Επιχειρησιακό Σχέδιο 2009-2014. Βελτίωση Απόδοσης και Ανάπτυξη

Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού Α.Ε. Επιχειρησιακό Σχέδιο 2009-2014 Βελτίωση Απόδοσης και Ανάπτυξη 20 Νοεμβρίου 2008 18 November 2008 0

Περιεχόμενα Η ΔΕΗ είναι αντιμέτωπη με μεοικονομικές, λειτουργικές και καιστρατηγικές προκλήσεις. Η ΔΕΗ σχεδιάζει να ναυλοποιήσει σημαντικές επενδύσεις μέχρι το το 2014 τόσο στις στιςκύριες δραστηριότητές της τηςόσο όσοκαι καισε σενέες δραστηριότητες ώστε να νασυνεχίσει την τηνανάπτυξή της. της. Η ΔΕΗ θα θααξιοποιήσει όλες τις τιςδυνατότητες για γιαβελτίωση της της αποδοτικότητας και καιαύξηση των τωνεσόδων της, της, ώστε να ναέχει έχειισχυρή ανταγωνιστική θέση στην απελευθερωμένη αγορά ενέργειας. 1

Η ΔΕΗ είναι αντιμέτωπη με οικονομικές, λειτουργικές και στρατηγικές προκλήσεις Μη βέλτιστες λειτουργίες Η αποδοτικότητα της Επιχείρησης υστερεί των επιθυμητών και εφικτών στόχων Ρυθμιστικές προκλήσεις Οι διαφορές στο επιχειρηματικό περιβάλλον μεταξύ της Ελλάδας και των άλλων Ευρωπαϊκών χωρών εξακολουθούν να υφίστανται Δυσμενή οικονομικά αποτελέσματα Τα οικονομικά αποτελέσματα της ΔΕΗ τα τελευταία χρόνια δεν είναι ικανοποιητικά 2

Στο Στρατηγικό Σχέδιο προσδιορίσαμε απόκλιση αποδοτικότητας σε σύγκριση με βέλτιστες πρακτικές ευρωπαϊκών εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας ύψους περίπου 750 εκατ. Η ΔΕΗ έχει απόκλιση αποδοτικότητας ~ 750 εκατ. ετησίως σε σύγκριση με Ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές 113 744 111 13 210 23 100 274 (1) 110 Ορυχεία Παραγωγή Μεταφορά Διανομή Εμπορία Υπηρεσίες Σύνολο Αύξηση αποδοτικότητας Αύξηση διαθεσιμότητας μονάδων Σημείωση (1): Ο λιγνίτης έχει συγκριθεί με τον λιθάνθρακα 3

Οι σημαντικές διαφορές που προσδιορίσαμε στην αλυσίδα αξίας ηλεκτρισμού μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης, παραμένουν και σήμερα Αγορές Καυσίμων Παραγωγή Χονδρεμπορική αγορά Μεταφορά & Διανομή Χρεώσεις συστήματος & δικτύου Εμπορία Τιμές λιανικής πώλησης Ελλάδα Υποχρεωτική Ημερήσια Αγορά Η Μεταφορά και ηδιανομή συνυπάρχουν με τις ανταγωνιστικές δραστηριότητες στο ίδιο νομικό πρόσωπο Η μεθοδολογία χρεώσεων δεν παρέχει κίνητρα απόδοσης ΗΔΕΗστην πράξη είναι υποχρεωμένη να είναι ο μοναδικός προμηθευτής Ρυθμιζόμενα τιμολόγια που δεν αντανακλούν το κόστος Greece Ευρώπη Ημερήσια αγορά, διμερή συμβόλαια & συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης ΗΜεταφορά και η Διανομή είναι νομικά διαχωρισμένες από τις ανταγωνιστικές δραστηριότητες Μεθοδολογία χρεώσεων που παρέχει κίνητρα απόδοσης και νέων επενδύσεων Πολλοί προμηθευτές Διακριτά τιμολόγια που αντανακλούν το κόστος 4

Τα τιμολόγια καταναλωτών στην Ελλάδα παραμένουν ρυθμιζόμενα χωρίς να αντανακλούν το κόστος Ελλάδα Χώρα Βιομηχανικά Τιμολόγια (1) Οικιακά Τιμολόγια (1) Ρυθμιζόμενα τιμολόγια, χωρίς διακριτές χρεώσεις, που δεν αντανακλούν το κόστος Ρυθμιζόμενα τιμολόγια, χωρίς διακριτές χρεώσεις, που δεν αντανακλούν το κόστος Πορτογαλία Ισπανία Τιμές αγοράς (2) ή τιμολόγια με τιτλοποίηση τιμολογιακών ελλειμμάτων Τιμές αγοράς (2) ή τιμολόγια με τιτλοποίηση τιμολογιακών ελλειμμάτων Γαλλία Τιμές αγοράς (2) ή τιμολόγια (3) που αντανακλούν το κόστος Βέλγιο Ιρλανδία Ιταλία Τιμές αγοράς (2) Τιμές αγοράς (2) ή τιμολόγια (3) που αντανακλούν το κόστος Ηνωμένο Βασίλειο Τιμές αγοράς (2) Σημειώσεις (1): Επισκόπηση χωρών μπορεί να υπάρχουν διαφοροποιήσεις (2): Η Τιμή Αγοράς διαμορφώνεται ελεύθερα (3): Ρυθμιζόμενο τιμολόγιο 5

