Εκπαιδευτικό Σεμινάριο για τα Νέα Εργαλεία Εκτίμησης Κινδύνων OiRA

Transcript

1 Σεμινάριο Κ.Ε.Β.Ε. Λευκωσία, 13 Ιουνίου 2018 Εκπαιδευτικό Σεμινάριο για τα Νέα Εργαλεία Εκτίμησης Κινδύνων OiRA Εισηγητής: Μάριος Χαραλάμπους 1

2 Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία 2

3 Τι σημαίνει ΑΥΕ 3

4 Σημαίνει: Εργασία χωρίς ατυχήματα 4

5 Σημαίνει: Απουσία επαγγελματικών ασθενειών και παθήσεων 5

6 Σημαίνει: Σωματική και ψυχική ευεξία 6

7 Γιατί υπάρχει νομοθεσία για Ασφάλεια και Υγεία; Για να διασφαλίζει ότι οι εργαζόμενοι παραμένουν ασφαλείς στο χώρο εργασίας τους 7

8 Νομοθετικό Πλαίσιο Οι περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Νόμοι του 1996 έως (Αρ. 2) του 2015 Οι περί Διαχείρισης Θεμάτων Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Κανονισμοί του 2002 (Κ.Δ.Π. 173/2002) 8

9 Νομοθετικό Πλαίσιο Οι Περί Ελάχιστων Προδιαγραφών Ασφάλειας και Υγείας στους Χώρους Εργασίας Κανονισμοί του Κ.Δ.Π. 174/2002 και Κ.Δ.Π. 494/2004 (τροποποίηση) Οι περί Ελαχίστων Προδιαγραφών Ασφάλειας και Υγείας (Χρησιμοποίηση κατά την Εργασία Εξοπλισμού Εργασίας) Κανονισμοί του 2001 και

10 Νομοθετικό Πλαίσιο Οι περί Επιτροπών Ασφάλειας στην Εργασία Κανονισμοί του 1997 Οι περί Ελαχίστων Προδιαγραφών για τη Σήμανση Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Κανονισμοί του 2000 Οι περί Ελαχίστων Προδιαγραφών Ασφάλειας και Υγείας (Χρήση στην Εργασία Εξοπλισμών Ατομικής Προστασίας) Κανονισμοί του

11 Η νομοθεσία για Ασφάλεια και Υγεία εφαρμόζεται Σε όλες τις επιχειρήσεις όσο μικρές και αν είναι Και σε όποιο κλάδο οικονομικής δραστηριότητας και αν ανήκουν. 11

12 Νομοθετικό πλαίσιο για ΑΥΕ Βασική φιλοσοφία Γενικές Αρχές I. Προαγωγή II. Θεσμικές δομές και διαδικασίες 12

13 Προαγωγή Ενεργώ έτσι η ασφάλεια και η υγεία να αναπτυχθεί, να εξελιχθεί προς το καλύτερο 13

14 Προαγωγή Πρόληψη των επαγγελματικών κινδύνων 14

15 Προαγωγή Προστασία της ασφάλειας και της υγείας 15

16 Προαγωγή Εξάλειψη των συντελεστών κινδύνου και ατυχημάτων 16

17 Θεσμικές δομές και διαδικασίες 1 Ενημέρωση 2 Διαβούλευση 3 Εκπαίδευση 17

18 Θεσμικές δομές και διαδικασίες Ενημέρωση των εργαζομένων 18

19 Ενημέρωση των εργαζομένων Ο εργοδότης διασφαλίζει την παροχή των ακόλουθων κατανοητών πληροφοριών στους εργοδοτούμενούς του και στους εκπροσώπους τους: τους κινδύνους για την ασφάλεια και την υγεία που προκύπτουν στην εργασία καθώς και τις δραστηριότητες προστασίας και πρόληψης τα μέτρα, τις διαδικασίες και τα ονόματα των προσώπων που καθορίστηκαν για τις πρώτες βοήθειες, την πυρασφάλεια, την εκκένωση των χώρων και το σοβαρό και άμεσο κίνδυνο 19

