ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. 7 ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ / 7 th ATHENS AVANT- GARDE FILM FESTIVAL 17-27 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013



Σχετικά έγγραφα
ΤΟ ΟΝΕΙΡΟ ΚΑΙ ΤΟ Σ ΑΓΑΠΑΩ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. 7 ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ / 7 th ATHENS AVANT- GARDE FILM FESTIVAL ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. 7 ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ / 7 th ATHENS AVANT- GARDE FILM FESTIVAL ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 SOME LIKE IT SHORT

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ. 7 ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ / 7 th ATHENS AVANT- GARDE FILM FESTIVAL ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013

Από όλα τα παραμύθια που μου έλεγε ο πατέρας μου τα βράδια πριν κοιμηθώ, ένα μου άρεσε πιο πολύ. Ο Σεβάχ ο θαλασσινός. Επτά ταξίδια είχε κάνει ο

«Ο Αϊούλαχλης και ο αετός»

Η τέχνη της συνέντευξης Martes, 26 de Noviembre de :56 - Actualizado Lunes, 17 de Agosto de :06

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ. 7 ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ / 7 th ATHENS AVANT- GARDE FILM FESTIVAL ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 ΤΟ ΑΛΛΟ 80

ALBUM ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ 2010 ΦΥΣΑΕΙ

Ο εγωιστής γίγαντας. Μεταγραφή : Γλυμίτσα Ευθυμία. Διδασκαλείο Δημοτικής Εκπαίδευσης. «Αλέξανδρος Δελμούζος»

το θύμα, ο θύτης και ο θεατής Σοφία Ζαχομήτρου Μαθήτρια της Ε2 Τάξης

Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου, Αυτοβιογραφία

ΜΠΑ Μ! Μ Π Α Μ! Στη φωτογραφία μάς είχαν δείξει καλύτερη βάρκα. Αστραφτερή και καινούρια, με χώρο για όλους.

Κάποια μέρα, όπως όλοι παντρεύονται, έτσι παντρεύτηκε και ο Σοτός. Σον ρωτάει η γυναίκα του:

Εικόνες: Eύα Καραντινού

Η Μόνα, η μικρή χελώνα, μετακόμισε σε ένα καινούριο σπίτι κοντά στη λίμνη του μεγάλου δάσους.

«Πώς να ξέρει κανείς πού στέκει; Με αγγίζεις στο παρελθόν, σε νιώθω στο παρόν» Μυρσίνη-Νεφέλη Κ. Παπαδάκου «Νερό. Εγώ»

Ο νονός μου είναι ο καλύτερος συγγραφέας τρελών ιστοριών του κόσμου.

Τράντα Βασιλική Β εξάμηνο Ειδικής Αγωγής

Ι ΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ: Τι κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου;

Εργασία Οδύσσειας: θέμα 2 ο «Γράφω το ημερολόγιο του κεντρικού ήρωα ή κάποιου άλλου προσώπου» Το ημερολόγιο της Πηνελόπης

ΠΑΡΑΜΥΘΙ #14. «Ο μικρός βλάκας» (Τραγάκι Ζακύνθου - Επτάνησα) Διαγωνισμός παραδοσιακού παραμυθιού ebooks4greeks.gr

λέω, λες... /πάω, πας...

Ξέρεις ένα μικρό χω ριου δάκι μπροστά

μετάφραση: Μαργαρίτα Ζαχαριάδου

Εκμυστηρεύσεις. Πετρίδης Σωτήρης.

Αγγελική Δαρλάση. Το παλιόπαιδο. Εικονογράφηση Ίρις Σαμαρτζή

Επιμέλεια έκδοσης: Καρακώττα Τάνια. 3 ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Έτος έκδοσης: 2017 ISBN:

Κάτι μου λέει πως αυτή η ιστορία δε θα έχει καλό

ΙΑ ΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ

Και ο μπαμπάς έκανε μία γκριμάτσα κι εγώ έβαλα τα γέλια. Πήγα να πλύνω το στόμα μου, έπλυνα το δόντι μου, το έβαλα στην τσέπη μου και κατέβηκα να φάω.

Συνέντευξη από τη. ηµοσιογράφοι. κα Τατιάνα Στεφανίδου. Είµαι πολλά χρόνια δηµοσιογράφος, από το 1992.

Δύο ιστορίες που ρωτάνε

Ευχαριστώ Ολόψυχα για την Δύναμη, την Γνώση, την Αφθονία, την Έμπνευση και την Αγάπη...

ΕΚ ΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ Α.Ε.

Πώς γράφεις αυτές τις φράσεις;

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ:

Ο Μπούκλας παίζει και μουσική όταν στην πράσινη σημαία γί νει κλικ. αίξε ήχο _ χρι τέλους περίμενε για _ χρόνους. περίμενε για δευτερόλεπτα.

