1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À Àapplefi ÙËÓ ÈÁ ÙÔ ÀappleÔ ÚÁÂ Ô ıóèî È Â Î È ÚËÛÎÂ Ì ÙˆÓ ÌÂ ı Ì : «π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» 15 ˆ 17 appleúèï Ô 2005 1

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Χαιρετισµοί 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Επιτροπές (Γενικά - Θεµατικές από Αναλυτικό Πρόγραµµα) Πρόγραµµα Συνεδρίου Εισηγήσεις Α. Παρασκευή Β. Σάββατο Γ. Κυριακή Καλλιτεχνικές Εκδηλώσεις Βιογραφικά αλφαβητικά Επιµέλεια Εντύπου: Μαρία Αργυρίου, Πηνελόπη Μωραϊτου 2

«π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» 1ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Π.Ε. 15-17 Απριλίου, ΑΘΗΝΑ 2005 ΕΝΩΣΗ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ "ΥΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΙ Α ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ" ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ - ΜΕΛΕΤΩΝ (.Ο.Ε) ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΠΕΙΡΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ Θέµα: Η αναγκαιότητα της συστηµατικής µουσικής διδασκαλίας στην Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση. Μεθοδολογικές και βιωµατικές προσεγγίσεις των τάξεων από την Α έως και την ΣΤ ηµοτικού. ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ 1. Έρευνες από την διεθνή βιβλιογραφία και πρακτική που αναδεικνύουν την αναγκαιότητα της Μουσικής Αγωγής στην Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση 2. ιαπολιτισµική Μουσική Εκπαίδευση 3. ιαθεµατική Προσέγγιση µέσω του µαθήµατος της Μουσικής 4. Νέες Τεχνολογίες και Μουσική στην Πρωτοβάθµια.Εκπαίδευση 5. Μουσική Παιδαγωγική και Ειδική Εκπαίδευση 6. Μουσική Αγωγή και Ελληνική Παράδοση 7. Η Μουσική Αγωγή στα προαιρετικά εκπαιδευτικά προγράµµατα της Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης 8. Μουσικοπαδαγωγικές αρχές και πρακτικές στην Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση 9. Πρότυπες Μουσικοπαιδαγωγικές προσεγγίσεις 10. Μουσική Ανάπτυξη των παιδιών και διδακτική της µουσικής 11. Αισθητική Αγωγή στην Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση και ο θεσµός των Υπευθύνων Πολιτιστικών Θεµάτων Το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης µε τίτλο: «Η αναγκαιότητα της συστηµατικής µουσικής διδασκαλίας στην Πρωτοβάθµια Εκ/ση. Μεθοδολογικές και βιωµατικές προσεγγίσεις των τάξεων από την Α έως και την ΣΤ ηµοτικού» έχει ως σκοπό να αποτελέσει Πανελλαδικό δίαυλο επικοινωνίας και συνεργασίας των συναδέλφων, ώστε να γίνει σηµείο αναφοράς στις παιδαγωγικές προσεγγίσεις του µαθήµατος της µουσικής, ισχυροποιώντας την επιστηµονική και πολιτιστική παρουσία των εκπαιδευτικών µέσα στη σχολική κοινότητα και την ευρύτερη παιδαγωγική. Στόχοι του Συνεδρίου είναι να οριοθετήσει το ασφαλές πλαίσιο µέσα στο οποίο θα πρέπει να κινηθεί ο εκπ/κός της Μουσικής για όλες τις τάξεις του ηµοτικού, να παρουσιάσει καινοτόµες δραστηριότητες οι οποίες εξελίσσουν το µάθηµα και να ασχοληθεί µε θέµατα Μουσικής Παιδαγωγικής. Την επιµέλεια και το συντονισµό του Συνεδρίου αναλαµβάνουν: 1. Το ιοικητικό Συµβούλιο 2. Η Επιστηµονική Επιτροπή 3. Η Παιδαγωγική Συµβουλευτική Επιτροπή 4. Η Οργανωτική Επιτροπή 3

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ 4

«π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» Χαιρετισµός 5

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À Χαιρετισµός της Μαρίας Αργυρίου Προέδρου της Ένωσης Εκπ/κών Μουσικής Αγωγής Π.Ε. Αγαπητοί συνάδελφοι, Σας καλωσορίζουµε στο πρώτο Πανελλήνιο Συνέδριο Μουσικής Αγωγής για την πρωτοβάθµια Εκπαίδευση, ένα Συνέδριο που βασίστηκε στην αγάπη και τον σεβασµό για τον δάσκαλο, στην ευθύνη για τον µαθητή καθώς και στη αττέρµονη προσπάθεια ενοποίησης του µουσικού χώρου. Οι ραγδαίες αλλαγές που µεσολάβησαν στην επιστήµη και στην τεχνολογία τα τελευταία χρόνια, κατέδειξαν µε τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο την αβεβαιότητα που κυριαρχεί στο σηµερινό εκπαιδευτικό χώρο απέναντι σε θέµατα Πολιτιστικής Παιδείας και Αισθητικής Αγωγής. Η ενίσχυση της συναισθηµατικής νοηµοσύνης των µαθητών µέσα από τα ερεθίσµατα της Τέχνης µοιάζει ανέφικτη και ανίσχυρη. Έτσι ο σηµερινός εκπαιδευτικός της Μουσικής θυµίζει γραφική φιγούρα καθώς µοιράζεται ανάµεσα στα «πρέπει» ενός αυστηρού καθηκοντολόγιου, που τον θέλει παρόντα σε κάθε είδους σχολική εκδήλωση και στα «θέλω» της παιδικής ψυχής. Η αξία και η αξιοπρέπεια του µαθήµατος αλλά και του εκπαιδευτικού Μουσικής, έχουν εκπέσει. Σ αυτόν τον αγώνα που θέλουµε να δώσουµε όλοι µαζί, µε κοινό στόχο την ανάδειξη των αξιών του Πολιτισµού και της Τέχνης, δεν είναι κανένας περιτττός. Το στοίχηµα που τίθεται για την Ένωση Εκπ/κών Μουσικής Αγωγής Π.Ε., είναι να µπορέσει να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων ενωτικά και να προσπαθήσει ο καθένας από το δικό του µετερίζι να αποκαταστήσει την φυσική σχέση του Παιδαγωγού και του µαθητή δια µέσου ενός τόσο πολύτιµου και τόσο παραγκωνισµένου αντικειµένου, εκείνου της µουσικής. Η Μουσική πηγάζει από τον άνθρωπο και πρέπει να αφορά διάφορες πτυχές της ύπαρξής του. Πρέπει λοιπόν να σχετίζεται µε ότι κανείς µαθαίνει και να τροφοδοτείται και αυτή από κάθε άλλο εκπαιδευτικό χώρο. Έτσι µόνο θα αναδυθούν οι ανεξάντλητες δυνατότητες της επικοινωνίας, µε σκοπό την αναβάθµιση της εκπαίδευσης από ένα απλώς και µόνον άθροισµα ειδικοτήτων, σε χώρο µύησης στη βαθύτερη έννοια της ανθρωπιάς. Καθώς βελτιώνεται µε αυτόν τον τρόπο η Παιδεία, βελτιώνεται διαµέσου αυτής ολόκληρης η κοινωνία κι έτσι µόνο η Μουσική θα ανακτήσει θέση και την αποστολή που της απέδιδαν οι µεγάλοι αρχαίοι πολιτισµοί, καθώς την αναγνώριζαν ως βάση της αρµονικής διάπλασης του ανθρώπου τόσο ως ατόµου όσο και ως µέλους της κοινωνίας. 6

