Ημερίδα «Οδική Ασφάλεια: Πολιτικές και Εξελίξεις» ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ο ΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΙΕΘΝΩΣ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α

Transcript

1 Ημερίδα «Οδική Ασφάλεια: Πολιτικές και Εξελίξεις» Αθήνα, 19 Μαρτίου 2010 ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ Ο ΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΙΕΘΝΩΣ ΚΑΙ Η ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α Γεώργιος Κανελλαΐδης, Καθηγητής ΕΜΠ Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Σχολή Πολιτικών Μηχανικών Τομέας Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής

2 Προσέγγιση Ασφαλούς Συστήματος εν είναι αποδεκτό σήμερα διεθνώς να σημειώνονται θάνατοι ή σοβαροί τραυματισμοί στην οδική κυκλοφορία. Αναγνωρίζονται η φυσική ευπάθεια του ανθρώπινου σώματος, οι δυνατότητες και οι περιορισμοί καθώς και τα λάθη των χρηστών. Η κύρια ευθύνη για την Οδική Ασφάλεια ανήκει στους αρμόδιους για τον σχεδιασμό και τη λειτουργία του Συστήματος της Οδικής Κυκλοφορίας. Οι υπεύθυνοι μηχανικοί για τον σχεδιασμό και τη λειτουργία των οδών, η βιομηχανία των οχημάτων, η Τροχαία και οι Πολιτικοί είναι υπεύθυνοι για την ασφάλεια του συστήματος. Oι χρήστες είναι υπεύθυνοι για την τήρηση των κανόνων οδικής κυκλοφορίας. 1

3 Η σπουδαιότητα του Στρατηγικού Σχεδιασμού Στο πλαίσιο της προσέγγισης Ασφαλούς Συστήματος προβλέπεται Στρατηγικός Σχεδιασμός με την ανάπτυξη και συντονισμένη εφαρμογή δράσεων Οδικής Ασφάλειας, ορισμένης χρονικής διάρκειας και με συγκεκριμένους ποσοτικούς στόχους. Με την επιτυχή εκπόνηση και εφαρμογή Στρατηγικών Σχεδίων εξασφαλίζονται: δέσμευση της Πολιτείας και επαρκής χρηματοδότηση για την επίτευξη των στόχων εφαρμογή ολοκληρωμένης πολιτικής αποτελεσματικός συντονισμός, παρακολούθηση και αξιολόγηση όλων των δράσεων διαχρονικότητα των προσπαθειών συναίνεση της Κοινωνίας 2

4 Αριθμός νεκρών ανά εκατομμύριο κατοίκων (2008) (EU27) Λιθουανία Πολωνία Ελλάδα Ρουμανία Λετονία Βουλγαρία Σλοβακία Σλοβενία Κύπρος Τσεχία Ουγγαρία Εσθονία Βέλγιο Πορτογαλία Αυστρία Ιταλία Λουξεμβούργο ανία Γαλλία Ισπανία Φινλανδία Ιρλανδία Γερμανία Ολλανδία Ην. Βασίλειο Σουηδία Μάλτα Ευρώπη των 15 Νέα μέλη Πηγή: ETSC 2009

5 Πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την οδική ασφάλεια στα κράτη μέλη ιαχείριση της ασφάλειας στο ιευρωπαϊκό οδικό δίκτυο (Οδηγία 2008/96/ΕΚ). ιασφάλιση ειδικού προϋπολογισμού για την οδική ασφάλεια. Ανεξάρτητη, συστηματική και διερευνητική αξιολόγηση του επιπέδου οδικής ασφάλειας στα κράτη μέλη. Ριζική αναθεώρηση της αρχής της επικουρικότητας (subsidiarity principle) και καθιέρωση μέτρων στο επίπεδο της Ε.Ε. για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας στα κράτη μέλη. 4

6 Αριθμός νεκρών στα οδικά ατυχήματα στην Ελλάδα ( ) στοιχεία Ε.Σ.Υ.Ε. στόχος Ε.Ε. και 2ου Στρατηγικού Σχεδίου Πηγή: ΤΜΣΥ/ΕΜΠ 5

