Ανθρωπογενείς και Φυσικές Αιτίες της Διάβρωσης των Ακτών Διαχειριστικό Θεσμικό Πλαίσιο

Transcript

1 T.E.E. Ημερίδα, Διάβρωση Ακτών: Αίτια Αντιμετώπιση Θεσμικό Πλαίσιο Ανθρωπογενείς και Φυσικές Αιτίες της Διάβρωσης των Ακτών Διαχειριστικό Θεσμικό Πλαίσιο Σεραφείμ Ε. Πούλος Καθηγητής Ωκεανογραφίας & Φυσικής Γεωγραφίας Δ/ντής Εργαστηρίου Φυσικής Γεωγραφίας, Ε.Κ.Π.Α. Αικατερίνη Καρδιτσά Δρ. Ωκεανογραφίας, Εργαστήριο Φυσικής Γεωγραφίας, Ε.Κ.Π.Α. Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος Εργαστήριο Φυσικής Γεωγραφίας

2 Joint Research Centre of the European Commission Open Database with Spatial Information on Coastal Protection and their Costs. We have created a VERY SHORT form where we invite you to provide information on protection levels and costs of different defense designs for the areas in which you are active. NRfWYCZXO1mJsqzKoNaqLx2Xx0xnQ/viewform?usp=sf_link All data collected will become open to anyone interested through the LISCOAST repository ( Thank you very much in advance for your participation!

3 ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΑΚΤΗΣ: Διάβρωση των παράκτιων γεωμορφών που συνεπάγεται την οπισθοχώρηση της ακτογραμμής. Σημειώνεται ότι οπισθοχώρηση ακτογραμμής (απώλεια παράκτιας γης) συντελείται είτε φυσιολογικά π.χ. λόγω τοπικών γεωλογικών (π.χ. τεκτονική βύθιση) και θαλάσσιων (άνοδος στάθμης κλιματική αλλαγή) διεργασιών, είτε προκαλείται από τον άνθρωπο (φράγματα ποταμών, τεχνικά έργα κλπ). ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΔΙΑΒΡΩΣΗ; Απολύτως φυσική γεωλογική καθώς αφορά στη φυσική εξέλιξη του παράκτιου (και γενικά) του αναγλύφου. ΜΕ ΤΙ ΡΥΘΜΟ ΕΞΕΛΙΣΣΕΤΑΙ; Άλλοτε με πολύ αργό (από mm έως cm /έτος (π.χ. εγκαταλειμμένο δέλτα) και άλλοτε με πολύ γρήγορο και επεισοδιακό (m/έτος) (π.χ. διάβρωση παραλιών λόγω θαλάσσιων καταιγίδων), ή ακόμη και με επεισοδιακά γεωλογικά φαινόμενα (σεισμοί, κατολισθήσεις, τσουνάμι) ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑ; Γιατί τα αποτελέσματά του (ως φυσικό φαινόμενο) εκδηλώνονται σε μικρότερο χρονικό διάστημα από την ανθρώπινη κλίμακα ζωής (διάρκεια σχεδιασμού των οικονομικών δραστηριοτήτων) προκαλώντας κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα (απώλεια παράκτιας γης, καταστροφής παράκτιων υποδομών και πλήττοντας την τουριστική βιομηχανία μας μέσω της μερικής ή/και ολικής απώλειας των παραλιών).

4 Η παράκτια διάβρωση αφορά μόνο την Ελλάδα; Χώρα Προφανώς όχι, πλήττει όλες τις Μεσογειακές Χώρες 1/3 της Ευρωπαϊκής παράκτιας ζώνης ανήκει στην Ελλάδα Ποσοστό (%) της ακτογραμμής που έχει υποστεί διάβρωση Χώρα Ποσοστό (%) της ακτογραμμής που έχει υποστεί διάβρωση Βέλγιο 25,5 Ιταλία 22,8 Κύπρος 37,8 Λεττονία 32,8 Δανία 13,2 Λιθουανία 24,3 Εσθονία 2,0 Κάτω Χώρες 10,5 Φινλανδία 0,04 Πολωνία 55,0 Γαλλία 24,9 Πορτογαλία 28,5 Γερμανία 12,8 Ισπανία 11,5 Ελλάδα 28,6 Σουηδία 2,4 Ιρλανδία 19,9 Μεγ. Βρετανία 17,3 (EUROSION, 2004)

