рметті студент! Мамандыты атауы Жауап парағыны 6-9 секторларындағы пəндер реті 5В «Гидрология» 1. Жалпы гидрология 2. #зендер гидрометриясы

Transcript

1 рметті студент! 2018 жылы «Жаратылыстану ғылымдары - 2» бағытындағы мамандытар тобыны бітіруші курс студенттеріне Оу жетістіктерін сырттай бағалау 4 пəн бойынша ткізіледі. Жауап парашасын з мамандығыызды пəндері бойынша кестеде крсетілген орын тəртібімен толтырыыз. Маманды шифры Мамандыты атауы Жауап парағыны 6-9 секторларындағы пəндер реті 5В «Гидрология» 1. Жалпы гидрология 2. #зендер гидрометриясы 3. Жалпы жəне зендер гидравликасы 4. Гидрологиялы апараттарды математикалы деу əдістері 1. С&ра кітапшасындағы тестер келесі пəндерден т&рады: 1. Жалпы гидрология 2. #зендер гидрометриясы 3. Жалпы жəне зендер гидравликасы 4. Гидрологиялы апараттарды математикалы деу əдістері 2. Тестілеу уаыты минут. Тестіленуші (шін тапсырма саны тест тапсырмалары. 3. Тадаған жауапты жауап парағындағы пəнге сəйкес секторды тиісті дгелекшесін толы бояу арылы белгілеу керек. 4. Есептеу ж&мыстары (шін с&ра кітапшасыны бос орындарын пайдалануға болады. 5. Жауап парағында крсетілген секторларды м&ият толтыру керек. 6. Тест аяталғаннан кейін с&ра кітапшасы мен жауап парағын аудитория кезекшісіне ткізу ажет. 2

2 7. - С&ра кітапшасын ауыстыруға; - С&ра кітапшасын аудиториядан шығаруға; - Анытама материалдарын, калькуляторды, сздікті, &ялы телефонды олдануға ата тиым салынады! 8. Студент тест тапсырмаларында берілген жауап н&саларынан болжалған д&рыс жауапты барлығын белгілеп, толы жауап беруі керек. Толы жауапты тадаған жағдайда студент е жоғары 2 балл жинайды. Жіберілген ате (шін 1 балл кемітіледі. Студент д&рыс емес жауапты тадаса немесе д&рыс жауапты тадамаса ателік болып есептеледі. 3

3 62 Жалпы гидрология Жалпы гидрология 1.,р адам басына шаанда сумен жасы амтамасыз етілген алғашы материктер: A) Антарктида B) Солт. Америка C) Австралия мен Океания D) Жер шары E) Африка F) Еуропа G) От. Америка 2. Суды орғау келесі əрекеттерге негізделген: A) су орларын тасымалдауға B) су орларында балы сіуге C) су орларын тазалауға D) су орларын реакрация масатына пайдалануға E) су орларын су энергетикасында пайдалануға F) су орларыны жай-к(йін жасартуға G) су орларын сатауға 3. #зендегі гидрологиялы баылау жасауға &йғарылған орын келесі шарттарды анағаттандыруы тиіс: A) баылау ж(ргізуге ығайлы болуы B) здігінен жазатын аспапты болуы C) байланыс ж(йесіні болуы D) (лкен аймаа репрезентативті болуы E) елді мекенге жаын орналасуы 4. Трансшекаралы болып табылатын зендер: A) Арыс B) Шу C) 0орғас D) 0аратал E) Н&ра 5. 0азастанны ірі трансшекаралы зендері: A) Жем B) Іле C) Каратал D) Торғай E) Ертіс 4

4 62 Жалпы гидрология 6. М&хит табаныны басты элементтері: A) м&хит ш&ғылдары B) м&хит аралдары C) м&хит пен теізді шекарасы D) материктік беткей E) м&хит жағалауы F) шельф G) м&хитты орташа дегейі 7. М&хит суларыны &рамында болатын т&здар: A) карбонаттар B) иодидтер C) титанидтер D) хлоридтер E) ренийдтер F) фторидтер 8. Су оймасына жер астымен келетін суларды кздері: A) б&латар B) тегеурінді( напорные) сулар C) минералды сулар D) грунт суы E) аллювиалды сулар 9. Кл сулары ионды &рамы бойынша келесідей блінеді: A) сутекті B) фторлы C) хлорлы D) темірлі E) сульфатты 10. 0азастанны таулы м&здытарыны клемі бойынша е ірілері: A) 0азастанды Алтай B) К(нгей Алатауы C) Талас Алатауы D) Тарбоғатай E) Сауыр F) Іле Алатауы 5

