11296/2/14 REV 2 ADD 1 ΠΜ/γπ 1 DPG

Transcript

1 Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 21 Οκτωβρίου 2014 (OR. en) Διοργανικός φάκελος: 2013/0105 (COD) 11296/2/14 REV 2 ADD 1 TRANS 345 CODEC 1531 PARLNAT 271 ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Θέμα: Θέση του Συμβουλίου σε πρώτη ανάγνωση ενόψει της έκδοσης της ΟΔΗΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας 96/53/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με τον καθορισμό, για ορισμένα οδικά οχήματα που κυκλοφορούν στην Κοινότητα, των μέγιστων επιτρεπόμενων διαστάσεων στις εθνικές και διεθνείς μεταφορές και των μέγιστων επιτρεπόμενων βαρών στις διεθνείς μεταφορές = Σκεπτικό του Συμβουλίου Εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 17 Οκτωβρίου /2/14 REV 2 ADD 1 ΠΜ/γπ 1

2 I. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στις 15 Απριλίου 2013 η Επιτροπή υπέβαλε στο Συμβούλιο πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 96/53/ΕΚ της 25ης Ιουλίου 1996 σχετικά με τον καθορισμό, για ορισμένα οδικά οχήματα που κυκλοφορούν στην Κοινότητα, των μέγιστων επιτρεπόμενων διαστάσεων στις εθνικές και διεθνείς μεταφορές και των μέγιστων επιτρεπόμενων βαρών στις διεθνείς μεταφορές. Στις 15 Απριλίου 2014 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε τη γνώμη του σε πρώτη ανάγνωση. Στις 5 Ιουνίου 2014, το Συμβούλιο κατέληξε σε πολιτική συμφωνία για το σχέδιο οδηγίας. Μετά την οριστική διατύπωση του κειμένου από τους Γλωσσομαθείς Νομικούς, το Συμβούλιο καθόρισε την θέση του σε πρώτη ανάγνωση στις 17 Οκτωβρίου 2014 αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία, όπως ορίζεται στο άρθρο 294 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. II. ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΗΣ ΣΕ ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ 1. Γενικά Ο σκοπός αυτής της νομοθετικής πρωτοβουλίας είναι να βελτιωθεί η αεροδυναμική των οχημάτων και η ενεργειακή τους απόδοση, ενώ παράλληλα να συνεχίσει να βελτιώνεται η οδική ασφάλεια, και εντός των ορίων που επιβάλλει η γεωμετρία των οδικών υποδομών. Πέραν αυτού, στόχος είναι να προωθηθεί η χρήση οχημάτων με εναλλακτικά καύσιμα, να διευκολυνθεί η ανάπτυξη των διατροπικών μεταφορών, να επιβεβαιωθεί ότι η διασυνοριακή χρήση μεγαλύτερου μήκους οχημάτων επιτρέπεται για ταξίδια που διασχίζουν μία μόνο συνοριακή γραμμή και να δοθεί η δυνατότητα στις αρχές που διενεργούν επιθεωρήσεις να εντοπίζουν καλύτερα τις παραβάσεις /2/14 REV 2 ADD 1 ΠΜ/γπ 2

3 Η προσέγγιση του Συμβουλίου ήταν να επιφέρει πολλές τροποποιήσεις στην αρχική πρόταση. Οι κύριες διατάξεις της οδηγίας τροποποιήθηκαν σημαντικά. Ως εκ τούτου, η θέση του Συμβουλίου σε πρώτη ανάγνωση τροποποιεί την αρχική πρόταση της Επιτροπής, αναδιατυπώνοντάς την και προσθέτοντας και διαγράφοντας πολλές διατάξεις του κειμένου. Αυτό συνεπάγεται ότι το Συμβούλιο δεν μπορεί να δεχθεί τις τροπολογίες που εισήγαγε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη γνώμη του σε πρώτη ανάγνωση όσον αφορά τις διατάξεις αυτές. 2. Βασικά θέματα πολιτικής i) Διευκρίνιση σχετικά με τις διασυνοριακές μεταφορές μεγαλύτερου μήκους οχημάτων (Άρθρο 1 - σημείο 2 - στοιχεία α) και β) - Άρθρο 4 παράγραφοι 1 και 4) Η Επιτροπή προτείνει να τροποποιηθεί η οδηγία 9/53/ΕΚ ώστε να επιβεβαιωθεί ότι η διασυνοριακή χρήση μεγαλύτερου μήκους οχημάτων επιτρέπεται για ταξίδια που διασχίζουν μία μόνο συνοριακή γραμμή, εφόσον αυτό επιτρέπεται ήδη από τα εκάστοτε δύο κράτη μέλη και εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις εξαιρέσεων δυνάμει της οδηγίας. Το Συμβούλιο θεωρεί ότι η οδηγία 96/53/ΕΚ εξασφαλίζει τη σωστή ισορροπία ανάμεσα στο δικαίωμα των κρατών μελών να εξετάζουν και να καθορίζουν λύσεις για τον τομέα των μεταφορών ενδεδειγμένες για τις τοπικές συνθήκες τους και την ανάγκη να αποφεύγονται στρεβλώσεις της εσωτερικής αγοράς και σημαντικές επιπτώσεις στον διεθνή ανταγωνισμό. Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο έχουν παρόμοιες απόψεις επί του θέματος. Οι τροπολογίες 21 και 22 ελήφθησαν υπόψη. Η τροπολογία 63 δεν έγινε δεκτή από το Συμβούλιο /2/14 REV 2 ADD 1 ΠΜ/γπ 3

