Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ

Transcript

1 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Αλεξάνδρα Τσερεμέγκλη Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ Δ/νση Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης ΕΛΟΤ Α.Ε 1

2 Σύντομο ιστορικό (Από τον ΚΕΗΕ στο ΕΛΟΤ HD 384) Παλαιός ΚΕΗΕ (ισχύει από το 1955) Αλλαγές στην τεχνολογία υλικών και συσκευών Αλλαγή στην αντίληψη για τις εγκαταστάσεις γενικότερα Προσαρμογή των Εθνικών Κανονισμών των χωρών της Ε.Ε στις απαιτήσεις των Ευρωπαϊκών Προτύπων Αναγκαιότητα ύπαρξης ενός νέου, σύγχρονου ΚΕΗΕ 2

3 Η Τεχνική Επιτροπή του ΕΛΟΤ ΤΕ 82 Ισομερής εκπροσώπηση όλων των αρμοδίων φορέων (ΕΜΠ, ΔΕΗ, ΥΠΑΝ, ΠΑΝ. ΠΑΤΡΩΝ, Α.Π.Θ, ΤΕΕ, ΣΕΒ, ΒΕΑ, ΠΟΣΕΗ, ΠΕΔΜΗΕΔΕ, ΕΕΤΕΜ, ΠΕΣΕΔΕ) Αντικείμενο εργασιών Ενεργή συμμετοχή στις εργασίες Τυποποίησης της αντίστοιχης Ευρωπαϊκής Επιτροπής της CENELEC Εκπόνηση νέου Προτύπου για τις απαιτήσεις στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις 3

4 Το Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 και η «πληθώρα των παραπομπών» Όλα τα πρότυπα περιέχουν παραπομπές σε άλλα πρότυπα. Τα πρότυπα είναι δυναμικά κείμενα. Εάν αλλάξει κάτι σε κάποιο πρότυπο η αλλαγή αυτή περνά αυτόματα σε όλα τα πρότυπα στα οποία γίνεται παραπομπή στο εν λόγω τροποποιημένο πρότυπο. Οι παραπομπές γίνονται πάντα σε μη χρονολογημένες εκδόσεις των προτύπων. Τα πρότυπα προϊόντων αφορούν τους κατασκευαστές και όχι τους μελετητές ή τους εγκαταστάτες. 4

5 ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΕΛΟΤ HD 384 ΠΡΟΤΥΠΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ -ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΕΛΕΓΧΟΣ & ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ ΑΣΦΑΛΕΣΤΕΡΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΣΤΕΡΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 5

6 Η Υ.Α. Φ.7.5/1816/88 και το υπάρχον τυποποιητικό πλαίσιο σχετικά με τον έλεγχο των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων Η Υ.Α. Φ.7.5/1816/88 προσδιορίζει τα χρονικά διαστήματα μεταξύ των επανελέγχων ανά κατηγορία κτιρίων με βάση τη χρήση τους. Το Μέρος 6 του ΕΛΟΤ HD 384, προδιαγράφει τον τρόπο διενέργειας του ελέγχου. Η Ευρωπαϊκή Προδιαγραφή ES 59009:2000, παραθέτει με λεπτομέρεια τα σημεία ελέγχου μιας οικιακής εγκατάστασης. 6

7 Ευρωπαϊκή Προδιαγραφή ES 59009:2000 Οδηγίες για την επιθεώρηση και τη δοκιμή. Μέθοδος για την καταγραφή των γενικών χαρακτηριστικών της εγκατάστασης, των δικτύων και των φορτίων. Check lists για την επιθεώρηση και τη δοκιμή Πρότυπη φόρμα για την καταγραφή των αποτελεσμάτων. Γενικές πληροφορίες αναφορικά με τις ευθύνες του ιδιοκτήτη, του ενοικιαστή και του εγκαταστάτη. 7

8 Ευρωπαϊκή Προδιαγραφή ES 59009:2000 Οι ευθύνες του εργολήπτη της ηλεκτρικής εγκατάστασης Να ακολουθεί τις απαιτήσεις των προτύπων και κανονισμών. Να καταγράφει και να αναφέρει όλες τις παρατηρούμενες μη συμμορφώσεις της εγκατάστασης με τα πρότυπα και τους κανονισμούς. 8

9 Ευρωπαϊκή Προδιαγραφή ES 59009:2000 Απαιτούμενα προσόντα του ελεγκτή Άριστη γνώση και αποδεδειγμένη εμπειρία σχετική με τη φύση της υπό έλεγχο εγκατάστασης Άριστη γνώση των εθνικών κανονισμών και προτύπων που αφορούν στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις Άριστη γνώση των διαδικασιών ελέγχου που περιλαμβάνονται στους εθνικούς κανονισμούς και πρότυπα Επαρκής εξοπλισμός μέτρησης 9

10 Ευρωπαϊκή Προδιαγραφή ES 59009:2000 Ενδεικτική μέθοδος διενέργειας ελέγχου Περιγραφή της εγκατάστασης Ενδεικτικό πρόγραμμα του ελέγχου Ελάχιστες απαιτούμενες δοκιμές για νέες, και όπου είναι πρακτικά εφαρμόσιμο, υφιστάμενες εγκαταστάσεις Πρότυπη φόρμα καταγραφής των αποτελεσμάτων του ελέγχου 10

