Visual Basic (µέρος 2 ο ) 1
Περιεχόµενα Ετικέτες (Labels)... 3 Πλαίσια Κειµένου (TextBoxes)... 4 Πλήκτρα Εντολών (Command Buttons)... 6 Πλήκτρα Επιλογής (Option Buttons)... 7 Πλαίσια Ελέγχου (Check Boxes)... 8 Μπάρες Κύλισης (Scroll Bars)... 10 Πλαίσια Λίστας (List Boxes)... 11 Σύνθετα Πλαίσια Λίστας (Combo Boxes)... 11 Μενού (Menus)... 12 Microsoft Common Dialog Control... 14 Μεταβλητές της Visual Basic... 16 Μετατροπή αριθµών σε συµβολοσειρές (Format)... 17 ήλωσης µιας µεταβλητής. Άµεση και έµµεση δήλωση. 18 ιαδικασίες (Procedures)... 20 Συναρτήσεις (Functions)... 21 Συναρτήσεις Ηµεροµηνίας και Ώρας... 22 Visual Basic (µέρος 2 ο ) 2
Ετικέτες (Labels) Μια Ετικέτα (Label) να εµφανίζει σταθερό κείµενο σε ένα τµήµα της φόρµας, δηλ. ένα κείµενο που ο χρήστης του προγράµµατος δεν µπορεί να αλλάξει, όπως π.χ. ένας τίτλος της φόρµας. Υπάρχει η δυνατότητα να γραφεί πρόγραµµα που να αλλάζει το κείµενο της ετικέτας µε τον συγκεκριµένο κώδικα προγράµµατος αρκεί να συµβεί κάποιο event (συµβάν). Οι ετικέτες δηλώνουν επίσης τι θα πρέπει να καταχωρηθεί σ' ένα διπλανό πλαίσιο κειµένου για παράδειγµα. Name (Όνοµα) Μερικές από τις ιδιότητες µιας ετικέτας φαίνονται στον ποιο κάτω πίνακα: Ιδιότητα Περιγραφή Παράδειγµα Caption (Τίτλος) BorderStyle (Περίγραµµα) Το όνοµα της ετικέτας που θα χρησιµοποιηθεί στο πρόγραµµα. Το κείµενο που εµφανίζεται στην ετικέτα (µέσα στη φόρµα). Προκαθορίζει τον τύπο του περιγράµµατος Ευθυγραµµίζει τον τίτλο στα Alignment (Ευθυγράµµιση) περιθώρια της ετικέτας Ορισµός τύπου και µεγέθους Font (Γραµµατοσειρά) γραµµατοσειράς π.χ.: π.χ. : lblname Όνοµα: 0 = κανένα περίγραµµα 1 = σταθερό µονό περίγραµµα 0 = αριστερά 2 = κέντρο Times New, Bold, 12 Visual Basic (µέρος 2 ο ) 3
Πλαίσια Κειµένου (TextBoxes) Στη φόρµα µας µπορούµε να εισάγουµε πλαίσια κειµένου (TextBoxes) µε τα οποία µπορούµε να εµφανίσουµε πληροφορίες µέσα σ αυτές, αλλά και οι χρήστες της εφαρµογής, θα έχουν τη δυνατότητα να εισάγουν τιµές µέσα σ' αυτά εάν το επιθυµούν και εάν προβλέπεται από εµάς.. Το κείµενο που υπάρχει σ' ένα πλαίσιο κειµένου διαβάζεται µε την ιδιότητα Text.Στο παρακάτω παράδειγµα κώδικα, εισάγουµε στο textbox1.text την τιµή Nikos και τρέχοντας το πρόγραµµα, το όνοµα εµφανίζεται µέσα στο textbox: TxtText1.text = Nikos Μπορούµε να παραλείψουµε την ιδιότητα Text ενός πλαισίου κειµένου καθώς είναι default, αλλά αυτό δεν θα το προτείναµε. Ιδιότητα Περιγραφή Παράδειγµα Appearance (Εµφάνιση) Επιλογή τρισδιάστατης ή επίπεδης εµφάνισης 1 = τρισδιάστατη 0 = επίπεδη 0 = κανένα περίγραµµα BorderStyle (Περίγραµµα) Καθορίζει τον τύπο του περιγράµµατος 1 = σταθερό µονό περίγραµµα Font (Γραµµατοσειρά) Ορισµός τύπου και µεγέθους γραµµατοσειράς Times New, Bold, 12 PasswordChar (Σύνθηµα) Κρύβει το κείµενο και εµφανίζει * ή # Χρήση του * ή του # SelStart (Αρχή επιλογής) Αρχική θέση επιλεγµένου κειµένου Μόνο κατά την εκτέλεση SelLength (Τέλος επιλογής) Τελική θέση επιλεγµένου κειµένου Μόνο κατά την εκτέλεση Tag (Ετικέτα) Αποθήκευση επιπλέον κρυφών πληροφοριών Συµβολοσειρά Visual Basic (µέρος 2 ο ) 4
