ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. 1 ο ΕΠΑΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ

Transcript

1 ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 1 ο ΕΠΑΛ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ

2 ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη που τα μνημεία της και τα ερείπια της ποικίλης ιστορικής της στρωματογραφίας,βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με το σύγχρονο ιστό.οι αρχαιολογικοί χώροι,τα Βυζαντινά και Οθωμανικά μνημεία της αναπτύσσονται πάνω σε άξονες κάθετους προς τη θάλασσα αποκαλύπτοντας έτσι τις αρχαίες διαδρομές,την οργάνωση και εξέλιξη του ιστού της πόλης μέσα στους αιώνες.στα πλαίσια του προγράμματος αυτού προσπαθήσαμε να περπατήσουμε στα ιστορικά μονοπάτια της πόλης μας,να κάνουμε γνωστά στους μαθητές μας τα μνημεία της και την εξέλιξή τους μέσα στο χρόνο.είναι σημαντικό οι μαθητές μας να κατανοήσουν την ιστορική συνέχεια της πόλης και ν αναπτυχθούν σχέσεις οικειότητας ανάμεσα στα μνημεία και στους κατοίκους της,γιατί μόνο έτσι θα διατηρηθεί η ιστορική μνήμη της πόλης αλλά παράλληλα θα διαφυλαχθεί η προστασία και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντός της.

3 Ακολουθώντας τα ιστορικά και περιβαλλοντικά μονοπάτια της Άνω Πόλης

4 Ξεκινάμε τη βόλτα μας απ τον Λευκό Πύργο Ο Λευκός Πύργος της Θεσσαλονίκης είναι οχυρωματικό έργο οθωμανικής κατασκευής του 15ου αιώνα (χτίστηκε πιθανόν μεταξύ ). Σήμερα θεωρείται χαρακτηριστικό μνημείο της Θεσσαλονίκης και είναι ό,τι έχει σωθεί από την κατεδαφισμένη οθωμανική οχύρωση της πόλης.

5 Κατασκευή Είναι κυλινδρική κατασκευή με ύψος 33,9 μέτρα και διάμετρο 22,7 μέτρα. Έχει έξι ορόφους, οι οποίοι επικοινωνούν με εσωτερικό κλιμακοστάσιο, το οποίο ελίσσεται κοχλιωτά και σε επαφή με τον εξωτερικό τοίχο. Με αυτό τον τρόπο, σε κάθε όροφο υπάρχει μια κεντρική κυκλική αίθουσα διαμέτρου 8,5 μέτρα, με την οποία επικοινωνούν μικρότερα τετράπλευρα δωμάτια, ανοιγμένα στο πάχος του εξωτερικού τοίχου. Ο 6ος όροφος έχει μόνο κεντρική αίθουσα και έξω από αυτήν ένα δώμα με θέα του τοπίου γύρω από τον πύργο. Η ύπαρξη αφοδευτηρίων, τζακιών και καπναγωγών δείχνει πως ο πύργος προοριζόταν όχι μόνο ως αμυντικό έργο αλλά και για στρατιωτικό κατάλυμα.

6 Η θέα από το δώμα του 6 ου ορόφου

7 Η σημαία στο δώμα του 6 ου ορόφου

8 Ονομασίες του Λευκού Πύργου Στην αρχή ονομαζόταν Πύργος του Λέοντος, όπως αναφέρει τουρκική επιγραφή του Από τον 17ο αιώνα και μετά ονομαζόταν ανεπίσημα Φρούριο της Καλαμαριάς και Πύργος των Γενίτσαρων.Μετά την διάλυση του τάγματος των Γενίτσαρων το 1826 αποκτά το όνομα Πύργος του Αίματος, λόγω της λειτουργίας του ως φυλακή μελλοθανάτων και τόπο βασανιστηρίων, τα οποία συχνά εκτελούνταν από τους Γενίτσαρους γεμίζοντας με αίμα τους τοίχους. Το σύγχρονο όνομά του το πήρε όταν ένας εβραίος κατάδικος, ο Nathan Guidili, τον ασβέστωσε με αντάλλαγμα την ελευθερία του το 1891 κι από τότε είναι γνωστός ως Λευκός Πύργος.

