ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2004 ««««««««««««Επιτροπή Αναφορών 2009 25 Απριλίου 2005 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΣ ΤΑ ΜΕΛΗ Αναφορά 540/99, του José Lacour-Miron, γαλλικής ιθαγένειας, εξ ονόματος της «Comité de Liaison des Structures de Défense et de Promotion de la Moyenne Vallée de la Charente» (Επιτροπή Συνδέσμων των Διαρθρώσεων Προστασίας και Προαγωγής της Μέσης Κοιλάδας της Charente), σχετικά με τον διπλασιασμό του τμήματος Ouest- Charente της Εθνικής Οδού 141-Ε603. I. Περίληψη της αναφοράς Πολλοί δήμοι και πολλές ενώσεις προστασίας και διασφάλισης, ενώθηκαν σε μία Επιτροπή Συνδέσμου των Διαρθρώσεων Προστασίας και Προαγωγής της Μέσης Κοιλάδας της Charente, για να καταγγείλουν τις σοβαρές επιπτώσεις που θα έχουν στο περιβάλλον τα σχεδιαζόμενα οδικά έργα για τον διπλασιασμό του τμήματος Ouest-Charente της Εθνικής Οδού 141-Ε603, ιδίως σε περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί διατηρητέες κατ εφαρμογήν της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, αλλά και για την επιβίωση των αμπελουργικών εκμεταλλεύσεων της ΟΕΠ «Cognac» πέραν των οχλήσεων και της υποβάθμισης των τουριστικών τοποθεσιών. Ο αναφέρων φρονεί ότι οι γαλλικές αρχές παραβαίνουν τις διατάξεις της απόφασης 1692/96/ΕΚ, και ιδιαίτερα τα άρθρα 8 και 9, τα οποία δεν έλαβαν υπόψη. II. Παραδεκτό Χαρακτηρίστηκε παραδεκτή στις 7 Δεκεμβρίου 1999. Η Επιτροπή κλήθηκε να παράσχει πληροφορίες σύμφωνα με το άρθρο 192, παράγραφος 4, του Κανονισμού. III. Απάντηση της Επιτροπής, π ου ελήφθη στις 24 Μαΐου 2000: Τα γεγονότα που καταγγέλλονται στην παρούσα αναφορά αποτέλεσαν επίσης αντικείμενο καταγγελίας, η οποία έχει καταχωρηθεί από την Επιτροπή με αριθμό αναφοράς 1999/4279. Το σχέδιο Εθνικής Οδού μεγάλης κυκλοφορίας RN 141, τμήμα της οδού Centre-Europe- CM\564897.doc PE 290.557/αναθ.VII
Atlantique στα δυτικά του διαμερίσματος της Charente, και ιδιαίτερα η παράκαμψη του Cognac και Jarnac θα απειλούσε τόσο τις φυσικές ζώνες όσο και τις αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις του Cognac. Η οδός θα διέσχιζε ή θα ευρίσκετο πλησίον μιας φυσικής ζώνης με ιδιαίτερα πολλά είδη που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 1992 σχετικά με τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας χλωρίδας και πανίδας 1. Επιπλέον, οι κοινοτικές χρηματοδοτήσεις (ΔΕΔ) θα είχαν χορηγηθεί, ενώ το ύψος της δαπάνης θα αυξανόταν άνευ λόγου. Η αναφορά/καταγγελία επισημαίνει επιπλέον ότι ο δρόμος Centre-Europe-Atlantique έχει χαρακτηρισθεί διευρωπαϊκός άξονας (απόφαση 1692/96/ΕΚ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 1996 σχετικά με τους κοινοτικούς προσανατολισμούς για την ανάπτυξη του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών 2 ). Η καταγγελία είναι επί του παρόντος υπό εξέταση, ιδιαίτερα για να καθορισθεί η πιθανή επίπτωση του σχεδίου στην εν λόγω περιοχή που έχει πράγματι προταθεί από τις αρχές της Γαλλικής Δημοκρατίας εξ ονόματος του Δικτύου Natura 2000 (περιοχή SPN 430 συνολικής εκτάσεως 5759 εκταρίων). Η αξιολόγηση των συνολικών προτάσεων