με συνέπεια οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά να είναι οι χαμηλότερες στην ΕΕ των 15 και από τις χαμηλότερες στην ΕΕ των 27 Τιμές ηλεκτρικής ενέργειας με φόρους και ΥΚΩ για νοικοκυριά με ετήσια κατανάλωση 2500 με 5000 kwh (πρώτο( εξάμηνο 2008) /MWh 300 250 200 150 100 50 0 238 264 71 81 84 86 99 105106 115 121 122126 127137 142 146 148155 159 170 173177 178 178 197215 Bulgaria Estonia Latvia Lithuania Malta Greece Romania Slovenia France Finland Poland Czech Republic Spain Slovakia United Kingdom Portugal Hungary Luxembourg Sweden Netherlands Ireland Austria Cyprus Belgium Germany Italy Denmark Πηγή: Eurostat 6

Οι μη ελεγχόμενες δαπάνες λειτουργίας (καύσιμα, αγορές ενέργειας και κόστος CO2) αυξήθηκαν με μεγάλους ρυθμούς τα τελευταία 5 χρόνια, επηρεάζοντας σημαντικά την κερδοφορία Εξέλιξη λειτουργικών δαπανών ( εκατ.) Εξέλιξη κερδών προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBΙΤDA) ( εκατ.) 292 57 245 317 75 278 409 84 301 193 549 257 293 627 461 886 658 557 476 456 574 620 672 697 678 222 1H04 1H05 1H06 1H07 1H08 1H04 1H05 1H06 1H07 1H08 Μισθοδοσία Πετρέλαιο και φυσικό αέριο Αγορές ενέργειας Λοιπές λειτουργικές δαπάνες Κόστος CO2 Evolution of EBΙΤDA( m) 7

Οι αυξήσεις που δόθηκαν μόλις που κάλυψαν τον πληθωρισμό 450 Δείκτες τιμών, Ιαν 2004 = 100 Ρυθμιστικά Θέματα 400 Μαζούτ Τιμολόγια με διακριτές χρεώσεις 350 (κόστος ενέργειας, χρεώσεις δικτύων, ΥΚΩ) 300 ΟΤΣ 250 Φυσικό αέριο Κοινωνικό τιμολόγιο 200 150 Ηλεκτρική ενέργεια Τελευταίο καταφύγιο 100 ΔΤΚ Jan-04 Apr-04 Jul-04 Oct-04 Jan-05 Apr-05 Μαζούτ ΟΤΣ Φυσικό αέριο Jul-05 Oct-05 Jan-06 Apr-06 Jul-06 Oct-06 Jan-07 Apr-07 Jul-07 Oct-07 Jan-08 Apr-08 Ηλεκτρική Ενέργεια Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) Jul-08 Oct-08 Κανόνεςχονδρεμπορικήςαγοράς Επικουρικές υπηρεσίες Η ΔΕΗ έχει υποβάλλει προτάσεις στις ρυθμιστικές αρχές σχετικά με σημαντικά ρυθμιστικά θέματα 8

Η απόδοση ιδίων κεφαλαίων της ΔΕΗ είναι σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας Απόδοση κεφαλαίων (ROE) 2007 (%) 17.1% Δείκτης Απόδοσης του Απασχολούμενου Κεφαλαίου (ROCE) το 2007 σε % 1) Μέσος Όρος 2) = 10.1% 13.1% 12.5% 10.9% 11.0% 7.8% Gap 8% 5.3% 1.1% -16 2.1% ΔΕΗ Μέσος όρος 4 μεγαλύτερων Ευρωπαϊκών εταιρειών ΔΕΗ Enel Edf RWE Vattenfall E.ON Fortum Σημείωση: 1) ROE = Καθαρά κέρδη / ίδια κεφάλαια 2) 4 μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες ηλεκτρισμού βάσει κεφαλαιοποίησης: RWE, E.ON, EdF, ENEL 3) Με έκτακτα έσοδα από TELLAS το ROE της ΔΕΗ διαμορφώνεται σε 4.2% Πηγή: JCF Factset Analyst Consensus Σημείωση: 1) ROCE = EBIT / Invested Capital, Η μεθοδολογία του Bloombergs ίσως διαφέρει λίγο απότημέθοδοτηςδεη 2) Εταιρείες: E.ON, RWE, Enel, Edf και Fortum σταθμισμένες σύμφωνα με την κεφαλαιοποίηση τους Πηγή: Bloomberg, Booz&Co. Analysis 9