5 Παραλίες σε διάβρωση ανά περιφέρεια Περιφέρεια Ακτογραμμής Μήκος (km) Υπό διάβρωση (km) Υπό διάβρωση (%) Α. Μακεδονία & Θράκη 436, ,9 Δ. Μακεδονία 821, ,1 Θεσσαλία 697, ,7 Ήπειρος 313, ,8 Νησιά Ιονίου 1065, ,4 Δ. Ελλάδα 859, ,0 Στερεά Ελλάδα 1491, ,0 Πελοπόννησος 1164, ,3 Αττική 1047, ,6 Β. Αιγαίο 1311, ,6 Ν. Αιγαίο 3423, ,7 Κρήτη 1148, ,8 ΣΥΝΟΛΟ , ,6 το 26,8% των παραλιακών ζωνών της Ελλάδας βρίσκεται υπό διάβρωση, το ~4,2% καλύπτονται από σκληρά μέτρα προστασίας με το 1,1 % του μήκους της να συνεχίζει να διαβρώνεται παρά τα έργα (Alexandrakis et al., 2013)

6 Χαρακτηρισμός της Ελληνικής ακτογραμμής (σταθερή-προελαύνουσαοπισθοχωρούσα) (πηγή: Alexandrakis et al. (2013)

7 Φυσικά Αίτια ΑΙΤΙΑ ΔΙΑΒΡΩΣΗΣ Γεωμορφολογία, Λιθολογία, Τεκτονική, Ωκεανογραφία, Κλίμα Έμμεση Ανθρωπογενή Παρέμβαση Φράγματα ποταμών Υπεράντληση υδροφόρου ορίζοντα Άμεση (τοπική) Ανθρωπογενή Παρέμβαση Παράκτια Οικιστική Ανάπτυξη Απομάκρυνση υλικού (παράνομη αμμοληψία) Κλιματική Αλλαγή Άνοδος Θαλάσσιας Στάθμης Θαλάσσιες καταιγίδες (αύξηση συχνότητα εμφάνισης, έντασης, αλλαγή διεύθυνσης) Συνδυασμός των ανωτέρω

8 Φυσικά Αίτια Γεωλογικά (σεισμοί, τεκτονική, κατολισθήσεις, κ.ά.) Δερβένι Κορινθίας, διάβρωση ακτής λόγω υποθαλάσσιας κατολίσθησης (φυσικό φαινόμενο)

9 Έμμεση Ανθρωπογενής Παρέμβαση Φράγματα ποταμών Period N1 S1 N2 S2 Rm Rm (m/a) (m/a) Rm (m/a) Rm (m/a) Total retreat (R) Ghionis et al. (2013) Οπισθοχώρηση εκβολών Αλφειού ποταμού, λόγω φραγμάτων (Λάδωνας, Αλφειούσα)

10 Άμεση (τοπική) Ανθρωπογενής Παρέμβαση Παράκτιες Κατασκευές επί της ακτής Γούβες, Ν. Ηρακλείου. Σχεδόν ολική διάβρωση της παραλιακής ζώνης (καλοκαίρι 2007) λόγω και της παρουσίας του κάθετου παράκτιου τοίχου αντιστήριξης του παραλιακού δρόμου

11 Άμεση (τοπική) Ανθρωπογενής Παρέμβαση Απομάκρυνση υλικού (παράνομη αμμοληψία) Παράλιο Άστρος Κυνουρίας (αμμοληψία από το Δήμο!!)

12 Κλιματική Αλλαγή Άνοδος Θαλάσσιας Στάθμης IPCC (2013) Καμπύλες διακύμανσης της θαλάσσιας στάθμης στην Ελλάδα κατά το άνω Ολόκαινο. Φαίνεται άνοδος της στάθμης κατά 1-2 μέτρα τα τελευταία 2000 χρόνια (Fouache & Pavlopoulos, 2005)

13 Συνδυασμός των ανωτέρω Οικιστική ανάπτυξη Άνοδος θαλάσσιας Στάθμης Όρμος Πόρτο Χελίου, Αργολίδα: διάβρωση λόγω οικιστικής ανάπλασης και ανύψωσης θαλάσσιας στάθμης

