ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΙΣΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΑΚΕ-ΕΕ. Επιτροπή πολιτικών υποθέσεων

ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΙΣΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΑΚΕ-ΕΕ Επιτροπή πολιτικών υποθέσεων 23 Σεπτεµβρίου 2003 ΣΧΕ ΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά µε την πρόληψη των συγκρούσεων, την ειρηνευτική διαδικασία και τις µετά τις συγκρούσεις διευθετήσεις Συνεισηγητές: Philippe Morillon και Kwassi Klutse (Τόγκο) PR\504094.doc APP/3601

Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ, - έχοντας υπόψη τη συµφωνία του Κοτονού, κυρίως το άρθρο 11 "Πολιτικές υπέρ της ειρήνης, πρόληψης και επίλυσης των συγκρούσεων, - έχοντας υπόψη την ιδρυτική πράξη της Αφρικανικής Ένωσης που εγκρίθηκε στο Λοµέ (Τόγκο), στις 11 Ιουλίου 2000, - έχοντας υπόψη το καταστατικό του ιεθνούς Ποινικού ικαστηρίου της Ρώµης που υπεγράφη στις 17 Ιουλίου 1998 και ετέθη σε ισχύ την 1η Ιουλίου 2002, - έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της ιάσκεψης των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων και τις αποφάσεις και δηλώσεις της δεύτερης τακτικής Συνόδου της ιάσκεψης της Αφρικανικής Ένωσης που πραγµατοποιήθηκε στο Μαπούτο (Μοζαµβίκη) από 10 έως 12 Ιουλίου 2003, - έχοντας υπόψη τα προηγούµενα ψηφίσµατά του και, κυρίως, το ψήφισµά του (ΑΚΕ/ ), - έχοντας υπόψη την έκθεσή του σχετικά µε τα δικαιώµατα των παιδιών και ειδικότερα εκείνα των ανήλικων στρατιωτών, - έχοντας υπόψη τον κώδικα συµπεριφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε θέµατα εξαγωγής εξοπλισµών, - έχοντας υπόψη το ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Ιουνίου 2002 σχετικά µε το παράνοµο εµπόριο ελαφρών όπλων 1, - έχοντας υπόψη το ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης εκεµβρίου 2001 σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής για την πρόληψη των συγκρούσεων 2, - έχοντας υπόψη το ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 26ης Οκτωβρίου 2000 σχετικά µε την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συµβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που αφορά τη συνεργασία µε τα κράτη ΑΚΕ που είναι εµπλεγµένα σε ένοπλες συγκρούσεις 3, - έχοντας υπόψη την απόφαση 2003/432/ΚΕΠΠΑ του Συµβουλίου, της 12ης Ιουνίου 2003, για την έναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Λαϊκή ηµοκρατία του Κονγκό 4, - έχοντας υπόψη την κοινή θέση του Συµβουλίου ΕΕ της 29ης Οκτωβρίου 2001 για την καταπολέµηση της παράνοµης διακίνησης αδαµάντων µε σκοπό τη συµβολή στην πρόληψη και διευθέτηση των συγκρούσεων (2001/758/ΚΕΠΠΑ) 5, 1 ΕΕ C 140E της 15.11.2002, σ. 587. 2 ΕΕ C 177E της 25.7.2002, σ. 291. 3 ΕΕ C 197 της 12.7.2001, σ. 390. 4 ΕΕ L 147 της 14.6.2003, σ. 42. 5 ΕΕ L 286 της 30.10.2001, σ. 2. APP/3601 2/10 PR\504094.doc