«π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Παρασκευή 15 Απριλίου 16:00-17:00 Προσέλευση - Εγγραφές 17:00-17:45 Αφιέρωµα στον Στέφανο Βασιλειάδη Παρουσίαση Βίκυ Βασιλειάδη Παιδική Χορωδία Πνευµατικού Κέντρου ήµου Κορινθίων /νση Φ. Παπαγιαννοπούλου 17:45-18:00 Χορωδία Αιγαίου, Κέντρο Αιγαιακών Λαογραφικών και Μουσικολογικών Ερευνών. ιευθύνει ο Θεοφάνης Σουλακέλης 18:00-18:45 Χαιρετισµοί Γ. Τραγάκης, Αντιπρόεδρος της Βουλής Γ. Καλός, Υφυπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευµάτων Α. Νεράντζης, Υφυπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών Π. Ευθυµίου, τ. Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευµάτων Σ. Ράπτη, Βουλευτής ΠΑΣΟΚ µέλος Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων Βουλής Ε. Παντελάκη, Βουλευτής ΚΚΕ Α' Πειραιά Θ. Λεβέντης, Βουλευτής ΣΥΝ Β' Πειραιά Γ. Μίχας, Νοµάρχης Πειραιά Ι. Μαρωνίτης Πρόεδρος Οµίλου Unesco Λ.Τζανής Αντιδήµαρχος Παιδείας ήµου Κερατσινίου Θ. Γούπος, /ντής Σπουδών Α/θµιας Εκπαίδευσης ΥΠΕΠΘ Γ. Γούσης, ιευθυντής Περιφερειακής ιεύθυνσης Α/θµιας Εκπαίδευσης Αττικής Κ. Παναγιωτόπουλος, ιευθυντής ιεύθυνσης ΠΕ Πειραιά Θ. Μπάκας, Προϊστάµενος Τµήµατος Επιστηµονικής Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Α/θµιας Εκπαίδευσης Περιφερειακής ιεύθυνσης Αττικής Κ. Πατσαντζόπουλος Σύµβουλος Μουσικής Αγωγής Νοτίου Ελλάδος Ξ. Παπαπαναγιώτου Σύµβουλος Μουσικής Αγωγής Βορείου Ελλάδος Β. Φιδετζής, Πρόεδρος της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του ΥΠΕΠΘ Μ. Κουρκουρίκα Γενική Γραµµατέας.Σ Ε.Ε.Μ.Ε Μ. Αργυρίου, Πρόεδρος της Ένωσης Εκπαιδευτικών Μουσικής Αγωγής Πρωτοβάθ- µιας Εκπαίδευσης 7

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À 19:00-20:00 Κεντρικές Οµιλίες Συντονίζει η Π. Μωραΐτου Λένια Σέργη Καθηγήτρια Τµήµατος Μουσικών Σπουδών, Ιόνιο Πανεπιστήµιο Μουσική Εκπαίδευση : Ο Ρόλος του Εκπαιδευτικού ηµήτρης Μαραγκόπουλος, Καθηγητής Τµήµατος Μουσικών Σπουδών, Ιόνιο Πανεπιστήµιο Σφαιρική Προσέγγιση και επικοινωνία των Τεχνών στην ΠΕ. Λ. Λιάβας Εθνικοµουσικολόγος, Καθηγητής Μουσικών Σπουδών, Παν/µιο Αθηνών Μουσική Αγωγή και Ελληνική Παράδοση: Μια πρώτη, γενική τοποθέτηση. Σκέψεις και προβληµατισµοί. Θ. Γούπος, ιεθυντής Εκπαίδευσης ΥΠΕΠΘ, Σχολικός Σύµβουλος Π.Ε. Ν. Μπέτζελος Εκπαιδευτικός Καθηγητής Ανώτερων Θεωρητικών Η αναγκαιότητα της συστηµατικής µουσικής διδασκαλίας στην Πρωτοβάθµια Εκαπαίδευση 20:00-21:30 Μουσικές Παρουσιάσεις Χορωδία.Ε.Η. ιευθύνει: ο Κωστής Κωνσταντάρας, µαέστρος Αλέξανδρος Ματέϋ - Αισώπου Μύθοι "Τέττιξ και Μέρµυγκες" Λεόντιο Λύκειο Νέας Σµύρνης ηµοτικό Αγ. ιονύσιος ο Αρεοπαγίτης ηµοτικό 'Αγιος ιονύσιος ο Αρεοπαγίτης Προλογίζει η ιευθύντρια Α. Φρέρη - Τριανταφύλλου ιευθύνει: η Ειρ. Καµπούρη - Χατζησταύρου ηλώσεις Συµµετοχής στα εργαστήρια. Θα τηρθεί αυστηρή σειρά προτεραιότητας. 8

«π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» Σάββατο 16 Απριλίου 08:30-09:00 Προσέλευση 09:00-12:00 Ολοµέλεια - ΕΝΟΤΗΤΑ Ι Συντονίζει η Ζωή ιονυσίου 09:00-9:15 Μουσική Εκπαίδευση : Επιλογή η Αναγκαιότητα; Σµαράγδα Χρυσοστόµου 09:15-9:30 Η Συµβολή των Μουσικών ραστηριοτήτων στη µουσική και κοινωνικοσυναισθηµατική ανάπτυξη παιδιών προσχολικής ηλικίας µέσα από κινητικές και εικονικές αναπαραστάσεις. Μαρία Μαγαλιού Η Ανάπτυξη της αντίληψης του ρυθµού µέσα από την πολυπολιτισµική µουσική Αγωγή σε παιδιά ηλικίας8-10 ετών της Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης. Μαρία Αδαµοπούλου Η διδασκαλία της Μουσικής σε παιδιά ηλικίας 8 έως 10 χρόνων µε τη χρήση των Νέων Τεχνολογιών και η επίδραση της στις στάσεις τους σχετικά µε την Ελληνική Μουσική Παράδοση. Κωνσταντίνος Ντινόπουλος 09:30-10:45 Η Μουσική σαν Προϋπόθεση µάθησης Τόνια Ευαγγελοπούλου 10:45-11:00 Βιωµατική Μουσική Ανάπτυξη. Μαρίζα Κωχ Συντονίζει η Σµαράγδα Χρυσοστόµου 11:00-11:20 ιαταξικές Οµάδες Πολιτιστικής - Καλλιτεχνικής ράσης στο Σχολείο. Ανδρέας Καλογεράς 11:20-11:40 Ένα δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση: Ένα βήµα διαλόγου για εκπαιδευτικούς. Νίκος Γκόβας 11:40-12:00 Ο Ρόλος της Μουσικής στα προγράµµατα Καινοτόµων ράσεων. ιαπιστώσεις από την εφαρµογή των προγραµµάτων στο Νοµό Πέλλας 2003-2004. Γιώτα Φώτου - Νίκος Φώτος 9

