9012/14 ΓΒ/νικ/ΔΛ 1 DG E - 1C

Transcript

1 ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 2 Μαΐου 2014 (OR. en) 9012/14 JEUN 64 EDUC 128 SOC 298 CULT 64 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της: Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου προς: την Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων (1ο Τμήμα) / το Συμβούλιο αριθ. προηγ. εγγρ.: 8382/14 JEUN 58 EDUC 113 SOC 238 CULT 48 Θέμα: Προώθηση του επιχειρηματικού πνεύματος των νέων - Συζήτηση προσανατολισμού (Δημόσια συζήτηση δυνάμει του άρθρου 8 παράγραφος 2 του ΕΚΣ (πρόταση της Προεδρίας)) Μετά την διαβούλευση με την Ομάδα «Νεολαία», η Προεδρία συνέταξε το συνημμένο έγγραφο συζήτησης ως βάση για τη συζήτηση προσανατολισμού για το προαναφερόμενο θέμα κατά τη σύνοδο του Συμβουλίου «Παιδεία, Νεολαία, Πολιτισμός και Αθλητισμός» στις 20 και 21 Μαΐου /14 ΓΒ/νικ/ΔΛ 1

2 Προώθηση του επιχειρηματικού πνεύματος των νέων Έγγραφο προβληματισμού της Προεδρίας Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη Η κρίση της ανεργίας των νέων είχε σοβαρές επιπτώσεις στους νέους και στις κοινωνίες στις οποίες ζουν. Τώρα περισσότερο από ποτέ χρειαζόμαστε τις δεξιότητες, τις επιδιώξεις και τις καινοτομίες των νέων. Σε αυτό το πλαίσιο, η μη τυπική μάθηση και ιδιαίτερα η εργασία των νέων μπορούν να διαδραματίσουν μείζονα ρόλο για την ενίσχυση των δημιουργικών και καινοτόμων ικανοτήτων των νέων όσον αφορά την απασχολησιμότητα. Το επιχειρηματικό πνεύμα θεωρείται ως σημαντικό μέσο οικονομικής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων απασχόλησης: δημιουργεί νέες επιχειρήσεις και θέσεις απασχόλησης, ανοίγει νέες αγορές, βελτιώνει την παραγωγικότητα και δημιουργεί πλούτο. Αν και δεν αποτελεί θαυματουργή λύση για την ανεργία των νέων, ωστόσο το επιχειρηματικό πνεύμα των νέων εμπεριέχει την δυνατότητα όχι μόνο να δημιουργήσει ευκαιρίες απασχόλησης για τους νέους αλλά και να έχει θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία εφόσον επιφέρει σημαντική οικονομική, κοινωνική, και ακόμη και περιβαλλοντική πρόοδο. Το επιχειρηματικό πνεύμα αφενός ενισχύει την απασχολησιμότητα ενός νέου και αφετέρου μπορεί να αποτελέσει σημαντικό στοιχείο ως προς την αυτονομία, την προσωπική εξέλιξη και την ευζωΐα των νέων. Πράγματι, κατά την θεωρία 1 της επιχειρηματικότητας η επιχειρηματικότητα ωθείται από μείγμα παραμέτρων. Είναι σημαντικό να υπάρχει ένα θετικό, ευνοϊκό, επιχειρηματικό «οικοσύστημα», μέσα στο οποίο συγκεντρώνονται θετικοί κινητήριοι παράγοντες (οικονομία, πολιτισμός, αγορές, πολιτική, κλπ.). 1 Πορίσματα από π.χ. Eurostat entrepreneurship determinants (Παράμετροι επιχειρηματικότητας της Eurostat (2012), an eclectic theory of entrepreneurship (μία εκλεκτική θεωρία της επιχειρηματικότητας, an EU-US comparison (μία σύγκριση ΕΕ-ΗΠΑ) (Audretsch & Thurik), το «entrepreneurial ecosystem» (επιχειρηματικό οικοσύστημα) που αναπτύχθηκε στο Babson college, Entrepreneurship Indicators Programme (Πρόγραμμα δεικτών επιχειρηματικότητας, ΟΟΣΑ. 9012/14 ΓΒ/νικ/ΔΛ 2

