ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΔΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΣ Περιεχόµενα Οικονοµικές ειδήσεις.. 1 Επιχειρηµατικές ειδήσεις...6 Εµπορικό ισοζύγιο Ελλάδος - Κύπρου 2012......9 Βασικά µεγέθη κυπριακής οικονοµίας. 11 Λευκωσία 25 Απριλίου 2013
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ 1 Μέτρα ανάπτυξης για την επανεκκίνηση της κυπριακής οικονοµίας Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δηµοκρατίας εξήγγειλε στις 19 Απριλίου 2013 µέτρα για την επανεκκίνηση της οικονοµίας, τα οποία διακρίνονται σε πέντε κατηγορίες: Α) Μέτρα για τις ευάλωτες οµάδες πληθυσµού: µεταξύ άλλων, δυνατότητα επιµήκυνσης των δανείων, προώθηση νοµοθεσίας, η οποία θα αποτρέπει τις κατασχέσεις πρώτης κατοικίας και επαγγελµατικής στέγης, µείωση της τιµής του ηλεκτρικού ρεύµατος, επιχορήγηση µέχρι του 50% του κόστους για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε οικιστικές µονάδες και αύξηση των θέσεων στο Πανεπιστήµιο Κύπρου κατά 100 φοιτητές για τους νεοεισερχόµενους. Β) Μέτρα για την ανεργία: µεταξύ άλλων, επαναπρόσληψη 800 ωροµισθίων εργατών και επαναδιορισµός των συµβασιούχων εκπαιδευτικών. Επιπλέον, θα εργοδοτηθούν 6.000 άνεργοι στην τουριστική βιοµηχανία. Η κυπριακή κυβέρνηση θα διαθέσει για αυτό το σκοπό 21 εκ. ευρώ που θα καλύπτουν το 40% του µισθολογικού κόστους. Ως προϋπόθεση για την επιχορήγηση, οι προσληφθέντες θα πρέπει να είναι εγγεγραµµένοι στους άνεργους και θα πρέπει να είναι νόµιµοι και µόνιµοι κάτοικοι Κύπρου τα τελευταία πέντε χρόνια. Το κυπριακό κράτος θα επιχορηγήσει, επίσης, µισθό ανέργων πολιτών (σχέδιο ύψους 6,8 εκ. ευρώ) κατά 65% για απασχόληση µε ευέλικτες ρυθµίσεις. Γ) Κοινωνική πολιτική: µεταξύ άλλων, διαφοροποίηση πολιτικής των δηµοσίων βοηθηµάτων, ώστε να παραχωρούνται σε όσους τα έχουν πραγµατικά ανάγκη, τερµατισµός του δικαιώµατος σε ανεργιακό ή κοινωνικό βοήθηµα σε όσους απορρίπτουν δύο φορές προσφορά εργασίας και αναθεώρηση µε σηµαντική µείωση στα επιδόµατα των αιτούµενων πολιτικού ασύλου ή άλλων αλλοδαπών. Δ) Μέτρα ανάπτυξης: µεταξύ άλλων, έκδοση πολεοδοµικής άδειας εντός ενός µηνός για µικρά έργα και τριών µηνών για µεγάλα έργα, προώθηση της σύναψης συµφωνίας µε τις βρετανικές βάσεις για πολεοδοµική ανάπτυξη της γης που εµπίπτει στα όρια των βάσεων, αύξηση συντελεστών δόµησης, αδειοδότηση της λειτουργίας καζίνο, επιµήκυνση της τουριστικής περιόδου κατά δύο µήνες, ενθάρρυνση της εκτέλεσης των έργων για κατασκευή γηπέδων γκολφ µέσω επιµήκυνσης αποπληρωµής των 5 εκ. ευρώ για την έκδοση άδειας, έκδοση άδεια µακράς παραµονής σε όσους αιτούµενους επενδύουν το συνολικό ποσό των 300.000 ευρώ για την αγορά πέραν της µιας οικίας ή άλλης οικοδοµής, καθώς και δηµιουργία Αρχής Διαχείρισης Κρατικής Περιουσίας. Ε) Πράσινη ανάπτυξη: µεταξύ άλλων, εισαγωγή σχεδίου µείωσης του κόστους κατανάλωσης της ηλεκτρικής ενέργειας µε τη χρήση φωτοβολταϊκών για εµπορικούς και βιοµηχανικούς καταναλωτές συµπεριλαµβανοµένων και δηµοσίων κτηρίων, άµεση υλοποίηση των έργων εγκατάστασης φωτοβολταïκών πάρκων συνολικής δυναµικότητας 50 MW. Δάνειο 100 εκ. από Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ) σε Κύπρο Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ενέκρινε δάνειο συνολικού ύψους έως 100 εκ. µε αποδέκτη την Κυπριακή Δηµοκρατία. Σύµφωνα µε ανακοίνωση του κυπριακού Υπουργείου Οικονοµικών, το δάνειο θα στηρίξει το κυπριακό Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ), το οποίο επικεντρώνεται, κυρίως, στην αειφόρο ανάπτυξη, στην ανταγωνιστικότητα και στο ανθρώπινο κεφάλαιο.
