ετήσιος απολογισµός έργου

Ευρωπαϊκό ίκτυο κατά της Βίας ετήσιος απολογισµός έργου 2010 ενηµέρωση ευαισθητοποίηση εκπαίδευση διαδικτύωση δηµοσιεύσεις ανακοινώσεις εκδηλώσεις εκπαιδευτικά σεµινάρια συναντήσεις εργασίας παρέµβαση προγράµµατα

Πρόλογος Το Ευρωπαϊκό ίκτυο κατά της Βίας (Ε κβ) είναι Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία, ιδρύθηκε το Νοέµβριο του 2006 (αρ. Πρωτοδικείου: 16315/31-10-2006) και είναι φορέας πιστοποιηµένος από το Υπουργείο Υ- γείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης και εγγεγραµµένος στο Εθνικό Μητρώο Φορέων Ιδιωτικού Τοµέα Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα που παρέχει Υπηρεσίες Κοινωνικής Φροντίδας (Αρ. Μητρώου: 09110 ΑΕΕ11096Ο27Ν 0893) και στο Ειδικό Μητρώο Εθελοντικών Μη Κυβερνητικών οργανώσεων του ΥΥΚΑ (Αρ. Μητρώου: 09110 ΑΕΕ11096Ο27Ν 0814). Επίσης, το Ε..κ.Β. έχει αναγνωριστεί από το 2009 ως Εθνικό Σηµείο Επαφής (focal point) του ικτύου WAVE (Women Against Violence Europe). Στις δράσεις του ικτύου εµπίπτουν ο σχεδιασµός και η υλοποίηση κάθε ερευνητικής, εκπαιδευτικής ή άλλης επιστηµονικής δράσης µε στόχο την πρόληψη της ενδοοικογενειακής βίας. Συγκεκριµένα, το ίκτυο υλοποιεί δράσεις όπως: ιαδικτύωση των φορέων που δραστηριοποιούνται στη χώρα µας για την καταπολέ- µηση της ενδοοικογενειακής βίας ιακρατικές συνεργασίες µε φορείς που λειτουργούν σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για την υλοποίηση προγραµµάτων, εκπαιδευτικών και άλλων δράσεων ηµιουργία εκπαιδευτικού υλικού & υλικού ευαισθητοποίησης (ενηµερωτικά φυλλάδια, βιβλία, κ.ά.) Σχεδιασµός, υλοποίηση και αξιολόγηση δράσεων ενηµέρωσης και ευαισθητοποίησης του πληθυσµού καθώς και παρεµβάσεων (π.χ. στο εκπαιδευτικό πλαίσιο) Εκπαίδευση επαγγελµατιών Σχεδιασµός και διεξαγωγή ερευνών ιαµεσολάβηση για παραποµπή θυµάτων κακοποίησης σε δοµές παροχής υπηρεσιών (ξενώνες, συµβουλευτικά κέντρα, κλπ.). Το 2010 συνεχίσαµε τις δράσεις µας στον τοµέα της εκπαίδευσης επαγγελµατιών για την Βία κατά των Γυναικών, επεκτείνοντας παράλληλα το έργο µας µέσα από την υλοποίηση καµπάνιας ευαισθητοποίησης του κοινού και κυρίως των εφήβων για την έµφυλη βία. Επίσης, το 2010 προετοιµάστηκε η υλοποίηση εργαστηρίων ευαισθητοποίησης µαθητών/-τριών δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης για τα στερεότυπα και την ισότητα των δύο φύλων ως µέσο πρόληψης της Βίας µεταξύ Ερωτικών Συντρόφων. Το ιοικητικό Συµβούλιο του Ε..κ.Β. Κική Πετρουλάκη, Ph.D., Πρόεδρος.Σ. Αθανάσιος Ντιναπόγιας, Αντιπρόεδρος Αντωνία Τσιριγώτη, Ταµίας πρόλογος 3

Περιεχόµενα περιεχόµενα Πρόλογος 3 ράσεις Ενηµέρωσης, Ευαισθητοποίησης & Εκπαίδευσης 6 Επιστηµονικές Συνεργασίες 9 Ανακοινώσεις σε Επιστηµονικά Συνέδρια 10 Συµµετοχή σε Εκδηλώσεις -Ηµερίδες - Συνέδρια 11 Προγράµµατα 12 5

