ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ Σχ. Έτος : ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΑΙΤΙΕΣ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ

Transcript

1 ΙΕΚ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Ημ/νια: 23/01/2014 ΕΞΑΜΗΝΟ: Α Χειμερινό Εισηγητής : Εμμανουήλ Ε. Νικόλαος Μάθημα: Υγιεινή και Ασφάλεια Εργασιακών Χώρων Ενότητα: Κεφάλαιο 7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 ΑΙΤΙΕΣ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ Ατύχημα είναι ένα ασυνεχές συμβάν το οποίο προκαλεί σωματική ή διανοητική βλάβη ή απώλεια ζωής σε: εργοδοτούμενο ή αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο α) κατά τη διάρκεια της εργασίας του (δεν περιλαμβάνονται εσκεμμένοι τραυματισμοί, ατυχήματα που έχουν παθολογικά αίτια και επαγγελματικές ασθένειες) β) κατά τη διάρκεια της συνήθους διαδρομής μεταξύ της οικίας και του τόπου εργασίας του άλλο πρόσωπο (τρίτο πρόσωπο) που βρίσκεται εκτός εργασίας κατά την ώρα του ατυχήματος το οποίο προέκυψε από ή σε σχέση με τη διεύθυνση ή τη διεξαγωγή των δραστηριοτήτων στην εργασία. α) Κατά τη διάρκεια της εργασίας σημαίνει τη χρονική διάρκεια κατά την οποία πρόσωπο στην εργασία εκτελεί επαγγελματική δραστηριότητα ή κατά τη διάρκεια του χρόνου εργασίας του. β) Παθολογικά αίτια θεωρούνται τα καρδιακά ή εγκεφαλικά επεισόδια ή κάθε άλλο αιφνίδιο ιατρικό πρόβλημα το οποίο παρουσιάζεται κατά τη διάρκεια της εργασίας, αλλά καταρχήν δεν σχετίζεται με την επαγγελματική δραστηριότητα του θύματος. Ειδ.: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Σελίδα 1

2 Θανατηφόρο είναι το ατύχημα που οδηγεί στο θάνατο του θύματος σε χρονικό διάστημα μέχρι και ένα έτος μετά την ημερομηνία που αυτό συνέβη. Επικίνδυνο συμβάν είναι το συμβάν που συμβαίνει σε οποιοδήποτε χώρο εργασίας και περιλαμβάνει: 1. κατάρρευση ή ανατροπή ανελκυστήρα, αναβατορίου, γερανού και άλλου είδους ανυψωτικού εξοπλισμού ή εκσκαφέα ή διατρητικού μηχανήματος 2. κατάρρευση ικριώματος 3. κατάρρευση κτηρίου ή κατασκευής 4. υποχώρηση εδάφους 5. έκρηξη ή διάρρηξη δοχείου υπό πίεση 6. ηλεκτρικό βραχυκύκλωμα 7. έκρηξη ή πυρκαγιά 8. εναέριες ηλεκτρικές γραμμές 9. διαρροή εύφλεκτων ουσιών ή παρασκευασμάτων 10. διαρροή ουσιών 11. απελευθέρωση βιολογικών παραγόντων Ειδ.: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Σελίδα 2

3 Τα εργατικά ατυχήματα διακρίνονται στις εξής κατηγορίες: ανάλογα με τη σχέση εργασίας εργατικά ατυχήματα προσωπικού της επιχείρησης εργατικά ατυχήματα υπεργολάβων που απασχολούνται στο χώρο της επιχείρησης μη εργατικά ατυχήματα τρίτων ανάλογα με τη σοβαρότητα μικρά ατυχήματα (διακοπή εργασίας μιας ημέρας) κοινά ατυχήματα (διακοπή εργασίας πάνω από μια ημέρα) σοβαρά ατυχήματα (ακρωτηριασμοί, μόνιμες αναπηρίες) θανατηφόρα ανάλογα με το χώρο που συνέβησαν ατυχήματα που συνέβησαν στους χώρους δραστηριοτήτων της επιχείρησης ατυχήματα μετάβασης από και προς την εργασία Οι κύριες αιτίες τω ατυχημάτων είναι: Υλικά Εργασίας Εξοπλισμός Εργασίας Περιβάλλον Εργασίας και Ανθρώπινος Παράγοντας Απρόβλεπτα Γεγονότα Τα εργατικά ατυχήματα οφείλονται σε αιτίες που εντοπίζονται: α) στον ίδιο τον εργαζόμενο (80% των ατυχημάτων) β) στο περιβάλλον εργασίας & τα μέσα παραγωγής (15% των ατυχημάτων) γ) σε απρόβλεπτα γεγονότα. Ειδ.: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Σελίδα 3