Τροποποιήσεις στα διατάγµατα για την εξυγίανση της Cyprus Popular Bank Public Co Ltd και της Τράπεζας Κύπρου Η Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε τροποποιήσεις σχετικά µε τις εξαιρέσεις που προνοούνταν από τα Διατάγµατα της 29 ης Μαρτίου 2013 για τις εν θέµατι κυπριακές τράπεζες. Η αναθεώρηση γίνεται µε σκοπό τον περιορισµό της έκτασης των εξαιρέσεων, ώστε να ελαφρυνθούν οι επηρεαζόµενοι ανασφάλιστοι καταθέτες της Τράπεζας Κύπρου. Οι τροποποιήσεις αφορούν: (α) τις υποχρεώσεις που µεταβιβάζονταν από τη Λαϊκή Τράπεζα στην Τράπεζα Κύπρου και (β) τις κατηγορίες καταθέσεων που εξαιρούνταν από το διάταγµα περί διάσωσης µε ίδια µέσα της Τράπεζας Κύπρου. Οι κατηγορίες καταθέσεων που επηρεάζονται κατά 27,5% (ενώ µε βάση τα προηγούµενα Διατάγµατα εξαιρούνταν οποιασδήποτε επιβάρυνσης), είναι οι ακόλουθες: -Ασφαλιστικές εταιρείες, κοινοπραξίες ασφαλιστικών εταιρειών και ασφαλιστικά επικουρικά ταµεία -Εγχώριοι επικουρικοί χρηµατοοικ/κοί οργανισµοί και φορείς που δεν είναι εγγεγραµµένοι στον Έφορο Εταιρειών -Φιλανθρωπικά ιδρύµατα -Σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύµατα (πλην των δηµοσίων) Για όλες τις ανωτέρω κατηγορίες, εκτός των ασφαλιστικών εταιρειών, κοινοπραξιών ασφαλιστικών εταιρειών και ασφαλιστικών επικουρικών ταµείων, καταθέσεις έως 100.000 είναι ασφαλισµένες και δεν επηρεάζονται. Αύξηση εταιρικού φόρου από 10% σε 12,5% Η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε τα νοµοσχέδια για την αύξηση των φορολογικών συντελεστών, σύµφωνα µε τις πρόνοιες του µνηµονίου δανεισµού της Κύπρου από την τρόικα (ΕΕ/ΕΚΤ/ΔΝΤ). Συγκεκριµένα, τα εγκριθέντα νοµοσχέδια προβλέπουν αύξηση του εταιρικού φόρου από 10% σε 12,5%, αύξηση του συντελεστή της έκτακτης εισφοράς για την άµυνα από 15% σε 30% και αύξηση του ειδικού φόρου στα πιστωτικά ιδρύµατα από 0,11% στο 0,15%. Εκτιµήσεις Moody s για έκθεση ρωσικών τραπεζών σε κινδύνους στην Κύπρο Ο οίκος Moody s εντόπισε τρεις οδούς, µέσω των οποίων οι ρωσικές τράπεζες εκτίθενται σε κινδύνους στην Κύπρο: (α) δάνεια προς τις κυπριακές εταιρείες ρωσικής καταγωγής (β) τραπεζικές, εταιρικές καταθέσεις και επενδύσεις σε κυπριακές τράπεζες και (γ) ρωσικές θυγατρικές των κυπριακών τραπεζών. Η κύρια οδός µετάδοσης κινδύνου για τις ρωσικές τράπεζες είναι τα δάνεια τους σε κυπριακές εταιρείες ρωσικής καταγωγής. Εκτιµάται από τον οίκο ότι αυτά τα δάνεια ανήλθαν σε περίπου $30-40 δισ. στο τέλος του έτους 2012, ή περίπου στο 15% -20% της κεφαλαιακής βάσης των ρωσικών τραπεζών. Η δεύτερη οδός, µέσω της οποίας οι ρωσικές τράπεζες εκτίθενται στην Κύπρο, είναι κίνδυνοι που σχετίζονται µε τις τραπεζικές και εταιρικές καταθέσεις και επενδύσεις σε κυπριακές τράπεζες. Σύµφωνα µε τον οίκο αξιολόγησης, οι ρωσικές τράπεζες είχαν περίπου $12 δισ. τοποθετηµένα σε κυπριακές τράπεζες (κυρίως στις ρωσικές θυγατρικές στην Κύπρο), στο τέλος του 2012, καθώς και περίπου $1 δισ. που επενδύθηκαν σε κεφάλαια τραπεζικών και µη τραπεζικών θυγατρικών στο νησί. Επίσης, σύµφωνα µε τον Moody s υπάρχουν και έµµεσοι κίνδυνοι για τις ρωσικές τράπεζες που σχετίζονται µε τις ρωσικές εταιρικές καταθέσεις στις κυπριακές τράπεζες, οι οποίες ανήλθαν στα $19 δισ. το Σεπτέµβριο του 2012. Η τρίτη οδός µετάδοσης είναι οι ρωσικές θυγατρικές των τραπεζών της Κύπρου. Σύµφωνα µε τον οίκο, αυτό δεν είναι τόσο σηµαντικό όσο τα δύο προηγούµενα,
