έχοντας υπόψη το άρθρο 192, παράγραφος 2, της Συνθήκης ΕΚ, έχοντας υπόψη τα άρθρα 149, 150, 151 και 308 της Συνθήκης ΕΚ,

Transcript

1 P5_TA(2003)0372 Γλώσσες των µειονοτήτων στην ΕΕ Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά µε συστάσεις στην Επιτροπή σχετικά µε τις περιφερειακές και λιγότερο διαδεδοµένες ευρωπαϊκές γλώσσες τις γλώσσες των µειονοτήτων στην ΕΕ λαµβάνοντας υπόψη τη διεύρυνση και την πολιτιστική πολυµορφία (2003/2057(INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη το άρθρο 192, παράγραφος 2, της Συνθήκης ΕΚ, έχοντας υπόψη τα άρθρα 149, 150, 151 και 308 της Συνθήκης ΕΚ, έχοντας υπόψη τα άρθρα 21 και 22 του Χάρτη των Θεµελιωδών ικαιωµάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχοντας υπόψη το ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 14ης Ιανουαρίου 2003, σχετικά µε το ρόλο των τοπικών αρχών στην οικοδόµηση της Ευρώπης 1 και την αναφορά του στη γλωσσική ποικιλοµορφία στην Ευρώπη, έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1934/2000/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συµβουλίου, της 17ης Ιουλίου 2000, σχετικά µε το Ευρωπαϊκό Έτος Γλωσσών , έχοντας υπόψη το ψήφισµα του Συµβουλίου, της 14ης Φεβρουαρίου 2002, σχετικά µε την προώθηση της γλωσσικής πολυµορφίας και της εκµάθησης γλωσσών στο πλαίσιο της υλοποίησης των στόχων του Ευρωπαϊκού Έτους Γλωσσών , έχοντας υπόψη τον Ευρωπαϊκό Χάρτη του Συµβουλίου της Ευρώπης για τις Περιφερειακές και Μειονοτικές Γλώσσες, που τέθηκε σε ισχύ την 1η Μαρτίου 1998, έχοντας υπόψη τη σύµβαση πλαίσιο για την προστασία των εθνικών µειονοτήτων του Συµβουλίου της Ευρώπης, που τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 1998, έχοντας υπόψη τα άρθρα 59 και 163 του Κανονισµού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισµού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενηµέρωσης και Αθλητισµού (A5-0271/2003), A. λαµβάνοντας υπόψη ότι σε επίπεδο ΕΕ δεν υπάρχει νοµοθεσία για τις περιφερειακές και λιγότερο διαδεδοµένες ευρωπαϊκές γλώσσες, Β. λαµβάνοντας υπόψη ότι επί του παρόντος δεν προετοιµάζεται πρόταση σύµφωνα µε το άρθρο 59, παράγραφος 2, του Κανονισµού, Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Επιτροπή των Περιφερειών P5_TA(2003)0009. ΕΕ. L 232 της , σ. 1. ΕΕ C 50 της , σ. 1.

2 ασχολήθηκαν πολλές φορές µε τη σηµασία των λιγότερο διαδεδοµένων γλωσσών 1,. λαµβάνοντας υπόψη ότι ο σεβασµός της γλωσσικής και της πολιτιστικής πολυµορφίας αποτελεί µία από τις θεµελιώδεις αρχές της ΕΕ και κατοχυρώνεται µε το άρθρο 22 του Χάρτη των Θεµελιωδών ικαιωµάτων της ΕΕ, το οποίο ορίζει: «Η Ένωση σέβεται την πολιτιστική, θρησκευτική και γλωσσική πολυµορφία», Ε. λαµβάνοντας υπόψη ότι µε προαναφερθέν ψήφισµά του, της 14ης Ιανουαρίου 2003, διατυπώθηκε το αίτηµα να προστεθεί το εξής νέο άρθρο στη Συνθήκη ΕΚ: «Η Κοινότητα, στο πλαίσιο των αρµοδιοτήτων της, σέβεται και ενθαρρύνει την γλωσσική πολυµορφία στην Ευρώπη, συµπεριλαµβανοµένων των περιφερειακών ή µειονοτικών γλωσσών ως εκφράσεως της πολυµορφίας αυτής, ενθαρρύνοντας τη συνεργασία µεταξύ κρατών µελών και χρησιµοποιώντας και τα άλλα ενδεδειγµένα για την επίτευξη του στόχου αυτού µέσα», ΣΤ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η πολιτιστική πολυµορφία πρέπει να αποτελεί στοιχείο κοινωνικής συνοχής και να µη λειτουργεί κατά τη λογική πλειοψηφίας µειοψηφίας, Ζ. λαµβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν περιοχές της ΕΕ στις οποίες κατοικούν αυτόχθονες κοινότητες µειονοτικών γλωσσών, καθώς και ότι, σύµφωνα µε επίσηµες εκτιµήσεις, 40 εκατοµµύρια πολίτες της Ένωσης οµιλούν κατά κανόνα µία περιφερειακή ή µειονοτική γλώσσα η οποία έχει µεταδοθεί από γενιά σε γενιά, στις περισσότερες περιπτώσεις σε συνδυασµό µε την επίσηµη γλώσσα ή τις επίσηµες γλώσσες του