3 Η επιχειρηματικότητα με αριθμούς Μία έρευνα του Ευρωβαρομέτρου έδειξε χαμηλή τάση προς την επιχειρηματικότητα στην ΕΕ, αλλά ελαφρά υψηλότερη ανάμεσα στους νέους: 37% των Ευρωπαίων και 45% των νέων ισχυρίζονται ότι προτιμούν την αυτοαπασχόληση (2012). Ωστόσο, 58% των νέων παραδέχονται ότι ποτέ δεν πέρασε από το μυαλό τους να δημιουργήσουν μια επιχείρηση. Σύμφωνα με την «Generation Entrepreneur? Σύμφωνα με την μελέτη 2 «Generation Entrepreneur? The state of global youth entrepreneurship» (Γενιά επιχειρηματιών; Η κατάσταση της συνολικής επιχειρηματικότητας των νέων), οι νέοι Ευρωπαίοι δεν έχουν μεγάλη εμπιστοσύνη στις δεξιότητες και τη γνώση που κατέχουν σε σχέση με τις απαιτούμενες για το ξεκίνημα μιας επιχείρησης (17 % έναντι 25% στις ΗΠΑ), πράγμα που επιβεβαιώνει, με αυτόν τον τρόπο, ότι το επίπεδο του φόβου για την αποτυχία είναι υψηλό μεταξύ των νέων Ευρωπαίων. Διεξαγόμενες δράσεις Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω της Στρατηγικής Ευρώπη 2020 και των εμβληματικών της πρωτοβουλιών με θέματα «Νέες δεξιότητες και θέσεις απασχόλησης», «Ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη», «Ένωση καινοτομίας», και «Νεολαία σε κίνηση» προάγει την επιχειρηματικότητα, ενισχύοντας το επιχειρηματικό πνεύμα και τις συναφείς γνώσεις, δεξιότητες και νοοτροπίες ως βασικό προσόν που μπορεί να τονώσει την έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη. Το Σχέδιο δράσης για την επιχειρηματικότητα 2020 (EAP) 3 θέτει τον φιλόδοξο στόχο ότι οι νέοι στην Ευρώπη θα πρέπει να επωφελούνται από μια επιχειρηματική εμπειρία πριν εγκαταλείψουν την εκπαίδευση. Αυτό μπορεί να αποτελεί μέρος της τυπικής τους εκπαίδευσης, είτε εντός του προγράμματος σπουδών τους είτε ως εξωσχολική εμπειρία. Το EAP αναγνωρίζει επίσης ότι τέτοιες εμπειρίες μπορούν να αποκτηθούν εκτός της τυπικής εκπαίδευσης, μέσω λ.χ. συμμετοχής σε δράσεις εθελοντισμού Prince s Youth Business International and Global Entrepreneurship Monitor on global youth entrepreneurship (2013) /14 ΓΒ/νικ/ΔΛ 3

4 Το πρόγραμμα Erasmus για νέους επιχειρηματίες στα πλαίσια του προγράμματος 4 COSME (πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τις ΜΜΕ) χρηματοδοτεί ανταλλαγές νέων επιχειρηματιών ώστε να απολαύουν πλαισίωσης και συμβουλών έμπειρων επιχειρηματιών σε άλλη χώρα. Η πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα (SBI) 5, από την πλευρά της, αφορά νομικές και οικονομικές πτυχές καθώς και πλευρές ορατότητας για την ενίσχυση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στην Ευρώπη. Η πιλοτική πλατφόρμα Κοινωνική καινοτομία για την Ευρώπη 6 επιδιώκει την αμοιβαία μάθηση, συνδέοντας όσους συμβάλλουν στη χάραξη πολιτικών γραμμών, τους επιχειρηματίες, τους πανεπιστημιακούς και τους εργαζόμενους του τρίτου τομέα με άλλους καινοτόμους παράγοντες από όλη την Ευρώπη. Στα πλαίσια του Erasmus+, οι μη τυπικές εμπειρίες μάθησης θα επιτρέπουν στους νέους να αναπτύσσουν δεξιότητες επιχειρηματικότητας. Τα σχέδια της ΕΕ για την προώθηση της (κοινωνικής) επιχειρηματικότητας/μαθησιακές και διδακτικές ευκαιρίες σε επιχειρήσεις για τους νέους εργαζόμενους (π.χ. μέσω δραστηριοτήτων κατάρτισης και συνεργασίας και μέσω διατομεακής συνεργασίας) καθώς και τους νέους (ανταλλαγές νέων, πρωτοβουλίες, Ευρωπαϊκή εθελοντική υπηρεσία (EVS) μπορούν να αποτελέσουν μέσα για την ενίσχυση της επιχειρησιμότητας και να παραγάγουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα. Συμβολή της τυπικής και μη τυπικής μάθησης στην προώθηση του επιχειρηματικού πνεύματος Το επιχειρηματικό πνεύμα μεταξύ των νέων καλλιεργείται και αναπτύσσεται μέσω της τυπικής εκπαίδευσης, της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης. Η επιχειρηματικότητα είναι ιδιαίτερα πρόσφορη για πολλούς νέους που επιθυμούν να μετατρέψουν την γνώση και τις καινοτόμες ιδέες τους σε πραγματικότητα και να δοκιμάσουν τις δεξιότητες που έχουν αποκτήσει σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης. Σε αυτό το πλαίσιο, η μη τυπική μάθηση μπορεί να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο κατά την προετοιμασία των νέων για την αγορά εργασίας. Το Ευρωπαϊκό Φόρουμ για τους Νέους διεξήγαγε το 2012 μία μελέτη, σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο του Bath και την GHK Consulting, σχετικά με τον αντίκτυπο της μη τυπικής μάθησης στις οργανώσεις νέων για την απασχολησιμότητα των νέων. Η μελέτη έδειξε ότι μεταξύ των έξη προσωπικών δεξιοτήτων που ζητούν περισσότερο οι εργοδότες, οι πέντε αναπτύσσονται μέσω της συμμετοχής σε οργανώσεις νέων. Αυτές οι δεξιότητες είναι η επικοινωνία, η συλλογική εργασία, η λήψη αποφάσεων, οι οργανωτικές δεξιότητες και η αυτοπεποίθηση /14 ΓΒ/νικ/ΔΛ 4

