ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΙΚΤΥΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ-Β ΚΥΚΛΟΣ»

HTML
DOWNLOAD

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΙΚΤΥΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ-Β ΚΥΚΛΟΣ»"

Νικόστρατος Τρικούπης
9 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΙΚΤΥΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ-Β ΚΥΚΛΟΣ» ΕΡΓΟ «ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΥΝΑΜΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΙΟΞΕΙ ΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ» ΕΜΠΟ ΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ CCS ρ. Ν. Κούκουζας Φ. Ζιώγου Αθήνα, Ιούλιος 2008

ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ» ΕΜΠΟ ΙΑ

2 Κύρια εµπόδια: ιεθνής αποδοχή Νοµικό πλαίσιο Μέθοδοι αποθήκευσης Ασφάλεια γεωλογικής αποθήκευσης Ενεργειακό πέναλτυ Οικονοµική ανταγωνιστικότητα/αγορά για τις CCS Ανάπτυξη υποδοµής Ενηµέρωση/εκπαίδευση του ευρύτερου κοινού Επιµόρφωση

πέναλτυ Οικονοµική ανταγωνιστικότητα/αγορά για τις CCS

3 ιεθνής αποδοχή Έχει επιτευχθεί σηµαντική πρόοδος Αποδοχή των CCS ωσ µέσο αντιµετώπισης της κλιµατικής αλλαγής από το Πρωτόκολλο του Κιότο Αποδοχή της τροποποίησης στη Σύµβαση του Λονδίνου για να επιτραπεί η αποθήκευση Γεωλογικοί σχηµατισµοί κάτω από την υδάτινη στήλη Κύρια περιεκτικότητα CO2

της τροποποίησης στη Σύµβαση του Λονδίνου για να επιτραπεί η αποθήκευση

4 ιεθνής αποδοχή Κύριο θέµα που εκκρεµεί αποτελεί η έγκριση των είναι η CCS ως έργα CDM Αναγκαία η εφαρµογή των CCS σε αναπτυσσόµενες χώρες ως έργα CDM Καµία πρόοδος προς το παρόν στην αποδοχή των CCS ως έργα CDM

εφαρµογή των CCS σε αναπτυσσόµενες χώρες ως έργα CDM

5 Νοµοθετικό πλαίσιο Αναγκαιότητα για καθιέρωση νοµοθετικού πλαισίου άµεσα Πώς θα επιλυθούν τα θέµατα της ευθύνης σε µακροπρόθεσµο χρονικό ορίζοντα? Αναγκαιότητα για διεθνής απόφαση? Πώς θα αναπτυχθεί το νοµοθετικό πλαίσιο στις αναπτυσσόµενες χώρες? Απαιτούνται παγκόσµια πρότυπα και κατά πόσο είναι εφικτό?

6 Mέθοδοι αποθήκευσης CO2

7 Mέθοδοι αποθήκευσης CO2 Τα κοιτάσµατα πετρελαίου και αερίου έχουν διατηρήσει υδρογονάνθρακες για εκατοµµύρια έτη ιαθεσιµότητα των δεδοµένων ανάκτησης Περιορισµένα έργα CO2-EOR παρά τις υψηλές τιµές πετρελαίου Υφάλµυροι υδροφορείς µεγάλο δυναµικό αποθήκευσης Λίγα δεδοµένα για την γεωλογική τους δοµή Απαιτούνται Ερευνητικά προγράµµατα για την λεπτοµερέστερη διερεύνηση τους οκιµές έγχυσης για εκτίµησης της καταλληλότηττας τους ως σχηµατισµοί αποθήκευσης Κοιτάσµατα λιθάνθρακα Ανάγκη για πιλοτικά και επιδεικτικά έργα (RECOPOL) µε στόχο την επιβεβαίωση της µεθόδου

γεωλογική τους δοµή Απαιτούνται Ερευνητικά προγράµµατα για την λεπτοµερέστερη διερεύνηση τους οκιµές έγχυσης για εκτίµησης της

8 Ασφάλεια γεωλογικής αποθήκευσης Τα στατιστικά στοιχεία της βιοµηχανίας αποδεικνύουν ότι θα υπάρχουν διαφυγόµενες εκποµπές σε ένα έργο CCS από τους αγωγούς µεταφοράς και τις εγκαταστάσεις έγχυσης αλλά: Πολύ χαµηλών επιπέδων και µη συνεχείς (ανά πολύ µεγάλα χρονικά διαστήµατα) Μόνο περιβαλλοντικές συνέπειες σε τοπικό επίπεδο

αγωγούς µεταφοράς και τις εγκαταστάσεις έγχυσης αλλά: Πολύ χαµηλών επιπέδων και

9 Ασφάλεια γεωλογικής αποθήκευσης Για να επιτευχθούν µηδενικές διαρροές απαίτηση για: Λεπτοµερή χαρακτηρισµό του χώρου αποθήκευσης Προσοµοίωση του ταµιευτήρα Εκτίµηση κινδύνων Πρόγραµµα παρακολούθησης Πρόγραµµα αποκατάστασης διαρροών

