Υπόθεση CY/2009/0870: Χονδρική αγορά ευρυζωνικής πρόσβασης στην Κύπρο. Σχόλια κατ' εφαρµογήν του άρθρου 7 παράγραφος 3 της οδηγίας 2002/21/EΚ 1

Transcript

1 EΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Bρυξέλλες, SG-Greffe (2009) D/697 Γραφείο Επιτρόπου Ρυθµίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδροµείων (ΓΕΡΗΕΤ) Hλιουπόλεως 12, 1101 Λευκωσία, Κύπρος υπόψη κ. Φώτη Αναστάση Αναπληρωτή Επιτρόπου αρ. τηλεοµ.: Κύριε, Θέµα: Υπόθεση CY/2009/0869: Χονδρική αγορά (φυσικής) πρόσβασης σε υποδοµή δικτύου (συµπεριλαµβανόµενης µεριζόµενης ή πλήρως αποδεσµοποιηµένης πρόσβασης) σε σταθερή θέση στην Κύπρο Υπόθεση CY/2009/0870: Χονδρική αγορά ευρυζωνικής πρόσβασης στην Κύπρο Σχόλια κατ' εφαρµογήν του άρθρου 7 παράγραφος 3 της οδηγίας 2002/21/EΚ 1 I. ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ Στις 8 Ιανουαρίου 2009, η Επιτροπή καταχώρισε κοινοποίηση από το Γραφείο Επιτρόπου Ρυθµίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδροµείων (ΓΕΡΗΕΤ), που αφορούσε τη χονδρική αγορά (φυσικής) πρόσβασης σε υποδοµή δικτύου (συµπεριλαµβανόµενης µεριζόµενης ή πλήρως αποδεσµοποιηµένης πρόσβασης) σε σταθερή θέση και την χονδρική αγορά ευρυζωνικής πρόσβασης στην Κύπρο 2, µε αριθµούς υπόθεσης CY/2009/0869 και CY/2009/ Οδηγία 2002/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 7ης Μαρτίου 2002, σχετικά µε κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών («οδηγία πλαίσιο») ΕΕ L 108 της , σ Αγορές 4 και 5 της σύστασης 2007/879/EΚ της Επιτροπής, της 17ης εκεµβρίου 2007, αναφορικά µε σχετικές αγορές προϊόντων και υπηρεσιών στον τοµέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, οι οποίες επιδέχονται εκ των προτέρων κανονιστική ρύθµιση, σύµφωνα µε την οδηγία 2002/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκή Επιτροπή, B-1049 Bruxelles - Belgium. Τηλεφωνικό κέντρο: (32-2)

2 Η εθνική διαβούλευση 3 διεξήχθη από 2 έως 31 Ιουλίου Καταληκτική ηµεροµηνία για την κοινοτική διαβούλευση είναι η 9 η Φεβρουαρίου Στις 21 Ιανουαρίου 2009 απεστάλη στο ΓΕΡΗΕΤ αίτηµα για παροχή πληροφοριών. Η απάντηση παρελήφθη στις 26 Ιανουαρίου Σύµφωνα µε το άρθρο 7 παράγραφος 3 της οδηγίας πλαίσιο, οι εθνικές ρυθµιστικές αρχές («ΕΡΑ») και η Επιτροπή µπορούν να υποβάλλουν παρατηρήσεις στην ενδιαφερόµενη εθνική κανονιστική αρχή σχετικά µε κοινοποιούµενα σχέδια µέτρων. II. II.1 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΣΧΕ ΙΑΖΟΜΕΝΩΝ ΜΕΤΡΩΝ Ιστορικό Η αγορά αδεσµοποίητης πρόσβασης χονδρικής (συµπεριλαµβανόµενης της µεριζόµενης πρόσβασης) σε µεταλλικούς βρόχους ή υποβρόχους για παροχή ευρυζωνικών και φωνητικών υπηρεσιών σε