των κρατών μελών πραγματοποιείται επί του παρόντος ανά βιο-γεωγραφικές περιφέρειες. Η Επιτροπή δεν θα παραλείψει να ενημερώσει την Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις συνέχειες που πρόκειται να δώσει στην εν λόγω υπόθεση. IV. Συμπληρωματική απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 25 Ιανουαρίου 2001: Η Γαλλία έχει κληθεί να παράσχει πληροφορίες όσον αφορά την εκ μέρους της εφαρμογή της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ 3 σχετικά με τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ 4 σχετικά με την αξιολόγηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον και η Επιτροπή αναμένει τη σχετική απάντηση. Παράλληλα, ζητήθηκαν συμπληρωματικές πληροφορίες από τον αναφέροντα. Πέραν τούτου, όπως είχε διευκρινισθεί στο πλαίσιο προφορικής ανακοίνωσης στην Επιτροπή Αναφορών κατά τη συνεδρίασή της στις 10-11 Ιουλίου 2000, η Επιτροπή κρίνει ότι το γεγονός ότι ο αναφέρων προσάπτει στη γαλλική διαδικασία χορηγήσεως άδειας για το έργο κατασκευής οδικού άξονα το ότι κατέστησε αδύνατη την έγκαιρη ενημέρωση του κοινού σχετικά με την ένταξη του έργου αυτού στο διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών, στα πλαίσια της απόφασης αριθ. 1692/96/ΕΚ του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις κοινοτικές κατευθύνσεις για την ανάπτυξη του εν λόγω δικτύου, δεν θέτει σε καμία περίπτωση υπό αμφισβήτηση τη νομιμότητα της διαδικασίας που εφήρμοσε εν προκειμένω η Γαλλία έναντι του κοινοτικού δικαίου στον τομέα του περιβάλλοντος. Το ίδιο ισχύει και για την κατηγορία ότι το εν λόγω σχέδιο πλήττει τους αμπελώνες που 1 ΕΕ L 206 της 22.7.1992, σ. 7. 2 ΕΕ L 228 της 9.9.1996, σ. 1. 3 ΕΕ L 206 της 22.07.1992, σ. 7. 4 EE L 175 της 05.07.1985, σ. 40. ΡΕ 290.557/αναθ.VΙΙ 2/6 CM\564897.doc
βρίσκονται σε ζώνη ονομασίας ελεγχόμενης προελεύσεως και οδηγεί στην υποβάθμιση των τουριστικών τοποθεσιών. Όσον αφορά την ενδεχόμενη μη συμμόρφωση του σχεδίου με τις απαιτήσεις της απόφασης 1692/96, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι, έχοντας υπόψη την ασάφεια της τελευταίας αυτής (πβ τη διατύπωση του άρθρου 9 σχετικά με το οδικό δίκτυο, «υψηλό επίπεδο άνεσης και ασφάλειας»), ο αναφέρων δεν είναι σε θέση να προσκομίσει την απόδειξη της εν λόγω μη συμμόρφωσης, ενώ εξάλλου η κοινοτική απόφαση περιορίζεται σε δηλώσεις προθέσεων. Σημειωτέον επίσης ότι, παρά τους ισχυρισμούς του αναφέροντα, το εν λόγω σχέδιο δεν φαίνεται να έχει αποτελέσει αντικείμενο κοινοτικής χρηματοδότησης, ούτε στο πλαίσιο του προϋπολογισμού για το Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών, ούτε στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ. V. Γραπτή επιβεβαίωση των πληροφοριών που δόθηκαν προφορικά από την Επιτροπή κατά τη συνεδρίαση στις 9/10 Ιουλίου 2001, που ελήφθη στις 13 Ιουλίου 2001 Η παρούσα αναφορά υπήρξε το αντικείμενο μιας πρώτης γραπτής ανακοίνωσης και μιας συμπληρωματικής απάντησης της Επιτροπής. Η Επιτροπή καλεί την Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να ανατρέξει σε αυτές τις απαντήσεις σχετικά με την υπόμνηση των γεγονότων που