οικείου κράτους, Η. λαµβάνοντας υπόψη ότι, σε ορισµένα κράτη µέλη, οι εν λόγω περιφερειακές ή µειονοτικές γλώσσες αποτελούν σηµαντικό µέσον επικοινωνίας της οικείας κοινότητας και ότι σε περιφερειακή κλίµακα αναγνωρίζεται ο χαρακτήρας τους ως γλώσσας επίσηµης ή ισότιµης προς την επίσηµη, Θ. λαµβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν επίσηµες γλώσσες κρατών µελών οι οποίες δεν έχουν περιληφθεί µεταξύ των χρησιµοποιουµένων από τα θεσµικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης γλωσσών, παρά το γεγονός ότι είναι οι περισσότερο χρησιµοποιούµενες γλώσσες στις αντίστοιχες περιφέρειες, σε όλες τις κοινωνικές οµάδες, στα µέσα 1 Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 16ης Οκτωβρίου 1981, σχετικά µε τον Κοινοτικού Χάρτη των περιφερειακών γλωσσών και πολιτισµών και τον Χάρτη των ικαιωµάτων των εθνικών µειονοτήτων (ΕΕ C 287 της , σ. 106). Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 11ης Φεβρουαρίου 1983, σχετικά µε τα µέτρα υπέρ των γλωσσών και των πολιτιστικών στοιχείων των µειονοτήτων (ΕΕ C 68 της , σ. 103). Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 30ης Οκτωβρίου 1987, που αφορά τις γλώσσες και τα πολιτιστικά στοιχεία των περιφερειακών και εθνικών µειονοτήτων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (ΕΕ C 318 της , σ. 160). Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 11ης εκεµβρίου 1990, για τη θέση των γλωσσών στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες και τη θέση της καταλανικής γλώσσας (ΕΕ C 19 της , σ. 42). Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 9ης Φεβρουαρίου 1994, σχετικά µε τις γλωσσικές και πολιτιστικές µειονότητες στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (ΕΕ C 61 της , σ. 110). Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 13ης εκεµβρίου 2001, σχετικά µε τις περιφερειακές ή λιγότερο χρησιµοποιούµενες ευρωπαϊκές γλώσσες (ΕΕ C 177 της , σ. 334). Γνωµοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών, της 13ης Ιουνίου 2001, για την «προώθηση και διαφύλαξη των περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών» (ΕΕ C 357 της , σ. 33).

3 ενηµέρωσης και την εκπαίδευση, περιλαµβανοµένης της πανεπιστηµιακής, Ι. λαµβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι, σύµφωνα µε στοιχεία της Επιτροπής, είναι γνωστές στην ΕΕ περισσότερες από 60 αυτόχθονες κοινότητες στις οποίες οµιλούνται περιφερειακές και µειονοτικές γλώσσες και ότι ο αριθµός αυτός θα υπερδιπλασιαστεί στο πλαίσιο της διεύρυνσης, ΙΑ. ΙΒ. ΙΓ. Ι. ΙΕ. λαµβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι, ενόψει της διεύρυνσης της ΕΕ, µεγάλος αριθµός νέων κοινοτήτων στις οποίες οµιλούνται περιφερειακές και µειονοτικές γλώσσες θα εµπλουτίσει περαιτέρω την γλωσσική και πολιτιστική ποικιλοµορφία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λαµβάνοντας υπόψη ότι στα συµπεράσµατα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου της Κοπεγχάγης, της 21ης και 22ας Ιουνίου 1993, δηλώνεται ότι ο σεβασµός και η προστασία των µειονοτήτων αποτελούν προϋποθέσεις για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λαµβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι ο συνήθης ορισµός της περιφερειακής ή µειονοτικής γλώσσας του Ευρωπαϊκού Χάρτη για τις Περιφερειακές και Μειονοτικές Γλώσσες περιλαµβάνει τις γλώσσες που οµιλούν παραδοσιακά τµήµατα του πληθυσµού ενός κράτους, και όχι τις διαλέκτους της επίσηµης γλώσσας (των επίσηµων γλωσσών), τις γλώσσες των µεταναστών ή τις τεχνητές γλώσσες, λαµβάνοντας υπόψη ότι ο ορισµός γλωσσών ως περιφερειακών και µειονοτικών δεν θα πρέπει να επηρεασθεί από το βαθµό στον οποίο τις υποστηρίζουν οι αντίστοιχες τοπικές και/ή περιφερειακές αρχές, λαµβάνοντας υπόψη ότι η στήριξη των περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών πρέπει να είναι σταθερή και ανεξάρτητη από αλλαγές στο πολιτικό κλίµα, ΙΣΤ. λαµβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι, παρά τις εν µέρει πολύ διαφορετικές κοινωνικές, οικονοµικές και πολιτικές συνθήκες που βρίσκονται στην αφετηρία των ευρωπαϊκών περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών, υπάρχουν πολυάριθµα σηµεία επαφής εντός της ΕΕ που προσδίδουν στο θέµα ευρωπαϊκή διάσταση και το ανάγουν σε ζήτηµα γενικού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, ΙΖ. ΙΗ. ΙΘ. λαµβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι, σε κάποιες από τις κοινότητες αυτές, οι περιφερειακές ή µειονοτικές γλώσσες εκτείνονται πέραν των συνόρων των κρατών µελών, ενώ άλλες κοινότητες είχαν ανέκαθεν πολιτιστικούς και ιστορικούς δεσµούς, λαµβάνοντας υπόψη την αναµφισβήτητη σηµασία αυτών των δεσµών και το γεγονός ότι θα εξακολουθήσουν να προάγονται σε διαπεριφερειακό επίπεδο, σχεδόν το σύνολο αυτών των κοινοτήτων περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών συµµερίζονται το συνεχές ενδιαφέρον για τη διατήρηση και την ανάπτυξη της γλώσσας και του πολιτισµού τους, καθώς και για την αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, λαµβάνοντας υπόψη ότι οι περιφερειακές και µειονοτικές γλώσσες αποτελούν σηµαντική πηγή πολιτιστικού πλούτου και ότι θα πρέπει να προωθείται συνεχώς και σε όλα τα επίπεδα η ενίσχυσή τους, καθώς αποτελούν κοινή πολιτιστική κληρονοµιά,

4 Κ. λαµβάνοντας υπόψη ότι τα µέσα ενηµέρωσης διαδραµατίζουν σηµαντικό ρόλο στη διαφύλαξη και στην προβολή της γνώσης και της χρήσης περιφερειακών και λιγότερο διαδεδοµένων γλωσσών, 1. καλεί την Επιτροπή, βάσει των άρθρων 149, 150, 151 και 308 της Συνθήκης ΕΚ, και σύµφωνα µε τα σχέδια και τα µέσα που επισυνάπτονται στο παράρτηµα, να υποβάλει έως την 31η Μαρτίου 2004 νοµοθετικές προτάσεις σχετικά µε τη γλωσσική πολυµορφία και την εκµάθηση γλωσσών συµπεριλαµβανοµένων των περιφερειακών και των λιγότερο διαδεδοµένων ευρωπαϊκών γλωσσών 2. ζητεί από την Επιτροπή να θέσει, από επιστηµονική άποψη, τα κριτήρια βάσει των οποίων θα ορισθεί, για τους σκοπούς του ενδεχοµένου προγράµµατος για τη γλωσσική ποικιλοµορφία, τι συνιστά µειονοτική ή περιφερειακή γλώσσα 3. θεωρεί ότι, καθόσον η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολουθεί ενιαία στρατηγική στην πολιτική χρηµατοδότησης, ο στόχος της προαγωγής και προστασίας των περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών πρέπει να δηλώνεται σαφώς ως στόχος σε όλα τα προγράµµατα που συνδέονται µε τη βιοµηχανία γλώσσας και περιεχοµένου 4. θεωρεί ότι ο δηµοσιονοµικός αντίκτυπος των δράσεων και των προγραµµάτων που ζητούνται µε τις συστάσεις που προσαρτώνται στο παράρτηµα πρέπει να είναι συµβατός µε την οροφή του κονδυλίου 3, χωρίς αναπρογραµµατισµό των υφισταµένων πολιτικών 5. ζητεί από την Επιτροπή να συνοδεύσει τη µελλοντική της πρωτοβουλία µε αξιολόγηση της πιθανής επικάλυψης των µέτρων σε κεντρικό και αποκεντρωµένο επίπεδο και να υποβάλει πρόταση για τη µεταφορά του απαραίτητου έµψυχου και διοικητικού δυναµικού από τα κέντρα στους σχετικούς φορείς 6. διαπιστώνει ότι οι συστάσεις που προσαρτώνται στο παράρτηµα συνάδουν προς τη θεµελιώδη αρχή της επικουρικότητας και τα θεµελιώδη δικαιώµατα των πολιτών 7. προτείνει, στα πλαίσια της ετήσιας διαδικασίας προϋπολογισµού, να δηµιουργηθεί νέα θέση στο πλαίσιο του άρθρου B3-100 και να διατεθούν οι αντίστοιχοι δηµοσιονοµικοί πόροι 8. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισµα και τις επισυναπτόµενες σε παράρτηµα λεπτοµερείς συστάσεις στην Επιτροπή, στο Συµβούλιο, στη ιακυβερνητική ιάσκεψη, στο Συµβούλιο της Ευρώπης, καθώς και στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Λιγότερο ιαδεδοµένων Γλωσσών.