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À 9:00-12:00 ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ Ι ΑΙΘΟΥΣΑ 213 (30 άτοµα) 9:00-9:45 Η µουσική ταξιδεύει: Εισαγωγή στη διδασκαλία της Μουσικής φόρµας και του ρυθ- µού του µέτρου µέσω µουσικοκινητικών παιχνιδιών και τραγουδιών διαφόρων λαών. Ευαγγελία Κοψαλίδου 10:00-10:45 Το κάλεσµα της βροχής - Πιρπιρούνα. ιδάσκοντας Μουσικοκινητική Αγωγή µε στόχο την κατανόηση (ΤFU). Σογιούλ - έσποινα Μπογδάνη 11:00-11:45 Η µουσική Αγωγή µέσα από το παραµύθι. Ευσταθία Βετουλάκη 9:00-12:00 ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΙΙ ΑΙΘΟΥΣΑ 214 (30 άτοµα) 9:00-9:45 Ξετυλίγοντας.ένα µίτο µαγικό. Μέσα από την ιστορία της Γ ηµοτικού. Μαριλένα Καββαδά 10:00-10:45 Μουσικό παιχνίδι στην τάξη έσποινα Ματθαιοπούλου 11:00-11:45 Θέλω συρθεί σε µια µεριά να παίζω το φιαούτο Ελληνική Συντεχνία Φλογέρας απο καλάµι Παρουσίαση: Τατιάνα Παπαστεργίου Κείµενα: Ελένη Τσούτσια - Λουλάκη 12:00-12:30 ιάλειµµα - Καφές 12:30-14:30 Ολοµέλεια - ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙ Συντονίζει η Μαρία Αργυρίου 12:30-12:45 Η διδασκαλία παραδοσιακών τραγουδιών στο ηµοτικό Σχολείο Γιάννης Σταύρου 12:45-13:00 Μουσική Λαογραφία. ιαθεµατική προσέγγιση του Λαϊκού Μουσικού Πολιτισµού Θεοφάνης Σουλακέλης 13:00-13:15 Μουσική Θεωρία και Πράξη µέσα αποτο ελληνικό παραδοσιακό τραγούδι Παναγιώτα Τηγανούρια - Φανή Μώραλη 13:15-13:30 Μεθοδική, Πρώτη ανάγνωση της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής µουσικής Ανδρέας Αναστασιάδης 10

«π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» 13:30-14:30 Σύλλογος προς ιάδοση της Εθνικής Μουσικής " Σίµωνα Καρά" 13:30-13:40 Η επίδραση του ηµοτικού τραγουδιού στην αγωγή των παιδιών. Παναγιώτης Παππάς 13:40-13:50 Η διδασκαλία των εκκλησιαστικών ύµνων και καλάντων στην Α/θµια εκπαίδευση. Γιώργος Κωνσταντίνου 13:50-14:0 Η Ελληνική παραδοσιακή µουσική στην εκπαιδευτική πράξη Ιωάννης Τσιαµούλης 14:00-14:10 Σκέψεις για µια αποτελεσµατική διδασκαλία της Βυζαντινής Μουσικής Λ. Αγγελόπουλος 14:10-14:20 Παιδικό Παραδοσιακό Τµήµα "Σίµωνα Καρά" 14:20-14:30 Παιδικός Βυζαντινός χορός Ωδείου Αθηνών 12:30-14:30 ΑΙΘΟΥΣΑ 211 - ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙΙ (90 άτοµα) Συντονίζει ο Μάνος Ελευθερίου 12:30-12:45 Η µέθοδος των σχεδίων Εργασίας ως µεθοδολογικό και βιωµατικό εργαλείο προσέγγισης θεµάτων Μουσικής Αγωγής. Νίκη - Ειρήνη Λαµπρίδη - Ευφροσύνη Θεοδωροπούλου 12:45-13:00 Τα όργανα της Αρχαίας Ελληνικής Μουσικής µέσα από αναπαραστάσεις Θεών σε αρχαιοελληνικά αγγεία. Ζωή ιονυσίου - Σοφία Αγγελίδου 13:00-13:15 ηµιουργία cd ως προϊόν εργασίας πολιτιστικής και µουσικής προσέγγισης στον Αριστοφάνη. Ελένη Σιβρή 13:15-13:30 Παρουσίαση διπλού cd για σχολικές γιορτές. Βασίλης Γκότσης 13:30-13:45 Το Μουσικό σπίτι και οι νότες - πολιτιστικό πρόγραµµα. Τοπαλιάτη Μαρία 13:45-14:00 Ο ρόλος της µουσικής στην διαπολιτισµική εκπαίδευση Παναγιώτης Τσιρίδης - Γιώργος Μιχαλαριάς 14:00-14:30 Η µουσική των παραµυθιών. Πόλυ Βασιλάκη 14:30-15:30 Γεύµα 11