1 00:00:08,504 --> 00:00:11,501 <i>το σχολείο της Τσιάπας παρουσιάζει:</i> 2 00:00:14,259 --> 00:00:17,546 <b>"ποιοί είναι οι Ζαπατίστας;"</b>

Κατερίνα Δεσποτοπούλου: Έφη Τριγκίδου:

Οι παραστατικές τέχνες στον δημόσιο χώρο

ΧΑΡΤΙΝΗ ΑΓΚΑΛΙΑ ΟΜΑΔΑ Β. Ερώτηση 1 α

κι η τιμωρία των κατηγορουμένων. Βέβαια, αν δεν έχεις πάρει καθόλου βάρος, αυτό θα σημαίνει ότι ο κατηγορούμενος

Down. Πηγή: kosmos/item/ down- syndrome- pos- eipa- ston- gio- mou- pos- exei- syndromo- down

Σκοπός του παιχνιδιού. Περιεχόμενα

Σχολή Ι.Μ.Παναγιωτόπουλου Το κορίτσι με τα πορτοκάλια Του Γιοστέιν Γκάαρντερ Λογοτεχνικό ανάγνωσμα Χριστουγέννων

Λογοτεχνικό Εξωσχολικό Ανάγνωσμα. Εργασία Χριστίνας Λιγνού Α 1

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ. Εργασία για το σπίτι. Απαντούν μαθητές του Α1 Γυμνασίου Προσοτσάνης

Μπεχτσή Μαρία του Κωνσταντίνου, 11 ετών

Ελάτε να ζήσουμε τα Χριστούγεννα όπως πραγματικά έγιναν όπως τα γιορτάζει η εκκλησία μας όπως τα νιώθουν τα μικρά παιδιά

ΛΕΟΝΑΡΝΤ ΚΟΕΝ. Στίχοι τραγουδιών του. Δεν υπάρχει γιατρειά για την αγάπη (Ain t no cure for love)

Η ζωή είναι αλλού. < <Ηλέκτρα>> Το διαδίκτυο είναι γλυκό. Προκαλεί όμως εθισμό. Γι αυτό πρέπει τα παιδιά. Να το χρησιμοποιούν σωστά

Τα λουλούδια που δεν είχαν όνομα ''ΜΥΘΟΣ''

Modern Greek Beginners

«Ο ξεχωριστός κόσμος των διδύμων», η Εύη Σταθάτου μιλά στο Mothersblog, για το πρώτο της συγγραφικό εγχείρημα!

17.Β. ΜΙΚΡΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΟΤΟ 4 - ΧΑΤΖΗΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΑΡΙΑ

Τα παιδιά της Πρωτοβουλίας και η Δώρα Νιώπα γράφουν ένα παραμύθι - αντίδωρο

ασκάλες: Ριάνα Θεοδούλου Αγάθη Θεοδούλου

«Η απίστευτη αποκάλυψη του Σεμπάστιαν Μοντεφιόρε»

ΜΕΡΟΣ Ι. Τυμπανιστής:

Κρατς! Κρουτς! Αχ! Ουχ!

Τοπαλίδης Ιπποκράτης, 13 ετών

Το ημερολόγιό μου Πηνελόπη

Η ΕΣΤΙΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ. Αφηγητής = Η φωνή Ποιος Μιλά; Εστιαστής = Τα μάτια Ποιος βλέπει;

Μαριέττα Κόντου ΦΤΟΥ ΞΕΛΥΠΗ. Εικόνες: Στάθης Πετρόπουλος

Τι όμορφη μέρα ξημέρωσε και σήμερα. Ως συνήθως εγώ ξύπνησα πιο νωρίς από όλους και πήγα δίπλα στην κυρία Σταυρούλα που κοιμόταν. Την ακούμπησα ελαφρά

Κατανόηση προφορικού λόγου

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ

LET S DO IT BETTER improving quality of education for adults among various social groups

ΤΡΑΚΑΡΑΜΕ! ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΙΤΛΟ ΚΑΙ ΖΩΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ. Β ο Δημοτικό Σχολείο Ευόσμου

ΦΙΟΝΤΟΡΙΚΟ: Ήρθαμε τόσο μακριά γιατί εδώ έχει δουλειά. (αναστενάζουν, με βαριά καρδιά).

«Ο Ντίνο Ελεφαντίνο και η παρέα του»

Πρόλογος. Καλή τύχη! Carl-Johan Forssén Ehrlin

Μάνος Κοντολέων : «Ζω γράφοντας και γράφω ζώντας» Πέμπτη, 23 Μάρτιος :11

Τα παραμύθια της τάξης μας!

Ο Τοτός και ο Μπόμπος εξετάζονται από το δάσκαλό τους. Ο Μπόμπος βγαίνει από την αίθουσα και λέει στον Τοτό:

GENERAL GUIDE ΣΤΕΛΛΑ GENERAL GUIDE EUROPEAN FILMS FOR INNOVATIVE AUDIENCE DEVELOPMENT

ΤΟ ΓΙΟΡΝΑΝΙ ΜΕ ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΓΑΡΟΥΦΑΛΛΑ

ΕΡΓΑΣΙΕΣ. Α ομάδα. Αφού επιλέξεις τρία από τα παραπάνω αποσπάσματα που σε άγγιξαν περισσότερο, να καταγράψεις τις δικές σου σκέψεις.

ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ Π Ι Σ Τ Ο Π Ο Ι Η Σ Η Ε Π Α Ρ Κ Ε Ι Α Σ Τ Η Σ ΕΛΛΗΝΟΜΑΘΕΙΑΣ Κ Α Τ Α Ν Ο Η Σ Η Π Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Ο Υ Λ Ο Γ Ο Υ ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΙΡΑ

Ο Τόμπυ και οι Μέλισσες

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

( η άσκηση μπορεί να πραγματοποιηθεί σε μία ομάδα 3-6 ατόμων σε 4 το πολύ ομάδες )

M-Team. Εξερευνώντας την ακοή

2016 Εκδόσεις Vakxikon.gr & Κατερίνα Λουκίδου

Αυήγηση της Οσρανίας Καλύβα στην Ειρήνη Κατσαρού

Γλωσσικές πράξεις στη διαγλώσσα των μαθητών της Ελληνικής ως Γ2

Ο γιος του ψαρά. κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη, δώστου κλότσο να γυρίσει παραμύθι ν' αρχινήσει...

ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΑΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ ΚΟΥΒΕΝΤΙΑΣΑΜΕ ΚΑΙ ΝΙΩΣΑΜΕ.. ΠΟΣΟ ΠΟΛΥΤΙΜΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ Ο ΕΝΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ!

Κείμενα Κατανόησης Γραπτού Λόγου

Έρωτας στην Κασπία θάλασσα

ΜΙΚΡΕΣ ΚΑΛΗΝΥΧΤΕΣ. Η Τρίτη μάγισσα. Τα δύο αδέρφια και το φεγγάρι

ΘΕΑΤΡΙΚΟ 2 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΟΥΖΙΝΑ

Η ιστορία του Φερδινάνδου Συγγραφέας: Μούνρω Λιφ. Μετάφραση: Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου

Χαμπάρι ο Γιαννάκης. Η μάνα χαμηλώνει το στερεοφωνικό... Ο Γιαννάκης επιτέλους, γυρίζει! Βλέπει τη μάνα... θυμώνει... της βάζει τις φωνές...

Σε μια μικρή παραθαλάσσια πόλη

Μουσικά όργανα. Κουδουνίστρα. Υλικά κατασκευής: Περιγραφή κατασκευής: Λίγα λόγια γι αυτό:

17.Α.ΜΕΓΑΛΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΤΟΤΟ 1 - ΧΑΤΖΗΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΑΡΙΑ

Η ΆΝΝΑ ΚΑΙ Ο ΑΛΈΞΗΣ ΕΝΆΝΤΙΑ ΣΤΟΥΣ ΠΑΡΑΧΑΡΆΚΤΕΣ

Μαμά, γιατί ο Φώτης δε θέλει να του πιάσω το χέρι; Θα σου εξηγήσω, Φωτεινή. Πότε; Αργότερα, όταν μείνουμε μόνες μας. Να πάμε με τον Φώτη στο δωμάτιό

Transcript:

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 7 ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ / 7 th ATHENS AVANT- GARDE FILM FESTIVAL 17-27 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΠΕΔΡΟ ΚΟΣΤΑ Στην φάμπρικα του Πέδρο «Θα ήθελα να έχω ένα σύστημα που να με προσγειώνει. Ένα σύστημα όπου οι άνθρωποι να μην αποκαλούνται καλλιτέχνες. Ο Χοκς, ο Φορντ, ο Τουρνέ δεν ήταν καλλιτέχνες. Έκαναν τη δουλειά τους [ ]. Ξέρω πως ακούγεται άσχημα, αλλά θα ήθελα να έχω μια φάμπρικα με κομμουνιστικές σχέσεις. Ένα μέρος που να μπορείς να φτιάχνεις παπούτσια, γλυκά και ταινίες». Πέδρο Κόστα Τι έχει μεγαλύτερη σημασία σε μια δημιουργική διαδρομή; Ο προορισμός της ή η απόσταση που έχει διανύσει ο καλλιτέχνης μέχρι να φτάσει σε αυτόν; Στην περίπτωση του Πέδρο Κόστα, πάντως, και τα δύο έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Το 7 ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Ταινιοθήκης της Ελλάδος πραγματοποιεί αναδρομικό αφιέρωμα σε έναν από τους πιο πολυσυζητημένους auteurs των τελευταίων χρόνων, τον Πορτογάλο Πέδρο Κόστα, ο οποίος και θα μας τιμήσει με την παρουσία του. Το αφιέρωμα πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Ταινιοθήκη της Πορτογαλίας (Cinemateca Portuguesa). Θα προβληθεί σχεδόν η πλήρης φιλμογραφία του πενηντατρετράχρονου σκηνοθέτη (του «Σάμιουελ Μπέκετ του κινηματογράφου» κατά τον έγκριτο κριτικό της Guardian Πίτερ Μπράντσο), με πέντε (5) μεγάλου μήκους ταινίες μυθοπλασίας, (2) δύο ντοκιμαντέρ και τέσσερις (4) μικρού μήκους ταινίες. Εκτός από τον Πέδρο Κόστα, στην Αθήνα θα παρευρεθεί ως επίσημος προσκεκλημένος του Φεστιβάλ και ο Ζοζέ Μανουέλ Κόστα (Jose Manuel Costa), Αναπληρωτής Διευθυντής της Ταινιοθήκης της Πορτογαλίας, για να παρουσιάσει στο κοινό τον σκηνοθέτη. Ο Κόστα ξεκίνησε την καριέρα του στο τέλος της δεκαετίας του 80, με την ορμή και τον ενθουσιασμό ενός σινεφίλ δημιουργού. Οι τρεις πρώτες του δουλειές (Blood, 1989, Casa de Lava, 1994 και Bones, 1997) φέρουν τους απόηχους του Μπρεσόν, του Αντονιόνι, του Όζου, του Χοκς, του Φορντ, του Γκοντάρ, και όλων των 1

