Πανεπιστήμιο Κρήτης Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης

Πανεπιστήμιο Κρήτης Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Απολογιστικά στοιχεία 1-1-2013 έως 31-12-2013 Η παρούσα αναφορά αποτελεί προϊόν συνεργασίας του συνόλου των υπηρεσιών της Βιβλιοθήκης

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΧΡΗΣΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ... 1 ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ... 2 ΔΙΑΔΑΝΕΙΣΜΟΣ... 3 Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ «ΩΣ ΠΕΛΑΤΗΣ»... 3 Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ «ΩΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΗΣ»... 4 ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΧΡΗΣΤΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ... 5 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ... 7 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ... 7 ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ... 8 ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ... 8 ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΣΕΑΒ... 8 ΥΛΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ... 8 ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ... 10 ΛΟΙΠΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ... 11 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ & ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ... 11 ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ... 13 ΤΟ ΙΔΡΥΜΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΘΕΤΗΡΙΟ (E-LOCUS)... 13 ΕΤΗΣΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΝΑ ΤΜΗΜΑ... 13 Η ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΝΕΜΗ... 14 ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΟΤΗΤΑ ΔΙΚΤΥΑΚΩΝ ΤΟΠΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ... 16 ΟΙ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ... 16 Η ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ... 17 ΤΟ ΙΔΡΥΜΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΘΕΤΗΡΙΟ... 18 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΧΡΗΣΗ... 19 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ... 19 ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΣΤΟΝ ΠΥ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ (ΤΑΚΤΙΚΟΣ & ΔΕ)... 19 ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΣΤΟΝ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΥ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ... 19 ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΑΝΑ ΕΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ... 20 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ... 21 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Β2... 21 ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Β1:... 22 TEMPUS: Developing Information literacy for lifelong learning and knowledge economy in western Balkan Countries 15/10/2011-14/10/2014... 23 ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ... 24

ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΧΡΗΣΤΕΣ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ Κατανομή προσωπικού Βιβλιοθήκης Ειδικότητες 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Βιβλιοθηκονόμοι 29 27 27 19 11 11 Μη βιβλιοθηκονόμοι σε βιβλιογραφικές εργασίες 6 7 7 9 15 15 Ειδικοί πληροφορικής 6 9 8 8 5 5 Συντηρητές Βιβλίων 1 1 1 1 1 1 Λοιπό προσωπικό 8 6 6 6 11 11 Προσωπικό με Ανάθεση έργου 8 2 3 0 2 2 Προσωπικό Βιβλιοθήκης 58 52 52 43 45 45 Κατανομή Ακαδημαϊκών Μελών Κατηγορίες 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Μέλη ΔΕΠ & Ερευνητικό προσωπικό 812 671 675 507 489 634 Μεταπτυχιακοί φοιτητές 2.971 2.029 1.470 2.517 2.099 2.502 Προπτυχιακοί φοιτητές 11.414 11.411 12.766 14.215 14.668 17.015 Ακαδημαϊκό δυναμικό 15.197 14.111 14.911 17.239 17.256 22.164 Διαθεσιμότητα πόρων αναγνωστηρίων Κατηγορίες 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Θέσεις αναγνωστηρίου 676 676 676 676 676 610 Διαθέσιμοι ΗΥ για τους χρήστες 124 124 124 124 124 120 Το μέσο εβδομαδιαίο ωράριο λειτουργίας είναι 62,25 ώρες 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 2484 Ετήσια καταγραφή νέων μελών στο σύστημα της βιβλιοθήκης 2317 2651 2111 2660 2140 4087 2233 3935 3629 3729 3697 3385 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Το σύνολο των χρηστών, που είναι καταγεγραμμένοι στο σύστημα της Βιβλιοθήκης είναι 19.883. Οι 6.112 προέρχονται από τα τμήματα του Ηρακλείου ενώ οι 13.771 από τα τμήματα του Ρεθύμνου. 1

ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ 2

ΔΙΑΔΑΝΕΙΣΜΟΣ Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ «ΩΣ ΠΕΛΑΤΗΣ» Η υπηρεσία διαδανεισμού της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης, το 2013, συνεργάστηκε με το Εθνικό Δίκτυο Βιβλιοθηκών Έρευνας και Τεχνολογίας του ΕΚΤ, για την απόκτηση άρθρων, με το Δίκτυο Διαδανεισμού Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών ΙΡΙΣ για το διαδανεισμό βιβλίων, καθώς και με άλλες βιβλιοθήκες της Ελλάδας, οι οποίες δεν είναι μέλη των παραπάνω δικτύων. Επίσης απευθύνθηκε σε βιβλιοθήκες ή δίκτυα βιβλιοθηκών στο εξωτερικό, όπως η British Library το Subito την IFLA, το TUDELFT. 5000 4500 Διαδανεισμός Βιβλιοθήκης ως Πελάτης άρθρων 4000 3500 3000 Σύνολο Αιτημάτων Εξυπηρέτηση Αιτημάτων 2500 2000 1500 1000 500 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Οι αριθμοί των αιτημάτων διαδανεισμού άρθρων παρουσιάζουν σταθερή μείωση. Η εκτίμηση του προσωπικού, το οποίο απασχολείται στην Υπηρεσία, είναι ότι η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στη δυνατότητα πρόσβασης των χρηστών σε περισσότερα ηλεκτρονικά περιοδικά και ηλεκτρονικές πηγές γενικότερα. Η μείωση το 2013 οφείλεται και στην αναστολή λειτουργίας της Βιβλιοθήκης από το προσωπικό της λόγω της διαθεσιμότητας των βιβλιοθηκονόμων και των διοικητικών υπαλλήλων της 450 Διαδανεισμός Βιβλιοθήκης ως Πελάτης βιβλίων 400 350 300 250 Αιτήσεις Εξυπηρέτηση Αιτημάτων 200 150 100 50 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 3

Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ «ΩΣ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΗΣ» Η υπηρεσία Διαδανεισμού εξυπηρέτησε αιτήματα που έγιναν μέσω του Εθνικού Δικτύου Βιβλιοθηκών Έρευνας και Τεχνολογίας του ΕΚΤ, του Δικτύου Διαδανεισμού Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών ΙΡΙΣ, καθώς και αιτήματα άλλων βιβλιοθηκών της Ελλάδας και του εξωτερικού (χρησιμοποιώντας κουπόνια της IFLA). 2000 1800 Διαδανεισμός Βιβλιοθήκης ως Προμηθευτής άρθρων 1600 1400 1200 1000 Σύνολο αιτημάτων Εξυπηρέτηση αιτημάτων 800 600 400 200 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Διαδανεισμός Βιβλιοθήκης ως Προμηθευτής βιβλίων 400 350 300 Αιτήσεις Εξυπηρέτηση Αιτημάτων 250 200 150 100 50 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 4

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΧΡΗΣΤΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙ- ΒΛΙΟΘΗΚΗΣ Κατά τη διάρκεια του 2013 πραγματοποιήθηκαν συνολικά 89 σεμινάρια χρηστών, στα οποία συμμετείχαν 4.024 χρήστες. Τα σεμινάρια αφορούσαν τη βασική χρήση της Βιβλιοθήκης και τη χρήση των ηλεκτρονικών πηγών πληροφόρησης που εξασφαλίζει στους χρήστες της (βιβλιογραφικός κατάλογος, βάσεις δεδομένων, ηλεκτρονικά περιοδικά κ.α.)στο Ρέθυμνο έγιναν 45 σεμινάρια σε 3.217 χρήστες ενώ στο Ηράκλειο 44 σεμινάρια σε 807 χρήστεs. Τα παραρτήματα του Ηρακλείου εγκαταστάθηκαν στην Κεντρική βιβλιοθήκη τον Αύγουστο του 2013. Αριθμός σεμιναρίων 140 Ηράκλειο 126 120 Ρέθυμνο 104 100 100 80 60 53 93 81 87 82 76 47 48 63 60 56 64 79 64 79 60 67 81 62 53 58 93 67 44 45 40 20 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Είναι η πρώτη φορά που αριθμός των σεμιναρίων μεταξύ Ηρακλείου και Ρέθυμνο συγκλίνει. Αυτό οφείλεται στη μετακόμιση των 4 παραρτημάτων του Ηρακλείου στο κεντρικό κτίριο που είχε ως αποτέλεσμα τον υποδιπλασιασμό τους λόγω της συγκέντρωσης. Σεμινάρια δηλαδή που γινόταν επί 4 φορές τώρα γίνονται μία φορά. Αυτό βεβαίως έχει και την αντίστοιχη μείωση στη δέσμευση ανθρώπινων πόρων από την πλευρά του προσωπικού που επιφορτίζεται τη σχετική εκπαίδευση. 5