π.χ. TxtText = Nikos Μερικές από τις ιδιότητες ενός πλαισίου κειµένου φαίνονται στον ποιο πάνω πίνακα. Οι ιδιότητες SelStart και SelLength είναι διαθέσιµες µόνο όταν εκτελείται το πρόγραµµα και µε τη βοήθειά τους µπορούµε να φωτίσουµε ένα µέρος του κειµένου. Με την ιδιότητα Tag έχουµε τη δυνατότητα να αποθηκεύσουµε κάποιες κρυφές πληροφορίες οι οποίες δεν φαίνονται από τον χρήστη του προγράµµατος. Μερικές ακόµα χρήσιµες ιδιότητες των πλαισίων κειµένου είναι η Multiline, όπου µε την τιµή True θα µπορούµε να εµφανίσουµε πολλές γραµµές κειµένου µέσα στο πλαίσιο και η ScrollBars, η οποία µπορεί να πάρει τις τιµές Horizontal, Vertical, Both ή και None, ανάλογα αν θέλουµε να εµφανίζεται αντίστοιχα η οριζόντια µπάρα κύλισης, η κατακόρυφη µπάρα κύλισης, και οι δύο ή καµία. Visual Basic (µέρος 2 ο ) 5
Πλήκτρα Εντολών (Command Buttons) Με τα πλήκτρα εντολών ξεκινάµε ή σταµατάµε µια ενέργεια event(συµβάν). Αυτό γίνεται µε κλικ πάνω στο πλήκτρο εντολής µε το ποντίκι ή επιλέγοντάς το και πατώντας το πλήκτρο Enter. Το κείµενο που θέλουµε να εµφανίζεται πάνω στο πλήκτρο εντολής, ορίζεται µε την ιδιότητα Caption του πλήκτρου. Αν στο κείµενο αυτό τοποθετήσουµε κάπου τον χαρακτήρα &, θα µπορούµε να ενεργοποιήσουµε το πλήκτρο εντολής κρατώντας πατηµένο το πλήκτρο Alt και πατώντας τον χαρακτήρα που θα ακολουθεί το σύµβολο & και το οποίο θα εµφανίζεται υπογραµµισµένο όταν τα εκτελείται η εφαρµογή. Αν η ιδιότητα Default ενός πλήκτρου είναι True, τότε µπορούµε να το επιλέξουµε πατώντας απευθείας το πλήκτρο Enter, ενώ αν ιδιότητα Cancel ενός πλήκτρου είναι True, τότε µπορούµε να το επιλέξουµε πατώντας απευθείας το πλήκτρο Esc.Οι σηµαντικότερες ιδιότητες ενός πλήκτρου εντολής είναι οι εξής : Ιδιότητα Περιγραφή Παράδειγµα Appearance (Εµφάνιση) Τρισδιάστατη ή επίπεδη εµφάνισης 1 = τρισδιάστατη 0 = επίπεδη Default (Προεπιλογή) Επιλογή µε πάτηµα Enter True ή False Cancel (Ακύρωση) Επιλογή µε πάτηµα Esc True ή False Caption (Τίτλος) Κείµενο πάνω στο πλήκτρο Αλφαριθµητική µεταβλητή Font (Γραµµατοσειρά) Τύπος και µέγεθος γραµµατοσειράς Times, Bold, 13 κλπ Visual Basic (µέρος 2 ο ) 6
Πλήκτρα Επιλογής (Option Buttons) Ένα πλήκτρο επιλογής έχει πάντα κυκλικό σχήµα και περιέχει µια επιλογή που µπορεί να είναι ενεργή ή ανενεργή, δηλ. να έχει τιµή True ή False αντίστοιχα. Όταν το πλήκτρο επιλογής είναι ενεργό (επιλεγµένο), εµφανίζεται µια βούλα µέσα στον κύκλο, ενώ όταν είναι ανενεργό, ο κύκλος είναι άδειος. Τα πλήκτρα επιλογής εµφανίζονται σε οµάδες και από κάθε οµάδα µπορούµε να επιλέξουµε ένα και µόνο ένα πλήκτρο επιλογής. Για να οµαδοποιήσουµε κάποια πλήκτρα επιλογής, τα τοποθετούµε µέσα σ' ένα πλαίσιο επιλογής. Πρώτα σχεδιάζουµε το πλαίσιο επιλογής και µετά τα πλήκτρα επιλογής που θα περιέχει. Με την ιδιότητα Caption ενός πλήκτρου επιλογής µπορούµε να εµφανίσουµε ένα επεξηγηµατικό κείµενο (ετικέτα) δίπλα του, ώστε να γνωρίζει ο χρήστης τι θα γίνει αν το επιλέξει. Με την ιδιότητα Value ενός πλήκτρου επιλογής, η οποία µπορεί να είναι True ή False, µπορούµε να µάθουµε αν το πλήκτρο επιλογής θα είναι επιλεγµένο ή όχι. Visual Basic (µέρος 2 ο ) 7