20 Ενημέρωση των εργαζομένων Ο εργοδότης διασφαλίζει ότι οι οριζόμενοι εργοδοτούμενοί του και οι εκπρόσωποι των εργοδοτουμένων του έχουν πρόσβαση: στις εκτιμήσεις κινδύνου, στο σύστημα διαχείρισης των κινδύνων ή στο σύστημα ασφάλειας, στις διευθετήσεις ασφάλειας και υγείας, στα προληπτικά και προστατευτικά μέτρα, στο αρχείο ασφάλειας και υγείας, στον κατάλογο ατυχημάτων, στο ειδικό μητρώο των εκθέσεων ατυχημάτων και επικινδύνων συμβάντων 20

21 Θεσμικές δομές και διαδικασίες Διαβούλευση και ισόρροπη συμμετοχή των εργαζομένων 21

22 Διαβούλευση και συμμετοχή των εργαζομένων σημαίνει όχι μόνο την παροχή πληροφοριών από τον εργοδότη προς τους εργοδοτούμενούς του αλλά και το δικαίωμα των εργοδοτουμένων να εκφράζουν τις απόψεις τους, οι οποίες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη πριν τη λήψη οριστικής απόφασης από τον εργοδότη, σε θέματα που αφορούν την ασφάλεια και υγεία στην εργασία. 22

23 Διαβούλευση και συμμετοχή των εργαζομένων Πότε πρέπει να γίνεται; όταν πρόκειται: 1. Να προβεί σε αλλαγές που θα επηρεάσουν ουσιαστικά την ασφάλεια και υγεία στην εργασία τους π.χ. σε περίπτωση εισαγωγής νέων μεθόδων εργασίας, διαδικασιών και εξοπλισμού. 2. Να προβεί σε διευθετήσεις για διορισμό αρμοδίων προσώπων που θα τον βοηθούν να συμμορφωθεί με τους Νόμους και Κανονισμούς που αφορούν την ασφάλεια και υγεία στην εργασία. 23

24 Πότε πρέπει να γίνεται; όταν πρόκειται: Διαβούλευση και συμμετοχή των εργαζομένων 3. Να διοργανώσει εκπαιδευτικά προγράμματα για θέματα ασφάλειας και υγείας. 4. Όταν θα εφαρμόσει νέα τεχνολογία η οποία θα έχει επιπτώσεις στην ασφάλεια και υγεία των εργοδοτουμένων του. 24

25 Διαβούλευση και συμμετοχή των εργαζομένων Η διαβούλευση του εργοδότη με τους εργοδοτούμενούς του συμβάλλει σε σημαντικό βαθμό στη δημιουργία ασφαλούς και υγιούς περιβάλλοντος εργασίας. Με τη διαβούλευση ο εργοδότης επιτυγχάνει την ενθάρρυνση των εργοδοτουμένων του εμπλοκή τους στα θέματα ασφάλειας και υγείας αύξηση του ενδιαφέροντος τους για την εργασία τους αύξηση της παραγωγικότητας μείωση των εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών 25

26 Επιτροπές Ασφάλειας Αποτελεσματικό εργαλείο της διαβούλευσης Το 2004 ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων με Διάταγμα του με αρ. Κ.Δ.Π. 628/2004 όρισε ότι τα Άρθρα 6-12 του Νόμου περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία εφαρμόζονται σε όλες τις εγκαταστάσεις όπου εργοδοτούνται από τον ίδιο εργοδότη πέντε ή περισσότερα πρόσωπα 26

27 Επιτροπές Ασφάλειας Αντιπρόσωποι Ασφαλείας εκλέγονται όπου απασχολούνται τακτικά 5 ή περισσότερα άτομα Επιτροπές Ασφαλείας συστήνονται σε χώρους εργασίας με περισσότερους από 10 εργοδοτούμενους 27