Σημαντικά θέματα αποδοτικότητας παραμένουν Ανάλυση Δείκτη Απόδοσης του Απασχολούμενου Κεφαλαίου : ΔΕΗ και 5 Ευρωπαϊκές εταιρείες,, 2007 σε % COGS + SG&A /revenues ROS - Return on sales 1 75.5% 84.1% Δείκτης Απόδοσης του Απασχολούμενου Κεφαλαίου -ROCE 16.2% EBIT/Revenues 5.1% + Depreciation/revenues 8.3% 10.8% Χαμηλή αποδοτικότητα 10.1% 2.1% EBIT/Capital employed x CT - Capital turnover 1 - Net working capital / revenues 6.9% 14.4% 62.5% 41.3% Revenues/Capital employed Μέσος όρος αντίστοιχων Ευρωπαϊκών Εταιρειών 1) ΔΕΗ + Net assets/revenues 30.6% 44.3% Χαμηλή απόδοση κεφαλαίων Σημείωση: 1) ROCE = EBIT / Invested Capital, Η μεθοδολογία του Bloombergs ίσωςδιαφέρειλίγοαπότημέθοδοτηςδεη 2) Εταιρείες: E.ON, RWE, Enel, Edf και Fortum σταθμισμένες σύμφωνα με την κεφαλαιοποίηση τους Πηγή: Bloomberg, Booz&Co. Analysis 10

Η τιμή της μετοχής της ΔΕΗ το 2008 κινήθηκε χαμηλότερα από το δείκτη μετοχών των ευρωπαϊκών εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας και το δείκτη του Χρηματιστηρίου Αθηνών, με αποτέλεσμα να μειωθεί η κεφαλαιοποίησή της κατά 6.3 δισ. Δείκτης τιμών μετοχών με βάση 2/01/2008=100 008=100 [Κεφαλαιοποίηση ΔΕΗ 2/01/2008 = 8.4 δισ, 17/11/08 = 2. 2.1 δισ] 100 2/01/08: 36.16 17 Nov.: 8.96 Μείωση κεφαλαιοποίησης: 6.3 δισ. 75-35.7% 3.0 50-63.1% 2.3 25-75.2% 1 0 2 Ιαν 08 17 Nοε08 02-Jan-08 07-Nov-08 ΔΕΗ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ ΧΑ BBG EUR Utilities inde x Source: Bloomberg 11

Περιεχόμενα Η ΔΕΗ είναι αντιμέτωπη με μεοικονομικές, λειτουργικές και καιστρατηγικές προκλήσεις. Η ΔΕΗ σχεδιάζει να ναυλοποιήσει σημαντικές επενδύσεις μέχρι το το 2014 τόσο στις στιςκύριες δραστηριότητές της τηςόσο όσοκαι καισε σενέες δραστηριότητες ώστε να νασυνεχίσει την τηνανάπτυξή της. της. Η ΔΕΗ θα θααξιοποιήσει όλες τις τιςδυνατότητες για γιαβελτίωση της της αποδοτικότητας και καιαύξηση των τωνεσόδων, ώστε να ναέχει έχειισχυρή ανταγωνιστική θέση στην απελευθερωμένη αγορά ενέργειας. 12

Η ΔΕΗ επιδιώκει να γίνει μια αποδοτική και ανταγωνιστική ηλεκτρική εταιρεία στην απελευθερωμένη αγορά ενέργειας Στόχοι Αποδοτικό χαρτοφυλάκιο μονάδων παραγωγής με σεβασμό στο περιβάλλον Κατασκευή νέων μονάδων σύμφωνα με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές Απόσυρση πα- λαιών, μη αποδο- τικών και ρυπογό- νων μονάδων παραγωγής Επιτάχυνση ολοκλήρωσης υδροηλεκτρικών έργων Βελτιωμένες υπηρεσίες στους πελάτες Αύξηση αξιοπιστίας δικτύων Βελτίωση αποδοτικότητας δικτύων Εξασφάλιση μεριδίου αγοράς 20% στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Δραστηριοποίηση σε όλους τους τομείς: αιολικά, ηλιακά, μικρά υδροηλεκτρικά, γεωθερμία 13

Το επενδυτικό πρόγραμμα της ΔΕΗ ανέρχεται σε περίπου 11.5 δισ. Επενδυτικό πρόγραμμα 2009-2014 2014 ( εκατ. ονομαστικές τιμές) 1,549 201 634 222 2,027 1,957 155 247 1.003 969 261 248 179 170 160 422 478 512 532 559 582 7.4 6.1 1,928 274 907 2,075 1,988 139 69 1.171 1.147 3.4 3.4 3.1 3.3 63 54 47 33 33 27 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο 2009-2014 11.5 δισ. 1,085εκ. 5,831εκ. 1,240εκ. 3,085εκ. 26.7εκ. 257εκ. Κεντρικές Υπηρεσίες Εμπορία Διανομή Μεταφορά Παραγωγή Ορυχεία 14

Η υλοποίηση ενός τόσο μεγάλου επενδυτικού προγράμματος αποτελεί πρόκληση για τη ΔΕΗ Επενδύσεις 2003-2008 και σχεδιαζόμενες επενδύσεις 2009-2014 ( εκατ. ονομαστικές τιμές) Ιστορικά στοιχεία Σχεδιαζόμενες επενδύσεις Investments 2003-2008 and planned investments 2009-2014 PPC company ( m nominal values) 724 756 739 728 857 1,057 1,549 1,947 2,027 1,928 2,075 1,989 2003 2004 2005 2006 2007 2008ε 2009ε 2010ε 2011ε 2012ε 2013ε 2014ε εεκτίμηση x2.3 5.0 δισ. 11.5 δισ. 15

