ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ C/05/114 Λουξεµβούργο, 2-3 Ιουνίου 2005 8849/05 (Presse 114) ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ ΤΥΠΟΥ 2664η σύνοδος του Συµβουλίου ικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις Λουξεµβούργο, 2-3 Ιουνίου 2005 Πρόεδρος κ. Luc FRIEDEN Υπουργός ικαιοσύνης, Θησαυροφυλακίου, Προϋπολογισµού και Άµυνας κ. Nicolas SCHMIT Υπουργός αρµόδιος για τις Εξωτερικές Υποθέσεις και τη Μετανάστευση του Λουξεµβούργου ΤΥΠΟΣ Rue de la Loi, 175 B 1048 ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ Τηλ.: +32 (0)2 285 9548 / 6319 Φαξ: +32 (0)2 285 8026 press.office@consilium.eu.int http://ue.eu.int/newsroom 8849/05 (Presse 114) 1
Κυριότερα αποτελέσµατα της συνόδου του Συµβουλίου - Το Συµβούλιο ενέκρινε το Σχέδιο δράσης της Χάγης και επίσης επικαιροποίησε το σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέµηση της τροµοκρατίας. - Το Συµβούλιο ενέκρινε συµπεράσµατα σχετικά µε την έναρξη διαλόγου και συνεργασίας µε τη Λιβύη σε θέµατα µετανάστευσης. - Εξ άλλου, το Συµβούλιο εξέδωσε κανονισµό που δίνει στις υπηρεσίες των κρατών µελών, που είναι υπεύθυνες για την έκδοση αδειών κυκλοφορίας οχηµάτων, δυνατότητα πρόσβασης στη βάση δεδοµένων του SIS (Σύστηµα πληροφοριών Σένγκεν), µε σκοπό να βελτιωθεί η καταπολέµηση της εγκληµατικότητας σχετικά µε οχήµατα. 8849/05 (Presse 114) 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1 ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΟΝΤΕΣ 4 ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΙΕΞΗΧΘΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΦΥΛΑΞΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 6 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΝΤΑΛΜΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΑΠΟ ΕΙΚΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ 7 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΣΥΛΛΗΨΗΣ 7 ΣΧΕ ΙΟ ΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΧΑΓΗΣ 8 ΣΧΕ ΙΟ ΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ 9 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΚΑ ΗΜΙΑ (ΕΑΑ) 10 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗ ΛΙΒΥΗ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ - Συµπεράσµατα του Συµβουλίου 10 ΙΑΦΟΡΑ 15 Οργανισµός εξωτερικών συνόρων 15 Σχέσεις µε τα υτικά Βαλκάνια 15 Καταπολέµηση του ρατσισµού και της ξενοφοβίας 15 Μικτή Επιτροπή 15 ΑΛΛΑ ΕΓΚΡΙΘΕΝΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ Καταπολέµηση της εγκληµατικότητας σχετικά µε οχήµατα 16 Ευρωπόλ 16 ΚΟΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΕΩΝ Υποχρέωση θεώρησης - Μηχανισµός αµοιβαιότητας * 16 Αξιολόγηση Σένγκεν των δέκα νέων κρατών µελών, της Ισπανίας και της Ιταλίας 17 ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ υτικά Βαλκάνια - Συµµετοχή στα κοινοτικά προγράµµατα 17 8849/05 (Presse 114) 3
ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΟΝΤΕΣ Οι Κυβερνήσεις των κρατών µελών και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπροσωπήθηκαν ως εξής: Βέλγιο : κ. Patrick DEWA Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εσωτερικών κα Laurette ONKINX Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός ικαιοσύνης Τσεχική ηµοκρατία : κ. František BUBLAN Υπουργός Εσωτερικών κ. Pavel NĚMEC Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός ικαιοσύνης ανία : κα Lene ESPERSEN Υπουργός ικαιοσύνης κα Rikke HVILSHØJ Υπουργός Προσφύγων, Μεταναστών και Ενσωµάτωσης Γερµανία : κ. Otto SCHILY Οµοσπονδιακός Υπουργός Εσωτερικών κα Brigitte ZYPRIES Οµοσπονδιακή Υπουργός ικαιοσύνης Εσθονία : κ. Rein LANG Υπουργός ικαιοσύνης κ. Kalle LAANET Υπουργός Εσωτερικών Ελλάδα : κ. Αναστάσης ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑΣ Υπουργός ικαιοσύνης Ισπανία : κ. Antonio CAMACHO VIZCAÍNO Υφυπουργός Ασφαλείας κα Ana Maria DE MIGU LANGA Αναπληρώτρια Υφυπουργός, Υπουργείο ικαιοσύνης Γαλλία : κ. Pierre SLAL Μόνιµος Αντιπρόσωπος Ιρλανδία : κ. Michael McDOWL Υπουργός ικαιοσύνης Ισότητας και Νοµοθετικών Μεταρρυθµίσεων Ιταλία : κ. Roberto CASTLI Υπουργός ικαιοσύνης Κύπρος : κ. ώρος ΘΕΟ ΩΡΟΥ Υπουργός ικαιοσύνης και ηµόσιας Τάξης Λεττονία : κ. Ēriks JĒKABSONS Υπουργός Εσωτερικών κα Solvita ĀBOLTIŅA Υπουργός ικαιοσύνης Λιθουανία : κ. Gintaras Jonas FURMANAVIČIUS Υπουργός Εσωτερικών κ. Gintautas BUŽINSKAS Υπουργός ικαιοσύνης Λουξεµβούργο : κ. Luc FRIEDEN Υπουργός ικαιοσύνης, Υπουργός Θησαυροφυλακίου και Προϋπολογισµού, Υπουργός Άµυνας κ. Nicolas SCHMIT Υπουργός αρµόδιος για τις Εξωτερικές Υποθέσεις και τη Μετανάστευση Ουγγαρία : κ. Miklós HANKÓ FARAGÓ Υφυπουργός παρά τω Υπουργώ ικαιοσύνης Μάλτα : κ. Tonio BORG Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός ικαιοσύνης και Εσωτερικών Κάτω Χώρες : κ. Piet Hein DONNER Υπουργός ικαιοσύνης κα Rita VERDONK Υπουργός Θεµάτων Αλλοδαπών και Ενσωµάτωσης 8849/05 (Presse 114) 4