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À 15:30-18:30 ΑΙΘΟΥΣΑ 211 - ΕΝΟΤΗΤΑ ΙV Συντονίζει η Κωνσταντίνα Γρηγορέα 15:30-15:45 Καλλιτεχνική Έκφραση & ηµιουργία (πρώτη επαφή, ενθάρρυνση, ενίσχυση, αυτοέκφραση, πειθώ, δηµιουργία,) Μάνος Ελευθερίου Υπ.Πολιτιστικών Θεµάτων Α Αθηνών πρώην Λέκτορας University Helsinki 15:45-16:00 Πολιτιστικά Προγράµµατα ιαπολιτισµικής Εκπαίδευσης. Κωνσταντίνα Γρηγορέα Υπ.Πολιτιστικών Θεµάτων /νσης Ε Πειραιά 16:00-16:15 ιακριτές σχέσεις στα Τραγούδια του Κόσµου. Ανθή Γουρουντή 16:15-16:30 Πολιτισµική Νεωτεριστική προσέγγιση στην Αισθητική Αγωγή της ΠΕ. Μαρία Αναγνώστου Υπ. Πολιτιστικών Θεµάτων υτ. Αττικής 16:30-16:45 Ο Θεσµός των Υπευθύνων Πολιτιστικών Θεµάτων. Αντιόπη Μαργιά Υπ. Πολιτιστικών Θεµάτων Ε Αργολίδας 16:45-17:00 Έρευνα πεδίου σε χώρους Πολιτισµικής αναφοράς. Γιώργος Καρανάσος Υπ. Πολιτιστικών Θεµάτων ΠΕ Λευκάδας 17:00-17:15 Μουσική και Πολιτιστικά προγράµµατα. Μια πολυδύναµη αµφίδροµη σχέση. Ευφροσύνη Θεοδωροπούλου - Νίκη Ειρήνη Λαµπρίδη Υπ. Πολιτιστικών Θεµάτων - Υπ. ιδάκτωρ Παν/µιο Ιωαννίνων 17:15-17:30 Ανατρεπτικό Μουσικό Παραµύθι - Ένα πολιτιστικό πρόγραµµα. Ε. Γρίµπιλα - Ρ. Μαρούλη - Σ. Συµεωνίδου Ε. ουλούδη - Μ. Κεφάλας - Γ. Καλεράντε - Π. Μωραϊτου 17:30-18:00 Υπάρχουσα και προσδοκόµενη µορφή Αισθητικής Αγωγής στην ΠΕ. Μυρσίνη Αρώνη Υπ. Πολιτιστικών Θεµάτων ΠΕ Αργολίδας 18:00-18:15 Το Θολό τοπίο της Εικαστικής Αγωγής και ο Θεσµός του Υπ. Πολιτιστικών Θεµάτων. Νικόλαος Αλχασίδης Υπ. Πολιτιστικών Θεµάτων ΠΕ Καστοριάς 12

«π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» 18:15-18:25 Μαθηµατικά και Μουσική: Κλάσµατα - κλασµατικές µονάδες για την τάξη. Χαράλαµπος Παππάς Υπ. Πολιτιστικών Θεµάτων ΠΕ Πρέβεζας 15:30-18:30 ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ Ι ΑΙΘΟΥΣΑ 213 (ΜΕΧΡΙ 25 ΑΤΟΜΑ) 15:30-16:15 Η σύνθεση και ο αυτοσχεδιασµός ως µέσα ανάπτυξης της δηµιουργικής µουσικής σκέψης των παιδιών: πρόταση για σχέδια εργασίας. Νικόλας Τσαφταρίδης - Παναγιώτης Κανελλόπουλος 16:30-17:15 Συνδιαστική διδασκαλία κατασκευής µουσικών οργάνων και εµψύχωση αντικει- µένου. Αντιγόνη Παρούση 17:30-18:15 Τραγουδώντας λέξεις: από τη θεωρία... στην τάξη. Έφη Μακροπούλου - ηµήτρης Βαρελάς 15:30-18:30 ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΙΙ ΑΙΘΟΥΣΑ 210 (ΜΕΧΡΙ 80 ΑΤΟΜΑ) 15:30-16:15 Ο λόγος ως κεντρικό στοιχείο της Μουσικοκινητικής Αγωγής C. ORFF. Αγγέλικα Σλάβικ 16:30-18:15 Ενορχηστρωτικές προτάσεις µε ορχήστρα ORFF Αλέξανδρος Ματέϋ 18:15-18:30 Παιχνίδια-Τραγούδια στα 5/8 και 9/8 από τάξη ORFF της Σχολής Ματέϋ 'Αννα Ματέϋ 15:30-18:30 ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΙΙΙ ΑΙΘΟΥΣΑ 214 (ΜΕΧΡΙ 25 ΑΤΟΜΑ) 15:30-16:15 Σύγχρονα εδοµένα για τη διδασκαλία τραγουδιών. Μαρίνα Ζορµπαλά 16:30-17:15 Η τέχνη του παραδοσιακού παραµυθά και του σύγχρονου ιστορητή, υπό την επίβλεψη του Στέλιου Πελασγού. Εργαστήριο Μαιρηβή 17:30-18:15 Από το θεατρικό παιχνίδι στη σκηνική δράση. Εργαστήριο Μαιρηβή: Τζωρτζίνα Κακουδάκη 13

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À 18:15-18:30 Η παιδαγωγική σηµασία της διδασκαλίας του φλάουτου µε ράµφος, ως πρωταρχικού στοιχείου της µουσικής εκπ/σης. Ελένη Τσούτσια - Λουλάκη 15:30-18:30 ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΙV ΑΙΘΟΥΣΑ 212 (ΜΕΧΡΙ 80 ΑΤΟΜΑ) 15:30-17:00 Γνωριµία µε τις µουσικές της Ελλάδας µέσα από το λαϊκό Θέατρο Σκιών. Λάµπρος Λιάβας 17:00-18:30 Κατασκευή φιγούρων Θεάτρου Σκιών Ηλίας Μπουργουτζής * το συγκεκριµένο εργαστήριο έχει κόστος συµµετοχής 5ευρώ για την αγορά των υλικών. Για τα µέλη της ΕΕΜΑΠΕ είναι δωρεάν. 18:30-19:00 ιάλειµµα - Καφές 19:00-21:00 Ολοµέλεια Ελληνικό Ινστιτούτο Kodaly 19:00-19:15 Μια ολιστική πρόταση για τη µουσική Αγωγή στη γενική εκπαίδευση : Το σύστηµα Kodaly. 19:00-21:00 Εργαστήριο ιεύθυνσης Παιδικής Χορωδίας. Συµµετέχει η Παιδική Χορωδία Ωδείου Kodaly. Μιχάλης Πατσέας 14