5 62 Жалпы гидрология 11. М&здытарды &рамына енеді: A) т(йіршікті ар B) б&рша C) жабыр суы D) ылау E) компакт м&з 12. Батпатар: A) ағынды су режимі бар ылғалды жер учаскесі B) алыдығы 5 см-ден кем торф абаты бар аз ылғалды жер учаскесі C) торф абаты мен сімдіктерді ерекше т(рлері алыптасан жер бедеріні аса ылғалды аймағы D) т&рып алған су режимі бар аса ылғалды жер учаскесі E) сімдіктерді жалпы т(рлері алыптасан жер бедеріні тмен ылғалды жер аймағы F) алыдығы 10 см-ден кем торф абаты бар аса ылғалды жер учаскесі G) сімдіктерді ерекше т(рлері бар тмен ылғалды жер учаскесі 13. ТМД-ны e ірі батпа массивтеріні орналасу жері: A) Латвияда B) Украина C) Арменияда D) Казастанда E) 0иыр Шығыста 14. Тменде крсетілген зендерді атыраулары эстуарий т(рінде болып келген: A) Дон B) Обь C) Еділ D) Енисей E) Нева F),мурдария G) Днепр 15. #зен желісі &рылымыны жоғарғы буындары: A) дельта B) олат C) атырау D) эстуарий E) саға F) ағар 6

6 62 Жалпы гидрология 16. Жер асты суларына жатпайды: A) грунт суы B) карст сулары C) жабыр сулары D) б&ла сулары E) арасу 17. #зендерді жер асты суларымен байланыстарыны т(рлерін атаыз: A) маусымды гидравликалы байланысты B) тегеурінсіз байланысты C) əрашан байланысты D) гидравликалы байланысты E) маусымды тегеурінді байланысты F) тегеурінді байланысты G) гидравликалы байланыссыз 18. Таулы аудандарда кездесетін ағарларды т(рлері: A) астау тəрізді B) шатал C) конус тəрізді D) трапецияға &сас E) жарты шар тəрізді F) спираль тəрізді 19. #зен ағарыны кемері: A) арнаны тере ш&ырлы жерлері B) т(птік рельефті сынуы, яғни тередікті к(рт згеруіні жоғарғы жəне тменгі жағы C) беткейді ағарды т(бімен абысуы D) ескі арнадан жайылмалы террасаға туі E) тередіктерді к(рт т(суінен сатыларды пайда болуы F) ағар беткейлеріні оршаған жермен абысуы 20. Бифуркация &былысыны мəні: A) зен зіні жарты жолын жер астымен ж(руі B) клден су екі алапа блінеді C) беткеймен ағатын зен жоғары жатағы ағындыны зіне осып алады D) жеке су жинау алаптары бар екі зенні бір бірімен арналары арылы байланысы E) клге екі алаптан екі зен &йған жағдай F) зен екіге блініп, бір тармағы баса зенмен осылады 7

7 62 Жалпы гидрология 21. #зендер желісі жо аудандар: A) 0ызыл&м B) Жетісу C) Т&ран D) Сарыара E) 0ара&м F) Бетпадала 22. Сəуір айыны орташа cу шығыны (тімі) 10 м 3 / с, алап ауданы км. Айлы ағынды клемін, ағынды модулін жəне ағынды абатын анытаыз: A) 0,26 B) 0,05 C) 0,045 D) 13,0 E) 6,0 F) 15,0 G) 20,0 23. Шези формуласындағы v = C R IС коэффициенті келесі эмпирикалы формулалармен аныталады: A) Маннинг B) Рейнольдс C) Бернулли D) Ньютон E) Павловский F) Базен 24. Су тасу: A) жыл сайын бір мезгілде айталанып отырады B) жылды кез келген мезгілінде орнайды C) толындар туғызады D) су тімі ыса уаытта ктеріледі E) жылда бірнеше рет айталанады F) нсер жабырдан орнайды 8

8 62 Жалпы гидрология 25. Б&л ғалымдар зендерді коректенуі бойынша жіктеуін жасады: A) Львович М.Л. B) Зайков В.Д. C) Соколовский Д.Л. D) Болдырев В.М. E) Гальперин Р. И. F) Давыдов G) Достай&лы Ж. Жалпы гидрология ПНІ БОЙЫНША СЫНА АЯТАЛДЫ 9