καθώς ο κίνδυνος µετάδοσης επηρεάζει µόνο µερικές µικρές ρωσικές θυγατρικές των κυπριακών τραπεζών. Υποβάθµιση Τράπεζας Κύπρου και Λαϊκής Τράπεζας από οίκο Fitch Σε υποβάθµιση της µακροπρόθεσµης και βραχυπρόθεσµης αξιολόγησης των δύο µεγαλύτερων κυπριακών τραπεζών (Τράπεζα Κύπρου και Λαϊκή Τράπεζα), προχώρησε ο οίκος αξιολόγησης Fitch µετά τη συµφωνία στη σύνοδο του Eurogroup της 25 ης Μαρτίου τ.έ.. Ο οίκος υποβάθµισε τη βραχυπρόθεσµη και µακροπρόθεσµη σύσταση για τη Λαϊκή Τράπεζα σε D (Default) και για την Τράπεζα Κύπρου σε RD (Restricted Default) από Β και για τις δύο τράπεζες, λόγω της επιβολής ζηµιών στους ανασφάλιστους καταθέτες. Υποβάθµιση αξιολόγησης Ελληνικής Τράπεζας από οίκο Fitch Σε υποβάθµιση της µακροπρόθεσµης και βραχυπρόθεσµης αξιολόγησης της Ελληνικής Τράπεζας σε Restricted Default (RD) από B προχώρησε ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings αφαιρώντας το Rating Watch Negative (RWN), λόγω της παράτασης στους ελέγχους κίνησης κεφαλαίων. Όπως αναφέρεται σε έκθεση του οίκου, ενώ οι έλεγχοι κεφαλαίου επρόκειτο να είναι προσωρινοί, αποκαθιστώντας την εµπιστοσύνη στο τραπεζικό σύστηµα της Κύπρου, διαρκούν περισσότερο απ ό,τι προβλεπόταν αρχικά. Δηλώσεις στελέχους Ελληνικής Τράπεζας υπέρ σταδιακής άρσης περιοριστικών µέτρων στις συναλλαγές Την ανάγκη σταδιακής άρσης των περιοριστικών µέτρων που ισχύουν στο κυπριακό τραπεζικό σύστηµα τόνισε ο Ανώτερος Γενικός Διευθυντής Διαχείρισης Κινδύνων και Στρατηγικής της Ελληνικής Τράπεζας, κ. Μάριος Κληρίδης. Σύµφωνα µε τον κ. Κληρίδη, οι περιορισµοί στη διακίνηση κεφαλαίων πρέπει να αρθούν, σταδιακά, µόλις ψηφιστεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων το µνηµόνιο. Κυπριακή αγορά εργασίας Το ποσοστό της ανεργίας στην Κύπρο ανήλθε το Φεβρουάριο του 2013, σύµφωνα µε τη Eurostat, σε 14% του ενεργού πληθυσµού, ξεπερνώντας το µέσον όρο τόσο της Ευρωζώνης (12%), όσο και της ΕΕ (10%) και συνεχίζοντας την ανοδική του πορεία. Ο αριθµός των εγγεγραµµένων ανέργων ανήλθε, το Μάρτιο 2013, σύµφωνα µε τη Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δηµοκρατίας (ΥΣΤΑΤ), σε 44.283 πρόσωπα, σηµειώνοντας αύξηση της τάξης του 18,3% σε σχέση µε το Μάρτιο 2012. Η αύξηση του αριθµού των ανέργων αποδίδεται, κατά κύριο λόγο, στους τοµείς των χρηµατοπιστωτικών και ασφαλιστικών δραστηριοτήτων (αύξηση 88,9%), της εκπαίδευσης (αύξηση 32,1%) της δηµόσιας διοίκησης (αύξηση 30,7%), των επαγγελµατικών, επιστηµονικών και τεχνικών δραστηριοτήτων, (αύξηση 27,1%) του εµπορίου (αύξηση 26,8%), των υπηρεσιών παροχής καταλύµατος και εστίασης (αύξηση 17%) και της µεταποίησης (αύξηση 14,5%). Συνολικά, ο µέσος όρος των εγγεγραµµένων ανέργων για το 2012, ανήλθε, σύµφωνα µε την ΥΣΤΑΤ, σε 36.362 πρόσωπα, σηµειώνοντας αύξηση 28,6% σε σχέση µε το 2011 (28.276 άνεργοι). Οι µέσες µηνιαίες απολαβές, κατά το τελευταίο τρίµηνο του 2012, ανέρχονταν, σύµφωνα µε την ΥΣΤΑΤ, σε 2.004 ευρώ. Παράλληλα, για τρίτη συνεχόµενη χρονιά, οι αυξήσεις στις απολαβές ήταν µικρότερες από την περίοδο 2005-2009. Σηµειώνεται, ενδεικτικά, ότι το τέταρτο τρίµηνο του 2012 η αύξηση των µέσων µηνιαίων απολαβών (σε σχέση µε το αντίστοιχο τρίµηνο 2011) ανήλθε σε 0,7%, ενώ για το διάστηµα 2005-2009 η αύξηση,