«π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» Κυριακή 17 Απριλίου 09:30-12:30 ΕΝΟΤΗΤΑ Ι - ΑΙΘΟΥΣΑ 211 (ΜΕΧΡΙ 90 ΑΤΟΜΑ) Συντονίζει ο Νικόλας Τσαφταρίδης 09:30-09:45 Τρόποι προσέγγισης της διδασκαλίας της µουσικής στην τάξη ως τρόπος έκφρασης και δηµιουργίας. Κων/να ογάνη 09:45-10:00 Οι Μουσικά ταλαντούχοι µαθητές και οι Ειδικές τους Εκπαιδευτικές ανάγκες. Γεωργία Μαρκέα 10:00-10:15 Συναυλίες για παιδιά 6-10 ετών, η σηµασία τους στη διαδικασία της µουσικής καθώς και επιλεγµένες µουσικοπαιδαγωγικές αρχές για τη δηµιουργία τους. Κύρα Ηλιάδη - Περιστέρη 10:15-10:30 Η Μουσικοακουστική ικανότητα σε αγόρια και κορίτσια νηπιακής ηλικίας. Κατερίνα Πολυµενοπούλου 10:30-10:45 Πρόταση για διδασκαλία µέσα από το πρίσµα της θεωρίας του Gardner για τις πολλαπλές νοηµοσύνες. Νατάσσα Οικονοµίδου - Σταύρου 10:45-11:00 Στάσεις και Μουσικές Προτιµήσεις των µαθητών της Στ ηµοτικού και η προσπάθεια µέτρησής τους. Ευάγγελος Πρωτόπαππας 11:00-11:15 ιδακτικοί - Μαθησιακοί στόχοι για το µάθηµα της Μουσικής στην Α/θµια Εκπ/ση σύµφωνα µε τα προγράµµατα σπουδών (1969-2005) Μια κριτική θεώρηση. Μαίη Κοκκίδου 11:15-11:30 Εκπαιδευτική προσέγγιση στη συγγραφή µουσικών ανθολογίων για το ηµοτικό και το Γυµνάσιο. Νάνσυ Τουµπακάρη - Κώστας Μόσχος 11:15-12:30 Στρογγυλή Τράπεζα Πρόγραµµα Μελίνα. Συντονίζει ο Ν. Παΐζης. 09:30-12:30 ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙ - ΑΙΘΟΥΣΑ 210 (ΜΕΧΡΙ 80 ΑΤΟΜΑ) Συντονίζει η Π. Μωραΐτου 15

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À 09:30-09:45 Η Μουσική ως µέσο εφαρµογής Εκπ/κών προγραµµάτων Περιβαλλοντικής Εκπ/σης στην Α/θµια Εκπ/ση. Μάγδα Σπανού 09:45-10:00 Ο µικρόκοσµος του Μάνου Χατζηδάκι. Μιχάλης Κεφάλας 10:00-10:15 Προγράµµατα σε Μουσεία. Έργα τέχνης στα σχέδια εργασίας (project) του ηµοτικού σχολείου. Σοφία Γιαλουράκη 10:15-10:30 Όταν η µουσική συναντά την ποίηση: βιωµατική προσέγγιση. Σοφία Σαΐτη 10:30-10:45 Μουσική και Χορός: ιαθεµατική προσέγγιση στο πλαίσιο του προγράµµατος της Ευέλικτης Ζώνης. Κων/να Ανδρεάκου 10:45-11:00 ιδασκαλία της µουσικής - Πρακτικές - ιαθεµατικές Προσεγγίσεις. έσποινα Μιχαήλ 11:00-11:15 Τρόποι Αξιοποίησης της µουσικής µέσα από το µάθηµα της γλώσσας. Κατερίνα Αποστολίδου 11:15-11:30 Η Μουσική µέσα από τη γλώσσα της Α ηµοτικού. Σταυρούλα Πετροπούλου 11:30-11:45 Παίζω και τραγουδώ τη γλώσσα µου: ιαθεµατικη προσέγγιση του µαθήµατος της Γλώσσας της Β' και Γ' τάξης. Χριστίνα Καλλιαρίδου 11:45-12:00 Γλώσσα και Μουσική : Πλάθοντας µια µουσική Ιστορία. Γεωργία Πολυζώη 12:00-12:15 Εικόνες πεζού λόγου συναντούν την Μουσικοπαιδαγωγική σκέψη. Ιωάννης Σπετσιώτης 12:15-12:30 Νέες Τεχνολογίες στη Μουσική. Αντώνης Μποτονάκης 09:30-12:30 ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ - ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΙΙ Συντονίζει Ιωάννης Σπετσιώτης 09:30-09:45 Μουσικά Παιχνίδια και Εκπαίδευση ατόµων µε Ειδικές Ανάγκες. Μηνάς Ευσταθίου 16

«π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» 09:45-10:00 Θεατροποίηση µελοποιηµένης ποίησης για εκπαιδεύσιµα παιδιά µε νοητική στέρηση. Ξάνθος Ξανθόπουλος 10:00-10:15 Μουσική δηµιουργικής έκφραση ως θεραπευτικό µέσο στα παιδιά µε συναισθηµατικές διαταραχές. Ντόρα Ψαλτοπούλου 10:15-10:30 ιδασκαλία της Μουσικής και Νευροδιδακτική: Τι µαθαίνουµε από τον τρόπο µε τον οποίο λειτουργεί ο εγκέφαλος των παιδιών για το ποιες είναι οι καλύτερες συνθήκες µάθησης στην ΠΕ. ήµητρα Κόνιαρη 10:30-10:45 Ο ρόλος της εκπαίδευσης, η εκπαίδευση των ρόλων και τα φώτα της σκηνής Στέλιος Κρασσανάκης 10:45-11:00 Η χρήση ασυνήθιστων "οργάνων" στην Ειδική Αγωγή. Μιχάλης Τόµπλερ 11:00-11:15 Μουσικοθεραπεία µε αγόρι µε συµπεριφορικά προβλήµατα στο πλαίσιο ειδικού δηµόσιου σχολείου στη Μεγάλη Βρετανία Χαρά Σαββοπούλου 11:15-11:30 Το ταξίσι του πελαργού µέσα από τα ΑΜΕΑ Λεωνίδας Πλαστάρας 11:30-12:15 Η Μουσική - φάρµακο ως επέκταση της σχέσης εγκεφάλος - Μουσική: Η κλινική και ερευνητική διάσταση. Παρουσίαση του µουσικού έργου: Λογισµοί και ιαλογισµοί. Θανάσης ρίτσας 09:30-12:30 ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ Ι ΑΙΘΟΥΣΑ 213 (30 άτοµα) 09:30-10:15 Οι Ολύµπιοι θεοί, των παιδιών µουσική: ιαθεµατική προσέγγιση της µουσικής µέσω της Μυθολογίας. Αντώνης Κυρµπάτσος 10:30-11:15 Χορωδιακό Εργαστήρι. Στάθης Ουλκέρογλου 11:30-12:15 Μετρική και ρυθµοποιία στην ελληνική µουσική. Θεοφάνης Σουλακέλης 09:30-12:30 ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ ΙΙ 17