4 ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΟΝΤΑΙ ΣΤΟΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟ Οι ανθρώπινες πράξεις είναι αυτές οι οποίες, τους παράγοντες (ή πηγές) κινδύνου που εξετάσαμε πιο πάνω, τους οδηγούν στην εμφάνιση ή όχι του τελικού αποτελέσματος που είναι ένα ατύχημα, ένα επικίνδυνο συμβάν ή μια επαγγελματική ασθένεια. Στα αίτια που εντοπίζονται στον εργαζόμενο περιλαμβάνονται: Η ηλικία Η απειρία ή η άγνοια του εργαζόμενου Η διανοητική ικανότητα του εργαζόμενου Η κόπωση Συναισθηματικοί και παθολογικοί παράγοντες Κακές συνήθειες των εργαζομένων (υπερβάλλων ζήλος κατά την εργασία ή μοιρολατρική προσέγγιση-"αν είναι να συμβεί θα συμβεί"). ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Περιβάλλον Φυσικοί παράγοντες, όπως υψηλά επίπεδα θορύβου, ακτινοβολίες, υπερβολικά ρεύματα ή έλλειψη εξαερισμού, θερμοκρασίες εκτός ορίων (χυτήρια, ψυγεία), δονήσεις κατά την οδήγηση περονοφόρων ανυψωτικών μηχανημάτων ή κατά το χειρισμό κομπρεσέρ, ακατάλληλος ή ανεπαρκής φωτισμός κ.λπ. Χημικοί παράγοντες από τη χρήση κάθε είδους και μορφής χημικών ουσιών και παρασκευασμάτων. Βιολογικοί παράγοντες σε περιβάλλον εργασίας με μικροοργανισμούς και μικρόβια. Υλικά Εργασίας Ειδ.: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Σελίδα 4

5 Ανύψωση και μεταφορά βαρέων αντικειμένων και προϊόντων Χρήση χημικών ουσιών για την παρασκευή, τον καθαρισμό, τη βαφή κ.λπ. προϊόντων Χειρισμός αντικειμένων με κοφτερές γωνίες ή πλευρές (π.χ. ανοξείδωτες λαμαρίνες) Δυσκολία στην κατεργασία σε εξειδικευμένα μηχανήματα Δυσκολία στην κατεργασία λόγω ειδικών χαρακτηριστικών των υλικών (π.χ. ξύλο) Ειδικές προδιαγραφές αντοχής, ποιότητας Εξοπλισμός Εργασίας Μηχανήματα χωρίς προφυλακτικές διατάξεις Μηχανήματα με ελλιπείς ή προβληματικές προφυλακτικές διατάξεις Μηχανήματα χωρίς σωστή περιοδική συντήρηση Μηχανήματα με προβληματικά ή κακοσχεδιασμένα όργανα χειρισμού Χρήση ελαττωματικού εξοπλισμού εργασίας Χρήση ακατάλληλου εξοπλισμού εργασίας για τη συγκεκριμένη εργασία Χρήση εξοπλισμού εργασίας από ακατάλληλα άτομα Κακή τακτοποίηση ή διευθέτηση μηχανημάτων και εξοπλισμού εργασίας Εργαζόμενοι σε θέσεις εργασίας κοντά ή κάτω από οριζόντια ή κάθετη διακίνηση φορτίων Ακατάλληλη αποθήκευση Ειδ.: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Σελίδα 5

6 ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ Στατιστικά εργατικών ατυχημάτων στην Ελλάδα Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2005, το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε) δημοσίευσε μια σειρά από στατιστικά στοιχεία σε σχέση εργατικά ατυχήματα στην Ελλάδα το χρονικό διάστημα Τα στατιστικά αυτά στοιχεία αφορούν στα δηλωθέντα στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) εργατικά και θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα ανά περιφέρεια ( ), στην τάση των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων ανά κλάδο (2005), καθώς και στα αίτια των θανατηφόρων ατυχημάτων στον κλάδο των οικοδομών (2005). o Από το 1977 μέχρι σήμερα ο αριθμός των εργατικών ατυχημάτων παρουσιάζει μια σταθερή μείωση. Σχετικά με τα δηλωθέντα (ανά περιφέρεια) στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) εργατικά ατυχήματα, αυτά παρουσιάζουν μια αύξηση κατά την χρονική περίοδο Μερίδιο ευθύνης για την αύξηση των εργατικών ατυχημάτων κατά την συγκεκριμένη χρονική περίοδο (ιδιαίτερα από το ) αποδίδεται και στην προσπάθεια ολοκλήρωσης των Ολυμπιακών Έργων, που επέβαλε μια εντατικοποίηση των εργασιακών ρυθμών. o Η αύξηση των δηλωθέντων ατυχημάτων δεν σημαίνει απαραίτητα και μια γενικότερη αύξηση των εργατικών ατυχημάτων, δεδομένου ότι παλαιότερα συχνά δηλωνόντουσαν μόνο τα θανατηφόρα και τα πολύ σοβαρά εργατικά ατυχήματα. o Όσον αφορά στα θανατηφόρα ατυχήματα που έχουν δηλωθεί στο Σ.ΕΠ.Ε., αυτά παρουσιάζουν μια γενικά πτωτική πορεία κατά την χρονική περίοδο , αν και παρατηρείται μια άνοδος κυρίως το 2001, καθώς και το Ειδ.: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Σελίδα 6

7 o Ως κύρια αιτία των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων στις οικοδομές για το 2005 καταγράφεται η πτώση από ύψος, ενώ ακολουθούν οι καταπλακώσεις και οι ηλεκτροπληξίες. ΔΕΙΚΤΕΣ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ Δείκτης Συχνότητας: έχει άμεση σχέση με τον απόλυτο αριθμό των εργατικών ατυχημάτων και αναφέρεται σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Δείκτης Βαρύτητας: έχει άμεση σχέση με τις ημέρες που έμειναν οι εργαζόμενοι μακριά από την εργασία τους. Ειδ.: Στέλεχος Υπηρεσιών Ασφαλείας Σελίδα 7