28 Επιτροπές Ασφάλειας Σύσταση της Επιτροπής Ασφάλειας Αντιπρόσωποι ασφάλειας που εκλέγονται στην εγκατάσταση Εργοδότης ή εκπρόσωπός του, Λειτουργός Ασφάλειας Ιατρός της εγκατάστασης, όπου υπάρχει 28

29 Επιτροπές Ασφάλειας Αρμοδιότητες, τρόπος λειτουργίας Επιτροπών Ασφάλειας Συνεδριάζει τακτικά κάθε τρεις μήνες Έκτακτα όταν ζητηθεί γραπτώς από όλους τους Αντιπροσώπους Ασφάλειας ζητηθεί γραπτώς από τον Εργοδότη ύστερα από εργατικό ατύχημα ή σοβαρό περιστατικό, και εξετάζει τα γεγονότα και αίτια σε σχέση με αυτό 29

30 Επιτροπές Ασφάλειας Αρμοδιότητες, τρόπος λειτουργίας Επιτροπών Ασφάλειας Υποβάλλει εισηγήσεις στον Εργοδότη Επιλαμβάνεται παραπόνων σε θέματα ασφάλειας, υγείας και ευημερίας των εργοδοτουμένων στην εγκατάσταση Προάγει την συνεργασία στην εγκατάσταση για εφαρμογή μέτρων ασφαλείας και τρόπων και μεθόδων ασφαλούς διεξαγωγής της εργασίας Συμμετέχει στην ετοιμασία Κανόνων Ασφαλείας στην εγκατάσταση 30

31 Επιτροπές Ασφάλειας Φροντίζει ώστε τα μέλη της και οι εργαζόμενοι στην εγκατάσταση να τυγχάνουν της αναγκαίας πληροφόρησης, εκπαίδευσης και καθοδήγησης στα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για προστασία της ασφάλειας και υγείας τους Συνεργάζεται με τις Ιατρικές Υπηρεσίες ή Υπηρεσίες Πρώτων Βοηθειών της εγκατάστασης Συνεργάζεται με τον Επιθεωρητή για θέματα επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας στην εγκατάσταση 31

32 Εκλογή Αντιπροσώπων Ασφάλειας Η εκλογή Αντιπροσώπων Ασφάλειας διοργανώνεται από τον Εργοδότη Αριθμός Εργοδοτουμένων Αριθμός Αντιπροσώπων Ασφάλειας Συστήνεται Επιτροπή Ασφάλειας Όχι Ναι Ναι Ανά 50 επιπρόσθετοι Επιτροπές Ασφάλειας 1 Ναι 32

33 Υποχρεώσεις Εργοδότη Επιτροπές Ασφάλειας Παρέχει στα μέλη της Επιτροπής Ασφάλειας τον εύλογο χρόνο για να εκτελούν τις αρμοδιότητες και υποχρεώσεις τους αποτελεσματικά. Η παροχή τέτοιου χρόνου θα γίνεται χωρίς επηρεασμό των εσόδων του εργοδοτούμενου Παρέχει κάθε διευκόλυνση στα μέλη των Επιτροπών Ασφάλειας ή των Αντιπροσώπων Ασφάλειας 33

34 Υποχρεώσεις Εργοδότη Επιτροπές Ασφάλειας Συμβουλεύεται τα μέλη της Επιτροπής Ασφάλειας ή τον Αντιπρόσωπο Ασφάλειας για μέτρα που προωθεί Λαμβάνει όλα τα ευλόγως εφικτά μέτρα για την εφαρμογή των εισηγήσεων της Επιτροπής Θέτει στη διάθεση της Επιτροπής τις αναγκαίες πληροφορίες και οδηγίες για ασφαλή διεξαγωγή της εργασίας. 34

35 Επιτροπές Ασφάλειας Ο Εργοδότης δεν υποχρεούται να δώσει πληροφορίες που αφορούν εμπορικά ή βιομηχανικά μυστικά να δώσει πληροφορίες που αφορούν συγκεκριμένο πρόσωπο, χωρίς τη συγκατάθεση του προσώπου αυτού 35