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À ΑΙΘΟΥΣΑ Η/Υ Lab 1 (40 άτοµα) 09:30-11:15 Μουσική δηµιουργία και Τεχνολογία Παναγιώτης Καµπύλης - Γιάννης Σπετσιώτης - Χρήστος Σταµατίου 11:30-12:00 Παρουσίαση Μουσικού Εκπαιδευτικού Λογισµικού: Μουσικός Κόσµος. Κων/νος Ντινόπουλος 12:15-12:30 Πληροφορική Κουλτούρα και Εκπαιδευτική Τεχνολογία στο µάθηµα της µουσικής: Μια διαθεµατική Προσέγγιση ηµήτρης Σαρρής 12:30-13:00 ΙΑΛΕΙΜΜΑ - ΚΑΦΕΣ 13:00-14:30 ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ Το ηµοτικό Τραγούδι στην Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση : Πρακτικές Εφαρµογές. όµνα Σαµίου - Γιάννης Τσιαµούλης - Μαρία Αργυρίου - Ζωή ιονυσίου Μουσική Οµάδα των εκπαιδευτηρίων Τσιαµούλη 14:30-15:30 ΓΕΥΜΑ 15:30-15:45 Ανακήρυξη της Φραγκίσκης Ψαχαροπούλου-Καρόρη σε επίτηµο µέλος της Ε.Ε.Μ.Α.Π.Ε για την προσφορά της στο χώρο της µουσικής παιδείας. 15:45-16:00 Το Orff Schulwerk και το παιδί Νεφέλη Ατέσογλου 16:00-16:30 Μάνος Αβαράκης και Flauti "conspirito" 16:30-17:00 ΙδεαλΗστές, Μπα! Ιδέα σου είναι Παράσταση του διετούς κύκλου ORFF της Σχολής Μωραϊτη. 17:00-17:15 Με µια κούκλα στο χέρι:ενα µουσικοκουκλοθεατρικό δρώµενο Κωνσταντίνα ογάνη - Φαίη Ρεϊζίδου 17:15-18:00 "Ποιος δάγκωσε το φίδι;" Παράσταση θεάτρου σκιών του Ηλία Μπουργουτζή σε συνεργασία µε οµάδα φοιτητών του Τµήµατος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστήµιου. 18:00-18:15 7ο & 10ο. Σχολεία Κερατσινίου ιευθύνει: η Α. Ματσινοπούλου 18

«π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» 18:15-18:30 ηµοτικό Σχολείο Φυλής ιευθύνει: ο Θ. Κοντογεώργης 18:30-18:45 Εκπαιδευτήρια Πετράκη - Βαλσαµίδου ιευθύνει: η. Μπούρδου 19:00-20:00 Στρογγυλή Τράπεζα - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Συντονίζει ο Κώστας Μόσχος ραστηριότητες και διαδικασίες επαγγελµατικής υποστήριξης και ανάπτυξης των εκπαιδευτικών της µουσικής Θέµης Μακαντάσης Λήξη Εργασιών Συνεδρίου: Πηνελόπη Μωραϊτου Παραλαβή Βεβαιώσεων 19

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος ρ. Μωραίτου Πηνελόπη Υπ. Πολιτιστικών Θεµάτων ιεύθυνσης Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης Πειραιά Αποστολίδου Κατερίνα Εκπαιδευτικός Μουσικής αγωγής, Υπ. ιδάκτωρ Φιλοσοφικής Σχολής Εθνικού & Καποδιστριακού Παν/µίου Αθηνών ρ. ιονυσίου Ζωή ιδάσκουσα Μουσικής Παιδαγωγικής Τµήµατος Μουσικών Σπουδών Ιονίου Παν/µίου ρ. ογάνη Κωνσταντίνα ιδάσκουσα Μουσικής Παιδαγωγικής Τµήµατος Μουσικής Παιδαγωγικής Παν/µίου Αιγαίου ρ. Κανελλόπουλος Παναγιώτης Λέκτορας Μουσικής Παιδαγωγικής Τµήµατος Μουσικών Σπουδών Αριστοτελείου Παν/µίου Θεσ/νίκης ρ. Λαπιδάκη Ελένη Επίκουρος Καθηγήτρια Αριστοτελείου Παν/µίου Θεσ/νίκης ρ. Λιάβας Λάµπρος Καθηγητής Εθνοµουσικολογίας Τµήµατος Μουσικών Σπουδών Εθνικού & Καποδιστριακού Παν/µίου Αθηνών ρ. Γεωργία Μαρκέα Παιδαγωγικό Ινστιτούτο ρ. Μωραίτου Πηνελόπη Υπ. Πολιτιστικών Θεµάτων ιεύθυνσης Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης Πειραιά ρ. Παπαπαναγιώτου Ξανθούλα Σχολική Σύµβουλος Μουσικής Βορείου Ελλάδος ιδάσκουσα Μουσικής Παιδαγωγικής Παιδαγωγικού Τµήµατος ηµοτικής Εκπαίδευσης Παν/µίου Θεσσαλίας ρ. Λελούδα Στάµου Λέκτορας Μουσικής Παιδαγωγικής Τµήµατος Μουσικής Επιστήµης και Τέχνης Παν/µίου Μακεδονίας ρ. Χρυσοστόµου Σµαρώ Λέκτορας Μουσικής Παιδαγωγικής Τµήµατος Μουσικών Σπουδών Εθνικού & Καποδιστριακού Παν/µίου Αθηνών 20

«π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» ΠΑΙ ΑΓΩΓΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Πρόεδρος Κατσιναβάκη - Καραµιχάλη Μυρσίνη Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεµάτων Β/θµιας Εκπαίδευσης Β Αθηνών Αναπληρωµατικό µέλος Καλλιτεχνικής επιτροπής ΥΠΕΠΘ Συντονίστρια του Σχολικού ικτύου «Παιδεία µε Όραµα» Αγγελόπουλος Λυκούργος Οφικιάλος Αρχων Πρωτοψάλτης της Αγιωτάτης Επιτροπής Κωνσταντινουπόλεως, Καθηγητής Ωδείου Αθηνών, Μέλος Καλλιτεχνικής Επιτροπής του ΥΠΕΠΘ Αναπολιτάνου Μάρα Εκπαιδευτικός Μουσικής Αγωγής Π.Ε. 16 Αργυρίου Μαρία Εκπαιδευτικός Μουσικής Αγωγής Π.Ε. 16 Ατέσογλου Νεφέλη Μουσικοπαιδαγωγός Γκότσης Βασίλης Εκπαιδευτικός Μουσικής Αγωγής Π.Ε. 16 Καµπύλης Παναγιώτης Εκπαιδευτικός Μουσικής Αγωγής Π.Ε. 16 ρ. Μαρκέα Γωγώ Μουσικοπαιδαγωγός Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Ματέυ Αλέξανδρος Μουσικοπαιδαγωγός Μπάκας Θωµάς Προϊστάµενος Τµήµατος Επιστηµονικής Παιδαγωγικής Καθοδήγησης Α/βάθµιας Εκπαίδευσης για την Περιφερειακή ιεύθυνση Εκπαίδευσης Νοµού Αττικής Παναγιωτόπουλος Κωνσταντίνος ιευθυντής Πρωτοβάθµιας Εκπαίδευσης Πειραιά Πριονάς Ανδρέας Εκπαιδευτικός Μουσικής Αγωγής Π.Ε. 16 Σαµίου όµνα Σλάβικ Αγγέλικα Μουσικοπαιδαγωγός Σπετσιώτης Ιωάννης Σχολικός Σύµβουλος - Μουσικοπαιδαγωγός Τσικούρα Μαρία Εκπαιδευτικός Μουσικής Αγωγής Π.Ε. 16 Τσούτσια - Λουλάκη Ελένη Μουσικοπαιδαγωγός ΤΟ.Σ. ΤΗΣ Ε.Ε.Μ.Α.Π.Ε. Πρόεδρος: Γενικός Γραµµατέας: Ταµίας: Μέλη: Αναπληρωµατικά Μέλη: Αργυρίου Μαρία Πριονάς Ανδρέας Καραντζή Μαριτίνα Αναπολιτάνου Μάρα Βλαχογιαννάκος ηµήτρης Λυριτζή Μαρία Αντωνάτου Ανδροµάχη 21