- έχοντας υπόψη το πρόγραµµα της Ευρωπαϊκή Ένωσης για την πρόληψη των βίαιων συγκρούσεων, που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο του Γκέτεµποργκ τον Ιούνιο του 2001, - έχοντας υπόψη το ψήφισµα 1467 (2003) του Συµβουλίου Ασφαλείας των Ηνωµένων Εθνών της 18ης Μαρτίου 2003 µε θέµα " ιάδοση των ελαφρών και µικρού διαµετρήµατος όπλων και µισθοφορικά στρατεύµατα: κίνδυνος για την ειρήνη και την ασφάλεια στη υτική Αφρική", - έχοντας υπόψη το πρόγραµµα δράσης των Ηνωµένων Εθνών για την πρόληψη, καταπολέµηση και εξάρθρωση του παράνοµου εµπορίου ελαφρών όπλων σε όλες τους τις εκφάνσεις Α. λαµβάνοντας υπόψη την πληθώρα των συγκρούσεων που απειλούν ή µαίνονται στην Αφρική και αναλογιζόµενο τις εντάσεις που θα µπορούσαν να ανατρέψουν τη σταθερότητα στις περιοχές του Ειρηνικού και της Καραϊβικής, Β. εκτιµώντας ότι, τις περισσότερες φορές, τα αίτια των συγκρούσεων αυτών είναι ο µη σεβασµός του κράτους δικαίου, της δηµοκρατίας και των δικαιωµάτων του ανθρώπου, η απουσία δηµοκρατίας, οι εθνικές θρησκευτικές εντάσεις, η τροµοκρατία που συνδέεται µε τον εθνικισµό και τον φονταµενταλισµό, η οργανωµένη εγκληµατικότητα και η διακίνηση ναρκωτικών, καθώς και η ένδεια, η ανεργία, οι αδικίες και οι κοινωνικές, οικονοµικές και πολιτικές ανισότητες, Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι η διάδοση των ελαφρών και µικρού διαµετρήµατος όπλων, η παράνοµη διακίνηση όπλων και η επιστράτευση παιδιών και µισθοφόρων συµβάλλουν στην κλιµάκωση των συγκρούσεων,. πεπεισµένη ότι η ειρήνη αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για κάθε ξεκίνηµα οικονοµικής ανάπτυξης, Ε. εκτιµώντας ότι οι συγκρούσεις στις χώρες ΑΚΕ και, ιδιαίτερα, στην Αφρική έχουν ολοένα περισσότερο περιφερειακή ή διεθνή διάσταση, µε την εµπλοκή γειτονικών και τρίτων χωρών, Πρόληψη των συγκρούσεων ΣΤ. εκτιµώντας ότι είναι προτιµότερη η πρόληψη µιας σύγκρουσης εν τη γενέσει της παρά η παρέµβαση όταν αυτή έχει ήδη ξεσπάσει, Ζ. επισηµαίνει όλα τα µέσα που διατίθενται από τη συµφωνία του Κοτονού για την πρόληψη των συγκρούσεων, Η. λαµβάνοντας υπόψη την πρόσφατη ίδρυση της Αφρικανικής Ένωσης και το ρόλο που αυτή µπορεί να οδηγηθεί να διαδραµατίσει µελλοντικά στο πλαίσιο της πρόληψης και της επίλυσης των συγκρούσεων, PR\504094.doc 3/10 APP/3601