σταθερή θέση και η χονδρική αγορά ευρυζωνικής πρόσβασης 4 στην Κύπρο είχαν προηγουµένως κοινοποιηθεί και αξιολογηθεί από την Επιτροπή µε αριθµούς υπόθεσης CY/2006/0331 και CY/2006/0332. Το ΓΕΡΗΕΤ είχε διαπιστώσει ότι η ανάπτυξη της αποδεσµοποίησης του τοπικού βρόχου (Local Loop Unbundling) και η χονδρική αγορά ευρυζωνικής πρόσβασης (Wholesale Broadband Access) µε χρήση άλλων τεχνολογιών εκτός χάλκινου καλωδίου παρέµεναν αµελητέες και συνεπώς κατέληγε ότι τεχνολογίες όπως οι οπτικές ίνες, η ασύρµατη σύνδεση, η καλωδιακή σύνδεση και οι επικοινωνίες µέσω γραµµών ισχύος (Power Line Communications) δεν περιλαµβάνονταν στην σχετική αγορά. Προσδιόρισε την ΑΤΗΚ (τον κατεστηµένο φορέα εκµετάλλευσης) ως διαθέτουσα σηµαντική ισχύ στις αγορές αυτές. To ΓΕΡΗΕΤ περαιτέρω πρότεινε υποχρέωση παροχής (αδεσµοποίητης και δυφιορευµατικής) πρόσβασης σε ενδιαφερόµενα µέρη ύστερα από εύλογο αίτηµα, συµπεριλαµβανοµένων συµπληρωµατικών υπηρεσιών, όπως η συνεγκατάσταση, καθώς και υποχρεώσεις διαφάνειας και δηµοσίευσης προσφοράς αναφοράς (δηλ. προσφορών αναφοράς LLU και δυφιορευµατικής), αµεροληψίας, λογιστικού διαχωρισµού και κοστοστρέφειας (για LLU). Ως προς την υποχρέωση ελέγχου τιµών, το ΓΕΡΗΕΤ πρότεινε να χρησιµοποιηθεί για την αποδεσµοποίηση τοπικού βρόχου µέθοδος κοστολόγησης βάσει του µακροπρόθεσµου επαυξητικού κόστους (Long Run Incremental Cost) και για τη δυφιορευµατική πρόσβαση µέθοδος «retail minus» (λιανική τιµή µείον ένα προκαθορισµένο ποσοστό). II.2 Ορισµός αγοράς Υπόθεση CY/2009/0869 αγορά LLU Στην παρούσα κοινοποίηση, το ΓΕΡΗΕΤ ορίζει τη σχετική αγορά προϊόντων, ως µεριζόµενης ή πλήρως αδεσµοποίητης πρόσβασης σε µεταλλικούς τοπικούς βρόχους και υποβρόχους (κυρίως µέσω τεχνολογίας xdsl) για σκοπούς παροχής ευρυζωνικών και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών, ΕΕ L 344 της , σ. 65, («σύσταση»). 3 Σύµφωνα µε το άρθρο 6 της οδηγίας πλαίσιο. 4 Αρχικά αναφερόµενες ως αγορές 11 & 12 στη σύσταση 2003/311/ΕΚ της Επιτροπής για τις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών στον τοµέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών που επιδέχονται εκ των προτέρων ρύθµιση σύµφωνα µε την οδηγία 2002/21/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών («σύσταση του 2003»). 2