Επενδυτικό πρόγραμμα παραγωγής: νέες μονάδες παραγωγής και απόσυρση παλαιών, μη αποδοτικών μονάδων 1 Θερμοηλεκτρικές μονάδες: 3,887 MW 2 Υδροηλεκτρικά: 640 MW Μονάδες Καύσιμο Ισχύς (MW) Έτος Λειτουργίας Κομοτηνή Φυσικό αέριο 160 2009 Αλιβέρι V Φυσικό αέριο 427 2010 Μεγαλόπολη V Φυσικό αέριο 800 2012 Φλώρινα II Λιγνίτης 450 2013 Πτολεμαΐδα V Λιγνίτης 450 2014 Αλιβέρι VI (1) Λιθάνθρακας 800 2014 Λάρυμνα I (1) Λιθάνθρακας 800 2015 Μονάδες Ισχύς (MW) Έτος Λειτουργίας Μεσοχώρα I,II 160 2009 Ιλαρίωνας I,II 157 2010 Μετσοβίτικο II 29 2010 Συκιά I,II (2) 125 2013 Πευκόφυτο I,II (2) 160 2013 3 Απόσυρση μη αποδοτικών μονάδων: 2,400 MW 4 Νησιά: νέες μονάδες 990MW διασύνδεση Κυκλάδων Καύσιμο Λιγνίτης (Πτολεμαΐδα I,II,III, IV,ΛΙΠΤΟΛ I,II, Μεγαλόπολη I,II) Ισχύς (MW) 913 Νησιά Καύσιμο Ισχύς (MW) Κρήτη Φυσικό αέριο 500+70 Φυσικό αέριο (Άγιος Γεώργιος VIII, IX, Λαύριο ΙΙΙ) 540 Μαζούτ (Λαύριο Ι,ΙΙ, Αλιβέρι ΙΙΙ, ΙV) 750 Ντίζελ και μαζούτ στις Κυκλάδες 200 Ρόδος Μαζούτ 120 Λέσβος Μαζούτ 120 Διάφορα μικρά νησιά Μαζούτ 180 Διασύνδεση Κυκλάδων Σημείωση (1) :Σε διαπραγματεύσεις για κατασκευή μαζί με δύο μειοψηφικούς εταίρους (έως 200MW ο καθένας) Σημείωση (2) :Εάν η πολιτεία ολοκληρώσει τα φράγματα,αναμένεται νομοθετική ρύθμιση 16

Το χαρτοφυλάκιο μονάδων παραγωγής της ΔΕΗ το 2014 θα εξασφαλίσει αξιοπιστία, υψηλότερη απόδοση και μείωση του κόστους παραγωγής Εγκατεστημένη ισχύς (%) Παραγωγή ενέργειας (%) 23.6 15.4 18.9 41.4 0.7 23.4 21.2 11.7 33.8 6.1 3.8 (1) 6 21 15 57.7 0.3 6.9 21.6 11.8 54.9 3.0 1.8 (1) 2007 2014 Λιγνίτης Λιθάνθρακας Υγρά καύσιμα Φυσικό αέριο Υδροηλεκτρικά Ανανεώσιμες 2007 2014 Λιγνίτης Λιθάνθρακας Τγρά καύσιμα Φυσικό αέριο Υδροηλεκτρικά Ανανεώσιμες (*)Έναρξη εμπορικής λειτουργίας των μονάδων Αλιβέρι VI και Πτολεμαΐδα V αντίστοιχα τους μήνες Σεπτέμβριο και Νοέμβριο του 2014 17

Μετά την ολοκλήρωση του στρατηγικού σχεδίου της παραγωγής οι εκπομπές CO2 και οι ρύποι θα μειωθούν σημαντικά Εκπομπές CO2 στο διασυνδεδεμένο (kg/kwh) NOx in interconnected (g / kwh) Εκπομπές NOx στο διασυνδεδεμένο (g/kwh) -25% -39% 1.2 0.9 1.7 1.1 2006 2015 2006 2015 Εκπομπές SO2 στο διασυνδεδεμένο (g/kwh) -91% Εκπομπές PM στο διασυνδεδεμένο (g/kwh) -56% 8.3 0.7 0.7 0.3 2006 2015 2006 2015 18

Θυγατρικές της ΔΕΗ και κοινοπραξίες : 2.8 δισ για περαιτέρω ανάπτυξη Επενδύσεις θυγατρικών και συμμετοχή σε κοινοπραξίες ( εκατ.) Σύνολο 2009-2014 2.8 δισ. Επενδυτικό πρόγραμμα της ΔΕΗ Ανανεώσιμες 2009-2014 2.1 δισ. Εξέλιξη εγκατεστημένης ισχύος, MW 950 MW σε ΑΠΕ μέχρι το 2014 35 152 60 609 60 39 158 91 183 294 369 440 45 194 409 394 272 252 47 144 116 237 367 432 465 512 2009e 2010e 2011e 2012e 2013e 2014e Μνημόνιο συνεργασίας με RWE Μνημόνιο συνεργασίας με Χαλυβουργική ΔΕΗ Ανανεώ σιμες 2009e 2010e 2011e 2012e 2013e 2014e Μη ανακοινώσιμα Μη δρομολογημένα έργα Δρομολογημένα έργα Σημείωση: Οι επενδύσεις της ΔΕΗ Ανανεώσιμες θα γίνουν με κοινοπραξίες στις οποίες η ΔΕΗ Ανανεώσιμες θα έχει συμμετοχή περίπου 50% ( 1,05 δισ.) Δεν έχουν συμπεριληφθεί επενδύσεις της SENCAP 19