Θ. λαµβάνοντας επίσης υπόψη τον δυνητικό ρόλο της ΕΠΑΑ (Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ασφάλειας και Άµυνας) σύµφωνα µε τα καθήκοντα του Petersberg, καθώς και την ανθρωπιστική βοήθεια και τη διαµεσολάβηση που η Ευρωπαϊκή Ένωση µπορεί να προσφέρει στις χώρες ΑΚΕ, Επίλυση των συγκρούσεων Ι. θεωρώντας ότι η διαπραγµάτευση µιας ειρηνευτικής συµφωνίας δεν µπορεί να επιτευχθεί παρά µόνο στο πλαίσιο ήρεµου κλίµατος, µε προηγούµενη συµφωνία κατάπαυσης του πυρός και το σεβασµό αυτής από το σύνολο των µερών που εµπλέκονται στη σύγκρουση, ΙΑ. ΙΒ. ΙΓ. Ι. λαµβάνοντας υπόψη τη χρησιµότητα της παρουσίας δύναµης παρεµβολής κατά το στάδιο αυτό, τονίζοντας την ανάγκη διαµεσολάβησης, καθώς και τον ρόλο που δύνανται να διαδραµατίσουν επωφελώς, από το πρίσµα αυτό, η Αφρικανική Ένωση, ο Οργανισµός Ηνωµένων Εθνών και η Ευρωπαϊκή Ένωση, υπενθυµίζοντας όµως ότι η επίλυση µίας σύγκρουσης δεν µπορεί να προέλθει παρά µόνο από συµφωνία µεταξύ των µερών και ότι κάθε οργανισµός ή κάθε κράτος που ευρίσκεται εκτός δεν µπορεί να έχει την αξίωση να επιβάλει µονοµερώς τους όρους της συµφωνίας, θεωρώντας ότι η έναρξη της επιχείρησης "Άρτεµις" στη Bunia αποτελεί την πρώτη ευρωπαϊκή στρατιωτική επιχείρηση σταθεροποίησης που ξεκίνησε µε εντολή του ΟΗΕ και εκτός της ευρωπαϊκής ηπείρου, υπογραµµίζοντας τη συµµετοχή της Αφρικανικής Ένωσης, στο πλευρό της Γαλλίας, στη διευθέτηση της σύγκρουσης στην Ακτή του Ελεφαντοστού, καθώς και τα ενθαρρυντικά συµπεράσµατα της συνάντησης των επικεφαλής των γενικών επιτελείων των κρατών µελών του Αφρικανικού Οργανισµού, που έλαβε χώρα στην Αιθιοπία τον Μάιο του 2003, που εξετάζει τη δυνατότητα συγκρότησης µιας αφρικανικής δύναµης παρεµβολής µέσα στα επόµενα δύο έτη, ιατήρηση και εδραίωση της ειρήνης ΙΕ. ΙΣΤ. ΙΖ. υπενθυµίζοντας ότι δεν µπορεί να υπάρξει σταθερή ειρήνη χωρίς εθνική συµφιλίωση, δηλαδή χωρίς αµνηστία και χωρίς τη στήριξη της ειρηνευτικής διαδικασίας από το σύνολο της κοινωνίας των πολιτών, υπενθυµίζοντας επίσης ότι, αφ' ης στιγµής επιτευχθεί η διευθέτηση της σύγκρουσης, η φάση της οικονοµικής και κοινωνικής επανένταξης των πρώην πολεµιστών, (από τους οποίους εκείνοι που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής είναι οι ανήλικοι στρατιώτες) αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο για τη διατήρηση και την εδραίωση της ειρήνης, τονίζοντας το καθήκον της διεθνούς Κοινότητας, κυρίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και των γειτονικών κρατών, να υποστηρίξουν την ειρηνευτική διαδικασία, και υπενθυµίζοντας τον κρίσιµο ρόλο της βοήθειας για την ανασυγκρότηση καθώς και την APP/3601 4/10 PR\504094.doc

προσπάθεια που κατέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη µέλη της προς την κατεύθυνση αυτή, ΙΗ. επιµένοντας στη χρησιµότητα της ανθρωπιστικής βοήθειας και αναγνωρίζοντας ότι η προώθησή της στους ενδιαφερόµενους λαούς µπορεί κάποιες φορές να δικαιολογήσει τη στρατιωτική υποστήριξη για την εξασφάλιση της υλικοτεχνικής συνδροµής και την εγγύηση της ασφάλειας, 1. είναι πεπεισµένη για τον απαραίτητο ρόλο της συνεργασίας σε διεθνές (Αφρικανική