κατά την αντίστοιχη περίοδο, κυµαινόταν από 2,6 έως 9,2%. Δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ηλικιωµένων στο όριο της φτώχειας εντός ΕΕ Το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ηλικιωµένων στο όριο φτώχειας συγκεντρώνει η Κύπρος µετά τη Βουλγαρία, σύµφωνα µε τη Eurostat. Το ποσοστό των ατόµων ηλικίας άνω των 65 ετών που βρίσκονται στο όριο φτώχειας ανήλθε το 2011, στην Κύπρο, στο 40,4%. Ο µέσος όρος στην ΕΕ είναι 20,5%, ενώ στην ευρωζώνη το ποσοστό περιορίζεται στο 18,2%. Στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 29,3%. Σηµειώνεται, πάντως, ότι το ποσοστό του συνολικού πληθυσµού στο όριο φτώχειας στην Κύπρο που ανήλθε το 2011 στο 23,5%, είναι χαµηλότερο από τον µέσο όρο της ΕΕ (24,2%). Μεταβίβαση περιουσίας από την εκκλησία στο κυπριακό κράτος Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστοµος ανακοίνωσε τη µεταβίβαση στο κράτος έκτασης γης εκτιµώµενης αξίας 80 εκ.. Ο Αρχιεπίσκοπος ενηµέρωσε τον Υπουργό Εσωτερικών κ. Σωκράτη Χάσικο ότι η Αρχιεπισκοπή θα προωθήσει στο Κτηµατολόγιο την τιτλοποίηση εκτάσεων γης που είχαν υποθηκευτεί το 1971 µε απόφαση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου για την αντιµισθία των ιερέων. Όγδοος υψηλότερος κατώτατος µισθός στην ΕΕ Έναν από τους υψηλότερους κατώτατους µισθούς στην ΕΕ έχει η Κύπρος, βάσει των στοιχείων της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας. Σύµφωνα µε τη Eurostat, η Κύπρος έχει τον όγδοο υψηλότερο κατώτατο µισθό εντός ΕΕ. Ο κατώτατος µισθός στην Κύπρο αυξάνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια, ανερχόµενος στα 870, και µετά από έξι µήνες απασχόλησης στα 924. Ακύρωση πληρωµής τόκων αξιογράφων από Λαϊκή Τράπεζα Την οριστική ακύρωση της πληρωµής τόκων για την περίοδο 31 Δεκεµβρίου 2012 µέχρι 30 Μαρτίου 2013 για τα αξιόγραφα CPBCB (έκδοσης 2009) και CPBCC (2010), ανακοίνωσε η Λαϊκή Τράπεζα. Σύµφωνα µε τη σχετική ανακοίνωση, η τράπεζα λειτουργεί υπό καθεστώς που υπαγορεύεται από τη νοµοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά µε τις κρατικές ενισχύσεις και υπόκειται στις σχετικές απαγορεύσεις πληρωµής τόκων σε σχέση µε κεφάλαια. Επιπλέον, η τράπεζα ανακοίνωσε ότι για τα αξιόγραφα κεφαλαίου έκδοσης 2008 (CPBCS), η πληρωµή τόκου για την περίοδο 31 Δεκεµβρίου 2012 µέχρι 30 Μαρτίου 2013 αναβάλλεται. Μείωση ζηµιών Ελληνικής Τράπεζας Στα 23,4 εκ. µειώθηκαν οι ζηµιές της Ελληνικής Τράπεζας το 2012 έναντι 100,7 εκ. το 2011. Η θετική διαφοροποίηση αποδίδεται στην αύξηση των εσόδων και στη µη συµπερίληψη στα αποτελέσµατα του 2012 αποµείωσης ελληνικών οµολόγων έναντι 77 εκ. που περιελήφθησαν πέρυσι. Θετικά συνέβαλε και η µείωση των ζηµιών στην Ελλάδα αλλά και η σταθεροποίηση του κόστους. Ζηµιές για Alpha Bank Cyprus το 2012 Ζηµιές 29,2 εκ. ανακοίνωσε για το 2012 η Alpha Bank Cyprus σε σχέση µε κέρδη 2,7 εκ. το 2011. Σύµφωνα µε σχετική ανακοίνωση, η επιδείνωση στα αποτελέσµατα αντικατοπτρίζει τη συνεχιζόµενη επιδείνωση στο επιχειρηµατικό περιβάλλον. Οι ζηµιές για το 2012 είναι, σύµφωνα µε την τράπεζα, αποτέλεσµα των αυξηµένων προβλέψεων για κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου, αφού, λόγω της επιδείνωσης της ποιότητας
