ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ /1

Transcript

1 ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ /1 Α. ΚΥΡΙΑ ΚΡΙΣΕΩΣ Δυνητική Δυνητική Ευκτική Α.1. ΕΙΔΙΚΗ 1. Εξάρτηση : κυρίως από ρήματα λεκτικά, αλλά και γνωστικά, αισθητικά, δεικτικά, δηλωτικά, μνήμης (σπάνια από δοξαστικά). Αρκτικού χρόνου διατηρείται 2. Μετατροπή Ευκτική του πλαγίου εγκλίσεων (ενίοτε διατηρείται η οριστική) Δυνητική ή Δυνητική Ευκτική Αρκτικού ή ιστορικού χρόνου Διατηρούνται πάντοτε Α.2. ΕΙΔΙΚΟ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ 1. Εξάρτηση : κυρίως από ρήματα δοξαστικά, αλλά και λεκτικά, δηλωτικά, γνωστικά, αισθητικά, δεικτικά. Τα ρ. φημὶ, ἐλπίζω, ὄμνυμι, προσδοκῶ, ἐπαγγέλλομαι, ὑπισχνοῦμαι συνήθως συντάσσονται με ειδικό απαρέφατο και όχι ειδική πρόταση. 2. Οι δυνητικές εγκλίσεις τρέπονται σε ειδικό δυνητικό απαρέμφατο (+ἄν) 3. Ο χρόνος του ρήματος ΧΡΟΝΟΣ Ρ. ΕΥΘ. ΛΟΓΟΥ ΕΙΔΙΚΟ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ του ευθέος ενεστώτας ή παρατατικός ενεστώτας καθορίζει τον χρόνο του μέλλοντας μέλλοντας απαρεμφάτου ως εξής : αόριστος αόριστος παρακείμενος ή υπερσυντέλικος παρακείμενος 4. Ο χρόνος του ρήματος εξάρτησης δεν επηρεάζει το χρόνο του απαρεμφάτου. 5. Ελέγχω αν έχω ταυτοπροσωπία ή ετεροπροσωπία : ΤΑΥΤΟΠΡΟΣΩΠΙΑ ρήμα εξάρτησης και απαρέμφατο έχουν το ίδιο υποκείμενο ΕΤΕΡΟΠΡΟΣΩΠΙΑ το απαρέμφατο έχει διαφορετικό υποκείμενο από το ρήμα εξάρτησης το υποκείμενο απαρεμφάτου και ρ. εξάρτησης τίθενται σε ονομαστική το υποκείμενο του απαρεμφάτου τίθεται σε αιτιατική Α.3. ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΟΧΗ 1. Εξάρτηση : κυρίως από ρήματα γνωστικά, αισθητικά, δηλωτικά, δεικτικά, αγγελίας, αλλά και ελέγχου, μνήμης (όχι λεκτικά ή δοξαστικά) 2. Οι δυνητικές εγκλίσεις τρέπονται σε δυνητική κατηγορηματική μετοχή (+ἄν). 