36 Θεσμικές δομές και διαδικασίες Εκπαίδευση και κατάρτιση 36

37 Εκπαίδευση Η εκπαίδευση αποτελεί βασικό μέρος της πρόληψης Πότε πρέπει να παρέχεται; με την πρόσληψη Ποιος επιβαρύνεται; πάντοτε ο εργοδότης Πότε επαναλαμβάνεται/ προσαρμόζεται; με τη μετάθεση την αλλαγή καθηκόντων την εισαγωγή ή αλλαγή εξοπλισμού εργασίας την εισαγωγή νέας τεχνολογίας Σε ποιες ώρες; Στο πλαίσιο των ωρών εργασίας 37

38 Την εφαρμογή της νομοθεσίας για Ασφάλεια και Υγεία στην εργασία επιβλέπει το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας 38

39 Ρόλος των συντελεστών εργασίας μέσα στο νομοθετικό πλαίσιο ΚΡΑΤΟΣ ΕΡΓΟΔΟΤΗΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ Εξωτερικός Οργάνωση και Ενημέρωση έλεγχος αυτοέλεγχος και συμμετοχή πρόληψη και προστασία 39

40 Το κόστος της Ασφάλειας και Υγείας Κάθε μέρα, εκατοντάδες άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πεθαίνουν εν ώρα εργασίας Παράλειψη συμμόρφωσης με υποχρεώσεις που επιβάλλονται (άρθρα 6, 7, 8, 9, 10, 13, 14, 15, 16, 17) από το Νόμο ή τους Κανονισμούς είναι ποινικό αδίκημα που υπόκειται σε πρόστιμο που: Δεν υπερβαίνει τις 80,000, ή Σε φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τα 4 χρόνια, ή και στις δύο αυτές ποινές 40

41 Υγεία «Υγεία»: Υποδηλώνει όχι μόνο την απουσία ασθένειας ή αναπηρίας αλλά περιλαμβάνει και τα φυσικά, πνευματικά και ψυχικά στοιχεία που επηρεάζουν την υγεία και που έχουν άμεση σχέση με την ασφάλεια και την υγιεινή κατά την εργασία 41

42 Χώρος εργασίας Περιλαμβάνει οποιοδήποτε χώρο στον οποίο ευρίσκονται ή είναι δυνατό να ευρίσκονται σε οποιοδήποτε χρόνο, πρόσωπα κατά την εργασία. 42

43 Υποχρεώσεις εργοδοτών Να διασφαλίζει την ασφάλεια, υγεία και ευημερία των εργοδοτουμένων του Νοείται ότι ο εργοδότης αποφασίζει για συμβάντα οφειλόμενα σε ξένες προς αυτόν, ανώμαλες και απρόβλεπτες συνθήκες ή σε έκτακτα γεγονότα ή συνέπειες των οποίων δεν θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί παρόλη την επιδειχθείσα επιμέλεια. 43

44 Υποχρεώσεις εργοδοτών Επίβλεψη της ορθής εφαρμογής των μέτρων Προσαρμογή των μέτρων ανάλογα με τις μεταβολές των περιστάσεων Παροχή στους εκπροσώπους των εργοδοτουμένων επαρκή χρόνο από την εργασία χωρίς μισθολογική απώλεια καθώς και των αναγκαίων μέσων 44

45 Υποχρεώσεις εργοδοτών Διεύθυνση της επιχείρησης και παροχή πληροφοριών για προστασία τρίτων προσώπων που μπορεί να επηρεαστούν από τις δραστηριότητες της επιχείρησης Παροχή κατάλληλων οδηγιών 45

46 Υποχρεώσεις αυτοεργοδοτούμενων Διεύθυνση της επιχείρησης και διεξαγωγή εργασιών με τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίζεται καθόσον είναι ευλόγως εφικτό, η ασφάλεια και η υγεία του ιδίου και άλλων προσώπων που δυνατό να επηρεαστούν Παροχή πληροφοριών σε τρίτα πρόσωπα 46