του χαρτοφυλακίου χορηγήσεων, κρίνεται αναγκαία η ενίσχυση του αποθέµατος προβλέψεων. Τα κέρδη από εργασίες έχουν σηµειώσει µείωση 18,9% σε σχέση µε το έτος 2011 στα 159,2 εκ. από 196,3 εκ., κυρίως λόγω της µείωσης του επιτοκιακού περιθωρίου και της µείωσης των καθαρών χορηγήσεων. Η µείωση στα κέρδη από εργασίες αντισταθµίζεται µερικώς από το κέρδος από την πώληση της συνολικής συµµετοχής επί του µετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας Alpha Ασφαλιστική Ltd. Tο 2012 πραγµατοποίησε ζηµιά από επανεκτίµηση και ρευστοποίηση χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων που αποτιµούνται σε αξία 63 χιλ. σε σχέση µε ζηµιά 340 χιλ. το 2011. Η εταιρεία προχώρησε επίσης σε µείωση της αξίας των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων διαθέσιµων προς πώληση ύψους 7,1 εκ. έναντι 1,5 εκ. το 2011. Ζηµιές Laiki Capital Public Co. Ltd το 2012 Μεγάλη αύξηση των ζηµιών της ανακοίνωσε για το 2012 η Laiki Capital. Οι ζηµιές της εταιρείας ανήλθαν στα 34,5 εκ. έναντι ζηµιών 1,7 εκ. το 2011. Τα συνολικά έσοδα υποχώρησαν στα 4,3 εκ. από 5,7 εκ. το 2011. Τα συνολικά έξοδα µειώθηκαν κατά 9,9% στα 4,9 εκ. από 5,4 εκ. το 2011.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ 6 Απόφαση Υπουργικού Συµβουλίου για Κυπριακές Αερογραµµές Το σχέδιο επιβίωσης των Κυπριακών Αερογραµµών που ενεκρίθη από το Υπουργικό Συµβούλιο προβλέπει µείωση του προσωπικού από 1000 σε 560 άτοµα και του στόλου από 10 αεροσκάφη (συν 1 εφεδρικό) σε 6 αεροσκάφη (συν 1 εφεδρικό). Επιπλέον, αυξάνονται οι περικοπές µισθών από 8% σε 17%, ενώ η µείωση των απολαβών θα είναι οριζόντια και όχι κλιµακωτή. Το Υπουργικό Συµβούλιο απέρριψε την παραχώρηση χαριστικών αποζηµιώσεων, ενώ από την 1η Μάιου αλλάζει το καθεστώς του ταµείου προνοίας, καθώς το κράτος δεν θα παρέχει οποιαδήποτε εγγύηση. Επίσης, στο ταµείο προνοίας θα συνεισφέρουν και τα δύο µέρη, τόσο οι εργαζόµενοι όσο και η εταιρεία. Λειτουργία καζίνο στην Κύπρο Εντός των επόµενων δύο ετών θα λειτουργήσουν καζίνο στην Κύπρο, σύµφωνα µε τον νέο Υπουργό Εµπορίου, Βιοµηχανίας και Τουρισµού κ. Γιώργο Λακκοτρύπη. Ο κ. Λακκοτρύπης ζήτησε την επικαιροποίηση της µελέτης που διενέργησε ο Κυπριακός Οργανισµός Τουρισµού, το 2007, για τη δηµιουργία καζίνο αναφορικά µε τη δοµή του αλλά και µε την κοινωνική πτυχή του θέµατος. Μείωση παραγωγής σε κατασκευαστικό τοµέα Με το µεγαλύτερο ρυθµό από τότε που υπάρχουν διαθέσιµα στατιστικά στοιχεία, υποχώρησε το τέταρτο τρίµηνο του 2012 η παραγωγή στις κατασκευές. Σύµφωνα µε τη Στατιστική Υπηρεσία, ο δείκτης παραγωγής στις κατασκευές για το τέταρτο τρίµηνο του 2012 υποχώρησε στις 57,8 µονάδες, σηµειώνοντας µείωση 27% έναντι του τέταρτου τριµήνου του 2011. Μείωση τιµών κατασκευαστικών υλικών Μειωµένες κατά 1,6% ήταν οι τιµές των κατασκευαστικών υλικών το Μάρτιο σε σχέση µε το Μάρτιο το 2012, σύµφωνα µε τη Στατιστική Υπηρεσία της Κύπρου. Οι τιµές ορυκτών κατέγραψαν µείωση 4,23%, ενώ σηµαντική πτώση 2,80% σηµείωσαν και οι τιµές ηλεκτροµηχανολογικών ειδών. Μικρότερες µειώσεις σηµειώθηκαν στα προϊόντα από ξύλο, µονωτικά, χηµικά και πλαστικά (-1,80%) και στα µεταλλικά προϊόντα (-1,37%). Ευφυή συστήµατα µεταφορών στην Κύπρο Τη σηµασία των ευφυών συστηµάτων µεταφορών τόνισε ο νέος Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων κ. Τάσος Μητσόπουλος, σηµειώνοντας ότι τα συστήµατα ITS (Ευφυή Συστήµατα Μεταφορών) και ICT (Information and Communication Technology, e-ticketing κα) που εστιάζουν στη συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών από το οδικό ή άλλο δίκτυο σε πραγµατικό χρόνο, αποτελούν ένα σηµαντικό τοµέα της αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών. Μείωση ζηµιών για εταιρείες οµίλου Λεπτού Μείωση των ζηµιών τους για το οικονοµικό έτος 2012 ανακοίνωσαν οι εταιρείες του οµίλου Λεπτού, Πανδώρα Επενδύσεις και Leptos Calypso Hotels. Οι ζηµιές της Πανδώρα Επενδύσεις περιορίστηκαν στα 9,8 εκ. από 20 εκ. το 2011. Ο κύκλος εργασιών της ανήλθε σε 26,9 εκ. σε σύγκριση µε 23,3 εκ. το