5 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΑΙΤΟΥΜΕΝΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ A. ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Μετά την επιτυχία που σηµείωσε το Ευρωπαϊκό Έτος Γλωσσών 2001, η Επιτροπή προέβλεψε για το καλοκαίρι του 2003 τη δηµοσίευση προγράµµατος δράσης για την εκµάθηση γλωσσών και τη γλωσσική πολυµορφία, το οποίο θα βασίζεται στους πόρους που διατίθενται για τα τρέχοντα κοινοτικά προγράµµατα και δράσεις. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεωρεί την πρωτοβουλία αυτή σηµαντικό βήµα για την ολοκληρωµένη προσέγγιση του ζητήµατος της προαγωγής της γλωσσοµάθειας και για την ευαισθητοποίηση απέναντι στη γλωσσική και πολιτιστική µας κληρονοµιά. Προς τον σκοπό αυτό, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί να αναληφθούν περαιτέρω ενέργειες. Παράλληλα µε τον ορισµό του 1997 ως Ευρωπαϊκού Έτους κατά του Ρατσισµού, γεγονός που διαδέχτηκαν η δηµιουργία του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Παρακολούθηση του Ρατσισµού και της Ξενοφοβίας καθώς και η υλοποίηση ενός προγράµµατος δράσης για την καταπολέµηση των διακρίσεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί τη διαµόρφωση Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για τη Γλωσσική Πολυµορφία και την Εκµάθηση Γλωσσών καθώς και την καθιέρωση πολυετούς προγράµµατος για τη γλωσσική πολυµορφία και την εκµάθηση γλωσσών, µε αφορµή το Ευρωπαϊκό Έτος Γλωσσών Η Υπηρεσία για τη Γλωσσική Πολυµορφία και την Εκµάθηση Γλωσσών θα πρέπει να υποστηρίζει τις σχετικές εξελίξεις και την εφαρµογή του προγράµµατος δράσης και να λαµβάνει συγκεκριµένα µέτρα, προκειµένου να συµβάλει, µεταξύ άλλων, στην προαγωγή της Ευρώπης των γλωσσών και τη δηµιουργία ευνοϊκού προς τις γλώσσες περιβάλλοντος, καθώς και στην οργάνωση δικτύου για την προαγωγή της γλωσσικής πολυµορφίας λαµβανοµένων υπόψη των ευρωπαϊκών περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών. Τµήµα των οικονοµικών µέσων θα πρέπει να διατεθεί κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο για την ανάληψη συγκεκριµένης δράσης και την προαγωγή των περιφερειακών και λιγότερο διαδεδοµένων ευρωπαϊκών γλωσσών. Στόχος της δράσης αυτής είναι η ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης για την προαγωγή και την προστασία των περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών και πολιτισµών. Πρέπει να τονιστεί, συναφώς, ότι δεν µπορεί να επιδιωχθεί αποτελεσµατικά η επίτευξη αυτού του στόχου χωρίς επαρκή συντονισµό µε τους υφισταµένους µηχανισµούς στο πλαίσιο του Συµβουλίου της Ευρώπης, ενώ συγχρόνως πρέπει να αποφευχθούν η διπλή εργασία ή αλληλεπικάλυψη αρµοδιοτήτων και/ή µέτρων. Ειδικότερα, το σύστηµα παρακολούθησης που έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χάρτη Περιφερειακών και Μειονοτικών Γλωσσών, ο οποίος συνιστά το βασικό κανονιστικό πλαίσιο για τα οικεία ζητήµατα, παρέχει τη δυνατότητα, κυρίως µέσω του έργου της ανεξάρτητης και επιφορτισµένης µε τον έλεγχο της τήρησης του Χάρτη επιτροπής αλλά και χάρη στις διετείς εκθέσεις που εκδίδει η Γενική Γραµµατεία του Συµβουλίου της Ευρώπης, να ορίζει ποιοι είναι οι προβληµατικοί τοµείς, συχνά εγκάρσιοι µε την έννοια ότι αφορούν διάφορες χώρες, και σε ποιους πρέπει να γίνει παρέµβαση κατά προτεραιότητα. Συνεπώς, η δράση του Οργανισµού και της Επιτροπής θα πρέπει να λάβουν υπόψη τα αποτελέσµατα αυτού του ελέγχου κατά τον ορισµό στόχων, χρηµατοδοτικών προσανατολισµών και προτεραιοτήτων, µε τρόπο που να

6 διασφαλίζονται επαρκείς και έγκαιρες παρεµβάσεις στους εν λόγω προβληµατικούς τοµείς (ανάλογες εκτιµήσεις ισχύουν και όσον αφορά τον έλεγχο που πραγµατοποιείται στο πλαίσιο της σύµβασης πλαισίου για την προστασία των εθνικών µειονοτήτων, στο µέτρο που αφορά και τα γλωσσικά θέµατα). εδοµένου ότι η γλωσσική και πολιτιστική µας κληρονοµιά πρόκειται να διαδραµατίσει, κυρίως στα πλαίσια της διευρυµένης Ευρώπης, σηµαντικό ρόλο που δεν πρέπει να υποτιµηθεί, είναι δικαιολογηµένες οι προταθείσες πρωτοβουλίες.