ταινιών που ρουφούσε με μανία στην εφηβεία του, λίγο πριν αποφασίσει να ασχοληθεί και ο ίδιος με το σινεμά, εγκαταλείποντας τις σπουδές του στην Ιστορία ένα πεδίο που, σύμφωνα με ομολογία του, εξακολουθεί να του ασκεί ιδιαίτερη γοητεία. Τα ανθρώπινα πορτραίτα στις πρώτες αυτές ταινίες του, ελλειπτικά στην αφήγησή τους και με μια σκοτεινή και ταυτόχρονα αφοπλιστική πλαστικότητα στην αισθητική τους, πατούν γερά στην κινηματογραφική παράδοση, δημιουργώντας, ωστόσο, έναν δικό τους φιλμικό κόσμο. Με το Bones ο Κόστα μπαίνει στο χάρτη των πολλά υποσχόμενων ευρωπαίων δημιουργών, του λείπει όμως η πρόκληση, το κίνητρο που θα τον ωθήσει να κάνει το επόμενο βήμα. Το μεγαλύτερό πρόβλημά του, και αυτό που τον έχει κουράσει περισσότερο, είναι η σύμβαση μιας «κανονικής» κινηματογραφικής παραγωγής, μιας και, όπως έχει πει ο ίδιος, «έβλεπα μόνο το 20% αυτών που έπρεπε να δω, γιατί η προσοχή μου αποσπούνταν από το συνεργείο ή δεν ξέρω κι εγώ τι. Τα μέσα δεν εξυπηρετούσαν το σκοπό. Σκέφτηκα, λοιπόν, πως έπρεπε να κάνω τα πράγματα με έναν διαφορετικό τρόπο, πως ο κανονικός τρόπος γυρίσματος μια ταινίας ήταν εντελώς λάθος». Στην επόμενη ταινία του δεν υπήρχε ούτε συνεργείο, ούτε φώτα, ούτε κανενός άλλου είδους περισπασμοί. Με μοναδικό του εξοπλισμό μια μικρή ψηφιακή κάμερα και μερικά ρεφλεκτέρ πέρασε έναν ολόκληρο χρόνο κινηματογραφώντας την ηρωινομανή Βάντα στο δωματιό της στο Fontainhas, μια παραγκούπολη μεταναστών στα περίχωρα της Λισαβόνας που ήταν το σκηνικό του και στο Bones. Το In Vanda s Room (2000) είναι το απόσταγμα 130 συνολικά ωρών κινηματογραφημένου υλικού, ένα πεισματικά ανένταχτο υβρίδιο πειραματικού φιλμ και ντοκιμαντέρ, ένας «μετα κινηματογράφος» σταθερών ημιφωτισμένων μονοπλάνων, αποσπασματικών συζητήσεων και μεγάλων σιωπών. Κυρίως, όμως, είναι η πρόκληση που αναζητούσε ο δημιουργός του: οι εγγενείς περιορισμοί ενός τέτοιου μοντέλου γυρισμάτων, η χρονική διάρκειά τους και οι σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στον κινηματογραφιστή και στα πρόσωπα που κινηματογραφεί, αμφισβητούν την από καθέδρας θέση του σκηνοθέτη σε ένα κινηματογραφικό πλατό. Τα In Vanda s Room και Colossal Youth (2006) (όπου o Κόστα επιστρέφει με την κάμερά του στο ερειπωμένο πια Fontainhas και ακολουθεί επί δεκαπέντε μήνες την ψηλόλιγνη, μυθιστορηματική φιγούρα του Βεντούρα, ενός εξηντάχρονου αφρικανού μετανάστη), είναι δουλειές απόλυτα συλλογικές, διαμορφώθηκαν μέσα από τη σύμπραξη του Κόστα και των ανθρώπων που συμμετείχαν σε αυτές. Είναι ταινίες που το μεγαλύτερο προσόν του δημιουργού τους δεν είναι η σκηνοθετική του βιρτουοζιτέ, αλλά η διαυγής ματιά του πάνω σε αυτούς τους ανθρώπους. Και η υπομονή του. Στο Où gît votre sourire enfoui? (2001), ένα ντοκιμαντέρ του Πέδρο Κόστα για το αβάντ γκαρντ δίδυμο Στρομπ και Ουιγέ, μια από μεγαλύτερες σινεφίλ επιρροές του, ο Ζαν Μαρί Στρομπ αναφέρει: «Υπάρχει ο πειρασμός να δείξεις ένα βουνό. Μετά, μια ωραία μέρα, συνειδητοποιείς πως όσα λιγότερα βλέπεις τόσο το καλύτερο. Κάνεις μια είδους αφαίρεση, μόνο που δεν πρόκειται για αφαίρεση, πρόκειται για συμπύκνωση, η οποία καταλήγει να λέει περισσότερα. Όμως, αυτό 2