Αυστρία : κα Liese PROKOP Οµοσπονδιακή Υπουργός Εσωτερικών κα Karin MIKLAUTSCH Οµοσπονδιακή Υπουργός ικαιοσύνης Πολωνία : κ. Pawel DAKOWSKI Υφυπουργός, Υπουργείο Εσωτερικών και ιοίκησης κ. Sylweriusz KRÓLAK Αναπληρωτής Υφυπουργός, Υπουργείο ικαιοσύνης Πορτογαλία : κ. António COSTA Υπουργός Επικρατείας και Υπουργός Εσωτερικών κ. Alberto COSTA Υπουργός ικαιοσύνης Σλοβενία : κ. Dragotin MATE Υπουργός Εσωτερικών κ. Lovro ŠTURM Υπουργός ικαιοσύνης Σλοβακία : κ. Vladimír PALKO Υπουργός Εσωτερικών κ. Daniel LIPŠIC Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός ικαιοσύνης Φινλανδία : κ. Kari RAJAMÄKI Υπουργός Εσωτερικών κ. Johannes KOSKINEN Υπουργός ικαιοσύνης Σουηδία : κ. Thomas BODSTRÖM Υπουργός ικαιοσύνης κα Barbro HOLMBERG Υπουργός, Υπουργείο Εξωτερικών, υπεύθυνη για θέµατα µετανάστευσης Ηνωµένο Βασίλειο : κ. Charles CLARKE Υπουργός Εσωτερικών Βαρώνη ASHTON of UPHOLLAND Κοινοβουλευτική Υφυπουργός («Parliamentary Under- Secretary of State») Συνταγµατικών Υποθέσεων Γενική Γραµµατεία του Συµβουλίου: κ. Gijs de VRIES Συντονιστής ΕΕ για την καταπολέµηση της τροµοκρατίας Επιτροπή : κ. Franco FRATTINI Αντιπρόεδρος Οι Κυβερνήσεις των προσχωρούντων κρατών εκπροσωπήθηκαν ως εξής: Bουλγαρία : κ. Anton STANKOV Υπουργός ικαιοσύνης κ. Boyko KOTZEV Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών Ρουµανία : κ. Vasile BLAGA Υπουργός ιοίκησης και Εσωτερικών κ. Florin SANDU Υφυπουργός, Υπουργείο Εσωτερικών 8849/05 (Presse 114) 5
ΣΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΙΕΞΗΧΘΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΦΥΛΑΞΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Η εν λόγω απόφαση - πλαίσιο αποσκοπεί να διευκολύνει τη δικαστική συνεργασία στον ποινικό τοµέα, µε την προσέγγιση των νοµοθεσιών των κρατών µελών σχετικά µε τη φύλαξη δεδοµένων επικοινωνίας που παράγονται ή υποβάλλονται σε επεξεργασία από τους παρόχους υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών διαθέσιµων στο κοινό, ή δηµόσιων δικτύων επικοινωνιών, µε σκοπό τη διερεύνηση, τον εντοπισµό και τη δίωξη εγκληµάτων και ποινικών αδικηµάτων. Το Συµβούλιο αντάλλαξε απόψεις επί ορισµένων βασικών ζητηµάτων µε προοπτική την ταχεία διατύπωση του σχεδίου απόφασης-πλαισίου, και ειδικότερα όσον αφορά τον κατάλογο των δεδοµένων που πρέπει να φυλάσσονται, τη διάρκεια της περιόδου φύλαξης και τη νοµική βάση της πράξης. Μετά τη συζήτηση, η Προεδρία κατέληξε στο συµπέρασµα ότι θα µπορούσε να διαµορφωθεί µια συµφωνία µεταξύ των αντιπροσωπιών επί µιας γραµµής συµπεριφοράς και ορισµένων βασικών στοιχείων της απόφασης-πλαισίου : η φύλαξη δεδοµένων είναι ένα σηµαντικό στοιχείο στην καταπολέµηση του εγκλήµατος και της τροµοκρατίας και είναι ανάγκη να υπάρχει µια νοµοθετική πράξη στους κόλπους της ΕΕ προκειµένου να επιτευχθεί ταχέως η συµφωνία για την εν λόγω απόφαση-πλαίσιο, θα ήταν προτιµότερη µια σταδιακή προσέγγιση κατά την εξέταση του φακέλου, αρχής γενοµένης µε τη φύλαξη των δεδοµένων επικοινωνίας της σταθερής και κινητής τηλεφωνίας όσον αφορά τη φύλαξη δεδοµένων του ιαδικτύου και, για την τηλεφωνία, των ανεπιτυχών εξερχοµένων κλήσεων, στα κράτη µέλη που δεν έχουν τη δυνατότητα να συλλέξουν αµέσως δεδοµένα θα µπορούσε να χορηγηθεί µια µεταβατική περίοδος εφαρµογής της απόφασης-πλαισίου, περιορισµένη σε χρονική διάρκεια που θα ορισθεί θα ζητηθεί η γνώµη των παρόχων υπηρεσιών επικοινωνίας και των υπηρεσιών δικαστικής έρευνας προκειµένου να εξετασθεί, µεταξύ άλλων, το κόστος εφαρµογής της απόφασης-πλαισίου. Όσον αφορά τον κατάλογο των δεδοµένων επικοινωνίας που θα πρέπει να φυλάσσονται, σε γενικές γραµµές οι αντιπροσωπίες είναι σε θέση να δεχθούν την προσέγγιση της Προεδρίας, η οποία προβλέπει έναν κατάλογο στοιχειωδών δεδοµένων. Ο κατάλογος αυτός θα πρέπει κυρίως να είναι λειτουργικός και να περιέχει, συγχρόνως, µερικές τεχνικές προδιαγραφές όσον αφορά διάφορα είδη τηλεπικοινωνιών. Οι περισσότερες αντιπροσωπίες θα µπορούσαν να δεχθούν τη διάρκεια των περιόδων που προβλέπονται στο συµβιβαστικό κείµενο της Προεδρίας: τα δεδοµένα επικοινωνίας θα φυλάσσονται κατά κανόνα για διάστηµα 12 µηνών. Τα κράτη µέλη θα µπορούν να προβλέπουν εκτάκτως βραχύτερα διαστήµατα φύλαξης, όχι όµως κάτω του εξαµήνου. Όσον αφορά τη νοµική βάση της πρότασης, η πλειοψηφία των αντιπροσωπιών έχει τη γνώµη ότι θα πρέπει να είναι ο Τίτλος VI της ΣΕΕ (άρθρο 31, παράγραφος 1, στοιχείο γ), και άρθρο 34, παράγραφος 2, στοιχείο β)). Το σηµείο αυτό θα εξετασθεί εκ νέου κατά την άτυπη σύνοδο των Υπουργών ικαιοσύνης και Εσωτερικών, η οποία θα γίνει το Σεπτέµβριο υπό την Προεδρία του Ηνωµένου Βασιλείου. 8849/05 (Presse 114) 6
ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΝΤΑΛΜΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΑΠΟ ΕΙΚΤΙΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ Το ευρωπαϊκό ένταλµα συγκέντρωσης αποδεικτικών στοιχείων είναι δικαστική απόφαση εκδιδόµενη από αρµόδια αρχή κράτους µέλους µε σκοπό τη συγκέντρωση αντικειµένων, εγγράφων και δεδοµένων από άλλο κράτος µέλος για να χρησιµοποιηθούν στο πλαίσιο διαδικασιών. Το Συµβούλιο διεξήγαγε διερευνητική συζήτηση επί δύο θεµάτων που αφορούν αυτό το σχέδιο απόφασης-πλαισίου: τη ρήτρα εδαφικότητας και το ζήτηµα ενδεχόµενης διάταξης σχετικής µε τα ηλεκτρονικά δεδοµένα στο έδαφος άλλου κράτους µέλους. Το Συµβούλιο ΕΥ, κατά τη σύνοδό του της 24ης Φεβρουαρίου 2005, είχε συζητήσει την αναγκαιότητα µιας ρήτρας εδαφικότητας και είχε συµφωνήσει ότι το κείµενο θα έπρεπε να περιλαµβάνει µια τέτοια ρήτρα, είχε όµως αποφασίσει να επανέλθει σε προσεχή του σύνοδο στο θέµα του πεδίου και της ακριβούς της διατύπωσης. Η παρούσα διατύπωση του κειµένου ορίζει ότι το ευρωπαϊκό ένταλµα συγκέντρωσης αποδεικτικών στοιχείων µπορεί να απορριφθεί εφόσον σχετίζεται µε ποινικά αδικήµατα τα οποία : σύµφωνα µε το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης έχουν διαπραχθεί εν όλω ή εν µέρει στο έδαφός του, ή σε τόπο που ισοδυναµεί προς το έδαφός του, ή έχουν διαπραχθεί εκτός του εδάφους του κράτους έκδοσης και το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης δεν επιτρέπει να ασκηθεί δίωξη για τέτοια αδικήµατα εάν έχουν διαπραχθεί εκτός του εδάφους του εν λόγω κράτους. ιάφορες αντιπροσωπίες φρονούν ότι αυτή η ρήτρα εδαφικότητας συνεπάγεται υπερβολικό περιορισµό της δικαστικής συνδροµής. Το δεύτερο ζήτηµα αφορά τη δυνατότητα απόκτησης ηλεκτρονικών δεδοµένων από άλλο κράτος µέλος για να χρησιµοποιηθούν στο πλαίσιο διαδικασιών. Η πλειοψηφία των αντιπροσωπιών εξέφρασε την άποψη ότι τα ζητήµατα αµοιβαίας δικαστικής συνδροµής στον τοµέα αυτό θα ήταν προτιµότερο να αντιµετωπίζονται πληρέστερα µε µια ξεχωριστή γενική πράξη και ότι θα ήταν προτιµότερο να υπάρξει κάποια εµπειρία από την εφαρµογή άλλων πράξεων, όπως η σύµβαση του 2000 για την αµοιβαία δικαστική συνδροµή και η Σύµβασης του 2001 του Συµβουλίου της Ευρώπης για το έγκληµα στον κυβερνοχώρο. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ ΣΥΛΛΗΨΗΣ Το Συµβούλιο σηµείωσε την έκθεση της Επιτροπής της 23ης Φεβρουαρίου 2005 (6815/05), µε αντικείµενο τις εκτιµήσεις της για το ευρωπαϊκό ένταλµα σύλληψης και τις διαδικασίες παράδοσης µεταξύ των κρατών µελών, καθώς και τις σχετικές απαντήσεις των κρατών µελών. Η έκθεση της Επιτροπής τεκµηριώνει την γενική άποψη ότι η εφαρµογή του πρώτου αυτού νοµικού µέσου για την αµοιβαία αναγνώριση έχει αποδειχθεί επιτυχία στην πράξη. Αναφέρει ως παράδειγµα, το γεγονός του ότι ο µέσος όρος παράδοσης έχει µειωθεί από τους 9 µήνες του προηγούµενου συστήµατος σε περίοδο µόλις 43 ηµερών σήµερα (και 13 µόνο κατά µέσο όρο ηµέρες σε περιπτώσεις κατά τις οποίες το άτοµο συγκατατίθεται για την παράδοσή του), µε παράλληλη προστασία των θεµελιωδών δικαιωµάτων των κατηγορουµένων. Εκτιµάται ότι το γεγονός αυτό καθ εαυτό έχει µεγάλη σηµασία για την απονοµή της δικαιοσύνης και γενικά για τα θύµατα εγκληµάτων. Η Επιτροπή σηµείωσε επίσης ότι έχουν εκδοθεί πάνω από 2.600 εντάλµατα σύλληψης µέχρι την εκπόνηση της έκθεσης, πράγµα που δείχνει τη µεγάλη πρακτική σηµασία αυτού του νοµικού µέσου. 8849/05 (Presse 114) 7
Παρά την επιτυχία αυτή, κατά την εξέταση των νοµοθετικών µέτρων που έλαβαν τα κράτη µέλη για τη µεταφορά της απόφασης-πλαισίου για το ευρωπαϊκό ένταλµα σύλληψης στο εθνικό τους δίκαιο, ανέκυψαν διάφορα σηµαντικά ζητήµατα πολιτικής φύσεως, και ειδικότερα τα εξής : επιπλέον λόγος άρνησης βάσει των θεµελιωδών δικαιωµάτων - το Συµβούλιο εξέτασε το εάν η ανοµοιόµορφη εφαρµογή της απόφασης-πλαισίου στο σηµείο αυτό θα µπορούσε να συνεπάγεται διάκριση όσον αφορά τα άτοµα που συλλαµβάνονται βάσει ενός ευρωπαϊκού εντάλµατος σύλληψης, ανάλογα µε το αν ο δικαστής του κράτους εκτέλεσης πρέπει ή όχι να ελέγξει αν είναι σύµφωνο το ευρωπαϊκό ένταλµα σύλληψης µε τα θεµελιώδη δικαιώµατα, πράγµα που ενδεχοµένως θα αντιβαίνει προς την αρχή της αµοιβαίας αναγνώρισης επιπλέον λόγος άρνησης βάσει πολιτικών λόγων - το ερώτηµα που εξετάσθηκε εν προκειµένω είναι το κατά πόσον η µη αναγνώριση ευρωπαϊκού εντάλµατος σύλληψης µε την αιτιολογία ότι εκδόθηκε για πολιτικούς λόγους, υπερβαίνει την απόφαση πλαίσιο ορισµός του Υπουργείου ικαιοσύνης ως αρχής αρµόδιας για την εκτέλεση - το Συµβούλιο εξέτασε το ερώτηµα εάν ο ορισµός αυτός θίγει την αρχή επί της οποίας θεµελιώνεται το ευρωπαϊκό ένταλµα σύλληψης, το οποίο γίνεται αντιληπτό ως εντελώς δικαστική έννοια, µε όλες τις εγγυήσεις ανεξαρτησίας των δικαστών και ελευθερίας από οιαδήποτε πολιτική επιρροή που αυτό συνεπάγεται εφαρµογή της οδηγίας-πλαισίου «ratione temporis» - το Συµβούλιο εξέτασε δυνατούς τρόπους επίλυσης του προβλήµατος που προκύπτει λόγω του ότι οι νοµοθεσίες ορισµένων κρατών δεν είναι συµβατές και ότι ορισµένα αιτήµατα για ευρωπαϊκά εντάλµατα σύλληψης ή έκδοσης δεν µπορούν να εκδοθούν ή να εκτελεσθούν. Το Συµβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να του υποβάλει, πριν από τον Ιούνιο του 2006, νέα έκθεση σχετικά µε τα µέτρα που έλαβαν τα κράτη µέλη βάσει των κατευθύνσεων που επέλεξε το Συµβούλιο, προκειµένου να ενισχύσουν την συµµόρφωση των εθνικών τους νοµοθεσιών µε την απόφαση-πλαίσιο, καθώς και µε την εφαρµογή του ευρωπαϊκού εντάλµατος σύλληψης. Κατά τη κατάρτιση της έκθεσης, η Επιτροπή θα λάβει υπόψη τις πληροφορίες που θα παράσχουν τα κράτη µέλη. Το Συµβούλιο συνέστησε να διεξαχθεί εγκαίρως αξιολόγηση της πρακτικής εφαρµογής του ευρωπαϊκού εντάλµατος σύλληψης και αντίστοιχων διαδικασιών παράδοσης µεταξύ των κρατών µελών (π.