καταγγέλλει ο αναφέρων ο οποίος, εξάλλου, κατέθεσε καταγγελία στη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος, καθώς και για τις διάφορες παρατηρήσεις του αναφέροντος, για τις οποίες η Επιτροπή δεν κατέληξε ότι στοιχειοθετείται παραβίαση των δεσμεύσεων που προκύπτουν από το κοινοτικό δίκαιο. Ωστόσο, ζητήθηκαν πληροφορίες από τη Γαλλία σε σχέση με την εφαρμογή από το κράτος αυτό των διατάξεων της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ 1 σχετικά με τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της οδηγίας 85/337/ΕΟΚ 2 σχετικά με την αξιολόγηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον. Παράλληλα, ζητήθηκαν συμπληρωματικές διευκρινίσεις από τον καταγγέλλοντα. Σύμφωνα με την απάντηση των γαλλικών αρχών, ένα από τα δύο σκέλη του συγκεκριμένου σχεδίου που περιλαμβάνει ειδικότερα την παράκαμψη του Cognac δεν έχει ακόμη καθορισθεί και, άρα, δεν έχει αποτελέσει αντικείμενο μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ το δεύτερο σκέλος δεν αφορά περιοχή που έχει προταθεί από τη Γαλλία για συμπερίληψη στο δίκτυο Natura 2000. Ωστόσο, δεδομένου ότι ο καταγγέλλων παρουσίασε συμπληρωματικές πληροφορίες που τείνουν να καταδείξουν ότι το δεύτερο σκέλος του σχεδίου θα διέσχιζε όντως την κοιλάδα της Charente που έχει προταθεί από τη Γαλλία στη βάση της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, η Επιτροπή απηύθυνε νέα ερώτηση για το θέμα αυτό στις γαλλικές αρχές. 1 ΕΕ L 206 της 22.07.1992, σ. 7 2 ΕΕ L 175 της 05.07.1985, σ. 40 CM\564897.doc 3/6 PE 290.557/αναθ.VII
Η Επιτροπή δεν θα παραλείψει να ενημερώσει την Επιτροπή Αναφορών για τις εξελίξεις που αναμένονται σε αυτό το ζήτημα. VI. Συμπληρωματική ανακοίνωση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 25 Ιανουαρίου 2002: Η Γαλλία κλήθηκε για πρώτη φορά να παράσχει πληροφορίες, ιδιαίτερα σχετικά με την εφαρμογή από το κράτος αυτό των διατάξεων της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ 1 για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας. Η απάντηση των γαλλικών αρχών, που διαφωτίστηκαν από τις παρατηρήσεις του καταγγέλλοντος, κρίθηκε μη ικανοποιητική. Έτσι η Γαλλία κλήθηκε εκ νέου να παράσχει πληροφορίες, καθώς φαινόταν ότι ένα από τα τμήματα του εν λόγω έργου που περνά ανατολικά του Jarnac διέσχιζε την κοιλάδα της Charente, η οποία είχε προταθεί από τη Γαλλία για να περιληφθεί στο μελλοντικό δίκτυο Natura 2000. Στην απάντησή τους στο νέο αυτό αίτημα για παροχή πληροφοριών, οι γαλλικές αρχές παραδέχθηκαν ότι το έργο διέσχιζε πράγματι έναν τόπο που περιλάμβανε έναν οικότοπο προτεραιότητας (περιοχή με σκλήθρες δάσος από φράξους) του παραρτήματος I και δύο είδη (ευρωπαϊκή βίδρα και βιζόν) των παραρτημάτων II και IV της εν λόγω οδηγίας. Η Επιτροπή διερευνά επί του παρόντος εάν διαθέτει επιστημονικά στοιχεία που να της επιτρέπουν να αποδείξει ότι η εν λόγω τοποθεσία πρέπει να διατηρηθεί ως τόπος κοινοτικής σημασίας για τα δύο είδη των παραρτημάτων II και IV. Εάν αυτό αποδειχθεί, πρέπει να εξετάσει εάν το εν λόγω έργο θα έχει ως συνέπεια τη σημαντική διαταραχή των οικοτόπων του βιζόν