3 φωνητικών υπηρεσιών. Το ΓΕΡΗΕΤ συµπεραίνει ότι η σχετική αγορά δεν περιλαµβάνει δυφιορευµατική πρόσβαση ή πρόσβαση µέσω εναλλακτικών τεχνολογιών (όπως FTTx, ασύρµατη 5, καλωδιακή 6, ή PLC 7 ). Όσον αφορά τον αποκλεισµό της οπτικής ίνας, σύµφωνα µε το ΓΕΡΗΕΤ δεν υπάρχει άλλη υποδοµή, εκτός από αυτή που χρησιµοποιείται σε πιλοτικό πρόγραµµα του κατεστηµένου φορέα. Επιπλέον, δεδοµένου του ύψους των πιθανών επενδύσεων σε συνδυασµό µε το µικρό µέγεθος της κυπριακής αγοράς και ενόψει της τρέχουσας οικονοµικής συγκυρίας, δεν αναµένεται να υπάρξει ανάπτυξη υποδοµών που θα δικαιολογούσε τη συµπερίληψη της οπτικής ίνας στον καθορισµό της αγοράς. Ωστόσο, το ΓΕΡΗΕΤ έχει δεσµευτεί να παρακολουθεί τις µελλοντικές εξελίξεις στα δίκτυα οπτικών ινών και προτίθεται να επανεξετάσει τις οικείες αναλύσεις της αγοράς σε περίπτωση που ο κατεστηµένος τηλεπικοινωνιακός φορέας η ΑΤΗΚ - ή εναλλακτικοί φορείς εκµετάλλευσης αποφασίσουν την ανάπτυξη δικτύων οπτικών ινών σε µεγαλύτερη κλίµακα. Το ΓΕΡΗΕΤ καθορίζει ως σχετική γεωγραφική αγορά την εθνική επικράτεια της Κύπρου. Υπόθεση CY/2009/0870 Χονδρική αγορά ευρυζωνικής πρόσβασης Το ΓΕΡΗΕΤ θεωρεί ότι η αγορά περιλαµβάνει αυτοεφοδιασµό (self-supply) σε δυφιορευµατικές (bitstream) υπηρεσίες, οι οποίες παρέχονται από τον κατεστηµένο φορέα, καθώς και την παροχή των υπηρεσιών αυτών σε τρίτους, και καταλήγει στο συµπέρασµα ότι η πρόσβαση µέσω τηλεφωνικής επιλογής, η αποδεσµοποίηση του τοπικού βρόχου και εναλλακτικές τεχνολογίες (π.χ. FTTx, ασύρµατη, PLC και καλωδιακή) δεν περιλαµβάνονται στη σχετική αγορά. Η αιτιολόγηση για την εξαίρεση των οπτικών ινών σε αυτό το στάδιο είναι η ίδια όπως και για την αγορά 4 παραπάνω. Επιπλέον, η αγορά δεν περιλαµβάνει την απλή µεταπώληση ευρυζωνικής πρόσβασης χονδρικής (WBA) µέσω υπηρεσιών xdsl που µπορεί να προσφερθεί από την ΑΤΗΚ, µέσω εναλλακτικών προµηθευτών, σε τελικούς χρήστες. Το ΓΕΡΗΕΤ καθορίζει ως σχετική γεωγραφική αγορά την εθνική επικράτεια της Κύπρου. II.3 ιαπίστωση σηµαντικής ισχύος στην αγορά (ΣIA) Με βάση την ανάλυση των σχετικών αγορών, το ΓΕΡΗΕΤ προτίθεται να προσδιορίσει την ΑΤΗΚ, τον κατεστηµένο τηλεπικοινωνιακό φορέα, ως διαθέτουσα ΣΙΑ στην αγορά αποδεσµοποίησης του τοπικού βρόχου και στην αγορά χονδρικής ευρυζωνικής πρόσβασης στην Κύπρο. Στα κριτήρια που χρησιµοποιεί το ΓΕΡΗΕΤ για την αξιολόγηση της ΣΙΑ στις αγορές αυτές περιλαµβάνονται: το µέγεθος του φορέα εκµετάλλευσης 8, κυριότητα ή έλεγχος υποδοµής που δεν µπορεί εύκολα να αντιγραφεί, τεχνολογική ανωτερότητα ή υπεροχή, απουσία ή χαµηλό επίπεδο αντισταθµιστικής αγοραστικής ισχύος, εύκολη ή προνοµιακή πρόσβαση σε χρηµατοδοτικούς πόρους, ύπαρξη 5 Η πολιτική απόφαση σχετικά µε την αδειοδότηση ασύρµατων ευρυζωνικών δικτύων και υπηρεσιών είναι ακόµα σε εκκρεµότητα. Εποµένως, ακόµη και αν τεθεί σε λειτουργία ένα δίκτυο κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, αναµένεται ότι θα έχει περιορισµένη γεωγραφική / πληθυσµιακή κάλυψη. 6 Ο µοναδικός φορέας εκµετάλλευσης καλωδιακής τηλεόρασης στην Κύπρο (CableNet), προσφέρει κυρίως τηλεοπτικά προγράµµατα. 7 Η Αρχή Ηλεκτρισµού Κύπρου δεν έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την ανάπτυξη των υποδοµών αυτών. 8 Το µερίδιο αγοράς της ΑΤΗΚ και στις δύο αγορές είναι 100%. 3