9 62 #зендер гидрометриясы &зендер гидрометриясы 1. #зендерді тменгі ағысында: A) жуып-шаю əрекеті артады B) тасындылар аз шоғырланады C) ағысты еістігі артады D) арнасы тарылады E) арнасы кеейеді 2. Гидрометрия саласы айналысады: A) табиғаттағы суларды физикалы асиеттерімен B) су ресурстарын ысырапсыз пайдалану &рылғыларымен C) су нысандарыны режимін баылау əдістерімен D) су режимін баылауда олданылатын &рал жабдытармен E) с&йытытарды озғалыс задарын F) су &рамы жəне кеістікте згеруін зерттеумен 3. Ағынны негізгі гидравликалы элементі болып табылатын су тімі мəнін анытауда олданылатын параметрлер: A) арна иірімділігі B) тасындылар лшемі C) су беті еістігі D) орташа жылдамды E) арнаны ауданы 4. Арнаны (ағысты) клдене имасы арылы белгілі мерзімде ағып ткен суды клемі: A) су тімі B) су беті еістігіні параметрі C) су ағысыны жылдамдығы D) су лшеуіш бекетіні графиктік нлі E) су жылдамдығы F) су дегейі 5. Су тімін лшеуді негізгі əдістері: A) аудан-жылдамды B) гидрометриялы C) гидротехникалы D) гидрологиялы E) гидрологиялы бекет F) физикалы, химиялы 10

10 62 #зендер гидрометриясы 6. Су режиміні негізгі сипаттамалары: A) ағыс жылдамдығы B) суды млдірлігі C) суды т&здылығы D) ағын клемі E) орташа айлы тім F) тасындылар тімі 7. Су кзіні маызды элементтеріні бірі су дегейі, оған тəуелді элементтер: A) ағыс жылдамдығы, су шығыны B) зен &зындығы, иреледігі C) су имасыны ауданы, еістік D) су имасыны ауданы, еістік E) тасындылар тімі F) е кп тім, е аз тім 8.,рбір гидрологиялы бекет дегейіні биіктігін лшеу &ралдары: A) зі жазатын аспап B) механикалы C) рейка D) ада E) эхолот F) лот G) т&раты 9. Тасындылар мен мен т(п шгінділеріне т&раты зертханада ж(ргізілетін ж&мыстар: A) фракцияларды іріктеу B) тасындыларды буып-т(йіп зертханаға жеткізу C) сынамадағы тасындыларды млшерін анытау D) ж(збе тасындылар мен т(п шгінділерін фракцияларға жіктеу E) грунт &рылымын зерделеу F) су сынамасынан бліп алу G) тасындыларды &рғату 10. Тасындылар мен т(п шгінділеріні сынамаларын деу ж&мыстары: A) сынаманы буып т(ю B) сынаманы жуып шаю C) сынаманы млшерлеу D) тасындыларды кептіру E) фракцияларға жіктеу F) су сынамасынан бліп алу 11

11 62 #зендер гидрометриясы 11. Су кзіні тазалығын сатау масатында ж(ргізілетін шаралар: A) сумен амтамасыз етуді айналымды тəсілін енгізу B) су орғау шараларын арастыру жəне іске асыру C) су эрозиясынан сатау жəне орғау шараларын олдану D) суларды (немі баылауда &стау тəсілін енгізу E) неркəсіптік ағындыларды толы тазалануын амтамасыз ету 12. Суды т&здылығын айындайтын топ: A) гидрокарбонаттар B) сульфаттар C) минералды заттар D) микроэлементтер E) органикалы заттар F) биогендік заттар G) еріген заттар 13. Табиғи суларды млдірлігі байланысты: A) температурасына B) коллоидты оспаларға C) алыма заттарға D) еріген заттарға E) ж(збе заттарға 14. Гидрометрияда электродты датчиктер олданылады: A) дистанциялы дегей лшеуіште B) Вентури т(тігінде C) аудан-жылдамдыта D) дегейдi дикреттi (жазып алу) мəнін анытауда E) су тередігін анытауда 15. Автоматтандырылған ондырғыларда суды дегейiн лшеу ж(ргізу датчиктері: A) алытылы B) электродты C) эхолот D) айналмалы E) дистанциялы F) акустикалы G) зі жазғыш 12