χ. βάσει στατιστικών στοιχείων). ΣΧΕ ΙΟ ΡΑΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΧΑΓΗΣ Ανταποκρινόµενο στο αίτηµα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, το Συµβούλιο ενέκρινε ένα σχέδιο δράσης το οποίο εκφράζει το πρόγραµµα της Χάγης (16054/04) σε συγκεκριµένες ενέργειες. Το σχέδιο δράσης θα διαβιβασθεί προς σηµείωση στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο. Αυτό το σχέδιο δράσης καθίσταται πλαίσιο αναφοράς των εργασιών της Επιτροπής για τα πέντε προσεχή έτη, υπό τις εξής προϋποθέσεις : θα συµπληρωθεί µε το σχέδιο δράσης για τα ναρκωτικά, το οποίο υποβάλλεται προς έγκριση στο Συµβούλιο/ Ευρωπαϊκό Συµβούλιο, µε το σχέδιο δράσης για την καταπολέµηση της τροµοκρατίας, το οποίο εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της 17ης και 18ης Ιουνίου 2004 και µε τη στρατηγική για τις εξωτερικές πτυχές του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης που θα υποβληθεί στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο το εκέµβριο του 2005 8849/05 (Presse 114) 8
πρέπει να διατηρεί κάποια ευελιξία προκειµένου να λαµβάνονται υπόψη οι απαιτήσεις της επικαιρότητας περιλαµβάνει τον κατάλογο των µέτρων, νοµοθετικών και µη, τα οποία κρίνονται από το Συµβούλιο και την Επιτροπή ως αναγκαία για την υλοποίηση των προσανατολισµών του προγράµµατος της Χάγης. Η έγκριση αυτού του καταλόγου δεν προδικάζει τις διαπραγµατεύσεις ως προς το περιεχόµενο των µέτρων, οι οποίες θα διεξαχθούν τηρουµένων των διατάξεων των συνθηκών θα εφαρµοσθεί µε αυστηρή τήρηση των νοµικών βάσεων που προβλέπονται στις συνθήκες και των αρχών της αλληλεγγύης, της επικουρικότητας και της αναλογικότητας δεν θίγει το δικαίωµα πρωτοβουλίας της Επιτροπής στα θέµατα του Τίτλου IV της ΣΕΕ και το δικαίωµα πρωτοβουλίας της Επιτροπής και των κρατών µελών στα θέµατα του Τίτλου VI της ΣΕΕ δεν θίγει τα θεσµικά προνόµια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. ΣΧΕ ΙΟ ΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο αποφάσισε, στις 17 Ιουνίου 2004, ότι θα εξετάζει ανά εξάµηνο την εφαρµογή αυτού του σχεδίου δράσης. Η Προεδρία, µε τη βοήθεια του Συντονιστή της ΕΕ για την καταπολέµηση της τροµοκρατίας, κ. Gijs de Vries, επικαιροποίησε το κείµενο του σχεδίου δράσης που υπεβλήθη στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο του περασµένου εκεµβρίου. Το κείµενο που εγκρίνεται σήµερα από το Συµβούλιο ΕΥ θα διαβιβασθεί στο Συµβούλιο «Γενικές Υποθέσεις» και εν συνεχεία στο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο προς έγκριση. Συνολικά, τα θεσµικά όργανα της ΕΕ, οι Οργανισµοί και οι υπηρεσίες πραγµατοποίησαν πρόοδο στην εφαρµογή των µέτρων που περιλαµβάνει το σχέδιο δράσης : εγκρίθηκαν ή βρίσκονται υπό έγκριση πολλά σηµαντικά νοµοθετήµατα, ιδίως στον τοµέα ΕΥ και στη καταπολέµηση της χρηµατοδότησης της τροµοκρατίας η αξιολόγηση, από οµοτίµους, των αντιτροµοκρατικών µηχανισµών των 25 κρατών µελών έχει κατ ουσίαν ολοκληρωθεί και η τελική έκθεση θα διαβιβασθεί στο Συµβούλιο τον προσεχή Οκτώβριο Το SitCen (Κέντρο Επιχειρήσεων) έχει αρχίσει να παράγει αναλύσεις στις οποίες ενσωµατώνονται οι πληροφορίες των εξωτερικών και εσωτερικών υπηρεσιών. Εξ άλλου, πριν από τη λήξη της λουξεµβουργιανής Προεδρίας θα έχει οριστικοποιηθεί µια συµφωνία συνεργασίας µεταξύ του SitCen και της Ευρωπόλ Τόσο η Ευρωπόλ όσο και η Eurojust ενέτειναν τις δραστηριότητές τους στον τοµέα της αντιτροµοκρατίας Η Ειδική Οµάδα (Task Force) των Αρχηγών Αστυνοµίας ανέπτυξε ένα ενδιαφέρον σχέδιο για την ενίσχυση της τοπικής αστυνόµευσης Η εφαρµογή της στρατηγικής για την καταπολέµηση της χρηµατοδότησης της τροµοκρατίας προχωρεί ικανοποιητικά Οι εξωτερικές πτυχές έχουν επίσης εξελιχθεί ικανοποιητικά, σύµφωνα µε τους προσανατολισµούς που έδωσε το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο τον περασµένο εκέµβριο. 8849/05 (Presse 114) 9
Εν τούτοις, είναι υπερβολικά µεγάλα τα χρονικά διαστήµατα µεταξύ γενικής προσέγγισης και τυπικής έκδοσης, από το Συµβούλιο, των νοµοθετηµάτων στον τρίτο πυλώνα. Το Συµβούλιο σηµείωσε τις εργασίες που πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί πριν από τα τέλη του έτους, ιδίως σε ό,τι αφορά την πολιτική προστασία και την προστασία των υποδοµών ζωτικής σηµασίας. Η καταπολέµηση της τροµοκρατίας θα είναι µια από τις προτεραιότητες της βρετανικής Προεδρίας. ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΑΚΑ ΗΜΙΑ (ΕΑΑ) Το Συµβούλιο κατέληξε σε πολιτική συµφωνία σχετικά µε την απόφαση για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Αστυνοµικής Ακαδηµίας (ΕΑΑ) (9144/1/05 REV 1). Η ΕΑΑ δηµιουργήθηκε µε την απόφαση 2000/820/ ΕΥ του Συµβουλίου της 22ας εκεµβρίου 2000. Κατέστη σαφές ότι η ΕΑΑ θα µπορούσε να λειτουργεί καλύτερα σε περίπτωση χρηµατοδότησής της από το γενικό προϋπολογισµό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και µε την υπαγωγή του διευθυντή και του προσωπικού της γραµµατείας της ΕΑΑ στον Κανονισµό Υπηρεσιακής Κατάστασης των υπαλλήλων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και στο καθεστώς που εφαρµόζεται στο λοιπό προσωπικό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Στα συµπεράσµατά του της 24ης Φεβρουαρίου 2005, το Συµβούλιο ζήτησε να γίνουν οι ανωτέρω τροποποιήσεις, και ως εκ τούτου έπρεπε να εκδοθεί νέα απόφαση του Συµβουλίου για την ΕΑΑ. Η ΕΑΑ θα εξακολουθήσει να λειτουργεί ως δίκτυο, συνδέοντας τα εθνικά ιδρύµατα κατάρτισης, στα καθήκοντα των οποίων συγκαταλέγεται η εκπαίδευση ανώτερων αξιωµατούχων των αστυνοµικών υπηρεσιών των κρατών µελών. ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗ ΛΙΒΥΗ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ - Συµπεράσµατα του Συµβουλίου «ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ: Υπενθυµίζοντας, 1. Τα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου, όπου αναγνωρίζεται ότι η ανεπαρκής διαχείριση µεταναστευτικών ροών µπορεί να οδηγήσει σε τραγικές από ανθρωπιστική άποψη καταστάσεις και εκφράζεται βαθύτατη ανησυχία για τις ανθρώπινες τραγωδίες που σηµειώνονται στη Μεσόγειο λόγω προσπαθειών παράνοµης εισόδου στην ΕΕ. 2. Την έκκληση του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου προς όλα τα κράτη να εντείνουν τη συνεργασία τους για την πρόληψη περαιτέρω θανάτων. 3. Τα συµπεράσµατα του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου του Νοεµβρίου του 2004, σύµφωνα µε τα οποία η ΕΕ καλείται να υιοθετήσει αποτελεσµατικότερη κοινή προσέγγιση για τα διασυνοριακά προβλήµατα, όπως η παράνοµη µετανάστευση, η εµπορία ανθρώπων και η οργανωµένη λαθροµετανάστευση. 4. Τα όσα ορίζει το Πρόγραµµα της Χάγης σχετικά µε τους ελέγχους στα σύνορα και την καταπολέµηση της παράνοµης µετανάστευσης, ιδίως δε την ανάγκη αλληλεγγύης και δίκαιου καταµερισµού της ευθύνης µεταξύ των κρατών µελών συµπεριλαµβανοµένων των δηµοσιονοµικών συνεπειών. 8849/05 (Presse 114) 10
5. Τα συµπεράσµατα του Νοεµβρίου του 2002, όπου το Συµβούλιο εκτιµά ότι η συνεργασία µε τη Λιβύη στον τοµέα της µετανάστευσης είναι ουσιαστικής σηµασίας και επείγει, επαναλαµβάνει δε την ανησυχία του για το επίπεδο λαθροµετανάστευσης στη Μεσόγειο από τη Λιβύη ή µέσω αυτής. 6. Ότι θεωρεί ότι η πλήρης ένταξη της Λιβύης στη ιαδικασία της Βαρκελώνης είναι επιθυµητή και αποτελεί τον απώτερο στόχο των ουσιαστικών επαφών µε τη Λιβύη, επαναλαµβάνοντας δε ότι η συµµετοχή στη ιαδικασία της Βαρκελώνης εξακολουθεί να προϋποθέτει επίσηµη αίτηση της Λιβύης προς τούτο και την πλήρη αποδοχή του κεκτηµένου της Βαρκελώνης εκ µέρους της και ότι οι δυνατότητες συνεργασίας µε τη Λιβύη θα συνεχίσουν να είναι περιορισµένες µέχρι τη συµµετοχή αυτή. 7. Τα συµπεράσµατά του, της 11ης Οκτωβρίου 2004, και την απόφασή του να ασκήσει πολιτική ουσιαστικών επαφών µε τη Λιβύη και να πραγµατοποιηθεί, µεταξύ άλλων από την Επιτροπή το ταχύτερο δυνατόν τεχνική αποστολή στη Λιβύη, προκειµένου να εξετάσει ρυθµίσεις για την καταπολέµηση της λαθροµετανάστευσης σύµφωνα µε την εντολή καθηκόντων που καταρτίστηκε κατόπιν της εντολής του Συµβουλίου της 16ης Ιουνίου 2003. 8. Ότι το Συµβούλιο της 11ης Οκτωβρίου 2004 κάλεσε τη Λιβύη να ανταποκριθεί θετικά στην προτεινόµενη πολιτική ουσιαστικών επαφών της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η Λιβύη πρέπει να αποδείξει ότι είναι πρόθυµη να επιλύσει τις εκκρεµείς διµερείς υποθέσεις µε κράτη µέλη της ΕΕ, και να συνεργαστεί για ισχυρότερες σχέσεις στο µέλλον, διµερώς και σε πολυµερή πλαίσια. 9. Υπογραµµίζοντας ειδικότερα ότι το Συµβούλιο θα ήθελε να αναβληθεί η απόφαση όσον αφορά τη δίκη των Βουλγάρων νοσηλευτών και του Παλαιστινίου γιατρού ως ενθαρρυντικό µήνυµα. Το Συµβούλιο ελπίζει ότι η δικαστική απόφαση, η οποία αναµένεται για την 15η Νοεµβρίου 2005, θα οδηγήσει στο να αφεθεί γρήγορα ελεύθερο το βουλγαρικό και παλαιστινιακό ιατρικό προσωπικό, πράγµα που εξακολουθεί να παραµένει προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης επαναλαµβάνει τις εκκλήσεις του υπέρ µιας δίκαιης, αµερόληπτης και ανθρωπιστικής λύσης. 10. Χαιρετίζοντας την έκθεση των υπηρεσιών της Επιτροπής όσον αφορά την τεχνική αποστολή στη Λιβύη σχετικά µε τη λαθροµετανάστευση, η οποία πραγµατοποιήθηκε µεταξύ 28ης Νοεµβρίου και 6ης εκεµβρίου 2004. 11. Υπογραµµίζοντας την ανάγκη να υπάρξει εταιρική σχέση της ΕΕ µε τα κράτη και τις περιοχές καταγωγής και διέλευσης καθώς και την ανάγκη, σύµφωνα µε το πρόγραµµα της Χάγης, εντατικοποιηµένης συνεργασίας και δηµιουργίας υποδοµών µε τις χώρες στα νότια σύνορα της ΕΕ καθώς και µε αρκετά σηµαντικά αφρικανικά κράτη καταγωγής και διέλευσης, προκειµένου να µπορούν τα κράτη αυτά να διαχειρίζονται καλύτερα τη µετανάστευση και να παρέχουν κατάλληλη προστασία στους πρόσφυγες. 12. Υπενθυµίζοντας το πρόγραµµα µέτρων για την καταπολέµηση της λαθροµετανάστευσης µέσω των θαλασσίων συνόρων των κρατών µελών της ΕΕ που εγκρίθηκε το Νοέµβριο του 2003 και αναγνωρίζοντας την ευθύνη της ΕΕ για έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και ειδικότερα για την καταβολή προσπαθειών στον ανθρωπιστικό τοµέα µε σκοπό την προσπάθεια πρόληψης της απώλειας ζωών στη Μεσόγειο. 13. Υπενθυµίζοντας τις δυνάµει του ισχύοντος κοινοτικού και διεθνούς δικαίου περί ασύλου και διεθνούς προστασίας υποχρεώσεις των κρατών µελών ιδίως δε την υποχρέωση να διασφαλίζουν πρόσβαση σε αξιοπρεπείς συνθήκες υποδοχής και σε διαδικασίες προσδιορισµού τυχόν δικαιώµατος ασύλου. 8849/05 (Presse 114) 11