Αριθμός Χρηστών που παρακολούθησαν τα σεμινάρια 4000 3500 3000 2500 2000 2330 Ηράκλειο Ρέθυμνο 2274 1890 2193 1841 2145 2549 2575 2870 2867 2530 3447 3667 3217 1500 1000 645 640 623 605 605 608 716 541 841 1059 947 975 961 807 500 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ξεναγήσεις 1600 32 1400 1200 1000 20 26 27 26 22 26 25 24 Ξεναγήσεις Επισκέπτες 800 600 400 860 1156 1042 1197 876 1119 921 935 1438 200 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 6

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ Η Βιβλιοθήκη συνεχίζει την προσπάθειά της για παροχή έγκυρης και έγκαιρης πληροφόρησης, παρακολουθώντας τις νέες τεχνολογίες και τη, συνεχώς αυξανόμενη, έκδοση ηλεκτρονικού υλικού. ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ Σύμφωνα με απογραφή στοιχείων της 31ης Δεκεμβρίου 2013, η Βιβλιοθήκη του Π.Κ. διαθέτει συνολικά 521.724 τεκμήρια που αντιστοιχούν σε 357.641 τίτλους. Το 2013 εισήχθησαν στο σύστημα 8.203 τεκμήρια που αντιστοιχούν σε 1.169 τίτλους. 7

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ Οι ηλεκτρονικές συνδρομές είναι προϊόν συμβάσεων αφενός, του Συνδέσμου των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (ΣΕΑΒ) με μεγάλους εκδοτικούς οίκους του εξωτερικού όπως Elsevier, Emerald, Springer κλπ, αφετέρου διμερών αντίστοιχων μεταξύ του Ιδρύματος μας με εκδότες όπως Royal Society of Chemistry, ESA καθώς και από υλικό ανοικτής πρόσβασης(open Access Journals). Η κατανομή έχει ως ακολούθως: ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ 120 τίτλοι ηλ. περιοδικών (79 ιδρυματικές ηλεκτρονικές συνδρομές) του Πανεπιστημίου Κρήτης με τους εκδότες (πχ. Royal Society, SIAM.) 162 ηλεκτρονικά βιβλία αντίστοιχα, που προέρχονται από εφάπαξ συνδρομή του Iδρύματος μας με τον Wiley 18 βιβλιογραφικές και πλήρους κειμένου Βάσεις Δεδομένων με χιλιάδες τίτλους περιοδικών είτε σε πλήρη πρόσβαση στο κείμενο είτε με βιβλιογραφικές παραπομπές και περιλήψεις, σε θέματα που άπτονται της πανεπιστημιακής κοινότητας (πχ ERIC, JSTOR). ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΣΕΑΒ 20.000 τίτλοι περιοδικών από ηλεκτρονικές συνδρομές 27.671 ηλεκτρονικά βιβλία 10 μεγάλες Βάσεις Δεδομένων: 5 γνωστές προσβάσιμες σε όλα τα μέλη (Πχ. Scopus, Wilson, OCLC) και σε άλλες 5 μέσα από μικρά συνεργατικά σχήματα σε μεμονωμένες βάσεις δεδομένων, για τις οποίες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον ορισμένα από τα μέλη της κοινοπραξίας (MathSciNet, ISI Web of Science) ΥΛΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ 5.418 περιοδικά ελεύθερης ηλεκτρονικής πρόσβασης 2.144 βιβλία ελεύθερης ηλεκτρονικής πρόσβασης 85 Βάσεις Δεδομένων ελεύθερης ηλεκτρονικής πρόσβασης Να σημειωθεί ότι το υλικό ανοικτής πρόσβασης εντοπίζεται και αξιολογείται πριν ενταχθεί στο ερευνητικό τμήμα της Ακαδημαϊκής Κοινότητας. Η συνολική εικόνα της χρήσης των ηλεκτρονικών περιοδικών στηρίζεται αφενός στα στατιστικά των εκδοτών όσο και από τα στατιστικά της τοπικής υπηρεσίας διασύνδεσης. (κατάλογος ηλεκτρονικών περιοδικών, μέσα από την ιστοσελίδα της βιβλιοθήκης http://www.lib.uoc.gr) ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΕΚΔΟΤΩΝ Τα παρακάτω στατιστικά είναι δειγματοληπτικά και αφορούν : 8