ράσεις Ενηµέρωσης, Ευαισθητοποίησης & Εκπαίδευσης Καµπάνια Ενηµέρωσης και Ευαισθητοποίησης Εφήβων για την Έµφυλη Βία µε τίτλο: «Η Βία δεν είναι Ποτέ ικαιολογηµένη Ας Χτίσουµε Υγιείς Σχέσεις Σήµερα» Σύντοµη Περιγραφή Tο 2010 το Ευρωπαϊκό ίκτυο κατά της Βίας διοργάνωσε και υλοποίησε καµπάνια ενηµέρωσης και ευαισθητοποίησης των εφήβων για την έµφυλη βία. Η καµπάνια διεξήχθη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράµµατος DAPHNE ΙΙΙ µε τίτλο «ραστηριότητες Αλληλοδιδακτικής µε στόχο την Ευαισθητοποίηση Μαθητών και Μαθητριών για την Αντιµετώπιση της Βίας κατά των Γυναικών στην Ευρώπη» (µε τη συγχρηµατοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης). [για περισσότερες πληροφορίες σε σχέση µε το πρόγραµµα βλ. σελ. 18]. Για την υλοποίηση της καµπάνιας χρησιµοποιήθηκαν µηνύµατα κατά της έµφυλης βίας και της ανισότητας των δύο φύλων τα οποία προέκυψαν από το αποτέλεσµα των εργασιών όλων των µαθητών και µαθητριών των 5 Ευρωπαϊκών χωρών που συµµετείχαν στο πρόγραµµα (Γερµανία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία και Κύπρος). Για την υλοποίηση της καµπάνιας δηµιουργήθηκαν: τηλεοπτικό σποτ ραδιοφωνικό σποτ τετράδια αφίσες στυλό µολύβια Το τηλεοπτικό σποτ προβλήθηκε στην Ελλάδα δωρεάν από τηλεοπτικούς σταθµούς (MEGA, ANT1, NET, APLHA) κατόπιν απόφασης του Εθνικού Συµβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. (Απόφ.: 350-07.12.2010). Το ραδιοφωνικό σποτ προβλήθηκε από τους εξής ραδιοφωνικούς σταθµούς: Nitro Radio 102.5, Sfera 102.2, Derti 98.6, Λάµψη, Best, Εν Λευκώ, Galaxy FM, Real FM, SKAI, Happy Radio. 6

Τα τετράδια, τα µολύβια, τα στυλό και οι αφίσες διανεµήθηκαν σε µαθητές και µαθήτριες, σε σχολεία και σε άλλα σηµεία που επισκέπτονται έφηβοι/-ες αλλά και σε εκπαιδευτικούς και Υπευθύνους Αγωγής Υγείας. Ευχαριστούµε θερµά τους µαθητές και τις µαθήτριες που συµµετείχαν στο πρόγραµµα, τους ιευθυντές και τους/τις εκπαιδευτικούς των σχολικών µονάδων που στήριξαν την προσπάθεια αυτή. Η συµβολή τους ήταν ιδιαίτερα σηµαντική. Τέλος, ευχαριστούµε πολύ τα παιδιά που µας «χάρισαν τις φωνές τους» για την ηχογράφηση του ραδιοφωνικού σποτ και όλους/-ες όσους/-ες συνέβαλαν στη διεξαγωγή του προγράµµατος και της κα- µπάνιας αυτής. Εµπροσθόφυλλο τετραδίου* Οπισθόφυλλο τετραδίου Το τηλεοπτικό σποτ είναι διαθέσιµο στα ακόλουθα links: http://www.antiviolence-net.eu/perspective.flv http://www.youtube.com/watch?v=e7zd1osdyrk Το ραδιοφωνικό σποτ είναι διαθέσιµο στο: http://www.antiviolence-net.eu/perspective_european_anti- Violence_Network_RADIO_SPOT.mp3 * Η εικόνα παραχωρήθηκε ευγενώς από τον κ. Πέτρο Ζερβό στο Ε..κ.Β. για τους σκοπούς της συγκεκρι- µένης καµπάνιας. 7

Αθήνα, 10.03.2010 Μετεκπαιδευτικό Σεµινάριο: ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ Εκπαιδεύτρια: K. Πετρουλάκη «Ψυχοσεξουαλικές ιαταραχές: ιάγνωση & Θεραπεία» (Εισήγηση µε θέµα: Συντροφική Βία) ιοργάνωση: Ερευνητικό Πανεπιστηµιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), Ψυχιατρική Κλινική του Πανεπιστήµιου Αθηνών (Μονάδα Θεραπειών Συµπεριφοράς & Σεξουαλικών ιαταραχών) και Εταιρεία Μελέτης της Σεξουαλικής Συ- µπεριφοράς και των ιαφυλικών Σχέσεων Σύντοµη Περιγραφή Η εκπαίδευση (διάρκειας 2,5 ωρών) είχε την εξής θεµατολογία: Συντροφική Βία: περιγραφή και αίτια Συντροφική Βία: αντιµετώπιση και πρόληψη Η εκπαίδευση πραγµατοποιήθηκε στο πλαίσιο του Μετεκπαιδευτικού Σεµιναρίου: Ψυχοσεξουαλικές ιαταραχές - ιάγνωση και Θεραπεία (1 ο έτος, 2009-2010). Μήλος, ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ & ΚΟΙΝΟΥ µε θέµα: «Ενδοοικογενειακή Βία κατά των Γυναικών» ιοργάνωση: Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας. Κυκλάδων-ΕΠΑΨΥ σε συνεργασία µε το Ευρωπαϊκό ίκτυο κατά της Βίας Σύντοµη Περιγραφή Το Σεµινάριο Ευαισθητοποίησης Επαγγελµατιών (16-17 Ιουλίου 2010, διάρκειας 4 ωρών) που πραγ- µατοποιήθηκε στο πλαίσιο της «ιηµερίδας Ενδοοικογενειακής Βίας και Κακοποίησης» απευθυνόταν σε Επαγγελµατίες Υγείας και Ψυχικής Υγείας και σε Κοινωνικούς Επιστήµονες. Το εισαγωγικό µέρος του σεµιναρίου µπορούσε επίσης να το παρακολουθήσει και το προσωπικό της Αστυνοµίας και του Λιµεναρχείου Μήλου. Η θεµατολογία του Σεµιναρίου περιελάµβανε: Εισαγωγή στην Ενδοοικογενειακή Βία κατά Γυναικών (ορισµός, µορφές, επιπτώσεις, δεδοµένα) Τεχνικές Ανίχνευσης, Αξιολόγησης, και Τεκµηρίωσης Περιστατικών σε δοµές του Συστήµατος Υ- γείας & ισχύον νοµοθετικό πλαίσιο για την ενδοοικογενειακή βία ιαταραχή Μετατραυµατικού Στρες (PTSD) & Θεραπεία Ψυχικού Τραύµατος Στις 17 Ιουλίου 2010 πραγµατοποιήθηκε και οµιλία ανοιχτή στο κοινό. Οι εισηγήσεις που πραγµατοποιήθηκαν αφορούσαν: την «Ενδοοικογενειακή Βία (Μύθοι και Πραγµατικότητα)», «Τα στερεότυπα των δύο φύλων και τη σχέση τους µε τη Βία µεταξύ Ερωτικών Συντρόφων» και την «Κακοποίηση των παιδιών». 8

