καὶ ἀποδοθῆναι ποιείτω. [καὶ ἀπὸ τού]των τῶν χρημάτων τούτωι κριτηρίωι κατὰ τοῦτ [ον τὸν νόμ]ον με- vacat Cnidos Copy, Column VI [ταπορευθέντων {με [ταπορευθέντων} Bibliography Homolle, BCH, 21, 1897, p. 623 ; Cagnat, CRAI, 48, 1904, pp ; Foucart, JS, 1906, p. 569 ; Rotondi, Leges publicae populi Romani, Milano, 1912, pp. 371 and 373 ; Wilhelm, JÖAI, 17, 1914, 98 ; Pomtow, Klio, 17, 1921, pp ; Colin, RA, 18, 1923, pp ; Hondius, SEG, I, Leiden, 1923, n. 161 = SEG, III, Leiden, 1927, n. 378 ; Cary, CR, 38, 1924, pp. 60, ; Colin, BCH, 48, 1924, pp ; Cuq, CRAI, 1924, pp ; Cuq, RA, 19, 1924, pp ; Dobiàs, Listy Fil., 1924, pp and ; Levi, RFIC, 2, 1924, pp = Il tribunato della plebe, Milan, 1978, pp ; Ormerod, Piracy in the Ancient World, Liverpool, 1924, 242 ; Colin, RA, 21, 1925, pp ; Cuq, RA, 21, 1925, p. 366 ; Cuq, RHD, 1925, pp ; Dobiàs, Listy Fil., 1925, pp ; Levi,Atti Ac. Torino, 60, 1925, pp = Il tribunato della plebe, pp ; Ormerod, CR, 39, 1925, pp ; Stuart Jones, JRS, 1926, pp ; De Sanctis, RFIC, 5, 1927, pp = Scritti minori, VI, Roma, 1972, pp ; Carcopino, REG, 42, 1929, pp ; Colin, Fouilles de Delphes, III, 4, 1, Paris, 1930, pp , n. 37 ; Carcopino, Mél. Glotz, I, Paris, 1932, pp ; Riccobono, FIRA I,Firenze, 1941, pp , n. 9 ; Luzzatto, Arch. Dr. Privé, 1953, pp ; Wenger, Die Quellen des römischen Rechts, Wien, 1953, p. 374 ; Bourne, Coleman-Norton & Johnson, Ancient Roman Statutes, Austin, 1961, pp , n. 56 ; Hinrichs, Hermes, 98, 1970, pp ; Love, AJA, 76, 1972, pp ; Hassal, Crawford & Reynolds, JRS, 64, 1974, pp ; Lintott, ZPE, 20, 1976, pp ; Sherwin White, JRS, 66, 1976, pp ; Ferrary, MEFRA, 89, 1977, pp ; Girard & Senn, Les lois des Romains, Napoli, 1977, pp , n. 10 ; Giovannini & Grzybek, MH, 35, 1978, pp ; Oliver, ZPE, 32, 1978, pp ; Sumner, GRBS, 19, 1978, pp ; Martin & Badian, ZPE, 35, 1979, pp ; Walbank, Althistorische Studien : H. Bengtson zum 70. Geburtstag dargebracht, Wiesbaden, 1983, pp = Selected papers, Cambridge, 1985, pp ; Sherk, Rome and the Greek East to the Death of Augustus, Cambridge, 1984, pp ; Freeman in Freeman & Kennedy, The Defence of the Roman and Byzantine East, Oxford, 1986, pp ; Badian, MH, 45, 1988, pp ; Blümel, Die Inschriften von Knidos, I, Bonn, 1992, n. 31 ; de Libero, Obstruktion, Stuttgart, 1992, p. 93 ; Pohl, Die römische Politik und die Piraterie, Berlin, 1993, pp. 216 ss. ; Crawford et al., Roman Statutes, I, London, 1996, pp , n. 12 ; Mastrocinque, Studi sulle guerre mitridatiche, Stuttgart, 1999, p. 21 ; Santangelo, Sulla, the elites and the empire : a study of Roman policies in Italy and the Greek east, Leiden-Boston, 2007, p. 23 ; Avidov, Not reckoned among nations : the origins of the so-called "Jewish question" in Roman antiquity, Tübingen, 2009, p. 43. Sources : Blocks discovered at Delphi between 1893 and 1896, and Cnidos in