4 ii) Εναλλακτικά καύσιμα (Άρθρο 1 - σημείο 2 α), Άρθρο 1 - σημείο 8, Άρθρο 10β, Άρθρο 1 σημεία 9 ε) και στ)) Στο πνεύμα της πρότασης της Επιτροπής, το Συμβούλιο αποφάσισε μια προσέγγιση που προάγει τη χρήση οχημάτων με εναλλακτικά καύσιμα. Συμπεριλήφθηκε στο κείμενο ορισμός των εναλλακτικών καυσίμων. Ο κατάλογος των εναλλακτικών καυσίμων που μπορούν ήδη να επωφελούνται από το επιπλέον βάρος που απαιτείται για τη χρήση εναλλακτικών καυσίμων (με ανώτατο όριο τον 1 τόνο) μπορεί να ενημερώνεται από την Επιτροπή λαμβανομένης υπόψη της τεχνολογικής προόδου. Για λόγους ελέγχου, το επιπλέον βάρος που απαιτείται από την εναλλακτική τεχνολογία καυσίμων ορίζεται βάσει των εγγράφων τεκμηρίωσης που παρέχει ο κατασκευαστής. Στο κείμενο διευκρινίζεται ότι η εν λόγω αύξηση βάρους δεν θα πρέπει να αποβαίνει σε βάρος του ωφέλιμου φορτίου του οχήματος. Η προσέγγιση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι παρεμφερής με την προσέγγιση του Συμβουλίου για τις τεχνολογίες με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Οι τροπολογίες 18, 19, 42, 43 και 69 λαμβάνονται υπόψη εν μέρει ή κατά το πνεύμα. iii) Συνδυασμένες μεταφορές έναντι διατροπικών μεταφορών (Άρθρο 1 - σημείο 1 - Άρθρο 2 - εδάφιο 1 - περίπτωση 16) και Άρθρο 1 - σημείο 10 -Άρθρο 11) Το Συμβούλιο συμμερίζεται την άποψη ότι η χρήση διατροπικών μεταφορών όπως προτείνεται στο πλαίσιο της αναθεώρησης της οδηγίας 96/53/ΕΚ θα ευνοήσει τις θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων, τις εσωτερικές πλωτές μεταφορές καθώς και τις σιδηροδρομικές, σε σύγκριση με τη χρήση συνδυασμένων μεταφορών όπως ορίζονται στην οδηγία 92/106/ΕΚ. Στην πράξη, η χρήση συνδυασμένων μεταφορών συνεπάγεται ορισμένους περιορισμούς στις αλυσίδες μεταφορών ενώ με τη χρήση διατροπικών μεταφορών υπάρχουν πιθανά συγκριτικά πλεονεκτήματα /2/14 REV 2 ADD 1 ΠΜ/γπ 4

