Δεν θα αναλώσω επιπλέον χρόνο για να σας πείσω για το εύθραυστο του περιβάλλοντός μας.

Transcript

1 Ομιλία Α/ΓΕΕΘΑ EXPOSEC-DEFENSEWORLD, 3 Μαϊ 17 «Ο ρόλος των Ενόπλων Δυνάμεων στη σταθερότητα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Οι ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων σε πλαίσιο πενταετίας ( )» Κυρίες και Κύριοι, Είναι μεγάλη χαρά για εμένα να συμμετέχω στο 5 ο ετήσιο Συνέδριο για την Άμυνα και την Ασφάλεια, εδώ στον ιστορικό χώρο του Σαρόγλειου Μεγάρου. Ευχαριστώ πολύ τους διοργανωτές για την ευκαιρία που μου δίνουν να απευθυνθώ σε ένα εκλεκτό ακροατήριο και να αναπτύξω τις σκέψεις και τους προβληματισμούς μου. Από αυτό εδώ το βήμα είχα αναφερθεί πέρσι στο γεωπολιτικό περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής του εθνικού μας ενδιαφέροντος. Πέρασε ένας χρόνος και το αίσθημα ασφαλείας όχι μόνο δεν αυξήθηκε, αλλά μάλλον μειώθηκε. Ιδιαίτερα, δε, για τα θέματα της εγγύς περιοχής μας, η Ελλάδα εξακολουθεί να αντιμετωπίζει συμβατική στρατιωτική απειλή από γείτονα χώρα, με έξαρση των προκλητικών ενεργειών της στο χώρο του Αιγαίου. Γενικότερα, νομίζω ότι Ανατολική Μεσόγειος παραμένει η πλέον ευαίσθητη περιοχή όλου του πλανήτη, και αυτό επιβεβαιώνω σε όλες τις επαφές μου, εντός και εκτός Ελλάδος. Ο χώρος της Ανατολικής Μεσογείου είναι αναμφισβήτητα πολύ σημαντικός για όλους τους γεωπολιτικούς δρώντες. Η παραδοσιακή σημασία του εστιαζόταν κυρίως στη στρατηγική αξία του ως εμπορική οδός διασύνδεσης της Δύσης με την Ανατολή, μέσω της διώρυγας του Σουέζ και των Στενών του Εύξεινου Πόντου. Την τελευταία δεκαετία όμως, έχει αναδειχθεί σε παγκόσμιο ενεργειακό κέντρο, παραγωγής και διακίνησης υδρογονανθράκων. Η κατάσταση δε στη Συρία έχει εξελιχθεί σε πεδίο πολλαπλής αντιπαράθεσης. Η ακυβερνησία της Λιβύης, σε συνδυασμό με τις εστίες του DAESH, διατηρεί τη χώρα σε χάος. Έχουμε χώρες υπό κατάρρευση, συγκρούσεις, θρησκευτικές διαμάχες, προσφυγικές και παράνομες μεταναστευτικές ροές, νέες υβριδικές απειλές. Δεν θα αναλώσω επιπλέον χρόνο για να σας πείσω για το εύθραυστο του περιβάλλοντός μας. Μέσα σε αυτή την αβέβαιη κατάσταση, η Ελλάδα αποτελεί θεμέλιο ειρήνης και πόλο σταθερότητας. Τη στιγμή που στη Μέση Ανατολή, στη Βόρεια Αφρική αλλά και στα Βαλκάνια, το αίσθημα ασφάλειας κλυδωνίζεται,

2 2 η Ελλάδα παραμένει μια συντεταγμένη και αξιόπιστη χώρα, από τις ελάχιστες εξαιρέσεις στη γύρω περιοχή. Έως τούδε, η Ελλάδα έχει επιδείξει εξαιρετική δραστηριότητα στη διαμόρφωση νέων συσχετισμών δυνάμεων και συμμαχιών. Οι τριμερείς συνεργασίες Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου και Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ το αποδεικνύουν με τον πλέον εύγλωττο τρόπο. Το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν αντιληφθεί ότι η σταθερότητα της περιοχής έχει αντίκτυπο