ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΑΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΝΕΡΟΥ ΗΡΩ ΓΚΑΝΤΑ ΕΛΣΑ ΜΕΜΜΟΥ
Μέχρι πριν από 100 χρόνια ή και µέχρι πριν από λίγα χρόνια, σε ορισµένες περιοχές το πόσιµο νερό προερχόταν από πηγάδια και πηγές. Σήµερα, όταν µιλάµε για πόσιµο νερό, το µυαλό µας πηγαίνει είτε στη βρύση που τρέχει νερό, µόλις την ανοίξουµε ή σε ένα µπουκάλι µε εµφιαλωµένο νερό.
Το νερό έρχεται δωρεάν από την φύση. Το νερό, όμως, δε φτάνει μόνο του στην βρύση μας σε ασφαλή ποιότητα και με διαρκή ροή. Για να γίνει αυτό, απαιτούνται πολλά έργα και πολλοί άνθρωποι να δουλεύουν καθημερινά. Όλα αυτά στοιχίζουν πολύ: Χρειάζονται μεγάλα χρηματικά ποσά, για να κατασκευαστούν και να λειτουργήσουν πολλά τεχνικά έργα (πχ φράγματα, γεωτρήσεις, αγωγοί μεταφοράς, δεξαμενές).
Παλιότερα αρκούσε µια γεώτρηση ή το άνοιγµα ενός πηγαδιού, για να προµηθευτούν οι άνθρωποι το νερό που έπιναν. Φυσικές πηγές ή υπόγεια νερά σε καλή κατάσταση προµήθευαν πόλεις και χωριά µε πόσιµο νερό.
Τα τελευταία χρόνια, κατασκευάζονται φράγµατα ή λιµνοδεξαµενές για τη συγκέντρωση του νερού της βροχής και τη διανοµή του στη συνέχεια στους χρήστες (γεωργία, κατοικίες,τουρισμός κα.)
Στις µεγαλουπόλεις, πάντως, αν και ρέει άφθονο από τις βρύσες, το νερό, συνήθως, έρχεται από εκατοντάδες χιλιόµετρα µακριά, µε σηµαντικό κόστος για την οικονοµία, αλλά και το οικοσύστηµα. Οι πολίτες, συνήθως, αγνοούν αυτή την πραγµατικότητα. Ποτάµια, λίµνες και υπόγεια νερά δεσµεύονται, συχνά, σε πολύ µεγάλες αποστάσεις, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες των κατοίκων των πόλεων. Συχνά, το ίδιο γίνεται, για να καλυφθούν και οι ανάγκες σε νερό µεγάλων γεωργικών περιοχών.
Στις µεγαλουπόλεις της Δύσης, τα νοικοκυριά έχουν πρόσβαση σε δίκτυο ύδρευσης σε ποσοστό 97-98%. Δεν συµβαίνει, όµως, το ίδιο σε όλες τις µεγαλουπόλεις του κόσµου.
Οι µεγάλες πόλεις έχουν ολόκληρα «εργοστάσια» όπου το νερό υπόκειται σε διάφορες χηµικές επεξεργασίες. Η πιο σηµαντική είναι η απολύµανση από µικρόβια µε χλώριο (τα παράγωγα, όµως, της χλωρίωσης βρέθηκε πρόσφατα ότι µπορεί να είναι καρκινογόνα). Σε µικρότερους δήµους, η επεξεργασία του νερού είναι πιο απλή. Οι ΔΕΥΑ οφείλουν να παίρνουν συνεχώς δείγµατα του νερού και να µετρούν την ποσότητα διάφορων ουσιών, για να διασφαλίζουν ότι δεν υπερβαίνονται ποτέ όρια επικίνδυνα για την υγεία.
Το νερό που κυκλοφορεί στο δίκτυο ύδρευσης της πόλης μας, πριν φτάσει στους διάφορους χώρους κατανάλωσης, δηλ. στα σπίτια, καταστήματα κλπ και διανεμηθεί για τις διάφορες χρήσεις, υποχρεωτικά, διέρχεται πρώτα από το μετρητή νερού ή αλλιώς τον υδρομετρητή.
Συγκεκριμένα στην πόλη μας: Η ΕΥΑΘ Α.Ε. χρησιμοποιεί για την υδροδότηση της Θεσσαλονίκης το καρστικό σύστημα του υδροφορέα του όρους Πάικου και συγκεκριμένα τη θέση εκφόρτισής του στο χώρο των πηγών Αραβησσού.
Η υδροληψία των πηγών Αραβησσού περιλαμβάνει δύο φρέατα τροφοδοσίας με φυσική ροή, ένα φρέαρ (πηγάδα) τροφοδοσίας με άντληση και 11 υδρογεωτρήσεις εκμετάλλευσης, οι οποίες με άντληση μέσω αγωγών σύνδεσης τροφοδοτούν το υδραγωγείο Αραβησσού. Η λήψη του νερού από τον Αλιάκμονα ξεκινά από τη θέση Βαρβάρες, 40 περίπου χιλιόμετρα από τις εκβολές του ποταμού. Με ενωτική διώρυγα το νερό μεταφέρεται με ελεύθερη ροή μέχρι τον Αξιό σε μήκος 50 χιλιομέτρων, για να καταλήξει στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού (διυλιστήριο).