Επιστηµονικές Συνεργασίες Το 2010, όπως και κάθε χρόνο, το Ε..κ.Β. συµµετείχε στη συγγραφή κεφαλαίου στην Ετήσια Έκθεση του 2010 που εκδίδει το ίκτυο WAVE (Women Against Violence Europe) περιγράφοντας την υφιστάµενη κατάσταση στη χώρα µας όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών στις γυναίκες θύµατα ενδοοικογενειακής βίας µε έµφαση στις γυναίκες µετανάστριες (σε συνεργασία µε την Yvette Jarvis, Ειδική Σύµβουλο του ηµάρχου Αθηναίων σε θέµατα µεταναστευτικής πολιτικής). [Kemik, D., Logar, R., Rοsslhumer, Μ., Sinnmayer, S. (2010). Country Report 2010: Reality Check on European Services for Women and Children Victims of Violence - A Right for Protection and Support. Vienna: WAVE (available at: http://aoef.at/cms/doc/wave_country%20report% 202010_NEU.pdf). 9

Ανακοινώσεις σε Επιστηµονικά Συνέδρια ιεθνή Συνέδρια Tsirigoti, A., Petroulaki, K. & Ntinapogias, S. (2010). Gender Equality Awareness Raising against Intimate Partner Violence (GEAR against IPV). Προφορική Ανακοίνωση στο 18 ο ιεθνές Συνέδριο της ISPCAN για την Κακοποίηση και Παραµέληση των Παιδιών, Χονολουλού, Χαβάη, ΗΠΑ, 26-29 Σεπτεµβρίου, 2010. Tsirigoti, A. & Petroulaki, K. (2010). Peer Education Routes for School Pupils to Enhance Consciousness of Tackling and Impeding Violence in Europe (PERSPECTIVE): Overview and evaluation of the project implementation in Greece. Προφορική Ανακοίνωση στο 18 ο ιεθνές Συνέδριο της ISPCAN για την Κακοποίηση και Παραµέληση των Παιδιών, Χονολουλού, Χαβάη, ΗΠΑ, 26-29 Σεπτεµβρίου, 2010. Nikolaidis, G., Petroulaki, K., Tsirigoti, A., Stancheva-Popkostadinova, V. & Fabian, A. (2010). Raising a Child through Prison Bars. Προφορική Ανακοίνωση στο 18 ο ιεθνές Συνέδριο της ISPCAN για την Κακοποίηση και Παραµέληση των Παιδιών, Χονολουλού, Χαβάη, Η- ΠΑ, 26-29 Σεπτεµβρίου, 2010. 10