Χωρίς τις νέες επενδύσεις σε μονάδες και ΑΠΕ, το μερίδιο παραγωγής της ΔΕΗ στη χονδρεμπορική αγορά θα μειωθεί σημαντικά Μερίδιο παραγωγής της ΔΕΗ στη χονδρεμπορική αγορά με και χωρίς επενδύσεις (%) 85.7% - 30.7-13.7 72.0% 55.0% 2007 2014 Χωρίς επενδύσεις παραγωγής Με επενδύσεις παραγωγής 20

Περιεχόμενα Η ΔΕΗ είναι αντιμέτωπη με μεοικονομικές, λειτουργικές και καιστρατηγικές προκλήσεις. Η ΔΕΗ σχεδιάζει να ναυλοποιήσει σημαντικές επενδύσεις μέχρι το το 2014 τόσο στις στιςκύριες δραστηριότητές της τηςόσο όσοκαι καισε σενέες δραστηριότητες ώστε να νασυνεχίσει την τηνανάπτυξή της. της. Η ΔΕΗ θα θααξιοποιήσει όλες τις τιςδυνατότητες για γιαβελτίωση της της αποδοτικότητας και καιαύξηση των τωνεσόδων, ώστε να ναέχει έχειισχυρή ανταγωνιστική θέση στην απελευθερωμένη αγορά ενέργειας. 21

Με τα σημερινά δεδομένα, η ΔΕΗ δεν μπορεί να υλοποιήσει το πρόγραμμα επενδύσεων της Πρόβλεψη καθαρών χρηματορροών ( εκατ, μετά την υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος) Καθαρός Δανεισμός / Κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (net debt/ebitda EBITDA) 16.7 2009e- 2014e -6148-2425 -8,573 4.4 2012e 11.3 4.9 2014e Δωρεάν Δικαιώματα εκπομπών CO2 το 2013 και 2014 όπως το 2012 Χωρίς δωρεάν δικαιώματα CO2 το 2013 και το 2014 22

Επιχειρησιακό Σχέδιο : Με την ενεργοποίηση όλων των δυνατοτήτων, με έμφαση στη μείωση των ελεγχόμενων δαπανών και στην αύξηση των εσόδων θα επιτευχθεί η υλοποίηση του επενδυτικού προγράμματος Επενδύσεις Δαπάνες Έσοδα Αναθεωρημένο επενδυτικό πρόγραμμα 13.5 δισ. Μείωση ελεγχόμενων δαπανών στις περιοχές: -Μισθοδοσίας -Υλικών -Υπηρεσίες τρίτων Απαιτούμενη αύξηση εσόδων για την υποστήριξη του επενδυτικού προγράμματος CO2 βασική παραδοχή: Δωρεάν δικαιώματα CO2 το 2013 και το 2014, όπως το 2012 23

Καθορίστηκαν οι στόχοι για βελτίωση αποδοτικότητας της ΔΕΗ με σταδιακή μείωση λειτουργικών εξόδων κατά 500 εκ. ετησίως το 2014 Στόχοι βελτίωσης αποδοτικότητας σε εκατ.. (τιμές( 2008) 141 129 (1) 110 19 26 23 3 144 111 33 18 5 13 42 500 130 11 Διοικητικές Λειτουργικές Ορυχεία Παραγωγή Μεταφορά Διανομή Εμπορία Κεντρικές Υπηρεσίες Σύνολο Σημείωση 1): 100 εκατ παραπάνω λόγω αύξησης διαθεσιμότητας Μονάδων 24

Ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα βελτίωσης της αποδοτικότητας θα εξοικονομήσει σταδιακά έως 500 εκατ. ετησίως το 2014 Βελτίωση αποδοτικότητας (σε εκατ., σε τρέχουσες τιμές) Εξοικονόμηση δαπανών: 2.2 δισ. 634 539 95 = 500 εκατ. (τιμές 2008) 444 95 95 317 127 127 127 190 127 127 127 127 63 127 127 127 127 127 63 63 63 63 63 63 2009 2010 2011 2012 2013 2014 25

Η αύξηση της αποδοτικότητας μπορεί να επιτευχθεί μόνο με μείωση των ελεγχόμενων δαπανών, η πλειοψηφία των οποίων αφορά δαπάνες προσωπικού Ανάλυση δαπανών 2007 ( εκατ.) Ελεγχόμενες δαπάνες 75% 9% 16% 1458 4372 643 309 78 1418 166 299 = 1,883 εκατ. Σύνολο Κόστος καυσίμων Αγορές ενέργειας Τέλη ΔΕΣΜΗΕ Άλλες μη ελεγχόμενες δαπάνες Μισθοδοσία Υλικά Εργολαβίες X% Ποσοστό επί του συνόλου των ελεγχόμενων δαπανών 26

Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης της αποδοτικότητας θα προέλθει από τη μείωση των δαπανών προσωπικού Στόχος βελτίωσης αποδοτικότητας ( εκατ. 2007 βάση) 1,418 1,883 453 500 965 30 299 166 149 17 1,383 269 Δαπάνες για εργολαβίες Δαπάνες για υλικά Δαπάνες προσωπικού Σύνολο Μείωση δαπανών Υπόλοιπες ελεγχόμενες δαπάνες 27

Ο μέσος όρος ηλικίας των εργαζομένων στη ΔΕΗ τείνει στα πενήντα έτη Σύγκριση με άλλες εταιρείες ενέργειας της Ευρώπης 30 25 20 15 10 5 0 <20 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 >60 ΔΕΗ RWE EON Iberdrola Πηγή: Βooz & Company 28

Η μείωση των δαπανών προσωπικού είναι δυνατή Δυνητική μείωση δαπανών προσωπικού μέσω αναμενόμενης συνταξιοδότησης ( εκατ. τιμές 2008) Κόστος νέων προσλήψεων Δυνατότητα μείωσης κόστους προσωπικού με αντικατάσταση 60 Συμπεριλαμβάνονται υπάλληλοι 25 που δεν 57 έχουν 36 συνταξιοδοτηθεί αν 24 70 και έχουν θεμελιώσει 33 συνταξιοδοτικό 30 δικαίωμα 60 40 25 130 35 52 55 23 32 55 23 32 487 202 285 Εξοικονόμηση 285 εκατ. αν αντικατασταθο ύν οι 6,566 που θα συνταξιοδοτηθούν Εξοικονόμηση 487 εκατ. αν με βελτίωση των διαδικασιών δεν αντικατασταθεί κανένας από τους 6,566 που θα συνταξιοδοτηθούν 78 FTE 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Total 1,724 823 945 763 803 754 754 6,566 Παραδοχή : Οι συνταξιοδοτηθέντες αντικαθίσταται με νέους εργαζόμενους 21-30 ετών με ίδιο επίπεδο εκπαίδευσης 29

Η ΔΕΗ θα επιτύχει τις απαιτούμενες μειώσεις των δαπανών προσωπικού μέσω του συνδυασμού συγκεκριμένων δράσεων: Αύξηση παραγωγι- κότητας Έμφαση στις βασικές δραστη- ριότητες (τεχνο- γνωσία ΔΕΗ) Μείωση μέσου όρου ηλικίας Δημιουργία εσωτερικής αγοράς εργασίας Επανασχε- διασμός δια- δικασιών (λιτές διαδικασίες) δράσεις Διαχείριση υπερωριών και απουσιών 30

Λειτουργικές και οργανωτικές πρωτοβουλίες που θα οδηγήσουν στη μείωση των ελεγχόμενων δαπανών Πρωτοβουλίες αύξησης αποδοτικότητας για μείωση ελεγχόμενων δαπανών Λειτουργικές Πρωτοβουλίες Οργανωτικές Πρωτοβουλίες Ορυχεία Παραγωγή Μεταφορά Διανομή Εμπορία Μείωση λειτουργικών δαπανών Βελτιστοποίηση εκμετάλλευσης παγίου εξοπλισμού Μείωση λειτουργικών δαπανών Αύξηση διαθεσιμότητας Μονάδων Αναβάθμιση μεθόδου της συντήρησης Βελτίωση ποιότητας Αναδιοργάνωση Βελτίωση υπηρεσιών πελατών Αναδιοργάνωση Βελτιστοποίηση διαδικασιών προμηθειών Εκσυγχρονισμός οργανωτικής δομής Αναβάθμιση μεθόδων παρακολούθησης και ελέγχου διαχείρισης Ανασχεδιασμός Ανθρώπινου Δυναμικού Βελτίωση αποτελεσματικότητας εφοδιαστικής αλυσίδας Αναβάθμιση μεθόδων διαχείρισης μεγάλων έργων Διαμόρφωση και υλοποίηση πληροφοριακής στρατηγικής Αναβάθμιση συστήματος τιμολόγησης πελατών Κεντρικές Υπηρεσίες 31