5 Συνεπώς, το Συμβούλιο συμπεριέλαβε στο κείμενο ορισμό των διατροπικών μεταφορών για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας. Επίσης, στο άρθρο 11 ακολουθήθηκε η προσέγγιση της Επιτροπής, σύμφωνα με την οποία προβλέπεται παρέκκλιση κατά 15 εκατοστά του μέγιστου μήκους και της μέγιστης απόστασης μεταξύ του άξονα του σημείου ζεύξης και του οπίσθιου μέρους του ημιρυμουλκούμενου για οχήματα που εκτελούν μεταφορές εμπορευματοκιβωτίων 45 ποδών στο πλαίσιο διατροπικής μεταφοράς. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε να διατηρήσει τον ορισμό των συνδυασμένων μεταφορών σε όλο το κείμενο και κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση για την τροποποίηση της οδηγίας 92/106/ΕΟΚ. Λόγω των διαφορετικών προσεγγίσεων, το Συμβούλιο δεν έκανε δεκτές τις τροπολογίες 20, 44 και 45. iv) Αεροδυναμικές διατάξεις στο πίσω μέρος οχημάτων και νέος σχεδιασμός των θαλάμων οδήγησης (Άρθρο 1 - σημεία 6 και 7 - Άρθρα 8β και 9α) Το Συμβούλιο θεώρησε ότι τα άρθρα 8β και 9α είναι τα κύρια στοιχεία της πρότασης της Επιτροπής για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης οχημάτων ή συνδυασμών οχημάτων. Το Συμβούλιο εργάστηκε εντατικά για τη δομή των άρθρων αυτών. Με στόχο τη βελτίωση της αεροδυναμικής των οχημάτων και, συνεπώς, την εξοικονόμηση καυσίμου, το κείμενο του Συμβουλίου επιτρέπει παρεκκλίσεις στα μέγιστα επιτρεπόμενα μήκη για οχήματα ή συνδυασμούς οχημάτων που προβλέπονται στο σημείο 1.1 του Παραρτήματος Ι, εάν: το όχημα ή ο συνδυασμός οχημάτων είναι εξοπλισμένα με αεροδυναμικές διατάξεις στο πίσω μέρος (Άρθρο 1 - σημείο 6 - Άρθρο 8β) ή/και εάν το όχημα ή ο συνδυασμός οχημάτων είναι εξοπλισμένα με θάλαμο οδήγησης που παρέχει βελτιωμένη αεροδυναμική επίδοση, ενεργειακή αποδοτικότητα και καλύτερη ασφάλεια (Άρθρο 1 - σημείο 7 - Άρθρο 9α). Στο άρθρο 8β το Συμβούλιο διευκρινίζει ότι οι αεροδυναμικές διατάξεις πρέπει να πληρούν ορισμένες απαιτήσεις, που απαριθμώνται στην παράγραφο 3 του άρθρου 8β, ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια γενικώς και η ασφάλεια των διατροπικών μεταφορών /2/14 REV 2 ADD 1 ΠΜ/γπ 5

6 Επιπλέον, αυτές οι αεροδυναμικές διατάξεις πρέπει να χρησιμοποιούνται σύμφωνα με ορισμένες λειτουργικές απαιτήσεις που θα θεσπιστούν από την Επιτροπή (μέσω εκτελεστικών πράξεων που αναφέρονται στην παράγραφο 4 του άρθρου 8β) και πρέπει να συμμορφώνονται με τις διατάξεις της οδηγίας για την έγκριση τύπου (οδηγία 2007/46/ΕΚ). Στο κείμενο του Συμβουλίου διευκρινίζεται επίσης ότι οι αεροδυναμικές διατάξεις που υπερβαίνουν σε μήκος τα 50 εκατοστά πρέπει να διαθέτουν έγκριση τύπου σύμφωνα με την οδηγία 2007/46/EΚ πριν από τη διάθεσή τους στην αγορά, αφότου η εν λόγω οδηγία τροποποιηθεί καταλλήλως. Στο άρθρο 9α, ακολουθείται το ίδιο σκεπτικό. Ωστόσο, το Συμβούλιο αποφάσισε να καλέσει την Επιτροπή να εκπονήσει τις αναγκαίες τεχνικές απαιτήσεις για την έγκριση τύπου οχημάτων εξοπλισμένων με νέους θαλάμους οδήγησης, δυνάμει της οδηγίας για την έγκριση τύπου (2007/46/ΕΚ). Πριν διατεθούν στην αγορά, τα οχήματα αυτά θα πρέπει να εγκρίνονται σύμφωνα με την εν λόγω οδηγία. Στο κείμενο του Συμβουλίου καλείται επίσης η Επιτροπή να υποβάλει, εφόσον χρειάζεται, νομοθετική πρόταση για την τροποποίηση της οδηγίας 2007/46/ΕΚ (συνήθης νομοθετική διαδικασία). Στο κείμενο του Συμβουλίου οι απαιτήσεις για οχήματα εξοπλισμένα με νέους θαλάμους οδήγησης δεν είναι υποχρεωτικές. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προβλέπει υποχρεωτικές απαιτήσεις επτά έτη μετά την έναρξη ισχύος της παρούσας οδηγίας. Ως εκ τούτου, οι τροπολογίες 38 και 40 δεν γίνονται δεκτές. Σύμφωνα με την προσέγγιση του Συμβουλίου, η παρέκκλιση για οχήματα εξοπλισμένα με αεροδυναμικές διατάξεις στο πίσω μέρος του οχήματος θα εφαρμοστεί, κατά περίπτωση, από: την ημερομηνία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο του κειμένου τροποποίησης της οδηγίας για την έγκριση τύπου (οδηγία 2007/46/ΕΚ), ή την ημερομηνία εφαρμογής των αναγκαίων τροποποιήσεων στις τεχνικές απαιτήσεις που ορίζει η οδηγία 2007/46/ΕΚ, 11296/2/14 REV 2 ADD 1 ΠΜ/γπ 6