Συµµετοχή σε Εκδηλώσεις - Ηµερίδες - Συνέδρια Παρακολούθηση της εκδήλωσης µε τίτλο «NGO Day» που πραγµατοποιήθηκε από την Microsoft Ελλάς σε συνεργασία µε τη EuroCharity (Αθήνα, 14.04.2010) ιοργάνωση: Microsoft Ελλάς & EuroCharity Παρακολούθηση της τελετής βράβευσης του Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Μακρή Βασιλείου (Αθήνα, 30.06.2010) ιοργάνωση: Το Χαµόγελο του Παιδιού Παρακολούθηση των εργασιών της Ηµερίδας «Εθνικό Πρόγραµµα για την Ουσιαστική Ισότητα των Φύλων 2010-2013» (Αθήνα, 22.09.2010) ιοργάνωση: Γενική Γραµµατεία Ισότητας των Φύλων (Γ.Γ.Ι.Φ) Εκπρόσωπος του Ε..κ.Β. συντόνισε τη συζήτηση που ακολούθησε µετά την προβολή της κινηµατογραφικής ταινίας The Accused (1988, Σκην.: Jonathan Kaplan, 133 ) στο πλαίσιο των Εγκληµατολογικών Αναπαραστάσεων στο Κινηµατογράφο IV (Ιστορίες Εγκλήµατος-Ιστορίες Ζωής) του Παντείου Πανεπιστηµίου. Το εγκληµατολογικό ενδιαφέρον της ταινίας αφορούσε µεταξύ άλλων στις έµφυλες διαστάσεις του εγκλήµατος του βιασµού, στις κοινωνικές αναπαραστάσεις του δράστη και του θύµατος βιασµού, καθώς και στην αντιµετώπισή τους στο πλαίσιο του συστήµατος απονοµής Ποινικής ικαιοσύνης (Αθήνα, 22.10.2010) ιοργάνωση: Πάντειο Πανεπιστήµιο, Τοµέας Εγκληµατολογίας του Τµήµατος Κοινωνιολογίας σε συνεργασία µε το Εργαστήριο Ποινικών και Εγκληµατολογικών Ερευνών της Νοµικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών και µε το Σπουδαστήριο Κοινωνικών Μελετών του ΤΕΙ Μεσσολογίου (χειµερινό εξάµηνο έτους 2010-2011) εκδηλώσεις Παρακολούθηση των εργασιών του Συνεδρίου για τη Βία κατά των Γυναικών (Conference On Violence Against Women) που διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή µε στόχο την παρουσίαση των αποτελεσµάτων της µελέτης: Feasibility study to assess the possibilities, opportunities and needs to standardize national legislation on violence against women, violence against children and sexual orientation violence (Βρυξέλλες, 25-26.11.2010) ιοργάνωση: Ευρωπαϊκή Επιτροπή 11

Προγράµµατα Κατά το 2010 το Ευρωπαϊκό ίκτυο κατά της Βίας συνέχισε τη συµµετοχή του σε Ευρωπαϊκά Προγράµµατα που εγκρίθηκαν κατά τη διάρκεια προηγούµενων ετών υποβάλλοντας παράλληλα αιτήσεις συµµετοχής σε νέα προγράµµατα. Τίτλος προγράµµατος: Κωδικός: ιάρκεια: Συντονιστικός φορέας: Μελέτη Σκοπιµότητας για την Τυποποίηση των Εθνικών Νοµοθεσιών σχετικά µε την Έµφυλη Βία και τη Βία κατά των Παιδιών [Feasibility Study to Standardize National Legislation on Gender Violence and Violence against Children] JLS/2009/D4/018 30.12.2009 10.11.2010 Human European Consultancy B.V. Κοινοπραξία Εταίρων: Σύντοµη Περιγραφή Πανεπιστήµιο Tillburg (INTERVICT, International Victimology Institute Tillburg), Ολλανδία Πανεπιστήµιο London Metropolitan (CWASU, Child and Woman Abuse Studies Unit), Ηνωµένο Βασίλειο Πανεπιστήµιο του Osnabruck, Γερµανία Το Ε..κ.Β. συµµετείχε στη διαδικασία χαρτογράφησης της Εθνικής Νοµοθεσίας για τη α) Βία κατά των Γυναικών, και β) τη Βία κατά Ανηλίκων. Το έργο περιελάµβανε τη συµπλήρωση ερωτηµατολόγιου καθώς και τη σύνταξη έκθεσης όσον αφορά στο εθνικό νοµικό πλαίσιο που διέπει πράξεις βίας. Πιο συγκεκριµένα, η έκθεση περιελάµβανε περιγραφή των νοµοθετικών µέτρων: α) για τη βία κατά των γυναικών (π.χ. ενδοοικογενειακή βία, βιασµός, trafficking, σεξουαλική παρενόχληση, εγκλήµατα τι- µής), β) για τη βία κατά ανηλίκων (π.χ. σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, σωµατική κακοποίηση), και γ) για τη βία που σχετίζεται µε τη σεξουαλική ταυτότητα καθώς και παροχή στατιστικών στοιχείων. Στο πλαίσιο της µελέτης πραγµατοποιήθηκε από τους εταίρους του προγράµµατος συγκριτική ανάλυση όλων των συλλεχθέντων στοιχείων από όλες τις χώρες της ΕΕ µε στόχο τη ανάπτυξη προτάσεων και τη δηµιουργία προτύπων που πρέπει να ακολουθούν όλα τα Κράτη-Μέλη και να συµπεριλάβουν στις εθνικές νοµοθεσίες µε στόχο την αποτελεσµατικότερη διερεύνηση και επιβολή ποινών για πράξεις βίας, την προστασία των θυµάτων και την πρόληψη της έµφυλης βίας και της διαιώνισής της. Η επισταµένη έρευνα της ελληνικής νοµοθεσίας κατέδειξε πληθώρα σηµαντικών ελλείψεων του νοµικού πλαισίου που διέπει τόσο τη βία κατά των γυναικών όσο και τη βία κατά ανηλίκων αλλά και αδυναµία εφαρµογής διατάξεων που έχουν προβλεφθεί στη νοµοθεσία. Επίσης, στο πλαίσιο της συνεργασίας του φορέα µας στο πρόγραµµα αυτό, υλοποιήθηκε συνάντηση εργασίας µεταξύ του Ε..κ.Β., εκπροσώπου του Χαµόγελου του Παιδιού (κ. Στέφανο Αλεβίζο) και της συντονίστριας του προγράµµατος (Carol Hagemann-White, Καθηγήτρια του Πανεπιστηµίου του Osnabruck) µε στόχο την περιγραφή της διαδικασίας που ακολουθείται κατόπιν αναφοράς περιστατικών κακοποίησης ανηλίκων καθώς και των προβληµάτων που ανακύπτουν κατά τη διαδικασία αυτή. Τα αποτελέσµατα του προγράµµατος ανακοινώθηκαν τον Νοέµβριο του 2010 στις Βρυξέλλες σε Συνέδριο που διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η έκθεση των αποτελεσµάτων είναι διαθέσι- µη στη διεύθυνση: www.europarl.europa.eu/eplive/expert/multimedia/20110405mlt17038/ media_20110405mlt17038.pdf 12

