1. Ασφαλιστικά θέµατα µισθωτών µονοσυνταξιούχων διπλωµατούχων µηχανικών

Transcript

1 ΣΤΕΒ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ Γ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 48Β & ΜΑΡΝΗ ( ΚΤΙΡΙΟ ΕΚΑ) Τ.Κ ΑΘΗΝΑ ΜΕΛΟΣ Ε.Κ.Α. - Ο.Ι.Υ.Ε. Προς τον Πρόεδρο του ΤΕΕ κ. Ι. Αλαβάνο ΑΘΗΝΑ 29/9/2005 Αριθ. Πρωτ Αξιότιµε κ. Πρόεδρε, Με την παρούσα ο Σύλλογος Τεχνικών Επιστηµόνων Βιοµηχανίας (ΣΤΕΒ) επιθυµεί να θέσει υπόψη σας δύο καίρια και λίαν επίκαιρα ζητήµατα που από καιρό απασχολούν και προβληµατίζουν τους διπλωµατούχους µηχανικούς που εργάζονται ως µισθωτοί στον ιδιωτικό και τον ευρύτερο δηµόσιο τοµέα µε σχέση εξαρτηµένης εργασίας και συµβάσεις ιδιωτικού δικαίου (ορισµένου ή αορίστου χρόνου), και παράλληλα να ζητήσει την υποστήριξή σας και τη συνεργασία του ΤΕΕ για την κατά το δυνατόν άµεση επίλυσή τους. 1. Ασφαλιστικά θέµατα µισθωτών µονοσυνταξιούχων διπλωµατούχων µηχανικών Το πλέον επίκαιρο ζήτηµα τις τρέχουσες ηµέρες είναι το ασφαλιστικό των διπλωµατούχων µηχανικών και η άµεσα συνδεδεµένη µε αυτό αναδιάρθρωση του ΤΣΜΕ Ε. Το θέµα είναι φυσικά µείζον για το σύνολο των διπλωµατούχων µηχανικών, σας παραθέτουµε όµως παρακάτω ορισµένα σηµεία που αφορούν κατ εξοχήν τους µισθωτούς µονοσυνταξιούχους διπλωµατούχους µηχανικούς (παλαιούς και νέους ασφαλισµένους που ασφαλίζονται µόνον στο ΤΣΜΕ Ε), τους οποίους ο ΣΤΕΒ εκπροσωπεί σε σηµαντικό βαθµό. Με την ισχύουσα κατάσταση και τα σηµερινά δεδοµένα, προκύπτει καταρχήν το εξής παράδοξο: Οι εν λόγω συνάδελφοι, συνταξιοδοτούµενοι σήµερα, λαµβάνουν συνολική µηνιαία σύνταξη της τάξεως των 1300 Ευρώ, οι δε λοιποί εργαζόµενοι στον ίδιο χώρο (που, εν γένει, ασφαλίζονται στο ΙΚΑ) και µε ουσιαστικά παρόµοιες κρατήσεις (εισφορές εργαζοµένων) λαµβάνουν (από το ΙΚΑ) σηµαντικά υψηλότερες συντάξεις τάξεως πλέον των 2000 Ευρώ µηνιαίως. Στους προαναφερθέντες «λοιπούς εργαζοµένους του ιδίου χώρου» συµπεριλαµβάνονται και συνάδελφοι διπλωµατούχοι µηχανικοί οι οποίοι έχουν επιλέξει να µην είναι µέλη του ΤΕΕ και ασφαλίζονται στο ΙΚΑ!!

