ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Άρθρο 7 παράγραφος 3 της οδηγίας 2002/21/ΕΚ: Ουδεμία παρατήρηση

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, C(2016) 8140 final ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΩΝ (EETT) Λ. Κηφισίας Μαρούσι Ελλάδα Υπόψη κ. Δημητρίου Τσαμάκη Προέδρου Αξιότιμε κ. Τσαμάκη, Φαξ: Θέμα: Απόφαση της Επιτροπής σχετικά με την υπόθεση EL/2016/1938: πρόσβαση στο δημόσιο τηλεφωνικό δίκτυο σε σταθερή θέση για οικιακούς και μη οικιακούς πελάτες στην Ελλάδα Άρθρο 7 παράγραφος 3 της οδηγίας 2002/21/ΕΚ: Ουδεμία παρατήρηση 1. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Στις 4 Νοεμβρίου 2016, η Επιτροπή καταχώρισε κοινοποίηση από την ελληνική εθνική ρυθμιστική αρχή, την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) 1, σχετικά με την ανάλυση της αγοράς για την πρόσβαση στο δημόσιο τηλεφωνικό δίκτυο σε σταθερή θέση για οικιακούς και μη οικιακούς πελάτες 2 στην Ελλάδα. 1 Σύμφωνα με το άρθρο 7 της οδηγίας 2002/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Μαρτίου 2002, σχετικά με κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία-πλαίσιο), ΕΕ L 108 της , σ. 33, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2009/140/ΕΚ, ΕΕ L 337 της , σ. 37, και τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 544/2009, ΕΕ L 167 της , σ Αντιστοιχεί στην αγορά υπ αριθ. 1 της σύστασης 2007/879/EΚ της Επιτροπής, της 17ης Δεκεμβρίου 2007, αναφορικά με σχετικές αγορές προϊόντων και υπηρεσιών στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, οι οποίες επιδέχονται εκ των προτέρων κανονιστική ρύθμιση, σύμφωνα με την οδηγία 2002/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών (σύσταση για τις σχετικές αγορές του 2007), ΕΕ L 344 της , σ. 65. Η εν λόγω αγορά απαλείφθηκε από τον κατάλογο των σχετικών αγορών που θα δικαιολογούσαν εκ των προτέρων κανονιστική ρύθμιση, ο οποίος περιλαμβάνεται στην ισχύουσα επί του παρόντος σύσταση 2014/710/EΕ της Επιτροπής, της 9ης Οκτωβρίου 2014, σχετικά με σημαντικές αγορές Commission européenne/europese Commissie, 1049 Bruxelles/Brussel, BELGIQUE/BELGIË - Τηλ

2 Η εθνική διαβούλευση 3 πραγματοποιήθηκε από τις 29 Ιουνίου 2015 έως τις 2 Νοεμβρίου Στις 15 Νοεμβρίου 2016, υποβλήθηκε στην EETT αίτημα παροχής πληροφοριών 4. Η απάντηση ελήφθη στις 18 Νοεμβρίου ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΜΕΤΡΟΥ 2.1. Ιστορικό Στην τελευταία επισκόπηση αγοράς που διεξήχθη το 2011, η ΕΕΤΤ εντόπισε δύο σχετικές αγορές, αμφότερες εθνικής εμβέλειας: (i) την αγορά για οικιακούς και μη οικιακούς πελάτες, που περιλαμβάνει πρόσβαση μέσω PSTN, ISDN Basic Rate Access (BRA) και managed Voice over Broadband (VoB) («πρόσβαση χωρίς PRA») και (ii) την αγορά για τις γραμμές πρόσβασης ISDN Primary Rate Access (PRA) («πρόσβαση PRA»). Η ΕΕΤΤ δεν θεώρησε ότι οι γραμμές πρόσβασης οπτικών