ηµιουργώντας µια κοινή οπτική γωνία για µια Ευρωπαϊκή ηµοκρατική Πολιτική της Ισότητας των Φύλων Τίτλος προγράµµατος: Κωδικός: ιάρκεια: Συντονιστικός φορέας: Εταίροι: Σύντοµη Περιγραφή Tα υπό µελέτη θέµατα του προγράµµατος είναι: Gaining a Common Perspective for an European gendered democratic Policy GCPEP Πρόγραµµα ια Βίου Μάθηση/ Εκπαιδευτικές Συµπράξεις Grudving 2009-1DE2-GRU06-01820 7 1.8.2009 31.07.2011 House of Women s History (Haus der Frauengeschichte), Γερµανία Ευρωπαϊκό ίκτυο κατά της Βίας, Ελλάδα The Women s Museum in Denmark, ανία FraGes Verein e.v., Γερµανία Center of Women Studies and Policies Foundation, Βουλγαρία Institute of Estonian Language and Culture of Tallinn University, Εσθονία Η ιστορική αναζήτηση των εµπειριών των γυναικών κατά τη διάρκεια των δεκαετιών 1938-1958 Η διάκριση δύο επιπέδων πολιτικής κατανόησης των εµπειριών των γυναικών που έζησαν κατά τη διάρκεια αυτών των δύο δεκαετιών µέσα α) από τα βιβλία της ιστορίας και β) µέσα από προσωπικές διηγήσεις αυτών των γυναικών. 2η Συνάντηση της Οµάδας του Προγράµµατος, Αθήνα, 23-26 Απριλίου 2010 Κατά τη διάρκεια του έτους 2010, πραγµατοποιήθηκε η 2 η Συνάντηση της ιεθνικής Οµάδας του Προγράµµατος - ΟΠ (Transnational Project Team - TPT) στην Αθήνα στις 23-26 Απριλίου 2010, η οποία διοργανώθηκε από το Ε..κ.Β. Σε µια πολύ δηµιουργική ατµόσφαιρα εργασίας και συνδιαλλαγής απόψεων, οι εταίροι άρχισαν να γνωρίζουν την ιστορία των Ελληνίδων γυναικών µέσα από µία παρουσίαση που πραγµατοποιήθηκε από το Ε..κ.Β. Οι παρουσιάσεις όλων των εταίρων άνοιξαν ένα ευρύ πεδίο µάθησης και κατέδειξαν την ανάγκη για βαθύτερη ανταλλαγή απόψεων και αντιλήψεων σχετικά µε το υπό διερεύνηση θέµα αλλά και για περισσότερες ευκαιρίες συνδιαλλαγής των εταίρων, η οποία θα επιτρέψει από τη µία τη βαθύτερη κατανόηση και από την άλλη την αναγνώριση της σπουδαιότητας των οµοιοτήτων και της ποικιλοµορφίας µεταξύ των εταίρων. Επιπρόσθετα, στο περιθώριο της Συνάντησης, δύο µέλη του Οργανισµού µας µαζί µε την εταίρο της ανίας επισκέφθηκαν το Μουσείο «Ηρακλειδών» και πραγµατοποίησαν συνάντηση µε το ιευθυντή του Μουσείου προκειµένου να διερευνηθεί η πιθανότητα µεταφοράς της Έκθεσης που προετοίµαζε ο φορέας-εταίρος της ανίας µε θέµα το «Βιασµό των Γυναικών». Τέλος, στις 17-20 Σεπτεµβρίου 2010 πραγµατοποιήθηκε στο Arhus της ανίας η 3 η Συνάντηση Εργασίας των εταίρων του προγράµµατος. 13

