Σύρος, 19 Ιουνίου 2010 Αφαλάτωση Η λύση στη λειψυδρία Ευτυχία Τζέν Τµήµα Αιολικής Ενέργειας ΚΑΠΕ etzen@cres.gr Το πρόβληµα νερού στην Ελλάδα Μείωση βροχοπτώσεων Ακραίες µετεωρολογικές µεταβολές Λειψυδρία Εναλλακτικές Λύσεις Κακή διαχείριση των υδατικών πόρων υπερεκµετάλλευση του υπόγειου και του επιφανειακού υδροφόρου ορίζοντα έλλειψη σχεδίου διαχείρισης Μεταφορά Νερού µε πλοία Επαναχρησιµοποίηση Νερού Λιµνοδεξαµενές/Φράγµατα Σωστή ιαχείριση των υδατικών πόρων κακή υποδοµή (δίκτυα ύδρευσης, αποθήκευσης νερού) τάση για προσωρινές και µη αποτελεσµατικές λύσεις Αφαλάτωση Νερού 1
Ποιες είναι οι κυριότερες εµπορικές τεχνολογίες Αφαλάτωσης; ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΑΦΑΛΑΤΩΣΗΣ Μεµβρανών Θερµικές Ηλεκτροδιάλυση Αντίστροφη Αντίστροφη Όσµωση Πολυβάθµια ή Πολλαπλή Εξάτµιση Πολυβάθµια Εκτόνωση Εξάτµιση µε Επανασυµπίεση Ατµών Τεχνολογία Αντίστροφης Όσµωσης Η τεχνολογία της Αντίστροφης Όσµωσης έχει επικρατήσει µε σηµαντικό µερίδιο στην παγκόσµια αγορά. Κυριότερα Προτερήµατα της τεχνολογίας: υνατότητα αφαλάτωσης θαλασσινού και υφάλµυρου νερού ιαθεσιµότητα και µεγάλη αξιοπιστία µονάδων από µερικά λίτρα σε χιλιάδες κυβικά παραγόµενο νερό υνατότητα παραγωγής πόσιµου νερού Χαµηλές ενεργειακές καταναλώσεις σε σχέση µε άλλες τεχνολογίες αφαλάτωσης Modular και compact κατασκευή / υνατότητα τοποθέτησης σε container/s 2
Υπάρχουν µονάδες αφαλάτωσης στην Ελλάδα; Τοποθεσία Σύρος, Ερµούπολις Σύρος, Κίνι Χίος, Οµηρούπολις Έτος Κατασκευής 2000 2000 2000 υναµικότητα κ.µ./ηµ 2 250 250 600 Νερό Τροφοδοσίας ΥΝ Οι εγκατεστηµένες µονάδες αφαλάτωσης στα Ελληνικά νησιά για δηµόσια χρήση ξεπερνούν σε δυναµικότητατα22.000 κ.µ/ηµ. Πάρος, Νάουσα 1200 ΥΝ Νίσυρος Μανδράκι 300 Ιος, Μυλοπότας 1000 Μύκονος, Κόρφου 3 650 Οία, Θήρα 320 Σύρος, Ερµούπολις 4 500 Σύρος, Κίνι 500 Μύκονος 2000 Σύρος, Ποσειδωνία 2 500 Θήρα, Οία 160 Σίφνος, Καµάρες 500 Ιθάκη, Κιόνι 2003 120 Ιθάκη, εξιά 2003 500 Σχοινούσα 2004 100 Ιθάκη, Σταυρός 2005 200 Τήνος 2005 500 Μύκονος, Ορνός 2008/2009 3 1500 ΥΝ Η πλειονότητα αυτών ακολουθούν τη τεχνολογία της Αντίστροφης Όσµωσης για την αφαλάτωση θαλασσινού νερού Το κόστος λειτουργίας των µονάδων κυµαίνεται από 0.30-2 /κ.