Μηχανισμός της Ρήτρας Καυσίμων 450 400 Δείκτες τιμών, Ιαν 2004 = 100 (βάση ) Μαζούτ P o, P t P o, +20% Το σύνολο της αύξησης των τιμών μεταφέρεται στο μηχανισμό για τον υπολογισμό της χρέωσης (Νέες τιμές βάσης) Μέρος της αύξησης μεταφέρεται στο μηχανισμό για τον υπολογισμό της αύξησης 350 300 250 200 150 100 Ιαν-04 Απρ-04 Ιουλ-04 Οκτ-04 Ιαν-05 Απρ-05 Ιουλ-05 Οκτ-05 Ιαν-06 Απρ-06 Ιουλ-06 Οκτ-06 Ιαν-07 Απρ-07 Ιουλ-07 Οκτ-07 Ιαν-08 Φυσικό Αέριο Απρ-08 Ιουλ-08 Οκτ-08 Brent P o, +10% Τιμές αναφοράς P o, P o, -10% P o, -20% P o, P t Η αύξηση των τιμών δεν μεταφέρεται στο μηχανισμό Η μείωση των τιμών δεν μεταφέρεται στο μηχανισμό Μέροςτηςμείωσηςτωντιμώνμεταφέρεταιστο μηχανισμό για τον υπολογισμό της πίστωσης Το σύνολο της μείωσης των τιμών μεταφέρεται στο μηχανισμό για τον υπολογισμό της πίστωσης (νέες τιμές βάσης) QHFO,QNG Η ρήτρα καυσίμων λαμβάνει υπ όψη της μόνο τις τιμές μαζούτ και φυσικού αερίου 32

Επίδραση της ρήτρας καυσίμων στα έσοδα της ΔΕΗ ( εκατ.) Εκτίμηση εσόδων από τη ρήτρα καυσίμου για το 2009 ( m) 84 55-22 -22 α εξάμηνο 2009 β εξάμηνο 2009 γ εξάμηνο 2009 δ εξάμηνο 2009 αεξάμηνο09 βεξάμηνο09 γεξάμηνο09 δεξάμηνο09 Μέση επίδραση της ρήτρας στο λογαριασμό ενός καταναλωτή 5.6% -1.69% -5.05% 0% Σημείωση: μεταβολή σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο 33

Επίδραση του Μηχανισμού Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας στα έσοδα Μηχανισμός ΥΚΩ Εκτίμηση ΥΚΩ ( εκατ.) 1. Λόγοι: Εφαρμογή ενιαίου τιμολογίου στο διασυνδεδεμένο και στα μη διασυνδεδεμένα νησιά Ειδικό τιμολόγιο για οικογένειες με περισσότερα από 4 παιδιά 2. Βασίζεται Στη διαφορά του κόστους παραγωγής των νησιών έναντι του διασυνδεδεμένου συστήματος. 3. Τα έσοδα των ΥΚΩ βασίζονται στο κόστος που διαμορφώνεται στο προηγούμενο έτος 600 400 200 0 528 509 554 592 631 620 2009e 2010e 2011e 2012e 2013e 2014e 34

Χωρίς επιπρόσθετο κόστος CO2 η ΔΕΗ προτείνει συνολική αύξηση τιμολογίων 5% πάνω από τον πληθωρισμό για την περίοδο των 6 ετών Προτεινόμενες αυξήσεις τιμολογίων με δωρεάν δικαιώματα CO2 το 2013, 2014 (%) Ονομαστική αύξηση τιμολογίων 2009 2010 2011 2012 2013 1% 5% 5% 5% 4% Πληθωρισμός 3% 3% 3% 3% 3% 3% 2014 3% Πραγματική αύξηση τιμολογίων -2% 2% 2% 2% 1% 0% CO2 βασική παραδοχή: Δωρεάν δικαιώματα CO2 το 2013 και το 2014, όπως το 2012 35

Οι αυξήσεις αυτές θα επιφέρουν αύξηση εσόδων κατά 1.4 δισ Μέσο έσοδο ΔΕΗ σε τρέχουσες τιμές ( / MWh) Μερίδιο ΔΕΗ στη λιανεμπορική αγορά στο διασυνδεδεμένο (%) 97.6 114.7 122.1 100% 84% 79% 2008e 2012e 2014e 2008e 2012e 2014e CO2 βασική παραδοχή: Δωρεάν δικαιώματα CO2 το 2013 και το 2014, όπως το 2012 36

Η αύξηση εσόδων, η μείωση των ελεγχόμενων δαπανών και ο δανεισμός θα επιτρέψουν στη ΔΕΗ τη χρηματοδότηση του επενδυτικού της προγράμματος Πηγές και χρήσεις κεφαλαίων (σε bn) Χρήση κεφαλαίου Επενδύσεις στις κύριες δραστηριότητες 15.5 10.7 15.5 0.9 1.4 2.2 1.8 Πηγές κεφαλαίων Καθαρά Κέρδη βασικού σεναρίου Αύξηση εσόδων Μείωση ελεγχόμενων δαπανών Νέες συνδέσεις 4.5 Νέος Δανεισμός Επενδύσεις σε θυγατρικές και συμμετοχές σε κοινοπραξίες Μερίσματα Στοιχεία κυκλοφορούντος ενεργητικού 2.8 1.6 0.4 4.7 Αποσβέσεις CO2 βασική παραδοχή: Δωρεάν δικαιώματα CO2 το 2013 και το 2014, όπως το 2012 37

Με την υλοποίηση του Επιχειρησιακού Σχεδίου όλοι οι οικονομικοί δείκτες βελτιώνονται Περιθώριο κερδών προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA margin) (%) 40.9% 35.6% 15.9% Καθαρός δανεισμός / Κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (Net Debt / EBITDA) 4.5x 3.3x 3.0x 2007 2012e 2014e Δείκτης αποδοτικότητας (ελεγχόμενες δαπάνες / EBITDA) 2.3 0.73 0.62 2007 2012e 2014e Δείκτης απόδοσης απασχολούμενων κεφαλαίων (ROCE)) 2.1% 10.1% 10.8% 2007 2012e 2014e CO2 βασική παραδοχή: Δωρεάν δικαιώματα CO2 το 2013 και το 2014, όπως το 2012 2007 2012e 2014e 38

