Α. ΚΕΙΜΕΝΟ. Φροντιστήριο «ΕΠΙΛΟΓΗ»

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Α. ΚΕΙΜΕΝΟ. Φροντιστήριο «ΕΠΙΛΟΓΗ»"

Ἰωσήφ Δουρέντης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α.

1 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Στρατή ούκα, Ιστορία ενό αιχµαλώτου (απόσπασµα) φτασε τό Μπα ράµι κι γώ τρεµα πού δέν ξερα π µπαίνουν στό τζαµί. Τ πέξω τά ε χα µάθει, µά τά µέσα πού γινόταν στό τζαµί δέν τά ξερα. ποβραδί µο λέει τό φεντικό µου: Ν ρµέξει πολύ πρωί καί νά ρθει να προφτάσει τό τζαµί σου. Ναί, το ε πα πρόθυµα. µα φυγε, φησα τόν µικρότερο παραγιό νά τό σκάσει γιά τό χωριό του. στερ π α τόν φυγε κι Χασάν, βοσκό, κι µεινα µοναχό. Τό πρωί, νά κι ρχεται φεντικό µου, καβάλα στ λογό του. Πο ε ναι ο λλοι; µέ ρώτησε. γώ το ε πα, κάνοντα τόν στεναχωρηµένο: Κρίµα πού δέν µπόρεσα νά προσκυνήσω. χασα τή σαρακοστή µου. έν πειράζει, µο λέει, φο ρθε τσι. Καί µ γκάλιασε. Τόν σφιξα κι γώ πάνω µου. Μπα ράµ µουµπαρέκ λά. λλάχ ρέζ λά. Ε χηθήκαµε. Σάν τραβηχτήκαµε, µο ξανάπε πάλι: Πολύ στεναχωρήθηκα, πρεπε νά ρθει Μπα ράµι τριήµερη θρησκευτική γιορτή των µουσουλµάνων. Μπα ράµ µουµπαρέκ λά ευχή: να ναι καλορίζικο! Οι ευχέ αυτέ δίνονται στην αρχή του Μπα ραµιού. λλάχ ρέζ λά ο Θεό είναι µεγάλο! έν πειράζει, φεντικό, το πάντησα, α τά ε ναι παιδιά, γλεντήσουν. χι, µο λέει, πρ τα µεγαλύτερο ε ναι, µα θά χουµε Κουρµπάν Μπα ράµ. Χαιρετιστήκαµε κι έφυγε. Κοντά µεσηµέρι ρθε µικρό. Ριζά τόν λέγανε. Μετά πό ρα ρθε κι Χασάν, βοσκό. Σάν τά ε παµε, φήσαµε τό Ριζά στό κοπάδι καί κατεβήκαµε στά Θε ρα γιά σεριάνι. Παντο ταν µορφα στολισµένα. Στό φρουραρχε ο µπροστά γέρα κυµάτιζε τί σηµα ε. Στά καφενε α ράδα τά νταούλια κι ο ζουρνάδε. Τό βουητό του µ νατρίχιαζε ναθυµόµουν τί δικέ µα µεγαλοσκόλε καί τά Ιατροπούλου & σιδ. Σταθµού - Καλαµάτα τηλ.: & 9690