Παράδειγµα: Ακολουθεί ένα παράδειγµα όπου η φόρµα (form) Example1 χρωµατίζεται ανάλογα µε την επιλογή σε red, green, blue: Private Sub Opt1red_Click() Example1.BackColor = vbred End Sub Private Sub Opt2green_Click() Example1.BackColor = vbgreen End Sub Private Sub Opt3blue_Click() Example1.BackColor = vbblue End Sub Πλαίσια Ελέγχου (Check Boxes) Ένα πλαίσιο ελέγχου είναι τετράγωνο και έχει µια ένδειξη για το αν είναι ενεργό ή όχι. Τα πλαίσια ελέγχου είναι ανεξάρτητα µεταξύ τους και αν και οργανώνονται σε οµάδες, µπορεί να είναι επιλεγµένα όλα ή κανένα ή όσα επιθυµεί ο χρήστης. Με την ιδιότητα Caption ενός πλαισίου ελέγχου µπορούµε να εµφανίσουµε ένα επεξηγηµατικό κείµενο (ετικέτα) δίπλα του, ώστε να γνωρίζει ο χρήστης τι θα γίνει αν το επιλέξει. Με την ιδιότητα Value ενός πλαισίου ελέγχου, η οποία µπορεί να είναι 0, 1 ή 2, µπορούµε να Visual Basic (µέρος 2 ο ) 8
µάθουµε την κατάσταση του πλαισίου ελέγχου (1=ενεργό, 0=ανενεργό, 2=δεν µπορεί να επιλεγεί, δηλ. είναι γκρίζο). Παράδειγµα Select Case Check1.Value Case 0 Msg = "Ανενεργό" Case 1 Msg = "Ενεργό" Case 2 Msg = " εν µπορεί να επιλεγεί" End Select MsgBox Msg Επειδή η ιδιότητα Value είναι default, θα µπορούµε να την παραλείψουµε : Select Case chksound Visual Basic (µέρος 2 ο ) 9
Μπάρες Κύλισης (Scroll Bars) Οι µπάρες κύλισης (scroll bars) µπορούν να είναι κατακόρυφες (vertical) ή οριζόντιες (horizontal) και αποτελούνται από τρεις ξεχωριστές περιοχές, στις οποίες µπορούµε να κάνουµε κλικ ή να σύρουµε για να αλλάξουµε την τιµή τους (ιδιότητα Value). Οι περιοχές αυτές είναι τα δύο βελάκια στα άκρα, το µικρό ορθογώνιο ή κουτί κύλισης στη µέση της µπάρας και το σώµα της µπάρας. Με τις ιδιότητες Min και Max µπορούµε να ορίσουµε την µικρότερη και την µεγαλύτερη τιµή αντίστοιχα που µπορεί να πάρει η µπάρα. Τέλος µπορούµε να δώσουµε τιµή στο Value µέσω των ιδιοτήτων (properties) ώστε όταν ξεκινήσει το πρόγραµµα να τρέχει, το ορθογώνιο κουτί κύλισης στη µέση της µπάρας να βρίσκεται σε προκαθορισµένη από εµάς θέση. Με την ιδιότητα LargeChange µπορούµε να ορίσουµε την αλλαγή στην τιµή της µπάρας όταν κάνουµε κλικ στον κενό χώρο ανάµεσα στο ορθογώνιο κύλισης, ενώ µε την ιδιότητα SmallChange µπορούµε να ορίσουµε την αλλαγή στην τιµή της µπάρας όταν κάνουµε κλικ στα βελάκια στα άκρα της µπάρας. Όταν κάνουµε κλικ σε µια µπάρα κύλισης, εκτελείται το συµβάν Change, ενώ όταν σύρουµε το ορθογώνιο κύλισης µιας µπάρας κύλισης, εκτελείται το συµβάν Scroll. Visual Basic (µέρος 2 ο ) 10