14 Παραλία (shore ή beach) εννοούμε μια ζώνη με γενικά ομαλή επιφάνεια από ασύνδετα υλικά (δηλαδή, χαλαρά ιζήματα όπως άμμοι, ψηφίδες, χάλικες) και η οποία αποτελείται από ένα χερσαίο (εναέριο) τμήμα και από ένα υποθαλάσσιο τμήμα. Χωρικά εκτείνεται προς τη θάλασσα μέχρι εκείνο το βάθος όπου είναι δυνατή η μετακίνηση των ιζημάτων του πυθμένα από υδροδυναμικά αίτια ( hc: closure depth) και προς τη χέρσο μέχρι το ανώτερο σημείο αναρρίχησης (R: run-up) των μεγαλύτερων κυμάτων. Συχνά το ανώτατο σημείο αναρρίχησης καθορίζεται από φυσικά εμπόδια (π.χ. παράκτιος κρημνός) ή ανθρώπινες κατασκευές. Πηγή: Komar (1998)

15 ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΠΑΡΑΛΙΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

16 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΠΑΡΑΛΙΩΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΟΤΙ: Το ~97% της ελληνικής ακτογραμμής (περί τα 16,000 km) περιλαμβάνει > παραλίες με συνολικό εμβαδόν >52 km 2 Περίπου 3950 παραλίες βρίσκονται στο νησιωτικό χώρο. Μικρά πλάτη παραλιών: περίπου το 67% των παραλιών έχουν πλάτος <25 m και το 24% των παραλιών έχουν πλάτος m Η τουριστική ανάπτυξη συγκεντρώνεται κυρίως στο 22% των παραλιών της χώρας Τα μεγαλύτερα ποσοστά αναπτυγμένων τουριστικά παραλιών, ανά περιοχή βρίσκονται σε Κρήτη (34%), Πελοπόννησο (26%), Ιόνιο (23%) και Αιγαίο (20%). Η τουριστική ανάπτυξη δεν συνδέεται, τουλάχιστον στατιστικά, με το υλικό (το ίζημα) της παραλίας, καθώς πολλές από τις αμμώδεις παραλίες είναι είτε αναξιοποίητες ή λίγο αξιοποιημένες τουριστικά Από τις αναπτυγμένες τουριστικά, >50% έχει άμεση σχέση με τη παρουσία Υποδομών (παρακείμενων οικισμών, τουριστικών εγκαταστάσεων) ενώ στο >55% εξ αυτών συναντάμε παράκτια έργα προστασίας από τη διάβρωση. Karditsa et al. (2016)

17 Διάβρωση (μετρημένη) σε παραλίες της Ελλάδος (Ε.ΦΥ.ΓΕΩ.)

18 Χαρακτηριστικά παραδείγματα ρυθμού οπισθοχώρησης Ελληνικών παραλιών Συνολική οπισθοχώρηση (m) Ετήσια οπισθοχώρηση (m/year) Χρονική περίοδος Γυράπετρα Λευκάδας ,22 0, Εκβολές Αλφειού ,1-10, Επισκοπή Ρεθύμνου 30 (μέση τιμή) 0,30 (μέση τιμή) Πλάκα Λασιθίου 4,3-10,3 0,6-1, Μόλος Πάρου 20 (μέση τιμή) 0,30 (μέση τιμή) Εκβολές Έβρου ,0-3, (πηγή: ΕΦΥΓΕΩ)

19 Εκτίμηση της οπισθοχώρησης της παραλιακής ακτογραμμής λόγω Ανύψωσης της Θαλάσσιας Στάθμης (κλιματική αλλαγή) IPCC report (Stocker et al., 2013) Συντηρητικό σενάριο για 2050 (ΑΘΣ = 0,28) Συντηρητικό σενάριο για 2100 (ΑΘΣ = 0,4 m) Δυσμενές σενάριο για 2100 (ΑΣΘ = 0,8 m) Ακραίο σενάριο (ΑΘΣ > 1 ή 2 m)

20 Εκτιμώμενη οπισθοχώρηση χαρακτηριστικών παραλιακών ζωνών της Κρήτης, λόγω ανόδου της θαλάσσιας στάθμης κατά 0,4 μέτρα Όνομα παραλίας Μέσο πλάτος παραλίας (m) Μέση κλίση (μοίρες) Απώλεια 1 Φαλάσαρνα ,5 3,6 2 Γεωργιούπολη 60 7,5 10,2 3 Ρέθυμνο 50 7,5 8,9 4 Αμμουδάρα ,9 5 Γούβες 24 7,5 20,4 6 Σητεία 10 5,5 47,6 7 Βάι 27,5 12,5 17,8 8 Ιεράπετρα 20 7,5 23,8 9 Αγία Ρούμελη 27,5 9 17,8 10 Ελαφονήσι ,2 γης (%) Μέσος όρος 29,1 7,6 25,7 (Alexandrakis et al., 2011)

