ΕΛΙΠΥΚΑ ΗΜΕΡΙΔΑ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Συστήματα Ενεργητικής Πυροπροστασίας 1. Συντήρηση Συστημάτων Πυρανίχνευσης 2. Μεγαφωνική Αναγγελία Συναγερμού Πυρκαγιάς Χανιά, Νοέμβριος 2018 Μανώλης Ν.Ζαχαριουδάκης Διπλ/χος Μηχ/γος Μηχανικός Msc
1. Συντήρηση Συστημάτων Πυρανίχνευσης Πυροσβεστική Διάταξη 12/2007 Πυροσβεστική Διάταξη 15/2014 Πρότυπο ΕΛΟΤ CEN/TS: 54-14
Πυροσβεστική Διάταξη 12/2007 Καθιέρωση βιβλίου ελέγχου συντήρησης και καλής λειτουργίας των μέσων Ενεργητικής πυροπροστασίας των επιχειρήσεων Άρθρο 1(Πεδίο Εφαρμογής) 1. Η Πυροσβεστική Αρχή με σκοπό την τακτή συντήρηση και καλή λειτουργία των συστημάτων και μέσων ενεργητικής πυροπροστασίας, των πάσης φύσης επιχειρήσεων και εγκαταστάσεων, επιβάλλει σε αυτές, εφόσον υποχρεούνται να εφοδιασθούν με πιστοποιητικό πυροπροστασίας, την υποχρεωτική τήρηση Βιβλίου Ελέγχου και Συντήρησης Μέσων Ενεργητικής Πυροπροστασίας. 2. Την ευθύνη για την τακτή και επαρκή συντήρηση, καθώς και την καλή λειτουργία των μέσων ενεργητικής πυροπροστασίας έχει ο ιδιοκτήτης εκμεταλλευτής της επιχείρησης ή εγκατάστασης. Για το σκοπό αυτό, επιβάλλεται τουλάχιστον μία φορά κατ έτος ή σύμφωνα με τις προδιαγραφές του κατασκευαστή και της ισχύουσας νομοθεσίας, ο έλεγχος και η συντήρηση των συστημάτων ενεργητικής πυροπροστασίας από άτομο που έχει τα απαραίτητα από το νόμο προσόντα και θα ενημερώνει ενυπόγραφα το Βιβλίο Ελέγχου και Συντήρησης Μέσων Ενεργητικής Πυροπροστασίας. 3. Το Βιβλίο Ελέγχου και Συντήρησης των Μέσων Ενεργητικής Πυροπροστασίας, σύμφωνο με το συνημμένο Παράρτημα ανήκει στην επιχείρηση ή εγκατάσταση και θα πρέπει να βρίσκεται ανά πάσα στιγμή στη διάθεση της Π.Υ.
Βιβλίου Ελέγχου και Συντήρησης Μέσων Ενεργητικής Πυροπροστασίας
Πυροσβεστική Διάταξη 15/2014 Προδιαγραφές μελέτης, σχεδίασης και εγκατάστασης φορητών, μόνιμων και προληπτικών - κατασταλτικών μέτρων και μέσων πυροπροστασίας Άρθρο 1 (Γενικές Ρυθμίσεις) Οι αρμόδιοι τεχνικοί επιστήμονες κατά το στάδιο σύνταξης μελετών πυροπροστασίας και τεχνικών περιγραφών μονίμων ή/και φορητών και λοιπών μέτρων και μέσων πυροπροστασίας, όταν αναφέρονται σε υλικά ή/και συστήματα μέσων ενεργητικής πυροπροστασίας, υποχρεούνταινα ακολουθούν τα εθνικά πρότυπα που αποτελούν μεταφορά ευρωπαϊκών προτύπων (ΕΛΟΤ ΕΝ), διεθνή πρότυπα (ISO), ή συστήματα αναφοράς από ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης, και ελλείψει αυτών συστήματα αναφοράς από αντίστοιχους οργανισμούς τυποποίησης άλλων χωρών, τα εθνικά πρότυπα, τεχνικές προδιαγραφές, οδηγίες ή κανονισμούς εθνικής νομοθεσίας. Άρθρο 3 (Μόνιμα συστήματα ενεργητικής πυροπροστασίας) 3.1. Αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης Η μελέτη, σχεδίασηκαι εγκατάστασητων αυτόματων συστημάτων πυρανίχνευσης καθορίζεται από το πρότυπο ΕΛΟΤ EN 54: «Συστήματα πυρανίχνευσης και συναγερμού», όπως κάθε φορά ισχύει.