στη ασφάλεια της Ευρώπης και της Δύσης γενικότερα. Για αυτό το λόγο έχουν αναμειχθεί σε μεγάλο βαθμό ποικιλοτρόπως. Τόσο με διάφορες πρωτοβουλίες συνεργατικού διαλόγου, όσο και με αμυντικές επιχειρήσεις, όπως η ευρωπαϊκή επιχείρηση SOPHIA στη Λιβύη, και η νατοϊκή επιχείρηση της δύναμης SNMG-2 στο Αιγαίο για την αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών. Σε αυτή την ιστορική ευκαιρία που απλώνεται μπροστά μας, είναι σημαντική η διάθεση όλων των συντελεστών της εθνικής ισχύος για να πετύχουμε τους στρατηγικούς μας στόχους. Στο σημείο αυτό υπεισέρχονται οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, μέσα στο πλαίσιο του θεσμικού τους ρόλου, όπου έχουν αναλάβει το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί στην εθνική προσπάθεια. Κυρίες και Κύριοι, Στόχος για τις Ένοπλες Δυνάμεις, κάτω από τις οδηγίες του ΥΕΘΑ και του ΑΝΥΕΘΑ, είναι να συμβάλουν στο μέγιστο βαθμό στην ασφάλεια και σταθερότητα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, ώστε να μπορεί να είναι εφικτή η επίτευξη των στρατηγικών επιλογών της χώρας και η ικανοποίηση των εθνικών συμφερόντων, γενικότερα. Λειτουργούμε διακλαδικά και η στρατηγική μας, μπορώ να πω ότι συνοψίζεται απλά σε τρεις λέξεις: Αξιόπιστη Αποτρεπτική Ικανότητα. Η διαδικασία μέσα από την οποία οι Ένοπλες Δυνάμεις εξασφαλίζουν αυτή την αποτρεπτική ικανότητα είναι βέβαια πιο πολύπλοκη, αλλά ο βασικός άξονας είναι η ισχύς μας και η ικανότητα προβολής της: Καταρχάς, η ήπια ισχύς. Η ύπαρξη οπλικών συστημάτων είναι αυτονόητα ένας αποτρεπτικός παράγοντας, αλλά δεν αρκεί από μόνος του. Εξίσου σημαντικό μερίδιο έχει η ήπια ισχύ μας. Επενδύουμε σε αυτή και προάγουμε τη διεθνή αποδοχή μας και το γόητρο των Ενόπλων Δυνάμεων. Η στοχευμένη αμυντική διπλωματία μας έχει αποτέλεσμα το υψηλό κύρος μας στη Συμμαχία, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στους διεθνείς οργανισμούς και στα κράτη της ευρύτερης περιοχής γενικότερα. Οι σύμμαχοι και εταίροι μας αναγνωρίζουν την αξία μας και επιθυμούν τη στρατιωτική συνεργασία μαζί μας. Παρά τους όποιους οικονομικούς περιορισμούς και τη μείωση των

3 3 πόρων μας, δεν έχει μειωθεί στο ελάχιστο η εξωστρέφειά μας. Αποτελεί στρατηγικό στόχο η διατήρηση του αποτυπώματός μας στο εξωτερικό. Ο πρωταγωνιστικός μας ρόλος στην ασφάλεια της Νοτιοανατολικής Μεσογείου τεκμηριώνεται με τη συμμετοχή μας σε: Νατοϊκή επιχείρηση βέβαια της δύναμης SNMG-2 στο Αιγαίο για την αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών. Νατοϊκή επιχείρηση εναντίον της τρομοκρατίας στη Μεσόγειο «SEA GUARDIAN» με αριθμό αεροναυτικών μονάδων. Επιχείρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης «SOPHIA» για την αντιμετώπιση της λαθρομετανάστευσης και υποστήριξη της Λιβύης. Επιχείρηση των Ηνωμένων Εθνών UNIFIL για την υποστήριξη του Λιβάνου. Συμμετοχή