21 Εκτίμηση της οπισθοχώρησή παραλιακής ακτογραμμής για διαφορετικά σενάρια ανύψωσης Θαλάσσιας Στάθμης (Ανάληψη- Κρήτη) SLR (m) Analytical Retreat (m) Numerical Retreat (m) Monioudi et al. (2016)

22 Monioudi et al. (2016) SLR (m) retreat (m) lost area (km 2 ) total 0.07

23 ΠΑΡΑΛΙΕΣ ΤΩΝ ΝΗΣΙΩΝ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ (περί το 60% έχουν πλάτος <20 m) Για Α.Θ.Σ. 0,5 m (RCP 4.5) με τη προσθήκη μιας βραχυπρόθεσμης αύξησης της στάθμης λόγω των κυμάτων θυέλλης (~0,6 m,) εκτιμάται ότι θα υποστεί πλήρη διάβρωση το 31% (κατ ελάχιστο) μέχρι και το 88% (μέγιστο) των παραλιών. Σημειώνεται ότι στις προαναφερόμενες παραλίες το 29-87% φιλοξενούν παράκτιες υποδομές και λοιπά περιουσιακά στοιχεία, η απώλεια των οποίων θα επιτείνει τον οικονομικό αλλά και κοινωνικό αντίκτυπο. Monioudi et al. (2017)

24 ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΔΙΑΒΡΩΣΗΣ (ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ) «Σκληρές» ακτομηχανικές λύσεις (hard engineering solutions) Βραχίονες (groynes) Κυματοθραύστες (έξαλλοι/ίσαλοι) (breakwaters (merged/submerged) Παράκτιοι τοίχοι (coastal sea walls) κ.ά. «Ήπιες» ακτομηχανικές λύσεις (soft engineering solutions) Εμπλουτισμός παραλιών (beach nourishment) Αλλαγή παράκτιας κλίσης (υποθαλάσσιας) Σταθεροποίηση αμμοθινών

25 Κοκκίνη Χάνι (Ηράκλειο Κρήτης) Κατερίνη (Πιερίας)

26 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΟ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ (ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ & ΕΘΝΙΚΟ) ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ BARCELONA 2008 ΟΔΗΓΙΑ 2014/89/EU : ΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΟΔΗΓΙΑ 2014/52/ΕΕ (τροποποίηση της ΟΔΗΓΙΑΣ 2011/92/ΕΕ ) - Σε σχέση με την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ (ν.4414/2016) ΝΟΜΟΣ 2971/2001: ΑΙΓΙΑΛΟΣ, ΠΑΡΑΛΙΑ, ΠΑΛΑΙΟΣ ΑΙΓΙΑΛΟΣ και άλλες διατάξεις (όπως τροποποιήθηκε από τον ν. 3201/2003)

27 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ BARCELONA 2008 ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΚΤΙΩΝ ΖΩΝΩΝ Άρθρο 8 Προστασία και αειφόρος χρήση των παράκτιων ζωνών Σύμφωνα με τους στόχους και τις αρχές που καθορίζονται στα άρθρα 5 και 6 του παρόντος πρωτοκόλλου, τα συμβαλλόμενα μέρη επιδιώκουν να διασφαλίσουν την αειφόρο χρήση και διαχείριση των παράκτιων ζωνών, προκειμένου να διατηρηθούν τα παράκτια φυσικά ενδιαιτήματα, τοπία, φυσικοί πόροι και οικοσυστήματα, σύμφωνα με τα διεθνή και περιφερειακά νομικά μέσα. Για το σκοπό αυτό τα συμβαλλόμενα μέρη: α) καθορίζουν στις παράκτιες ζώνες, από την υψηλότερη χειμερινή ίσαλη γραμμή, ζώνη στην οποία δεν επιτρέπεται η δόμηση. Λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, τις περιοχές οι οποίες επηρεάζονται άμεσα και αρνητικά από την αλλαγή του κλίματος και τους φυσικούς κινδύνους, αυτή η ζώνη δεν μπορεί να έχει πλάτος μικρότερο των 100 μέτρων, υπό την επιφύλαξη των διατάξεων του εδαφίου (β). β) Τυχόν αυστηρότερα εθνικά μέτρα που καθορίζουν αυτό το πλάτος παραμένουν σε ισχύ.