12 62 #зендер гидрометриясы 16. Лабораториялы жəне ндірістік жағдайда су дегейі, арыны мен ысымы лшенеді: A) ламниграф B) профилограф C) мареограф D) монометр E) лшеуіш ине F) пъезометр 17. #зенні ысты режим кезеіні блікке блінуі: A) ар кшкіні B) се ж(ру C) тасын су D) абляция E) конденсация F) м&з&рсау G) зенні атуы 18. Ағынды клеміні лшем бірлігі: A) м 3 /тəу B) м 3 /с C) л/с D) т/м 2 E) км 3 /жыл 19. Ағыс жылдамдығы ағыс бойынша т&расыз, сондытанда жылдамды мəндері аныталады: A) орталанған B) е жоғары C) е тмен D) орташа E) лездік F) орталанған жергілікті 13

13 62 #зендер гидрометриясы 20.,лемдік м&хит, &рлыты шеткі айматары жəне жер шары (шін су тедестігі: A) ЕМ = ХМ B) ЕM + Е К + Е m = Х М + Х К + Х m C) ЕМ = ХМ + У D) ЕК = ХК + У E) ЕК + Еm = ХК + Х m F) ЕМ + Е К = Х М + Х К Е = X G) m m 21. Талдау амтамасыздығы ординаталарын жəне гидрологиялы сипаттамаларды есептік мəндерін анытағанда болуы м(мкін жағдайлар: A) метерологиялы баылау мəліметтері жеткілікті B) гидрометриялы баылау мəліметтері м(лде жо C) метерологиялы баылау мəліметтері жеткіліксіз D) метерологиялы баылау мəліметтері м(лдем жо E) гидрологиялы болжау мəліметтері жо F) гидрометриялы баылау мəліметтері жеткілікті G) гидрологиялы болжау мəліметтері бар 22. Суларды мемлекеттік есепке алу: A) кл жағасында орналасан бекеттер желісі B) су пайдаланудағы ағымды тексеру C) су сапасына баылау ж(ргізу ызметі D) тек ана арнайы жəне гидрологиялы бекеттер желісі E) жер беті жəне жер асты суларын жəне оларды пайдаланылуын есепке алып отыратын гидрометеорологиялы станциялар мен бекеттер желісі F) жер беті суларын жəне оларды пайдаланылуын есепке алып отыратын гидрометеорологиялы станциялар мен бекеттер желісі G) есептеу орталытарыны желісі 14

14 62 #зендер гидрометриясы 23. Алаптағы кл, батпа жəне орманны кездесуіні ағынға əсерін бағалау (шін аныталуға тиіс коэффициенттер: A) К = f K F B) К = f б F L C) K = l D) h i К = h 0 Q i E) К = Q 0 M F) К = i М #зенні(ш жармасындағы еістігі (I-I жарма H = 4м, L = 12км )), (II-II жарма H = 5м, L = 20км ), (III-III жарма H = 6м, L = 28км ) те: A) 0,00015 B) 0,00025 C) 0,0005 D) 0,00045 E) 0, «Гидрометызметті» гидрологиялы бекеттер желісінде гидрометриялы лшеу əдістемесіні бірығайлығын амтамасыз ететін баспалар: A) Гидрометеорологиялы &ралдар мен &рылғылар бойынша анытамалытар B) Г/метстанциялар мен бекеттерде гидрометеорологиялы лшеу ж&мыстарына ойылатын бірығай талаптардан т&ратын баспа C) Гидрометриядан оулытар D) Гидрометеорологиялы станциялар мен бекеттерге н&саулы E) «Негізгі гидрологиялы сипаттамалар» (ОГХ) баспасы &зендер гидрометриясы ПНІ БОЙЫНША СЫНА АЯТАЛДЫ 15