α) Αναζητήσεις άρθρων (searches)/ επισκέψεις (sessions) σε κάποιες βιβλιογραφικές Β.Δ. στις οποίες το Πανεπιστήμιο Κρήτης είναι είτε συνδρομητής είτε μέλος της Κοινοπραξίας και μέσα από τις οποίες η Ακαδημαϊκή Κοινότητα είτε έχει πρόσβαση σε περιλήψεις άρθρων είτε οδηγείται με παραπομπές σε άλλες πλατφόρμες για πλήρη πρόσβαση. β) Αναζητήσεις άρθρων σε κάποιους εκδότες ή Βάσεις Δεδομένων στους οποίους το Πανεπιστήμιο Κρήτης έχει πρόσβαση κυρίως ως μέλος της Κοινοπραξίας) με επιτυχή ανταπόκριση αιτήματος (successful full text article requests). Αξιοσημείωτο είναι ότι σε όλες τις ηλεκτρονικές σελίδες των εκδοτικών οίκων τα στατιστικά αυξάνονται εντυπωσιακά τους μήνες Φεβρουάριο και Μάρτιο (π.χ. Oxford University Press) όπως επίσης και Οκτώβριο με Νοέμβριο (π.χ. Taylor & Francis), σε αντίθεση με το καλοκαίρι, που η χρήση τους περιορίζεται σημαντικά. 9

Να σημειωθεί ότι τα στατιστικά δεν είναι αυξημένα σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος καθώς για αρκετό διάστημα είχε διακοπεί προσωρινά η πρόσβαση λόγω μη έγκαιρης ανανέωσης των συμβάσεων από την έλλειψη πιστώσεων. ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ Η υπηρεσία διασύνδεσης (SFX link resolver) της Βιβλιοθήκης προσφέρει στους χρήστες της από το Σεπτέμβρη του 2007 μέσω της διεύθυνσης http://minos.lib.uoc.gr:3210/sfxlcl3/az έναν αλφαβητικό κατάλογο των ηλεκτρονικών περιοδικών της που στο τέλος του 2013 αριθμούσε 27.463 τίτλους, τη δυνατότητα αναζήτησης μεμονωμένων τίτλων με βάση στοιχεία τίτλου, ISSN, εκδότη ή θεματική ενότητα και τη δυνατότητα εντοπισμού συγκεκριμένου άρθρου σε ηλεκτρονικό περιοδικό με βάση τα στοιχεία της βιβλιογραφικής του αναφοράς. Από τον Απρίλιο του 2013 η υπηρεσία επεκτάθηκε με τη δυνατότητα αναζήτησης των ηλεκτρονικών βιβλίων της Βιβλιοθήκης μέσω της ηλεκτρονικής διεύθυνσης http://minos.lib.uoc.gr:3210/sfxlcl3/azbook. Στο τέλος του 2013 ο συνολικός αριθμός τίτλων ανέρχεται στους 52.660. Αναζητήσεις μπορούν οι χρήστες να υλοποιήσουν με βάση στοιχεία του τίτλου, ISBN, εκδότη. Επιπροσθέτως στη λειτουργία καταλόγου η υπηρεσία παρέχει τη δυνατότητα άμεσης ανάκτηση πλήρους κειμένου άρθρου ή βιβλίου μέσω της επιλογής των ειδικών συνδέσμων των υπηρεσίας διασύνδεσης ( SFX@UOC,, ) που συνοδεύουν την αναφορά ενός άρθρου ή βιβλίου (ή μέρος αυτού) σε λίστες αποτελεσμάτων στη google scholar ή σε περιβάλλοντα βάσεων όπως PubMed (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed?holding=igrcreulib), Elsevier_Scopus, ISI_Web of Science, JSTOR, CSA, EBSCOhost, MathSciNet, OvidSP κ.α. από αυτές που είναι συμβατές με την τεχνολογία επίλυσης διασυνδέσεων (openurl) και υποστηρίζουν τη διασύνδεση με την τοπική υπηρεσία. Από το καλοκαίρι του 2013 το ενιαίο περιβάλλον διεπαφής για αναζητήσεις ηλεκτρονικών περιοδικών και βιβλίων έχει διαμορφωθεί και για κινητές συσκευές [smartphones (iphones ή άλλα με λειτουργικό android κλπ, ipads ή tablets]. Κατά τη διάρκεια του 2013 η υπηρεσία δέχθηκε 61.895 κλήσεις (requests), με 49.516 (clickthroughs) από αυτές να εξελίσσονται σε αιτήματα συγκεκριμένων υπηρεσιών (πλήρες κείμενο περιοδικού ή άρθρου ή βιβλίου, πληροφορίες αναφοράς περιοδικού ή άρθρου κλπ). Τα κύρια σημεία από τα οποία ξεκίνησαν οι χρήστες τις αναζητήσεις τους παριστάνονται γραφικά στο ακόλουθο διάγραμμα: 10