Ευαισθητοποίηση για την Ισότητα των Φύλων ενάντια στη Βία µεταξύ Ερωτικών Συντρόφων Τίτλος προγράµµατος: Gender Equality Awareness Raising against Intimate Partner Violence (GEAR against IPV) Κωδικός: ιάρκεια: Συντονιστικός φορέας: JLS/2008/DAP3/AG/1258 08.12.2009 7.12.2011 Ευρωπαϊκό ίκτυο κατά της Βίας (Ελλάδα) Εταίροι: Σύντοµη Περιγραφή SPI Forschung ggmbh Γερµανία (www.spi-research.eu) Austrian Women Shelter Network, AÖF/ Information Centre Against Violence Αυστρία (www.aoef.at/cms) Πανελλήνιος Σύλλογος Εκπαιδευτικών Αγωγής Υγείας Ελλάδα (www.syllogosagogisygeias.gr) CESI Center for Education, Counselling and Research Κροατία (www.cesi.hr/en) Το Πρόγραµµα µε τίτλο: «Ευαισθητοποίηση για την Ισότητα των Φύλων ενάντια στη Βία µεταξύ Ερωτικών Συντρόφων», που συγχρηµατοδοτείται κατά 80% από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εφαρµόζεται σε 4 χώρες (Ελλάδα, Γερµανία, Αυστρία και Κροατία) υπό το συντονισµό του Ευρωπαϊκού ικτύου κατά της Βίας. Η εξωτερική αξιολόγηση του προγράµµατος έχει ανατεθεί στην Carol Hagemann-White, Καθηγήτρια του Πανεπιστηµίου του Osnabrück, διακεκριµένη στη διεθνή επιστηµονική κοινότητα µε τεκµηριωµένη εµπειρία σε θέµατα φύλου και ισότητας αλλά και στην βία κατά των γυναικών. Το Πρόγραµµα έχει ως στόχο να συµβάλει στην πρωτογενή πρόληψη της Βίας µεταξύ Ερωτικών Συντρόφων µέσω παρεµβάσεων στο σχολικό περιβάλλον που στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση τόσο των µαθητών/-τριών όσο και των εκπαιδευτικών καθώς και στην αποδόµηση στερεοτυπικών αντιλήψεών τους για τα δύο φύλα. Το 2010 υλοποιήθηκαν οι εξής κύριες δράσεις: δηµιουργία υλικού ευαισθητοποίησης το οποίο αποτελείται από 4 τεύχη: Τεύχος Ι: Οδηγίες για την ηµιουργία Εθνικών Πακέτων Ευαισθητοποίησης για την Ισότητα των Φύλων ενάντια στη Βία µεταξύ Ερωτικών Συντρόφων Τεύχος ΙΙ: Οδηγίες για την Υλοποίηση ενός GEAR against IPV Σεµιναρίου Εκπαιδευτικών 14

Τεύχος ΙΙΙ: Εγχειρίδιο Εκπαιδευτικού Τεύχος IV: Βιβλίο ραστηριοτήτων για Μαθητές και Μαθήτριες πολιτισµική προσαρµογή του υλικού µε βάση τα χαρακτηριστικά των 4 χωρών που συµµετέχουν στο πρόγραµµα (Εθνικά Πακέτα Ευαισθητοποίησης) και µετάφραση του υλικού σε 5 γλώσσες αξιολόγηση του υλικού που κατασκευάστηκε από ειδικούς σε θέµατα βίας κατά των γυναικών και/ή ισότητας των δύο φύλων αλλά και από µαθητές/-τριες και εκπαιδευτικούς µέσα από τη διοργάνωση οµάδων εστασµένης συζήτησης (focus groups) κατασκευή της ιστοσελίδας του προγράµµατος (www.gear-ipv.eu) αίτηση προς το Υπουργείο Παιδείας, ια Βίου Μάθησης και Θρησκευµάτων (ΥΠ ΒΜΘ) για έγκριση υλοποίησης εργαστηρίων ευαισθητοποίησης µαθητών/-τριών σε σχολεία δευτεροβάθ- µιας εκπαίδευσης πραγµατοποίηση συναντήσεων εργασίας µε τους εταίρους του προγράµµατος (1η συνάντηση: 29-30.01.2010, Αθήνα-Ελλάδα, 2η συνάντηση: 25-26.06.2010, Βερολίνο-Γερµανία) Το 2011 αναµένεται να υλοποιηθούν οι εξής δράσεις: υλοποίηση και αξιολόγηση Σεµιναρίων Εκπαίδευσης των Εκπαιδευτικών σε 3 χώρες (Ελλάδα, Γερµανία και Αυστρία). Καθώς οι εκπαιδευτικοί, όπως και ολόκληρη η κοινωνία µας, έχουν κι εκείνοι/-ες τις δικές τους στερεοτυπικές αντιλήψεις για τους ρόλους των δύο φύλων, θα εκπαιδευτούν σε θέµατα σχετικά µε τη βία στις σχέσεις, τα στερεότυπα των δύο φύλων και θα λάβουν χρήσιµες πληροφορίες, όπως για παράδειγµα, τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνουν σε περίπτωση αποκάλυψης εµπειριών κακοποίησης από τους/τις µαθητές/-τριες αλλά και για το πώς να εφαρµόζουν στην τάξη τους εργαστήρια GEAR against IPV. υλοποίηση εργαστηρίων GEAR against IPV µε µαθητές/-τριες ευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης σε 3 χώρες (Ελλάδα, Γερµανία και Αυστρία) µε στόχο την ευαισθητοποίησή τους ως προς την επίδραση που ασκούν τα στερεότυπα των φύλων στις σχέσεις τους, τη διαδικασία αποδόµησης των στερεοτύπων και πώς να δηµιουργούν υγιείς σχέσεις µε µηδενική ανοχή στη βία. Κορίτσια και αγόρια θα κληθούν να διερευνήσουν και να αναθεωρήσουν τα στερεότυπα φύλου που έχουν «κληρονοµήσει» και να προσεγγίσουν τις διαφορές ανάµεσα στα δύο φύλα ως ατοµικές διαφορές και όχι ως χαρακτηριστικά υπεροχής του ενός φύλου έναντι του άλλου. Στην Ελλάδα αναµένεται να συµµετέχουν στην εφαρµογή του προγράµµατος 13 σχολεία (συνολικά 250 µαθητές/-τριες) από την Αθήνα, την Πάτρα, τις Σέρρες, την Μήλο και την Λάρισα. διάδοση των παραδοτέων του προγράµµατος τόσο σε Εθνικό επίπεδο όσο και σε ολόκληρη την Ευρώπη (Ιστοσελίδα, CD-ROM, φυλλάδια, σελιδοδείκτες, κλπ.) Συνολικά, αναµένεται ότι στο πλαίσιο του προγράµµατος θα εκπαιδευτούν περίπου 210 εκπαιδευτικοί, ορισµένοι/-ες εκ των οποίων θα κληθούν να υλοποιήσουν δραστηριότητες ευαισθητοποίησης του µαθητικού πληθυσµού σε 30 τάξεις (περίπου 750 έφηβοι/-ες ηλικίας 14-16 ετών) σε 3 χώρες της Ευρώπης (Ελλάδα, Αυστρία και Γερµανία). 15