Πλαίσια Λίστας (List Boxes) Ένα πλαίσιο λίστας (list box) εµφανίζει µια λίστα στοιχείων από τα οποία µπορούµε να επιλέξουµε ένα ή περισσότερα στοιχεία. Αν δεν γίνεται να εµφανισθούν όλα τα στοιχεία στη λίστα µας, τότε εµφανίζεται µια κατακόρυφη µπάρα κύλισης. Η ιδιότητα ListCount επιστρέφει το πλήθος των στοιχείων της λίστας και η ιδιότητα ListIndex επιστρέφει τον αύξοντα αριθµό του επιλεγµένου στοιχείου. Το πρώτο στοιχείο της λίστας έχει αρίθµηση 0 και το τελευταίο έχει αρίθµηση ListCount-1. Αν δεν είναι επιλεγµένο κάποιο στοιχείο, η ListIndex έχει τιµή -1. Με την ιδιότητα Selected µπορούµε να µάθουµε αν ένα στοιχείο µιας λίστας είναι επιλεγµένο. Σύνθετα Πλαίσια Λίστας (Combo Boxes) Τα σύνθετα πλαίσια (combo boxes) είναι ίδια µε τα πλαίσια λίστας, αλλά περιέχουν και ένα πλαίσιο κειµένου για να µπορούµε να προσθέσουµε κι άλλες επιλογές και περιέχουν και ένα πτυσσόµενο µενού για να µπορούµε να εµφανίσουµε τα στοιχεία της λίστας. Με την ιδιότητα Style Property ενός σύνθετου πλαισίου µπορούµε να καθορίσουµε τον τύπο του µε τις εξής τιµές : 0, κυλιόµενο πλαίσιο λίστας, περιέχει µια κυλιόµενη λίστα και ένα πλαίσιο κειµένου και είναι προεπιλογή. 1, απλό πλαίσιο λίστας, περιέχει µια στατική λίστα και ένα πλαίσιο κειµένου. 2, κυλιόµενη λίστα, µπορούµε να επιλέξουµε στοιχεία µόνο από τη λίστα και δεν περιέχει πλαίσιο κειµένου. Visual Basic (µέρος 2 ο ) 11
Ακολουθούν µερικές από τις πιο σηµαντικές αλλά και κοινές µέθοδοι και ιδιότητες των πλαισίων λίστας και των σύνθετων πλαισίων λίστας: Μέθοδος Περιγραφή Παράδειγµα AddItem Πρόσθεση στοιχείων στη λίστα Lista1.AddItem "Στοιχείο1" RemoveItem ιαγραφή στοιχείου της λίστας Lista1.RemoveItem 2 Clear ιαγραφή όλων των στοιχείων της λίστας Lista1.Clear Ιδιότητα Περιγραφή Παράδειγµα ListIndex Αριθµός επιλεγµένου στοιχείου από τη λίστα Lista1.ListIndex=2 List Επιστρέφει ένα στοιχείο της λίστας Stixio= Lista1.List(1) ListCount Αριθµός στοιχείων της λίστας ArStixion= Lista1.ListCount-1 Sorted Αυτόµατη ταξινόµηση µε την τιµή True Lista1.Sorted=True Selected Επιστρέφει True αν το στοιχείο έχει επιλεγεί If Lista1.Selected(3) Then... Μενού (Menus) Για να δηµιουργήσουµε µενού στη Visual Basic, χρησιµοποιούµε την εφαρµογή Menu Editor, την οποία ανοίγουµε µε την επιλογή Menu Editor... του µενού Tools µιας φόρµας ή αν πατήσουµε τα πλήκτρα Control+E ή το αντίστοιχο πλήκτρο στη γραµµή εργαλείων. Στο πλαίσιο διαλόγου που εµφανίζεται και στο πλαίσιο κειµένου Caption γράφουµε το όνοµα (τίτλο) του menu ή της εντολής που θα εµφανισθεί στη µπάρα εργαλείων ή σ' ένα πτυσσόµενο µενού επιλογών. Γράφοντας το σύµβολο & πριν από κάποιο γράµµα του ονόµατος, µπορούµε να επιλέγουµε αυτή την εντολή πατώντας το πλήκτρο Alt και το γράµµα αυτό, το οποίο και θα εµφανίζεται υπογραµµισµένο κατά την εκτέλεση της εφαρµογής. Αν αντί για κείµενο, γράψουµε το σύµβολο - στο πλαίσιο κειµένου Caption, θα δηµιουργηθεί µια διαχωριστική µπάρα, για να µπορούµε να ξεχωρίσουµε τα στοιχεία του Menu σε οµάδες. Στο πλαίσιο κειµένου Name γράφουµε το όνοµα για το στοιχείο ενός µενού, το οποίο θα χρησιµοποιηθεί στον κώδικα του στοιχείου και έχει το πρόθεµα Mnu. Visual Basic (µέρος 2 ο ) 12