στην επιχείρηση KFOR στο Κόσσοβο, καθώς και σε άλλες του ΝΑΤΟ, Ευρωπαϊκής Ένωσης και ΟΗΕ. Πλήθος στρατιωτικών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, με πλείστες χώρες και όλους τους Συμμάχους μας. Βασικό δομικό συστατικό της διεθνούς εξωστρέφειας των Ενόπλων Δυνάμεων είναι τα προγράμματα Στρατιωτικής και Αμυντικής Συνεργασίας, με δράσεις κυρίως ασκήσεων και συνεκπαιδεύσεων. Παράλληλα, διεξάγω προσωπικά ένα ευρύ κύκλο επαφών για οικοδόμηση εμπιστοσύνης με ομολόγους μου και ανώτατους στρατιωτικούς διοικητές της Συμμαχίας, με ανταλλαγές επισκέψεων με χώρες όπως η Κύπρος βέβαια, το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Ιορδανία, χώρες των Βαλκανίων και του Κόλπου, το Μαρόκο και φυσικά τις ΗΠΑ. Ένα επίσης σημαντικό εργαλείο για εμάς, είναι ο τομέας της εκπαίδευσης αλλοδαπών στις στρατιωτικές σχολές της Ελλάδα. Φαντάζομαι ότι μάλλον θα ξαφνιαστείτε, εάν σας ενημερώσω ότι περισσότεροι από 450 Ιορδανοί Αξιωματικοί έχουν αποφοιτήσει από τη Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων στη Θεσσαλονίκη από το 1960, ως στρατιωτικοί ιατροί. Σήμερα που μιλάμε 150 σπουδαστές από 20 χώρες εκπαιδεύονται με υποτροφία σε διάφορες Σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων. Αυτή η συλλογική προσπάθεια έχει συνέχεια στο χρόνο, γεγονός που αποδεικνύει τη μακροπρόθεσμη θεώρηση που έχουν οι Ένοπλες Δυνάμεις επί αυτού του θέματος. Οι καρποί αυτής της προσπάθειας δρέπονται καθημερινά, καθώς προάγουν το κύρος και την αναγνωρισιμότητα της Ελλάδας. Ένα σημείο όπου θέλω να αναφερθώ ιδιαίτερα, είναι ο ρόλος μας στις σχέσεις με τις Αραβικές χώρες. Οι σχέσεις μας με τον αραβικό κόσμο, είναι παραδοσιακές, συνεχείς, με μια υγιή δυναμική. Η αμυντική διπλωματία που ασκούν οι Ένοπλες Δυνάμεις προσπαθούν να κεφαλαιοποιήσουν αυτή την παρακαταθήκη, και να συμβάλουν με αυτό τον τρόπο στην σταθερότητα της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.

4 4 Προς επίρρωση του ανωτέρω, θα αναφερθώ σε δύο παραδείγματα: Αρχικά, για την αεροπορική άσκηση ΗΝΙΟΧΟΣ που διοργανώσαμε στην Ελλάδα το Μάρτιο. Στην άσκηση, πέραν των ΗΠΑ και της Ιταλίας, συμμετείχαν και μονάδες του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Η συνεκπαίδευση αεροσκαφών από το Ισραήλ και μια αραβική χώρα είναι από τις ελάχιστες περιπτώσεις που έχει συμβεί. Δείχνει τις στρατηγικές δυνατότητες που έχει η Ελλάδα να δράσει ως διαμεσολαβητής, που για εμένα έχει και ιστορική αξία. Στη συνέχεια, για την Αίγυπτο, με την οποία έχουμε αναπτύξει την πλέον ισχυρή και πολυδιάστατη στρατιωτική συνεργασία των τελευταίων ετών. Εκτελούμε τακτικά αεροναυτικές ασκήσεις και δείχνουμε έμπρακτα τη βούληση και την ικανότητα μας να παρέχουμε ασφάλεια στις θαλάσσιες ζώνες κυριαρχικών δικαιωμάτων των δύο χωρών. Στο σημείο αυτό να σας αναφέρω ότι βρίσκεται σε