47 Υποχρεώσεις εργοδοτουμένων Φροντίδα για την ασφάλεια και υγεία του ιδίου και άλλων προσώπων Συνεργασία με εργοδότη για συμμόρφωση με το Νόμο Υποχρέωση χρήσης προστατευτικού εξοπλισμού και ιματισμού Αποφυγή κακής χρήσης ή επέμβαση σε εξοπλισμό που παρέχεται για την ασφάλεια, υγεία και ευημερία του ιδίου και άλλων προσώπων κατά την εργασία 47

48 Αποδείξεις 54. Σε οποιεσδήποτε διαδικασίες για αδίκημα που διαπράττεται κατά παράβαση οποιωνδήποτε διατάξεων του παρόντος Νόμου, το οποίο συνίσταται σε παράλειψη προσώπου να συμμορφωθεί με υποχρέωση ή με απαίτηση για εκτέλεση καθήκοντος, καθόσον η συμμόρφωση αυτή είναι πρακτικώς εφικτή ή είναι ευλόγως εφικτή, αποτελεί ευθύνη του κατηγορούμενου να αποδείξει ότι δεν ήταν πρακτικώς εφικτό ή δεν ήταν ευλόγως εφικτό να πράξει περισσότερα από όσα έπραξε για εκπλήρωση της υποχρέωσης ή της απαίτησης που τέθηκαν σ αυτόν. 48

49 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ 49

50 Σύστημα Διαχείρισης των θεμάτων Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Κατάλληλο, ανάλογα με τη φύση των δραστηριοτήτων και το μέγεθος της επιχείρησης. 50

51 Σύστημα Διαχείρισης των θεμάτων Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Το σύστημα αυτό, όπως κάθε διευθυντικό σύστημα, πρέπει να περιλαμβάνει: 1. Καθορισμό Πολιτικής στα θέματα Ασφάλειας και Υγείας 2. Οργάνωση και ευθύνη 3. Προγραμματισμό και υλοποίηση 4. Αξιολόγηση 5. Δράσεις για Βελτιώσεις 51

52 Πολιτική 1. Καθορισμός Πολιτικής στα θέματα Ασφάλειας και Υγείας Δήλωση πολιτικής εγκεκριμένης από το Διοικητικό Συμβούλιο της επιχείρησης. Η Δήλωση πρέπει να είναι υπογεγραμμένη και να κοινοποιείται σε όλο το προσωπικό. Ορισμός υπεύθυνου για τα θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία. 52

53 Οργάνωση και ευθύνη Κατανομή ευθύνης για την ανάπτυξη και λειτουργία του συστήματος διαχείρισης ασφάλειας και υγείας στην εργασία και συγκεκριμένα για: την παρακολούθηση της υλοποίησης των στόχων, την ενημέρωση όλου του προσωπικού για τους υπεύθυνους που έχουν ορισθεί για να χειρίζονται τα θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία, την επίβλεψη των εργαζομένων, 53

54 Οργάνωση και ευθύνη Προώθηση της πρόληψης μέσω της παροχής κατάλληλης o εκπαίδευσης o κατάρτισης o πληροφόρησης του προσωπικού Διαβούλευση του εργοδότη με τους εργοδοτούμενούς του ή τους αντιπροσώπους τους. 54

55 Οργάνωση και ευθύνη Ετοιμασία γραπτής εκτίμησης των κινδύνων, σε κάθε χώρο εργασίας και για όλες τις πηγές κινδύνου αναφορικά με τους εργοδοτούμενους και τα τρίτα πρόσωπα που δυνατό να επηρεάζονται από τις δραστηριότητες της επιχείρησης. 55

56 Οργάνωση και ευθύνη Ορισμός προσώπων από τον εργοδότη που να έχουν τα κατάλληλα προσόντα και πείρα σε θέματα ασφάλειας και υγείας Συνεργασία με εγκεκριμένες από τον Αρχιεπιθεωρητή εξωτερικές υπηρεσίες προστασίας και πρόληψης 56