3. Ο χρόνος του ρήματος ΧΡΟΝΟΣ Ρ. ΕΥΘ. ΛΟΓΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΟΧΗ του ευθέος ενεστώτας ή παρατατικός ενεστώτας καθορίζει τον χρόνο της μέλλοντας μέλλοντας κτγ.μτχ. ως εξής : αόριστος αόριστος παρακείμενος ή υπερσυντέλικος παρακείμενος 4. Ελέγχω αν η κτγ. μτχ. είναι συνημμένη στο υποκείμενο ή στο αντικείμενο του ρ.εξάρτησης : Αν η κατηγορηματική μετοχή είναι Η κατηγορηματική μετοχή και το συνημμένη στο υποκείμενό της τίθενται υποκείμενο του ρ. εξάρτησης σε ονομαστική αντικείμενο του ρ. εξάρτησης στην πτώση του αντικειμένου του ρ. εξάρτησης (πλάγια πτώση) 1. Σωκράτης οὐ νομίζει θεούς. Οὗτος λέγει ὅτι Σωκράτης οὐ νομίζει θεούς Οὗτος εἶπεν ὅτι Σωκράτης οὐ νομίζοι θεούς. 2. Σωκράτης οὐκ ἂν ἐνόμισε θεούς. Οὗτος λέγει / εἶπεν ὅτι Σωκράτης οὐκ ἂν ἐνόμισεν θεούς. 3. Σωκράτης οὐκ ἂν νενομικὼς εἴη θεούς. Οὗτος λέγει / εἶπεν ὅτι Σωκράτης οὐκ ἂν νενομικὼς εἴη θεούς. 1. Σωκράτης οὐ νομίζει θεούς. Οὗτοι λέγουσιν / εἶπον Σωκράτη οὐ νομίζειν θεούς. 2. Σωκράτης οὐκ ἂν ἐνόμιζε θεούς. Οὗτοι λέγουσιν / εἶπον Σωκράτη οὐκ ἂν νομίζειν θεούς. 3. Σωκράτης οὐκ ἂν νομίζοι θεούς. Οὗτοι λέγουσιν / εἶπον Σωκράτη οὐκ ἂν νομίζειν θεούς. 4. Οἱ στρατιῶται ταῦτα ποιήσουσι. Οἱ στρατιῶται φασὶ / ἔφασαν ταῦτα ποιήσειν. 5. Οἱ στρατιῶται ταῦτα ἂν ἐποίησαν. Οὗτοι φησὶ / ἔφη τοὺς στρατιώτας ταῦτα ἂν ποιῆσαι. 6. Οἱ στρατιῶται ταῦτα ἂν πεποιηκότες εἶεν. Οἱ στρατιῶται φασὶ / ἔφασαν ταῦτα ἂν πεποιηκέναι. 1. Τιμῶμαι / Ἐτιμώμην ὑπὸ πάντων. (Ἐγὼ) οἶδα / ἔγνων τιμώμενος ὑπὸ πάντων. 2. Τιμηθήσομαι ὑπὸ πάντων. (Ἐγὼ) οἶδα / ἔγνων τιμηθησόμενος ὑπὸ πάντων. 3. Ἐτιμησάμην ἂν ὑπὸ πάντων. (Ἐγὼ) οἶδα / ἔγνων τιμησάμενος ἂν ὑπὸ πάντων. 4. Τετιμημένος εἴην ἂν ὑπὸ πάντων. (Ἐγὼ) οἶδα / ἔγνων τετιμημένος ἂν ὑπὸ πάντων. 5. Κῦρος ἐν Κιλικίᾳ ἐστι / ἦν. Γιγνώσκομεν / Ἔγνωμεν Κῦρον ἐν Κιλικίᾳ ὄντα. 6. Κῦρος ἐν Κιλικίᾳ ἂν ἐγένετο. Γιγνώσκομεν / Ἔγνωμεν Κῦρον ἐν Κιλικίᾳ ἂν γενόμενον. 7. Κῦρος ἐν Κιλικίᾳ ἂν γεγονὼς εἴη. Γιγνώσκομεν / Ἔγνωμεν Κῦρον ἐν Κιλικίᾳ ἂν γεγονότα.