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À Πρόεδρος: Μέλη: ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Αργυρίου Μαρία Πριονάς Ανδρέας Καραντζή Μαριτίνα Αναπολιτάνου Μάρα Βλαχογιαννάκος ηµήτρης Λυριτζή Μαρία Αντωνάτου Ανδροµάχη Ματσινοπούλου Αναστασία Σπανού Μάγδα Θωµόπουλος Παναγιώτης ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΦΟΡΕΙΣ Σύλλογος προς διάδοση της Εθνικής Μουσικής Κέντρο Αιγαιακών Λαογραφικών & Μουσικολογικών Ερευνών Ελληνικός Σύλλογος Μουσικοκινητικής Αγωγής "Carl Orff" Μέγαρο Μουσικής Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Οργάνων Εθνικό Ίδρυµα Ερευνών "Άνιµα" Κέντρο Καλλιτεχνικής & ηµιουργικής Εκπ/σης Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης Ίδρυµα Μείζονος Ελληνισµού Π.Ε.Σ.Ε.Α. Πανελλήνιος Επιστηµονικός Σύλλογος Ειδικής Αγωγής" Εκδόσεις Άγκυρα ΙΕΚ ΞΥΝΗ Στέγη Ελληνικών χορωδιών Ελληνική Συντεχνία Φλογέρας από Καλάµι Ωδείο Kodàly ήµος Κερατσινίου Όµιλος UNESCO Νοµού Πειραιώς & Νήσων ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ Υπεύθυνη Γραµµατείας: ΕλένηΠαπαδοπούλου Μαριτίνα Καραντζή Μάρα Αναπολιτάνου Ανδροµάχη Αντωνάτου Αναστασία Ματσινοπούλου ηµήτρης Βλαχογιαννάκος 22

«π À ª π π π ª À π ƒø µ ªπ π À. ª π π µπøª π ƒ π π ã ø π ã ª π À Ã π À» ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕ ΡΙΟΥ Σύντοµος χαιρετισµός του /ντή Σπουδών Π.Ε. του ΥΠΕΠΘ κ. Γούπου Θεοδώρου Η /νση Σπουδών Π.Ε. του ΥΠΕΠΘ χαιρετίζει το 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο µουσικής αγωγής Πρωτοβάθ- µιας Εκπαίδευσης µε θέµα: «Η αναγκαιότητα της συστηµατικής διδασκαλίας της µουσικής στην Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση. Μεθοδολογικές και βιωµατικές προσεγγίσεις των τάξεων από την Α έως και την ΣΤ ηµοτικού.» Η /νση Σπουδών εύχεται την ευόδωση των προσπαθειών όσων µόχθησαν για να πραγµατοποιηθεί αυτό το συνέδριο και πιστεύει στην εποικοδοµητική διεξαγωγή του, η οποία µπορεί να φέρει κοντά τους συναδέλφους µουσικούς της Α/θµιας εκπαίδευσης και να τους προσφέρει ενηµέρωση πάνω σε σύγχρονες θέσεις και µορφές του αντικειµένου τους. Τέτοιες προσπάθειες θα µας βρίσκουν πάντα στο πλευρό σας και ευχόµαστε να υπάρχει και στο µέλλον συνέχεια τέτοιων εκδηλώσεων. Παρασκευή 15 Απριλίου Βίκη Βασιλειάδη, Εκπαιδευτικός Μουσικής Αγωγής ΠΕ16 Αφιέρωµα στον Στέφανο Βασιλειάδη. Το αφιέρωµα θα περιλαµβάνει αποσπάσµατα από εισηγήσεις του ίδιου του Στέφανου Βασιλειάδη. Θα προβληθεί video µε πρότυπη διδασκαλία του σε δηµοτικό σχολείο και θα ακουστούν παιδικά του τραγούδια. ζωντανά από την παιδική χορωδία Πνευµατικού Κέντρου ήµου Κορινθίων µε τη µουσική διδασκαλία και υπό την διεύθυνση της Φάλιας Παπαγιαννοπούλου. Μουσική Εκπαίδευση: Ο Ρόλος του Εκπαιδευτικού Λένια Σέργη Καθηγήτρια Τµήµατος Μουσικών Σπουδών, Ιόνιο Πανεπιστήµιο Οι τάσεις που παρατηρούνται, οι ιδέες που µεταβάλλονται ή και επανέρχονται, και ακόµη οι φιλοσοφικές τοποθετήσεις που είτε προκύπτουν από την πράξη, είτε αποτελούν το θεωρητικό πλαίσιο για τη διαµόρφωση των πρακτικών διδασκαλίας, αποτελούν ένα σηµαντικό ερέθισµα για µια αποτελεσµατική µουσική αγωγή. Κατά τη διαδικασία της διδασκαλίας-µάθησης της µουσικής ιδιαίτερα σηµαντικός είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Στην εισήγηση, επισηµαίνονται τα βασικά χαρακτηριστικά ενός επιτυχηµένου εκπαιδευτικού-µουσικού, όπως αυτά προκύπτουν και µέσα από σχετικές µελέτες και έρευνες. Σφαιρική Προσέγγιση και επικοινωνία των Τεχνών στην ΠΕ ηµήτρης Μαραγκόπουλος, Καθηγητής Τµήµατος Μουσικών Σπουδών, Ιόνιο Πανεπιστήµιο. Στην τέχνη εδώ και αρκετές δεκαετίες βρισκόµαστε σε µία έντονη διαδικασία επικοινωνίας και ώσµωσης των διαφορετικών τεχνών µεταξύ τους και της σύνθεσης τους σε νέες φόρµες και είδη όπως τα πολυθεά- µατα, οι παραστάσεις πολυµέσων και γενικά οι διάφοροι τύποι performances. Στο νέο αυτό πλέγµα η αδιαίρετη ενότητα οπτικοακουστικών µορφών, ήχου και εικόνας κατέχει µία ιδιαίτερα ενισχυµένη θέση. Η νέα τεχνολογία τέλος βρίσκεται στη βάση όλων αυτών των νέων µορφών και επικοινωνίας των τεχνών. Μουσική κίνηση λόγος ένα οπτικό και γενικότερα εικαστικό περιβάλλον, µέσα σε ένα σύστηµα που καλλιεργεί ταυτόχρονα φυσικές δεξιότητες αλλά και τεχνικές τεχνολογικές ικανότητες, αισθητική και τεχνολογία µπορούν να αποτελέσουν ένα συναρπαστικό πεδίο λειτουργίας της αισθητικής αγωγής στην εκπαίδευση που αν ξεκινήσει από την Πρωτοβάθµια µπορεί να δώσει πολύ γόνιµους καρπούς. 23