του χώρου αποθήκευσης Προσοµοίωση του ταµιευτήρα Εκτίµηση

10 IPCC Special Report on CCS (2005) Παρατηρήσεις από φυσικά αποθέµατα, έργα CCS και µοντέλα δείχνουν ότι το ποσοστό που παραµένει αποθηκευµένο σε γεωλογικούς σχηµατισµούς επιλεγµένους και διαχειριζόµενους σωστά είναι πολύ πιθανόν να υπερβαίνει το 99% για 100 έτη και is πιθανόν το 99% για 1,000 έτη. Για χώρους γεωλογικής αποθήκευσης που έχουν επιλεχθεί, σχεδιαστεί και διαχειριστεί σωστά η µεγαλύτερη ποσότητα αποθηκευµένου CO2 θα ακινητοποιηθεί σταδιακά µέσω των διαφόρων µηχανισµών παγίδευσης για πάνω από εκατ. έτη. Η ασφάλεια της αποθήκευσης θα αυξάνεται µε το πέρασµα των χρόνων. Οι τοπικοί κίνδυνοι σχετικά µε την υγεία και ασφάλεια σε τοπικό επίπεδο από πιθανές διαρροές αγωγών CO2 θα είναι παρόµοιες ή µικρότερες αυτών από αγωγούς µεταφοράς υδρογονανθράκων

Για χώρους γεωλογικής αποθήκευσης που έχουν επιλεχθεί, σχεδιαστεί και διαχειριστεί σωστά η µεγαλύτερη ποσότητα αποθηκευµένου CO2 θα ακινητοποιηθεί σταδιακά µέσω των διαφόρων µηχανισµών

11 IPCC Guidelines for GHG Inventories , Vol 2 Energy, Chp 5 - CO2 Transport, Injection and Geological Storage Μεθοδολογία Χαρακτηρισµός χώρου και πιθανών οδών διαρροής Εκτίµηση κινδύνου διαρροής προσοµοίωση / µοντελοποίηση Σχέδιο παρακολούθησης Αναφορά εγχυόµενο CO2 και εκποµπές από τον χώρο αποθήκευσης Για χώρους που έχουν επιλεχθεί και λειτουργούν κατάλληλα υποστηρίζονται µηδενικές διαρροές εκτός εάν τα δεδοµένα της παρακολούθησης δείχνουν κάτι άλλο

Σχέδιο παρακολούθησης Αναφορά εγχυόµενο CO2 και εκποµπές από τον χώρο αποθήκευσης Για χώρους που έχουν επιλεχθεί

12 Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης / Σχέδιο παρακολούθησης IPCC Guidelines for GHG Συνεχείς µετρήσεις του εγχυόµενου CO2 Παρακολούθηση των εκποµπών έγχυσης Περιοδική παρακολούθηση της κατανοµής CO2 Παρακολούθηση της ροής CO2 στην επιφάνεια Παρακολούθηση µετά την έγχυση σε σχέση µε την προσοµοίωση, µπορεί να µειωθεί η περιοδικότητα τους ή να τερµατιστούν εάν το CO2 σταθεροποιηθεί όπως προβλέπεται από την κατανοµή του σε µακροπρόθεσµο χρονικό ορίζοντα Τεχνολογίες παρακολούθησης Annex 1 Υπόγειες τεχνολογίες µεγάλου βάθους Υπόγειες τεχνολογίες µικρού βάθους Τεχνολογίες σχετικά µε την επιφάνεια και τα ύδατα

προσοµοίωση, µπορεί να µειωθεί η περιοδικότητα τους ή να τερµατιστούν εάν το CO2 σταθεροποιηθεί όπως προβλέπεται από την κατανοµή του σε µακροπρόθεσµο

13 Χαρακτηρισµός χώρου και µοντελοποίηση

14 Παρακολούθηση

15 Εµπειρία από προγράµµατα παρακολούθησης εν υπάρχει απόδειξη για διαρροή από τα έργα εµπορικής κλίµακας Weyburn (3 έτη), Sleipner (10 έτη) Η διάρκεια παρακολούθησης είναι µικρή <25 έτη εν µπορεί να ποσοτικοποιηθεί η διαρροή ούτε να καθοριστεί ο ρυθµός διαρροής µέχρι τώρα

(10 έτη) Η διάρκεια παρακολούθησης είναι µικρή <25 έτη εν µπορεί να

16 Κόστος - UK κόστος ηλεκτροπαραγωγής I.e. CCS = % increase coe

17 Efficiency Increase & CCS Combined

18 Mηχανισµοί αγοράς για CCS Οι σηµερινές υψηλές τιµές πετρελαίου και αερίου θα έχουν ως αποτέλεσµα την έναρξη κάποιων έργων έγχυσης CO2 Χαµηλό κόστος αποθήκευσης - Sleipner, In-Salah, Snohvit Οικονοµικά κίνητρα µέσω αύξησης παραγωγής υδρογονανθράκων - Weyburn, K-12B Νορβηγία Κίνητρα µέσω φόρων οδηγούν στην έναρξη έργων CCS