Στο πλαίσιο κειµένου Index γράφουµε µια αριθµητική τιµή για να ορίσουµε τη θέση του στοιχείου µέσα στο µενού. Αν είναι επιλεγµένο το πλαίσιο ελέγχου Checked, θα εµφανισθεί το γνωστό σύµβολο στα αριστερά του στοιχείου του µενού, που σηµαίνει ότι το στοιχείο του µενού είναι προεπιλεγµένο. Αν είναι επιλεγµένο το πλαίσιο ελέγχου Enabled, το στοιχείο του µενού θα είναι ενεργό, δηλ. θα µπορούµε να το επιλέξουµε, διαφορετικά θα είναι ανενεργό (γκρίζο). Αν είναι επιλεγµένο το πλαίσιο ελέγχου Visible, το στοιχείο του µενού θα είναι ορατό, διαφορετικά δεν θα εµφανίζεται καθόλου στο µενού. Αυτή η δεύτερη επιλογή είναι χρήσιµη όταν έχουµε ένα αυτόνοµο ή πτυσσόµενο µενού, όπου τα στοιχεία του µενού δεν είναι πάντα ορατά. Αφού κλείσουµε το Menu Editor, µπορούµε να επιλέξουµε ένα στοιχείο του µενού κατά τη σχεδίαση για να ανοίξει το παράθυρο κώδικα για το συµβάν Click του στοιχείου αυτού. Visual Basic (µέρος 2 ο ) 13
Microsoft Common Dialog Control: Πιο κάτω θα δούµε πως µπορούµε να εκµεταλλευτούµε τις δυνατότητες που δίνονται µέσω του Microsoft Common Dialog Control των Windows στην Visual basic. Στο παράθυρο διαλόγου µε το όνοµα Components τσεκάρουµε την επιλογή Microsoft Common Dialog Control. Πώς όµως εµφανίστηκε το παραπάνω παράθυρο; 1ος τρόπος εµφάνισης: Στο ToolBox κάνουµε δεξί κλικ και εµφανίζεται ένα αναδυόµενο menu από όπου επιλέγουµε την επιλογή [Components ]. Σ αυτό επιλέγουµε Components, και στο παράθυρο που ανοίγει, τσεκάρουµε το Microsoft Common Dialog Control 6.0 Visual Basic (µέρος 2 ο ) 14
2ος τρόπος: Από το βασικό menu της Visual Basic, από την βασική κατηγορία [Project] επιλέγουµε [Components ] ή επιλεκτικά πατάµε Ctrl+T. Επειδή ο ελληνικός όρος δεν φαίνεται ιδιαίτερα σωστός θα αναφερόµαστε στο συγκεκριµένο εργαλείο µε το όνοµα Common Dialog ή για συντοµία CD. Το Common Dialog control µας επιτρέπει εύκολα και γρήγορα να εντοπίσουµε κάποιο αρχείο στον δίσκο για εγγραφή ή για ανάγνωση, να επιλέξουµε το χρώµα ή και την γραµµατοσειρά της αρεσκείας µας, να προσδιορίσουµε τον εκτυπωτή στον οποίο θέλουµε να εκτυπώσουµε κλπ. Visual Basic (µέρος 2 ο ) 15
Έχοντας ήδη αναφέρει πώς µπορούµε να εισάγουµε το εργαλείο στο ToolBox, (όπως φαίνεται στην πιο πάνω εικόνα), επιλέγοντάς το, το προσθέτουµε στην φόρµα (ή κάνοντας διπλό κλικ πάνω του). Μεταβλητές της Visual Basic Η Visual Basic διαθέτει ένα σύνολο τύπων µεταβλητών τα ονόµατα των οποίων µπορούν να έχουν µήκος έως και 255 χαρακτήρες, δεν πρέπει να περιέχουν τελεία, πρέπει να αρχίζουν από γράµµα, και να µην χρησιµοποιούν κάποιες από τις reserved words (δεσµευµένες λέξεις) της Visual Basic, όπως είναι για παράδειγµα οι λέξεις Sub και Function. Ακόµη, η Visual Basic δεν ξεχωρίζει τους πεζούς από τους κεφαλαίους χαρακτήρες στα ονόµατα των µεταβλητών. Ακολουθεί ένας πίνακας µε τους τύπους δεδοµένων της Visual Basic, τα επιθέµατα που είναι απαραίτητα σε ορισµένους τύπους δεδοµένων, το µέγεθος που καταλαµβάνουν στη µνήµη καθώς και το πεδίο τιµών τους. Visual Basic (µέρος 2 ο ) 16