2 Σχετικά επισηµαίνεται ότι η τρέχουσα «βάση υπολογισµού» της σύνταξης παλαιών ασφαλισµένων (κύριας και ΕΛΠΠ) του ΤΣΜΕ Ε είναι απαράδεκτα χαµηλή (έως και εξωπραγµατική), δεδοµένου ότι κυµαίνεται στο ήµισυ περίπου των εθνικά ελάχιστων βασικών µισθών που προβλέπονται από τις ισχύουσες ΣΣΕ για τους µισθωτούς διπλωµατούχους µηχανικούς µε προϋπηρεσία άνω των 30 ετών, και σε επίπεδα που είναι σηµαντικά χαµηλότερα και από τον αρχικό ακόµη ελάχιστο βασικό µισθό διπλωµατούχου µηχανικού χωρίς καθόλου προϋπηρεσία. Επίσης µε την ισχύουσα κατάσταση, µισθωτοί και ελεύθεροι επαγγελµατίες (παλαιοί και νέοι ασφαλισµένοι) µε τις ίδιες κρατήσεις (εισφορές εργαζοµένων) δικαιούνται ουσιαστικά την ίδια σύνταξη, γεγονός το οποίο σηµαίνει ότι οι όποιες επιπλέον εργοδοτικές εισφορές στην περίπτωση των µισθωτών ουδόλως αξιοποιούνται / ανταποδίδονται προς όφελος των ασφαλισµένων. Αυτό είναι και µια από τις αιτίες για το προαναφερθέν χάσµα που προκύπτει σε επιχειρήσεις µεταξύ ασφαλισµένων στο ΤΣΜΕ Ε και ασφαλισµένων στο ΙΚΑ. Είναι σαφές ότι η παρούσα κατάσταση στο ασφαλιστικό δεν µπορεί να συνεχιστεί επί µακρόν για τους παρακάτω λόγους: Υφίσταται µια ιδιαίτερα άνιση συνταξιοδοτική / ασφαλιστική µεταχείριση των συγκεκριµένων µισθωτών διπλωµατούχων µηχανικών έναντι των υπολοίπων εργαζοµένων στον ίδιο χώρο εργασίας που ασφαλίζονται σε άλλους φορείς (π.χ. ΙΚΑ). Σηµειώνεται ότι, επί του παρόντος, οι µισθωτοί διπλωµατούχοι µηχανικοί ιδιωτικού δικαίου επιβαρύνονται επιπρόσθετα µε (καθόλου αµελητέες) κρατήσεις στο ΙΚΑ υπέρ του προνοιακού λογαριασµού «παροχής σε χρήµα». Πρωτίστως οι εν λόγω διπλωµατούχοι µηχανικοί, µεταξύ του συνόλου των µονοσυνταξιούχων του ΤΣΜΕ Ε, βρίσκονται σε ιδιαίτερα δυσµενή θέση ως προς τη δυνατότητα απόκτησης (ιδιωτικά) πρόσθετης ασφαλιστικής κάλυψης, δεδοµένου ότι οι µηνιαίες βασικές αποδοχές τους προσδιορίζονται (κατ ελάχιστον) σε εθνικό επίπεδο από κλαδικές / οµοιο-επαγγελµατικές ΣΣΕ σε µέτρια µισθολογικά επίπεδα, ενώ παράλληλα δεν απολαµβάνουν (ως µισθωτοί) ουδεµία φορολογική ελάφρυνση του τύπου συντελεστή φορολογητέου εισοδήµατος Σε αντίθεση µε τους ελεύθερους επαγγελµατίες µονοσυνταξιούχους του ΤΣΜΕ Ε, οι µισθωτοί συνάδελφοι µε τη συµπλήρωση 35 ετών εργασίας οδηγούνται κατά κανόνα σε υποχρεωτική συνταξιοδότηση από τους εργοδότες, χωρίς παράλληλα να έχουν, µετά από µια µακρά καριέρα ως µισθωτοί σε συγκεκριµένες επιχειρήσεις / βιοµηχανίες, ουσιαστικές ευκαιρίες και επιλογές να συνεχίσουν την επαγγελµατική τους δραστηριότητα ως ελεύθεροι επαγγελµατίες Με τις πρόσφατες γοργές εξελίξεις στην προετοιµασία Σ/Ν για την αναδιάρθρωση των κλάδων του ΤΣΜΕ Ε, ο ΣΤΕΒ καλεί το ΤΕΕ να λάβει υπόψη τη σηµαντική µερίδα συναδέλφων διπλωµατούχων µηχανικών (παλαιών και νέων ασφαλισµένων) που είναι ταυτόχρονα µισθωτοί και µονοσυνταξιούχοι.