7 και μετά την έκδοση των εκτελεστικών πράξεων που περιέχουν λεπτομερείς λειτουργικές απαιτήσεις σχετικά με τη χρήση των εν λόγω διατάξεων. Εξάλλου, η παρέκκλιση για οχήματα εξοπλισμένα με νέους θαλάμους οδήγησης θα εφαρμοστεί πέντε έτη μετά, κατά περίπτωση: την ημερομηνία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο του κειμένου τροποποίησης της οδηγίας για την έγκριση τύπου (οδηγία 2007/46/ΕΚ), ή την ημερομηνία εφαρμογής των εκτελεστικών πράξεων δυνάμει της οδηγίας 2007/46/ΕΚ. Και στο άρθρο 8β και στο άρθρο 9α ορίζεται ότι τα οχήματα που είναι εξοπλισμένα με αεροδυναμικές διατάξεις ή με νέους θαλάμους οδήγησης πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να στρίβουν εντός ομόκεντρων κύκλων με εξωτερική ακτίνα 12,50 m και εσωτερική ακτίνα 5,30 m (Παράρτημα Ι, σημείο 1.5). Επίσης, η δυνατότητα που δίνεται για υπέρβαση των μέγιστων μηκών των οχημάτων δεν πρέπει να επιφέρει αύξηση της μεταφορικής ικανότητας αυτών των οχημάτων. Η τροπολογία 28 λαμβάνεται υπόψη κατά το πνεύμα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διατήρησε την ανάθεση της εξουσιοδότησης στην Επιτροπή όπως προβλέπεται στην πρόταση της Επιτροπής. Αφού το Συμβούλιο αποφάσισε μιαν άλλη προσέγγιση, οι τροπολογίες 30, 31 και 41 δεν ελήφθησαν υπόψη. v) Εφαρμογή (Άρθρο 1 - σημεία 11 και 12 - (Άρθρα 12 και 13)) Σύμφωνα με τη θέση του Συμβουλίου περί εφαρμογής, τα κράτη μέλη πρέπει να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για να εντοπίζουν οχήματα που υπερβαίνουν το μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος έξι έτη μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας οδηγίας. Εξάλλου, στο κείμενο του Συμβουλίου περιέχεται μη ποσοτική διάταξη για τον έλεγχο του βάρους των οχημάτων. Διευκρινίζεται επίσης στο κείμενο ότι οι έλεγχοι του βάρους των οχημάτων μπορούν να διενεργούνται με τη βοήθεια αυτόματων συστημάτων που τοποθετούνται στις υποδομές ή μέσω εξοπλισμού ζύγισης επί του οχήματος: το Συμβούλιο λαμβάνει θέση τεχνολογικής ουδετερότητας /2/14 REV 2 ADD 1 ΠΜ/γπ 7