µ Οι περισσότερες από τις µονάδες διαθέτουν σύστηµα ανάκτησης ενέργειας :Θαλασσινόνερό ΥΝ:υφάλµυρονερό Πόσο κοστίζει το νερό από την Αντίστροφη Όσµωση; Το κόστος του παραγόµενου νερού από µονάδες Αντίστροφης Όσµωσης εξαρτάται από διάφορες παραµέτρους όπως η ποιότητα του νερού τροφοδοσίας, το µέγεθος της µονάδας, η χρήση συστήµατος ανάκτησης ενέργειας. Ενδεικτικά κυµαίνεται : - από 0.25-0.50 /κ.µ. για την αφαλάτωση υφάλµυρου νερού και -από 0.5 έως 2 /κµ. γιατηναφαλάτωσηθαλασσινού νερού. Το αρχικό κόστος µιας µονάδας Αντίστροφης Όσµωσης θαλασσινού νερού ανέρχεται στα 850-1300 /κµ., ανάλογαµετοµέγεθοςτηςµονάδας. Κόστος µεταφοράς νερού µε πλοίο 5-8 /κ.µ 3
Πόσο κοστίζει το νερό από την Αντίστροφη Όσµωση; Source: Pacific Institute, 2006 Επηρεάζει το περιβάλλον η χρήση µονάδων αφαλάτωσης; Ενέργεια Είσοδος Νερού τροφοδοσίας Προ-Επεξεργασία νερού τροφοδοσίας -Φίλτρανση Μονάδα Αφαλάτωσης Επεξεργασία παραγόµενου νερού Απόρριψη Άλµης -Χηµικά Για τη τεχνολογία της Αντίστροφης Οσµωσης ο περιβαλλοντικές επιπτώσεις περιορίζονται: - στη διάθεση της απορριπτόµενης άλµης, κυρίως όσον αφορά στη συγκέντρωση σε άλας και -στηνέκλυση CO 2 απότηναπαίτησηηλεκτρικήςενέργειαςγιατηλειτουργίατης. 4
Επηρεάζει το περιβάλλον η χρήση µονάδων αφαλάτωσης; Είσοδος Νερού Τροφοδοσίας -Ανοιχτήθάλασσα -Πηγάδιαθαλάσσης Προ-Επεξεργασία νερού τροφοδοσίας -Φίλτρανση -Χηµικά Ενέργεια -Χρήσησυστηµάτωνανάκτησηςενέργειας, αντλίες υψηλής απόδοσης -ΧρήσηΑΠΕ Μονάδα Αφαλάτωσης Θαλασσινού Νερού Επεξεργασία παραγόµενου νερού Απόρριψη Άλµης α) ηανάµιξη β) ηδιάχυση γ) ηαραίωση Επηρεάζει το περιβάλλον η χρήση µονάδων αφαλάτωσης; Μονάδας Ανάκτηση µονάδας Εγκατ. Ισχύς Νερό Τροφοδοσίας CF Εκτ. Συγκ. Άλµης Απόρριψη Αλµης κ.µ/ηµ κ.µ./ ωρα R, % Kw κ.µ/ηµ. ppm TDS* κ.µ/ηµ. 3 0,1 22,0 19,1 4 0,2 13-15 3 27,8 1,16% 48720,0 23,6 3 0,1 23,8 20,5 28 1,2 115,7 88,0 33 1,4 136,7 103,9 41 1,7 24-28 159,2 1,33% 55860,0 117,8 38 1,6 6-20* 150,0 112,5 37 1,5 147,8 110,8 53 2,2 195,5 142,7 149 6,2 495,4 346,8 103 4,3 368,1 265,0 96 4,0 27-30 13-25 ** 342,3 1,39% 58380,0 246,4 126 5,2 433,9 308,1 101 4,2 359,1 258,6 306 12,7 32-34 35-40 ** 925,9 1,49% 62580,0 620,4 *Συγκέντρωση νερού τροφοδοσίας: 42,000 mg/l ** µε σύστηµα ανάκτησης ενέργειας Κατηγορίες µονάδων σύµφωνα µε την δυναµικότητα σε παραγόµενο νερό: Κατηγορία Α: 5 κ.µ/ηµέρα Κατηγορία B: 30-50 κ.µ/ηµέρα Κατηγορία Γ: 100-150 κ.µ/ηµέρα Κατηγορία : 300 κ.µ/ηµέρα 5