7 B. ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΤΑΘΟΥΝ Σύσταση 1 Ευρωπαϊκός Οργανισµός για τη γλωσσική πολυµορφία και την εκµάθηση γλωσσών I. Νοµική πράξη: Υποβολή νοµοθετικής πρότασης για τη σύσταση Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για τη γλωσσική πολυµορφία και την εκµάθηση γλωσσών, λαµβάνοντας δεόντως υπόψη τις ευρωπαϊκές περιφερειακές και µειονοτικές γλώσσες II. Περιεχόµενο: Λαµβάνοντας υπόψη τα αποτελέσµατα της µελέτης σκοπιµότητας που θα διεξαχθεί από την Επιτροπή σχετικά µε την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την Γλωσσική Πολυµορφία και την Εκµάθηση Γλωσσών, υλοποίηση των µέτρων που προτείνονται στο πρόγραµµα δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προαγωγή της πολυγλωσσίας στην Ευρώπη και δηµιουργία κλίµατος αποδοχής της πολυγλωσσίας, σύσταση δικτύου για την προαγωγή της γλωσσικής πολυµορφίας συµπεριλαµβανοµένων των περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών, συγκέντρωση και καταγραφή των στοιχείων, χωρίς να θίγεται η προστασία των δεδοµένων, σχετικά µε την κατάσταση των µειονοτικών γλωσσών στη διευρυµένη ΕΕ, µε πλήρη σεβασµό των ρυθµίσεων των κρατών µελών για εκπαίδευση στην επίσηµη ή στις επίσηµες γλώσσες τους Σύσταση 2 Πρόγραµµα για τη γλωσσική πολυµορφία (συµπεριλαµβανοµένων των περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών) και την εκµάθηση γλωσσών I. Πράξη: Υποβολή νοµοθετικής πρότασης για την υλοποίηση πολυετούς προγράµµατος για τη γλωσσική πολυµορφία (συµπεριλαµβανοµένων των περιφερειακών, µειονοτικών και µιµικών γλωσσών) και την εκµάθηση γλωσσών ΙΙ. Περιεχόµενο: Θέσπιση συγκεκριµένων χρηµατοδοτικών µέτρων για την προώθηση έργων σχετικών µε τη δηµιουργία ενός φιλικού προς τις γλώσσες περιβάλλοντος, ιδίως εν είδει ανταλλαγής εµπειριών µεταξύ πολύγλωσσων δήµων και περιφερειών και τη διεύρυνση των πλεονεκτηµάτων της εκµάθησης γλωσσών καθώς και για την υποστήριξη των ευρωπαϊκών δικτύων που ασχολούνται µε το συγκεκριµένο θεµατικό τοµέα, λαµβανοµένων υπόψη, κατά τον ορισµό των στόχων και των προτεραιοτήτων όσον αφορά τις περιφερειακές ή µειονοτικές γλώσσες, των αποτελεσµάτων του ελέγχου που πραγµατοποιείται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χάρτη του Συµβουλίου της Ευρώπης για τις Περιφερειακές και Μειονοτικές Γλώσσες Εκτός από τις δύο αυτές κεντρικές δράσεις, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεωρεί ότι, προκειµένου να είναι πλήρες το σχέδιο προαγωγής της γλωσσικής πολυµορφίας και της εκµάθησης γλωσσών καθώς και διαφύλαξης της γλωσσικής πολιτιστικής µας κληρονοµιάς συµπεριλαµβανοµένων των ευρωπαϊκών περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών είναι απαραίτητες οι ακόλουθες δράσεις. Εν προκειµένω, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεωρεί σκόπιµο ότι η Επιτροπή θα πρέπει:

8 1. µε βάση το άρθρο 3, παράγραφος 1, στοιχείο π), της Συνθήκης ΕΚ, να καθιερώσει την προαγωγή της γλωσσικής πολυµορφίας, συµπεριλαµβανοµένων των περιφερειακών ή µειονοτικών γλωσσών, και την εκµάθηση γλωσσών ως µέρος των στόχων των πολιτιστικών και εκπαιδευτικών προγραµµάτων της ΕΕ 2. µε βάση το άρθρο 3, παράγραφος 1, στοιχείο π), της Συνθήκης ΕΚ, να λαµβάνει υπόψη την προαγωγή της γλωσσικής πολυµορφίας, συµπεριλαµβανοµένων των περιφερειακών ή µειονοτικών γλωσσών, και σε άλλα προγράµµατα της ΕΕ, ορίζοντάς την λ.