ινών και οι γραμμές σταθερής ασύρματης πρόσβασης (FWA) πρέπει να περιληφθούν στις σχετικές αγορές. Επίσης οι υπηρεσίες πρόσβασης που προσφέρονται από τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας δεν συμπεριλήφθηκαν στη σχετική αγορά, κυρίως λόγω των διαφορών ως προς την τιμολόγηση, την ποιότητα, τη διαθεσιμότητα, και τη χρήση για την οποία προορίζονται. Ο ΟΤΕ, ο ιστορικός φορέας εκμετάλλευσης, ορίστηκε ως έχων ΣΙΑ (SMP) και στις δύο αγορές. Η ΕΕΤΤ επέβαλε στον ΟΤΕ σειρά υποχρεώσεων. Ειδικότερα, όσον αφορά την αγορά πρόσβασης χωρίς PRA, η ΕΕΤΤ επέβαλε Χονδρική Εκμίσθωση Γραμμών (WLR-ΧΕΓ), συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης και της χρήσης ευκολιών δικτύου. Σε σχέση με την ΧΕΓ, η ΕΕΤΤ περαιτέρω επέβαλε υποχρεώσεις αμεροληψίας, διαφάνειας (συμπεριλαμβανομένης Προσφοράς Αναφοράς με Συμφωνία Επιπέδου Υπηρεσιών και Βασικούς Δείκτες Επιδόσεων), λογιστικού διαχωρισμού και κοστολόγησης, καθώς και ελέγχου τιμών retail-minus. Όσον αφορά τα προϊόντα λιανικής πρόσβασης, η ΕΕΤΤ επέβαλε έλεγχο τιμών υπό μορφή καθορισμού ανώτατων τιμών, λογιστικό διαχωρισμό, αμεροληψία, διαφάνεια και την υποχρέωση για αποφυγή αδικαιολόγητης δεσμοποίησης των υπηρεσιών. Στην αγορά για πρόσβαση PRA, δεδομένης της διαφορετικής ανταγωνιστικής δυναμικής, η ΕΕΤΤ περιόρισε τα ρυθμιστικά επανορθωτικά μέτρα στον ΟΤΕ σε (i) υποχρέωση αμεροληψίας και (ii) υποχρέωση ενημέρωσης της ΕΕΤΤ εκ των προτέρων για τις μεταβολές των τιμών. Η Επιτροπή διατύπωσε παρατηρήσεις σχετικά με τη συμπερίληψη της ευρυζωνικής πρόσβασης που επιτρέπει υπηρεσίες VoIP στην αγορά και κάλεσε την ΕΕΤΤ να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις της αγοράς και να προσαρμόσει τον ορισμό της αγοράς και τη ρυθμιστική της παρέμβαση σε περίπτωση που μεταβληθεί η δομή της αγοράς που καλύπτει την αγορά σταθερής πρόσβασης όσον αφορά (i) τη δυνατότητα υποκατάστασης μεταξύ των προϊόντων πρόσβασης που βασίζονται σε διαφορετικές τεχνολογίες (ιδίως όσον αφορά τα σχετικά λειτουργικά 3 4 προϊόντων και υπηρεσιών στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, οι οποίες επιδέχονται εκ των προτέρων κανονιστική ρύθμιση, σύμφωνα με την οδηγία 2002/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών (σύσταση για τις σχετικές αγορές), ΕΕ L 295 της , σ. 79. Σύμφωνα με το άρθρο 6 της οδηγίας-πλαισίου. Σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2 της οδηγίας-πλαισίου. 2

3 χαρακτηριστικά και την τιμολόγηση) και (ii) την περαιτέρω αφομοίωση δεσμοποιημένων προσφορών και τη δυνατότητα υποκατάστασής τους από παραδοσιακά αυτοτελή προϊόντα στενοζωνικής πρόσβασης Σχέδιο μέτρου Ορισμός της αγοράς Όπως και στην προηγούμενη ανάλυση της αγοράς, η EETT εντοπίζει δύο διαφορετικές σχετικές αγορές, αμφότερες εθνικής εμβέλειας: (i) την αγορά για τις γραμμές πρόσβασης στο δημόσιο τηλεφωνικό δίκτυο σε σταθερή