57 Οργάνωση και ευθύνη Δημιουργία Αρχείου Ασφάλειας και Υγείας το οποίο να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τις γραπτές εκτιμήσεις των κινδύνων, τα στοιχεία των οριζόμενων από τον εργοδότη ατόμων για θέματα προστασίας και πρόληψης, τα στοιχεία των εξωτερικών υπηρεσιών με τις οποίες συμβάλλεται ο εργοδότης, στοιχεία αναφορικά με τα εργατικά ατυχήματα και τα επικίνδυνα συμβάντα, τα σχέδια έκτακτης δράσης και άλλες σχετικές πληροφορίες. 57

58 Οργάνωση και ευθύνη Σύσταση και λειτουργία Επιτροπών Ασφάλειας Παρακολούθηση της εξέλιξης στα θέματα της σχετικής Νομοθεσίας καθώς και της Τεχνολογίας. 58

59 Οργάνωση και ευθύνη Διενέργεια ελέγχων (audits) και παρακολούθηση των αποτελεσμάτων τους. Επικοινωνία μεταξύ των διαφόρων τμημάτων της Επιχείρησης και μεταξύ Διεύθυνσης και Εργαζομένων. Ιδιαίτερα σε μια μικρή επιχείρηση η ενεργός συμμετοχή της Διεύθυνσης αποτελεί το καλύτερο κίνητρο για τους εργαζόμενους. 59

60 Προγραμματισμό και υλοποίηση Καθορισμός στόχων. Καθορισμός μετρήσιμων κριτηρίων (π.χ. αριθμός ατυχημάτων, απουσιών λόγω ασθενείας, επικινδύνων συμβάντων, κ.λπ.). Καθορισμός αναγκών σε προσωπικό και πόρους. 60

61 Αξιολόγηση Παρακολούθηση της προόδου μέσω των μετρήσιμων κριτηρίων. Διευθετήσεις για τη διεξαγωγή ελέγχου του συστήματος διαχείρισης της ασφάλειας και υγείας στην εργασία. 61

62 Δράσεις για Βελτιώσεις Λήψη μέτρων βελτίωσης με βάση την αξιολόγηση. 62

63 ΑΡΧΕΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ 63

64 Αποφυγή των κινδύνων π.χ. αποφυγή εργασίας σε ύψος διακίνησης οχημάτων σε χώρους που διακινείται προσωπικό χρήσης μηχανημάτων με ψηλά επίπεδα θορύβου χειρωνακτικής διακίνησης φορτίων εργασίας σε ολισθηρά δάπεδα χρήση εξοπλισμού που δεν είναι σε ασφαλή κατάσταση 64

65 Εκτίμηση των κινδύνων που δεν μπορούν να αποφευχθούν εργασία σε ύψος κίνηση οχημάτων σε επικίνδυνη τυφλή γωνία σε χώρους με ψηλά επίπεδα θορύβου μεταφορά φορτίων ολισθηρά πατώματα χρήση χημικών 65

66 Καταπολέμηση των κινδύνων στην πηγή τους Εγκλεισμός μηχανημάτων με ψηλά επίπεδα θορύβου Βελτίωση της υποδομής για μείωση των κραδασμών Τοποθέτηση αντιολισθητικού υλικού σε σκαλοπάτια που γλιστρούν 66

67 Προσαρμογή της εργασίας στον άνθρωπο (Διαμόρφωση θέσεων εργασίας, επιλογή εξοπλισμού εργασίας και μεθόδων εργασίας και παραγωγής) ύψος επιφανειών εργασίας χειριστήρια/μοχλοί μηχανημάτων να είναι κάτω από το ύψος των ώμων. εργονομικός εξοπλισμός γραφείου επιλογή φορητών εργαλείων 67

68 Παρακολούθηση της εξέλιξης της τεχνολογίας χρήση κατάλληλης ανυψωτικής εξέδρας για εργασίες σε ύψος χρήση ηλεκτρικού εξοπλισμού χαμηλής τάσης χρήση αυτοματισμών 68