15 62 Жалпы жəне зендер гидравликасы Жалпы жəне *зендер гидравликасы 1. ωυ = constажырамайтын тедеуін озғалысты барлы имыл ималарда баяу згеретін шарттарын олдану керек: A) арастырылып отырған аумата б(йірлік су кету болмағанда B) т&раты озғалыс C) арастырылып отырған аумата б(йірлік су келу болмағанда D) т&расыз озғалыс E) с&йыты т&тырсыз 2. Идеалды с&йыты деп атайды: A) т&тырлы болмағанда B) сығылатын, кеейетін C) абсолютті сығылмайтын, кееймейтін D) табиғатта бар E) табиғатта кездеспейтін, теориялы шешімдер мен зерттеулерді атарын азайту жəне оайландыру (шін шартты т(рде абылданған 3. 0азіргі тадағы гидравлика негіздерін алаған ғалымдар: A) Н.Н. Павловский B) Б.А. Бахметев C) И. Ньютон D) Д. Бернулли E) Л. Эйлер 4. С&йытыты т&раты озғалысы деп аталады, егер озғалыс кезінде келесі шарттар орындалса: A) ағыс жылдамдығы &зына бойымен згереді B) жылдамдытар эпюрасыны пішіні жəне оны ауданы ағысты &зына бойымен згермейді C) ағыс (шін h, ω,v,q &зына бойымен згермейді D) арнаны осы н(ктесінде жылдамды уаыт ішінде згереді E) озғалыс (немі біралыпты болып табылады 5. С&йыты озғалысыны турбулентті режимінде келесі &былыстар байалады: A) жылдамды л(пілділігі болмайды B) ысымны л(пілділігі болады C) жылдамдытар мен ысымдарды л(пілділігі болмайды D) жылдамды л(пілділігі бар болады E) атпарлы озғалыс F) жылдамды л(пілділігі бар болады, ал ысымдарды л(пілділігі болмайды 16

16 62 Жалпы жəне зендер гидравликасы 6. С&йытыты т&раcыз озғалысы деп озғалыс кезінде келесі шарттар орындалса: A) арнаны осы н(ктесінде ысым уаыт ішінде згермейді B) ағысты имыл имасы &зына бойымен біркелкі C) арнаны осы н(ктесінде жылдамды уаыт ішінде згермейді D) ағысты гидродинамикалы сипаттамалары уаыт жəне кеістік ішінде згермейді E) арнаны осы н(ктесінде ысым мен жылдамды уаыт ішінде згермейді F) орташа жылдамды уаыт те згереді G) ысым мен жылдамды кеістік координаталары ғана емес, уаыта байланысты да згеріп отырады 7. Турбуленттілікті жартылай эмпирикалы теориясыны негізін &рушылар: A) Л. Карман B) Р.Р. Чугаев C) Л. Эйлер D) Д. Бернулли E) Тейлор F) Л. Прандтль 8. Арнаны су т(біне арай келесі т(рлерге бледі : A) призматикалы емес B) симметриялы емес C) горизонталды D) симметриялы E) &рама F) призматикалы 9. Б.А. Бахметевті тəсілі бойынша ( 0) i біралыпты озғалысты жиынты дифференциалды тедеуі жағдайында олданатын тəуелділіктер мен шектеулер: A) Таулы зендерді арналары B) Cшб&рышты, трапециалды арналар C) Бахметевті крсеткіш тəуелділігі D) Форхгеймерді тəуелділігі E) 0&рама арналар F) Жазы зендерді арналары G) 0имыл имасыны кескіні т&йы арналар 17

17 62 Жалпы жəне зендер гидравликасы 10. Біралыпты озғалыс кезінде ашы каналдарды гидравликалы есептеуге ойылатын талаптары тмендегідей аныталуы м(мкін: A) гидравликалы еістікпен B) пьезометриялы еістікпен C) шыланған периметрмен D) каналды лшемімен (т(бі бойынша каналды тередігі мен ені) E) су т(біні ажет еістігімен F) су тімдерімен (каналдарды ткізу м(мкіндігімен) 11. Каналдағы біралыпты озғалысты есептеуде олданылатын негізгі тəуелділіктер: A) Шези формуласы B) Дарси-Вейсбах формуласы C) Н.Н. Павловский формуласы D) Маннинг формуласы E) Вейсбах формуласы F) Борд теоремасы 12. 0иманы меншікті энергиясыны графигі Э = f ( h) т&раты су тімі кезінде, арнаны осы имыл имадан ту кезінде тмендегідей исыпен сипатталады: A) Э h min сыни тередігі сəйкес келеді B) h 0&мтылғанда, жоғарғы тармағы C) Э = f ( h) исығыны минимумы болмайды D) h &мтылғанда, тменгі тармағы E) исыты жоғарғы тармағы, ол биссектриса болып табылады 13. Каналдағы ағысты имыл имасыны гидравликалы элементтері: A) &зынды B) пьезометриялы еістік C) (сті жатан ағысты ені D) гидравликалы еістік E) гидравликалы радиус 14. Гидравликалы есептеулерде əр т(рлі типті суағарлар (шін бастапы т(рлі жағдайларда тмендегілерді анытауға болады : A) берілген суағарды су тімін B) суағарды биіктігін C) суағарды енін D) Рейнольдс санын E) тіреуіштерді енін F) Дарси коэффициентін G) Шези коэффициентін 18