χ. σαφώς ως οµάδα στόχο του προγράµµατος δράσης κατά των διακρίσεων ή στα διαρθρωτικά ταµεία 3. µε βάση το άρθρο 149 της Συνθήκης ΕΚ, να παρέχει πρόσβαση στα προγράµµατα σε όλες τις προτάσεις έργων για όλες τις γλώσσες, είτε περισσότερο είτε λιγότερο διαδεδοµένες 4. εφόσον οι γλώσσες αυτές είναι επίσηµες και χρησιµοποιούνται στα πανεπιστήµια, να τις συµπεριλάβει στην εφαρµογή του προγράµµατος Socrates 5. να λάβει τα κατάλληλα µέτρα ώστε στο µέλλον, κατά την ερµηνεία των άρθρων 149, 150 και 151 της Συνθήκης ΕΚ, να ορισθεί περιεκτική έννοια της γλωσσικής πολυµορφίας 6. µε βάση τα άρθρα 149, παράγραφος 3, της Συνθήκης ΕΚ, και 151, παράγραφος 3, της Συνθήκης ΕΚ, να λαµβάνει επίσηµη ενηµέρωση κατά τακτά διαστήµατα από τη Γραµµατεία του Ευρωπαϊκού Χάρτη για τις Περιφερειακές ή Μειονοτικές Γλώσσες σχετικά µε την πρόοδο της διαδικασίας κύρωσης και τις εξελίξεις ως προς την εφαρµογή του Χάρτη στα κράτη µέλη της ΕΕ 7. µε βάση τα άρθρα 149, παράγραφος 3, της Συνθήκης ΕΚ, και 151, παράγραφος 3, της Συνθήκης ΕΚ, να ενηµερώνεται επισήµως κατά τακτά διαστήµατα µέσω της Γραµµατείας της Σύµβασης Πλαισίου του Συµβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των εθνικών µειονοτήτων σχετικά µε την πρόοδο της διαδικασίας κύρωσης και τις εξελίξεις ως προς την εφαρµογή της Σύµβασης Πλαισίου στα κράτη µέλη της ΕΕ 8. µε βάση το άρθρο 149 της Συνθήκης ΕΚ και στο πλαίσιο της προώθησης της κινητικότητας των διδασκόντων, να προαγάγει την εκπαίδευση δασκάλων των περιφερειακών ή µειονοτικών γλωσσών 9. να υποβάλλει τακτικά εκθέσεις προς την Επιτροπή Πολιτισµού του ΕΚ σχετικά µε το πρόγραµµα δράσης για την εκµάθηση γλωσσών και τη γλωσσική πολυµορφία και την υλοποίησή του 10. µε βάση το άρθρο 6 της Συνθήκης ΕΕ, να λαµβάνει υπόψη την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωµάτων γενικά και την προστασία των µειονοτήτων ειδικότερα, όχι µόνο στο πλαίσιο των εξωτερικών σχέσεων αλλά και στα ίδια τα κράτη µέλη 11. µε βάση το άρθρο 6 της Συνθήκης ΕΕ, να καθιερώσει τακτική παρακολούθηση όσον αφορά την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, συµπεριλαµβανοµένης της προστασίας των µειονοτήτων 12. να συνεχίσει να υποστηρίζει το Ευρωπαϊκό Γραφείο για τις λιγότερο διαδεδοµένες γλώσσες (EBLUL), δίκτυο που εκπροσωπεί κοινότητες που οµιλούν λιγότερο διαδεδοµένες γλώσσες και στα 15 κράτη µέλη της ΕΕ, και τα τρία ακαδηµαϊκά

9 ερευνητικά κέντρα Mercator, ως οργανισµούς γενικού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος που έχουν ως λειτουργία τη διαδικτύωση περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών, να αυξήσει τη χρηµατοδοτική ενίσχυση ώστε να εξασφαλίσει τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη των αρµοδιοτήτων του Γραφείου, και να χρησιµοποιεί τους πόρους του 13. να προαγάγει τη συνεργασία κοινοτήτων περιφερειακών ή µειονοτικών γλωσσών, εφόσον προσλαµβάνει ευρωπαϊκή διάσταση και συνίσταται στη διασυνοριακή συνεργασία (π.χ. MIDAS, EEBA κ.λπ.) 14. κατά τις εκστρατείες προβολής των πολιτικών της ΕΕ, να λαµβάνει δεόντως υπόψη της τις εφηµερίδες που εκδίδονται σε περιφερειακές ή µειονοτικές γλώσσες, συνεκτιµώντας και την πολιτική στάθµιση 15. να προάγει πολιτιστικές δραστηριότητες για παράδειγµα, πολιτιστικά δίκτυα, πολιτιστικές δραστηριότητες, µεταφράσεις κλπ. µε συµµετοχή περιφερειακών ή µειονοτικών γλωσσών 16. να υποστηρίζει τη δηµιουργία δικτύων για τη γλωσσική πολυµορφία και την εκµάθηση γλωσσών στα οποία θα συµµετέχουν, µεταξύ των άλλων, αντιπροσωπευτικοί πολιτικοί και ακαδηµαϊκοί θεσµοί ιδίως όσοι ασχολούνται µε τη χρήση νέων τεχνικών εκµάθησης