H συνολική κίνηση της υπηρεσίας από τον Ιανουάριο του 2008 μέχρι το τέλος του 2013 καταγράφεται στο διάγραμμα που ακολουθεί. Σταθερά αυξητική είναι η τάση σύνδεσης με την υπηρεσία μέσω απομακρυσμένης πρόσβασης, dial-up παλιότερα, VPN και wireless πλέον. ΛΟΙΠΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ & ΒΙΒΛΙOΓΡΑΦΙΑ Από το 2005 επιχειρείται μια συστηματική προσπάθεια για την εισαγωγή στο Ολοκληρωμένο Σύστημα της Βιβλιοθήκης βιβλιογραφιών που αφορούν μαθήματα του προγράμματος σπουδών των Τμημάτων του ΠΚ. 11

Βιβλιογραφία Μαθημάτων 300 250 200 150 217 248 211 138 202 124 277 182 179 299 224 149 153 100 50 0 0 0 60 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ηράκλειο Ρέθυμνο Ο αριθμός των μαθημάτων με παραπομπές σε βιβλιογραφία για όλα τα Τμήματα του ΠΚ απεικονίζονται στο παρακάτω σχεδιάγραμμα: Ετήσια ενεργοποίηση μαθημάτων ανά Τμήμα 120 100 103 2012 2013 80 60 40 20 0 56 56 42 17 21 3 0 0 71 44 0 47 62 10 5053 15 9 36 12 46 54 43 30 35 29 5 2 12

ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΤΟ ΙΔΡΥΜΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΘΕΤΗΡΙΟ (E-LOCUS) Στο Ιδρυματικό Καταθετήριο (E-Locus) του Πανεπιστημίου Κρήτης, υπάρχουν 4.760 εργασίες. Η κατανομή τους έχει ως εξής: 1.165 Διδακτορικά 2.906 Μεταπτυχιακά 689 Ποικίλα ΕΤΗΣΙΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΑΝΑ ΤΜΗΜΑ ΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΑΝΑ ΤΜΗΜΑ ΣΧΟΛΗ Τμήμα 2012 2013 Σ.Θ.Τ.Ε Χημείας 1 0 Βιολογίας 1 64 Φυσικής 0 3 Μαθηματικό 1 0 Σ.Κ.Ε Ψυχολογίας 50 56 53 123 ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ ΑΝΑ ΤΜΗΜΑ ΣΧΟΛΗ Τμήμα 2012 2013 Χημείας 33 19 Σ.Θ.Τ.Ε Επιστήμης Υλικών 2 2 Βιολογίας 29 15 Φυσικής 13 13 13

Επιστήμης Υπολογιστών 25 29 Μαθηματικό 4 7 Σ.Ε.Υ Ιατρικής 76 31 Σ.Κ.Ε Σ.Ε.Α Φ.Σ Πολιτικής Επιστήμης 23 12 Κοινωνιολογίας 7 8 Ψυχολογίας 50 56 Οικονομικών Επιστημών 12 5 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης 13 0 Παιδαγωγικό Προσχολικής Εκπαίδευσης 11 3 Ιστορίας Αρχαιολογίας 19 4 Φιλολογίας 20 11 Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών 25 16 362 231 ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΑ ΑΝΑ ΤΜΗΜΑ ΣΧΟΛΗ Τμήμα 2012 2013 Χημείας 5 2 Επιστήμης Υλικών 3 0 Βιολογίας 10 13 Σ.Θ.Τ.Ε Φυσικής 6 7 Επιστήμης Υπολογιστών 5 3 Μαθηματικό 1 0 Σ.Ε.Υ Ιατρικής 72 38 Σ.Κ.Ε Σ.Ε.Α Φ.Σ Πολιτικής Επιστήμης 1 1 Ψυχολογίας 1 0 Οικονομικών Επιστημών 0 1 Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης 6 2 Παιδαγωγικό Προσχολικής Εκπαίδευσης 2 1 Ιστορίας Αρχαιολογίας 6 2 Φιλολογίας 1 2 Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών 1 0 120 72 Η ετήσια εισαγωγή εργασιών στο Ιδρυματικό Καταθετήριο δε συμπίπτει απαραίτητα με την αντίστοιχη ετήσια παραγωγή εργασιών του κάθε Τμήματος δεδομένου ότι η εισαγωγή στο Καταθετήριο για ορισμένα Τμήματα ή για ορισμένες εργασίες γίνεται αναδρομικά. Η ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΝΕΜΗ Έτος Εγγραφές Ψηφιακά Τεκμήρια Ψηφιακές Σελίδες Ψηφ/μένες Σελίδες Εγγραφές με τεκμήριο Παραπομπή σε εξωτερ. Πηγές Θέματα 2008 12.580 8.380 1.413.902 1.622.057 7.452 206 5.823 2009 13.579 9.834 1.657.830 1.865.985 8.703 207 6.072 2010 15.980 12.668 1.869.521 20.776.776 11.574 466 7.062 2011 16.968 13.554 1.925.004 2.133.159 12.637 743 7.261 14