δεν συμβαίνει αμέσως, από την μια ημέρα στην άλλη. Χρειάζεσαι χρόνο και υπομονή. Ένας αναστεναγμός μπορεί να γίνει μυθιστόρημα». Πέδρο Κόστα: βιογραφικό Γεννημένος το 1959 στην Λισαβώνα, εγκατέλειψε τις σπουδές του στην Ιστορία για να σπουδάσει στη Σχολή Κινηματογράφου και Θεάτρου της Λισαβόνας, όπου ήταν μαθητής του Αντόνιο Ρέις. Το 1990 σκηνοθετεί την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, Αίμα, ενώ ακολουθούν οι ταινίες: Σπίτι από λάβα (1994), γυρισμένη στο Πράσινο Ακρωτήρι, η οποία προβλήθηκε στο πλαίσιο του Un Certain Regard στις Κάννες, Οστά, το οποίο βραβεύτηκε με το βραβείο Osella d Oro στο Φεστιβάλ Βενετίας το 1997 και Στο δωμάτιο της Βάντα, που απέσπασε το βραβείο της Κριτικής Επιτροπής στο Λοκάρνο το 2000. Η ταινία του Colossal Youth προβλήθηκε στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Καννών το 2006. Πρόσφατα σκηνοθέτησε την ταινία Γλυκός εξορκιστής (Sweet Exorcist), επεισόδιο της σπονδυλωτής ταινίας μεγάλου μήκους Ιστορικό κέντρο (Centro Histórico) με τους Μανοέλ Ντε Ολιβέιρα, Άκι Καουρισμάκι και Βίκτορ Ερίθε. Το έργο του έχει παρουσιαστεί σε διάφορα μουσεία και γκαλερί ανά τον κόσμο. Είναι ένας από τους προσκεκλημένους καλλιτέχνες του Κουβανέζικου Περιπτέρου στη Μπιενάλε της Βενετίας 2013. ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ Αίμα / O Sangue / Blood Μυθοπλασία, Πορτογαλία, 1990, 95 Η ταινία ξεκινά μ ένα χαστούκι. Ο πατέρας χαστουκίζει τον γιο. Ο γιος μοιάζει με τον Πέδρο Κόστα. Όταν ο Κόστα έκανε αυτό το φιλμ, το πρώτο του φιλμ, ήταν τριάντα χρονών. Βέβαια, τα πράγματα που βρίσκουμε στις επόμενες δουλειές του, βρίσκονται ήδη εδώ ακόμη κι αν δεν έχουν προλάβει να πάρουν τη σωστή τους θέση: το φως (σκοτάδι), οι άνθρωποι, αυτό που λένε, ο τρόπος που κοιτάζουν ή αγκαλιάζονται. Η ιστορία: δύο αδέρφια, ο μεγάλος Βισέντε και ο μικρός Νίνο, ο πατέρας τους, ο οποίος έχει εξαφανιστεί, κι ένα κορίτσι, η Κλάρα και όλοι τους μοιάζουν να βαδίζουν κάτω από μια μεγάλη σκιά, μακριά από κάθε ανοιχτωσιά. Σπίτι από λάβα / Casa de Lava / Down to Earth Μυθοπλασία, Πορτογαλία Γαλλία Γερμανία, 1994, 110 Η ταινία Σπίτι από λάβα ξεκινά πολλές φορές. Οι πρώτες σκηνές της ηφαιστειακής έκρηξης επιβάλλουν μια αίσθηση αφιλόξενη πριν την εμφάνιση του ανθρώπινου είδους. Η επόμενη σεκάνς είναι μια σειρά από κοντινά γυναικών που στέκονται σε βραχώδες τοπίο. Οι γυναίκες κοιτούν κάτι. [ ] Κάποιες απ αυτές τις γυναίκες θα γίνουν (και ίσως δεν έχουν γίνει ακόμη) χαρακτήρες στην ταινία με τον ίδιο τρόπο που οι άνθρωποι στο Δωμάτιο της Βάντα και στο Colossal Youth θα γίνουν επίσης χαρακτήρες: σχεδόν αληθινοί, σχεδόν φανταστικοί, χωρίς σαφή τοποθέτηση σε καμία από τις δύο πλευρές του ανύπαρκτου συνόρου. Οι χαρακτήρες είναι όλοι εξόριστοι - όποια θέση κι αν καταλάβουν, αυτή είναι προσωρινή. Chris Fujiwara, The Mystery of Origins 3