4 διαφοροποιηµένων προϊόντων και υπηρεσιών, οικονοµίες φάσµατος και κλίµακας, καθετοποίηση, υψηλός βαθµός ανάπτυξης του δικτύου διανοµής και πωλήσεων, απουσία δυνητικών ανταγωνιστών 9. Όσον αφορά την αγορά LLU στην Κύπρο, το ΓΕΡΗΕΤ θεωρεί ότι η αγορά αυτή βρίσκεται τώρα σε αρχικό στάδιο της ανάπτυξής της, δεδοµένου ότι τον Αύγουστο του 2005 µόνο δύο εναλλακτικοί πάροχοι είχαν υπογράψει συµφωνία LLU µε την ΑΤΗΚ, και ένας ακόµα το 2007, µολονότι η ΑΤΗΚ είχε δηµοσιεύσει προσφορά αναφοράς για LLU ήδη τον Απρίλιο του Όσον αφορά την χονδρική αγορά ευρυζωνικής πρόσβασης, το ΓΕΡΗΕΤ αναφέρει ότι δυφιορευµατική πρόσβαση υπάρχει επί του παρόντος µόνο µε αυτοεφοδιασµό από την ΑΤΗΚ, καθώς κανένα προϊόν λιανικής µέσω WBA δεν παρέχεται στην Κύπρο 10. II.4 Kανονιστικά επανορθωτικά µέτρα Στα τρέχοντα σχέδια µέτρων το ΓΕΡΗΕΤ προτείνει να επιβληθούν στην ΑΤΗΚ οι ακόλουθες υποχρεώσεις: Υπόθεση CY/2009/0869 αγορά LLU Παροχή, έπειτα από εύλογο αίτηµα, πλήρους και µεριζόµενης αδεσµοποίητης πρόσβασης στον τοπικό βρόχο και υποβρόχο, συµπεριλαµβανοµένων συµπληρωµατικών υπηρεσιών, όπως συνεγκατάσταση, καθώς και παροχή επικαιροποιηµένων πληροφοριών σχετικά µε τους διαθέσιµους πόρους του δικτύου, Πρόσβαση σε αγωγούς για σκοπούς παροχής υπηρεσιών οπισθόζευξης (backhaul) όπου η ΑΤΗΚ αντικαθιστά το χάλκινο δίκτυό της µεταξύ του οδικού κυτίου σύνδεσης και του τοπικού τηλεφωνικού κέντρου µε οπτικές ίνες, ιαφάνεια και δηµοσίευση προσφοράς αναφοράς για LLU (πρόσβαση σε σύστηµα γεωγραφικών πληροφοριών - GIS, δηµοσίευση βασικών δεικτών επιδόσεων, παροχή υπηρεσιών µετανάστευσης, πληροφορικό σύστηµα για τη διεκπεραίωση των προσφορών, συµφωνία επιπέδου εξυπηρέτησης που καλύπτει όλα τα προϊόντα της προσφοράς αναφοράς για αποδεσµοποίηση RUO), Αµεροληψία, Λογιστικός διαχωρισµός, Κοστοστρέφεια, Έλεγχος τιµών σε συνδυασµό µε µοντέλο συµπίεσης περιθωρίων κέρδους. Όσον αφορά την υποχρέωση ελέγχου τιµών, το ΓΕΡΗΕΤ προτείνει να χρησιµοποιηθεί µέθοδος κοστολόγησης µε βάση το µακροπρόθεσµο επαυξητικό κόστος (LRIC). Στην απάντησή του στο αίτηµα για παροχή πληροφοριών, το ΓΕΡΗΕΤ εξηγεί ότι το µοντέλο LRIC "από τα κάτω προς τα πάνω" ("bottom-up") είναι πλέον σε χρήση και ότι τα αποτελέσµατά του έχουν εναρµονιστεί µε αυτά του υβριδικού µοντέλου που βασίζεται 9 Στο χρονικό πλαίσιο της ανάλυσης αυτής, το ΓΕΡΗΕΤ δεν αναµένει στην Κύπρο την ανάπτυξη εναλλακτικών υποδοµών, όπως Fixed Wireless Access, PLC, FTTx, σε επίπεδο που θα τις καθιστούσε βιώσιµο ανταγωνιστή. Επιπλέον, ένα πρακτικό πρόβληµα συνιστά η απόκτηση αδειών διέλευσης από δυνητικούς ανταγωνιστές. 