18 62 Жалпы жəне зендер гидравликасы 15. Кіші саылаудан атмосфераға ( H = const ) с&йыты кету кезінде сыздытаған ағысты келесі т(рлерін ажыратады: A) сыздытаған ағысты толы ысу B) сыздытаған ағыс ысылмайды C) сыздытаған ағысты басым ысу D) сыздытаған ағысты толымсыз ысу E) сыздытаған ағысты салыстырмалы ысу F) сыздытаған ағысты жетілген жəне жетілмеген ысу 16. Саылаулар с&йытыты кету кезінде тмендегі т(рлерге классификацияланады: A) сыздытаған ағысты ысылу шарты: толы жəне толымсыз ысу, жетілген жəне жетілмеген ысу B) саылауды ауданы C) пішіндері: кіші, (лкен D) шыланған периметрді шамасы E) гидравликалы радиус шамалары F) с&йыты кету жылдамдығы 17. Cуағар: A) су ағып тетін абырғадағы тегеурінді саылауы B) ағысты ысатын бгет C) су ағып тетін ағысты ысатын бгет D) əр т(рлі н(ктелерде геометриялы тегеурін H = const болатын саылау E) су ағып тетін абырғадағы тегеурінсіз саылау F) саылау арылы суды тасталуы ағысты еркін бетінен болатын гидротехникалы имараттағы &рылғы G) кез келген тегеурінді саылау 18. θ ( h) секіріс функциясыны исығы тмендегі асиеттерге ие: A) h кезінде θ ( h) шамасы 0-ге &мтылмайды B) ' hжəне ' ' C) θ ( h) айындайды D) 0 E) ' h абысан тередіктерге θ ( h) шамасы те емес исығыны тменгі тармағы ағысты тынышты жағдайын h кезінде θ ( h) h жəне абысан тередіктерге θ ( h) h, h кезінде θ ( h) F) 0 шамасы 0-ге &мтылмайды шамасы те шамасы шексіздікке &мтылады 19

19 62 Жалпы жəне зендер гидравликасы 19. Тіктртб&рышты горизонтальды арна ішінде жасалған секірісті &зындығы эмпирикалы формулалар арылы табылады: A) Блазиус B) Шези C) Сафранец D) Дарси-Вейсбах E) Н.Н. Павловский 20. Энергия шіргіштерді аналитикалы немесе графиктер кмегімен гидравликалы есептеген уаытта оны келесі пішіндерін анытайды: A) арнайы энергия шіргіштерді &зындығын B) арнайы энергия шіргіштерді биіктігін C) абырғаны орналасу орнын D) суармалы (водобойная) &дыты тередігін E) суармалы (водобойная) абырғаны биіктігін 21. Энергияны шіру (шін тменгі бьефте &рылатын &рылғыларды энергия шіргіштер деп атайды, оларды т(рлері: A) &ды B) толын соғатын абырға (прибойная стенка) C) суармалы абырғасы (водобойная стенка) D) жағалы &ды E) к(рделі типті суармалы (водобойный) &дығы F) абырға 22. Т&расыз тегеурінсіз озғалысты дифференциалды тедеуі тмендегі тедеулермен сипатталады: A) Динамикалы тепе тедік тедеуі B) Сен Венан тедеуі C) Б.А. Бахметев тедеуі D) Эйлер тедеуі E) Гидравликалы секіріс тедеуі F) Н.Н. Павловский тедеуі G) Ажырамайтын тедеуі 20

20 62 Жалпы жəне зендер гидравликасы 23. Cен Венан тедеуі имасы тікб&рышты призматикалы арналар (шін келесі жағдайларда шешіледі: A) с&йыты идеалды B) тедеуде шешкенде тегеурінні шығынын есепке алмайды, т(птік еістік нлге те C) с&йыты шынайы D) с&йыты идеалды жəне тедеуді шешкенде тегеурінні &зына бойы шығынын есепке алмайды E) с&йыты идеалды жəне тедеуді шешкенде тегеурінні &зына бойы шығынын есепке алады F) с&йыты шынайы i > 0 G) с&йыты шынайы жəне тедеуді шешкенде тегеурінні &зына бойы шығынын есепке алмайды 24. Арынсыз біралыпсыз озғалыс жағдайлары: A) Толысу толыны жағдайы B) 0айту толыны жағдайы, тгілу толыны жағдайы C) Тіреме толын жағдайы D) Толтыру толыны жағдайы E) О толын жағдайы F) Теріс толын жағдайы G) Жоғары бағытталған толын жағдайы 25. С&йытыты баяу озғалысы дегеніміз еркін бетте жасанды алыптасан андай да бір ауыту жағдайындағы озғалыс: A) Ағыс бойынша тмен бағытталатын B) 0&йын тəрізді жəне исы сызыты таралатын C) 0арама-арсы бағытта таралатын D) 0&йын тəрізді таралатын E) Ағыс бойынша жоғары бағытталатын F) 0исы сызыты таралатын G) Ағыс бойынша жоғары жəне тмен бағытталатын Жалпы жəне *зендер гидравликасы ПНІ БОЙЫНША СЫНА АЯТАЛДЫ 21