Οι χρηματοοικονομικοί δείκτες παραμένουν εντός αποδεκτών ορίων Πρόβλεψη χρηματοοικονομικών δεικτών Εύρος Στόχου Δάνεια / Ιδία κεφάλαια 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% 2007 2008e 2009e 2010e 2011e 2012e 2013e EBITDA/ χρηματοοικονομικά έξοδα 2014e 8,0 7,5 7,0 6,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 Εύρος Στόχου EBITDA/ χρηματοοικονομικά έξοδα Δάνεια / Ιδία κεφάλαια CO2 βασική παραδοχή: Δωρεάν δικαιώματα CO2 το 2013 και το 2014, όπως το 2012 39

Εναλλακτική παραδοχή: Χωρίς δωρεάν δικαιώματα CO2 από το 2012 και μετά Επενδύσεις Δαπάνες Έσοδα Αναθεωρημένο επενδυτικό πρόγραμμα 13.5 δισ. Μείωση ελεγχόμενων δαπανών στις περιοχές: -Μισθοδοσίας -Υλικών -Υπηρεσίες τρίτων Απαιτούμενη αύξηση εσόδων για την υποστήριξη του επενδυτικού προγράμματος CO2 εναλλακτική παραδοχή: Χωρίς δωρεάν δικαιώματα CO2 από το 2012 και μετά 40

Αν δεν δοθούν δωρεάν δικαιώματα μετά το 2012 η ΔΕΗ θα επιβαρυνθεί με 1.4bn ετησίως περίπου Επίδραση CO2 στα οικονομικά αποτελέσματα 2013 2014 Κόστος CO2 (EUR) 1,379,000,000 1,360,000,000 Συνολική επίδραση στο μέσο τιμολόγιο ( / MWh) 26 26 Προτεινόμενες αυξήσεις στο μέσο τιμολόγιο ( / MWh) 10.8 (42%) 4.1 (14.9; 54%) Επιπλέον έσοδα 503,000,000 662,000,000 Note: Τιμή αγοράς δικαιωμάτων CO2 μετά το 2012 28/tn CO2 εναλλακτική παραδοχή: Χωρίς δωρεάν δικαιώματα CO2 από το 2012 και μετά 41

Συνυπολογίζοντας το επιπρόσθετο κόστος CO2 η ΔΕΗ θα προτείνει συνολική αύξηση τιμολογίων 17% πάνω από τον πληθωρισμό για την περίοδο των 6 ετών Προτεινόμενες αυξήσεις τιμολογίων χωρίς δωρεάν δικαιώματα CO2 το 2013 και 2014 (%) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ονομαστική αύξηση τιμολογίων 1% 5% 5% 5% 13% 6% Πληθωρισμός 3% 3% 3% 3% 3% 3% Πραγματική αύξηση τιμολογίων -2% 2% 2% 2% 10% 3% CO2 εναλλακτική παραδοχή: Χωρίς δωρεάν δικαιώματα CO2 από το 2012 και μετά 42

Με τις προτεινόμενες αυξήσεις, ακόμη και με την επιβάρυνση του κόστους CO2, οι οικονομικοί δείκτες βελτιώνονται Περιθώριο κερδών προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA margin) (%) 15.9% 35.6% 31.3% Καθαρός δανεισμός / Κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (Net Debt / EBITDA) 4.5x 3.3x 3.9x 2007 2012e 2014e Δείκτης αποδοτικότητας (ελεγχόμενες δαπάνες / EBITDA) 2007 2012e 2014e Δείκτης απόδοσης απασχολούμενων Κεφαλαίων (ROCE) 2.3 0.73 0.74 2.1% 10.1% 8.3% 2007 2012e 2014e 2007 2012e 2014e CO2 εναλλακτική παραδοχή: Χωρίς δωρεάν δικαιώματα CO2 από το 2012 και μετά 43

Αν οι προτεινόμενες από τη ΔΕΗ αυξήσεις δεν εγκριθούν, πρέπει να εξεταστούν εναλλακτικές λύσεις Μείωση μερισμάτων Μείωση εκροών Επενδύσεις μέσω συνεργασιών Περαιτέρω μείωση των ελεγχόμενων δαπανών Αναβολή/ Ματαίωση Επενδύσεων Αύξηση εισροών (απευκταία) Πώληση παγίων ενεργητικού Αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 44

Το Επιχειρησιακό Σχέδιο ικανοποιεί ισόρροπα τις προσδοκίες των πελατών, των εργαζομένων και των μετόχων 1.1% PPC - 16 17.1% Average of 4 largest European utilities Αναστροφή της αρνητικής πορείας της εταιρείας. Ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης Μείωση λειτουργικών δαπανών Αύξηση εσόδων 45

Ευχαριστώ 18 November 2008 46