Μεγαλώνοντας ένα Παιδί µέσα από τα Κάγκελα της Φυλακής Τίτλος προγράµµατος: Raising a Child through Prison Bars Κωδικός: JLS/2008/DAP3/AG/1260 ιάρκεια: Συντονιστικός φορέας: Εταίροι: Σύντοµη Περιγραφή 14.12.2009 13.12.2011 Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, ιεύθυνση Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας, Κέντρο για την Μελέτη και Πρόληψη της Κακοποίησης και Παραµέλησης του Παιδιού (Ελλάδα) Πανεπιστήµιο Babes-Bolyai, Τοµέας Κοινωνιολογίας και Κοινωνικής Εργασίας, Τµήµα Κοινωνικής Εργασίας, Ρουµανία Πανεπιστήµιο SWU - South-West "Neofit Rilski", Βουλγαρία Ευρωπαϊκό ίκτυο κατά της Βίας, Ελλάδα AWAV-ARTEMIS: Association of Women Against Violence, Ρουµανία Association of Young Psychologists in Bulgaria 4th April, Βουλγαρία SURT - Women's foundation, Ισπανία Το Ευρωπαϊκό ίκτυο κατά της Βίας συµµετέχει ως Εταίρος στο Ευρωπαϊκό Πρόγραµµα DAPHNE ΙΙΙ «Μεγαλώνοντας ένα Παιδί µέσα από τα Κάγκελα της Φυλακής» το οποίο στοχεύει: στην υποστήριξη των φυλακισµένων µητέρων ως προς τη διαχείριση των προσωπικών τους εµπειριών βίας, στην ενίσχυση των γονικών τους δεξιοτήτων και των οικογενειακών δεσµών µεταξύ των φυλακισµένων µητέρων και των παιδιών τους στην παροχή στήριξης στα παιδιά των φυλακισµένων γονέων στη χαρτογράφηση του πληθυσµού των κρατούµενων µητέρων όσον αφορά τα δηµογραφικά τους χαρακτηριστικά, τις ανάγκες και τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν οι ίδιες, τα παιδιά τους και οι οικογένειές τους, αλλά και εκτίµηση της ποιότητας του συναισθηµατικού δεσµού και της ψυχικής υγείας τόσο των κρατούµενων µητέρων όσο και των παιδιών τους. Οι δράσεις του προγράµµατος στις οποίες θα συµµετάσχουν τουλάχιστον 290 φυλακισµένες µητέρες και 120 παιδιά φυλακισµένων γονέων σε 3 χώρες των Βαλκανίων θα περιλαµβάνουν: οµάδες στήριξης των κρατούµενων µητέρων και των παιδιών τους, δράσεις για την ενίσχυση των οικογενειακών δεσµών, σεµινάρια εκπαίδευσης του επιστηµονικού προσωπικού αλλά και δράσεις ευαισθητοποίησης του διοικητικού προσωπικού των γυναικείων φυλακών Ελαιώνα και Κορυδαλλού. Κατά τη διάρκεια του 2010 το Ε..κ.Β. υλοποίησε τις εξής κύριες δράσεις: Ανασκόπηση της διεθνούς βιβλιογραφίας σχετικά µε: τις δυσκολίες που αντιµετωπίζουν οι κρατούµενες µητέρες ως προς την άσκηση του γονεϊκού τους ρόλου 16