γλωσσών όπως η λεγόµενη γλωσσική εµβάπτιση και να οργανώνει ετήσιο ενηµερωτικό σεµινάριο µε σκοπό τις προσκλήσεις υποβολής προσφορών για τις γλωσσικές κοινότητες ως οµάδας στόχου. Το Ευρωπαϊκό Γραφείο Λιγότερο ιαδεδοµένων Γλωσσών θα µπορούσε να αναλάβει τη γραµµατειακή υποστήριξη του δικτύου αυτού 17. κατά τον ορισµό στόχων, χρηµατοδοτικών προσανατολισµών και προτεραιοτήτων, να λαµβάνει υπόψη τα αποτελέσµατα του ελέγχου που πραγµατοποιείται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Χάρτη του Συµβουλίου της Ευρώπης για τις Περιφερειακές και Μειονοτικές Γλώσσες και, στο µέτρο που αφορά και τα γλωσσικά θέµατα, τη σύµβαση πλαίσιο του Συµβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των εθνικών µειονοτήτων προς τούτο, θα πρέπει να θεσπισθεί η τακτική συνεργασία µεταξύ των αρµοδίων γραφείων της Επιτροπής και του Συµβουλίου της Ευρώπης 18. να υποστηρίζει φορείς των τοπικών και περιφερειακών αρχών που ασχολούνται µε το γλωσσικό σχεδιασµό για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά µε τις αποτελεσµατικότερες µεθόδους εφαρµογής γλωσσικών πολιτικών 19. να χρησιµοποιήσει τις αρχές και τους στόχους του Χάρτη ως κριτήριο για να αξιολογεί τη συµµόρφωση των υποψηφίων προς ένταξη χωρών µε τις υποχρεώσεις τους ως προς την προστασία των µειονοτήτων τους, όπως αυτές περιγράφονται στα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου του 1993 στην Κοπεγχάγη ότι η ιακυβερνητική ιάσκεψη θα πρέπει: 20. να συµπεριλάβει στις διατάξεις για την κοινοτική δράση στον τοµέα του πολιτισµού σαφή αναφορά στην προώθηση της γλωσσικής ποικιλοµορφίας, συµπεριλαµβανοµένων των περιφερειακών και των µειονοτικών γλωσσών, ως έκφραση πολιτιστικής και γλωσσικής πολυµορφίας 1. Η Κοινότητα, στο πλαίσιο των αρµοδιοτήτων της, σέβεται και προάγει τη γλωσσική πολυµορφία στην Ευρώπη, συµπεριλαµβανοµένων των περιφερειακών ή

10 µειονοτικών γλωσσών, ως έκφραση αυτής της πολυµορφίας, ενθαρρύνοντας τη συνεργασία µεταξύ των κρατών µελών και χρησιµοποιώντας τα κατάλληλα θεσµικά όργανα για την προαγωγή αυτού του στόχου. 2. Η δράση της Κοινότητας περιλαµβάνει ειδικότερα: προώθηση της ανταλλαγής εµπειριών και ορθών πρακτικών διευκόλυνση της συνεργασίας και της διεξαγωγής κοινών έργων µεταξύ κρατικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών ενδεχοµένως, προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας υποστήριξη της συνεργασίας µεταξύ οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών. 3. Η Κοινότητα και τα κράτη µέλη ευνοούν τη συνεργασία µε τους αρµόδιους διεθνείς οργανισµούς για την προώθηση της γλωσσικής πολυµορφίας, ειδικότερα δε µε το Συµβούλιο της Ευρώπης. 4. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να διασφαλίσει ότι δεν εγκρίνονται ή εφαρµόζονται πολιτικές ή µέτρα της ΕΕ που είναι επιζήµιες για τη γλωσσική πολυµορφία της Ευρώπης. 5. Για να συµβάλει στην πραγµατοποίηση των στόχων του παρόντος σηµείου, το Συµβούλιο: αποφασίζοντας σύµφωνα µε τη διαδικασία του άρθρου 251 της Συνθήκης ΕΚ, µετά από διαβούλευση µε την Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, εγκρίνει κατάλληλα µέτρα, χωρίς να εναρµονίζει τις νοµοθετικές και κανονιστικές διατάξεις των κρατών µελών αποφασίζοντας µε ειδική πλειοψηφία, κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής, διατυπώνει συστάσεις. 