Το καθαρό πόσιμο νερό καταλήγει σε δεξαμενή χωρητικότητας 75.000 κ.μ. και διανέμεται μέσω δικτύου αγωγών μήκους 36 χιλιομέτρων στις υφιστάμενες δεξαμενές ύδρευσης Διαβατών, Ευόσμου, Πολίχνης, Νεάπολης, Βλατάδων, Τούμπας και Καλαμαριάς, καθώς και στη ΒΙΠΕ.
Ανακύκλωση του νερού Αν σκεφτούμε τον κύκλο του νερού στη φύση, εύκολα συνειδητοποιούμε ότι το ίδιο νερό χρησιμοποιείται ξανά και ξανά, εδώ και αιώνες!
Μέσα από διαφορετικές λειτουργίες και χρήσεις, μέσα από διαδοχικά στάδια για διαφορετικές χρονικές εποχές και σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές της γης, το νερό επαναλαμβάνει την ίδια πορεία. Είναι η ίδια ποσότητα νερού, η οποία αποθηκεύεται στα επιφανειακά και υπόγεια νερά, κυκλοφορεί στην ατμόσφαιρα, δεσμεύεται από τα φυτά, χρησιμοποιείται στη γεωργία, εκμεταλλεύεται από τη βιομηχανία, διανέμεται στα δίκτυα ύδρευσης, καταναλώνεται από τα ζώα και τον άνθρωπο
Όλη αυτή η διαδικασία, θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτελεί την φυσική ανακύκλωση ή επαναχρησιμοποίηση του νερού! Κι όμως, όπως στη φύση, έτσι και στην καθημερινή μας ζωή, θα μπορούσαμε να ξαναχρησιμοποιούμε ορισμένες ποσότητες νερού! Η ανακύκλωση και επαναχρησιµοποίηση νερών, που έχουν υποστεί επεξεργασία σε µονάδες βιολογικού καθαρισµού πόλεων ή και βιοµηχανιών αναµένεται να χρησιµοποιηθούν όλο και περισσότερο στο µέλλον, κυρίως µέσω της προώθησης διπλών δικτύων ύδρευσης και παροχής νερού: ενός δικτύου µε καθαρό,υψηλής ποιότητας πόσιµο νερό κι ένα παράλληλο δίκτυο µε χαµηλότερης ποιότητας νερό, που προέρχεται από την επεξεργασία λυµάτων και τη συλλογή βρόχινου νερού.
Η ανακύκλωση νερού, µολονότι είναι σήµερα περιορισµένη, αποκτά όλο και περισσότερο ενδιαφέρον για τις χώρες της Νότιας Ευρώπης, εξαιτίας της µείωσης των βροχοπτώσεων, ως αποτέλεσµα της αλλαγής του παγκόσµιου κλίµατος. Στη Βόρεια Ευρώπη, αντιθέτως, τέτοιου είδους προγράµµατα στοχεύουν πρωτίστως στην προστασία του περιβάλλοντος, καθώς πρόβληµα υδατικών αποθεµάτων δεν υφίσταται σε γενικές γραµµές µέχρι σήµερα.
Στο θέμα της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης του νερού δεν υπάρχουν ενιαίες ευρωπαϊκές προδιαγραφές ακόμα. Σε μερικές μάλιστα χώρες, μολονότι τέτοια προγράμματα εφαρμόζονται, δεν υπάρχει καν σχετικό εθνικό θεσμικό πλαίσιο.
Την ώρα που οι φυσικοί πόροι καθαρού και πόσιμου νερού γίνονται ολοένα και πιο αδύναμοι να υποστηρίξουν τις ανάγκες μας, η προσοχή έχει στραφεί στην αναζήτηση μη συμβατικών μεθόδων που θα φέρουν τη λύση στο πρόβλημα. Ένας από αυτούς είναι και η αφαλάτωση θαλασσινού και υφάλμυρου νερού που έχει παρουσιάσει ιδιαίτερη άνθιση κυρίως κατά την τελευταία δεκαετία, καθώς οι τεχνολογικές εξελίξεις και η συνεπαγόμενη μείωση του κόστους του παραγόμενου νερού έχουν καταστήσει τις τεχνολογίες αφαλάτωσης πιο ελκυστικές.
Τρόποι ανακύκλωσης: 1. Αφαλάτωση. Νερό από τη θάλασσα. 2. 'Οταν βάζετε νερό στο ποτήρι σας, να βάζετε όσο χρειάζεστε. 3. Να μην ποτίζετε τα φυτά σας πολύ συχνά. Να τα ποτίζετε όταν είναι απαραίτητο. 4.Να μην αφήνετε την βρύση σας ανοιχτή όταν κάνετε μπάνιο. 5.Να ελέγχετε και να περιορίζετε την κατανάλωση νερού για τις οικιακές σας χρήσεις.