Τύπος εδοµένων Επίθεµα Μέγεθος Πεδίο Τιµών Byte Κανένα 1 Byte 0-255 Boolean Κανένα 1 Byte Αληθής ή Ψευδής (True or False) Date Κανένα 8 Bytes από 1/1/100 έως 31/12/9999 Object Κανένα 4 Bytes Variant Κανένα Αναλόγως τη χρήση String $ Αναλόγως τη χρήση έως 65.000 χαρακτήρες Integer % 2 Bytes -32.768 έως +32.767 Long Integer & 4 Bytes -2,14 δισ. έως +2,14 δισ. Single! 4 Bytes Πολύ µεγάλο Double # 8 Bytes Πολύ µεγάλο Currency @ 8 Bytes Πολύ µεγάλο Αν δεν ορίσουµε κάποιον τύπο δεδοµένων στον κώδικά µας µε τις εντολές Dim ή Static, η Visual Basic χρησιµοποιεί τον τύπο Varian, έτσι ώστε να έχουµε ευελιξία κατά τη δηµιουργία του κώδικά µας, καθώς µπορεί να περιέχει αριθµούς, συµβολοσειρές (strings), ηµεροµηνίες ή και τις ειδικές τιµές Empty και Null. Η τιµή Empty σηµαίνει ότι η µεταβλητή δεν έχει αρχική τιµή και είναι ίση µε 0 ή µε " ", ενώ η τιµή Null προσδιορίζει µια µεταβλητή που σκόπιµα δεν περιέχει δεδοµένα. Πρέπει να λάβουµε υπόψη µας ότι οι τιµές τύπου ηµεροµηνίας (Date) περικλείονται από τα σύµβολα #, όπως για παράδειγµα #June 30,2007# ή #30 June 07#. Μετατροπή αριθµών σε συµβολοσειρές (Format). Για την µετατροπή αριθµών σε συµβολοσειρές χρησιµοποιείται η συνάρτηση Format, η οποία και συντάσσεται ως εξής: Format (αριθµός, εµφάνιση ) Όπου ως εµφάνιση χρησιµοποιείται µια συµβολοσειρά για υπόδειγµα για την εµφάνιση του αριθµού, υπακούοντας στους ποιο κάτω κανόνες: 0 Εµφανίζει έναν αριθµό ή το 0 # Εµφανίζει έναν αριθµό ή κενό Visual Basic (µέρος 2 ο ) 17
. Ακολουθούν δεκαδικοί αριθµοί, ιαχωριστικό χιλιάδων % Εµφανίζει τον αριθµό ως πηλίκο µε το 100 ως ποσοστό E+ Εµφανίζει τον αριθµό ως εκθέτη µε πρόσηµο στους θετικούς εκθέτες. E- Εµφανίζει τον αριθµό ως εκθέτη χωρίς πρόσηµο στους θετικούς εκθέτες. διάφορα σύµβολα Εµφανίζει ότι υπάρχει µέσα στα εισαγωγικά. Παράδειγµα: X=25000 Text1.text=format(x, 0,0.00 ) ήλωσης µιας µεταβλητής. Άµεση και έµµεση δήλωση. Για να βλέπει η Visual Basic τι είδους µεταβλητές χρησιµοποιούµε, στο πρόγραµµα που γράφουµε θα πρέπει αυτές οπωσδήποτε να δηλωθούν. Υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει αυτό. ο άµεση δήλωση µε την λέξη Dim στην αρχή του κώδικα, όπως π.χ. : Dim Players As Integer Dim Tim As Double Dim Name1 As String Dim Name2 As String*15 και ο έµµεση δήλωση, δηλαδή µε την τοποθέτηση ενός επιθέµατος (επιλέγοντάς το από τον προηγούµενο πίνακα), κολλητά στο όνοµα της µεταβλητής, π.χ. : Players% = 60 'έµµεση δήλωση τύπου δεδοµένων Integer (αν δεν χρησιµοποιήσουµε επίθεµα, τότε θα ισχύει εξορισµού ο τύπος δεδοµένων Variant). Visual Basic (µέρος 2 ο ) 18
Τέλος µπορούµε να ορίσουµε και πίνακες (arrays) ως εξής : Dim A(15) As Integer 'πίνακας ακεραίων µίας διάστασης 15 θέσεων Dim A(25, 25) As Integer 'πίνακας ακεραίων δύο διαστάσεων 25 Χ 25 θεσεων. Dim A(1 To 15, -4 To 10) As Integer 'πίνακας ακεραίων δύο διαστάσεων και µε δείκτες 1 έως 15 και -4 έως10, δηλ. 15 Χ 15 θέσεων. Στην Visual Basic υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες ορισµού µεταβλητών µε την ανάλογη εµβέλεια: Επίπεδο διαδικασίας (τοπικές µεταβλητές). Στατικές µεταβλητές εντός διαδικασιών. Επίπεδο