Πυροσβεστική Διάταξη 15/2014 Προδιαγραφές μελέτης, σχεδίασης και εγκατάστασης φορητών, μόνιμων και προληπτικών - κατασταλτικών μέτρων και μέσων πυροπροστασίας Άρθρο 7 (Τελικές Διατάξεις) 7.3. Την ευθύνη για την τοποθέτηση, τη συντήρησηκαι την καλή λειτουργία όλων των προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων και μέσων πυροπροστασίας σε όλες τις επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα έχει ο ιδιοκτήτηςή ο εκμεταλλευτής, ενώ την ευθύνη μελέτης, σχεδίασηςκαι εγκατάστασηςτων μέτρων και μέσων πυροπροστασίας, έχει ο αρμόδιος τεχνικός επιστήμονας. 7.4. Οι τεχνικές περιγραφές μόνιμων συστημάτων (ενεργητικής) πυροπροστασίας που είχαν συνταχθεί με βάση πρότερες διατάξεις και εγκριθεί από την Πυροσβεστική Αρχή πριν την έναρξη εφαρμογής της παρούσας, εξακολουθούν να ισχύουν.
Πρότυπο ΕΛΟΤ CEN/TS: 54-14 Συστήματα Πυρανίχνευσης και Συναγερμού - Κατευθυντήριες γραμμές για προγραμματισμό, σχεδιασμό, εγκατάσταση, θέση σε λειτουργία, χρήση και συντήρηση Παράγραφος 11.2.1 (Σχεδιασμός Πλάνου Συντήρησης) Καθημερινά Ο τελικός χρήστης 1.Διαπιστώνει ότι το σύστημα παραμένει σε ηρεμία, ή ότι τυχόν βλάβες έχουν καταγραφεί στο Βιβλίο Συμβάντων (Log Book) και ότι έχει ενημερωθεί σχετικά η εταιρεία συντήρησης. 2.Επιβεβαιώνει ότι για βλάβες που έχουν διαπιστωθεί προηγούμενες μέρες έχουν γίνει οι απαραίτητες ενέργειες. 3.Επιβεβαιώνει ότι το σύστημα έχει επανέλθει από τυχόν ακυρώσεις (disablements), δοκιμές (testing), σιγήσεις (silencing).
Πρότυπο ΕΛΟΤ CEN/TS: 54-14 Συστήματα Πυρανίχνευσης και Συναγερμού - Κατευθυντήριες γραμμές για προγραμματισμό, σχεδιασμό, εγκατάσταση, θέση σε λειτουργία, χρήση και συντήρηση Παράγραφος 11.2.1 (Σχεδιασμός Πλάνου Συντήρησης) Μηνιαία Ο τελικός χρήστης 1.Δοκιμάζει τη λειτουργία τυχόν εφεδρικών συστημάτων κύριας τροφοδοσίας, π.χ. ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη, και επιβεβαιώνει ότι απαραίτητα υλικά για τη λειτουργία του, όπως π.χ. καύσιμα, είναι διαθέσιμα. 2.Επιβεβαιώνει ότι ο εκτυπωτής συμβάντων του πίνακα, όπου υπάρχει, έχει ικανή ποσότητα χαρτιού, ταινίας και μελανιού για τη λειτουργία του. 3.Δοκιμάζει το μπουτόν Lamp Test και επιβεβαιώνει ότι όλες οι ενδείξεις στη πρόσοψη του πίνακα πυρανίχνευσης είναι διαθέσιμες. Παρατήρηση: Το μπουτόν Lamp Test είναι απαραίτητο από το πρότυπο EN54-2, το οποίο περιγράφει τις ελάχιστες απαιτήσεις για πίνακες πυρανίχνευσης.
Πρότυπο ΕΛΟΤ CEN/TS: 54-14 Συστήματα Πυρανίχνευσης και Συναγερμού - Κατευθυντήριες γραμμές για προγραμματισμό, σχεδιασμό, εγκατάσταση, θέση σε λειτουργία, χρήση και συντήρηση Παράγραφος 11.2.1 (Σχεδιασμός Πλάνου Συντήρησης) Τριμηνιαία Κατάλληλα εκπαιδευμένο και πιστοποιημένο προσωπικό (competent person) 1.Ελέγχει τις εγγραφές του Βιβλίου Συμβάντων και επαναφέρει το σύστημα πυρανίχνευσης σε κανονική λειτουργία. 2.Δοκιμάζει τουλάχιστον έναν ανιχνευτή ή ένα μπουτόν ανά ζώνη και ελέγχει εάν ο συναγερμός αναγγέλλεται στο πίνακα πυρανίχνευσης με ορθή ένδειξη και ότι ενεργοποιούνται τα σήματα αναγγελίας συναγερμού και οι βοηθητικές εγκαταστάσεις. 3.Δοκιμάζει κάθε λειτουργία του πίνακα που οδηγεί σε αναγγελία βλάβης. 4.Επιβεβαιώνει τη λειτουργία των ηλεκτρομαγνητών των πυράντοχων πορτών. 5.Ελέγχει την επικοινωνία με τη Πυροσβεστική Υπηρεσία ή Κέντρα Λήψης Συναγερμών. 6.Προχωρά σε ελέγχους που έχουν καθοριστεί από το κατασκευαστή και τον εγκαταστάτη του εξοπλισμού. 7.Ρωτάτο τελικό χρήστη εάν έχουν υπάρξει μεταβολές στη χρήση των χώρων, οι οποίες πιθανόν οδηγούν σε αλλαγές θέσης μπουτόν, ανιχνευτών και συσκευών αναγγελίας συναγερμού.