7 Κυριότερες αδυναμίες στην αντιμετώπιση του προβλήματος των οδικών ατυχημάτων στην Ελλάδα εν έχει γίνει κατανοητό ότι η Οδική Ασφάλεια είναι επιστήμη. εν έχει δοθεί προτεραιότητα στην αντιμετώπιση των οδικών ατυχημάτων από την Πολιτεία και την Κοινωνία, ανάλογη με τις σοβαρές απώλειες σε νεκρούς και τραυματίες. Αποτυχία στην ουσιαστική ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών και στην επίτευξη συναίνεσής τους. Κρίσιμος ο ρόλος των ΜΜΕ. Ασάφεια καθηκόντων και ευθυνών στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή των αναγκαίων μέτρων για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας. 6

8 ομή Στρατηγικού Σχεδίου για την Ελλάδα ιακομματική Επιτροπή της Βουλής για την Οδική Ασφάλεια ιυπουργική Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας Συντονισμός, χρηματοδότηση, επικοινωνιακή πολιτική Ειδική Γραμματεία Υποστήριξης ΥΥΜΔ Ασφαλές οδικό περιβάλλον Ασφάλεια του χρήστη της οδού ΥΠΠ Επιτήρηση για την οδική ασφάλεια ΥΕΑΗΔ Αποκεντρωμένες δράσεις οδικής ασφάλειας ΥΥΚΑ Περίθαλψη μετά το ατύχημα ΥΠΔΒΜΘ Κυκλοφοριακή αγωγήεπιμόρφωση στην οδική ασφάλεια Υπουργείο Οικονομικών Υπουργείο Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Αρμόδιες υπηρεσίες άλλων υπουργείων Μη Κυβερνητικοί Φορείς Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Ερευνητικά Ινστιτούτα 7

9 Κυκλοφοριακή αγωγή - Επιμόρφωση στην οδική ασφάλεια (ΥΠ ΒΜΘ) Καθιέρωση ως υποχρεωτικού του μαθήματος της κυκλοφοριακής αγωγής στα σχολεία. Εισαγωγή του μαθήματος της κυκλοφοριακής αγωγής στο πρόγραμμα σπουδών των Παιδαγωγικών Τμημάτων των Πανεπιστημίων. 8

10 9

11 Επιτήρηση οδικής ασφάλειας (ΥΠΠ) Αύξηση της αντικειμενικής και υποκειμενικής πιθανότητας εντοπισμού των παραβάσεων των κανόνων οδικής κυκλοφορίας. Συστηματική επιτήρηση της παραβατικότητας όλων των οχημάτων (ΙΧ, μοτοσυκλέτες, φορτηγά, λεωφορεία). Ανάπτυξη και εφαρμογή συστήματος παρακολούθησης της παραβατικότητας με τακτική δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων: - καταγραφή αριθμού ελέγχων - διαπιστούμενη παραβατικότητα - προσδιορισμός υπάρχουσας παραβατικότητας με ανεξάρτητες έρευνες 10

12 Aσφαλές οδικό περιβάλλον Ασφάλεια των χρηστών της οδού (ΥΥΜ ) Ενσωμάτωση Οδηγίας 2008/96, οργάνωση Υπηρεσιών και διενέργεια συστηματικών Ελέγχων και Eπιθεωρήσεων Οδικής Ασφάλειας. Ανάπτυξη Συστήματος Αξιολόγησης της ασφάλειας του οδικού δικτύου με διεξαγωγή των αναγκαίων ερευνών στην Ελλάδα. Αναβάθμιση της εκπαίδευσης και των εξετάσεων των υποψηφίων οδηγών. Ευαισθητοποίηση ηλικιωμένων οδηγών. 11

13 12

14 ΠροϋποθέσειςγιατηβελτίωσητηςΟδικήςΑσφάλειας Η εκδήλωση ισχυρής πολιτικής βούλησης στο ανώτατο Πολιτειακό και Πολιτικό επίπεδο. Θεσμοθέτηση του Στρατηγικού Σχεδιασμού. Η ανάπτυξη της αίσθησης του επείγοντος. Η ευαισθητοποίηση και η συναίνεση των πολιτών. Η δέσμευση και η ενεργός συμμετοχή όλων των αρμόδιων φορέων. Η συντονισμένη και διαχρονική εφαρμογή, παρακολούθηση και αξιολόγηση των δράσεων οδικής ασφάλειας του Στρατηγικού Σχεδίου. 13