Ευρώπης και της βίδρας. Ομοίως, η Επιτροπή πρέπει να διερευνήσει εάν υπάρχουν, όπως ισχυρίζεται η Γαλλία, οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 6, παράγραφος 4 της οδηγίας. Όσον αφορά τον οικότοπο προτεραιότητας, δάσος αλουβιακών πεδιάδων με σκλήθρες και φράξους, βάσει του οποίου μπορεί να δικαιολογηθεί ο χαρακτηρισμός της εν λόγω ζώνης ως τοποθεσίας κοινοτικής σημασίας, πρέπει να εκτιμηθεί η σημασία ή όχι των ζημιών που θα προκληθούν στην εν λόγω τοποθεσία και η δυνατότητα επίκλησης των διατάξεων παρεκκλίσεως του άρθρου 6, παράγραφος 4 της οδηγίας. Εν κατακλείδι, διερευνάται επίσης επί του παρόντος κατά πόσον επαρκούν τα αντισταθμιστικά μέτρα που υπέβαλε η Γαλλία. Η Επιτροπή δεν θα παραλείψει να ενημερώσει την Επιτροπή Αναφορών για τις εξελίξεις που αναμένονται σε αυτό το ζήτημα. VII. Συμπληρωματική ανακοίνωση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 16 Ιουλίου 2005 Η Γαλλία κλήθηκε για πρώτη φορά να παράσχει πληροφορίες, ειδικότερα σχετικά με την 1 ΕΕ L 206 της 22.07.1992, σ. 7 ΡΕ 290.557/αναθ.VΙΙ 4/6 CM\564897.doc
εφαρμογή εκ μέρους της των διατάξεων της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ 1. Η απάντηση των γαλλικών αρχών, που διαφωτίστηκαν από τις παρατηρήσεις του καταγγέλλοντος, κρίθηκε μη ικανοποιητική. Έτσι η Γαλλία κλήθηκε εκ νέου να παράσχει πληροφορίες, καθώς φαινόταν ότι ένα από τα τμήματα του εν λόγω έργου που περνά ανατολικά του Jarnac διέσχιζε την κοιλάδα της Charente, η οποία είχε προταθεί από τη Γαλλία για να περιληφθεί στο μελλοντικό δίκτυο Natura 2000. Στην απάντησή τους στο νέο αυτό αίτημα για παροχή πληροφοριών, οι γαλλικές αρχές παραδέχθηκαν ότι το έργο διέσχιζε πράγματι έναν τόπο που περιελάμβανε έναν οικότοπο προτεραιότητας (περιοχή με σκλήθρες δάσος από φράξους) του παραρτήματος I και δύο είδη (ευρωπαϊκή βίδρα και βιζόν) των παραρτημάτων II και IV της εν λόγω οδηγίας. Μετά την ανάλυση της γαλλικής απάντησης στο προαναφερθέν αίτημα παροχής πληροφοριών και, καθώς δεν διέθετε επαρκή στοιχεία για να μπορέσει να καθορίσει σε ποιο βαθμό θίγονταν οι εν λόγω κοινοτικοί βιότοποι και τα είδη, ούτε και στοιχεία που θα της επέτρεπαν να εκτιμήσει τις εναλλακτικές λύσεις του σχεδίου και τα αντισταθμιστικά μέτρα, η Επιτροπή ζήτησε από τις γαλλικές αρχές αντίγραφο της μελέτης επιπτώσεων που εκπονήθηκε στην προκειμένη περίπτωση. Επίσης, η Επιτροπή ζήτησε να πληροφορηθεί από τις γαλλικές αρχές εάν είχε ολοκληρωθεί η μελέτη επιπτώσεων για την παράκαμψη του Cognac, η οποία θα μπορούσε επίσης να ενδιαφέρει το δίκτυο Natura 2000. Σύμφωνα με τις γαλλικές αρχές, το σχέδιο χάραξης της παράκαμψης δεν είχε οριστικοποιηθεί και, επομένως, δεν είχε εκπονηθεί μελέτη επιπτώσεων. Απουσία απάντησης σε αυτό το τελευταίο αίτημα πληροφοριών, η Επιτροπή απηύθυνε στις γαλλικές αρχές επιστολή υπενθύμισης, διευκρινίζοντας ότι, το άρθρο 10 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας επιβάλλει στα κράτη μέλη να διευκολύνουν την Επιτροπή στην εκτέλεση της αποστολής της. Η Επιτροπή δεν θα παραλείψει να ενημερώσει την Επιτροπή Αναφορών για τις εξελίξεις στην υπόθεση