φόρµας και επίπεδο ενότητας κώδικα. Καθολικές µεταβλητές. Με την δήλωση Dim ή µε την έµµεση δήλωση δηλώνουµε µια µεταβλητή σε επίπεδο διαδικασίας και η µεταβλητή είναι τοπική (local) µέσα στη διαδικασία αυτή, δηλαδή δεν αναγνωρίζεται εκτός της διαδικασίας και δεν διατηρεί τις τιµές. Με τη δήλωση Static µια µεταβλητή είναι τοπική µέσα στη διαδικασία όπου και δηλώνεται, δεν αναγνωρίζεται εκτός της διαδικασίας, αλλά διατηρεί την τιµή της όταν επανέλθουµε στη διαδικασία (στατική). Με τον ορισµός µιας µεταβλητής σε επίπεδο φόρµας, αυτή είναι διαθέσιµη σε κάθε διαδικασία της φόρµας αυτής και µια µεταβλητή επιπέδου ενότητας κώδικα, είναι διαθέσιµη σε κάθε διαδικασία της ενότητας κώδικα αυτής. Για να δηλώσουµε µια µεταβλητή επιπέδου φόρµας, επιλέγουµε General από τη λίστα Object και πάµε στην περιοχή General Declarations. Για να δηλώσουµε µια µεταβλητή επιπέδου ενότητας κώδικα, επιλέγουµε Module από το µενού Insert. Η τελευταία κατηγορία (µεγαλύτερης εµβέλειας) µεταβλητών είναι οι καθολικές, όπου όλες οι διαδικασίες και οι συναρτήσεις έχουν πρόσβαση σ αυτές. Για να δηλώσουµε µια µεταβλητή σαν καθολική, χρησιµοποιούµε την λέξη Global στην περιοχή δηλώσεων π.χ.: Global TeamName As String Global PlayerName As Double Global PlayerNumber As Single Στη Visual Basic µπορούµε να ορίσουµε τους δικούς µας τύπους δεδοµένων, ότι συµβαίνει αντίστοιχα µε την δήλωση Type στην Pascal. Οι τύποι δεδοµένων που ορίζονται από τον χρήστη µπορεί να Visual Basic (µέρος 2 ο ) 19
περιέχουν ένα ή και περισσότερα στοιχεία των βασικών τύπων. Ο ορισµός ενός δικού µας τύπου δεδοµένων γίνεται στην περιοχή δηλώσεων µιας ενότητας κώδικα, χρησιµοποιώντας τις λέξεις κλειδιά Type και End Type, ως εξής : Type TmData ID As Long Name As String*10 Salary As Currency End Type Με τη χρήση του τελεστή τελείας (.), µπορούµε να δώσουµε τιµές στις µεταβλητές αυτές, ως εξής : Dim Player As TmData Player.ID = 12345 Player.Name = "Rivaldo" Player.Salary = 36.00 ιαδικασίες (Procedures) ιαδικασία (Procedure) είναι ένα σύνολο από εντολές που καλούµε σ' ένα πρόγραµµα και εκτελεί κάποιες συγκεκριµένες εργασίες χωρίς όµως να επιστρέφει µια τιµή στο όνοµά της. Μια διαδικασία αρχίζει µε την εντολή Sub και τελειώνει µε την εντολή End Sub. Μια διαδικασία µπορεί να περιέχει και κάποιες παραµέτρους για να µπορούµε να µεταβιβάσουµε τιµές και όταν την καλούµε για να εκτελεστούν οι εντολές της, γράφουµε το όνοµά της και δίπλα τις παραµέτρους της χωρισµένες µε κόµµατα και όχι αναγκαστικά σε παρενθέσεις. Παράδειγµα : Sub Athrisis (ProtosArithmos As Integer, DefterosArithmos As Integer) Athrisma = ProtosArithmos+ DefterosArithmos End Sub Κλήση της διαδικασίας : Athrisis ProtosArithmos, DefterosArithmos Visual Basic (µέρος 2 ο ) 20