1Ô π À ƒπ ª À π ø π ƒø µ ªπ π À Μουσική Αγωγή και Ελληνική Παράδοση: Μια πρώτη, γενική τοποθέτηση. Σκέψεις και προβληµατισµοί Λάµπρος Λιάβας Εθνικοµουσικολόγος, Καθηγητής Μουσικών Σπουδών, Παν/µιο Αθηνών. Η µουσική αγωγή και το εκπαιδευτικό πρότυπο στην Αρχαιότητα και το Βυζάντιο. Ενότητα λόγου µέλους κίνησης στη µουσική παράδοση. Μουσική και εθνοπολιτισµική ταυτότητα. Η εµπειρία από συγκεκριµένες προσπάθειες εφαρµογής των βασικών αρχών της µουσικής παράδοσης σε εκπαιδευτικές δράσεις: α) Μουσείο Λαϊκών Οργάνων (ξεναγήσεις, µαθήµατα, πρόγραµµα για µικρούς τσιγγάνους. β) Εκπαιδευτικό πρόγραµµα "Γνωριµία µε τα όργανα µέσα από το θέατρο σκιών" (ΥΠΠΟ/ ΙΛΑΠ-Μουσείο Οργάνων). γ) Πιλοτικό πρόγραµµα "Ο παραδοσιακός χορός στα σχολεία" (2003, ΥΠΕΠΘ/Λύκειον των Ελληνίδων). Η αναγκαιότητα της συστηµατικής µουσικής διδασκαλίας στην Πρωτοβάθµια Εκπαίδευση Θεόδωρος Γούπος ιεθυντής Εκπαίδευσης ΥΠΕΠΘ, Σχολικός Σύµβουλος Π.Ε. Νίκος Μπέτζελος Εκπαιδευτικός Καθηγητής Ανώτερων Θεωρητικών Η µουσική µαζί µε την αδελφή της την ποίηση συνθέτουν το µεγαλύτερο πολιτιστικό επίτευγµα της ανθρώπινης λογικής. Μελετώντας φιλοσόφους που προσπάθησαν να προσδιορίσουν την φύση της, καταλήγου- µε: «Η µουσική αποτελεί το µύθο που στήνουµε για να ερµηνεύσουµε την εσωτερική µας ζωή». Η εισαγωγή της µουσικής στους εκπαιδευτικούς θεσµούς έχει τη δική της ιστορία. Ο λόγος για τον οποίο χρησιµοποιήθηκε και εξακολουθεί να χρησιµοποιείται ως διδαχτικό µέσο είναι η εύθραυστη διαδικασία στην οποία προτρέπει τον ανθρώπινο νου να προσπαθήσει. Γι αυτό και οι σύγχρονες απαιτήσεις καθιστούν απαραίτητη την επαφή του παιδιού µε τη µουσική από πολύ µικρή ηλικία. Μουσικές παρουσιάσεις Χορωδία.Ε.Η. ιευθύνει : ο Κωστής Κωνσταντάρας, µαέστρος Αλέξανδρος Ματέϋ - Αισώπου Μύθοι "Τέττιξ και Μύρµηκες" Λεόντιο Λύκειο Νέας Σµύρνης ηµοτικό Αγ. ιονύσιος ο Αρεοπαγίτης Προλογίζει η ιευθύντρια Α. Φρέρη - Τριανταφύλλου ιευθύνει: η Ειρ. Καµπούρη Χατζησταύρου ΣΑΒΒΑΤΟ 16 ΑΠΡΙΛΙΟΥ Μουσική Εκπαίδευση : Επιλογή η Αναγκαιότητα; Σµαράγδα Χρυσοστόµου Μολονότι η µουσική αποτελεί ένα από τα παλαιότερα γνωστικά αντικείµενα του αναλυτικού προγράµµατος, ανέκαθεν διατυπώνονταν διαφορετικές απόψεις όσον αφορά την παιδαγωγική αξία της. Η θεµελίωση της αναγκαιότητας του µαθήµατος της µουσικής στο αναλυτικό πρόγραµµα έχει απασχολήσει πολλούς µουσικοπαιδαγωγούς και, συνήθως, η φιλοσοφική βάση θεµελίωσής της προϊδεάζει και καθορίζει ως ένα σηµείο και τη φιλοσοφία της διδασκαλίας του αντικειµένου, καθώς και τα µέσα και τις µεθόδους οι οποίες χρησιµοποιούνται.η υποστήριξη της µουσικής στην εκπαίδευση περιλαµβάνει δύο κεντρικές κατηγορίες επιχειρηµάτων: 1. Έξω-µουσικά επιχειρήµατα, εξωγενείς λόγους θεµελίωσης της θέσης της µουσικής στην εκπαίδευση. 2.Ενδογενή επιχειρήµατα που καθιστούν τη διδασκαλία της µουσικής αυτοσκοπό. Τα τελευταία χρόνια η κατανόησή µας όσον αφορά τις νοητικές λειτουργίες του εγκεφάλου έχει διευρυνθεί. Τα αποτελέσµατα πρόσφατων ερευνών της επιστήµης της νευροφυσιολογίας φωτίζουν από ένα εντελώς νέο πρίσµα τη µουσική και τις άλλες τέχνες, καθώς αντιλαµβανόµαστε καλύτερα τη λειτουργία και την ανάπτυξη της µουσικής νοηµοσύνης. Η έννοια της µουσικής ευφυΐας που εισήχθη από τον Gardner, δηµιούργησε µια σηµαντική δικαιολογητική βάση για την αναγκαιότητα της µουσικής εκπαίδευσης. Οι πρόσφατες απόψεις του Reimer περί της 24