3 Χωρίς φυσικά να θίγονται οι άλλες µεγάλες κατηγορίες συναδέλφων διπλωµατούχων µηχανικών (είτε πρόκειται για ελεύθερους επαγγελµατίες, είτε για διπλοσυνταξιούχους µισθωτούς), πιστεύουµε ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στον προσδιορισµό των εισφορών και, αντίστοιχα, των προβλεποµένων συντάξεων και λοιπών παροχών του ΤΣΜΕ Ε προς τους ασφαλισµένους του Ταµείου, και να διασφαλίζεται µια ελάχιστη ανταποδοτικότητα των συνολικών εισφορών που καταβάλλονται. Συγκεκριµένα: εν µπορεί πλέον οι εργοδοτικές εισφορές που καταβάλλονται στην περίπτωση των µισθωτών ασφαλισµένων να συνεχίσουν να µην έχουν καµία ανταποδοτικότητα. Θα πρέπει, για παράδειγµα να αντανακλώνται οι συνολικές εισφορές (εργαζοµένων και εργοδοτικές) στον προσδιορισµό της βάσης υπολογισµού της σύνταξης, και να σταµατήσει το παράδοξο φαινόµενο όπου το εύρωστο ΤΣΜΕ Ε χορηγεί κατά πολύ χαµηλότερες συντάξεις απ ό,τι το ΙΚΑ σε συναδέλφους που ουσιαστικά τελούν υπό το ίδιο ασφαλιστικό καθεστώς µε το ΙΚΑ Αντίστοιχα, δεν µπορεί να χορηγούνται οι ίδιες συντάξεις σε µισθωτούς και ελεύθερους επαγγελµατίες, όταν οι προτεινόµενες στο Σ/Ν συνολικές εισφορές (εργαζοµένων και εργοδοτικές) είναι για τους µισθωτούς τριπλάσιες ή και οκταπλάσιες (!!!) από αυτές των ελεύθερων επαγγελµατιών Προτείνεται: o είτε η χρήση ενιαίας βάσης υπολογισµού (χωρίς τριπλάσια και οκταπλάσια για τους µισθωτούς) για τον προσδιορισµό κοινών συνολικών εισφορών για όλους τους διπλωµατούχους µηχανικούς, και αντίστοιχα η χρήση ενιαίου ασφαλιστέου µισθού για τον προσδιορισµό κοινών παροχών του Ταµείου o είτε η χρήση διαφορετικών βάσεων υπολογισµού εισφορών για διαφορετικές κατηγορίες διπλωµατούχων µηχανικών, µε την παράλληλη όµως εξασφάλιση ότι οι διαφορές αυτές θα αντανακλώνται αναλογικά και στον προσδιορισµό των παροχών κάθε κατηγορίας o σε κάθε περίπτωση, η σχέση εισφορών παροχών δεν µπορεί να είναι δυσµενέστερη από αυτήν του ΙΚΑ. Στην περίπτωση µάλιστα, που η ειδική προσαύξηση εξαιρεθεί από εργοδοτικές εισφορές (για τους µισθωτούς), αυτό θα πρέπει να λαµβάνεται υπόψη στη σύγκριση της σχέσης εισφορών παροχών µε το ΙΚΑ o είναι επιτακτικό να διατηρηθούν τα ανώτατα όρια συνταξιοδότησης σε ηλικία 65 ετών

4 2. Επαγγελµατικά δικαιώµατα διπλωµατούχων µηχανικών στη µισθωτή εργασία Η έννοια των επαγγελµατικών δικαιωµάτων των συναδέλφων µισθωτών διπλωµατούχων µηχανικών που εργάζονται µε συµβάσεις εξαρτηµένης εργασίας στον ιδιωτικό και τον ευρύτερο δηµόσιο τοµέα, και ειδικότερα στις ελληνικές βιοµηχανίες και συναφείς επιχειρήσεις απαξιώνεται συνεχώς, δεδοµένου ότι η άδεια ασκήσεως επαγγέλµατος του ΤΕΕ είναι απαιτητή µόνον αχνά µέσα από τις διατάξεις του Π / που προβλέπει ότι «πάντες οι µηχανικοί, προκειµένου να ασκήσουν το επάγγελµα του µηχανικού στην Ελλάδα, αποτελούν υποχρεωτικώς Μέλη του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδος», αφήνοντας ανοιχτή σε πάσης φύσεως ερµηνείες την ουσιαστική σηµασία της άσκησης του επαγγέλµατος του διπλωµατούχου µηχανικού στη βιοµηχανία και τις επιχειρήσεις. Αυτά καθ αυτά δε τα επαγγελµατικά δικαιώµατα (και υποχρεώσεις) που απορρέουν από την άδεια ασκήσεως επαγγέλµατος του διπλωµατούχου µηχανικού, όπως προσδιορίζονται από το ν. 6422/34, καλύπτουν κατεξοχήν τους (ελεύθερους) επαγγελµατίες µελετητές, εργολήπτες κλπ., οι οποίοι ασκούν την επαγγελµατική τους δραστηριότητα µε άµεση ευθύνη έναντι δηµόσιας αρχής. Ουδόλως όµως κατοχυρώνεται η άσκηση του επαγγέλµατος υπό καθεστώς εξαρτηµένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου σε επιχειρήσεις. Εδώ παρατηρούνται τα εξής: Η τεχνική ευθύνη φέρεται να τεκµηριώνεται µόνον έναντι του εργοδότη, γεγονός που υποστηρίζεται και από νοµικά επιχειρήµατα / νοµολογία, π.