9 Αρχική μορφή Γύρω από τον πύργο υπήρχε χαμηλός οκταγωνικός περίβολος (προτείχισμα) με τρεις επίσης οκταγωνικούς πύργους, το οποίο κατεδαφίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα. Ο περίβολος αυτός χρησίμευε κυρίως για να προστατεύει τον Πύργο από τη θάλασσα αλλά θεωρείται πιθανή η χρήση του και για την τοποθέτηση βαρέων πυροβόλων τα οποία θα έλεγχαν την ακτογραμμή και το λιμάνι.

10 Η εξέλιξη του μνημείου μέσα στο χρόνο

11 Ο Λευκός Πύργος χθες - σήμερα

12 Από το 1983 έως το 1985 η Αρχαιολογική Υπηρεσία συντήρησε και αναστήλωσε το μνημείο και το διαμόρφωσε σε εκθεσιακό χώρο. Από το 1985 έως το 1994 λειτούργησε η μόνιμη έκθεση «Θεσσαλονίκη: Ιστορία και Τέχνη». Το 1994 άνοιξε το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού και τα εκθέματα άρχισαν να μεταφέρονται σταδιακά σε αυτό. Το 2001 παρουσιάστηκε στο Λευκό Πύργο η έκθεση «Καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο» στο πλαίσιο του δικτύου τριών εκθέσεων με το γενικό τίτλο «Ώρες Βυζαντίου, Έργα και Ημέρες στο Βυζάντιο». Νεότερη χρήση

13 Εσωτερικός χώρος Λευκού Πύργου

14 Από την επίσκεψή μας στο Λευκό Πύργο στις 11/3/14 στα πλαίσια του περιβαλλοντικού μας προγράμματος

15 Πολιτιστική διαδρομή γραμμή 50 Μετά την επίσκεψη στο Λευκό Πύργο πήραμε το λεωφορείο Νο 50 του ΟΑΣΘ για μια βόλτα στα ιστορικά μνημεία της πόλης μας.

16 Πρώτη στάση στη μονή Βλατάδων Στο βορειοανατολικό άκρο των βυζαντινών τειχών της Θεσσαλονίκης, κοντά σε ένα παλαιολόγειο πύργο και στη μεσαία πύλη της Ακροπόλεως βρίσκεται η Ιερά Μονή Παντοκράτορος των Βλατάδων, η οποία χαρακτηρίζεται ως πατριαρχική, σταυροπηγιακή και βασιλική. Η χρονολογία κτίσεώς του είναι κάπου στο 14ο αιώνα. Το μοναστήρι θα πρέπει να ιδρύθηκε μετά την ενθρόνηση του Αγ. Γρηγορίου Παλαμά στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης.Το μοναστήρι αποκαλείται βασιλικό γιατί ιδρύθηκε κατόπιν χορηγίας της Άννας Παλαιολογίνας και με βασιλικό χρυσόβουλλο.η έκταση μέσα στο περίβολο είναι 11 στρέμματα.

17 Στη Μονή Βλατάδων στο χώρο με τα παγώνια 11/3/14

18 Στη Μονή Βλατάδων στο χώρο με τα παγώνια 11/3/14

19 Πύργος πυροβολικού που χτίστηκε στο τέλος του 15ου αιώνα ή στις αρχές του 16ου. Η ονομασία "πύργος Τριγωνίου" είναι σύγχρονη και προέρχεται από τη βυζαντινή ονομασία του τμήματος αυτού των τειχών. Οι Τούρκοι των ονόμαζαν zincirli kule (πύργο της αλυσίδας) ή kuşaklı Kule (ζωσμένο πύργο), πιθανόν από την διακοσμητική ταινία στην περιφέρειά του. Άνω Πόλη Πύργος Τριγωνίου