69 Αντικατάσταση του επικίνδυνου από το μη επικίνδυνο ή το λιγότερο επικίνδυνο χρήση λιγότερο επικίνδυνων ουσιών αντικατάσταση εξοπλισμού που παράγει θόρυβο με άλλο αθόρυβο εξοπλισμό ή με εξοπλισμό που παράγει λιγότερο θόρυβο 69

70 Προγραμματισμός της πρόληψης (τεχνική πρόληψη, οργάνωση της εργασίας, συνθήκες εργασίας, σχέσεις εργοδοτών - εργαζομένων, παράγοντες περιβάλλοντος εργασίας) προγραμματισμός εργασιών για αποφυγή συνωστισμού ή άλλων επικίνδυνων καταστάσεων π.χ. ταυτόχρονη ηλεκτροσυγκόλληση και χρήση εύφλεκτων υλικών χρήση ειδικού φωτισμού ανάλογα με την εργασία 70

71 Προγραμματισμός της πρόληψης (τεχνική πρόληψη, οργάνωση της εργασίας, συνθήκες εργασίας, σχέσεις εργοδοτών - εργαζομένων, παράγοντες περιβάλλοντος εργασίας) όταν θα γίνει εργασία μπροστά σε οθόνη οπτικής απεικόνισης το τραπέζι και η οθόνη να τοποθετούνται με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφεύγετε ανάκλαση του φωτός και θάμβωμα τακτική επικοινωνία μέσα στην επιχείρηση 71

72 Προτεραιότητα στα μέτρα ομαδικής προστασίας - μέτρων ατομικής προστασίας εγκλεισμό της πηγής που παράγει θόρυβο π.χ. μηχανήματα κεντρικά συστήματα απαγωγής σκόνης 72

73 Παροχή των κατάλληλων οδηγιών/ πληροφοριών στους εργαζόμενους όταν προσλαμβάνεται νέος υπάλληλος, όταν κάποιος εργαζόμενος αλλάζει καθήκοντα όταν εισάγεται νέος εξοπλισμός και νέα τεχνολογία 73

74 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Τι είναι; 74

75 Γιατί θα πρέπει να εκτιμώνται οι κίνδυνοι Ποια η σχέση μεταξύ Ασφάλειας και Κινδύνου; Α = 1 Κ Διασφαλίστε την Ασφάλεια μέσω της διαχείρισης του Κινδύνου Άρθρο 13(1) Κάθε εργοδότης πρέπει να διασφαλίζει την ασφάλεια, υγεία και ευημερία στην εργασία όλων των εργοδοτουμένων του 75

76 Διαδικασία Εκτίμησης Κινδύνου Προετοιμασία Διαδικασία ΕΚ Εφαρμογή 76

77 Τρεις φάσεις της διαδικασίας ΕΚ Προετοιμασία 1. Καθιέρωση σχεδίου δράσης για την εκτίμηση των κινδύνων στην εργασία 2. Δομή της εκτίμησης (αποφασίστε για την προσέγγιση) 3. Ορίστε ομάδες εκτιμητών 4. Συμμετοχή όλων των εργαζομένων και των διευθυντικών στελεχών 5. Εξασφαλίστε πηγές και συλλογή πληροφοριών Διαδικασία ΕΚ 6. Προσδιορίστε τις πηγές κινδύνου και τις επικίνδυνες καταστάσεις 7. Προσδιορίστε αυτούς που διατρέχουν κίνδυνο 8. Προσδιορίστε τον τύπο της έκθεσης μεταξύ των ατόμων που βρίσκονται σε κίνδυνο 9. Αξιολογείστε τους κινδύνους (την πιθανότητα και τις συνέπειες) 10.Διερεύνηση επιλογών για την εξάλειψη ή τον έλεγχο των κινδύνων 11.Προτεραιότητα στη δράση και λήψη μέτρων ελέγχου 12.Καταγράψτε την εκτίμηση Στάδιο Εφαρμογής 13. Εφαρμογή μέτρων 14. Μετρήστε την αποτελεσματικότητα της δράσης 15. Αναθεώρηση (εάν εισάγονται αλλαγές ή περιοδικά) 16. Εφαρμογή συστήματος παρακολούθησης της εκτίμησης κινδύνων