θέση μέσω PSTN, ISDN Basic Rate Access (BRA) και managed Voice over Broadband (VoB) για οικιακούς και μη οικιακούς πελάτες («πρόσβαση χωρίς PRA») και (ii) την αγορά για τις γραμμές πρόσβασης στο δημόσιο τηλεφωνικό δίκτυο σε σταθερή θέση μέσω ISDN Primary Rate Access (PRA) (πρόσβαση «PRA»). Ειδικότερα, η ΕΕΤΤ περιλαμβάνει συνδέσεις managed VoIP στην ίδια αγορά των συνδέσεων πρόσβασης PSTN/ISDN BRA λαμβάνοντας υπόψη τις ομοιότητες σε ό, τι αφορά τα λειτουργικά χαρακτηριστικά, τις τιμές και την προβλεπόμενη χρήση των προϊόντων αυτών από την άποψη των τελικών χρηστών 5. Η ΕΕΤΤ αποκλείει από τις σχετικές αγορές τις γραμμές οπτικών ινών και σταθερής ασύρματης πρόσβασης (FWA). Η ΕΕΤΤ εξηγεί ότι αυτός ο τύπος γραμμής πρόσβασης αντιπροσωπεύει μόνο το 0,13 % του συνόλου των διαθέσιμων γραμμών πρόσβασης. Η EETT απέκλεισε επίσης από τη σχετική αγορά τις υπηρεσίες πρόσβασης που προσφέρουν οι επιχειρήσεις κινητής τηλεφωνίας, κυρίως λόγω των διαφορών στις πρακτικές τιμολόγησης, την ποιότητα, τη διαθεσιμότητα και τη χρήση για την οποία προορίζονται. Δοκιμασία τριών κριτηρίων Σύμφωνα με την ΕΕΤΤ, στις σχετικές αγορές που εντοπίστηκαν, εξακολουθούν να υπάρχουν υψηλοί και μη παροδικοί φραγμοί εισόδου σε σχέση με την περιορισμένη ανάπτυξη των υπηρεσιών αποδεσμοποιημένης πρόσβασης στον τοπικό βρόχο και των εναλλακτικών υποδομών (οπτικές ίνες και σταθερή ασύρματη). Παρ όλα αυτά, η ΕΕΤΤ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, παρά την παρουσία των φραγμών εισόδου, τα τελευταία χρόνια το μερίδιο αγοράς του ΟΤΕ έχει μειωθεί σημαντικά 6 και οι τιμές εμφάνισαν καθοδική τάση. Σύμφωνα με την ΕΕΤΤ, σε σχέση με την ρύθμιση που έχει επιβληθεί σε επίπεδο χονδρικής (αγορά 3α) και τη δυναμική της αγοράς, η προαναφερόμενη τάση είναι πιθανό να συνεχιστεί και 5 6 Στην απάντησή της στην αίτηση παροχής πληροφοριών, η ΕΕΤΤ διευκρίνισε ότι ο ΟΤΕ έχει αρχίσει να παρέχει υπηρεσίες VoIP από την και ότι η πλέον σημαντική μεταβολή από τον προηγούμενο γύρο ανάλυσης της αγοράς είναι πράγματι η μετάβαση της συνδρομητικής βάσης του ΟΤΕ σε υπηρεσίες VoIP. Η ΕΕΤΤ εξήγησε περαιτέρω ότι οι δεσμοποιημένες προσφορές αποτελούν τη συντριπτική πλειονότητα των προσφορών λιανικής των εναλλακτικών παρόχων (OLO- Other Licensed Operator) και αντιπροσωπεύουν το 93,64 % των γραμμών πρόσβασης των παρόχων αυτών. Από την άλλη πλευρά, το 41,4 % των γραμμών πρόσβασης του ΟΤΕ είναι μόνο για φωνητικές υπηρεσίες. Επί του παρόντος, η τιμολόγηση που εφαρμόζεται στις δέσμες υπηρεσιών Double Play είναι στο ίδιο επίπεδο με την τιμολόγηση των αυτοτελών φωνητικών υπηρεσιών. Το μερίδιο αγοράς του ΟΤΕ με βάση τον αριθμό των συνδέσεων μειώθηκε, στην αγορά πρόσβασης χωρίς PRA, από 72,7 % (2010) σε 56,4 (πρώτο εξάμηνο του 2016) και στην αγορά της πρόσβασης PRA από 86,6 % (2010) σε 50,5 % (πρώτο εξάμηνο του 2016). 3