Πρότυπο ΕΛΟΤ CEN/TS: 54-14 Συστήματα Πυρανίχνευσης και Συναγερμού - Κατευθυντήριες γραμμές για προγραμματισμό, σχεδιασμό, εγκατάσταση, θέση σε λειτουργία, χρήση και συντήρηση Παράγραφος 11.2.1 (Σχεδιασμός Πλάνου Συντήρησης) Ετήσια Κατάλληλα εκπαιδευμένο και πιστοποιημένο προσωπικό (competent person) 1.Προχωρά σε τριμηνιαίο έλεγχο, σύμφωνα με τα προηγούμενα. 2.Ελέγχει τη καλή λειτουργία κάθε ανιχνευτή, σύμφωνα με τις υποδείξεις του κατασκευαστή. Παρατήρηση: Επιτρέπεται ο έλεγχος του 25% των ανιχνευτών σε κάθε τριμηνιαία επίσκεψη. 3.Δοκιμάζει κάθε κύκλωμα εντολής κύριας ή δευτερεύουσας λειτουργίας του συστήματος πυρανίχνευσης. 4.Επιβεβαιώνει ότι οι διαδρομές και οι συνδέσεις καλωδίων εντός του πίνακα πυρανίχνευσης είναι σε καλή κατάσταση και κατάλληλα προφυλαγμένες. 5.Επιθεωρεί προσωπικά το προστατευόμενο χώρο για τυχόν αλλαγές χρήσης και επιβεβαιώνει ότι υπάρχει καθαρός χώρος τουλάχιστον 50cm γύρω από κάθε ανιχνευτή και ότι δεν υπάρχουν εμπόδια στις θέσεις των μπουτόν συναγερμού που να εμποδίζουν το προσωπικό της εγκατάστασης να τα χρησιμοποιεί. 6.Ελέγχει τη κατάσταση των συσσωρευτών και δοκιμάζει τη λειτουργία του συστήματος πυρανίχνευσης με εφεδρική τροφοδοσία.
Συμπεράσματα Απαιτήσεις για τη συντήρηση μόνιμων συστημάτων ενεργητικής πυροπροστασίας με βάση τη κείμενη ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία 1.Κάθε επιχείρηση που οφείλει να φέρει πιστοποιητικό πυροπροστασίας από την Πυροσβεστική Υπηρεσία οφείλει να διατηρεί «Βιβλίο Ελέγχου και Συντήρησης Μέσων Ενεργητικής Πυροπροστασίας». 2.Το Βιβλίο Ελέγχου τηρείται με ευθύνη του τελικού χρήστη και υπογράφεται από άτομο που έχει τα απαραίτητα από το νόμο προσόντα. 3.Η μελέτη, σχεδίαση και εγκατάσταση των αυτόματων συστημάτων πυρανίχνευσης καθορίζεται από το πρότυπο ΕΛΟΤ EN 54: «Συστήματα πυρανίχνευσης και συναγερμού». 4.Για τη συντήρησημόνιμων συστημάτων πυροπροστασίας ακολουθείται το πρότυποελοτ CEN/TS: 54-14, όπου ορίζονται όλοι οι επιμέρους έλεγχοι και η περιοδικότητα. 5. Η συντήρηση γίνεται με τριμηνιαίες επισκέψεις από πιστοποιημένο τεχνικό. 6. Κάθε τρίμηνο ελέγχεται η λειτουργία κάθε ζώνης ξεχωριστά με πραγματική ενεργοποίηση. 7. Όλοι οι ανιχνευτές δοκιμάζονται ετησίως. 8.Ο συντηρητής του συστήματος πυρανίχνευσης υποχρεούται ετησίως να ελέγχει προσωπικά τις θέσεις όλων των υλικών του συστήματος και να προτείνει αλλαγές, βελτιώσεις ή επεκτάσεις.