2 µάτια µου βούρκωσαν. χαρά του µέ τή λύπη µου νακατώθηκαν µέσα µου. χασα τό κουράγιο µου. Π µε νά φύγουµε, ε πα το Χασάν. κε νο µέ τράβηξε µέ στό καφενε ο νά πάρουµε να λουκούµι. Μέσα κι ξω χόρευαν ο τσέτε 4 πλισµένοι τά πλα του, τά µαχαίρια του, θαρρο σα πώ πετο σαν στόν έρα. λα, µο λέει Χασάν, προχώρα νά πάρουµε σειρά. καφετζή καθόταν καβάλα σέ µιά καρέκλα καί φώναζε στόν καθένα µέ τή σειρά 5. Έσύ, µέ ρώτησε, θά χορέψει ; Πέρνα. χι, δέν ξέρω, το λέω. Ε µαι Μακεδόνα. Σά δέν ξέρει, µήν ρχεσαι. φο ρθε, θά χορέψει. Καί µέ τράβηξε. Χασάν ρθε ξοπίσω µου καί πιάσαµε τό χορό. 4 5 Κουρµπάν Μπα ράµ µεγάλη γιορτή, θυσία. σεριάνι βόλτα, περίπατο. αναθυµόµουν τι δικέ µα µεγαλοσκόλε... έφερνα στη µνήµη µου τι δικέ µα µεγάλε θρησκευτικέ γιορτέ. τσέτη τούρκο άτακτο στρατιώτη, µέλο αντάρτικων µονάδων που πολέµησαν εναντίον του ελληνικού στρατού κατά τη µικρασιατική εκστρατεία. «Ο καφετζή καθόταν... µε τη σειρά» το κείµενο στην πρώτη έκδοση: «Στο καφενείο κάθονταν µε το ξύλο ο καφετζή κι έδειχνε». Σχόλιο του Στρατή ούκα: Ο τούρκο καφετζή κάθεται και κρατεί στο χέρι ένα γλυπτό ξύλο και δείχνει µε τη σειρά, χτυπώντα τον στον ώµο, εκείνον που θα χορέψει. Ε δε τό µουατζίρ, π χορεύει; λέγανε γύρω µα. Στό χορό πάνω, πρόσεξα τό περίπολο πού µ κοίταζε. Τρόµαξα. Π µε, λέω το Χασάν. Ε ναι µοναχό µικρό, µ ναν κάµπο πρόβατα. χι, µο λέει, θά µείνουµε τό πρωί. γώ τόν φησα κι φυγα γιά τό µαντρί. φεντικό µου ταν κε. Ξαφνιάστηκε πού µέ ε δε. Γιατί γύρισε ; µο ε πε. Καί µέ ξανάστελνε πίσω µέ τό ζόρι. Κουράστηκα, φεντικό, το ε πα, α ριο πάλι. Τήν λλη µέρα ρµεξα πρωί, πω πάντα, τά πρόβατα καί σάν τά βγαλα στή λάκκα µέ τόν παραγιό, γύρισα στό µαντρί νά ντυθ. Πλύθηκα, καλοστολίστηκα καί τράβηξα στήν πολιτεία. πω περνούσα πό τό χάνι, βλέπω µπροστά µου τόν Σαλή φέντη τόν ε σπράκτορα. Μ ξερε στό χωριό, γιατί κι µε ε χαµε πρόβατα, καί πολλέ φορέ µεινε στό σπίτι µα. Τό σκυλί, ε πα µέσα µου καί τό στριψα. κείνη τή µέρα γύριζα στού δρόµου. έν βρισκα συχία που κι ν πήγαινα. Θαρρο σα πώ πίσω µου ρχόταν Σαλή φέντη. λιο ε χε βασιλέψει κι γώ δέν ε χα τό θάρρο νά γυρίσω. Μιά στιγµή τίναξα τά καινούρια µου ρο χα, βγαλα, βαλα τό φέσι µου καί τράβηξα λόισα στό µαντρί. Ιατροπούλου & σιδ. Σταθµού - Καλαµάτα τηλ.: & 9690