τελική φάση υπογραφής με την Αίγυπτο η παραχώρηση αριθμού Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μεταφοράς Προσωπικού BMP-1. Κάποια δίνονται δωρεάν, κάποια είναι εύχρηστα και μη επιχειρησιακά αναγκαία για εμάς, με τα ακόλουθα οφέλη: o Έσοδα 3,5 εκατομμυρίων ευρώ για την ενίσχυση του Προϋπολογισμού μας. o Προοπτική επένδυσης αρκετών εκατομμυρίων ευρώ από την Αίγυπτο στην εγχώρια βιομηχανία, όπου θα γίνει η ανακατασκευή κάποιων εκ των οχημάτων. Αυτά τα παραδείγματα νομίζω, ότι φωτίζουν πολυδιάστατα την αθόρυβη προσπάθεια που κάνουμε. Επίσης, η Ελλάδα διάθετει ένα σημαντικό πλεονέκτημα, αυτό της Αεροπορικής και Ναυτικής Βάσης στη Σούδα. Ο όρμος της Σούδας είναι η μοναδική βάση μεταξύ Αμερικής και Περσικού Κόλπου, όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως λιμένας κατάπλου για ανεφοδιασμό και επισκευές αεροπλανοφόρων των ΗΠΑ. Η Σούδα είναι η κορωνίδα της διμερούς στρατιωτικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ. Σε κάθε επαφή μου με τον Πρέσβη και στρατιωτικούς Διοικητές των ΗΠΑ, αναγνωρίζεται η ανάγκη της αναβάθμισης των υποδομών. Η περαιτέρω επένδυση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην Κρήτη, εκτιμώ ότι έχει στρατηγική σημασία και θεωρώ ότι αυτό είναι ένα σημαντικό στοιχείο για την εγχώρια βιομηχανία. Από την άλλη πλευρά, για να μπορεί να δρα αποτρεπτικά η ήπια ισχύς μας, πρέπει να αλληλοσυμπληρώνεται με τη σκληρή μας δύναμη, ώστε η πρώτη να έχει αντίκρισμα. Αντιλαμβανόμενοι βέβαια τις δημοσιονομικές συνθήκες και με απόλυτο σεβασμό στις θυσίες του ελληνικού λαού, εκτελούμε το καθήκον μας και

5 5 προωθούμε τα απολύτως απαραίτητα εξοπλιστικά προγράμματα που εξασφαλίζουν τη βέλτιστη δυνατή αναλογία κόστους-οφέλους. Ειδικά για το ρόλο σταθερότητας της Νοτιοανατολικής Μεσογείου που η Ελλάδα διαδραματίζει, οι Ένοπλες Δυνάμεις έχουν, και προβλέπεται να αναπτύξουν ακόμα περισσότερες δυνατότητες: Eπιτήρηση που επιτυγχάνουμε με τα Αεροσκάφη Έγκαιρης Προειδοποίησης ΑΣΕΠΕ, αλλά και σύντομα με την ολοκλήρωση της αναβάθμισης των Αεροσκαφών Ναυτικής Συνεργασίας Ρ-3/Β, στην οποία θέσαμε ως όρο τη συμμετοχή της εγχώριας βιομηχανίας, όπερ και εγένετο. Αυξάνουμε το στόλο των μεταφορικών Ελικοπτέρων CHINOOK κατά 15, από υλικό των ΗΠΑ και προωθούμε προμήθεια με ελάχιστο κόστος, 70 Ελικοπτέρων επιθετικής αναγνώρισης KIOWA, από τις ΗΠΑ. Έχουμε ικανό αριθμό Φρεγατών, αλλά επιδιώκουμε στοχευμένες παρεμβάσεις αναβάθμισής τους. Ολοκληρώνουμε στην Ελλάδα το πρόγραμμα ναυπήγησης των Υποβρυχίων 214 από τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, που σε συνδυασμό με την αναβάθμιση του Υποβρυχίου ΩΚΕΑΝΟΣ μας δίνει την δυνατότητα ανάπτυξης ενός στόλου με τα πλέον σύγχρονα συμβατικά Υποβρύχια παγκοσμίως. Ολοκληρώνουμε ένα άλλο πρόγραμμα ναυπήγησης, αυτό των νέων Πυραυλακάτων, από ελληνικά χέρια