EMA/170285/2015 EMEA/H/C/000741 Περίληψη EPAR για το κοινό πανιτουμουμάμπη Το παρόν έγγραφο αποτελεί σύνοψη της Ευρωπαϊκής Δημόσιας Έκθεσης Αξιολόγησης (EPAR) του. Επεξηγεί τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) αξιολόγησε το φάρμακο προτού διατυπώσει τη θετική της γνώμη για τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας, καθώς και τις συστάσεις της σχετικά με τους όρους χρήσης του. Τι είναι το ; Το είναι φάρμακο που περιέχει τη δραστική ουσία πανιτουμουμάμπη. Διατίθεται ως πυκνό διάλυμα για την παρασκευή διαλύματος προς έγχυση (ενστάλαξη) σε φλέβα. Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται το ; To χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του μεταστατικού καρκίνου του παχέος εντέρου ή του ορθού. Πρόκειται για καρκίνο του παχέος εντέρου που έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος. Το χορηγείται σε ασθενείς των οποίων τα καρκινικά κύτταρα περιέχουν την πιο κοινή μορφή (μη μεταλλαγμένο ή άγριου τύπου) RAS. Το RAS είναι μια ομάδα γονιδίων που περιλαμβάνει τα γονίδια που είναι γνωστά ως KRAS και NRAS. Όταν υπάρχουν μεταλλαγμένες (τροποποιημένες) μορφές του RAS στα καρκινικά κύτταρα μπορεί να ενεργοποιηθεί η ανάπτυξη όγκων. Οι μισοί περίπου από τους ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του παχέος εντέρου ή του ορθού έχουν όγκους με άγριου τύπου γονίδιο RAS. Το χορηγείται μόνο του ή σε συνδυασμό με άλλα αντικαρκινικά φάρμακα που περιέχουν «φθοριοπυριμιδίνη», όπως το φάρμακο 5-φθοριοουρακίλη, συγκεκριμένα: σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία «FOLFOX» (συνδυασμός 5-φθοριοουρακίλης με φολινικό οξύ και το αντικαρκινικό φάρμακο οξαλιπλατίνη) ή με χημειοθεραπεία «FOLFIRI» (συνδυασμός 5- φθοριοουρακίλης με φολινικό οξύ και ένα διαφορετικό αντικαρκινικό φάρμακο, την ιρινοτεκάνη) ως θεραπεία πρώτης γραμμής (σε ασθενείς που δεν είχαν ακολουθήσει θεραπεία κατά το παρελθόν), σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία «FOLFIRI» ως θεραπεία δεύτερης γραμμής (σε ασθενείς που έχουν ήδη λάβει χημειοθεραπεία με βάση τη φθοριοπυριμιδίνη, αλλά όχι ιρινοτεκάνη) 30 Churchill Place Canary Wharf London E14 5EU United Kingdom Telephone +44 (0)20 3660 6000 Facsimile +44 (0)20 3660 5555 Send a question via our website www.ema.europa.eu/contact An agency of the European Union European Medicines Agency, 2015. Reproduction is authorised provided the source is acknowledged.
ως μονοθεραπεία, όταν η θεραπεία με συνδυασμούς αντικαρκινικών φαρμάκων που περιέχουν φθοριοπυριμιδίνη, οξαλιπλατίνη και ιρινοτεκάνη έχει πάψει πλέον να είναι αποτελεσματική. Το φάρμακο χορηγείται μόνο με ιατρική συνταγή. Πώς χρησιμοποιείται το ; Η θεραπεία με πρέπει να πραγματοποιείται υπό την επίβλεψη γιατρού με εμπειρία στη χορήγηση αντικαρκινικής θεραπείας. Η έναρξη της θεραπείας πρέπει να πραγματοποιείται αποκλειστικά μετά από την επιβεβαιωμένη παρουσία άγριου τύπου γονιδίων RAS (γονίδια KRAS και NRAS) σε εξειδικευμένο εργαστήριο με τη χρήση επικυρωμένης μεθόδου. Η συνιστώμενη δόση του είναι 6 mg ανά κιλό σωματικού βάρους χορηγούμενη μία φορά κάθε δύο εβδομάδες μέσω έγχυσης. Η συνιστώμενη διάρκεια της έγχυσης είναι περίπου 60 λεπτά, η χορήγηση όμως μεγαλύτερων δόσεων ενδέχεται να απαιτεί έγχυση διάρκειας 90 λεπτών. Ενδέχεται να χρειαστεί προσαρμογή της δόσης σε περίπτωση σοβαρής δερματικής αντίδρασης. Πώς δρα το ; Η δραστική ουσία του, η πανιτουμουμάμπη, είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα. Το μονοκλωνικό αντίσωμα είναι ένα αντίσωμα (τύπος πρωτεΐνης) το οποίο έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να αναγνωρίζει και να προσκολλάται σε μια συγκεκριμένη δομή (αποκαλούμενη αντιγόνο) που υπάρχει σε ορισμένα κύτταρα του οργανισμού. Η πανιτουμουμάμπη είναι σχεδιασμένη κατά τρόπο που να προσκολλάται στον υποδοχέα EGFR που απαντάται στην επιφάνεια ορισμένων κυττάρων, περιλαμβανομένων και των κυττάρων ορισμένων όγκων. Ως εκ τούτου, τα εν λόγω καρκινικά κύτταρα δεν μπορούν πλέον να λαμβάνουν τα μηνύματα που μεταφέρονται μέσω του EGFR, τα οποία είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη, την εξέλιξη και την εξάπλωσή τους σε άλλα μέρη του σώματος (μετάσταση). Η πανιτουμουμάμπη δεν φαίνεται να δρα σε καρκινικά κύτταρα που περιέχουν μεταλλαγμένα γονίδια RAS. Αυτό συμβαίνει διότι η ανάπτυξη αυτών των τύπων κυττάρων δεν εξαρτάται από τον EGFR και, συνεπώς, μπορούν να συνεχίσουν να αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα ακόμη και μετά από την αναστολή της δράσης του EGFR. Ποιες μελέτες εκπονήθηκαν για το ; Το μελετήθηκε σε πέντε κύριες μελέτες σε ασθενείς με μεταστατικό καρκίνο του παχέος εντέρου ή του ορθού: Το σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία FOLFOX εξετάστηκε στο πλαίσιο μίας κύριας μελέτης στην οποία μετείχαν 1.183 ασθενείς που δεν είχαν ακολουθήσει θεραπεία κατά το παρελθόν για τον μεταστατικό καρκίνο τους. Στη μελέτη αυτή το συγκρίθηκε με την αποκλειστική χορήγηση χημειοθεραπείας. Ο βασικός δείκτης μέτρησης της αποτελεσματικότητας ήταν ο χρόνος επιβίωσης του ασθενούς χωρίς εξέλιξη της νόσου. Το σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία FOLFIRI μελετήθηκε στο πλαίσιο μελέτης όπου μετείχαν 154 ασθενείς που δεν είχαν ακολουθήσει θεραπεία κατά το παρελθόν και εξέτασε κυρίως το ποσοστό των ασθενών που ανταποκρίθηκαν στη θεραπεία. Ως ανταπόκριση στη θεραπεία μετρήθηκε η πλήρης ή μερική έλλειψη καρκινικών δεικτών στον ασθενή. Στο πλαίσιο μίας άλλης μελέτης, στην οποία μετείχαν 80 ασθενείς που δεν είχαν ακολουθήσει θεραπεία κατά το παρελθόν, το σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία FOLFIRI συγκρίθηκε με το σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία FOLFOX. Η εν λόγω μελέτη εξέτασε επίσης κυρίως το ποσοστό των ασθενών που ανταποκρίθηκαν στη θεραπεία. EMA/170285/2015 Σελίδα 2/5
Το σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία FOLFIRI εξετάστηκε στο πλαίσιο μιας κύριας μελέτης στην οποία μετείχαν 1.186 ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε αγωγή κατά το παρελθόν, και στη οποία το συγκρίθηκε με την αποκλειστική χορήγηση χημειοθεραπείας. Ο βασικός δείκτης μέτρησης της αποτελεσματικότητας ήταν ο χρόνος επιβίωσης χωρίς εξέλιξη της νόσου και ο συνολικός χρόνος επιβίωσης (για πόσο χρόνο έζησαν οι ασθενείς). Το ως μονοθεραπεία εξετάστηκε στο πλαίσιο μελέτης με τη συμμετοχή συνολικά 463 ασθενών η νόσος των οποίων είχε επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια ή μετά από προηγούμενη θεραπεία με φθοριοπυριμιδίνη, οξαλιπλατίνη και ιρινοτεκάνη. Η επίδραση του σε συνδυασμό με τη «βέλτιστη υποστηρικτική φροντίδα» συγκρίθηκε με την επίδραση της αποκλειστικής χορήγησης βέλτιστης υποστηρικτικής φροντίδας. Ως «βέλτιστη υποστηρικτική