Ένωση, ΕΕ, ΟΗΕ), αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο για την πρόληψη και την επίλυση των συγκρούσεων και για τη διατήρηση της ειρήνης 2. επιµένει στην ανάγκη διατήρησης αποδοτικού και ειλικρινούς διαλόγου µεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των κρατών µελών της και των χωρών ΑΚΕ είναι πεπεισµένη ότι δύναται να διαδραµατίσει πολύ επωφελή ρόλο ως µέσον κοινοβουλευτικής διπλωµατίας Πρόληψη των συγκρούσεων 3. εκτιµά ότι για την πρόληψη και επίλυση των συγκρούσεων πρέπει κατά πρώτον να εντοπίζονται τα βαθύτερα αίτια 4. ενδιαφέρεται όλως ιδιαιτέρως για τα προληπτικά µέσα παρέµβασης που περιλαµβάνονται στη συµφωνία του Κοτονού είναι αποφασισµένη να µεριµνήσει για την τήρηση των υποχρεώσεων εκ µέρους των συµβαλλοµένων µερών και κυρίως για την τήρηση της ουσιαστικής ρήτρας που αφορά τη θέσπιση του κράτους δικαίου και τον σεβασµό των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και της δηµοκρατίας 5. εκφράζει την ικανοποίησή της για την ίδρυση της Αφρικανικής Ένωσης και είναι πεπεισµένη για τον πρωταρχικό ρόλο που αυτή θα κληθεί να διαδραµατίσει υπέρ της σταθερότητας στην αφρικανική ήπειρο επικροτεί, ως προς τούτο, τη διαµεσολάβησή της στην επίλυση της πρόσφατης σύγκρουσης στην Ακτή του Ελεφαντοστού 6. υποστηρίζει την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να συστήσει προσεχώς, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταµείου Ανάπτυξης, ένα σύνολο κονδυλίων για την ειρήνη και την πρόληψη των συγκρούσεων στην Αφρική είναι της γνώµης ότι η διαχείριση των κονδυλίων αυτών θα µπορούσε να γίνει σε συνεργασία µε την Αφρικανική Ένωση και θα έπρεπε να επεκταθεί στις επιχειρήσεις για τη διατήρηση της ειρήνης ιευθέτηση των συγκρούσεων 7. υποδέχεται ως ενθαρρυντικό στοιχείο το ψήφισµα που ενέκριναν οι επικεφαλής των γενικών επιτελείων των κρατών µελών της Αφρικανικής Ένωσης, το οποίο προτείνει τη συγκρότηση µιας αφρικανικής δύναµης παρεµβολής µέσα στα επόµενα δύο έτη 8. εκφράζει την ικανοποίησή της για την απόφαση του Συµβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εγκρίνει την αποστολή ευρωπαϊκής δύναµης παρεµβολής στη Bunia, υπό τις εντολές του ΟΗΕ PR\504094.doc 5/10 APP/3601

ιατήρηση της ειρήνης 9. φρονεί ότι µία καλή διευθέτηση µετά τη σύγκρουση είναι ο καλύτερος τρόπος για την αποφυγή νέας σύγκρουσης 10. ζητεί από την Επιτροπή να µεριµνήσει ώστε, κατά την υλοποίηση των προγραµµάτων συνεργασίας και ανάπτυξης υπέρ των χωρών που εξέρχονται µιας σύγκρουσης, να δοθεί προτεραιότητα: - στην οικονοµική και κοινωνική επανένταξη των πρώην πολεµιστών, προτείνοντάς τους επαγγελµατική κατάρτιση και προσφέροντας στους ανήλικους στρατιώτες πρόσβαση στην εκπαίδευση, - στην ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών, - στην ανθρωπιστική βοήθεια, - στη βοήθεια για την ανασυγκρότηση, κυρίως των θεσµών και της δηµόσιας διοίκησης APP/3601 6/10 PR\504094.doc