αυτή. VIII. Συμπληρωματική ανακοίνωση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 30 Ιανουαρίου 2003 Όπως αναφέρεται στην προηγούμενη ανακοίνωση της Επιτροπής προς την Επιτροπή Αναφορών, ελλείψει απάντησης στο τελευταίο αίτημά της παροχής πληροφοριών, η Επιτροπή απηύθυνε στις γαλλικές αρχές επιστολή υπενθύμισης, διευκρινίζοντας ότι το άρθρο 10 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας επιβάλλει στα κράτη μέλη να διευκολύνουν την Επιτροπή στην εκτέλεση της αποστολής της. Επί του παρόντος εξετάζεται η απάντηση των γαλλικών αρχών. Η Επιτροπή δεν θα παραλείψει να ενημερώσει την Επιτροπή Αναφορών για τις εξελίξεις στην υπόθεση αυτή. 1 ΕΕ L 206 της 22.07.1992, σ. 7 CM\564897.doc 5/6 PE 290.557/αναθ.VII
IX. Συμπληρωματική ανακοίνωση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 3 Σεπτεμβρίου 2003 Όπως αναφέρεται στην προηγούμενη ανακοίνωση της Επιτροπής προς την Επιτροπή Αναφορών, οι γαλλικές αρχές απάντησαν στο αίτημα παροχής πληροφοριών που τους είχε απευθυνθεί. Η εν λόγω απάντηση περιλαμβάνει τον φάκελο της δημόσιας εξέτασης, τη μελέτη των επιπτώσεων και την περιβαλλοντική μελέτη. Η εν λόγω υπόθεση συμπεριλήφθη στη συνέχεια στην ημερήσια διάταξη διμερούς συνεδρίασης μεταξύ των υπηρεσιών της Επιτροπής και των εθνικών αρχών, οι οποίες επισήμαναν, όσον αφορά την παράκαμψη της Jarnac, ότι η δημόσια εξέταση είχε περατωθεί τον Σεπτέμβριο του 1996, ενώ δεν προβλεπόταν ο χαρακτηρισμός της κοιλάδας Doller ως ζώνης ειδικής προστασίας και τοποθεσίας κοινοτικού ενδιαφέροντος. Οι σχετικοί χαρακτηρισμοί ολοκληρώθηκαν το 2001. Επιπλέον, κατόπιν αιτήματος των υπηρεσιών της Επιτροπής, οι γαλλικές αρχές κοινοποίησαν διάφορα αντισταθμιστικά μέτρα τα οποία είχαν ληφθεί προκειμένου να περιοριστούν ενδεχόμενες επιπτώσεις στα είδη χλωρίδας και πανίδας. Τα εν λόγω στοιχεία διαβιβάσθηκαν πρόσφατα ταχυδρομικώς και αποτελούν αντικείμενο αξιολόγησης. Η Επιτροπή δεν θα παραλείψει να ενημερώσει την Επιτροπή Αναφορών για τις εξελίξεις που αναμένονται σε αυτό το ζήτημα. X. Προσωρινή απάντηση της Επιτροπής, που ελήφθη στις 21 Απριλίου 2005 Η Επιτροπή απηύθυνε προειδοποιητική επιστολή στις γαλλικές αρχές για παραβίαση του άρθρου 6 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ σχετικά με τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας. Η απάντηση των γαλλικών αρχών καθώς και η ανάλυση του φακέλου της δημόσιας εξέτασης, της μελέτης των επιπτώσεων καθώς και της περιβαλλοντικής μελέτης έδειξαν ότι η επιλεχθείσα εναλλακτική του Νότου είχε λιγότερες επιπτώσεις στους οικοτόπους και τα είδη από την εναλλακτική του Βορρά και ότι εξάλλου η επιφάνεια οικοτόπων που πιθανόν να καταστρεφόταν δεν ήταν σημαντική. Αυτή η επιφάνεια θα αντιπροσώπευε το 0,6% των οικοτόπων, μεταξύ των οποίων θα ήταν δύσκολο να διακρίνουμε τους οικοτόπους προτεραιότητας από τους οικοτόπους μη προτεραιότητας. Ως εκ τούτου, καμία παραβίαση των διατάξεων της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ δεν μπορεί να συναχθεί από τα έγγραφα που τέθηκαν στη διάθεση των υπηρεσιών της Επιτροπής. ΡΕ 290.557/αναθ.VΙΙ 6/6 CM\564897.doc