28 Άρθρο 23 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ BARCELONA 2008 Διάβρωση των ακτών 1. Σύμφωνα με τους στόχους και τις αρχές που καθορίζονται στα άρθρα 5 και 6 του παρόντος πρωτοκόλλου, τα συμβαλλόμενα μέρη, προκειμένου να αποτρέψουν και να μετριάσουν αποτελεσματικότερα τον αρνητικό αντίκτυπο της διάβρωσης των ακτών, αναλαμβάνουν να θεσπίσουν τα απαραίτητα μέτρα για τη διατήρηση και αποκατάσταση της φυσικής ικανότητας της ακτής να προσαρμόζεται στις αλλαγές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προκαλούνται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. 2. Τα συμβαλλόμενα μέρη, κατά την εξέταση της εκτέλεσης νέων δραστηριοτήτων και εργασιών στις παράκτιες ζώνες, συμπεριλαμβανομένων των θαλασσίων δομών και των αμυντικών εργασιών στις ακτές, λαμβάνουν ιδιαιτέρως υπόψη τις αρνητικές επιπτώσεις τους στη διάβρωση των ακτών και το άμεσο και έμμεσο κόστος που ενδεχομένως προκύψει από αυτές. Όσον αφορά τις υπάρχουσες δραστηριότητες και δομές, τα συμβαλλόμενα μέρη θεσπίζουν μέτρα για να ελαχιστοποιήσουν τα αποτελέσματά τους στη διάβρωση των ακτών. 3. Τα συμβαλλόμενα μέρη καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να προληφθούν οι επιπτώσεις της διάβρωσης των ακτών με ολοκληρωμένη διαχείριση των δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανόμενης της θέσπισης ειδικών μέτρων για τα ιζήματα και τις εργασίες στις παράκτιες ζώνες. 4. Τα συμβαλλόμενα μέρη αναλαμβάνουν να θέτουν υπόψη των υπολοίπων τα επιστημονικά στοιχεία που μπορούν να βελτιώσουν τη γνώση σχετικά με την κατάσταση, την ανάπτυξη και τις επιπτώσεις της διάβρωσης των ακτών.

29 ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΒΑΡΚΕΛΩΝΗΣ, 2008 Legal instruments Protocol on Integrated Coastal Zone Management (ICZM Protocol) Place and date of Adoption 21 January 2008, Madrid Entry into force date Place and date of adoption of amendment, if any Entry into force of amendments 24 March 2011 Not applicable Not applicable ΕΛΛΑΔΑ Προεδρεύουσα χώρα για τη Σύμβαση της Βαρκελώνης

30 Οδηγία 2014/89/EU ΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Άρθρο : Μέσω των θαλάσσιων χωροταξικών τους σχεδίων, τα κράτη μέλη έχουν στόχο να συμβάλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη των ενεργειακών τομέων στη θάλασσα, των θαλάσσιων μεταφορών και των τομέων της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, καθώς και στη διατήρηση, προστασία και βελτίωση του περιβάλλοντος, περιλαμβανομένης της ανθεκτικότητας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον, τα κράτη μέλη δύνανται να επιδιώξουν άλλους στόχους, όπως η προώθηση του βιώσιμου τουρισμού και η βιώσιμη εξόρυξη πρώτων υλών. Άρθρο Τα κράτη μέλη θεσπίζουν διαδικαστικά στάδια για να συμβάλλουν στους στόχους του άρθρου 5, λαμβάνοντας υπόψη σχετικές δραστηριότητες και χρήσεις σε θαλάσσια ύδατα. 2. Εν προκειμένω: (α) λαμβάνουν υπόψη τις αλληλεπιδράσεις ξηράς-θάλασσας, (β) θέτουν ως στόχο την προώθηση της συνεκτικότητας μεταξύ του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού και του σχετικού σχεδίου ή σχεδίων και άλλων διαδικασιών, όπως η ολοκληρωμένη παράκτια διαχείριση περιοχών ή ισοδύναμες επίσημες ή ανεπίσημες πρακτικές. Άρθρο 7: 1. Προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι αλληλεπιδράσεις ξηράς-θάλασσας, σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2, εάν αυτό δεν αποτελεί τμήμα της διαδικασίας του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, τα κράτη μέλη δύνανται να χρησιμοποιήσουν άλλες επίσημες ή ανεπίσημες διαδικασίες, όπως η ολοκληρωμένη παράκτια διαχείριση. Το αποτέλεσμα λαμβάνεται υπόψη από τα κράτη μέλη στα θαλάσσια χωροταξικά τους σχέδια.