3 Τά πρόβατα βοσκαν γύρω. Χασάν µέ ζύγωσε. έν το µίλησα. Ξάλλαξα, βαλα τά παλιά µου ρο χα καί σύχασα. καιρό περνο σε κι φεντικό µου λο καί πιό καλό γινόταν µαζί µου. να βράδυ µο λέει, καθώ µετρούσαµε τό γάλα: µουατζίρη µέτοικο, πρόσφυγα. Από τη Μακεδονία, µουατζίρηδε... µέτοικοι από την ευρύτερη γεωγραφικά περιοχή τη Μακεδονία. Πριν από την ανταλλαγή των πληθυσµών, που συµφωνήθηκε στι 0..9 µεταξύ των Βενιζέλου και Ινονού, περίπου Τούρκοι ζούσαν στην περιοχή τη Μακεδονία. εισπράκτορα εδώ: φοροεισπράκτορα. Ξέρει, Μπεχτσέτ, τώρα πού µπαίνει τό καλοκαίρι σκέφτουµαι νά µοιράσω τό χτ µα, κι π τή µεριά πού ναι τουλούµπα µέ τό νερό δώδεκα στρέµµατα, θά τό βάλουµε µποστάνι. Τί γνώµη χει σύ;,τι ρίζει, φεντικό χέρια µονάχα χρειάζονται. Καλά, µο λέει, α τό τό ξέρω λοι µαζί θά δουλέψουµε, κι ο γυνα κε. στερ πό µέρε στήσαµε τό τσαρδάκι µα καταµεσ στό χτ µα. λογυρί ε χαµε τί συκιέ πού µ κλειναν µέσα. ταν µιά χαρά. Ο γυνα κε δούλευαν γερά, καί µ βόλευαν πό φα µαγερεµένο. Καί µέ στί µέρε πού περνο σαν µέ τή δουλειά, φεντικό µου βαλε στό νο του νά µέ παντρέψει µέ µιάν νιψιά του, τήν κόρη το δερφο του, πού χε σκοτωθε στά αρδανέλια 4. έν κάνει, το ε πα, φεντικό, γώ ε µαι φτωχό καί ξένο, δέν χω ξία νά µπ στό σπίτι σου. χι, µο λέει, τήν ξία σου τήν χει. γώ θέλω νά σέ κάνω δικό µου, νά µπε στή θέση το δερφο µου Σουλε µάν, νά πάρει τήν κόρη του, τή Ζουµπέιντα. φεντικό, το ε πα, πάλι, νά µέ συµπαθ, µά δέν ξαναπαντρεύουµαι. Μιά καί στάθηκα τυχο πό τόν πρ το µου γάµο, δέν ξαναµπαίνω στόν κόσµο. χω καί τήν δερφή µου, πού τήν χω φήσει µόνη στήν Προύσα. Κι ο γυνα κε σάν µαθαν π τόν φέντη µου τήν κουβέντα µα, πέφτουν πάνω µου. Νά σέ παντρέψουµε, Μπεχτσέτ, φέρε καί τήν δερφή σου έδ, δερφή µα νά τήν κάνουµε. Καλά, πρ τα νά πάω νά τή φέρω καί µιά µέρα νά παντρευτ τουλούµπα µεταλλική χειροκίνητη αντλία νερού, σταθερά τοποθετηµένη στο έδαφο. µποστάνι περιβόλι για λαχανικά και κυρίω για καρπούζια ή πεπόνια. τσαρδάκι καλύβα από κλαδιά και, γενικά, πρόχειρη κατοικία. αρδανέλια τα στενά του Ελλησπόντου γίνει κι τσι, µο λέει φεντικό µου. γώ µιά φορά νά χω τό λόγο σου. Καλά, το λέω. Πρ τα νά φέρω τήν δερφή µου καί βλέπουµε. Ιατροπούλου & σιδ. Σταθµού - Καλαµάτα τηλ.: & 9690

4 Β. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ. «Έργο φιλειρηνικό και βαθιά αντιπολεµικό, η Ιστορία ενό αιχµαλώτου αντιµετωπίζει [...] τον πόλεµο όχι στην επική, ηρωική του διάσταση, αλλά ω βασικό υπεύθυνο τη απώλεια χιλιάδων ατόµων και του εξευτελισµού τη ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Παράλληλα, αναδεικνύει κάτι βαθύτερο και πιο ουσιαστικό, την παγκόσµια συναδέλφωση, πρόθεση την οποία άλλωστε ο συγγραφέα δηλώνει στην προµετωπίδα: Αφιερώνεται στα κοινά µαρτύρια των λαών.» Να εντοπίσετε στο απόσπασµα που σα δόθηκε από το διήγηµα του Στρατή ούκα Ιστορία ενό αιχµαλώτου τρία () στοιχεία, τα οποία δικαιολογούν το χαρακτηρισµό του ω αντιπροσωπευτικού έργου τη αντιπολεµική πεζογραφία µα. Μονάδε 5. Να επισηµάνετε στο απόσπασµα που σα δόθηκε δύο () αφηγηµατικέ τεχνικέ και να τι σχολιάσετε. Μονάδε 0. «Η Ιστορία ενό αιχµαλώτου του Στρατή ούκα είναι ένα σύντοµο πεζογράφηµα που µα αφηγείται σε ύφο πυκνό, περιεκτικό, απλό και απέριττο την ιστορία ενό αιχµαλώτου τη Μικρασιατική καταστροφή και κυρίω τι περιπέτειε τη διαφυγή του. Ο αστόλιστο και πυκνό τρόπο τη έκφραση και του ύφου θυµίζει κάπω Μακρυγιάννη.» Απόστολο Σαχίνη, Αγγλοελλ. Επιθεώρηση, εκ. 95. Να προσδιορίσετε στο απόσπασµα που σα δόθηκε από το διήγηµα του Στρατή ούκα Ιστορία ενό αιχµαλώτου χαρακτηριστικά του ύφου, τα οποία επιβεβαιώνουν την παραπάνω άποψη. Μονάδε 0 4. «Παντο ταν µορφα στολισµένα. Στό φρουραρχε ο µπροστά γέρα κυµάτιζε τί σηµα ε. Στά καφενε α ράδα τά νταούλια κι ο ζουρνάδε. Τό βουητό του µ νατρίχιαζε ναθυµόµουν τί δικέ µα µεγαλοσκόλε καί τά µάτια µου βούρκωσαν. χαρά του µέ τή λύπη µου νακατώθηκαν µέσα µου. χασα τό κουράγιο µου.» Να σχολιάσετε σε µία () ή δύο () παραγράφου τη συναισθηµατική κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο ήρωα, όπω αυτή περιγράφεται στο παραπάνω απόσπασµα. Μονάδε 5 5. Να συγκρίνετε ω προ το περιεχόµενο το απόσπασµα που σα δόθηκε από το διήγηµα του Στρατή ούκα Ιστορία ενό αιχµαλώτου µε το παρακάτω απόσπασµα από το µυθιστόρηµα τη ιδώ Σωτηρίου Ματωµένα Χώµατα. Ξηµέρωµα Κυριακή, καθώ πατέρα φυγε γιά δουλειέ στ ιντίνι, βρ κα τήν ευκαιρία ν νέβω στό βουνό ν νταµώσω τό Σεφκιέτ καί νά το φέρω Ιατροπούλου & σιδ. Σταθµού - Καλαµάτα τηλ.: & 9690