ΕΝΕΚΡΙΝΕ ΤΑ ΑΚΟΛΟΥΘΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Το Συµβούλιο : Συµµερίζεται την εκτίµηση της Επιτροπής ότι χρειάζεται συνεκτική και ολοκληρωµένη προσέγγιση όσον αφορά τα θέµατα της µετανάστευσης στη Μεσόγειο, στην οποία να συµπεριλαµβάνεται ο διάλογος και η συνεργασία µε τη Λιβύη, µε άλλους µεσογειακούς εταίρους καθώς και µε τα κυριότερα αφρικανικά κράτη καταγωγής και διέλευσης και η οποία να συνάδει πλήρως µε τους στόχους του στρατηγικού πλαισίου, όπως καθορίστηκε από την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας που αναφέρεται στο πρόγραµµα της Χάγης για την εξωτερική διάσταση του ασύλου και της µετανάστευσης. Υπογραµµίζει ότι η συνεργασία µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών καθοδηγείται από τις αρχές του πλήρους σεβασµού των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, του σεβασµού των αρχών της δηµοκρατίας, του κράτους δικαίου και την επίδειξη, από τις χώρες αυτές, ειλικρινούς δέσµευσης για την εκπλήρωση των δυνάµει της Σύµβασης της Γενεύης για τους Πρόσφυγες ή άλλων σχετικών διεθνών συµβάσεων υποχρεώσεών τους. Καλεί τις αρχές της Λιβύης να επιδείξουν ειλικρινή δέσµευση για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους στο πλαίσιο της Σύµβασης του Οργανισµού Αφρικανικής Ενότητας που διέπει τις ειδικές πτυχές των προσφυγικών προβληµάτων στην Αφρική, η οποία αναγνωρίζει ότι η Σύµβαση της Γενεύης για τους Πρόσφυγες αποτελεί τη βασική πράξη οικουµενικής ισχύος όσον αφορά το καθεστώς των προσφύγων και επιτάσσει αποτελεσµατική συνεργασία µε την Ύπατη Αρµοστεία των Ηνωµένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και το σεβασµό της αρχής της µη επαναπροώθησης. Καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τρόπους παροχής συνδροµής στις αρχές της Λιβύης για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους. Συµφωνεί για την έναρξη διαλόγου ad hoc για θέµατα µετανάστευσης µεταξύ ΕΕ και Λιβύης και τη σταδιακή ανάπτυξη συγκεκριµένης συνεργασίας για τα θέµατα αυτά µε τις αρχές της Λιβύης. Η έκταση και η ανάπτυξη της συνεργασίας αυτής θα εξαρτηθεί από τις δεσµεύσεις της Λιβύης σχετικά µε το άσυλο και τα θεµελιώδη δικαιώµατα, όπως επισηµαίνεται παραπάνω. Καλεί την Επιτροπή να ξεκινήσει το ταχύτερο δυνατό, µε βάση τις προτάσεις που περιλαµβάνονται στο παράρτηµα, διερευνητικές συζητήσεις µε τις αρχές της Λιβύης προκειµένου να προσδιοριστούν πρακτικά µέτρα για την αντιµετώπιση της παράνοµης µετανάστευσης σε τοµείς όπως η κατάρτιση, η ενίσχυση της οικοδόµησης θεσµών, τα θέµατα ασύλου και η προϊούσα ευαισθητοποίηση του κοινού για τους κινδύνους της λαθροµετανάστευσης, και να συζητηθούν οι προϋποθέσεις µιας τέτοιας ενδεχόµενης συνεργασίας. Καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση για τα αποτελέσµατα των εν λόγω διερευνητικών συζητήσεων µε τις αρχές της Λιβύης, προκειµένου το Συµβούλιο να εξετάσει την ανάληψη περαιτέρω δράσεων. Τονίζει ότι όσο η Λιβύη δεν έχει ενταχθεί πλήρως στη ιαδικασία της Βαρκελώνης, η µόνη δυνατή συνεργασία µε τη χώρα αυτή µόνο περιορισµένης εµβέλειας θα είναι, και θα πραγµατοποιείται σε τεχνική βάση ad hoc. Καλεί την Επιτροπή να διευρύνει τη συνεργασία αυτή µε τα κυριότερα κράτη καταγωγής και διέλευσης της αφρικανικής ηπείρου, σε στενή συνεργασία µε τις σχετικές περιφερειακές οργανώσεις µε σκοπό την ανάπτυξη ευρύτερης προσέγγισης όσον αφορά τη διαχείριση της µετανάστευσης στην αφρικανική ήπειρο. 8849/05 (Presse 114) 12
Καλεί τα κράτη µέλη και την Επιτροπή να εφαρµόσουν σύντοµα τα µέτρα που παρατίθενται στο παράρτηµα, καλεί δε τα κράτη µέλη, ιδίως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Οργανισµού για τη ιαχείριση της Επιχειρησιακής Συνεργασίας στα Εξωτερικά Σύνορα των κρατών µελών της ΕΕ (εφεξής αποκαλούµενου «Οργανισµός»), να εντείνουν τη συνεργασία τους για τα εξωτερικά θαλάσσια σύνορα στη Μεσόγειο, καλεί δε τον Οργανισµό να συµπεριλάβει µεταξύ των προτεραιοτήτων του στο πρόγραµµα εργασιών του 2005 και του 2006 συγκεκριµένες επιχειρησιακές δράσεις για το θέµα αυτό. Καλεί την Επιτροπή να υποβάλει εκθέσεις σε τακτά χρονικά διαστήµατα για την πρόοδο στον τοµέα της συνεργασίας µε τα κυριότερα αφρικανικά κράτη καταγωγής και διέλευσης και την εφαρµογή των µέτρων για ενίσχυση της συνεργασίας εντός της ΕΕ. Μέτρα για ενίσχυση της συνεργασίας εντός της ΕΕ Ενίσχυση συστηµατικής επιχειρησιακής συνεργασίας µεταξύ των αντίστοιχων εθνικών υπηρεσιών που είναι αρµόδιες για τα θαλάσσια σύνορα, ειδικότερα µε πρόσκληση των κρατών µελών να παρουσιάσουν συγκεκριµένες επιχειρησιακές δράσεις στη θάλασσα προς ανάληψη στο πλαίσιο του προγράµµατος ARGO και να εξετάσουν τη συµµετοχή τους σε προσεχείς κοινές θαλάσσιες επιχειρήσεις. Καλεί τα κέντρα