10 Το ΓΕΡΗΕΤ δεν ενηµερώθηκε ποτέ, ύστερα από τη δηµοσίευση της προσφοράς αναφοράς της ΑΤΗΚ για τη χονδρική ευρυζωνική πρόσβαση, σχετικά µε τυχόν συγκεκριµένα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν εναλλακτικοί πάροχοι υπηρεσιών κατά την εφαρµογή των διατάξεων της συµφωνίας. 4

5 σε συνδυασµό των µοντέλων πλήρους κατανεµηµένου κόστους (Fully Distributed Cost) και LRIC που είχαν εκπονηθεί από την ΑΤΗΚ και εγκριθεί από τους ελεγκτές 11. Επιπλέον, το ΓΕΡΗΕΤ προτίθεται να εφαρµόσει µοντέλο συµπίεσης των περιθωρίων κέρδους σε συνδυασµό µε υποχρέωση ελέγχου των τιµών. Όπως αναφέρει στην απάντησή του στο αίτηµα για παροχή πληροφοριών, εξαιτίας παραγόντων που υφίστανται αποκλειστικά στην Κύπρο 12, το ΓΕΡΗΕΤ προβλέπει την πιθανότητα ότι οι τιµές χονδρικής µε βάση την τρέχουσα χρησιµοποιούµενη µέθοδο LRIC να µην αντανακλούν πάντοτε µε ακρίβεια το σχετικό κόστος, δεδοµένου ότι το µοντέλο περιλαµβάνει ορισµένες συνιστώσες κόστους, οι οποίες δεν επιβαρύνουν την ΑΤΗΚ. Kαθώς οι εν λόγω δαπάνες επιβαρύνουν τον καταναλωτή, το ΓΕΡΗΕΤ θεωρεί ότι το µοντέλο FDC έχει ως αποτέλεσµα τιµές χαµηλότερες από αυτές που υπολογίζονται µε βάση το µοντέλο LRIC. Συνεπώς, ενώ το ΓΕΡΗΕΤ είναι διατεθειµένο να επαναξιολογήσει τις αναποτελεσµατικές συνιστώσες του κόστους στον επόµενο έλεγχο του συστήµατος κοστολόγησης της ΑΤΗΚ που θα διενεργήσει, θεωρεί ότι είναι επίσης δικαιολογηµένη η εφαρµογή µοντέλου συµπίεσης των περιθωρίων κέρδους, ώστε το ΓΕΡΗΕΤ να µπορέσει να επιλύσει τυχόν διαφορές που σχετίζονται µε τις τιµές χονδρικής πώλησης κατά τη διάρκεια της µεταβατικής περιόδου έως τον επόµενο έλεγχο του µοντέλου κόστους. Για το σκοπό αυτό, η υποχρέωση αµεροληψίας θα χρησιµεύσει ως πρωταρχική αρχή κατά τον καθορισµό ενδεχόµενης παραβίασης κανονιστικής υποχρέωσης, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες το µοντέλο LRIC για τιµές χονδρικής και το µοντέλο αξιολόγησης της συµπίεσης των περιθωρίων κέρδους καταλήγουν σε διαφορετικά αποτελέσµατα. Μολονότι το µοντέλο συµπίεσης των περιθωρίων κέρδους θα επιτρέψει στο ΓΕΡΗΕΤ να καθορίσει την πραγµατική διαφορά µεταξύ επιπέδων τιµών χονδρικής και λιανικής, προορίζεται να χρησιµοποιηθεί για τον καθορισµό της απαραίτητης προσαρµογής των τιµών χονδρικής, προκειµένου να ευθυγραµµιστούν µε τις τιµές λιανικής πώλησης. Οποιαδήποτε προβλήµατα ανταγωνισµού