2012 16.997 13.630 1.935.775 2.143.930 12.717 765 7.286 2013 17.225 13.894 1.986.597 2.194.752 13.009 844 7.346 15

ΕΠΙΣΚΕΨΙΜΟΤΗΤΑ ΔΙΚΤΥΑΚΩΝ ΤΟΠΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΟΙ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ 16

Η ΨΗΦΙΑΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ 17

ΤΟ ΙΔΡΥΜΑΤΙΚΟ ΚΑΤΑΘΕΤΗΡΙΟ 18

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ 6% 0% 2% 5% 4% Τακτικός Προϋπολογισμός (ΤΠΥ) Δημόσιες Επενδύσεις Επιτροπή Ερευνών 28% 55% Επιτροπή Ερευνών (Ψηφιακή Σύγκλιση) Έσοδα από υπηρεσίες (ΕΑΔΠΠΚ) Μ.Π.Σ. + ΤΠΥ Εύδοξος ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΣΤΟΝ ΠΥ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ (ΤΑΚΤΙΚΟΣ & ΔΕ) 5% Τακτικός Προϋπολογισμός & Δημόσιες Επενδύσεις 95% Τακτικός Προϋπολογισμός & Δημόσιες Επενδύσεις Βιβλιοθήκης ΠΟΣΟΣΤΟ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ ΤΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΣΤΟΝ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΥ ΤΟΥ Ι- ΔΡΥΜΑΤΟΣ 3% 97% Τακτικός Προϋπολογισμός, Δημόσιες Επενδύσεις, πιστώσεις μέσω Ειδικού Λογαριασμού Ιδρύματος Τακτικός Προϋπολογισμός, Δημόσιες Επενδύσεις, πιστώσεις μέσω Ειδικού Λογαριασμού Βιβλιοθήκης 19

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΑΝΑ ΕΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΫΠΟ- ΛΟΓΙΣΜΟ 900.000 806.060 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 588.996 518.059 664.447 627.259 725.286 538.103 598.036 529.997,70 300.000 200.000 100.000 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 20

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΤΑ ΟΠΟΙΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ Κατά τη διάρκεια του έτους 2011, εντάχθηκαν οι προτάσεις στα πλαίσια της πρόσκλησης Π21.1 με τίτλο: Ψηφιακές Υπηρεσίες Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, και συγκεκριμένα στις θεματικές ενότητες: Β. Ψηφιακές Βιβλιοθήκες Ανοικτής Πρόσβασης Β1. Οριζόντια πράξη παροχής υπηρεσιών Ψηφιακών Βιβλιοθηκών Β2. Κάθετες πράξεις οργάνωσης, ανάδειξης και προβολής Ακαδημαϊκού Περιεχομένου Η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης συμμετέχει και στις 2 θεματικές ενότητες με τις παρακάτω πράξεις: ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Β2 Κάθετες πράξεις οργάνωσης, ανάδειξης και προβολής Ακαδημαϊκού Περιεχομένου Πράξη: Οργάνωση ανάδειξη και προβολή του Ακαδημαϊκού περιεχομένου του Πανεπιστημίου Κρήτης Σύνοψης έργου: Υποέργο 1: Αναβάθμιση υφιστάμενων Ιδρυματικών Αποθετηρίων και ανάπτυξη νέων υπηρεσιών για την πρόσβαση στο ακαδημαϊκό περιεχόμενο του Πανεπιστημίου Κρήτης Αναβάθμιση Ιδρυματικού Αποθετηρίου E-locus Ανάπτυξη συστήματος Ψηφιακής Εθνοβοτανικής Βιβλιοθήκης Ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος και διαδικτυακής πύλης πρόσβασης στις συλλογές του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης Ανάπτυξη συστήματος διαχείρισης ηλεκτρονικών περιοδικών ανοιχτής πρόσβασης Ανάπτυξη περιβάλλοντος εναλλακτικής πρόσβασης στις ψηφιακές συλλογές μέσω έξυπνων κινητών συσκευών Αναφορά προόδου: Ο διαγωνισμός έχει εκτελεσθεί. Έχει καταστεί άγονος λόγω ανυπαρξίας προσφορών. Έχει προταθεί η συρρίκνωση του Φυσικού Αντικειμένου του έργου. Υποέργο 2: Εμπλουτισμός του Ψηφιακού Ακαδημαϊκού Περιεχόμενου του Πανεπιστημίου Κρήτης με τις ακόλουθες συλλογές Σωρανός (περιοδικό Gazette médicale d'orient) Φωτοθήκη Περιοδικά ΠΚ (Αριάδνη Επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ε- λεύθερνα επιστημονική επετηρίδα του Τμήματος Ψυχολογίας Επιστήμες Αγωγής πρώην Σχολείο και Ζωή, Hellenic Studies) Μουσείο Ιατρικής Αναφορά προόδου: Ο διαγωνισμός έχει εκτελεσθεί δύο φορές. Έχει καταστεί άγονος λόγω ανυπαρξίας προσφορών. Έχει προταθεί η συρρίκνωση του Φυσικού Αντικειμένου του έργου. Υποέργο 3: Πρόσκτηση Υλικοτεχνικής Υποδομής στήριξης των ψηφιακών υπηρεσιών 1 Blade server enclosure 3 blade servers 21