20 Από την επίσκεψη στον Πύργο Τριγωνίου

21 Οι μαθητές στην Άνω Πόλη

22 Οι "κήποι του Πασά" είναι ένα πάρκο που δημιουργήθηκε το 1904, η έκταση που καταλαμβάνουν είναι περίπου τ.μ., με έντονη κλίση και θέα προς την πόλη. Σώζονται: ένα σιντριβάνι και γύρω από αυτό μια σήραγγα, μια στέρνα για τη συγκέντρωση του νερού, μια χαμηλή πύλη που οδηγεί σε ένα υπόγειο χώρο και ένα υπερυψωμένο καθιστικό. Όλα τα κτίσματα είναι μικρού μεγέθους με δρομάκια και κλίμακες σε διαφορετικά επίπεδα. Κήποι του Πασά Θεσσαλονίκη

23 Από την επίσκεψή μας στους Κήπους του Πασά

24 Κήποι του Πασά Θεσσαλονίκη

25 Επιστρέφοντας προς το κέντρο επισκεφθήκαμε τη Η Ροτόντα αποτελεί ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα μνημεία της Θεσσαλονίκης. Δημιουργήθηκε τον 4 ο αιώνα. Αποτελούσε τμήμα ενός μεγάλου κτιριακού συγκροτήματος που περιελάμβανε τα ανάκτορα, ένα οκταγωνικό κτίσμα και τον ιππόδρομο που έκτισε ο Kαίσαρας Γαλέριος, όταν στα χρόνια της πρώτης ρωμαϊκής τετραρχίας (γύρω στα 300 μ.χ.) κατέστησε έδρα του την Θεσσαλονίκη. ΡΟΤΟΝΤΑ

26 Η πορεία της Ροτόντας μέσα στο χρόνο Στην ιστορία των 16 αιώνων της άλλαξε ονόματα και χρήσεις, έγινε από ρωμαϊκός ναός, χριστιανικός, μουσουλμανικό τζαμί και πάλι χριστιανικός ναός.σήμερα λειτουργεί ως μουσείο. Έχει διάμετρο 24,50μ.και ύψος 29,80 μ.

27 ΡΟΤΟΝΤΑ ΧΘΕΣ - ΣΗΜΕΡΑ

28 ΡΟΤΟΝΤΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ

29 Η Ροτόντα εν μέσω σύγχρονων κτιρίων σήμερα

30 Είναι φανερή η υποβάθμιση του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου σήμερα παρότι αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.

31 Προσδοκόμενα οφέλη Η ανάγκη του σύγχρονου ανθρώπου για διατήρηση θραυσμάτων του παρελθόντος μέσα στο συνεχές αστικό τοπίο των μεγαλουπόλεων συνδέεται με την ανάγκη του για σύνδεση με το παρελθόν του και τις ρίζες του.το θέμα της διατήρησης, συντήρησης και επανένταξης των αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και ιστορικών συνόλων στα κέντρα των πόλεων είναι ζωτικής σημασίας. Ελπίζουμε με την εργασία αυτή οι μαθητές μας να συνειδητοποίησαν πόσο σημαντικό είναι αυτό.

32 ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Αθανασιάδου Αναστασία,Αποστολούλης Αναστάσιος,Βασιλίδη Αναστασία,Γκιουλιασβίλι Άνι,Καντίου Έλντα,Κοτσιαντωνίου Θωμάς,Λίκα Ελσουΐντα,Μαρτασίδη Όλγα,Μανιάτη Παναγιώτα,Μουρτζούνη Αναστασία,Παπαθανασίου Μαρία,Πασαλίδης Λεωνίδας,Πένγκου Κατερίνα,Σαρδέλη Μαρία,Ταχτσιάνης Αλέξανδρος,Τόσκα Σίντυ,Στεφάνη Μαργαρίτα,Ιβάναϊ Τζούλιο,Ίσκος Νικήτας,Καλαράκης Ιωάννης,Καλογιάννη Αναστασία,Καραπετιάν Αρμάν,Καρατσέλι Δαμιανό,Καραχατζής Ραφαήλ- Απόστολος,Κοπαλίδης Νικόλαος,Κοτζέρι Έρτι, Κυριακίδου Χαρίκλεια, Λύπε Γιώργο,Μαμουλασβίλι Νίνα,Μαρούλης Ζαφείρης. ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ: κ.γιουβανούδη Αλεξάνδρα κ.μουρατίδου Καλλιόπη Συμμετέχει η κ.κοσμίδου Δέσποινα