προκύψουν από την τιµολόγηση σε επίπεδο λιανικής πώλησης θα παραπέµπονται στην εθνική αρχή ανταγωνισµού. Όσον αφορά την πρόσβαση σε παθητική υποδοµή (αγωγοί), το ΓΕΡΗΕΤ επισηµαίνει ότι η υποχρέωση αυτή δεν ισχύει µόνο για τα ορύγµατα δικτύου ανάµεσα στο οδικό κυτίο σύνδεσης και τα κέντρα της ΑΤΗΚ (για σκοπούς της παροχής υπηρεσιών οπισθόζευξης για αποδεσµοποίηση υποβρόχου), αλλά και σε κάθε άλλο είδος υποδοµής FTTx (ιδίως έως τους χώρους των τελικών χρηστών). Έτσι, µολονότι οι οπτικές ίνες δεν περιλαµβάνονται στον προσδιορισµό της σχετικής αγοράς, σε περίπτωση που η ΑΤΗΚ αναπτύξει δίκτυα οπτικών ινών κατά τη διάρκεια της παρούσας ανασκόπησης, εφαρµόζεται αναλόγως η υποχρέωση µερισµού αγωγών. Υπόθεση CY/2009/0870 Χονδρική αγορά ευρυζωνικής πρόσβασης Παροχή, έπειτα από εύλογο αίτηµα, δυφιορευµατικής πρόσβασης στα ενδιαφερόµενα µέρη, συµπεριλαµβανοµένων συµπληρωµατικών υπηρεσιών, όπως η συνεγκατάσταση, Παροχή πρόσβασης σκέτης γραµµής DSL(Naked DSL), 11 Ακόµη και αν το LRIC επιβλήθηκε στον πρώτο γύρο της ανασκόπησης, για τον υπολογισµό των τιµών χονδρικής χρησιµοποιήθηκε υβριδικό µοντέλο, δεδοµένου ότι εκείνη την εποχή ήταν αδύνατο για την ΑΤΗΚ να επεξεργαστεί ένα µοντέλο LRIC στα απαιτούµενα χρονικά περιθώρια για την ολοκλήρωση από το ΓΕΡΗΕΤ της πρώτης του ανασκόπησης της αγοράς. 12 Π.χ. η καταβολή από τους τελικούς χρήστες του κόστους εκσκαφής για την τελική σύνδεση µε τις κατοικίες τους. 5

6 ιαφάνεια και δηµοσίευση δυφιορευµατικής προσφοράς αναφοράς (δηµοσίευση βασικών δεικτών επιδόσεων, συµφωνία επιπέδου εξυπηρέτησης που καλύπτει όλα τα προϊόντα της προσφοράς αναφοράς, εισαγωγή πληροφορικού συστήµατος για τη διεκπεραίωση των προσφορών και την παροχή υπηρεσιών µετανάστευσης), Αµεροληψία, Λογιστικός διαχωρισµός, Έλεγχος τιµών (βάσει του µοντέλου LRIC) σε συνδυασµό µε µοντέλο συµπίεσης περιθωρίων κέρδους. Όσον αφορά την υποχρέωση πρόσβασης και παροµοίως µε την ανασκόπηση του πρώτου γύρου, το ΓΕΡΗΕΤ σκοπεύει να επιβάλει στην ΑΤΗΚ την υποχρέωση να παρέχει δυφιορευµατική πρόσβαση στο δίκτυο ΑΤΜ και διαχείριση πρόσβασης sto IP. Επιπλέον, τo ΓΕΡΗΕΤ προτίθεται να επιβάλει την πρόσβαση στο DSLAM µόνο όπου αυτό είναι τεχνικά εφικτό 13. III. ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ Με βάση την παρούσα κοινοποίηση και τις συµπληρωµατικές πληροφορίες που παρέσχε το ΓΕΡΗΕΤ, η Επιτροπή διατυπώνει τις ακόλουθες παρατηρήσεις 14 : Ενίσχυση της κανονιστικής εποπτείας Η Επιτροπή σηµειώνει ότι, όπως επισηµάνθηκε από το ΓΕΡΗΕΤ, η κυπριακή αγορά LLU είναι ακόµη στο αρχικό στάδιο ανάπτυξης και η δυφιορευµατική προσφορά της ΑΤΗΚ δεν έχει µέχρι