Μπορώ να συνδυάσω την αφαλάτωση µε τεχνολογίες ΑΠΕ; Ο συνδυασµός των δύο τεχνολογιών είναι τεχνικά εφικτός. Οικυριότεροισυνδυασµοίαφορούνστηχρήση: Ηλιακής, Αιολικής ενέργειας µε τη τεχνολογία της Αντίστροφης Όσµωσης Ηλιακής ενέργειας µε τη θερµική µέθοδο της Πολυβάθµιας Εξάτµισης Γεωθερµία µε τη θερµική µέθοδο της Πολυβάθµιας Εξάτµισης Περίπου 135 εφαρµογές έχουν καταγραφεί παγκοσµίως για την αφαλάτωση θαλασσινού και υφάλµυρου νερού. Οι περισσότερες από αυτές είναι µικρού µεγέθους και αφορούν αυτόνοµα συστήµατα. Ο επικρατέστερος συνδυασµός αφορά στη τεχνολογία της Αντίστροφης Όσµωσης µε φωτοβολταικά ή/και αιολική ενέργεια (ανεµογεννήτρια). Μονάδες Αφαλάτωσης µε ΑΠΕ Σύµη 10-12 κ.µ/ώραμεα 800 kw Α/Γ Κανάρια Νησιά 0,8 κ.µ/ώραα/ο 15 kw Α/Γ Μήλος 150 κ.µ. ώραα/ο 850 kw Α/Γ Aqaba, Ιορδανία 13,4 κ.µ. ώραα/ο 16,8 kwp Φ/Β 6
Πουµπορώναβρωπληροφορίες? Το έργο ProDes ξεκίνησε το 2008 µε κύριο στόχο την ενηµέρωση και διάδοση της τεχνολογίαςαφαλάτωσηςµεαπε. Εξετάστηκαν θέµατα όπως: - Τεχνολογικές Εξελίξεις του συνδυασµού των τεχνολογίων, Αφαλάτωση µε ΑΠΕ - Εξέλιξη της αγοράς/εµπόδια/προοπτικές - Νοµοθετικό Πλαίσιο και Χρηµατοδότηση Στο πλαίσιο του εκπονήθηκαν σεµινάρια σε προπτυχιακούς, µεταπτυχιακούς φοιτητές και σε επαγγελµατίες. www.prodes-project.org www.cres.gr Συµπεράσµατα Η τεχνολογία της συµβατικής αφαλάτωσης ή σε συνδυασµό µε ΑΠΕ (αυτόνοµα µικρά συστήµατα ή µεγάλες µονάδες συνδεδεµένες στο δίκτυο) για την παραγωγή πόσιµου νερού αποτελεί ίσως τη µοναδικήλύσηστηναντιµετώπισητηςλειψυδρίας. Η λύση της παραγωγής νερού δεν θα πρέπει να επιφέρει την απρόσκοπτη παραγωγή και αλόγιστη διάθεσηκαιχρήσηνερού. Για τη σωστή αντιµέτωπιση του προβλήµατος της λειψυδρίας η παραγωγή νερού από µονάδες αφαλάτωσηςθαπρέπεινασυνδυαστείµε: µέτραεξοικονόµησηςκαισωστήςδιαχείρισηςτωνυδατικώνπόρων, µεθόδους επαναχρησιµοποίησης του νερού και µε την ανάπτυξηδιαχρονικώνπολιτικώνόσοναφοράστηνπροστασίακαιστηδιάθεσητωνυδάτων. 7
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας 8