31 Οδηγία 2014/89/EU - ΘΑΛΑΣΣΙΟΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΔΕΣΜΕΥΣΕΙΣ Οδηγία βρίσκεται στο Προσχέδιο Νόμου (Λήξη Διαβούλευσης 28/11/2016 ) Δέσμευση εναρμόνισης 18/09/2016 Δέσμευση για θέσπιση Σχεδίων το συντομότερο δυνατό και το αργότερο έως 31/03/2021

32 ΟΔΗΓΙΑ 2014/52/ΕΕ (τροποποίηση της οδηγίας 2011/92/ΕΕ ) Σε σχέση με την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον Κατευθυντήριες γραμμές Εδάφιο (13): Η κλιματική αλλαγή θα συνεχίσει να προκαλεί ζημίες στο περιβάλλον και να διακυβεύει την οικονομική ανάπτυξη. Σε σχέση με αυτό, θεωρείται σκόπιμο να εκτιμάται η επίπτωση των έργων στο κλίμα (για παράδειγμα οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου) και η ευπάθεια τους στην κλιματική αλλαγή. Άρθρο 21. Υπό την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 3, τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις, για να συμμορφωθούν με τις διατάξεις της παρούσας οδηγίας έως τις 16 Μαΐου Οι διατάξεις αυτές, όταν θεσπίζονται από τα κράτη μέλη, περιέχουν παραπομπή στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από παρόμοια παραπομπή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Ο τρόπος της παραπομπής καθορίζεται από τα κράτη μέλη. 2.Τα κράτη μέλη κοινοποιούν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εσωτερικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπετε από την παρούσα οδηγία.

33 Regional Climate Change Adaptation Framework (UNEP) By 2025 the Marine and Coastal Areas of the Mediterranean countries and their communities have increased their resilience to the adverse impacts of climate variability and change, in the context of Sustainable Development This is achieved through common objectives, cooperation, solidarity, equity and participatory governance Integrated monitoring and assessment programme (IMAP) of the Μediterranean sea and coast and related assessment criteria The coast related common / candidate indicators: COMMON INDICATOR 16: CANDIDATE INDICATOR 25: Land use change (EO8) Length of coastline subject to physical disturbance due to the influence of man-made structures (EO8); UNEP/MAP Strategy towards an Integrated Data and Information System

34 ΕΘΝΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ (ν.4414/2016) Στόχος της παρούσας είναι η χάραξη Κατευθυντήριων γραμμών και η ενίσχυση της ανθεκτικότητας της χώρας στις επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή - Με βάση την τρωτότητα προτείνει Δράσεις - Περιλαμβάνει σχεδιασμό πολιτικών προσαρμογής λόγω της ΑΘΣ με 3 προσεγγίσεις (οπισθοχώρηση, συμβιβασμό, προσαρμογής τεχνικών έργων) - Αναφέρει ενδεικτικά μέτρα (ζώνες προστασίας μεταξύ αιγιαλού & οικιστικής ανάπτυξης, αποθάρρυνση οικιστικής & επιχειρηματικής ανάπτυξης σε περιοχές με αυξημένη τρωτότητα, μετεγκαταστάσεις κτιρίων όπου κρίνεται απαραίτητο) - Στο πλαίσιο Ολοκληρωμένου Σχεδιασμού για την μείωση των επιπτώσεων της κλιματικές αλλαγής προτείνει 4 πυλώνες (Κατάρτιση Ακτολογίου, Καθορισμός Ζωνών Επικινδυνότητας, Εκτίμηση Κινδύνων ανά τομέα, Θέσπιση Μηχανισμού παρακολούθησης παράκτιων περιοχών)