21 62 Гидрологиялы апараттарды математикалы деу əдістері Гидрологиялы апараттарды математикалы *деу əдістері 1. Курсты масаты мен міндеттері: A) гидрологиялы процестерді зара байланысын табу B) ағынны санды сипаттамаларын бағалау C) ағынны сапалы сипаттамаларын табу D) су нысандарыны келешектегі жағдайын талдау E) су нысандарыны ткен жағдайын талдау F) ағынны алыптасу факторларын (йрену G) ағын процесіні (лестірім заын (йрету 2. Кездейсо шамалар задылытарын зерттеу мəселелерін шешуде олданылады: A) Гумбель (лестірімі B) #лшеулер ателігін талдау C) 0алыпты (лестірім заы D) Пирсон (лестірімі E) Пуассон заы 3. Логарифмдік алыпты исыты т&рғызу шарттары: A) бастапы атарды логарифмдеу B) ытималды тығызды сипатталады C) теориялы амтамасызды исығын т&рғызу D) е жоғарғы ағын аныталады E) екі реттік логарифмдеу F) (лестірім исығы т&рғызылады 4. Эмпирикалы мəліметтер теориялы (лестірімге сəйкес деген гипотеза абылданбайды χ 5% = 1, 26 : A) χ 2 = 9, 21 B) χ 2 = 11, 0 C) χ 2 = 15, 2 D) χ 2 = 14, 7 E) χ 2 = 11, 5 5. Гидрологиялы есептеулер мен болжаулардағы мəнділік дегейі, %: A) 2,5 B) 12 C) 5 D) 15 E) 10 F) 1 22

22 62 Гидрологиялы апараттарды математикалы деу əдістері 6. Бірнеше дисперсияны біртектілігіне баға беруде пайдаланылады: A) Тадама мəндеріні орташаланған айырмасы B) Бартлет критерийі C) Орташа квадратты ауыту D) Орташа геометриялы мəндерді салыстыру E) Орташа арифметикалы мəндерді салыстыру 7. Гидрологиялы есептеулер мен жəне ғылыми зерттеулер практикасындағы біртектілік т(рлері: A) шаруашылыты B) кеістіктік C) климатты D) факторлы E) уаытты F) статистикалы 8. Біртекті емес тадамаларды амтамасызды исығын т&рғызуда &сынылған композиция тəсілі: A) М.В.Потапов B) Г.А.Алексеев C) С.Н.Крицкий D) Г.Н.Великанов E) А.В.Рожденственский F) Д.И.Кочерин 9. Корреляция коэффициентіні берілген салыстырмалы ателігі σ R 2 = 0,13 22 R A) δ = 0, 14 B) δ = 0, 25 C) δ = 0, 08 D) δ = 0, 11 E) δ = 0, 11 F) δ = 0, 15 бойынша тиімді факторлар: 23

23 62 Гидрологиялы апараттарды математикалы деу əдістері 10. Бастапы мəліметтерді алыптандыруды масаттары: A) Есептеуді ателіктерін азайту B) Асимметриялы (лестірімге сəйкес мəндерді алыпты (лестірімге сəйкес мəндерге айналдыру C) Белгісіз себепті байланыстарды байау D) Т&раты байланысты табу E) Тиімсіз факторларды ескермеу F) Байланысты шын т(рін табу 11. Корреляция коэффициентіні мəнділігін бағалауға Фишерді т(рлендіруі олданылады: A) Π = 50 τ = 0, 35 B) Π = 28 τ = 0, 40 C) Π = 50 τ = 0, 65 D) Π = 41τ = 0, 56 E) Π = 25 τ = 0, 60 F) Π = 60 τ = 0, 70 G) Π = 47 τ = 0, 47 H) Π = 25 τ = 0, Апараттарды ысарту əдістері: A) Факторлы талдау B) Дискрименатты талдау C) Сплайн əдісі D) Компоненттік талдау E) Дисперсионды талдау 13. Компоненттік талдауды артышылығы: A) Есептерге дайын бағдарламаларды болуы B) Есептеуді арапайымдылығы C) Белгілер табылған факторларды талдамай олдануы D) Регрессия коэффициентін есептеуді жеілдігі E) Бастапы мəліметтермен бас факторды арасындағы байланысты барлығы 14. Кездейсоты критериі: A) диксон B) стьюдент C) колмогоров D) нейман E) вилкоксон F) фишер G) серия &зындығы жəне сандар 24

