Στρατηγική για την ελληνική γεωργία και την ύπαιθρο στο πλαίσιο της ΚΓΠ με ορίζοντα το 2020

Transcript

1 Στρατηγική για την ελληνική γεωργία και την ύπαιθρο στο πλαίσιο της ΚΓΠ με ορίζοντα το 2020 Επιστροφή στη Γεωργία; Μύθοι και Πραγματικότητα Ημερίδα Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Αγροτικής Οικονομίας &Ανάπτυξης Π.Μ.Σ. Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη και Διαχείριση του Αγροτικού Χώρου

2 Δομή Υφιστάμενη κατάσταση της ελληνικής γεωργίας στο πλαίσιο της εφαρμογής της ΚΓΠ Προτεινόμενη Αρχιτεκτονική των Α.Ε. για την περίοδο Σενάρια Περιφερειοποίησης. Κλωνάρης Στάθης 2

3 Ιστορική Εξέλιξη της ΚΑΠ Παραγωγικότητα Ανταγωνιστικότητα Αειφορία Τα πρώτα χρόνια Τα χρόνια της κρίσης Αναθεώρη ση της ΚΑΠ 1992 Agenda 2000 Αναθεώρηση της ΚΑΠ το 2003 Έλεγχος Υγείας Ασφάλεια Τροφίμων Αύξηση παραγωγικό τητας Σταθεροποίη ση Αγορών Ενίσχυση Εισοδημάτω ν Υπερπαραγω γή Έκρηξη Δαπανών International friction Διαρθρωτικά μέτρα Μείωση Πλεονασμάτων Περιβάλλον Εξισορρόπηση εισοδημάτων Εξισορρόπηση προϋπολογισμ ών Εμβάθυνση Αλλαγών Ανταγωνιστικ ότητα Αγροτική Ανάπτυξη Προσανατολισμός στις Αγορές Ανησυχίες καταναλωτών Αγροτική Ανάπτυξη Περιβάλλον Απλοποίηση Συμβατότητα με ΠΟΕ Επαναβεβαίωση της αναθεώρησης του 2003 Νέες Προκλήσεις Διαχείριση Κινδύνων Κλωνάρης Στάθης 3

4 Αξία δικαιωμάτων και αριθμός Δικαιούχων ανά Γεωγραφικό Διαμέρισμα στην Ελλάδα Κλωνάρης Στάθης 4

5 Εκ. Δημοσιονομικές Διορθώσεις ,0 479,9 400,0 300,0 248,2 313,8 287,1 200,0 100,0 107,5 142,3 36,2 119,2 38,2 18,4 0,0-100,0-200,0-120, ΕΤΟΣ Κλωνάρης Στάθης 5

6 Δημοσιονομικές Προοπτικές Σταθερές τιμές 2011 σε δις Ευρώ % Μεταβ. ΣΥΝΟΛΟ ΠΟΡΩΝ ΠΔΠ ,2 Τομέας 2 Βιώσιμη ανάπτυξη: φυσικοί πόροι 432,2 382,9-11,4 ΚΑΠ 418,4 371,7-11,2 Μέτρα στήριξης αγοράς και άμεσες ενισχύσεις 322,0 281,8-12,5 Αγροτική Ανάπτυξη 96,4 89,9-6,7 Λοιπά (αλιεία, δασοκομία, life+, δημοσιονομικό περιθώριο) 13,8 11,2-18,8 Κατανομή σε αγροτικού ενδιαφέροντος δράσεις (εκτός του τομέα 2) 15,2 Σύνολο Πόρων στη Γεωργία (ΚΑΠ +αγροτ. δράσεις εκτός του τομέα 2) 418,4 386,9-7,5 Ποσοστό Πόρων στη Γεωργία στα ΠΔΠ 41,7% 37,7% Κλωνάρης Στάθης 6

7 Μέση Αξία ενιαίας ενίσχυσης ανά εκτάριο και δικαιούχο 2009 Μάλτα Βέλγιο Ολλανδία Ιταλία Ελλάδα Κύπρος Δανία Σλοβενία Γερμανία Γαλλία EE-15 Λουξεμβούργο ΕΕ-27 Ιρλανδία Αυστρία Ουγγαρία Τσεχία Ισπανία Φινλανδία Σουηδία Ηνωμένο Βασίλειο Βουλγαρία Πολωνία EE-12 Σλοβακία Ρουμανία Πορτογαλία Λιθουανία Εσθονία Λετονία / εκτάριο / δικαιούχο Επιδότηση ανά έκταση ( / εκτάριο ) Μέσος όρος ΕΕ ( / εκτάριο ) Επιδότηση ανά δικαιούχο ( /δικαιούχο) Κλωνάρης Στάθης 7

8 Άμεσες ενισχύσεις Κλωνάρης Στάθης 8

9 Πολλαπλή Συμμόρφωση Η Νέα Αρχιτεκτονική των Ενισχύσεων Συνδεδεμένες ενισχύσεις Μέχρι 5% ή 10% Εξαιρείται το χοίρειο και ο καπνός Μέχρι 2% < 40 ετών Εναλλαγή καλλιεργειών Μόνιμοι βοσκότοποι 7% οικολογική εστίαση Πράσινη Ενίσχυση Βασική Ενίσχυση Εθνικό ή περιφερειακό flat rate ανά εκτάριο Περιφέρειες με αντικειμενικά κριτήρια Φυσικοί Περιορισμοί Μέχρι 5% Διαφορετικές από τις Ο-Μ. Νέοι Γεωργοί Για 5 χρόνια από την έναρξη της δραστηριότητας 30% είτε από την περιφέρεια είτε από το εθνικό όριο Νέα δικαιώματα το 2014 Προσδιορισμός γεωργικής δραστηριότητας Μικροί Γεωργοί Απλοποίηση αιτήσεων και ελέγχων Κατ αποκοπή ποσό οριζόμενο από το ΚΜ Είσοδος το 2014 Μέχρι 10% του φακέλου Ενεργός γεωργός Ή Κλωνάρης Στάθης 9