2011 παρουσιάζοντας αύξηση 15%. Ως προς τη Leptos Calypso Hotels, oι ζηµιές µειώθηκαν στα 6 εκ. από 10,5 εκ. το 2011. Ο κύκλος εργασιών της εταιρείας για το 2012 παρουσίασε επίσης µείωση στα 23,1 εκ. από 25,1 εκ. το 2011 λόγω της µειωµένης χειµερινής τουριστικής κίνησης κατά την περίοδο Ιανουαρίου- Απριλίου. Όσον αφορά στις προοπτικές, σηµειώνεται ότι τα αναµενόµενα αποτελέσµατα για το 2013 είναι δυνατό να παρουσιάσουν αισθητές διακυµάνσεις, λόγω της αβεβαιότητας και αστάθµητων παραγόντων που επικρατούν στην τοπική και διεθνή αγορά. Ζηµιές Salamis εντός του 2012 Ζηµιές ανακοίνωσε για το 2012 η εταιρεία Salamis έναντι κερδών το 2011, λόγω της συρρίκνωσης του τζίρου της και της ζηµιάς από πώληση στοιχείων ενεργητικού, ενώ αρνητικά συνέβαλαν και οι συναλλαγµατικές διαφορές. Οι ζηµιές της εταιρείας ανήλθαν στα 3,3 εκ. έναντι κερδών 973 χιλ. το 2011. Ο κύκλος εργασιών της εταιρείας µειώθηκε κατά 17% σε σχέση µε το 2011, στα 34,9 εκ. από 42 εκ. Οι τοµείς της ναυτιλίας, των εκτελωνίσεων και διεθνών µεταφορών σηµείωσαν µείωση κατά 17%, ενώ ο τοµέας του τουρισµού σηµείωσε επίσης µείωση κατά 16% σε σχέση µε την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Ζηµιές για ΚΕΟ το 2012 Στα 7,5 εκ. αυξήθηκαν οι ζηµιές της ζυθοποιίας ΚΕΟ το 2012 έναντι ζηµιών 3,9 εκ. το 2011 µε την αρνητική διαφοροποίηση να αποδίδεται κυρίως στη ζηµιά που καταγράφηκε από επανεκτίµηση ακινήτων για επένδυση. Ο κύκλος εργασιών της εταιρείας µειώθηκε κατά 2,3% ή 1,1 εκ. σε σχέση µε το 2011. Η ζηµιά από εργασίες της εταιρείας ανήλθε στα 3,3 εκ. παρουσιάζοντας αύξηση 609 χιλ. σε σχέση µε το 2011, καθώς συµπεριελήφθη ποσό 1,3 εκ. ως πρόβλεψη διαγραφής του υπολοίπου της Ορφανίδης Δηµόσια Εταιρεία. Ζηµιές για Κυπριακή Εταιρεία Τσιµέντων το 2012 Αύξηση των ζηµιών της για το 2012 ανακοίνωσε η Κυπριακή Εταιρεία Τσιµέντων. Οι ζηµιές που αναλογούν στους µετόχους ανήλθαν στα 9,6 εκ. σε σχέση µε ζηµιά 4,6 εκ. το 2011. Ο κύκλος εργασιών παρουσιάζεται οριακά µειωµένος κατά 1,7%. Τα κέρδη από εργασίες πριν από την αποµείωση υπεραξίας ανήλθαν σε 133 χιλ. σε σχέση µε ζηµιές 986 χιλ. το 2011. Μεγάλη αύξηση ζηµιών για Ορφανίδη Μεγάλη αύξηση ζηµιών ανακοίνωσε για το 2012 η εταιρεία Ορφανίδης, λόγω αυξηµένων εξόδων χρηµατοδότησης, µεγάλης µείωσης του τζίρου και ζηµιών από εκποίηση ακίνητης περιουσίας. Οι ζηµιές της εταιρείας αυξήθηκαν στα 30,4 εκ. έναντι ζηµιών 8,6 εκ. το 2011. Οι πωλήσεις, πάλι, µειώθηκαν κατά 24,3% στα 162 εκ. από 214 εκ. Η µείωση αποδίδεται, µεταξύ άλλων, σύµφωνα µε την εταιρεία, στον αυξηµένο ανταγωνισµό, στη µείωση της αξίας του καλαθιού της νοικοκυράς, λόγω της παγκόσµιας και εγχώριας οικονοµικής κρίσης, καθώς και στις σοβαρές ελλείψεις προϊόντων στις υπεραγορές της εταιρείας, λόγω των οικονοµικών δυσκολιών που αντιµετώπισε ιδιαίτερα κατά το τελευταίο τρίµηνο του έτους. Μείωση ζηµιών για Louis το 2012 Μεγάλη µείωση των ζηµιών της παρουσίασε το 2012 η εταιρεία Louis. Οι ζηµιές της µειώθηκαν στα 30,4 εκ. έναντι ζηµιών 82,7 εκ. το 2011. Σύµφωνα µε την εταιρεία, το 2012 υπήρξε µια πολύ δύσκολη χρονιά, κυρίως λόγω της δραστηριοποίησης της στην αγορά κρουαζιέρας από τον Πειραιά. Αποτέλεσµα της µεγάλης