5 mobile devices Αναφορά προόδου: Το υποέργο έχει εκτελεστεί. Υποέργο 4: Δράσεις επιμέλειας και ολοκλήρωσης ψηφιακών υπηρεσιών που προβάλλουν το Ακαδημαϊκό περιεχόμενο του Πανεπιστημίου Κρήτης. Έργο αυτεπιστασίας το οποίο συνίσταται από 6 δράσεις (Δ). Δ1 Αναβάθμιση υφιστάμενων Ιδρυματικών Αποθετηρίων και ανάπτυξη νέων υπηρεσιών για την πρόσβαση στο ακαδημαϊκό περιεχόμενο του Πανεπιστημίου Κρήτης Συναρτάται από το ΥΕ1 Αναφορά προόδου: Βλέπε Υποέργο 1 Δ2 Εμπλουτισμός του Ψηφιακού Ακαδημαϊκού Περιεχομένου του Πανεπιστημίου Κρήτης Συναρτάται από το ΥΕ2 Αναφορά προόδου: Βλέπε Υποέργο 2 Δ3 ΡΙΖΑΡΙ Εθνοβοτανική ΨΒ. Αναφορά προόδου: Σε εξέλιξη Δ4 Αναβάθμιση υφιστάμενων Ιδρυματικών Αποθετηρίων και ανάπτυξη νέων υπηρεσιών για την πρόσβαση στο ακαδημαϊκό περιεχόμενο του Πανεπιστημίου Κρήτης (Ο.Π.Σ.Β). Η Δράση διασταυρώνεται με τη θεματική ενότητα Β1: Οριζόντια πράξη παροχής υπηρεσιών Ψηφιακών Βιβλιοθηκών Αναφορά προόδου: Έχει προταθεί αναμόρφωση του Τεχνικού Δελτίου του έργου όπου η Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος ζητά την απεμπλοκή της από το έργο Δ5 Αναβάθμιση Εξοπλισμού. Συναρτάται από το ΥΕ3: Αναφορά προόδου: Ολοκληρώθηκε. Βλέπε Υποέργο 3 Δ6 Υπηρεσία προβολής και αξιοποίησης της επιστημονικής δραστηριότητας και των ερευνητικών αποτελεσμάτων του Πανεπιστημίου Κρήτης Αναφορά προόδου: Σε εξέλιξη ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ Β1: Οριζόντια πράξη παροχής υπηρεσιών Ψηφιακών Βιβλιοθηκών Πράξη: Προηγμένες, κεντρικές υπηρεσίες ψηφιακών βιβλιοθηκών ανοικτής πρόσβασης Σ.Ε.Α.Β Συμμετοχή στα υποέργα: Υποέργο 1: Δημιουργία Κεντρικής Υποδομής για την παροχή Ολοκληρωμένου Περιβάλλοντος Βιβλιοθήκης ως Υπηρεσία (ILSaS - Integrated Library System as Service) 22

