25 η ΜΑΡΤΙΟΥ 1821 25 η ΜΑΡΤΙΟΥ 2015 194 ΧΡΟΝΙΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΠΑΝΥΓΗΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΗΣ 25 ης ΜΑΡΤΙΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ κ. ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΥ ΑΘ. ΧΑΡΧΑΛΑΚΗ ΚΥΘΗΡΑ, 25 η ΜΑΡΤΙΟΥ 2015 [1]
Σεβασμιώτατε Κύριε Στρατιωτικέ Διοικητά Κύριε Πρόεδρε μετά των μελών του Δ.Σ. Κύριοι εκπρόσωποι των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας Κύριοι εκπρόσωποι συλλόγων και φορέων Αγαπητοί δάσκαλοι, γονείς και μαθητές Συμπατριώτες και συμπατριώτες, κυρίες και κύριοι 194 χρόνια συμπληρώθηκαν από εκείνες τις μέρες του Μάρτη του 1821, όταν άρχισαν να εκπληρώνονται οι πόθοι του Γένους για λευτεριά και ανεξαρτησία, πόθοι που άρχισαν να καλλιεργούνται από την επαύριον κιόλας της πτώσης της Βασιλεύουσας το 1453. Πόθοι, ιδανικά και αξίες που ουδέποτε πέρασαν στη λήθη, αλλά παρέμειναν ζωντανά μέσα στη συλλογική συνείδηση του υπόδουλου Γένους. Γιορτάζουμε σήμερα τη διπλή εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και της Εθνικής μας Παλιγγενεσίας και αναμφισβήτητα καλούμαστε να διδαχθούμε μέσα από τα μηνύματα της ημέρας αυτής. Πολλοί λόγοι και εξέχουσες ομιλίες έχουν κατά καιρούς ακουστεί για την επέτειο της 25 ης Μαρτίου 1821. Όλοι συγκλίνουν στην ανάγκη εθνικής [2]
ομοψυχίας και ενότητας, στην υποχρέωσή μας ως Έθνους να μιμηθούμε το αγωνιστικό φρόνημα των ηρώων του 1821. Η Ελληνική Επανάσταση αναμφίβολα υπήρξε απότοκος των φιλελεύθερων ιδεών του Γαλλικού Διαφωτισμού, των διακηρυγμένων αρχών της ισότητας και της ελευθερίας που λίγα χρόνια πριν το 1821 κυρίευσαν τη Γαλλία και κυριάρχησαν στην Ευρώπη, υπόδουλη και μη. Οι νέες κοινωνικές δυνάμεις που απελευθερώθηκαν από τα γεγονότα του 1789, ο φιλελευθερισμός, ο εθνισμός και ο ριζοσπαστισμός, έμελλε να συνταράξουν το συντηρητισμό της Ευρώπης και να κλονίσουν τα θεμέλια των μοναρχικών και αυταρχικών καθεστώτων. Παράλληλα, μέσα από την προέλαση του Ναπολέοντα η Ευρώπη γνωρίζει το νεωτερισμό των ιδεών και των μεταρρυθμίσεων αυτών και σχηματίζει την ταυτότητά της του 19 ου αιώνα. Αυτές οι ιδεολογικές βάσεις εξέθρεψαν το ξέσπασμα εθνικών εξεγέρσεων και επαναστάσεων. Οι επαναστάσεις αυτές, και κυρίως η Ελληνική, είχαν ως αποτέλεσμα τη διατάραξη της ευρωπαϊκής ισορροπίας δυνάμεων και της τάξης πραγμάτων που είχε εγκαθιδρύσει το Σύστημα των [3]
Συνεδρίων και «σημαδεύουν τη διάσπαση του ευρωπαϊκού επαναστατικού πνεύματος σε εθνικά τμήματα». Η Σερβία επαναστατεί πρώτη από τις Βαλκανικές Χώρες το 1804 με ηγέτη τον Καραγιώργη Πέτροβιτς και το 1825 κερδίζει μια πρώτη μορφή αυτονομίας, ενώ το 1830 ο Σουλτάνος επικυρώνει την πλήρη διοικητική της αυτονομία. Η σημαντικότερη όμως και πλέον επιτυχής βαλκανική εξέγερση ήταν ο Ελληνικός Αγώνας για την ανεξαρτησία το 1821. Τα μηνύματα της επαναστατημένης Γαλλίας διαδόθηκαν εύκολα, αρχικά εδώ στα Επτάνησα και τις Ιλλυρικές Επαρχίες. Οι Έλληνες λόγιοι, επηρεασμένοι από αυτά τα μηνύματα και από τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό, γιγάντωσαν με τα κείμενά τους τις ελπίδες των