χ. περί µη αναγνώρισης ευθύνης της πλειοψηφίας των µισθωτών διπλωµατούχων µηχανικών έναντι νόµου ή δηµόσιας αρχής, εκτός ίσως από ορισµένες περιπτώσεις σοβαρών τεχνικών αστοχιών όπου βέβαια «αναζητείται ο φέρων την ευθύνη!!!) Η άσκηση του επαγγέλµατος διέπεται από άλλες διατάξεις / ρυθµίσεις (π.χ. υγιεινής & ασφάλειας, ασφάλειας πτήσεων, προστασίας του περιβάλλοντος), ελληνικές ή κυρίως ευρωπαϊκές, οι οποίες δεν προσδίδουν καµία ουσιαστική σηµασία στην άδεια άσκησης επαγγέλµατος του διπλωµατούχου µηχανικού Στην πράξη λοιπόν, η άδεια άσκησης επαγγέλµατος που χορηγεί το ΤΕΕ καταλήγει στη µισθωτή εργασία (ειδικά ιδιωτικού δικαίου) να έχει µόνον τυπική σηµασία κατά την πρόσληψη (και αυτό µόνον στις µειούµενες περιπτώσεις που απαιτείται), ενώ ολοένα και περισσότερο αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια των εργοδοτών η ανάθεση καθηκόντων διπλωµατούχου µηχανικού να γίνεται σε υπαλλήλους που δεν διαθέτουν άδεια άσκησης επαγγέλµατος. Το ΤΕΕ βέβαια έχει επανειληµµένα παρέµβει σε ΕΚΟ, ΟΤΑ κλπ., ζητώντας αποκατάσταση συναδέλφων διπλωµατούχων µηχανικών σε παρόµοιες περιπτώσεις. Ανάλογη υποστήριξη, όµως, στον ιδιωτικό και ευρύτερο δηµόσιο τοµέα δεν παρατηρείται συχνά., δεδοµένης και της σχετικής έλλειψης νοµικής κατοχύρωσης της άσκησης του επαγγέλµατος µε σχέση εξαρτηµένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου.

5 Είναι πρόδηλο, και πιστεύουµε ότι συµµερίζεστε την άποψή µας αυτή, ότι για την εν λόγω σηµαντική µερίδα διπλωµατούχων µηχανικών που αποτελεί και ένα καθόλου αµελητέο ποσοστό των µελών του ΤΕΕ, όπως και για κάθε άλλη επαγγελµατική οµάδα, η συµµετοχή σε ένα όργανο της εµβέλειας του ΤΕΕ θα πρέπει να προσφέρει επαγγελµατική κατοχύρωση και να συνοδεύεται από τα ανάλογα οφέλη. Ως εκ τούτου, θα εκτιµούσαµε την υποστήριξή σας και τη λήψη των απαιτούµενων µέτρων από πλευράς ΤΕΕ (και, εφόσον κρίνεται σκόπιµο, την ανάπτυξη διαλόγου και συνεργασίας µεταξύ των αρµοδίων οργάνων του ΤΕΕ και των λοιπών εµπλεκοµένων φορέων συλλόγων) για: τη νοµική κατοχύρωση των επαγγελµατικών δικαιωµάτων των συναδέλφων µισθωτών διπλωµατούχων µηχανικών ιδιωτικού δικαίου την αποκατάσταση από τη συνεχώς διογκούµενη απαξίωση του επαγγέλµατος του διπλωµατούχου µηχανικού στις επιχειρήσεις της χώρας Συνοψίζοντας, σηµειώνουµε ότι η συγκεκριµένη κατηγορία συναδέλφων µισθωτών διπλωµατούχων µηχανικών ιδιωτικού δικαίου, αφενός αντιµετωπίζει µια επικίνδυνα διογκούµενη απαξίωση της άδειας άσκησης επαγγέλµατος στο χώρο εργασίας τους, αφετέρου δε η απόκτηση και διατήρηση της άδειας αυτής από το ΤΕΕ συνοδεύεται και από ένα µεγάλο συνταξιοδοτικό τίµηµα σε βάρος τους. Για προφανείς λόγους, λοιπόν, πιστεύουµε ότι το ΤΕΕ έχει χρέος να αντιµετωπίσει αποτελεσµατικά και άµεσα τα προαναφερόµενα προβλήµατα, άλλως κινδυνεύει να κατηγορηθεί για µειονοτική αντιµετώπιση της εν λόγω κατηγορίας συναδέλφων. Είναι αυτονόητο ότι ο ΣΤΕΒ προτίθεται να σταθεί αρωγός στις προσπάθειες του ΤΕΕ για την οµαλή και δίκαιη επίλυση των παραπάνω προβληµάτων. Στη διάθεσή σας για περαιτέρω συνεργασία. Με τιµή, Για το Σ του ΣΤΕΒ Ο Πρόεδρος Η Γεν. Γραµµατέας Γεώργιος Συµεωνίδης Ρουµπίνη Μαρίνη