φροντίδα» νοούνται φάρμακα ή τεχνικές που βοηθούν τους ασθενείς, όπως για παράδειγμα τα αντιβιοτικά, τα παυσίπονα, οι μεταγγίσεις και οι χειρουργικές επεμβάσεις, όχι όμως άλλα αντικαρκινικά φάρμακα. Ο βασικός δείκτης μέτρησης της αποτελεσματικότητας ήταν ο χρόνος επιβίωσης χωρίς εξέλιξη της νόσου. Ποιο είναι το όφελος του σύμφωνα με τις μελέτες; Το αποδείχτηκε αποτελεσματικό στη θεραπεία ασθενών με μεταστατικό καρκίνο του παχέος εντέρου ή του ορθού όταν χορηγείται σε συνδυασμό με άλλα αντικαρκινικά φάρμακα και ως μονοθεραπεία: Στην πρώτη μελέτη οι ασθενείς με άγριου τύπου γονίδιο RAS που δεν είχαν ακολουθήσει θεραπεία κατά το παρελθόν, οι οποίοι έλαβαν το σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία FOLFOX, επιβίωσαν κατά μέσο όρο για διάστημα 10,1 μηνών χωρίς επιδείνωση της νόσου έναντι 7,9 μηνών που επιβίωσαν οι ασθενείς που έλαβαν μονοθεραπεία με FOLFOX. Στη δεύτερη μελέτη, ποσοστό 59% περίπου των ασθενών με άγριου τύπου RAS που δεν είχαν ακολουθήσει θεραπεία κατά το παρελθόν, στους οποίους χορηγήθηκε σε συνδυασμό με FOLFIRI, ανταποκρίθηκαν στη θεραπεία. Οι εν λόγω ασθενείς επιβίωσαν για 11,2 μήνες κατά μέσο όρο χωρίς να παρουσιάσουν επιδείνωση. Στην τρίτη μελέτη, ποσοστό 73% περίπου των ασθενών με άγριου τύπου RAS που δεν είχαν ακολουθήσει θεραπεία κατά το παρελθόν, στους οποίους χορηγήθηκε και FOLFIRI, ανταποκρίθηκε στη θεραπεία. Το ποσοστό αυτό είναι όμοιο με το ποσοστό ανταπόκρισης που εμφάνισαν οι ασθενείς με άγριου τύπου RAS στους οποίους χορηγήθηκε συνδυασμός με FOLFOX. Οι ασθενείς που έλαβαν συνδυασμό με FOLFIRI επιβίωσαν για διάστημα 14,8 μηνών κατά μέσο όρο ενώ οι ασθενείς που έλαβαν συνδυασμό με FOLFOX επιβίωσαν για διάστημα 12,8 μηνών κατά μέσο όρο χωρίς να εμφανίσουν επιδείνωση. Στην τέταρτη μελέτη, ασθενείς με άγριου τύπου γονίδιο RAS οι οποίοι είχαν ήδη υποβληθεί σε θεραπεία και έλαβαν σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία FOLFIRI επιβίωσαν για διάστημα 16,2 μηνών έναντι διαστήματος 13,9 μηνών που επιβίωσαν οι ασθενείς που έλαβαν αποκλειστικά χημειοθεραπεία FOLFIRI. Οι ασθενείς που έλαβαν επιβίωσαν επίσης για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα χωρίς επιδείνωση της νόσου τους: 6,4 μήνες έναντι 4,6 μηνών. Στην πέμπτη μελέτη, στους ασθενείς με καρκινικούς όγκους που περιείχαν άγριου τύπου γονίδιο KRAS και λάμβαναν ως μονοθεραπεία επιπροσθέτως της βέλτιστης υποστηρικτικής φροντίδας, το διάστημα επιβίωσης χωρίς επιδείνωση της νόσου ήταν κατά μέσο όρο 16,0 εβδομάδες, έναντι 8,0 εβδομάδων που ήταν το αντίστοιχο διάστημα για τους ασθενείς που έλαβαν μόνο τη βέλτιστη υποστηρικτική φροντίδα. Αντιθέτως, το δεν είχε κανένα αποτέλεσμα σε ασθενείς των οποίων οι όγκοι περιείχαν μεταλλαγμένο KRAS, με μέσο χρόνο επιβίωσης χωρίς επιδείνωση της νόσου περίπου 8,0 εβδομάδες σε αμφότερες τις ομάδες ασθενών. Σε μεταγενέστερο στάδιο, EMA/170285/2015 Σελίδα 3/5
επιβεβαιώθηκε πως το όφελος περιορίζεται μόνο σε ασθενείς με άγριου τύπου όγκους RAS παρά με μεταλλαγμένους όγκους RAS. Ποιοι κίνδυνοι συνδέονται με το ; Στις μελέτες που διενεργήθηκαν, ποσοστό 93% των ασθενών που έλαβαν εμφάνισαν ανεπιθύμητες ενέργειες που επηρεάζουν το δέρμα, αν και οι περισσότερες από αυτές ήταν ήπιας ή μέτριας μορφής. Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες του (εμφανίζονται σε περισσότερους από 2 στους 10 ασθενείς) είναι διάρροια, ναυτία (αίσθημα αδιαθεσίας), έμετος, δυσκοιλιότητα, κοιλιακό άλγος (πόνος στο στομάχι), κόπωση (κούραση), πυρεξία (πυρετός), απώλεια της όρεξης, παρωνυχία (φλεγμονή στη δερματική πτυχή του νυχιού), εξάνθημα, ακμοειδής δερματίτιδα (φλεγμονή του δέρματος που μοιάζει με ακμή), κνησμός (φαγούρα), ερύθημα (ερυθρότητα του δέρματος) και ξηροδερμία. Ο πλήρης κατάλογος των ανεπιθύμητων ενεργειών που αναφέρθηκαν με το περιλαμβάνεται στο φύλλο οδηγιών χρήσης. Το δεν πρέπει να χορηγείται σε άτομα που έχουν παρουσιάσει κατά το παρελθόν σοβαρή ή απειλητική για τη ζωή τους υπερευαισθησία (αλλεργία) στην πανιτουμουμάμπη ή σε οποιοδήποτε άλλο συστατικό του φαρμάκου. Επίσης, δεν πρέπει να χορηγείται σε ασθενείς με διάμεση πνευμονίτιδα ή πνευμονική ίνωση (παθήσεις των πνευμόνων). Το δεν πρέπει να χορηγείται σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία που περιέχει οξαλιπλατίνη, σε ασθενείς των οποίων ο όγκος περιέχει μεταλλαγμένο γονίδιο RAS ή για τους οποίους δεν είναι γνωστή η κατάσταση του RAS. Για ποιους λόγους εγκρίθηκε το ; Η CHMP έκρινε ότι τα οφέλη του υπερτερούν των κινδύνων που συνδέονται με αυτό και εισηγήθηκε τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας. Στο χορηγήθηκε αρχικά «έγκριση υπό όρους», διότι αναμένονταν περισσότερες αποδείξεις σχετικά με το φάρμακο. Μετά την υποβολή των απαραίτητων πρόσθετων πληροφοριών από την παρασκευάστρια εταιρεία, η ένδειξη της χορήγησης «έγκριση υπό όρους» μετατράπηκε σε «πλήρη έγκριση». Ποια μέτρα λαμβάνονται για την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση του ; Καταρτίστηκε σχέδιο διαχείρισης κινδύνου προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το χρησιμοποιείται με τον ασφαλέστερο δυνατό τρόπο. Βάσει του σχεδίου αυτού, στην περίληψη των χαρακτηριστικών του προϊόντος και στο φύλλο οδηγιών χρήσης του συμπεριλήφθηκαν πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια καθώς και τις κατάλληλες προφυλάξεις που πρέπει να λαμβάνονται από τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας και τους ασθενείς. Η παρασκευάστρια εταιρεία του θα διασφαλίσει επίσης ότι όλοι οι γιατροί που πρόκειται να συνταγογραφήσουν το έχουν στη διάθεσή τους εκπαιδευτικό υλικό το οποίο τους ενημερώνει για τη σημασία της διενέργειας δοκιμασίας RAS πριν από τη χορήγηση θεραπείας με καθώς και για το ότι πρέπει να χορηγούν το μόνο σε ασθενείς των οποίων ο όγκος έχει επιβεβαιωθεί ότι περιέχει άγριου τύπου γονίδιο RAS. Επιπλέον, η εταιρεία θα παρέχει τα αποτελέσματα μελετών προκειμένου να μπορέσει να χαρακτηρίσει περαιτέρω τους ασθενείς που ανταποκρίνονται καλύτερα στο. EMA/170285/2015 Σελίδα 4/5
Λοιπές πληροφορίες για το Στις 3 Δεκεμβρίου 2007 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χορήγησε άδεια κυκλοφορίας υπό όρους, η οποία ισχύει σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, για το. Η εν λόγω άδεια μετατράπηκε σε κανονική άδεια κυκλοφορίας στις 15 Ιανουαρίου 2015. Η πλήρης EPAR του διατίθεται στον δικτυακό τόπο του Οργανισμού, στη διεύθυνση: ema.europa.eu/find medicine/human medicines/european Public Assessment Reports. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη θεραπεία με το διαβάστε το φύλλο οδηγιών χρήσης (συμπεριλαμβάνεται επίσης στην EPAR) ή επικοινωνήστε με τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας. Τελευταία ενημέρωση της περίληψης: 03-2015. EMA/170285/2015 Σελίδα 5/5