θαλασσίων συνόρων ad hoc να αναπτύξουν, στα πλαίσια του Οργανισµού και σε κατάλληλο επίπεδο, κοινές επιχειρήσεις στη Μεσόγειο Θάλασσα και να εξετάσουν τη δηµιουργία προσωρινής Ειδικής Οµάδας της ΕΕ στην οποία θα µπορούν να διατίθενται σκάφη και αεροσκάφη των κρατών µελών της ΕΕ. Ταχεία ολοκλήρωση της έκθεσης για την αξιολόγηση των κινδύνων στην Αφρική. Καλεί τα κράτη µέλη να αποστείλουν αξιωµατικούς συνδέσµους µετανάστευσης στη Λιβύη και να εξασφαλίσουν το συντονισµό και την ενίσχυση των δικτύων των αξιωµατικών συνδέσµων µετανάστευσης, συµπεριλαµβανοµένης της ανταλλαγής πληροφοριών και κανόνων εργασίας για εκείνους που είναι εγκατεστηµένοι στη Λιβύη (αεροδρόµιο της Τρίπολης, θαλάσσιοι λιµένες). Ενθάρρυνση της χρήσης του ICONet ως µέσου ανταλλαγής πληροφοριών όσον αφορά τις χώρες, τις µεταναστευτικές οδούς, τα θέµατα πλαστoγραφήσεων, κλπ. Ενίσχυση της ειδικής εκπαίδευσης των υπηρεσιών των εξωτερικών συνόρων, µεταξύ άλλων σχετικά µε ζητήµατα ασύλου (π.χ. τεχνικές ανάκρισης, εργασίες µε αιτούντες που βρίσκονται σε ιδιαίτερα ευαίσθητη θέση, εργασία µέσω διερµηνέων), λαµβανοµένου υπόψη του Ευρωπαϊκού Ταµείου για τους Πρόσφυγες. ιερεύνηση τρόπων συνδροµής προς τις πλέον πληγείσες χώρες από την ξαφνική άφιξη µεταναστών, π.χ. µε την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και την ανταλλαγή διερµηνέων. Προσδιορισµός βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά την απόκτηση ταξιδιωτικών εγγράφων για λαθροµετανάστες και την αποµάκρυνση λαθροµεταναστών. Εκπόνηση έκθεσης του επικεφαλής της αντιπροσωπίας για τα κυριότερα αφρικανικά κράτη καταγωγής. Εξέταση της σκοπιµότητας διοργάνωσης αποστολής στα κράτη καταγωγής νοτίως της Σαχάρας, όπως ο Νίγηρ, προκειµένου να διερευνηθεί η δυνατότητα υποστήριξης των κρατών αυτών στη διαχείριση των µεταναστευτικών τους ροών. 8849/05 (Presse 114) 13
Προτάσεις για διερευνητικές συζητήσεις µε τη Λιβύη Βραχυπρόθεσµα Επειγόντως έναρξη συζητήσεων µε τη Λιβύη σχετικά µε βραχυπρόθεσµες δράσεις για την πρόληψη περαιτέρω θανάτων στη θάλασσα. Θεµατικά προγράµµατα εκπαίδευσης που θα καλύπτουν µεταξύ άλλων βασικά θέµατα σχετικά µε τους εξωτερικούς συνοριακούς ελέγχους, τη λαθροµετανάστευση, το άσυλο και τα ανθρώπινα δικαιώµατα. Ειδικές επισκέψεις σε κράτη µέλη από αρµόδιους λήψης αποφάσεων της Λιβύης καθώς και από κατ' επάγγελµα απασχολούµενους σε θέµατα συνόρων (προτεραιότητα στο προσωπικό/αξιωµατούχους αρµόδιους για τους παράκτιους συνοριακούς ελέγχους) και πραγµατοποίηση σεµιναρίου για τις σχετικές αρχές της Λιβύης κατά το οποίο θα διευκρινιστεί η λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόσκληση στη Λιβύη να συνδεθεί µε συγκεκριµένες επιχειρησιακές πρωτοβουλίες που θα αναληφθούν από κράτη µέλη στο πλαίσιο του προγράµµατος ARGO (2005) και µε προγράµµατα που χρηµατοδοτούνται στο πλαίσιο του προγράµµατος AENEAS 2005. ιεξαγωγή κοινής ανάλυσης των κινδύνων όσον αφορά τη λαθροµετανάστευση προς τη Λιβύη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Προσδιορισµός περιοχής έρευνας και διάσωσης για τη Λιβύη και καθορισµός τεχνικών ρυθµίσεων όσον αφορά σωστικά µέσα σύµφωνα µε την ανάπτυξη του συστήµατος εκκένωσης πλοίων (SOLAS). ιερεύνηση δυνατοτήτων για ενισχυµένη συνεργασία και δηµιουργία υποδοµών σχετικά µε τη διαχείριση της µετανάστευσης και την προστασία των προσφύγων σε συνεργασία µε την Ύπατη Αρµοστεία των Ηνωµένων Εθνών. Παροχή συνδροµής σε όσους αποφασίζουν εθελουσίως να επαναπατριστούν και δεν ζητούν προστασία ή µετά από ανεξάρτητη διαδικασία ασύλου σύµφωνα µε τις διεθνείς προδιαγραφές διαπιστώνεται ότι δεν χρήζουν προστασίας. Μεσοπρόθεσµα Ενίσχυση του νοµικού πλαισίου και προώθηση του διοικητικού συντονισµού (συνοριακοί έλεγχοι, θεωρήσεις, προϋποθέσεις εισόδου, άδειες διαµονής, άσυλο, ασφάλεια των εγγράφων) µε σκοπό τη βελτίωση της διαχείρισης των µεταναστευτικών ροών. Σχέδιο, στο διεθνές αεροδρόµιο της Τρίπολης, για ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων µε σκοπό την πρόληψη της παράνοµης µετανάστευσης, π.χ. βελτίωση της εκπαίδευσης σε θέµατα παραποίησης εγγράφων, τεχνικές ανάκρισης και αναβάθµιση ελέγχων πριν την αναχώρηση κλπ. Καθορισµός συγκεκριµένων επιχειρησιακών ρυθµίσεων για την πρόληψη της οργανωµένης λαθραίας µετανάστευσης δια θαλάσσης, ξηράς και αέρος και της εµπορίας ανθρώπων (εµπνευσµένων από το Πρωτόκολλο του Παλέρµο). ιερεύνηση δυνατοτήτων για συνεργασία στο θέµα της επιστροφής λαθροµεταναστών στη Λιβύη, µε πλήρη σεβασµό των δικαιωµάτων του ανθρώπου και εξασφάλιση της βιωσιµότητας αυτών των επιστροφών. Ενθάρρυνση κοινών επιχειρησιακών σχεδίων Λιβύης και γειτονικών χωρών. 8849/05 (Presse 114) 14