στην Ελευσίνα, που λόγω του μεγάλου μεγέθους τους, έχουν πεδίο δράσης και σε ανοικτή θάλασσα. Σε ότι αφορά την αεροπορική παρουσία μας, διερευνάμε τους τρόπους αναβάθμισης του στόλου των αεροσκαφών F-16, στην οποία θα είναι ενεργή η συμμετοχή της εγχώριας βιομηχανίας. Προβάλλοντας στο μέλλον της επόμενης πενταετίας, επενδύουμε επίσης σε πολλαπλασιαστές ισχύος με εξαιρετική σχέση κόστους ωφέλειας, όπως Επικοινωνίες, Συστήματα Διοίκησης και Ελέγχου, Κυβερνοάμυνα και προτεραιότητα την υψηλή ελληνική προστιθέμενη αξία των επιλογών μας. Σε όλη μας την προσπάθεια, στηριζόμαστε στην κινητήριο δύναμη μας, το προσωπικό μας, το οποίο τιμώ και σέβομαι ιδιαίτερα. Αναθεωρούμε παράλληλα από την αρχή τη οργανωτική μας δομή, με στόχο τη δημιουργία σχήματος που να ανταποκρίνεται στο σύγχρονο περιβάλλον, αλλά και ευκίνητων, οικονομικών και αποτελεσματικότερων Ενόπλων Δυνάμεων. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις μας, με διακλαδική συνέργεια, είναι και θα συνεχίσουν να είναι σε ετοιμότητα και αξιόμαχες να εκτελέσουν την κύρια αποστολή τους για την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας της χώρας. Και βέβαια είμαστε πάντα σε αγαστή

6 6 και συνεχή στενή συνεργασία με την Κυπριακή πλευρά με διάφορες δράσεις στον αμυντικό τομέα. Στο πλευρό μας, έχουμε την αποδοχή και αγάπη του ελληνικού λαού και της κοινωνίας, όπου συνεισφέρουμε με πληθώρα δράσεων κοινωνικής συνδρομής. Στον καθημερινό αγώνα μας όμως υποφέρουμε δυστυχώς και από τραγικά συμβάντα, όπως την πρόσφατη απώλεια τεσσάρων στελεχών μας με την πτώση του ελικοπτέρου ΧΙΟΥΙ. Τιμούμε τους τέσσερις νεκρούς μας, όπως και όλους όσους έχουμε κατά καιρούς απολέσει, και στεκόμαστε δίπλα στις οικογένειες τους με σεβασμό. Κυρίες και Κύριοι συνοψίζοντας, Η θέση της χώρας μας στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, την τοποθετεί στο επίκεντρο σημαντικών γεωπολιτικών εξελίξεων. Η Ελλάδα έχει όλα τα εχέγγυα να είναι αποτελεσματική στη συνεχή προσπάθειά της να δημιουργήσει έναν ισχυρό άξονα συνεργασίας για την ειρήνη και τη σταθερότητα στο ζωτικό χώρο εθνικού ενδιαφέροντος της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Οι Ένοπλες Δυνάμεις ακολουθούν μια συνεπή στρατηγική και διαδραματίζουν έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στην ασφάλεια της περιοχής. Αυτό αποδεικνύουμε καθημερινά με τις δράσεις εξωστρέφειάς μας. Βασιζόμενοι στο προσωπικό μας και στις αμυντικές μας δυνατότητες, προβάλλουμε την αξιόπιστη αποτρεπτική μας ικανότητα, και προάγουμε τη διεθνή εμπέδωση του ρόλου σταθερότητας της Ελλάδας. Έχουμε σχέδιο για τη διατήρηση και την αναβάθμιση των δυνατοτήτων μας, με τη βέλτιστη αξιοποίηση των διατιθέμενων πόρων. Πάντα με σεβασμό στις θυσίες του ελληνικού λαού και πάντα επιδιώκοντας να υποστηρίξουμε την εγχώρια αμυντική βιομηχανία.