τις επιπτώσεις που µπορεί να έχει ο εγκλεισµός των µητέρων στην ανάπτυξη των παιδιών τους προγράµµατα που έχουν ήδη υλοποιηθεί µε στόχο την βελτίωση των γονεϊκών δεξιοτήτων των κρατούµενων µητέρων παρεµβάσεις που έχουν ήδη υλοποιηθεί σε παιδιά κρατούµενων γονέων. δηµιουργία Εγχειριδίου για την Υλοποίηση Οµάδων Στήριξης Παιδιών Φυλακισµένων Γονιών (σε συνεργασία µε την Θεατρολόγο-Ηθοποιό, Τζωρτζίνα Κακουδάκη) Συµµετοχή στις συναντήσεις εργασίας των εταίρων του προγράµµατος (1η συνάντηση: Blagoevgrad, Βουλγαρία, 17-19.2.2010, 2η συνάντηση: Αθήνα, 20-22.10.2010) Για το 2011 προγραµµατίζονται οι εξής δράσεις: ιοργάνωση και υλοποίηση Οµάδων Στήριξης Παιδιών Φυλακισµένων Γονιών: στόχος των οµάδων είναι η ενδυνάµωση των παιδιών φυλακισµένων γονέων έτσι ώστε να µπορούν να διερευνήσουν τις δυσκολίες που αντιµετωπίζουν στην καθηµερινή τους ζωή, να «συζητήσουν» µέσα από θεατρικά δρώµενα αυτά τα ευαίσθητα θέµατα και ενδεχοµένως να ανακαλύψουν τρόπους επίλυσης των όποιων συγκρούσεων αντιµετωπίζουν στην οικογενειακή τους ζωή. Οι οµάδες θα υλοποιηθούν µε τη µέθοδο της αλληλοδιδακτικής (εφόσον είναι δυνατόν) και µε τη χρήση τεχνικών του θεάτρου. Παιδιά φυλακισµένων γονιών θα ενδυναµωθούν µέσω της βιωµατικής τους εµπειρίας έτσι ώστε να µπορούν να συντονίσουν παρόµοιες οµάδες παιδιών µικρότερης ηλικίας. Συνολικά αναµένεται να υλοποιηθούν 4 οµάδες των 10 ατόµων (40 παιδιά). ηµιουργία Φυλλαδίου για παροχή πληροφοριών σε παιδιά φυλακισµένων γονιών Περισσότερες πληροφορίες: www.mothers-in-prison.eu 17

ραστηριότητες Aλληλοδιδακτικής µε στόχο την Ευαισθητοποίηση Μαθητών και Μαθητριών για την Αντιµετώπιση της Βίας κατά των Γυναικών στην Ευρώπη Τίτλος προγράµµατος: (PERSPECTIVE: Peer Education Routes for School Pupils to Enhance Consciousness of Tackling and Impeding women Violence in Europe) Κωδικός: ιάρκεια: Συντονιστικός φορέας: JLS/2007/DAP-1/100 23.12.2008-23.12.2010 (παράταση υλοποίησης έως 23.3.2011) ήµος της Modena (Ιταλία) Ευρωπαϊκό ίκτυο κατά της Βίας - Ελλάδα Centro Documentazione donna Ιταλία Province of Alicante Ισπανία Εταίροι: Μεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου Κύπρος Strategy Transnational e.v. Γερµανία Comitato italiano per l Unicef Ιταλία Cap Sciences humaines asbl Βέλγιο Σύντοµη Περιγραφή Στόχος του προγράµµατος είναι να ευαισθητοποιήσει έφηβους και έφηβες στο φαινόµενο της έµφυλης βίας και να προάγει τη δηµιουργία υγιών διαφυλικών σχέσεων µε απώτερο στόχο την ανάπτυξη στάσεων και συµπεριφορών µηδενικής ανοχής στη βία. Στο πλαίσιο του προγράµµατος υλοποιήθηκε παρέµβαση πρόληψης της βίας µε τίτλο: «Χτίζοντας Υγιείς Σχέσεις ανάµεσα στα ύο Φύλα. Η παρέµβαση υλοποιήθηκε σε δύο Λύκεια της Αθήνας όπου µαθητές και µαθήτριες κλήθηκαν να διερευνήσουν τα στερεότυπα για τους ρόλους των φύλων και να αντιληφθούν τον τρόπο µε τον οποίο επηρεάζουν αρνητικά την «υγεία» των διαφυλικών τους σχέσεων, ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη πιο υγιών και ισότιµων σχέσεων. Ο αριθµός των παιδιών που προσέγγισε το πρόγραµµα ανέχεται στα 160 περίπου, ενώ σε εκδήλωση που πραγµατοποιήθηκε στο τέλος του προγράµµατος εκτιµάται ότι παρευρέθηκαν συνολικά περίπου 150 άτοµα. Επίσης, στο πλαίσιο του προγράµµατος υλοποιήθηκε καµπάνια ευαισθητοποίησης των εφήβων στην έµφυλη βία και συντάχθηκαν τα εξής παραδοτέα στα Ελληνικά και στα Αγγλικά: 1. Θεµατικές Ενότητες για Εκπαιδευτικούς και Εκπαιδευτές/-τριες Συνοµηλίκων βασισµένες στη Μεθοδολογία της «Αλληλοδιδακτικής» 2. Μεθοδολογικές Προτάσεις για τις ραστηριότητες Αλληλοδιδακτικής 3. Τεκµηριωµένη Παρουσίαση της Υλοποίησης του Προγράµµατος στα Σχολεία. Περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραµµα καθώς και τα παραδοτέα του είναι διαθέσιµα στην ιστοσελίδα του προγράµµατος: www.perspective-daphne.eu 18

19

Ευρωπαϊκό ίκτυο Κατά της Βίας [Ε..κ.Β.] Ζαχαρίτσα 12, 117 42, Αθήνα 210 92 25 491 info@antiviolence-net.eu net.eu www.antiviolence-net.e net.eu