5 τό χαµπέρι το µισεµο µου. Μέ το το τό βοσκόπουλο ε χα µιάν ξέχαστη φιλία. Στί διακοπέ το Πάσχα, σάν νέβαινα κι γώ µέ τά πρόβατα στό βουνό, τόν παράσερνα στά πιό τρελά παιχνίδια. Σκαρφαλώναµε σέ ψηλέ πάτητε κορφέ, ψάχναµε γι ετοφωλιέ καί γιά κρυφέ σπηλιέ, κολυµπούσαµε σέ ποτάµια. ταν µ βρισκε καµιά µπόρα καί βλέπαµε τά δέντρα νά δέρνουνται µέ τή βροχή, ξαµολιόµαστε κι µε µέσα στό δάσο καί τρέχαµε, µέ γυµνό τό στ θο, µεθυσµένοι πό µιάν λλόκοτη χαρά πού βίτζιζε τί α σθήσει µα. Σά µ πότιζε τό νερό σαµε τό κόκαλο, µαζευόµαστε στή σπηλιά που φυλάγαµε τά κοπάδια νάβαµε φωτιά κολατσίζαµε. Τότε κράταγα στά χέρια µου τή φαντασία το Σεφκιέτ τήν πλαθα, πω µέ τό ζυµάρι πλάθει τά Λαζαράκια. Στήν νάσταση τόν κατέβαζα στόν Κιρκιντζέ! Χαιρότανε νά βλέπει τή νύχτα τά κεριά νά στραφταλίζουνε σάν στράκια, ν κούει τό Χριστό νέστη καί τ καµπάνα τό ξεσηκωτικό µελωδικό κάλεσµα, νά ρίχνει µαζί µα τράκα τρο κε καί νά τρώει στό τραπέζι µα τή µοσχοβολιστή α γοκοµµένη µαγειρίτσα τ µάνα µου. ιδώ Σωτηρίου, Ματωµένα Χώµατα, Αθήνα 98, σ. 9 Μονάδε χαµπέρι είδηση. µισεµό αναχώρηση. βιτζίζω ερεθίζω, µαστιγώνω. ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΕΛΟΣ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ Ιατροπούλου & σιδ. Σταθµού - Καλαµάτα τηλ.: & 9690

Σχετικά έγγραφα

Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Στρατή ούκα, Ιστορία ενός αιχμαλώτου (απόσπασμα)

Α. ΚΕΙΜΕΝΟ Στρατή ούκα, Ιστορία ενός αιχμαλώτου (απόσπασμα) ΑΡΧΗ ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΕΜΠΤΗ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ 006 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ: ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΕΠΤΑ (7) Α. ΚΕΙΜΕΝΟ