Οστά / Ossos / Bones Μυθοπλασία, Πορτογαλία Γαλλία Δανία, 1997, 94 Η ταινία Οστά πηγάζει από πολύ οικεία πράγματα, πράγματα που μπορείς εύκολα να ανακαλέσεις. Έρχεται/Προέρχεται από τον Τσάπλιν, από τα μελοδράματα των αρχών του κινηματογράφου, ένα αγόρι με ένα μωρό στους δρόμους, επικίνδυνα αυτοκίνητα που τρέχουν, ένα καρβέλι ψωμί, μια πόρνη, δύο ή τρεις κουζίνες. Και μια ισχυρή επιθυμία να είναι κανείς κοντά στην πραγματικότητα, στο ντοκιμαντέρ, να είναι κοντά σ αυτούς τους ανθρώπους που δεν είναι ηθοποιοί, άνθρωποι που μοιάζουν πολύ με αυτούς που «υποδύονται». Στην πραγματικότητα το αγόρι είναι ένα φτωχό πρεζόνι και η οικονόμος είναι οικονόμος. Αλλά ακόμα κι αν υπάρχει η επιθυμία για κάποιο είδος ντοκιμαντέρ, η μυθοπλασία είναι εκείνη που στηρίζει την ταινία, τη σώζει. Η μυθοπλασία είναι πάντα μια πόρτα που θέλουμε είτε να την ανοίξουμε είτε να την κλείσουμε. Μια πόρτα που μας κάνει συνεχώς να μαντεύουμε. Πέδρο Κόστα Στο δωμάτιο της Βάντα / No Quatro da Vanda / In Vanda s Room Ντοκιμαντέρ, Πορτογαλία Γερμανία Ελβετία Ιταλία, 2000, 170 Όταν η Βάντα παίρνει τη δόση της, η κάμερα στέκεται καρφωμένη στο τριπόδι και δεν αλλάζει γωνία. Μετά η Βάντα κουβαλά το καφάσι της με τα λαχανικά. Η κάμερα δεν ακολουθεί. Η κάμερα απλά περιμένει. Η κάμερα είναι ο ίδιος ο Κόστα, τα μάτια του Κόστα και το αποτέλεσμα είναι τόσο καθαρό και γενναίο που μοιάζει να θέλει ν αντιμετωπίσει κάθε κινηματογραφικό πρόβλημα που σημαίνει: κάθε πρόβλημα ηθικής τάξεως- μπροστά στα μάτια μας, μπροστά στα μάτια του Κόστα και της Βάντα. Έτσι το ντοκιμαντέρ αυτό καταφέρνει να γίνει μυθοπλασία, να ξεκολλήσει δηλαδή από την πραγματικότητα, για να επιστρέψει τελικά στην πραγματικότητα και σε μας με ακόμη μεγαλύτερη ένταση. Ντανιέλ Ουιγέ, Ζαν- Μαρί Στρομπ: Σκηνοθέτες / Danièle Huillet, Jean- Marie Straub: Cineastas / Danièle Huillet, Jean- Marie Straub: Cineastes / Danièle Huillet, Jean- Marie Straub: Directors Ντοκιμαντέρ, Γαλλία Πορτογαλία, 2001, 72 (επεισόδιο της σειράς Cineastes, de notre temps) Νομίζω ότι ζούμε σε μια εποχή προδοσίας, αυτό είναι όλο. Επιβίωσα σε έναν κόσμο στον οποίον η ζωή του ελεύθερου καλλιτέχνη ήταν αρκετά δύσκολη, ιδιαίτερα όταν ήθελες να κάνεις ό,τι ο Κοκτώ περιέγραψε ως : «Θρέψε αυτό για το οποίο σε επικρίνουν, αυτός είναι ο αληθινός σου εαυτός». Παρόλα αυτά θεωρούμε τους εαυτούς μας προνομιούχους, επειδή σ έναν κόσμο στον οποίον το 90% των ανθρώπων κάνουν μια δουλειά που δεν τους ενδιαφέρει, εμείς είχαμε τη δυνατότητα να κάνουμε μια δουλειά που μας ενδιαφέρει [ ] Δεν έχουμε την ασφάλεια της σύνταξης και όλες αυτές τις βλακείες. Αλλά παρόλα αυτά είμαστε 4