Το βασικό αντικείμενο του έργου είναι η δημιουργία κεντρικής υποδομής για την παροχή Ολοκληρωμένου Περιβάλλοντος Βιβλιοθήκης ως Υπηρεσίας (Integrated Library System as Service- ILSaS). Αυτό θα πραγματοποιηθεί με την προμήθεια ενός κεντρικού Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Βιβλιοθήκης (Ο.Π.Σ.Β.), το οποίο θα αντικαταστήσει τα τοπικά Ο.Π.Σ.Β. που διαθέτουν σήμερα οι βιβλιοθήκες των τριάντα (30) ιδρυμάτων που συμμετέχουν στο έργο ILSaS και θα είναι διαθέσιμο σε όλα τα μέλη του ILSaS. Την ευθύνη λειτουργίας αυτής της κεντρικής υποδομής θα αναλάβει ο Σ.Ε.Α.Β., με επισπεύδον ίδρυμα το Ε.Μ.Π. και πάντα σε συνεργασία με τις βιβλιοθήκες-μέλη που συμμετέχουν στο δίκτυο ILSaS. Το Ο.Π.Σ.Β. θα εγκατασταθεί κεντρικά σε servers που θα παραχωρηθούν για το σκοπό αυτό από την Ε.Δ.Ε.Τ. Α.Ε. Όταν η εγκατάσταση του κεντρικού Ο.Π.Σ.Β. ολοκληρωθεί και το νέο σύστημα λειτουργεί πλήρως, σε όλες του τις παραμέτρους, τα τοπικά συστήματα των βιβλιοθηκών-μελών θα σταματήσουν να λειτουργούν. Υποέργο 5: Μηχανή Μετα-αναζήτησης και Πρόσβασης στις Πηγές των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων Το προτεινόμενο υποέργο προβλέπει την εκπόνηση των απαραίτητων ενεργειών υ- λοποίησης και λειτουργίας σε πραγματικές συνθήκες μιας δικτυακής πύλης η οποία θα δίνει προσωποποιημένες υπηρεσίες κατανεμημένης αναζήτησης και ανεύρεσης πληροφοριών από ετερογενείς πηγές επιστημονικής πληροφόρησης η οποία να είναι κατάλληλη για την εξυπηρέτηση μιας κοινοπραξίας βιβλιοθηκών. Οι βασικοί στόχοι της δράσης είναι η παροχή ομογενοποιημένης πρόσβασης στους καταλόγους, στα ιδρυματικά αποθετήρια, στις ψηφιακές βιβλιοθήκες των συμμετεχόντων στην κοινοπραξία Ιδρυμάτων αλλά και σε πηγές πληροφόρησης ελεύθερης πρόσβασης και σε συνδρομητικές πηγές στις οποίες το κάθε ίδρυμα διαθέτει πρόσβαση είτε μέσω της ΣΕΑΒ είτε μέσω ειδικής συμφωνίας. Τελικός στόχος είναι ο κάθε ερευνητής να μπορεί επισκεπτόμενος το διαδικτυακό τόπο της υπηρεσίας να μπορεί να εντοπίζει το υλικό που τον ενδιαφέρει από ένα και μόνο σημείο (one stop shop) χωρίς να χρειάζεται να επισκέπτεται άλλες παρόμοιες ή συμπληρωματικές υπηρεσίες. Παράλληλος στόχος είναι να δοθεί η ευκαιρία σε όλα τα συμμετέχοντα ιδρύματα να έχουν μια υπηρεσία μετααναζήτησης προσαρμοσμένης στις ειδικές τους ανάγκες η οποία να υποστηρίζεται κεντρικά. Αναφορά προόδου: Έχει προταθεί αναμόρφωση του Τεχνικού Δελτίου του έργου όπου η Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος ζητά την απεμπλοκή της και από τα δύο υποέργα. TEMPUS: Developing Information literacy for lifelong learning and knowledge economy in western Balkan Countries 15/10/2011-14/10/2014 Το έργο πραγματεύεται τη δημιουργία καινοτόμων διαδικτυακών μαθημάτων Πληροφοριακής Παιδείας τα οποία μέσα από τα προγράμματα σπουδών θα συμβάλλουν στη δια βίου μάθηση. Στόχος του προγράμματος είναι η ενίσχυση των ικανοτήτων των Ιδρυμάτων της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στα Δυτικά Βαλκάνια προκειμένου να δημιουργηθεί η δυναμική εκείνη η οποία θα συμβάλει σε μια ανταγωνιστική οικονομία της γνώσης. 23

ΜΕΤΑΚΟΜΙΣΗ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ Τον Ιούλιο του 2013 μεταφέρθηκαν όλα τα παραρτήματα της Βιβλιοθήκης στο Ηράκλειο στο νέο κεντρικό κτήριο. Αυτό αναμένεται να έχει ευεργετική επίδραση στη λειτουργία της, όπως ήδη διαφαίνεται από τα υφιστάμενα στατιστικά που αφορούν στη διεξαγωγή των σεμιναρίων. 24