21. να µεριµνήσει ώστε να συµπεριληφθούν στο άρθρο 13 της Συνθήκης ΕΚ και οι διακρίσεις λόγω γλώσσας 22. να µεριµνήσει για την εισαγωγή της αρχής της ειδικής πλειοψηφίας στον τοµέα του πολιτισµού (άρθρο 151 της Συνθήκης ΕΚ) 23. να µεριµνήσει για την καθιέρωση της υποβολής ετήσιας έκθεσης για το σεβασµό της ρήτρας περί πολυµορφίας που κατοχυρώνει το άρθρο 151, παράγραφος 4, της Συνθήκης ΕΚ. Η έκθεση αυτή θα πρέπει να ασχολείται µε τις επιδράσεις του παραγώγου δικαίου και κατά πόσον αυτό «λαµβάνει υπόψη του τη γλωσσική πολυµορφία, τις εθνικές και περιφερειακές ιδιαιτερότητες καθώς και τις ιδιοµορφίες της πολιτιστικής κληρονοµιάς» των κρατών µελών 24. να µεριµνήσει για την προσθήκη του εξής νέου άρθρου 151α στη Συνθήκη ΕΚ: «Η Κοινότητα, στο πλαίσιο των αρµοδιοτήτων της, σέβεται και προάγει την γλωσσική πολυµορφία στην Ευρώπη και τις περιφερειακές και/ή µειονοτικές γλώσσες που

11 αποτελούν την έκφραση αυτής της ποικιλοµορφίας, ενθαρρύνοντας τη συνεργασία µεταξύ των κρατών µελών και εφαρµόζοντας άλλα κατάλληλα µέσα για την επίτευξη του στόχου αυτού» ότι το ίδιο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να µεριµνά ώστε 25. στις εκθέσεις του ΕΚ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα να λαµβάνεται υπόψη, σε ειδικό σηµείο ή σε ξεχωριστές ειδικές εκθέσεις,η προστασία των µειονοτήτων 26. η Επιτροπή του Πολιτισµού, Νεότητας, Παιδείας, Μέσων Ενηµέρωσης και Αθλητισµού να ενηµερώνεται επισήµως ανά τακτά χρονικά διαστήµατα από το Γραφείο του Ευρωπαϊκού Χάρτη για τις Περιφερειακές ή Μειονοτικές Γλώσσες σχετικά µε την πρόοδο της διαδικασίας κύρωσης και τις εξελίξεις κατά την εφαρµογή του Χάρτη για τις Περιφερειακές ή Μειονοτικές Γλώσσες στα κράτη µέλη της ΕΕ 27. η Επιτροπή του Εξωτερικών Υποθέσεων, Ανθρωπίνων ικαιωµάτων, Κοινής Ασφάλειας και Αµυντικής Πολιτικής να ενηµερώνεται επισήµως ανά τακτά χρονικά διαστήµατα από τη Γραµµατεία της Σύµβασης Πλαισίου του Συµβουλίου της Ευρώπης για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων σχετικά µε την πρόοδο της διαδικασίας κύρωσης και τις εξελίξεις κατά την εφαρµογή της σύµβασης πλαισίου στα κράτη µέλη της ΕΕ ότι τα κράτη µέλη και οι υποψήφιες χώρες θα πρέπει: 28. να κυρώσουν το συντοµότερο δυνατόν, αν δεν το έχουν ήδη πράξει, τον Ευρωπαϊκό Χάρτη του Συµβουλίου της Ευρώπης για τις Περιφερειακές ή Μειονοτικές Γλώσσες και τη Σύµβαση Πλαίσιο του Συµβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των εθνικών µειονοτήτων 29. να συγκεντρώσουν, ως βάση για περαιτέρω µέτρα, αξιόπιστα στοιχεία σχετικά µε εθνικές, γλωσσικές και θρησκευτικές µειονότητες, συµπεριλαµβανοµένων των µεταναστών και των προσφύγων, τις επιδόσεις τους στον οικονοµικό και στον κοινωνικό τοµέα, καθώς και σχετικά µε τη νοµική και την πρακτική κατάσταση των περιφερειακών και µειονοτικών γλωσσών, και να τα αποστείλουν στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τον ρατσισµό και την ξενοφοβία στη Βιέννη ότι το Συµβούλιο θα πρέπει: 30. κατόπιν συµφωνίας µε την Επιτροπή, και όπως ζητήθηκε ήδη µε τη γνωµοδότηση για την έκθεση περί ανθρωπίνων δικαιωµάτων του Συµβουλίου το 1999, να συµπεριλαµβάνει στην ετήσια έκθεσή του σχετικά µε την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωµάτων ανάλυση για την εξέλιξη των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, συµπεριλαµβανοµένων των δικαιωµάτων των εθνικών µειονοτήτων στα επιµέρους κράτη µέλη και λαµβανοµένων υπόψη των αποτελεσµάτων των σχετικών ενεργειών του Συµβουλίου της Ευρώπης, η οποία θα καθιστά εφικτό τον καθορισµό στρατηγικών για τη βελτίωση της συνοχής των δράσεων της εθνικής και της ευρωπαϊκής πολιτικής στον τοµέα αυτόν