5 Η εμπειρία στις οργανώσεις νέων και οι δεξιότητες που αναπτύσσονται μέσω μη τυπικής και άτυπης μάθησης θα πρέπει να αναγνωρίζεται περισσότερο από τους εργοδότες και τους παρόχους τυπικής εκπαίδευσης. Έχει ιδιαίτερη σημασία για τους νέους με λίγη τυπική εργασιακή πείρα, να λαμβάνονται υπόψη οι δεξιότητες που αποκτώνται μέσω της ανάμιξης σε οργανώσεις νέων. Η επιχειρηματικότητα, όπως και τόσοι άλλοι τομείς, απαιτεί μακροπρόθεσμη προσέγγιση και ακλόνητη πίστη στις ικανότητες των νέων. Για να επιτευχθεί αυτό, χρειάζεται να ενθαρρύνονται οι νέοι και να τους μεταδίδεται το επιχειρηματικό πνεύμα από μικρή ηλικία, προκειμένου να αναπτύσσουν πλήρως το δυναμικό τους ως μέλλοντες επιχειρηματίες. Συζήτηση σε επίπεδο υπουργών Η ελληνική προεδρία θα ήθελε να υπογραμμίσει την σημασία της επιχειρηματικότητας των νέων και της ενδυνάμωσης του επιχειρηματικού πνεύματος των νέων, ως παράγοντος που συμβάλλει στην αντιμετώπιση του υψηλού επιπέδου ανεργίας των νέων στην ΕΕ, με συζήτηση στα πλαίσια του Συμβουλίου. Έχοντας αυτό κατά νουν, καλούνται οι υπουργοί να εξετάσουν τα ακόλουθα ερωτήματα: 1. Με ποιους τρόπους μπορούν τα κράτη μέλη να αναπτύξουν ένα οικοσύστημα το οποίο θα ενισχύει το επιχειρηματικό πνεύμα μεταξύ των νέων; 2. Με ποιους τρόπους μπορεί η ΕΕ, στο δικό της επίπεδο, να συμβάλει στις προσπάθειες των κρατών μελών για την ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας μεταξύ των νέων; Προκειμένου να διασφαλισθεί μια διαδραστική, ρέουσα συζήτηση, η Προεδρία κάλεσε έναν εξωτερικό ομιλητή, τον κ. Κωνσταντίνο Κόλλια (Πρόεδρο του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας) που θα μοιραστεί την πολύτιμη γνώση και προσέγγισή του στο ζήτημα αυτό. 9012/14 ΓΒ/νικ/ΔΛ 5

6 Στις παρεμβάσεις τους, οι υπουργοί θα πρέπει να καθοδηγηθούν τόσο από τις παραπάνω ερωτήσεις όσο και από την παρουσίαση του εξωτερικού ομιλητή. Οι υπουργοί θα παροτρυνθούν να παρέμβουν ελεύθερα απαντώντας στον ομιλητή, χωρίς γραπτές παρεμβάσεις, θέτοντας ερωτήσεις ή σχολιάζοντας. Η Προεδρία θα καλέσει εξάλλου τον εξωτερικό ομιλητή να παρέμβει στη συζήτηση καθώς αυτή εκτυλίσσεται και να σχολιάσει τις παρεμβάσεις των υπουργών.] Προκειμένου να δοθεί σε όλους τους υπουργούς η ευκαιρία να συμβάλουν στη συζήτηση, οι παρεμβάσεις θα περιορισθούν το ανώτερο σε δύο λεπτά. 9012/14 ΓΒ/νικ/ΔΛ 6