Συναρτήσεις (Functions) Συνάρτηση (Function) είναι εντολές που καλούµε αυτόνοµα σ' ένα πρόγραµµα για να εκτελεστούν συγκεκριµένες εργασίες αλλά και να επιστρέφουν µια τιµή στο όνοµά της. Μια συνάρτηση ξεκινά µε την εντολή Function και τελειώνει µε την εντολή End Function. Μπορεί να περιέχει και παραµέτρους ώστε να µεταβιβάζονται τιµές και όταν την καλούµε για να εκτελεστούν οι εντολές της, γράφουµε το όνοµά της συνάρτησης και δίπλα τις παραµέτρους της, χωρισµένες µε κόµµατα και αναγκαστικά µέσα σε παρενθέσεις ακόµη κι όταν δεν υπάρχουν παράµετροι (ορίσµατα). Παράδειγµα : Function Athrisis (ProtosArithmos As Integer, DefterosArithmos As Integer) Athrisis = ProtosArithmos + DefterosArithmos End Function Κλήση της συνάρτησης : Apotelesma = Athrisis (ProtosArithmos, DefterosArithmos) Στη Visual Basic υπάρχουν ορισµένες πολύ χρήσιµες συναρτήσεις τις οποίες µπορούµε εύκολα να καλέσουµε και να χρησιµοποιήσουµε: Συνάρτηση Περιγραφή Παράδειγµα Len() Μήκος συµβολοσειράς (string) I = Len("Test") 4 Mid() Κοµµάτι συµβολοσειράς (string) Mid("Test", 1, 3) "Tes" Chr() Ο χαρακτήρας ascii κωδικού i = Chr(65) "A" Asc() Ο κωδικός ascii χαρακτήρα i = Asc("A") 65 UCase() Μετατροπή σε κεφαλαία γράµµατα i = UCase("Test") "TEST" LCase() Μετατροπή σε µικρά γράµµατα i = LCase("Test") "test" InStr() Θέση ενός χαρακτήρα στη συµβολοσειρά i = InStr("Test", "s') 3 Οι παράµετροι στις διαδικασίες και τις συναρτήσεις της Visual Basic µεταβιβάζονται Εξ ορισµού ByVal ή µε αναφορά ByRef Για να δηλώσουµε µεταβίβαση τιµής µε ορισµό χρησιµοποιούµε τη δεσµευµένη λέξη ByVal πριν από το όνοµα της παραµέτρου στον Τιµή Επιστροφής Visual Basic (µέρος 2 ο ) 21
ορισµό της υπορουτίνας, ενώ για να δηλώσουµε µεταβίβαση τιµής µε αναφορά κάπου αλλού, χρησιµοποιούµε τη δεσµευµένη λέξη ByRef πριν από το όνοµα της παραµέτρου στον ορισµό της υπορουτίνας. Συναρτήσεις Ηµεροµηνίας και Ώρας Εκτός από τις συναρτήσεις που προαναφέρθηκαν πολύ χρήσιµες συναρτήσεις είναι και αυτές της ηµεροµηνίας και ώρας µε τις οποίες θα ασχοληθούµε εδώ συνοπτικά. Συνάρτηση Επεξήγηση Όρισµα Αποτέλεσµα Now Επιστρέφει την τρέχουσα ηµεροµηνία και ώρα. Κανένα Date Επιστρέφει την τρέχουσα ηµεροµηνία. Κανένα Time Επιστρέφει την τρέχουσα ώρα. Κανένα Year(aDate) Επιστρέφει το έτος της ηµεροµηνίας που δίνουµε. Ηµεροµηνία Ακέραιος Month(aDate) Επιστρέφει το µήνα της ηµεροµηνίας που δίνουµε. Ηµεροµηνία Ακέραιος Day(aDate) Επιστρέφει την ηµέρα της ηµεροµηνίας που δίνουµε. Ηµεροµηνία Ακέραιος Hour(aTime) Επιστρέφει τις ώρες της Ωρας που δίνουµε. Ώρα Ακέραιος Επιστρέφει τα λεπτά της Ωρας που Minute(aTime) δίνουµε. Ώρα Ακέραιος Επιστρέφει τα δευτερόλεπτα της Ώρας Second(aTime) που δίνουµε. Ώρα Ακέραιος Mπορούµε να δηλώσουµε µια µεταβλητή µε τύπο ηµεροµηνίας ως εξής: Dim MyTime As Time το οποίο ωστόσο δεν κρίνεται απαραίτητο, αφού η δήλωση ως Variant υπερκαλύπτει την παραπάνω δήλωση. Παράδειγµα χρήσης συναρτήσεων ηµεροµηνίας και ώρας: Private Sub Command1_Click() Dim imydate As Variant, AnotherDate As Date imydate = Now Debug.Print imydate Debug.Print Hour(iMyDate), Minute(iMyDate), Second(iMyDate) AnotherDate = #01/06/2007# Debug.Print AnotherDate End Sub τέλος κάποιο button ορισµός µεταβλητών εκτύπωση Visual Basic (µέρος 2 ο ) 22