11 Ευρωπαϊκή Προδιαγραφή ES 59009:2000 Επανέλεγχος Ο ενοικιαστής ή ο ιδιοκτήτης της εγκατάστασης είναι υπεύθυνος να εξασφαλίζει τη διενέργεια του επανελέγχου της εγκατάστασης στα προβλεπόμενα από τους εθνικούς κανονισμούς χρονικά διαστήματα. Επανέλεγχος, εκτός από τα προβλεπόμενα χρονικά διαστήματα, πρέπει να γίνεται κάθε φορά που η εγκατάσταση αλλάζει ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή. 11

12 Ευρωπαϊκή Προδιαγραφή ES 59009:2000 Διορθωτικές ενέργειες Οι όποιες παραλείψεις, τα όποια σφάλματα και οι όποιες μη συμμορφώσεις αποκαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια του αρχικού ελέγχου πρέπει να διορθωθούν πριν η εγκατάσταση τεθεί σε λειτουργία. Μετά τον επανέλεγχο, πρέπει να παρέχεται πλήρης κατάλογος των μη συμμορφώσεων μαζί με συστάσεις για συγκεκριμένες διορθωτικές ενέργειες. 12

13 ΕΛΕΓΧΟΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Ανομοιομορφία συστημάτων ελέγχου. Αρχικός έλεγχος των εγκαταστάσεων από πιστοποιημένους φορείς ελέγχου (Βέλγιο, Γαλλία, Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Λουξεμβούργο, Πολωνία). Αρχικός έλεγχος των εγκαταστάσεων από πιστοποιημένους εργολήπτες ηλεκτρολόγους (Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία, Ιταλία, Αυστρία, Ελβετία). Απουσία καθεστώτος περιοδικών επανελέγχων για τις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. 13

14 ΕΛΕΓΧΟΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ - 1 Απαίτηση ενός πιστοποιητικού συμμόρφωσης με τα σχετικά πρότυπα, συμπληρωμένο από τον εργολήπτη που πραγματοποίησε την εγκατάσταση Το πιστοποιητικό εγκρίνεται/ σφραγίζεται από τον πιστοποιημένο φορέα ελέγχου πριν από τη σύνδεση στο δίκτυο Ο ανεξάρτητος μη κερδοσκοπικός φορέας που εποπτεύεται από το κράτος είναι ο μόνος υπεύθυνος για την έγκριση του πιστοποιητικού και τη διεξαγωγή δειγματοληπτικών ελέγχων 14

15 ΕΛΕΓΧΟΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ - 2 ΕΡΓΟΛΗΠΤΗΣ ΑΓΟΡΑΖΕΙ, ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΕΙ, ΥΠΟΓΡΑΦΕΙ & ΥΠΟΒΑΛΛΕΙ ΤΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΤΟ ΦΟΡΕΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΦΟΡΕΑΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΝΑΓΚΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ; ΝΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ & ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΠΑΡΟΧΟΣ ΗΛ.ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΟΧΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΕΙ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΝΕΙ ΤΟ ΦΟΡΕΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΣΤΕΛΝΕΙ ΤΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΤΟΝ ΠΕΛΑΤΗ Η ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ ΟΧΙ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ; ΝΑΙ ΕΓΚΡΙΣΗ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΗ ΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ 15

16 ΕΛΕΓΧΟΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ - 1 Ο ηλεκτρολόγος εγκαταστάτης, ο οποίος διαθέτει πιστοποιητικό ασφαλείας (τουλάχιστον 10ετή σχολική φοίτηση, 3.5 χρόνια τεχνική εκπαίδευση επαγγελματικής σχολής για απόκτηση τίτλου βοηθού τεχνίτη, μετέπειτα τουλάχιστον 3ετή πρακτική εξάσκηση για απόκτηση τίτλου πιστοποιητικού ασφαλείας) μπορεί να: Σχεδιάσει Κατασκευάσει Ελέγξει και να Θέσει σε λειτουργία την ηλεκτρική εγκατάσταση 15/11/

17 ΕΛΕΓΧΟΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ - 2 Ο ηλεκτρολόγος εγκαταστάτης με πιστοποιητικό ασφαλείας, εγγράφεται σε μητρώο της εταιρείας παραγωγής ηλεκτρισμού. Έχει την ευθύνη για την τήρηση των προδιαγραφών, έννομων ή υπηρεσιακών την οποία επιβεβαιώνει με την «αίτηση θέσης σε λειτουργία» την οποία συμπληρώνει και καταθέτει ο ίδιος στην υπηρεσία διανομής. Η υπηρεσία διανομής τεκμηριώνει τη διαδικασία ώστε να μπορεί να εξακριβώνεται πάντα ποιος είναι υπεύθυνος για την εγκατάσταση. 17