2. Μεγαφωνική Αναγγελία Συναγερμού Πυρκαγιάς Ασφαλής Εκκένωση Κτιρίων Υψηλού Πληθυσμού με βάση τα πρότυπα ΕΛΟΤ CEN/TS: 54-16 και 54-24
Μεγαφωνική Αναγγελία Πυρκαγιάς Voice Alarm- Πλεονεκτήματα Σε σύγκριση με απλό σύστημα αναγγελίας μέσω σειρήνων, το μεγαφωνικό σύστημα συναγερμού (voice alarm): o Οδηγεί σε ασφαλή και γρήγορη εκκένωση του κτιρίου, μέσω φωνητικών οδηγιών και προγραμματιζόμενων τόνων συναγερμού. o Καθορίζει άμεσα και με καταληπτό τρόπο τις διαθέσιμες εξόδους διαφυγής. o Χρησιμεύει σαν σύστημα οδηγιών εκκένωσης του κτιρίου και σε πλείστες άλλες περιπτώσεις (φυσικές καταστροφές, τρομοκρατικές επιθέσεις κ.ο.κ.). o Παράλληλα προσφέρει όλες τις υπηρεσίες ενός απλού μεγαφωνικού συστήματος(public address). Αποτελέσματα: o Ταχύτερη εκκένωση o Αποφυγή πανικού
Μεγαφωνική Αναγγελία Πυρκαγιάς Voice Alarm Παραπάνω από απλό Μεγαφωνικό Σύστημα Απλή Μεγαφωνική Εγκατάσταση (Public Address) Αναγγελία Πληροφοριών Αναμετάδοση Μουσικής Μεγαφωνική Αναγγελία Πυρκαγιάς (Voice Alarm) Αναγγελία Πληροφοριών Αναμετάδοση Μουσικής Ηχητικοί Τόνοι Συναγερμού Σειρήνες, Κουδούνια κ.λπ. Φωνητικά Μηνύματα Συναγερμού «Ζωντανά» ή Αποθηκευμένα Φωνητικά Μηνύματα Εκκένωσης «Ζωντανά» ή Αποθηκευμένα Δοκιμαστικά Μηνύματα «Ζωντανά» ή Αποθηκευμένα
Μεγαφωνική Αναγγελία Πυρκαγιάς Voice Alarm Νομοθετικό πλαίσιο Όταν η αναγγελία πυρκαγιάς γίνεται μέσω του μεγαφωνικού συστήματος, τότε: o Οι προδιαγραφές σχεδιασμού, λειτουργίας και συντήρησης του συστήματος θα πρέπει να ακολουθούν τις ευρωπαϊκές οδηγίες πρότυπα EN54-16 (κεντρικός εξοπλισμός), EN54-24 (μεγάφωνα) και ΕΝ54-14 (συντήρηση). o Οι ευρωπαϊκές οδηγίες εναρμονίστηκαν με την ελληνική νομοθεσία το 2013 και ενσωματώθηκαν στα πρότυπα ΕΛΟΤ EN54. o Με βάση τη Πυροσβεστική Διάταξη 15/2014, όλες οι νέες εγκαταστάσεις συστημάτων πυρανίχνευσης οφείλουν να ακολουθούν τις απαιτήσεις των εναρμονισμένων προτύπων ΕΛΟΤ EN54. EN 60849 Sound systems for emergency purposes o Παλαιότερο πρότυπο με αναλυτικές οδηγίες σχεδιασμού. Πλέον λειτουργεί σαν απλή σύσταση. Fire detection systems: Voice alarm control and indicating equipment EN 54-16 2009
Μεγαφωνική Αναγγελία Πυρκαγιάς Voice Alarm Σχεδιασμός Συστήματος Η λειτουργία ενός συστήματος Voice Alarm πρέπει να εξασφαλίζεται ακόμα και με έλλειψη κύριας τροφοδοσίας. Η εφεδρική τροφοδοσία του συστήματος πρέπει να ακολουθεί το πρότυπο EN54-4όπως κάθε άλλο σύστημα που στοχεύει στη προστασία της ανθρώπινης ζωής. Πλήρως επιτηρούμενη ζώνη μεγάφωνων. Επιτήρηση χωρητικού φορτίου ή τερματικής ωμικής αντίστασης. Δυνατότητα σχεδιασμού του συστήματος με διπλές ζώνες μεγάφωνων. Βασική απαίτηση για υψηλή αξιοπιστία συστήματος. Δυνατότητα σύνδεσης των ζωνών μεγάφωνων σε κλειστό βρόχο με εφεδρεία και απομονωτές βραχυκυκλωμάτων. Μέγιστη αξιοπιστία συστήματος.
Ευχαριστούμε