10 Προβλήματα Εφαρμογής Σχέδιο Περιφεριοποίησης και κατανομή των πόρων ανά περιφέρεια Επιλογή των ποσοστών ενίσχυσης σε κάθε καθεστώς Μεταφορά ποσών στο Πυλώνα ΙΙ Κλωνάρης Στάθης 10

11 Ενδεικτικό Σενάριο: Ελλάδα 1 Περιφέρεια ΑΝΩΤΑΤΟ ΟΡΙΟ σε ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΝΑ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ Επιλέξιμες Εκτάσεις (2010= ) Μοναδιαία Αξία Δικαιώματος ( /ha) Σύνολο δημοσιονομικού φακέλου (Annex II 2014) 2,099,920,000 5,468, /ha 1.Μικροί αγρότες 188,992,800 9% 242,727 2.Πράσινη Ενίσχυση 629,976,000 30% 5,225, /ha 3. Φυσικούς περιορισμούς 41,998,400 2% 500, /ha 4. ΝΕΟΙ γεωργοί 20,999,200 1% 409, /ha 5. Συνδεδεμένη Ενίσχυση 146,994,400 7% 5. Βασική Ενίσχυση 1,070,959,200 51% 5,225, /ha -Εθνικό απόθεμα 10,709,592 1% ΣΥΝΟΛΑ 2,099,920, % 461 /ha Κλωνάρης Στάθης 11

12 Τα βασικά σενάρια Περιφερειοποίησης Βασικό Σενάριο: Ολόκληρη η Ελλάδα μία Περιφέρεια 2 Περιφέρειες: Περιφέρεια Βοσκοτόπων Περιφέρεια Καλλιεργήσιμων εκτάσεων με μεταφορά 15% των πόρων από Βοσκότοπους σε Καλλιεργούμενες εκτάσεις. 2 Περιφέρειες: Ορεινές περιοχές Πεδινές περιοχές. Με μεταφορά πόρων 5% από τις πεδινές στις ορεινές περιοχές. 4 Περιφέρειες: Ορεινοί Βοσκότοποι-Ορεινές καλλιεργούμενες εκτάσεις-πεδινοί Βοσκότοποι-Πεδινές Καλλιεργούμενες εκτάσεις. Μεταφορά πόρων από βοσκότοπους σε καλλιεργήσιμες 35% στις ορεινές περιοχές και 25% στις πεδινές 4 Περιφέρειες: Μία βοσκοτόπων, και 3 διαφορετικές περιφέρειες που αφορούν τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις (χαμηλής ενίσχυσης, μέσης ενίσχυσης και υψηλής ενίσχυσης) με μεταφορά πόρων από την περιφέρεια υψηλής ενίσχυσης στην περιφέρεια χαμηλής ενίσχυσης. Κλωνάρης Στάθης 12

13 .Ευχαριστώ για την προσοχή σας Κλωνάρης Στάθης 13

14 Το χρονικό της νέας μεταρρύθμισης Νέοι κανόνες στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Η συνθήκη της Λισσαβόνας (συναπόφαση με Ε.Κ) Προσαρμογή της ΚΑΠ εντός της στρατηγικής Ευρώπη 2020 με στόχους την απασχόληση, την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα Το μέλλον της χρηματοδότησης. Νέες δημοσιονομικές προοπτικές ( ) Διαβούλευση στην ΕΕ (σήμερα μέχρι το τέλος 2012) Κλωνάρης Στάθης 14

15 Νέο Δημοσιονομικό Πλαίσιο ( ) Μείωση μεριδίου γεωργίας μέχρι το 2020 Προοδευτική σύγκλιση της αξίας των δικαιωμάτων προς τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο: Κλείσιμο του 1/3 του κενού μέχρι το 90% του Ευρωπαϊκού ΜΟ Εις βάρος των ΚΜ που είναι άνω του ΜΟ Πρασίνισμα της ΚΑΠ 30% για λόγους περιβαλλοντικούς Σε ότι αφορά τα μέτρα της αγοράς: Εισαγωγή μηχανισμού αντιμετώπισης έκτακτων καταστάσεων Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση προς αρωγή των γεωργών για να προσαρμοστούν στην παγκοσμιοποίηση Κλωνάρης Στάθης 15

16 Malta Netherlands Belgium Italy Greece Cyprus Denmark Slovenia Germany France Luxembourg Ireland EU-27 Austria Hungary Czech Republic Finland Sweden Bulgaria Spain United Kingdom Poland Slovakia Portugal Romania Lithuania Estonia Latvia Αξία Δικαιωμάτων μετά την σύγκληση EUR/ha ΑΕ Νέα Διανομή (EUR/ha)** Μέσος όρος ΕΕ-27 (EUR/ha) ΑΕ status-quo (EUR/ha)* 90% του μέσου όρου ΕΕ-27 (EUR/ha) Κλωνάρης Στάθης 16

17 Ανισοκατανομή ενισχύσεων στην Ελλάδα 2008 Κλωνάρης Στάθης 17