18 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - 1 Η ηλεκτρική ασφάλεια είναι ένα ζήτημα με κοινωνικές και οικονομικές διαστάσεις και προκειμένου να επιτευχθεί πρέπει να: Λειτουργήσει ένα σύστημα αρχικού ελέγχου και επανελέγχων το οποίο: Να προβλέπει την επίδειξη πρόσφατου πιστοποιητικού κατά την οποιαδήποτε πράξη (αλλαγή ενοικιαστή, αγοραπωλησία κλπ.) Να εκτελείται από επαγγελματίες ελεγκτές (είτε πιστοποιημένα άτομα, είτε ανεξάρτητο φορέα) Να προβλέπει δειγματοληπτικό έλεγχο από ανεξάρτητο φορέα 18

19 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - 2 Η ηλεκτρική ασφάλεια είναι ένα ζήτημα με κοινωνικές και οικονομικές διαστάσεις και προκειμένου να επιτευχθεί πρέπει να: Συμφωνηθεί μεταξύ των αρμοδίων φορέων και να υλοποιηθεί εκστρατεία ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των χρηστών της ηλεκτρικής ενέργειας, επικεντρωμένη σε απλά θέματα ασφάλειας. Να σχεδιαστεί πρόγραμμα εκπαίδευσης των ελεγκτών, αλλά και να εξασφαλιστεί η επιμόρφωση των ηλεκτρολόγων όλων των βαθμίδων επί των απαιτήσεων του νέου προτύπου 19

20 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - 3 Τα αναμενόμενα οφέλη από τις προτεινόμενες δράσεις είναι: Βελτιωμένη ασφάλεια (πρόληψη θανάτων, τραυματισμών και υλικών ζημιών) Μειωμένο συνολικό κόστος συντήρησης της εγκατάστασης Εξοικονόμηση ενέργειας Δημιουργία θέσεων εργασίας με την ενεργοποίηση των υποχρεωτικών ελέγχων από αρμόδια άτομα. 20

21 EKΣΤΡΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ -1 Ποιο είναι το πρόβλημα της μαμάς; Α. Δεν έχει χαρτί στην τουαλέτα; Β. Είναι χάλια τα μαλλιά της; Γ. Το καλώδιο είναι μέσα στο νερό; 21

22 EKΣΤΡΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ - 2 Βρες τα τρία λάθη: Α. Ο σκύλος κοιμάται στο κρεβάτι. Β. Η πρίζα είναι χαλασμένη. Γ. Ο Γιαννάκης βάζει κάτι μέσα στην πρίζα. Δ. Οι πίνακες είναι στραβοί. Ε. Το συρτάρι είναι ανοιχτό. ΣΤ.Το τσιγάρο στο τασάκι είναι αναμμένο. 22

23 EKΣΤΡΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ - 3 Βρες τα τρία λάθη: Α. Το καλώδιο κρέμεται έτσι που μπορεί να το φτάσει το μωρό. Β. Υπάρχουν πολλά μαγνητάκια στο ψυγείο. Γ. Η βρύση είναι ανοιχτή, οι συσκευές στην πρίζα και η μαμά σε άλλο δωμάτιο. Δ. Η πάνα του μωρού είναι λερωμένη. Ε. Οι πρίζες είναι πολύ κοντά στο νερό που τρέχει. 23

24 EKΣΤΡΑΤΕΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ - 4 Βρες τα τρία λάθη: Α. Ο μπαμπάς τραβάει το καλώδιο από την πρίζα. Β. Η γάτα είναι πάνω στον καναπέ. Γ. Υπάρχουν πολλές συσκευές συνδεδεμένες σε μία πρίζα. Δ. Οι πίνακες είναι στραβοί. Ε. Το καλώδιο της λάμπας είναι κρυμμένο κάτω από το χαλί. 24

25 ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ Εντός του Δεκεμβρίου 2005, θα τεθεί σε δημόσια κρίση το Σχέδιο Ελληνικού Προτύπου για τις θεμελιακές γειώσεις. Οι όποιες απορίες, αιτήσεις για διευκρινίσεις κλπ. επί του προτύπου ΕΛΟΤ HD 384 και του εγχειριδίου εφαρμογής του, μπορούν να αποστέλλονται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: Ο ΕΛΟΤ συμμετέχει στην Επιτροπή που συγκροτήθηκε από τη ΓΓΒ του ΥΠΑΝ, για την επεξεργασία θεμάτων σχετικών με τον έλεγχο των εγκαταστάσεων. 25

26 ΠΗΓΕΣ ΧΡΗΣΙΜΑ LINKS CENELEC ES 59009:2000 «Inspection and testing of electrical installations in domestic properties» Towards improved electrical installations in European homes Forum for European Electrical Domestic Safety (FEEDS): : 2004 Παρουσίαση της CONSUEL (ανεξάρτητος φορέας ελέγχου ηλεκτρικών εγκαταστάσεων) στον ΕΛΟΤ. Παρουσίαση του συστήματος ελέγχου ηλεκτρικών εγκαταστάσεων στη Γερμανία στον ΕΛΟΤ, από τον κ. H. Schultke. safety.copperwire.org 26

27 Ευχαριστώ θερμά για την προσοχή σας! 27