ακόμη ευτυχισμένοι και προνομιούχοι. Οπότε σε μια εποχή προδοσίας, δε βλέπω πού είναι το κακό να ξαναβρούμε λίγη πίστη. Ζαν- Μαρί Στρομπ Πού είναι κρυμμένο το χαμόγελο σου; / Onde Jaz O Teu Sorriso? / Where Does Your Hidden Smile Lie? Ντοκιμαντέρ, Πορτογαλία- Γαλλία, 2002, 102 Ο Στρομπ (1933) μπαινοβγαίνει διαρκώς στο δωμάτιο του μοντάζ και η Ουϊγέ (1936-2006), κρυμμένη στο μισοσκόταδο, μπροστά στη μουβιόλα της, μοντάρει την ταινία τους Σικελία! (Sicilia!,1999). Ο Στρομπ μιλάει ακατάπαυστα και η Ουιγέ χειρίζεται το μηχάνημα. Όταν ο Στρομπ μιλάει παραπάνω απ όσο αντέχει η Ουιγέ τού φωνάζει: «Σκάσε Στρομπ». Τότε στρώνονται και δουλεύουν μαζί. Είναι το κεφάλι- Στρομπ και τα χέρια- Ουϊγιέ, ένα δίδυμο, κωμικό σαν τον Χοντρό και τον Λιγνό, απεγνωσμένο όπως οι ήρωες του Μπέκετ, ένα ζευγάρι που έζησε μια ολόκληρη ζωή κάνοντας σινεμά που γι αυτούς ήταν η αντίστασή τους στην εποχή της προδοσίας. 6 μπαγκατέλες/ 6 Bagatelas Ντοκιμαντέρ, Πορτογαλία- Γαλλία, 2003, 18 Οι 6 μπαγκατέλες είναι κομμάτια που περίσσεψαν από την ταινία Πού βρίσκεται το κρυμμένο σου χαμόγελο; Και ό,τι περίσσεψε είναι εξίσου καλό γιατί είναι ακριβώς το ίδιο. Έτσι λοιπόν, μέσα από την ταινία, ίσως καταφέρουμε να κατανοήσουμε τα λόγια του Στρομπ: «Μια ωραία ημέρα συνειδητοποιείς πως είναι καλύτερα να βλέπεις όσο λιγότερα μπορείς». Νεολαία εμπρός/juventude Em Marcha / Colossal Youth Μυθοπλασία, Γαλλία Πορτογαλία Ελβετία, 2006, 154 Ο Βεντούρα και ο Ντεσνώ ήταν μοιραίο να συναντηθούν. Συνέβη σ αυτήν την ταινία. Είναι Ιστορία. Είναι Κινηματογράφος. [...] Και οι δύο είναι καταδικασμένοι, κατεστραμμένοι άντρες, φαντάσματα άλλων αντρών, που παρά τα βασανιστήρια, την τρέλα και την εκμετάλλευση κατόρθωσαν να αντισταθούν. [...] Ο Βεντούρα έφτασε στην Πορτογαλία το 1972, βρήκε μια καλή δουλειά ως χτίστης και πίστευε ότι θα πετύχαινε, ότι θα κατάφερνε να μαζέψει αρκετά χρήματα για να φέρει τη γυναίκα του από το Πράσινο Ακρωτήρι. Μετά έγινε η επανάσταση και [...] φοβούνταν ότι θα τους απελάσουν ή θα τους φυλακίσουν. [...] Συνειδητοποίησα ότι η Επανάσταση της 25 ης Απριλίου του 1974, που για μένα ήταν μια στιγμή λυρικής εξύμνησης και ενθουσιασμού, ήταν εφιάλτης για το Βεντούρα. Ήμουν παιδί τότε. Βγήκα στους δρόμους διαδηλώνοντας και, πιθανώς, κάνοντας ήδη όνειρα για τον κινηματογράφο. Λίγο καιρό πριν, έψαξα μερικές φωτογραφίες από τα πλήθη της Πρωτομαγιάς με χιλιάδες ανθρώπους που γιόρταζαν. Είναι απίστευτο δε βλέπεις ούτε ένα μαύρο πρόσωπο. Πού βρίσκονταν; Ο Βεντούρα μου είπε ότι ήταν στριμωγμένοι όλοι μαζί, απολύτως τρομοκρατημένοι, κρυμμένοι στους Κήπους Εστρέλα [...] Ακριβώς επειδή φιλμάρω αυτά τα πράγματα μ αυτόν τον τρόπο, γι αυτό δεν πιστεύω στη δημοκρατία. Κανείς στην Φοντένιας δεν πιστεύει στη δημοκρατία. Άνθρωποι σαν το Βεντούρα έχτισαν τις τράπεζες, τα μουσεία, τα 5