Ελλήνων για ελευθερία, επηρεάζοντας παράλληλα και τους γειτονικούς λαούς. Τα φιλελεύθερα κείμενα του Ρήγα και του Κοραή είναι χαρακτηριστικά. Η επιτυχία της Ελληνικής Επανάστασης αναπτέρωσε τις ελπίδες και των υπόλοιπων υπόδουλων λαών. Ταυτόχρονα απετέλεσε την πρώτη κρίση του Ανατολικού Ζητήματος δηλαδή της προϊούσας διάλυσης της πάλαι ποτέ κραταιάς Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Και σταδιακά η Ελληνική Επανάσταση έθεσε τις βάσεις για τις [4]
μεγάλες επαναστάσεις του 1848, που χαρακτηρίστηκαν ως η «Άνοιξη των Λαών» και διαμόρφωσαν τη σύγχρονη αστική κουλτούρα, παγιώνοντας το αίτημα των λαών για εθνική ανεξαρτησία και αυτοδιάθεση. Τα μηνύματα της σημερινής επετείου είναι λοιπόν πολλά και διαχρονικά. Τα έχουμε ακούσει πολλές φορές και τα θεωρούμε κάπως τετριμμένα ως έννοιες. Ίσως γιατί ο κίνδυνος να μετατραπεί η σημερινή Επέτειος σε μια απλή εθιμική διαδικασία είναι υπαρκτός. Κάτι τέτοιο όμως πρέπει όλοι μας να αποτρέψουμε. Το 1821 όμως δεν είναι μια απλή Επέτειος, δεν είναι μια ακόμα αργία, δεν είναι ακόμα μία ευκαιρία για να μην πάμε στο σχολείο ή τις δουλειές μας. Αν δεν κατανοήσουμε τα βαθύτερα νοήματα της Επετείου αυτής, τότε δεν θα είμαστε άξιοι της ελευθερίας που μας χάρισαν με τη ζωή τους οι χιλιάδες αγωνιστές και ήρωες του 1821, προβεβλημένοι και αφανείς. Οι αγωνιστές εκείνοι που με ακλόνητη πίστη στο Θεό και την Υπέρμαχο Στρατηγό έκαναν πράξη ό,τι στα μάτια των Ευρωπαίων φάνταζε άπιαστο. Το 1821 είναι πάντα επίκαιρο γιατί μας διδάσκει ότι «η μεγαλωσύνη στα Έθνη δεν μετριέται με το στρέμμα, αλλά με [5]
της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και με το αίμα». Είναι επίκαιρο γιατί καταδεικνύει την αξία της πίστης σε μια ιδέα, ακόμα και αν η πραγματοποίησή της είναι δύσκολη και γεννά κινδύνους, όπως η ιδέα της ανεξαρτησίας και της ελευθερίας μετά από 400 χρόνια σκότους και σκλαβιάς. Είναι άπειρα τα περιστατικά από την ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης που μπορούν να μας παραδειγματίσουν για το σήμερα. Είναι πολλά τα διασωθέντα κείμενα και απομνημονεύματα των πρωταγωνιστών του 1821 που μας γεμίζουν με τιμή και δόξα. Όταν κάποτε ρωτήθηκε ο Κολοκοτρώνης αν είναι αγγλόφιλος, γαλλόφιλος ή ρωσόφιλος, απάντησε με τη γνωστή σοφία του: «Εγώ ήμουν και θα είμαι πάντοτε Θεόφιλος, γιατί σαν τον Θεό κανείς δεν αγαπά την Ελλάδα!». Αυτήν την βαθειά πίστη που είχε ο Γέρος του Μωριά χρειαζόμαστε και σήμερα. Πίστη ότι η Χώρα μας μπορεί να υπερβεί τα προβλήματα και τους σκοπέλους, πίστη ότι ο τόπος μας μπορεί να ζήσει καλλίτερες μέρες, πίστη ότι ο δημόσιος βίος που τόσο πολύ μας έχει πληγώσει μπορεί να εμπνεύσει εμπιστοσύνη στους πολίτες, πίστη ότι ως Λαός είμαστε έτοιμοι να απομονώσουμε κάθε κηλίδα αναχρονισμού και δουλείας, αφού ξέρουμε τόσο καλά να [6]
κάνουμε αγώνες κατά της δουλοπρέπειας και της υποταγής απ όπου και αν προέρχεται. Μαζί με την πίστη, όμως, ας διδαχθούμε και την περηφάνια, αυτή την περηφάνια που έβαλε στα χείλη του Κολοκοτρώνη τα ιστορικά αυτά λόγια: Είσαι Έλληνας; Τι προσκυνάς; Σηκώσου απάνω. Εμείς και στους Θεούς ορθοί μιλούμε! Σας ευχαριστώ. [7]