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ "Ένας πόλεµος είναι ανώφελος ενόσω δεν έχει ξεσπάσει", παροιµία του Djibouti. Πρόληψη των συγκρούσεων Κατά τα τελευταία έτη, η αναπτυξιακή συνεργασία γνώρισε βαθειές µεταβολές. Ενώ κατά το παρελθόν οι πιστώσεις διετίθεντο κυρίως σε προγράµµατα "παραδοσιακής" βοήθειας (υποδοµές, γεωργία, εκπαίδευση, υγεία, κλπ.), συν τω χρόνω αποδείχθηκε ότι οι καταβαλλόµενες προσπάθειες συχνά εξουδετερώνοντο από την κλιµάκωση των συγκρούσεων στα κράτη ΑΚΕ, ιδίως δε στην Αφρική. Όντως, από την αρχή της δεκαετία του '90, οι βίαιες συγκρούσεις δεν έπαψαν να αυξάνονται κατά δραµατικό τρόπο, µε τάση µάλιστα να γίνονται εντονότερες, να προκαλούν περισσότερο ανθρώπινα θύµατα και σηµαντικότερες ζηµίες. Οι συγκρούσεις αυτές έχουν καταστροφικά αποτελέσµατα στην τοπική και περιφερειακή οικονοµία, στις κοινωνικές δοµές και το περιβάλλον και συχνά κάνουν να εκτροχιασθούν προς πολεµικούς σκοπούς οι πόροι που προορίζοντο για την ανάπτυξη. Οι διεθνείς οργανισµοί που ασχολήθηκαν µε το ζήτηµα αυτό (ΕΕ, Ηνωµένα Έθνη, ΟΟΣΑ, κλπ.), αφού επί µακρόν είχαν εστιασθεί στην προληπτική διπλωµατία και στις επιχειρήσεις διατήρησης της ειρήνης, τώρα ολοένα περισσότερο στρέφουν την προσοχή τους στον ρόλο της αναπτυξιακής συνεργασίας για την επιδίωξη της ειρήνης και της σταθερότητας. Η αναπτυξιακή συνεργασία δίνει κυρίως τη δυνατότητα να χρησιµοποιηθούν οι εµπορικές, γεωργικές, οικονοµικές και περιβαλλοντικές πολιτικές ως όπλα για την επιδίωξη της ειρήνης και της ασφάλειας. Τα µέσα αυτά φυσικά και δεν δύνανται να εµποδίσουν τον πόλεµο, προφέρουν όµως ένα κάποιο δυναµικό για την επανόρθωση των βαθύτερων αιτίων και την πρόληψη των συγκρούσεων εν τη γενέσει τους, σώζοντας ανθρώπινες ζωές και προφυλάσσοντας από υλικές ζηµίες αντί του να αρκούνται στο να αντιδράσουν µετά την έκρηξη του πολέµου και να αποκαταστήσουν τις προξενηθείσες ζηµίες. Τα επιχειρήµατα υπέρ της νέας αυτής προσέγγισης είναι όχι µόνον ανθρωπιστικής και ηθικής φύσεως αλλά, επίσης, πολιτικής και οικονοµικής: το χαµηλό κόστος των δαπανών για την πρόληψη, σε σύγκριση µε αυτές που απαιτούνται για την ανασυγκρότηση µετά τη σύγκρουση ή, ακόµα, για την διαχείριση και την επίλυση των συγκρούσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως κύριος δανειοδότης στον κόσµο, δύναται, µέσω της πολιτικής της για την αναπτυξιακή συνεργασία και σε συντονισµό µε τα κύρια διεθνή χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα, να διαδραµατίσει καθοριστικό ρόλο για την προώθηση των δηµοκρατικών και νοµοθετικών θεσµών και για τη βελτίωση των δυνατοτήτων διαχείρισης των ανθρώπινων, φυσικών και οικονοµικών πόρων. Όντως, η στήριξη της δηµοκρατίας, του κράτους δικαίου και της κοινωνίας των πολιτών διαδραµατίζουν θεµελιώδη ρόλο ιδιαίτερα, έχει διαπιστωθεί ότι τα ακόλουθα µέτρα δύνανται να συµβάλουν στην αποφυγή της έκρηξης των συγκρούσεων: PR\504094.doc 7/10 APP/3601