24 62 Гидрологиялы апараттарды математикалы деу əдістері 15. Кездейсотыты критерийлері: A) экстремум сандары бойынша критерий B) Нейман критерийі C) Бартлер критерийі D) Стьюдент критерийі E) Дурбан-Ватсон критерийі F) Вилкоксон критерийі 16. Мынандай жағдайда Π = 30, D H= 1,35Дурбан-Ватсон критериі автокорреляцияны барлығын ксетеді: A) d =1, 75 B) d = 1, 20 C) d =1, 60 D) d = 1, 40 E) d =1, 50 F) d =1, Биномды (лестірім олданылады: A) C = 4C s v B) C = 0,8C s C) C = 2C s v D) Cs = Cv E) C s = 0 C = C F) s v G) Cs = Cv v 18. n = 20, 0, 65 α 5 % = жағдайында атарды кездейсо гипотезасы абылданбайды: 2 σ A) δ = = 0, 35 σ 2 σ B) δ = = 1,50 σ 2 σ C) δ = = 0, 80 σ 2 σ D) δ = = 1, 05 σ 2 σ E) δ = = 1,55 σ 25

25 62 Гидрологиялы апараттарды математикалы деу əдістері 19. Спектрлі функцияны арастырылған бағалануы саны m = 3, 7 жəне 12 те болғанда жағдайда циклді &затығы (Т): A) 16,53 B) 4,58 C) 19,05 D) 7,86 E) 6,56 F) 18,33 G) 5, Монте-Карло əдісін олдану маыздылығы: A) эсперименттік тексеру B) нəтижелерді натылау C) зертханалы талдау D) сына ж(ргізу E) зерттеу ж(ргізу 21. Гидрологиялы берілгендерді статистикалы деуде таралым параметрлерін есептеуде олданылатын əдістер: A) талдау B) графикалы C) графоаналитикалы D) тəжірибелік E) интерполяция F) статистикалы G) дисперсия 22. Екінші класа жататын сызыты емес функциялар: x A) y = ab b B) y = ax C) y = b0 + bx1 + b2 x2 2 3 D) y = b + b x + b x + b E) y = b x b1 x bx F) y = ae G) y = ax + b 26

26 62 Гидрологиялы апараттарды математикалы деу əдістері 23. Модельденген атарға ойылатын талаптар: A) байалған жəне модельденген атарды орта мəніні, вариация жəне ассиметрия коэффициентіне сəйкес болуы B) автокорреляция коэффициенттерді сəйкес болуы C) байалған жəне модельденген атарды параметрлеріні əрт(рлі болуы D) (лестірім исытарыны əр т(рлі болуы E) бағаланатын атар параметрлеріні ығыспаушылығы F) корреляциялы матрицаларды əр т(рлі болуы G) байалған жəне модельденген атарды амтамасыз исытарыны сəйкес болуы 24. Айлы гидрографты біріктіріп моделдеу əдістері: A) Канонды жіктеу B) Автокорреляционды əдіс C) Фрагменттер əдісі D) ARMA жəне ARIMA моделі E) Дезагрегирлау моделі 25. Фрагменттер əдісіні кемшіліктері: A) Параметрлерді жылды басын тадаумен байланыстығы B) Моделді сапасыны моделге кіргізілген фрагментті санына тəуелділігі C) Cлестірім параметріні саталмауы D) Моделденген атарды жыл ішіндегі (лестірімі пішініні те байалған атар (лестіріміне сəйкес болуы E) Бастапы жəне моделденген атарларды (лестірім исытарына сəйкес келмеуі F),дісті математикалы дəлелсіздігі G) Бастапы жəне моделденген атарларды корреляция матрицасыны сəйкес келмеуі Гидрологиялы апараттарды математикалы *деу əдістері ПНІ БОЙЫНША СЫНА АЯТАЛДЫ 27