4 ενδεχομένως να ενισχυθεί κατά την προσεχή περίοδο. Επιπλέον, η EETT αναφέρει ότι είναι εξαιρετικά απίθανο να είναι σε θέση ένας πάροχος να συμπεριφέρεται ανεξάρτητα από τους ανταγωνιστές και τους καταναλωτές του. Ως εκ τούτου, η ΕΕΤΤ συμπεραίνει ότι δεν πληρούται το δεύτερο κριτήριο και ότι οι αγορές που αναλύθηκαν τείνουν προς τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό. Κατά συνέπεια, οι αγορές αυτές δεν απαιτείται πλέον να υπόκεινται σε εκ των προτέρων ρύθμιση και οι τρέχουσες υποχρεώσεις πρέπει να αρθούν ΟΥΔΕΜΙΑ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ Η Επιτροπή εξέτασε τις κοινοποιήσεις και τις συμπληρωματικές πληροφορίες που υπέβαλε η ΕΕΤΤ και δεν διατυπώνει καμία παρατήρηση. 8 Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 7 της οδηγίας-πλαισίου, η ΕΕΤΤ μπορεί να εγκρίνει το σχέδιο μέτρου και, εφόσον το πράξει, το ανακοινώνει στην Επιτροπή. Η θέση της Επιτροπής σχετικά με τη συγκεκριμένη κοινοποίηση δεν προδικάζει οποιαδήποτε θέση μπορεί να λάβει έναντι άλλων κοινοποιημένων σχεδίων μέτρων. 7 8 Στην κοινοποίηση στο πλαίσιο της υπόθεσης EL/2016/1836, η ΕΕΤΤ πρότεινε την επιβολή της υπηρεσίας ΧΕΓ ως κανονιστικού επανορθωτικού μέτρου όσον αφορά την πρόσβαση για την αγορά 3α που θα συμπληρώσει τα άλλα επανορθωτικά μέτρα που αφορούν την πρόσβαση για την εν λόγω αγορά. Πράγματι, η ΕΕΤΤ θεωρεί ότι η ΧΕΓ είναι το μόνο προϊόν χονδρικής που σε συνδυασμό με άλλα προϊόντα χονδρικής θα επιτρέψει στους εναλλακτικούς παρόχους να επιτύχουν την πλήρη κάλυψη της ελληνικής επικράτειας (ιδίως στις περιοχές στις οποίες δεν έχουν φυσική παρουσία). Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 3 της οδηγίας-πλαισίου. 4

5 Σύμφωνα με το σημείο 15 της σύστασης 2008/850/ΕΚ, 9 η Επιτροπή θα δημοσιεύσει το παρόν έγγραφο στον ιστότοπό της. Η Επιτροπή δεν θεωρεί εμπιστευτικές τις πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν έγγραφο. Παρακαλείστε να ενημερώσετε την Επιτροπή 10 εντός τριών εργάσιμων ημερών από τη λήψη της παρούσας αν θεωρείτε ότι, σύμφωνα με τους ενωσιακούς και τους εθνικούς κανόνες περί επιχειρηματικού απορρήτου, το παρόν έγγραφο περιέχει εμπιστευτικές πληροφορίες τις οποίες επιθυμείτε να απαλείψετε πριν από την εν λόγω δημοσίευση 11. Οφείλετε να αιτιολογείτε κάθε τέτοιο αίτημα. Με εκτίμηση, Για την Επιτροπή, Roberto Viola Γενικός Διευθυντής Σύσταση 2008/850/ΕΚ της Επιτροπής, της 15ης Οκτωβρίου 2008, για τις κοινοποιήσεις, τις προθεσμίες και τις διαβουλεύσεις που προβλέπονται στο άρθρο 7 της οδηγίας 2002/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών, ΕΕ L 301 της , σ. 23. Το αίτημά σας πρέπει να αποσταλεί είτε ηλεκτρονικά στη διεύθυνση: CNECT- ARTICLE7@ec.europa.eu είτε με τηλεομοιοτυπία: Η Επιτροπή έχει τη δυνατότητα να ενημερώσει το κοινό σχετικά με το αποτέλεσμα της αξιολόγησής της πριν από την παρέλευση του εν λόγω τριημέρου. 5