8 Επιπλέον, ορίζεται σαφώς στο κείμενο του Συμβουλίου ότι τα κράτη μέλη δεν πρέπει να επιβάλουν την εγκατάσταση εξοπλισμού ζύγισης επί οχημάτων για τα οποία έχει εκδοθεί άδεια κυκλοφορίας σε άλλο κράτος μέλος. Στο κείμενο του Συμβουλίου προβλέπονται εκτελεστικές πράξεις για την ανάπτυξη λεπτομερών τεχνικών προδιαγραφών ώστε να διασφαλίζεται ότι ο εξοπλισμός ζύγισης επί των οχημάτων είναι ακριβής, αξιόπιστος και πλήρως διαλειτουργικός. Το Συμβούλιο δεν διατήρησε τον κατάλογο μέτρων που πρότεινε η Επιτροπή για τα οχήματα με υπέρβαρο, αλλά διατήρησε την υποχρέωση των αρμόδιων αρχών να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με τις παραβάσεις και τις κυρώσεις. Το Συμβούλιο δεν μπόρεσε να ακολουθήσει την προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την κατηγοριοποίηση των παραβάσεων (Άρθρο 13). Το κείμενο αντικαταστάθηκε από την υποχρέωση των κρατών μελών να θεσπίζουν κανόνες σχετικά με τις κυρώσεις που επιβάλλονται για παραβάσεις της παρούσας οδηγίας. Το Συμβούλιο δεν είναι σε θέση να δεχτεί την τροπολογία 50 σύμφωνα με την οποία σε όλα τα νέα οχήματα των κατηγοριών N2 και Ν3 πρέπει να είναι εγκατεστημένος εξοπλισμός ζύγισης επί του οχήματος πέντε έτη μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας οδηγίας. Εξάλλου, οι τροπολογίες 46, 49, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58 και 59 δεν έγιναν δεκτές από το Συμβούλιο. vi) Υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων (Άρθρο 1 - σημείο 14 - Άρθρο 15) Το Συμβούλιο εισηγείται την απλούστευση των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων που προτάθηκαν αρχικά από την Επιτροπή βάσει του άρθρου 15. Σύμφωνα με την προσέγγιση του Συμβουλίου, τα κράτη μέλη πρέπει να διαβιβάζουν στην Επιτροπή πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό των ελέγχων που διενεργήθηκαν κατά τα προηγούμενα δύο ημερολογιακά έτη και τον αριθμό των οχημάτων που βρέθηκαν υπερφορτωμένα. Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να διαβιβάζονται μαζί με τις πληροφορίες που υποβάλλονται στην Επιτροπή δυνάμει του κανονισμού 561/2006/ΕΚ /2/14 REV 2 ADD 1 ΠΜ/γπ 8

9 vii) Ημερομηνία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο (Άρθρο 2) Το Συμβούλιο προβλέπει μεταβατικό καθεστώς 36 μηνών το αρχικά προβλεπόμενο από την Επιτροπή ήταν 18 μήνες. Εξάλλου, τα άρθρα 8β παράγραφος 1 και 9α παράγραφος 1 προβλέπουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις για την εφαρμογή τους (βλ. σημείο (ii) σχετικά με τις αεροδυναμικές διατάξεις στο πίσω μέρος οχημάτων και το νέο σχεδιασμό των θαλάμων οδήγησης). viii) Δομή της νομικής πράξης (κατ εξουσιοδότηση/εκτελεστικές πράξεις) Το Συμβούλιο θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να εξουσιοδοτηθεί να εκδίδει κατ εξουσιοδότηση πράξεις για να αναπροσαρμόζει τον κατάλογο εναλλακτικών καυσίμων που περιλαμβάνεται στην παρούσα οδηγία ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι καινοτομίες της τεχνολογίας καυσίμων. Ωστόσο, το Συμβούλιο αποφάσισε να τροποποιήσει την εξουσιοδότηση που ανατίθεται στην Επιτροπή (αντικαθιστώντας τις κατ εξουσιοδότηση πράξεις με εκτελεστικές πράξεις) όσον αφορά τα οπίσθια πτερύγια, το νέο σχεδιασμό των θαλάμων οδήγησης και τις τεχνικές προδιαγραφές για διαλειτουργικότητα. Αφού το Συμβούλιο προτείνει διαφορετική δομή για τα άρθρα 8β και 9α, η εξουσιοδότηση που ανατίθεται στην Επιτροπή τροποποιήθηκε (βλ. σημείο (iv)). III. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Κατά τον καθορισμό της θέσης του σε πρώτη ανάγνωση, το Συμβούλιο έλαβε πλήρως υπόψη του την πρόταση της Επιτροπής και τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση. Όσον αφορά τις τροπολογίες που πρότεινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο παρατηρεί ότι ορισμένες τροπολογίες έχουν ήδη περιληφθεί - κατά το πνεύμα, εν μέρει ή πλήρως - στη θέση του σε πρώτη ανάγνωση /2/14 REV 2 ADD 1 ΠΜ/γπ 9