78 Διαχείριση Κινδύνου Τεχνική τεκμηρίωση Εκτίμηση κινδύνου από τις ομάδες Εισηγήσεις εργοδοτουμέν. Διερεύνηση ατυχημάτων Συλλογή πληροφοριών για τους κινδύνους Βάση δεδομένων κινδύνων Ανατροφοδότηση Διάχυση της πληροφόρησης Σχέδιο δράσης Εργοδοτούμε νοι Διευθυντικά στελέχη Εκπαιδευτές 78

79 Εκτίμηση Κινδύνου Εντοπισμός των πηγών κινδύνου Προσδιορισμός της έκτασης του κινδύνου Προσδιορισμός ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο Να είναι κατάλληλη για τις δραστηριότητες Να αντικατοπτρίζει τις πραγματικές εργασιακές πρακτικές Να είναι δομημένη και λογική Να είναι γραπτό κείμενο 79

80 Εκτίμηση Κινδύνου 1. Κίνδυνοι για την ασφάλεια ή κίνδυνοι πρόκλησης εργατικού ατυχήματος που οφείλονται: στις κτιριακές δομές στον εξοπλισμό εργασίας στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις σε χρήση εύφλεκτων ή/και εκρηκτικών ουσιών σε χρήση άλλων επικίνδυνων ουσιών όπως o τοξικές, o διαβρωτικές κ.λπ. 80

81 Εκτίμηση Κινδύνου 1. Κίνδυνοι για την ασφάλεια ή κίνδυνοι πρόκλησης εργατικού ατυχήματος που οφείλονται: σε φυσικούς παράγοντες o απόσπαση προσοχής εργαζόμενου λόγω υψηλού θορύβου 81

82 Εκτίμηση Κινδύνου Κίνδυνοι για την υγεία που οφείλονται σε: χημικούς παράγοντες υπέρβαση Οριακών Τιμών Έκθεσης φυσικούς παράγοντες υπέρβαση Οριακών Τιμών Έκθεσης βιολογικούς παράγοντες παρουσία βιολογικών ρύπων 82

83 Εκτίμηση Κινδύνου Εργονομικοί ή εγκάρσιοι κίνδυνοι που οφείλονται σε: οργάνωση εργασίας o εντατικοποίηση, o μονοτονία, o βάρδιες ψυχολογικούς παράγοντες o άτυπες μορφές εργασίας, o ηθική παρενόχληση 83

84 Εκτίμηση Κινδύνου εργονομικούς παράγοντες o μη εργονομικός σχεδιασμός της θέσης εργασίας αντίξοες συνθήκες εργασίας o εργασίες με ακατάλληλο εξοπλισμό, o εργασίες σε αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες 84

85 Ταξινόμηση των κινδύνων Η εκτίμηση της πιθανότητας και των συνεπειών συστήνεται να γίνει κατά τη συζήτηση, τη διαπραγμάτευση και τη συμφωνία μεταξύ των διαφόρων εκτιμητών. Θα πρέπει να αποφασίσουν επίσης και για την αποδοχή των κινδύνων 85

86 Ταξινόμηση των κινδύνων 86

89 Βήμα 3. Αποφασίστε για προληπτικές και διορθωτικές ενέργειες 1. Αποφύγετε ή μειώστε τον κίνδυνο; αλλάξετε τις ιδιότητες της πηγής 2. Αντικαταστήστε τον κίνδυνο 3. Μέτρα συλλογικής προστασίας (διαχωρισμός του κινδύνου) 5. Οργανωτικά μέτρα π.χ. μείωση του χρόνου έκθεσης) 6. Μέτρα σχετικά με τη συμπεριφορά; (εκπαίδευση, οδηγίες) 4. Χρήση μέσων ατομικής προστασίας (διαχωρισμός εργαζομένου) 89