Προτάσεις για την ανάπτυξη διαλόγου και συνεργασίας µε άλλα αφρικανικά κράτη Έναρξη διαλόγου µε τα κυριότερα κράτη καταγωγής µεταναστευτικών ροών και µε τις κυριότερες οδούς διακίνησης που φθάνουν στην ΕΕ µέσω της Λιβύης ή άλλων χωρών του Μαγκρέµπ. ιερεύνηση των δυνατοτήτων ανάπτυξης συνεργασίας µε τα κυριότερα αφρικανικά κράτη καταγωγής και διέλευσης σε διµερές ή πολυµερές πλαίσιο και ενίσχυσης του διαλόγου µεταξύ ΑΕ-ΕΕ. ΙΑΦΟΡΑ Οργανισµός εξωτερικών συνόρων Το Συµβούλιο ενηµερώθηκε από την Επιτροπή σχετικά µε τις τελευταίες εξελίξεις εντός του Οργανισµού, και συγκεκριµένα το διορισµό του διευθυντή του και την έγκριση του εσωτερικού του κανονισµού. Σχέσεις µε τα υτικά Βαλκάνια Το Συµβούλιο ενηµερώθηκε από την Προεδρία σχετικά µε τις τελευταίες εξελίξεις όσον αφορά την καταπολέµηση του οργανωµένου εγκλήµατος στις και από τις χώρες των υτικών Βαλκανίων. * * * Καταπολέµηση του ρατσισµού και της ξενοφοβίας Κατά τη διάρκεια του γεύµατος της 2ας Ιουνίου, οι Υπουργοί εξέτασαν το κείµενο αυτής της απόφασης-πλαισίου, της οποίας η αρχική πρόταση υπεβλήθη από την Επιτροπή στις 29 Νοεµβρίου 2001. Μικτή Επιτροπή Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Franco Frattini, παρουσίασε στο Συµβούλιο τρεις προτάσεις σχετικά µε τη σύσταση του συστήµατος πληροφοριών Σένγκεν δεύτερης γενιάς (SIS II), το οποίο θα αντικαταστήσει το σηµερινό SIS. Το SIS II θα επιτρέψει στα νέα κράτη µέλη να συµµετέχουν πλήρως στο «χώρο χωρίς συνοριακούς ελέγχους» µεταξύ αυτών των κρατών και των άλλων κρατών µελών της ΕΕ. Θα υποστηρίζει επίσης τις προσπάθειες των υπηρεσιών καταστολής να ανταποκριθούν στις µείζονες προκλήσεις που αντιµετωπίζει σήµερα η Ευρωπαϊκή Ένωση στον τοµέα της ασφάλειας, και το νοµικό του πλαίσιο θα εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας στα πρόσωπα των οποίων τα δεδοµένα θα αποθηκεύονται στο σύστηµα. 8849/05 (Presse 114) 15
ΑΛΛΑ ΕΓΚΡΙΘΕΝΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ Καταπολέµηση της εγκληµατικότητας σχετικά µε οχήµατα Το Συµβούλιο εξέδωσε κανονισµό 1 που δίνει στις υπηρεσίες των κρατών µελών, που είναι υπεύθυνες για την έκδοση αδειών κυκλοφορίας οχηµάτων, δυνατότητα πρόσβασης στη βάση δεδοµένων του SIS (Σύστηµα πληροφοριών Σένγκεν), µε σκοπό να βελτιωθεί η καταπολέµηση της εγκληµατικότητας σχετικά µε οχήµατα (14238/04, 14238/04 ADD 1 και 8524/05). Ο κανονισµός αυτός τροποποιεί τις διατάξεις της Σύµβασης Σένγκεν, µε τις οποίες το 1990 δηµιουργήθηκε το SIS, ένα ηλεκτρονικό δίκτυο µεταξύ κρατών µελών που περιλαµβάνει δεδοµένα για απωλεσθέντα και κλαπέντα οχήµατα µε κινητήρα. Ο κανονισµός αυτός αποσκοπεί να συµπληρώσει µια απόφαση που εκδόθηκε από το Συµβούλιο το εκέµβριο του 2004 για την πρόληψη της εγκληµατικότητας σχετικά µε οχήµατα, µε στόχο την εγκαθίδρυση καλύτερης συνεργασίας εντός τη ΕΕ. Σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις που αναφέρονται στην απόφαση του 2004, οι κλοπές ιδιωτικών αυτοκινήτων στην ΕΕ ανέρχονται ετησίως σε 1,2 εκατοµµύρια περίπου, εκ των οποίων 30 έως 40% διαπράττονται από το οργανωµένο έγκληµα, προκαλούν δε ζηµία ύψους τουλάχιστον 15 δισεκατοµµυρίων ευρώ ετησίως. Ευρωπόλ Το Συµβούλιο ενέκρινε : Την ετήσια έκθεση της Ευρωπόλ για το 2004 (7609/05 + COR 1) και Το πρόγραµµα εργασιών της Ευρωπόλ για 2006 (7611/05 + ADD 1). ΚΟΙΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΕΩΝ Υποχρέωση θεώρησης - Μηχανισµός αµοιβαιότητας * Το Συµβούλιο εξέδωσε µε ειδική πλειοψηφία, και αρνητική ψήφο της Πολωνίας και της Τσεχικής ηµοκρατίας, κανονισµό για την τροποποίηση του µηχανισµού που περιλαµβάνεται στον κανονισµό 539/2001, που καθορίζει τον κατάλογο τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης για τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων των κρατών µελών, και του καταλόγου των τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή όσον αφορά το µηχανισµό αµοιβαιότητας (6762/05 και 8985/1/05). Ο µηχανισµός που προβλέπεται από τον κανονισµό 539/2001 αποδείχθηκε ακατάλληλος για την αντιµετώπιση περιπτώσεων µη ύπαρξης αµοιβαιότητας, όταν µια τρίτη χώρα διατηρεί ή καθιερώνει υποχρέωση θεώρησης έναντι των υπηκόων ενός ή περισσοτέρων κρατών µελών, και έπρεπε να προσαρµοσθεί ο υπάρχων µηχανισµός προκειµένου να εξασφαλισθεί η αποτελεσµατικότητά του. Ο κατάλογος των τρίτων χωρών παραµένει ως έχει στον κανονισµό 539/2001. 1 Το Συµβούλιο δέχθηκε τις τρεις τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, από δεύτερη ανάγνωση, στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης. 8849/05 (Presse 114) 16
Αξιολόγηση Σένγκεν των δέκα νέων κρατών µελών, της Ισπανίας και της Ιταλίας Το Συµβούλιο ενέκρινε το ενδεικτικό χρονοδιάγραµµα, τις λεπτοµέρειες οργάνωσης και λειτουργίας, και έναν κατάλογο θεµάτων προς αξιολόγηση στα δέκα νέα κράτη µέλη προτού αρχίσει να λειτουργεί το SIS II, το 2007. Το Συµβούλιο ενέκρινε επίσης τα συµπεράσµατα σχετικά µε τη συνέχεια που θα πρέπει να δοθεί στην αξιολόγηση Σένγκεν της Ισπανίας και της Ιταλίας. ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ υτικά Βαλκάνια - Συµµετοχή στα κοινοτικά προγράµµατα Το Συµβούλιο εξέδωσε τις αποφάσεις για τη σύναψη συµφωνιών-πλαισίου µε την Αλβανία, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, την Κροατία και τη Σερβία και το Μαυροβούνιο, καθώς και ένα πρωτόκολλο µε την Πρώην Γιουγκοσλαβική ηµοκρατία της Μακεδονίας, που θεσπίζουν τις γενικές αρχές της συµµετοχής των χωρών αυτών σε κοινοτικά προγράµµατα (5532/05). 8849/05 (Presse 114) 17