στιγµής υιοθετηθεί από εναλλακτικούς φορείς εκµετάλλευσης, µε αρνητικό αντίκτυπο για τον ανταγωνισµό και την ευρυζωνική αγορά λιανικής. Από την άποψη αυτή, η Επιτροπή χαιρετίζει την πρόθεση του ΓΕΡΗΕΤ να ενισχύσει τα διορθωτικά µέτρα που έχουν επιβληθεί προηγουµένως, για παράδειγµα, µε δοκιµαστική εφαρµογή της συµπίεσης των περιθωρίων κέρδους σε συνδυασµό µε την υποχρέωση ελέγχου των τιµών. Αποβλέποντας στη δηµιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη του ανταγωνισµού, η Επιτροπή τονίζει την ανάγκη το ΓΕΡΗΕΤ να εξασφαλίζει αποτελεσµατική και έγκαιρη εφαρµογή των επιβαλλόµενων διορθωτικών µέτρων. Αποκλεισµός των οπτικών ινών από τις σχετικές αγορές Η Επιτροπή λαµβάνει υπόψη της το γεγονός ότι η ΑΤΗΚ δεν έχει ακόµη αρχίσει την ανάπτυξη του οικείου δικτύου πρόσβασης οπτικών ινών και ότι το ΓΕΡΗΕΤ δεν αναµένει να πραγµατοποιηθεί εκτεταµένη ανάπτυξη τέτοιου δικτύου κατά τη διάρκεια της τρέχουσας περιόδου ανασκόπησης της αγοράς. Κατά συνέπεια, το ΓΕΡΗΕΤ προσδιορίζει µια αγορά για πρόσβαση σε υποδοµή δικτύου και για ευρυζωνική πρόσβαση χονδρικής µε την εξαίρεση προϊόντων πρόσβασης σε δίκτυα οπτικών ινών. 13 Στην απάντησή του στο αίτηµα για παροχή πληροφοριών, το ΓΕΡΗΕΤ εξηγεί ότι η ΑΤΗΚ χρησιµοποιεί τρία διαφορετικά είδη εξοπλισµού DSLAM, µόνο ένα από τα οποία µπορεί να υποστηρίξει πρόσβαση DSLAM από εναλλακτικούς φορείς εκµετάλλευσης. 14 Σύµφωνα µε το άρθρο 7 παράγραφος 3 της οδηγίας πλαίσιο. 6

7 Από την άποψη αυτή, η Επιτροπή αναγνωρίζει την αφοσίωση του ΓΕΡΗΕΤ στην παρακολούθηση των µελλοντικών εξελίξεων στον τοµέα των δικτύων πρόσβασης οπτικών ινών στην Κύπρο, καθώς και την πρόθεσή του να επανεξετάσει τις αναλύσεις της αγοράς που έχει διεξαγάγει, σε περίπτωση που η ΑΤΗΚ ή εναλλακτικοί φορείς εκµετάλλευσης αποφασίσουν να εγκαταστήσουν και αναπτύξουν σε ευρύτερη κλίµακα δίκτυα οπτικών ινών. Ωστόσο, η Επιτροπή θα ήθελε να επισηµάνει ότι σε µια τέτοια περίπτωση, οι ισχύουσες υποχρεώσεις πρόσβασης, συµπεριλαµβανόµενης της πρόσβασης στους υποβρόχους σε συνδυασµό µε τις απαραίτητες υπηρεσίες οπισθόζευξης υπό µορφή πρόσβασης σε αγωγούς (ακόµη και εν όψει της ενδεχόµενης επέκτασης της υποχρέωσης πρόσβασης σε αγωγούς σε υποδοµή FTTx της ΑΤΗΚ), καθώς και η δυφιορευµατική πρόσβαση µόνο µέσω υποδοµής χάλκινου καλωδίου, όπως προτείνεται από το ΓΕΡΗΕΤ, ενδέχεται να µην επαρκεί για την εξασφάλιση αποτελεσµατικού ανταγωνισµού σε επίπεδο λιανικής πώλησης. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή καλεί το ΓΕΡΗΕΤ να αναλύσει τη δυνατότητα υποκατάστασης ανάµεσα σε προϊόντα πρόσβασης χάλκινου καλωδίου και οπτικών ινών και στις δύο αγορές µε µελλοντοστρεφή και τεχνολογικά ουδέτερο τρόπο και, εφόσον συνεχίζει να απουσιάζει ο αποτελεσµατικός ανταγωνισµός, κατά την επόµενη ανασκόπηση της αγοράς που θα διεξαγάγει, να επιβάλει κατά περίπτωση διορθωτικά µέτρα για τις οπτικές ίνες. ιορθωτικά µέτρα που επιβάλλονται στο πλαίσιο της ανάπτυξης της πρόσβασης επόµενης γενιάς (Next Generation Access) και ανάγκη συνεκτικής προσέγγισης σε ευρωπαϊκή κλίµακα Η Επιτροπή επιθυµεί, επιπλέον, να τονίσει ότι είναι απαραίτητο να παρασχεθεί περαιτέρω καθοδήγηση στο πλαίσιο της ανάπτυξης πρόσβασης επόµενης γενιάς, προκειµένου να εξασφαλιστεί ασφάλεια δικαίου για τους επενδυτές και να αποφευχθούν ανεπιθύµητες αποκλίσεις των κανονιστικών προσεγγίσεων στην εσωτερική αγορά. Για το σκοπό αυτό, η Επιτροπή εργάζεται για την κατάρτιση σύστασης σχετικά µε επανορθωτικά µέτρα για την πρόσβαση επόµενης γενιάς, ώστε να εφαρµοστεί συνεκτική κανονιστική προσέγγιση για τα δίκτυα αυτά σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπό το πρίσµα αυτό, η Επιτροπή καλεί το ΓΕΡΗΕΤ να επανεξετάσει τις αναλύσεις του κατά τη διεξαγωγή της επόµενης ανασκόπησης των αγορών αυτών, σύµφωνα µε τις κατευθύνσεις της εν λόγω σύστασης, µόλις αυτή εγκριθεί. Σύµφωνα µε το άρθρο 7 παράγραφος 5 της οδηγίας πλαίσιο, το ΓΕΡΗΕΤ λαµβάνει υπόψη στο µέγιστο βαθµό τις παρατηρήσεις των άλλων εθνικών ρυθµιστικών αρχών και της Επιτροπής και µπορεί να θεσπίζει το προκύπτον σχέδιο µέτρου εάν το πράξει, το γνωστοποιεί στην Επιτροπή. Η θέση της Επιτροπής σχετικά µε τη συγκεκριµένη κοινοποίηση δεν προδικάζει οποιαδήποτε θέση µπορεί να λάβει έναντι άλλων κοινοποιηµένων σχεδίων µέτρων. Σύµφωνα µε το σηµείο 15 της σύστασης 2008/850/EΚ 15, η Επιτροπή θα δηµοσιεύσει το παρόν έγγραφο στην ιστοσελίδα της. Η Επιτροπή δεν θεωρεί ότι οι πληροφορίες που περιέχονται στο παρόν είναι εµπιστευτικές. Καλείστε να ενηµερώσετε την Επιτροπή 16, 15 Σύσταση της Επιτροπής, της 15ης Οκτωβρίου 2008, για τις κοινοποιήσεις, τις προθεσµίες και τις διαβουλεύσεις που προβλέπονται στο άρθρο 7 της οδηγίας 2002/21/ΕΚ, ΕΕ L 301 της , σ Μπορείτε να αποστείλετε το αίτηµά σας είτε µε ηλε-µήνυµα στη διεύθυνση: INFSO-COMP- ARTICLE7@ec.europa.eu, είτε τηλεοµοιοτυπικά, στον αριθµό:

8 εντός τριών εργάσιµων ηµερών από την παραλαβή, εάν θεωρείτε ότι, σύµφωνα µε τους κοινοτικούς και εθνικούς κανόνες περί επιχειρηµατικού απορρήτου, το ανά χείρας έγγραφο περιέχει εµπιστευτικά στοιχεία τα οποία επιθυµείτε να διαγραφούν πριν από την εν λόγω δηµοσίευση. Πρέπει να αναφέρετε τους λόγους που στηρίζουν οποιοδήποτε τέτοιο αίτηµα. Mε τιµή, Για την Επιτροπή Philip Lowe Γενικός ιευθυντής 8