θέατρα, τα σχολεία και τα διαμερίσματα των αστών. Και ακριβώς όσα βοήθησαν να χτιστούν τους νίκησαν. Έχεις τη σκληρότερη απόδειξη αυτής της αποτυχίας στα άλλα δωμάτια, στην αγωνία του Πάουλο, της Βάντα, της Ζίτα, στη μόνιμη κατάρρευση αυτών των δωματίων. Πέδρο Κόστα Ταραφάλ/ Tarrafal Μυθοπλασία, Πορτογαλία, 2007, 16 (κομμάτι της ταινίας O Estado de Mundo / The State of the World) Σ αυτή τη σύντομη ταινία έχουμε πάλι τα βασικά: μητέρα και γιος μπροστά σ ένα κόκκινο τραπέζι. Η μητέρα μιλάει, λέει μια ιστορία από το Πράσινο Ακρωτήρι. Ο γιος ρωτάει, ακούει. Ο γιος συναντά τον Βεντούρα κάπου στην εξοχή. Γίνεται νύχτα. Ο Βεντούρα κι ένας φίλος του. Μιλάνε. Μια επιστολή που ανακοινώνει στον γιο πως πρόκειται να απελαθεί από την Πορτογαλία. Μην αλλάξεις τίποτα / Ne Change Rien Ντοκιμαντέρ, Πορτογαλία- Γαλλία, 2009, 97 Η κάμερα φιλμάρει χωρίς διακοπή, για 9 περίπου λεπτά, τη Ζαν Μπαλιμπάρ που δοκιμάζει ένα τραγούδι. Βλέπουμε μοναχά το πρόσωπό της, τους ώμους της και το λαιμό της που πάλλεται και ό,τι βγαίνει από μέσα της σαν φωνή πια. Ακούμε το πιάνο και τη φωνή της γυναίκας που τη διορθώνει. Έτσι μπορούμε να φανταστούμε με αρκετή ακρίβεια το χώρο μπροστά από την Μπαλιμπάρ. Κάποια στιγμή η Μπαλιμπάρ κουρασμένη βγαίνει απ το κάδρο. Κάποια άλλη στιγμή βλέπουμε δύο Γιαπωνέζες που μας κοιτάζουν καπνίζοντας σ ένα καφέ κάπου μακριά. Ο άνθρωπός μας / O Nosso Homem / Our Man Μυθοπλασία, Πορτογαλία, 2010, 24 Η ταινία Ο άνθρωπός μας είναι λες και κάποιος τέντωσε το Ταραφάλ και από κάτω του έπεσαν νέες εικόνες, που ως τώρα ήταν κρυμμένες, αλλά και εναλλακτικές λήψεις πλάνων που έχουμε ήδη δει στο Ταραφάλ. Ούτως ή άλλως, είναι μια ταινία που μπορεί να προβληθεί παράλληλα με το Ταραφάλ, ανεξάρτητα από το Ταραφάλ, όμως ποτέ ξεκομμένη από την κοινή τους ρίζα, το Colossal Youth. Ιστορικό κέντρο / Centro Historico / Historic Centre Σπονδυλωτή ταινία Σκηνοθεσία- Σενάριο: Μανοέλ Ντ Ολιβέιρα (Ο κατακτημένος κατακτητής/ The conquered conqueror), Άκι Καουρισμάκι (Ο ταβερνιάρης/ The Tavern Man), Βίκτορ Ερίθε (Σπασμένα παράθυρα/ Broken Windows), Πέδρο Κόστα (Γλυκός εξοκριστής/ Sweet Exorcist) Μυθοπλασία, Πορτογαλία, 2012, 90 Τέσσερις φωνές και το όραμά τους για την Γουιμαράες, πόλη- λίκνο του πορτογαλικού έθνους και Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2012. Ο κατακτημένος κατακτητής / O Conquistador, Conquistado: Φτάνοντας στην κορυφή 6

του οχυρωμένου λόφου, ο ιστορικός σταματά: ο κατακτητής, απαθανατισμένος σε μπρούντζο, έχει κατακτηθεί. Ο ταβερνιάρης/ O Tasqueiro: Η ιστορία ενός μοναχικού μπάρμαν στο ιστορικό κέντρο της Γουιμαράες. Σπασμένα παράθυρα/ Vidros Partidos: Το εργοστάσιο με τα σπασμένα παράθυρα είναι το όνομα που αποδίδουμε σήμερα στο πάλαι ποτέ μεγαλύτερο εργοστάσιο υφαντουργίας στην Ευρώπη. Γλυκός εξορκιστής/ Sweet Exorcist: Ενώ οι νεαροί αρχηγοί ηγούνται της επανάστασης στους δρόμους, ο Βεντούρα χάνεται στο δάσος. Όλα ανθίζουν ξανά: Pedro Costa, σκηνοθέτης / Tout Refleurit: Pedro Costa, Cineaste / All Blossoms Again: Pedro Costa, Director Σκηνοθεσία: Aurielen Gerbault Ντοκιμαντέρ, Γαλλία, 2006, 78 Το γύρισμα ταινίας είναι εξαιρετικά απλό, θα σας το εξηγήσω: παίρνεις το λεωφορείο ή μια Βέσπα ή ένα αυτοκίνητο ή δεν ξέρω τι και πηγαίνεις κάπου. Πήρα το λεωφορείο 58, κατέβηκα σε μία από τις εισόδους της συνοικίας Φοντένιας. Το πρωί ήταν ανοιχτά δύο μπαρ. Ήπια ένα μικρό καφέ. Πέρασα από το σπίτι της Βάντα. Και ξεκίνησα τη μέρα. Είχα μαζί μου μια μικρή τσάντα. Έβαλα το τρίποδο εκεί, είχα δύο ή τρεις ανακλαστήρες που βρίσκονταν πάντα στην κρεβατοκάμαρα. Ετοίμασα τα πράγματά μου, όπως κασέτες, το μπουμ. Η Βάντα κοιμόταν. Κι αν ξυπνούσε, φίλμαρα λίγο ό,τι συνέβαινε. Πέδρο Κόστα Με τη συγχρηµατοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης To 7o Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηµατογράφου της Αθήνας διοργανώνεται από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος µε τη συγχρηµατοδότηση του Ευρωπαϊκού Ταµείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και εντάσσεται στο ΠΕΠ ΑΤΤΙΚΗ του ΕΣΠΑ 2007-2013. Όλες οι δράσεις πραγµατοποιούνται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισµού και Αθλητισµού. 7

ΔΙΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 8

ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου 134-136 (Μετρό Κεραμεικός) 104 35 Αθήνα Τ. (210) 36 09 695, 36 12 046 F. (210) 3628468 contact@tainiothiki.gr www.tainiothiki.gr http://www.facebook.com/tainiothikigr Βένια Βέργου Υπεύθυνη Προβολής, Τύπου, Επικοινωνίας & ΜΜΕ press@tainiothiki.gr, veniavergou@gmail.com Τηλ.: 2103612 046, 2103609695 (εσωτ. 0117) 9