αποθήκευσης - Sleipner, In-Salah, Snohvit Οικονοµικά κίνητρα µέσω αύξησης

19 Mηχανισµοί αγοράς για CCS Ανάγκη για δηµιουργία αγοράς CO2 σε µακροπρόθεσµο χρονικό ορίζοντα Σύστηµα εµπορίας εκποµπών - Ανεπαρκής ωριµότητα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο - Οι παρούσες συναλλαγές αδυνατούν να χρηµατοδοτήσουν έργα CCS ( 3.3/t CO2, 27/01/07) - Οι παρούσες διακυµάνσεις δεν µπορούν να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις σε µακροπρόθεσµο χρονικό ορίζοντα, 3-24 /t CO2 Αναγκαιότητα για µείωση του κόστους CCS - Μείωση κόστους της τάξης του 20-40% µπορεί να επιτευχθεί µέσω της επανάληψης Αναγκαία η κυβερνητική χρηµατοδότηση για έργα σε άµεσο χρονικό ορίζοντα Σε µακροπρόθεσµο χρονικό ορίζοντα θα πρέπει να καθιερωθεί σταθερή αγορά άνθρακα - Ανάπτυξη υποδοµής παροχής / αποθήκευσης CO2

3/t CO2, 27/01/07) - Οι παρούσες διακυµάνσεις δεν µπορούν να ενθαρρύνουν τις επενδύσεις σε µακροπρόθεσµο χρονικό ορίζοντα, 3-24 /t CO2 Αναγκαιότητα για µείωση του

20 Ανάπτυξη υποδοµής Μεγάλο σύστηµα αγωγών 150,000 km Μεγάλο κόστος 120 Billion Ποιος θα χρηµατοδοτήσει την ανάπτυξη υποδοµής? Πώς θα αναπτυχθεί? Μεµονωµένα ή κατά συντονισµένο τρόπο? ικαιώµατα πρόσβασης?

την ανάπτυξη υποδοµής? Πώς θα αναπτυχθεί?

21 Μέχρι τώρα Τα αποτελέσµατα από την παρακολούθηση αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχει διαρροή CO2 από τους ταµιευτήρες Μόνο 10 έτη εµπειρία Έρευνα σχετικά µε τις επιδράσεις δείχνουν ότι θα είναι σε τοπικό επίπεδο µε περιορισµένες συνέπειες στα οικοσυστήµατα

22 Κοινωνική ενηµέρωση και αποδοχή Το ευρύ κοινό ενηµερώνεται όλο και περισσότερο για το φαινόµενο της κλιµατικής αλλαγής Mεγάλη προσοχή από τα µέσα µαζικής ενηµέρωσης Περιορισµένη η γνώση και ενηµέρωση του κοινο θ για τις τεχνολογίες CCS Μεγάλη η επίδραση των ΜΚΟ στην κονή γνώµη Γενικά οι ΜΚΟ στην Ευρώπη και Αµερική είναι υπέρ των CCS Ανάγκη για µεγαλύτερη ενηµέρωση του κοινού ώστα να διασφαλιστεί η κοινωνική αποδοχή εφαρµογής των έργων CCS σε εµπορική κλίµακα

23 Κοινωνική ενηµέρωση και αποδοχή Αναγκαία η έναρξη προγράµµατος κοινωνικής ενηµέρωσης Έχουν αρχίσει σε κάποια κράτη Αυστραλία, Ευρώπη (CATO programme, Καναδά και ΗΠΑ Ανάγκη για περισσότερα επιδεικτικά έργα για αύξηση της εµπιστοσύνης του κοινού Η αντίδραση του κοινού σε τοπικό επίπεδο αποτελεί κρίσιµο ζήτηµα Πχ. Η τοπική αντίδραση ανέτρεψε την εγκατάσταση ανεµογεννητριών σε πολλά Ευρωπαικά κράτη παρά τη θετική στάση υπέρ των ΑΠΕ

24 Συµπεράσµατα Το δυναµικό των τεχνολογιών CCS ως µέσο αντιµετώπισης της κλιµατικής αλλαγής αναγνωρίζεται σε παγκόσµιο επίπεδο αλλά είναι επείγουσα η ανάληψη δράσης για εφαρµογή Οι τεχνολογίες CCS πρέπει να αναγνωριστούν ως έργα CDM άµεσα Επιτακτική η ανάγκη για αύξηση της κοινωνικής αποδοχής µέσω αξιόπιστης πληροφόρησης Αναγκαία τέλος η ανάπτυξη ισχυρής τεχνογνωσίας µέσω εντατικών δραστηριοτήτων Ε&Α και υλοποίησης έργων CCS

Σχετικά έγγραφα

Προοπτικές CCS στην Ελλάδα

Προοπτικές CCS στην Ελλάδα ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΙΚΤΥΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ-Β ΚΥΚΛΟΣ» ΕΡΓΟ «ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΥΝΑΜΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΙΟΞΕΙ ΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ»