Χριστίνα Κουντούρη Δικηγόρος Αθηνών Υποψήφια Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών Επικεφαλής συνδυασμού «Σύγχρονη Δικηγορία στην Πράξη» 1. Θεωρείτε ότι η ασφαλιστική επιβάρυνση των συναδέλφων που απασχολούνται με μπλοκάκι σε δικηγορικό γραφείο ή σε δικηγορική εταιρία πρέπει να επιμερίζεται κατά το 1/3 στους ίδιους και κατά τα 2/3 στον εργοδότη ή όχι; Όταν ψηφίστηκε ο Ασφαλιστικός Νόμος οι απασχολούμενοι ελεύθεροι επαγγελματίες με μπλοκάκι σε έναν ή δύο εργοδότες, άρα και οι δικηγόροι, έμειναν με τη βεβαιότητα ότι είχε ικανοποιηθεί ένα πάγιο και δίκαιο αίτημα τους, αυτό της εξίσωσής τους από ασφαλιστική άποψη με τους εμμίσθους δικηγόρους. Εν συνεχεία όμως η στάση του Υπουργείου Εργασίας άλλαξε και εξαιρέθηκαν οι δικηγορικές εταιρίες από την υποχρέωση τους να καταβάλουν τα 2/3 των ασφαλιστικών εισφορών των δικηγόρων συνεργατών τους. Είναι αρχή μου και με βάση αυτή πορεύομαι ότι δεν πρέπει να υπάρχουν διακρίσεις μεταξύ των πολιτών σε κάθε κοινωνία πόσο μάλλον όταν ασχολούνται επαγγελματικά με το ίδιο αντικείμενο, είναι σαφές ότι θεσμικά ο ΔΣΑ οφείλει να διεκδικεί την ισονομία μεταξύ των μελών του και την απασχόληση με βάση τις αρχές της ίσης μεταχείρισης. 2. Πιστεύετε ότι πρέπει να καταργηθεί η υποχρεωτική ασφάλιση των ασκουμένων δικηγόρων στο πρώην Ταμείο Προνοίας (νυν ΕΦΚΑ); Ενώ ο νομοθέτης αρχικά όρισε τον προαιρετικό χαρακτήρα της ασφάλισης των ασκουμένων δικηγόρων στο Ταμείο Προνοίας, εν συνεχεία το 2011 επέβαλλε τον υποχρεωτικό χαρακτήρα της ασφάλισής τους στο εν λόγω Ταμείο. Ο νομοθέτης 1
προέβη σε αυτή την μεταστροφή παραγνωρίζοντας την ιδιόμορφη επαγγελματική τους θέση ότι δηλαδή τελούν άσκηση-μαθητεία. Ακόμα, καθίσταται μεν υποχρεωτική η ασφάλισή τους στον κλάδο προνοίας χωρίς να υπάρχει ταυτόχρονα μέριμνα για τυχόν απαλλαγή τους από την υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών, λόγω της κατά τα ανωτέρω ιδιόμορφης θέσης τους, ούτε για κόστος ασφάλισης χαμηλότερο κατά πολύ από αυτό των υπολοίπων δικηγόρων, ούτε για υποχρέωση καταβολής μέρους των ασφαλιστικών τους εισφορών από τους δικηγόρους ή στους φορείς στους οποίους τελείται η άσκηση. Συνεπώς, η θέση των ασκουμένων δικηγόρων, οι οποίοι είναι κατά τεκμήριο οικονομικά αδύναμοι, είναι άνιση ως προς το υπάρχον ασφαλιστικό καθεστώς και ειδικότερα ως προς τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες αυτοί μπορούν να τύχουν παροχών υγείας και πρόνοιας από το Ταμείο Προνοίας, σε σχέση με τους εν ενεργεία δικηγόρους. Για τους λόγους αυτούς προτείνουμε την επαναφορά του προαιρετικού χαρακτήρα της ασφάλισης των ασκουμένων δικηγόρων στο Ταμείο Προνοίας. Περαιτέρω θεωρώ και διεκδικώ οι τελειόφοιτοι και ασκούμενοι δικηγόροι να αμείβονται βάσει σύμβασης μαθητείας ώστε να μην εξαφανίζεται η μηνιαία αμοιβή τους. 3. Δοθέντος ότι το προσωπικό του Συλλόγου θεωρείται πλεονάζον, προτίθεστε να αξιοποιήσετε σημαντικό μέρος αυτού εκτός του κτιρίου του Συλλόγου, στην εξυπηρέτηση και παροχή βοήθειας στους συναδέλφους στα μεγάλα δικαστήρια της Αθήνας και παράλληλα να διευρύνετε τις ηλεκτρονικά παρεχόμενες υπηρεσίες του Συλλόγου; Είναι γεγονός ότι η έλλειψη δικαστικών υπαλλήλων, την οποία επικαλούνται και οι Προϊστάμενοι όλων των Δικαστηρίων, είναι η βασική αιτία της καθημερινής μας ταλαιπωρίας (ουρές στα πιστοποιητικά, στη ροή της μήνυσης κλπ.). Σημειωτέον ότι με παρέμβαση μας παρά τις αντιδράσεις στον Εισαγγελέα εκτέλεσης ποινών και στη ροή των μηνύσεων τοποθετήθηκε από την Εισαγγελία β υπάλληλος ώστε τουλάχιστον να υπάρχει ουρά για δικηγόρους μόνο. Επίσης η ίδια ταλαιπωρία διαπιστώνεται στις διοικητικές υπηρεσίες των πρώην Ταμείων Νομικών και Προνοίας λόγω κυρίως του ελάχιστου αριθμό των διοικητικών υπαλλήλων που εξυπηρετούν καθημερινά, εκτός Πέμπτης, τους συναδέλφους. Είναι γεγονός ότι η Διοίκηση, τα συναρμόδια δηλαδή Υπουργεία, οφείλει να επιλύσει όλα αυτά τα ζητήματα με την πρόσληψη ικανού αριθμού υπαλλήλων καθώς και με τη διάθεση επαρκών κονδυλίων 2
για την βελτίωση των κτιριακών υποδομών. Γνώμη της παράταξής μας είναι ότι ο ΔΣΑ μπορεί και πρέπει μέχρι την επίλυση του θέματος από τους αρμόδιους φορείς να παράσχει βοήθεια όπου μπορεί (πχ στην εκκαθάριση των α μοιβών από το legal aid). Βεβαίως αυτό προσωρινά διότι δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε τις δαπάνες άλλων φορέων. Αναφορικά με τις ηλεκτρονικές παρεχόμενες υπηρεσίες διορθώθηκαν τα προβλήματα για την ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων που μπαίνει σε λειτουργία και η ένσταση του ΔΣΑ βρίσκεται στην επέκταση αυτών των παροχών. Πάντως αποφασιστικό βήμα στα παραπάνω θα είναι η εφαρμογή του ήδη εκπονηθέντος από μένα ως Γεν. Γραμματέα Οργανογράμματος, το οποίο το απερχόμενο ΔΣ δεν κατόρθωσε να το ψηφίσει παρότι εισήχθη σε 7 συνεδρίες διότι είναι προφανές μέσω αυτού και μόνο η διοικητική συγκρότηση του ΔΣΑ είναι εφικτή ώστε να ανταποκρίνονται καλύτερα στις απαιτήσεις των καιρών και των συναδέλφων. 4. Θεωρείτε ότι οι υπηρεσίες του Δ.Σ.Α. ανταποκρίνονται στις ανάγκες των συναδέλφων; Πιστεύετε ότι οι υπάλληλοι του Δ.Σ.Α. πρέπει εφεξής να προσλαμβάνονται με κριτήρια ΑΣΕΠ; Πρέπει να αυξηθούν οι ώρες λειτουργίας της βιβλιοθήκης και των υπολοίπων υπηρεσιών των Δ.Σ.Α.; Οι υπάλληλοι του Δ.Σ.Α. καταβάλουν αναμφίβολα κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες των συναδέλφων. Ωστόσο, οι υπηρεσίες του Δ.Σ.Α. δεν λειτουργούν βάσει οργανογράμματος, αλλά με όρους δημοσίου τομέα χωρίς ταυτόχρονα να τίθενται οικονομικοί ή άλλοι στόχοι οι οποίοι μέχρι τη λήξη κάθε διαχειριστικής περιόδου πρέπει να επιτυγχάνονται. Τρανό παράδειγμα, στο οποίο αποτυπώνεται η λειτουργία των υπηρεσιών του Συλλόγου μας, με όρους που δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των δικηγόρων είναι αυτό της βιβλιοθήκης. Αντί να λειτουργεί καθημερινά με συνεχές ωράριο προκειμένου να εξυπηρετούνται όλοι οι συνάδελφοι, παραμένει κλειστή καθημερινά τις μεσημεριανές ώρες, τα απογεύματα της Παρασκευής, τα απογεύματα του Ιουλίου και του Αυγούστου, ενώ το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου παραμένει εντελώς κλειστή. Παράλληλα, δεν κατέστη κατορθωτό όλα αυτά τα χρόνια να μετακινηθούν 2 υπάλληλοι από άλλες υπηρεσίες στο νευραλγικό πόστο της βιβλιοθήκης. Και όλα αυτά όταν οι συνάδελφοι εργάζονται 10 και 12 ώρες καθημερινά. Για αυτό το λόγο ο Δ.Σ.Α. οφείλει άμεσα να εφαρμόσει οργανόγραμμα 3
όπου θα προβλέπεται η κινητικότητα του προσωπικού ώστε να εξυπηρετούνται τα μέλη του Συλλόγου. Επίσης, οι υπάλληλοι που θα προσλάβει η νέα διοίκηση οφείλουν να έχουν ειδική κατάρτιση και να επιλέγονται χωρίς εξαιρέσεις με ανοιχτή διαγωνιστική διαδικασία. Διαφάνεια σε όλα είναι το σύνθημά μας. 5. Συμφωνείτε με τη μείωση της ασφαλιστικής δαπάνης των νέων συναδέλφων, ως κίνητρο παραμονής στο επάγγελμα αρχικά και οικονομικής αυτονομίας στο μέλλον με την ταυτόχρονη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών στα υψηλά εισοδήματα ώστε το νέο σύστημα επιβολής εισφορών να είναι προοδευτικό και δίκαιο για όλους; Από τα στατιστικά στοιχεία του Δ.Σ.Α. προκύπτει ότι τα επτά τελευταία έτη ολοένα και αυξάνεται το ποσοστό των δικηγόρων που δεν έχει καθόλου ή ελάχιστες παραστάσεις στα δικαστήρια κατά τη διάρκεια ενός έτους. Το γεγονός αυτό επιτάθηκε ραγδαία μετά την ψήφιση του ασφαλιστικού νόμου, ο οποίος οδήγησε μεγάλο αριθμό συναδέλφων, κυρίως νέων, στην έξοδο από το επάγγελμα. Το επιχείρημα που υποστηρίζεται ότι δηλαδή οι νέοι δικηγόροι καταβάλλουν λιγότερες εισφορές σε σχέση με το παρελθόν είναι εν μέρει σωστό όμως αφενός μεν μετά τη λήξη της 4ετούς μεταβατικής περιόδου οι εισφορές τους θα επανέλθουν σε υψηλά επίπεδα, αφετέρου δε δεν είναι δυνατόν ο δικηγόρος να εργάζεται με όραμα να αποκτήσει εισόδημα 10.000 ευρώ το χρόνο προκειμένου να μην υφίσταται αυξημένη ασφαλιστική επιβάρυνση. Επομένως ο ισχύων ασφαλιστικός νόμος δεν παρέχει καμία ελπίδα βελτίωσης αλλά και καμία αισιοδοξία για το επαγγελματικό μέλλον των νέων συναδέλφων. Επειδή δεν μπορώ να παραγνωρίσω το γεγονός ότι οι συνάδελφοι που δηλώνουν υψηλά εισοδήματα συντηρούν μεγάλα δικηγορικά γραφεία ή εταιρίες, και ήδη η ασφαλιστική εισφορά είναι πολύ μεγάλη με αποτέλεσμα να μειώνουν τον αριθμό ή τις αμοιβές των συνεργατών άρα και πάλι θίγονται οι νέοι συνάδελφοι, έχω την άποψη ότι πρέπει να μειωθεί η ασφαλιστική υποχρέωση των νέων δικηγόρων που πασχίζουν να εισέλθουν και να καθιερωθούν στον ανταγωνιστικό δικηγορικό στίβο, χωρίς να επιβληθεί προοδευτική αύξηση της ασφαλιστικής επιβάρυνσης άλλων συναδέλφων. 6. Θεωρείτε ότι πρέπει να υπάρξουν εναλλακτικές μορφές άσκησης πχ άσκηση στα δικαστήρια και αν ναι τι σκοπεύετε να πράξετε γι αυτό; 4
Το πρόγραμμα άσκησης στα δικαστήρια που εισήχθη το 2011 με πρωτοβουλία της ΕΑΝΔΑ και εκσυγχρονίστηκε στα πλαίσια του Νέου Κώδικα Δικηγόρων προέβλεπε την τοποθέτηση Ασκουμένων Δικηγόρων σε Γραμματείες Δικαστηρίων και Εισαγγελιών, ενώ μετά από απόφαση των οργάνων διοίκησης οι Ασκούμενοι Δικηγόροι μπορούσαν ομοίως να διατίθενται σε Δικαστή, Κτηματολογικό Δικαστή, Εισαγγελέα ή Ειρηνοδίκη, προκειμένου να τους επικουρούν στα καθήκοντά τους. Δυστυχώς όμως, το πρόγραμμα διακόπηκε κατά τις αρχές του έτους 2015, δοθέντος ότι δεν προέκυψε χρηματοδότηση του μέσω του τρέχοντος προγράμματος ΕΣΠΑ. Κύριο μέλημα της νέας διοίκησης του ΔΣΑ θα πρέπει να είναι η επαναλειτουργία του εν λόγω προγράμματος μέσω διεκδίκησης κονδυλίων από τα Υπουργεία Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων - Οικονομίας και Ανάπτυξης (αρμόδιο για θέματα ΕΣΠΑ). 5