2 ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ /2 Β. ΚΥΡΙΑ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ Προστακτική Ευχετική Ευκτική Ευχετική ΤΕΛΙΚΟ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ 1. Εξάρτηση : από ρήματα βουλητικά, κελευστικά, προτρεπτικά, αποτρεπτικά, συμβουλευτικά, παρακλητικά, παραχωρητικά, απαγορευτικά, αποπειρατικά, δυνητικά, διστακτικά, ευχετικά κ.λπ. 2. Το τελικό απαρέμφατο τίθεται στον χρόνο του ρήματος του ευθέος. Ο χρόνος του ρήματος εξάρτησης δεν επηρεάζει το χρόνο του απαρεμφάτου. 3. Ελέγχω αν έχω ταυτοπροσωπία ή ετεροπροσωπία. Στην περίπτωση της ετεροπροσωπίας το υποκείμενο του τελικού απαρεμφάτου είναι συχνά και αντικείμενο του ρήματος εξάρτησης. 1. Λέγετε ταῦτα τοῖς στρατιώταις.(προστακτική) Οὗτος ἐκέλευε αὐτοὺς λέγειν ταῦτα τοῖς στρατιώταις. 2. Ἀκούσωμεν τοῦ ἀνδρός. (προτρεπτική υποτακτική) Οὗτος παραινεῖ τούτους ἀκοῦσαι τοῦ ἀνδρός. 3. Ἐσοίμην εὐτυχής. (ευχετική ευκτική) Εὔχομαι εὐτυχὴς ἔσεσθαι. 4. Γένοισθε εὐτυχεῖς. (ευχετική ευκτική) Ηὐχόμην ὑμᾶς γενέσθαι εὐτυχεῖς. Γ. ΕΥΘΕΙΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΗ Απορηματική Δυνητική Δυνητική ευκτική ΠΛΑΓΙΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΗ 1. Εξάρτηση : από ρήματα ερωτηματικά, γνωστικά, λεκτικά, δεικτικά, σκέψης, φροντίδας, απόπειρας, προσοχής. 2. Μετατροπή εγκλίσεων 3. Εισαγωγή ή Απορηματική Δυνητική ή Δυνητική Ευκτική μερικής αγνοίας ολικής αγνοίας 4. Αντιστοίχιση ερωτηματικών και αναφορικών αντωνυμιών καιεπιρρημάτων απλές διμελείς Αρκτικού χρόνου Αρκτικού ή ιστορικού χρόνου ΕΥΘΕΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ερωτηματικές αντωνυμίες ή επιρρήματα με τα μόρια οὔκουν, οὐκοῦν, ἆρα, ἆραγε ή χωρίς κανένα μόριο ἤ πότερον(-α) ἤ διατηρείται Ευκτική του πλαγίου (ενίοτε διατηρείται η έγκλιση του ευθέος ) διατηρούνται ΠΛΑΓΙΕΣ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΕΣ Με τις ίδιες ερωτηματικές ή τις αντίστοιχες αναφορικές αντωνυμίες ή επιρρήματα εἰ σπάνια ἐάν, ἄν (+υποτακτική) εἰ/ἐάν ἤ εἴτε εἴτε πότερον(-α) ἤ Αντωνυμίες Επιρρήματα Ερωτηματικές Αναφορικές Ερωτηματικά Αναφορικά τίς; πότερος; πόσος; ποῖος; πηλίκος; ποδαπός; ὅς, ὅστις ὁπότερος ὅσος, ὁπόσος οἷος,ὁποῖος ἡλίκος, ὁπηλίκος ὁποδαπός ποῦ; ποῖ ; πόθεν ; πότε; πηνίκα ; πῶς; πῇ ; πόσον; ποσάκις; οὗ, ὅπου οἷ, ὅποι ὅθεν, ὁπόθεν ὅτε, ὁπότε ὁπηνίκα ὡς, ὅπως ᾗ, ὅπῃ ὅσον ὁσάκις 1. Τὶς ποιεῖ ταῦτα; (οριστική-μερικής αγνοίας) Οὗτος ἐρωτᾷ τίς /ὅστις ποιεῖ ταῦτα.(οριστική) Οὗτος ἠρώτα τίς /ὅστις ποιοῖ/ποιοίη ταῦτα. (ευκτική πλαγίου ) 2. Παραδῶμεν Κορινθίοις τὴν πόλιν; (απορηματική υποτακτική ολικής αγνοίας απλή) Τὸν θεὸν ἐρωτῶσι εἰ παραδῶσιν Κορινθίοις τὴν πόλιν.(απορηματική υποτακτική) Τὸν θεὸν ἠρώτων εἰ παραδοῖεν Κορινθίοις τὴν πόλιν.(ευκτική πλαγίου ) 3. Κατακαύσωμεν αὐτοὺς ἢ τί ἄλλο χρησώμεθα; (απορηματκή υποτακτική ολικής αγνοίας διμελής) Οὗτοι ἐβουλεύοντο εἴτε κατακαύσωσιν αὐτοὺς ἢ τί ἄλλο χρήσωνται.(διατήρηση υποτακτικής παρά τον ιστορικό χρόνο εξάρτησης) 4. Πῶς ἂν τὴν μάχην συμφορώτατα ποιησαίμεθα; (δυνητική ευκτική-μερικής αγνοίας) Ἐβουλεύοντο πῶς ἂν τὴν μάχην συμφορώτατα ποιήσαιντο. 5. Πῶς ἔχει παιδείας βασιλεύς; (οριστική-μερικής αγνοίας) Οὐκ οἶδεν πῶς /ὅπως ἔχει παιδείας βασιλεύς.

3 ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ /3 Δ. ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ Ευκτική Ευκτική πλαγίου Δυνητική Δυνητική ευκτική Ε. ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ 1. Οι δευτερεύουσες προτάσεις του ευθέος παραμένουν δευτερεύουσες προτάσεις του ίδιου είδους στον πλάγιο λόγο. 2. Μετατροπή εγκλίσεων Αρκτικού χρόνου διατηρείται ή (+ἄν) Ευκτική Δυνητική Δυνητική ευκτική Ευκτική πλαγίου Αρκτικού ή ιστορικού χρόνου Ευκτική του πλαγίου ( χωρίς ἄν,βλ.σημ 3) - ενίοτε διατηρείται η έγκλιση του ευθέος διατηρούνται Αρκτικού χρόνου ή διατηρείται 3. Όταν μια υποτακτική με αοριστολογικό ἄν μετατραπεί σε ευκτική του πλαγίου (λόγω εξάρτησης από ρ. ιστορικού χρόνου) το αοριστολογικό ἄν χάνεται και οι σύνδεσμοι με ἄν μετατρέπονται στους αντίστοιχους χωρίς ἄν : ὅταν > ὅτε, ἐπειδάν > ἐπειδή, ἄν > εἰ, πρίν ἄν > πρίν κλπ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΟΣ ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ 1. Οι υποθετικοί λόγοι μετατρέπονται στον πλάγιο λόγο σε εξαρτημένους υποθετικούς ς. Η υπόθεσή τους είναι μια υποθετική πρόταση, ενώ η απόδοσή τους ειδική πρόταση, ειδικό ή τελικό απαρέμφατο, πλάγια ερωτηματική πρόταση (ή και άλλου είδους δευτερεύουσα πρόταση). 2. Μετατροπή ανεξάρτητου υποθετικού σε εξαρτημένο : α) Μετατροπή της υπόθεσης : ισχύουν οι κανόνες του πλαγίου. Όμως, στο μη πραγματικό η υπόθεση παραμένει αμετάβλητη ανεξάρτητα από το ρήμα εξάρτησης, δηλαδή η οριστική ιστορικού χρόνου δεν μετατρέπεται σε ευκτική του πλαγίου αν εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου : ΕΙΔΟΣ ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ Υ.Λ. εἰ + ΥΠΟΘΕΣΗ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΟΥ Υ.Λ. Εξάρτηση από Εξάρτηση από αρκτικό χρόνο ιστορικό χρόνο ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΟ εἰ+ευκτική πλαγίου ΑΟΡΙΣΤΗ ΕΠΑΝ. ἄν+ ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ- αμετάβλητη (ενίοτε διατηρείται η ΜΕΛΛΟΝ έγκλιση του ευθέος ΑΠΛΗ ΣΚΕΨΗ ) εἰ +Ευκτική ΑΟΡΙΣΤΗ ΕΠΑΝ. ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΜΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ εἰ + ιστορικού χρόνου αμετάβλητη αμετάβλητη β) Μετατροπή της απόδοσης : ισχύουν οι κανόνες του πλαγίου. Όμως, στην αόριστη επανάληψη στο παρελθόν αν η απόδοση μετατραπεί σε ειδικό απαρέμφατο ή κατηγορηματική μετοχή δεν τίθεται το ἄν του ευθέος.. 1. Ἄγε τὸ στράτευμα κατὰ μέσον τῶν πολεμίων, ὅτι ἐκεῖ βασιλεύς ἐστι. (επιθυμίας+ αιτιολογ) Κῦρος κελεύει τῷ Κλεάρχῳ ἄγειν τὸ στράτευμα κατὰ μέσον τῶν πολεμίων, ὅτι ἐκεῖ βασιλεύς ἐστι. 2. Πάντες ὅπλα κατεσκεύαζον, ὥστε τήν πόλιν ὄντως ἄν ἡγήσω πολέμου ἐργαστήριον. (κρίσεως+συμπερασματική) Φησὶ πάντας ὅπλα κατασκευάζειν, ὥστε τήν πόλιν ὄντως ἄν ἡγήσατο πολέμου ἐργαστήριον. 3. Τοὺς δ ἀπαιδεύτους ἀρετῆς θαυμάζοιμι ἄν, εἴ τι πλέον ἄν ὠφελήσειε λόγος. (κρίσεως+ αιτιολογική) Ἔλεξεν ὅτι τοὺς δ ἀπαιδεύτους ἀρετῆς θαυμάζοι ἄν, εἴ τι πλέον ἄν ὠφελήσειε λόγος. 4. Ἀκήρυκτος ὁ πόλεμος ἦν, ἔστ ἐν τῇ πολεμίᾳ εἶμεν. (κρίσεως+ χρονική) Δοκεῖ τοῖς Ἕλλησιν ἀκήρυκτον τὸν πόλεμον εἶναι, ἔστ ἐν τῇ πολεμίᾳ εἰσίν. Ἐδόκει τοῖς Ἕλλησιν ἀκήρυκτον τὸν πόλεμον εἶναι, ἔστ ἐν τῇ πολεμίᾳ εἶεν. 5. Πάντες γὰρ ὑπολαμβάνομεν, ὃ ἐπιστάμεθα. (κρίσεως+ αναφορική) Ἀπεκρίθησαν ὅτι πάντες ὑπολαμβάνοιντο,ὃ ἐπίσταιντο. 6. Ἀπίωμεν, μὴ γένηται ἐπίθεσις. (επιθυμίας+τελική) Ἐκέλευσε τούτους ἀπιέναι μὴ γένηται ἐπίθεσις. 1. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ Δέξιππον οὐκ ἐπαινῶ, εἰ ταῦτα πεποίηκε. Κλέαρχος λέγει ὅτι Δέξιππον οὐκ ἐπαινῶ, εἰ ταῦτα πεποίηκε Κλέαρχος εἶπεν ὅτι Δέξιππον οὐκ ἐπαινοίη, εἰ ταῦτα πεποιηκώς εἴη. 2. ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΟ Ἤξω παρὰ σὲ αὔριον, ἐὰν θεὸς ἐθέλῃ. Λέγει μοι ὅτι ἥξει παρ ἐμέ, ἐὰν θεὸς ἐθέλῃ Εἶπέ μοι ὅτι ἥξοι παρ ἐμέ, εἰ θεὸς ἐθέλοι. 3. ΑΟΡΙΣΤΗ ΕΠΑΝ. ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ-ΜΕΛΛΟΝ Ἁμαρτάνουσι οἱ πολῖται, ἐὰν ταῦτα πράττωσι. Λέγει ὅτι ἁμαρτάνουσι οἱ πολῖται, ἐὰν ταῦτα πράττωσι. Ἔλεγεν ὅτι ἁμαρτάνοιεν οἱ πολῖται, εἰ ταῦτα πράττοιεν. 4. ΑΠΛΗ ΣΚΕΨΗ Ἐλθοιμι ἄν εἰς ς, εἰ ὁμήρους λάβοιμι. Λέγει /Εἶπεν ὅτι ἔλθοι ἄν εἰς ς, εἰ ὁμήρους λάβοι. 5. ΑΟΡΙΣΤΗ ΕΠΑΝ. ΣΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ Εἰ ἐπίοιεν οἱ Ἀθηναῖοι, ὑπεχώρουν οἱ Συρακόσιοι.(αόριστη επανάληψη στο παρελθόν) Θουκυδίδης γράφει ὅτι εἰ ἐπίοιεν οἱ Ἀθηναῖοι, ὑπεχώρουν οἱ Συρακόσιοι. Θουκυδίδης ἔγραψεν ὅτι εἰ ἐπίοιεν οἱ Ἀθηναῖοι, ὑποχωροῖεν οἱ Συρακόσιοι. 6. ΜΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ Εἰ μή ὑμεῖς ἤλθετε, ἐπορευόμεθα ἄν ἐπί βασιλέα. Ἀγγέλλεται /Ἠγγέλθη ὅτι εἰ μή ὑμεῖς ἤλθετε, ἐπορευόμεθα ἄν ἐπί βασιλέα.

4 ΕΥΘΥΣ ΛΟΓΟΣ Α. ΚΥΡΙΑ ΚΡΙΣΕΩΣ Δυνητική Δυνητική Ευκτική Β. ΚΥΡΙΑ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ Προστακτική Ευχετική Ευκτική Ευχετική Γ. ΕΥΘΕΙΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΗ Απορηματική Δυνητική Δυνητική ευκτική Δ. ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ Ευκτική Ευκτική πλαγίου Δυνητική Δυνητική ευκτική Ε. ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΠΛΑΓΙΟΣ ΛΟΓΟΣ Α.1. ΕΙΔΙΚΗ κυρίως από ρήματα λεκτικά Σωκράτης οὐ νομίζει θεούς. από ιστορικό χρόνο > Ευκτική Πλαγίου Λόγου Α.2. ΕΙΔΙΚΟ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ ΕΙΔΙΚΗ. : κυρίως από ρήματα δοξαστικά Οὗτος λέγει ὅτι Σωκράτης οὐ νομίζει θεούς ταυτοπροσωπία ή ετεροπροσωπία ; Οὗτος εἶπεν ὅτι Σωκράτης οὐ νομίζοι θεούς παρατατικός > απαρ. ενεστώτα υπερσυντέλικος > απαρ.παρακειμένου ΕΙΔΙΚΟ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ Α.3. ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΟΧΗ Οὗτοι λέγουσιν / εἶπον Σωκράτη οὐ νομίζειν θεούς. κυρίως από ρήματα γνωστικά, αισθητικά, δηλωτικά, δεικτικά, αγγελίας (όχι ΚΑΤΗΓΟΡΗΜΑΤΙΚΗ ΜΕΤΟΧΗ λεκτικά ή δοξαστικά) (Ἐγὼ) οἶδα / ἔγνων Σωκράτη οὐ νομίζοντα θεούς. συνημμένη στο υποκείμενο ή στο αντικείμενο του ρ. εξάρτησης ; παρατατικός > μτχ. ενεστώτα υπερσυντέλικος > μτχ. παρακειμένου ΤΕΛΙΚΟ ΑΠΑΡΕΜΦΑΤΟ από ρήματα βουλητικά, κελευστικά, προτρεπτικά, αποτρεπτικά κλπ Το τελικό απαρέμφατο στο χρόνο του ρήματος του ευθέος. ταυτοπροσωπία ή ετεροπροσωπία ; ΠΛΑΓΙΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΗ από ρήματα ερωτηματικά, γνωστικά, λεκτικά κλπ ή από ιστορικό χρόνο > Ευκτική Πλαγίου Λόγου Εισαγωγή : α) μερικής αγνοίας : ίδια ή αντίστοιχα αναφορικά β) ολικής αγνοίας : απλές : εἰ -διμελείς : εἰ ἄν / εἴτε εἴτε / πότερον(-α) ἤ ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΥΣΑ ή (+ἄν) από ιστορικό χρόνο > Ευκτική Πλαγίου Λόγου (χωρίς ἄν) Ευκτική του Πλαγίου Λόγου από Αρκτικό Χρόνο > ή ὅταν > ὅτε, ἐπειδάν > ἐπειδή, ἄν > εἰ, πρίν ἄν > πρίν κλπ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΟΣ ΥΠΟΘΕΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ή (+ἄν) από ιστορικό χρόνο > Ευκτική Πλαγίου Λόγου (χωρίς ἄν) Στο μη πραγματικό η υπόθεση παραμένει αμετάβλητη ανεξάρτητα από το ρήμα εξάρτησης Στην αόριστη επανάληψη στο παρελθόν αν η απόδοση μετατραπεί σε ειδικό απαρέμφατο ή κατηγορηματική μετοχή δεν τίθεται το ἄν του ευθέος. Λέγετε ταῦτα τοῖς στρατιώταις.(προστακτική) Οὗτος ἐκέλευε αὐτοὺς λέγειν ταῦτα τοῖς στρατιώταις. Ἀκούσωμεν τοῦ ἀνδρός. (προτρεπτική υποτακτική) Οὗτος παραινεῖ τούτους ἀκοῦσαι τοῦ ἀνδρός. Τὶς ποιεῖ ταῦτα; (οριστική-μερικής αγνοίας) Οὗτος ἐρωτᾷ τίς /ὅστις ποιεῖ ταῦτα.(οριστική) Παραδῶμεν Κορινθίοις τὴν πόλιν; (απορηματική υποτακτική ολικής αγνοίας απλή) Τὸν θεὸν ἠρώτων εἰ παραδοῖεν Κορινθίοις τὴν πόλιν.(ευκτική πλαγίου ) Ἄγε τὸ στράτευμα κατὰ μέσον τῶν πολεμίων, ὅτι ἐκεῖ βασιλεύς ἐστι. (επιθυμίας+ αιτιολογική) Κῦρος κελεύει τῷ Κλεάρχῳ ἄγειν τὸ στράτευμα κατὰ μέσον τῶν πολεμίων, ὅτι ἐκεῖ βασιλεύς ἐστι. Ἀκήρυκτος ὁ πόλεμος ἦν, ἔστ ἐν τῇ πολεμίᾳ εἶμεν. (κρίσεως+ χρονική) Ἐδόκει τοῖς Ἕλλησιν ἀκήρυκτον τὸν πόλεμον εἶναι, ἔστ ἐν τῇ πολεμίᾳ εἶεν. ΜΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ Εἰ μή ὑμεῖς ἤλθετε, ἐπορευόμεθα ἄν ἐπί βασιλέα. Ἀγγέλλεται /Ἠγγέλθη ὅτι εἰ μή ὑμεῖς ἤλθετε, ἐπορευόμεθα ἄν ἐπί βασιλέα. ΑΟΡΙΣΤΗ ΕΠΑΝ. ΣΤΟ ΠΑΡΟΝ-ΜΕΛΛΟΝ Ἁμαρτάνουσι οἱ πολῖται, ἐὰν ταῦτα πράττωσι. Λέγει ὅτι ἁμαρτάνουσι οἱ πολῖται, ἐὰν ταῦτα πράττωσι. Ἔλεγεν ὅτι ἁμαρτάνοιεν οἱ πολῖται, εἰ ταῦτα πράττοιεν.

5