35 Νόµος 2971/2001: Αιγιαλός, Παραλία, Παλαιός Αιγιαλός και άλλες διατάξεις (όπως τροποποιήθηκε από τον ν. 3201/2003) Διοικητικός καθορισμός Παραλίας, Αιγιαλού και Παλαιού Αιγιαλού Η Επιτροπή για τη χάραξη της οριογραµµής του αιγιαλού και της παραλίας λαµβάνει υπόψη της ύστερα από αυτοψία τις φυσικές και λοιπές ενδείξεις, που επηρεάζουν το πλάτος του αιγιαλού και της παραλίας Η χάραξη των σχετικών οριογραμμών γίνεται από πενταμελείς επιτροπές που λειτουργούν σε νομαρχιακό επίπεδο τα μέλη των οποίων ασκούν στην ουσία πάρεργο καθώς είναι επιφορτισμένα με πολλαπλές, ποικίλες αρμοδιότητες.

36 Καθορισμός οριογραμμής Παλαιού Αιγιαλού Η Επιτροπή αναζητά και συνεκτικά όλα τα απαιτούµενα για την ακριβή οριοθέτηση του παλαιού αιγιαλού στοιχεία, τα οποία και παραθέτει στην έκθεσή της, ιδίως φυσικές ενδείξεις (όπως το αµµώδες, ελώδες ή βαλτώδες εκτάσεων συνεχομένων του αιγιαλού), αεροφωτογραφίες, χάρτες και διαγράµµατα διαφόρων ετών, γεωλογικές µελέτες Αρθρο 5. Η Επιτροπή καθορίζει την παλαιά θέση του αιγιαλού, που υπήρχε µέχρι το έτος 1884 αν υφίστανται κατοχές ιδιωτών, αλλά και προγενέστερα εάν δεν υφίστανται τέτοιες κατοχές, εφόσον η θέση του παλαιού αιγιαλού προκύπτει από ενδείξεις επί του εδάφους ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία εξαιρουµένων των µαρτυρικών καταθέσεων.

37 Αναφορές Alexandrakis, G., Poulos, S., Petrakis, S., & Collins, M. (2011). The development of a Beach Vulnerability Index (BVI) for the assessment of erosion in the case of the North Cretan Coast (Aegean Sea). Hellenic Journal of Geosciences, 45, Alexandrakis G. Ghionis G., Poulos S., and Kampanis N.A., GREECE, (In:) Coastal Erosion and Protection in Europe: A Comprehensive Overview, E. Pranzini, A. T. Williams (Eds.), EARTHSCAN Ltd, London, UK, Ghionis, G., Poulos, S. E., & Karditsa, A. (2013). Deltaic coastline retreat due to dam construction: The case of the River Alfios mouth area (Kyparissiakos Gulf, Ionian Sea). Journal of Coastal Research, 65(sp2), IPCC (2013) EUROSION Living with Coastal Erosion in Europe: Sediment and Space for Sustainability Part I Major Findings and Policy. Recommendations of the EUROSION project Karditsa, A., Poulos, S., Velegrakis, A., Ghionis, G., Petrakis, S., Alexandrakis, A.,... & Monioudi, I. (2016). An introduction to a beach inventory: The case of the beaches of the Heraklion and Lassithi regions in Crete. Komar, P. D. (1998). Beach processes and sedimentation. Prentice-Hall, Upper Saddle River, N.J., 546 p. Monioudi, I. N., Karditsa, A., Chatzipavlis, A., Alexandrakis, G., Andreadis, O. P., Velegrakis, A. F.,... & Hasiotis, T. (2016). Assessment of vulnerability of the eastern Cretan beaches (Greece) to sea level rise. Regional environmental change, 16(7), Monioudi, I. N., Velegrakis, A. F., Chatzipavlis, A. E., Rigos, A., Karambas, T., Vousdoukas, M. I.,... & Poulos, S. E. (2017). Assessment of island beach erosion due to sea level rise: the case of the Aegean archipelago (Eastern Mediterranean). Natural Hazards and Earth System Sciences, 17(3), 449.

38 Σας ευχαριστώ πολύ!!!

39 Joint Research Centre of the European Commission Open Database with Spatial Information on Coastal Protection and their Costs. We have created a VERY SHORT form where we invite you to provide information on protection levels and costs of different efense designs for the areas in which you are active. NRfWYCZXO1mJsqzKoNaqLx2Xx0xnQ/viewform?usp=sf_link All data collected will become open to anyone interested through the LISCOAST repository ( Thank you very much in advance for your participation!