µείωσης του αριθµού επιβατών, εξαιτίας της γενικότερης κατάστασης στην Ελλάδα, ήταν η µείωση για τον τοµέα κρουαζιέρων του λειτουργικού κέρδους από εργασίες προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων από 24,7 εκ. στα 14,0 εκ. και η αύξηση της καθαρής ζηµίας από εργασίες µετά τα έξοδα χρηµατοδότησης από 18,3 εκ. σε 24,7 εκ.. Στον τοµέα των ξενοδοχείων τα καθαρά αποτελέσµατα από εργασίες ήταν ελαφρώς καλύτερα, ενώ το καθαρό τους κέρδος ήταν 1,2 εκ. για το 2012 έναντι ζηµίας 1,8 εκ. το 2011. Μείωση τζίρου Jumbo Κύπρου Μείωση τζίρου κατά 3,5% ( 18,7 εκ.) κατέγραψε η εταιρεία Jumbo στην Κύπρο (λειτουργεί 3 καταστήµατα) σε σχέση µε πέρυσι, σύµφωνα µε την ανακοίνωσή της για τα αποτελέσµατα δευτέρου τριµήνου του 2012/2013.
ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΚΥΠΡΟΥ - ΕΛΛΑΔΟΣ 2012 9 Λόγω της δυσµενούς οικονοµικής συγκυρίας στις δύο χώρες, ο όγκος εµπορίου κινήθηκε πτωτικά το 2012, καθώς διαµορφώθηκε στο επίπεδο των 1,51 δισ. ευρώ, σηµειώνοντας πτώση της τάξης του 9,7% σε σχέση µε το 2011 (όγκος εµπορίου 1,67 δισ. ευρώ). Οι ελληνικές εξαγωγές προς την Κύπρο ανήλθαν σε 1,22 δισ. ευρώ, σηµειώνοντας πτώση της τάξεως του 8,9% έναντι του 2011 (1,34 δισ. ευρώ). Σηµαντική µείωση (13,2%) σηµείωσαν, το 2012, οι κυπριακές εξαγωγές προς Ελλάδα, ανερχόµενες σε 287,7 εκ. ευρώ από 331,5 εκ. ευρώ το 2011. Ως εκ των ανωτέρω, το έλλειµµα στο διµερές εµπορικό ισοζύγιο µειώθηκε κατά 7,4%. Οι ελληνικές εξαγωγές προς την Κύπρο καλύπτουν ένα ευρύ φάσµα προϊόντων. Στη σύνθεσή τους κυριαρχούν τα ακόλουθα προϊόντα: πετρελαιοειδή ( 340,26 εκ.), ηλεκτρικές συσκευές εικόνας και ήχου ( 71,42 εκ.), φαρµακευτικά προϊόντα ( 61,64 εκ.), µηχανολογικός εξοπλισµός ( 52,75 εκ.), είδη ένδυσης ( 44,19 εκ.), ράβδοι σιδήρου ( 43,81 εκ.), διάφορα παρασκευάσµατα διατροφής ( 36,05 εκ.), δηµητριακά ( 33,52 εκ.), αιθέρια έλαια ( 33,42 εκ.) και πλαστικές ύλες ( 33,41 εκ.). Στις ελληνικές εισαγωγές εκ Κύπρου κυριαρχούν τα εξής προϊόντα: οργανικά χηµικά ( 104,77 εκ.), απορρίµµατα σιδήρου ( 34,48 εκ.), φαρµακευτικά προϊόντα ( 33,41 εκ.), ηλεκτρικές συσκευές εικόνας και ήχου ( 32,63 εκ.), ιατροχειρουργικός εξοπλισµός και οπτικά ( 8,5 εκ.), λαχανικά ( 8,09 εκ.) και γαλακτοκοµικά προϊόντα ( 4,69 εκ.). ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΚΥΠΡΟΥ - ΕΛΛΑΔΟΣ 2012 εκ. 2012 2011 Μεταβολή % Εξαγωγές σε Ελλάδα (f.o.b.) Εισαγωγές από Ελλάδα (c.i.f.) 287,7 331,5-13,2 1.219,6 1.338,3-8,9 Ισοζύγιο -931,9-1.006,8-7,4 Όγκος Εµπορίου 1.507,3 1.669,8-9,7 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Κυπριακής Δηµοκρατίας επεξεργασία Γραφείου ΟΕΥ Πρεσβείας Λευκωσίας Η πτωτική πορεία των διµερών εµπορικών συναλλαγών ακολουθεί τη γενικότερη πορεία του εξωτερικού εµπορίου της Κύπρου. Συγκεκριµένα, ο συνολικός όγκος εξωτερικού εµπορίου της χώρας µειώθηκε, το 2012, κατά 7,2% σε σχέση µε το 2011 (από 7,7 δισ. σε 7,2 δισ.), ενώ οι εισαγωγές περιορίσθηκαν κατά 9% (από 6,3 δισ. σε 5,7 δισ.). Αντίστροφη τάση παρατηρείται στις κυπριακές εξαγωγές, οι οποίες σηµείωσαν αύξηση κατά 1,2%. Ως αποτέλεσµα των εν λόγω εξελίξεων το έλλειµµα στο εµπορικό ισοζύγιο της χώρας µειώθηκε κατά 12%.
ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ 2012 εκ. 2012 2011 Μεταβολή % Εξαγωγές (f.o.b.) 1.420,5 1.404 1,2 Εισαγωγές (c.i.f.) 5.740,5 6.310,5-9 Ισοζύγιο -4.320-4.906,5-12 Όγκος Εµπορίου 7.161 7.714,5-7,2 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Κυπριακής Δηµοκρατίας επεξεργασία Γραφείου ΟΕΥ Πρεσβείας Λευκωσίας
ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 11 (ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ) Η κυπριακή οικονοµία εισήλθε το 2012 σε περίοδο βαθιάς ύφεσης, η οποία υπολογίζεται στο -2,4% του ΑΕΠ. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνουν τα αρνητικά ποσοστά των δεικτών όγκου βιοµηχανικής παραγωγής (-10,6%) και κύκλου εργασιών λιανικού εµπορίου (-3,5%). Επιδείνωση σηµειώνεται στο δηµόσιο χρέος, το οποίο εκτινάχθηκε, το 2012, στο 85,96% του ΑΕΠ (από 71,07% το 2011) και στο έλλειµµα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, καθώς από -848,9 εκ. (το 2011) ανήλθε σε -2.092,3 εκ. (το 2012). Θετικότερη εικόνα παρουσιάζει το εµπορικό ισοζύγιο, καθώς το έλλειµµα (το 2012) περιορίσθηκε σε -4,32 δισ. από -4,91 δισ. (το 2011). Παράλληλα, το έλλειµµα του δηµοσιονοµικού ισοζυγίου (2012) περιορίσθηκε σε σχέση µε πέρυσι, καθώς από -6,05% µειώθηκε σε -4,90% του ΑΕΠ. Όσον αφορά στην ανεργία συνεχίζει να αυξάνεται µε ταχείς ρυθµούς, καθώς το τελευταίο τρίµηνο του 2012 ανήλθε στο 12,7% του ενεργού πληθυσµού από 8,9% κατά την ίδια περίοδο πέρυσι. ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΒΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ ΑΕΠ (τρέχ. τιµές δισ. )* 17,89 (από 17,98 το 2011) ΑΕΠ (πραγµ. µεταβολή) * -2,4% (από 0,5% το 2011) Πληθωρισµός 2,39% (από 3,29% το 2011) Ανεργία (4 ο τρίµηνο 2012) 12,7% (από 8,9% το 4 ο τρίµηνο 2011) Δείκτης όγκου βιοµηχανικής παραγωγής - % µεταβολής (2012) -10,6% (από -8,1% 2011) Δείκτης όγκου κύκλου εργασιών λιανικού εµπορίου - % µεταβολής (οκτάµηνο 2012) -3,5 (από -0,6% οκτάµηνο 2011) Εξαγωγές (2012) 1,42 δισ. (αύξηση 1,2% έναντι 2011) Εισαγωγές (2012) 5,74 δισ. (µείωση 9% έναντι 2011) Εµπορικό Ισοζύγιο (2012) -4,32 δισ. (από -4,91 δισ. το 2011) Δηµοσιονοµικό Ισοζύγιο (2012)* % επί του ΑΕΠ Δηµόσιο Xρέος (2012) * % του ΑΕΠ -874,62 εκ. (από -1,09 δισ. το 2011) -4,90% (από -6,05% το 2011) 15,35 δισ. (έναντι 12,78 δισ. το 2011) 85,96% (έναντι 71,07% το 2011) Άµεσες Ξένες Επενδύσεις (2012)* 15.887 εκ. (έναντι 15.972 εκ. το 2011) Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (2012)* -2.092,3 εκ. (από -848,9 εκ. το 2011) * Προσωρινά στοιχεία Πηγές: Υπουργείο Οικονοµικών, Κεντρική Τράπεζα και Στατιστική Υπηρεσία Κυπριακής Δηµοκρατίας επεξεργασία Γραφείου ΟΕΥ Πρεσβείας Λευκωσίας