- εκδηµοκρατισµός και συµµετοχή όλων των µερών της κοινωνίας των πολιτών χωρίς κοινωνική, εθνική και θρησκευτική διάκριση σεβασµός των µειονοτήτων και ανοχή προς τις διαφορές - καλή διακυβέρνηση και µέτρα κατά της διαφθοράς που, κατά κανόνα, αποσοβούν τις εκδηλώσεις κοινωνικής δυσαρέσκειας - καλή διαχείριση και σωστός διακανονισµός της πρόσβασης στους φυσικούς πόρους, είτε µε τα γειτονικά κράτη είτε εντός των κρατών - σεβασµός του κράτους δικαίου, ισότητα ενώπιον των δικαστηρίων - πλαισίωση της εθνικής πολιτικής σε περιφερειακό και πολιτικό πλαίσιο καθώς και σε ό,τι αφορά την ασφάλεια - σύστηµα πρώιµου συναγερµού για την αποφυγή κάθε έκρηξης εχθροπραξιών. Αποδείχθηκε επίσης αναγκαίο να αναπτυχθούν προληπτικά µέτρα για ό,τι αφορά τα ελαφρά όπλα και τους ανήλικους στρατιώτες, το εµπόριο αδαµάντων, την οργανωµένη εγκληµατικότητα και την διακίνηση ναρκωτικών: η ανεξέλεγκτη και παράνοµη διακίνηση καθώς και η υπερβολική διάδοση όπλων, κυρίως ελαφρών, όπως είναι οι νάρκες κατά προσώπων, συµβάλλουν σε µεγάλο βαθµό στην ενδυνάµωση των υφισταµένων συγκρούσεων και την αύξηση των κινδύνων έκρηξης νέων τα παιδιά που στρατολογούνται σε τακτικό στρατό ή σε ένοπλη οµάδα είτε αναγκαστικά είτε εξ ιδίας επιλογής περιλαµβάνονται µεταξύ των κατηγοριών που υφίστανται µε τον πιο δραµατικό τρόπο τα ολέθρια αποτελέσµατα των συγκρούσεων το προϊόν της παράνοµης διακίνησης ορισµένων εµπορευµάτων (όπως αδαµάντων προερχόµενων από τον πόλεµο, κολτανίου και σκληρών ξύλων στην Αφρική) χρησιµοποιείται για την χρηµατοδότηση των συγκρούσεων. Άλλοι παράγοντες που δύνανται να πυροδοτήσουν, επιδεινώσουν ή παρατείνουν αντιπαραθέσεις και εντάσεις είναι η ένδεια, η ανεργία, ο αγώνας για τον έλεγχο των φυσικών πόρων (πετρέλαιο, δάση, νερό, κλπ.) και οι κοινωνικές, οικονοµικές και πολιτικές αδικίες και ανισότητες. Εκφράζουµε την ικανοποίησή µας για το γεγονός ότι το άρθρο 11 της Συµφωνίας του Κοτονού και ο πολιτικός διάλογος που προβλέπεται από το άρθρο 8 της αυτής συµφωνίας προβλέπουν για πρώτη φορά µέσα προληπτικής παρέµβάσης: για πρώτη φορά περιλαµβάνεται στο κείµενο µιας συµφωνίας η πρόληψη των κρίσεων. Όντως, ο πολιτικός διάλογος αποτελεί καίριο στοιχείο που επιτρέπει να γίνονται γνωστά τα αίτια που υποτείνουν τις συγκρούσεις, απαραίτητη προϋπόθεση για την σύλληψη σχεδιασµών πρόληψης. ιευθέτηση των συγκρούσεων εν πρέπει ωστόσο να διαχωρισθεί το ζήτηµα της πρόληψης των συγκρούσεων από αυτό της διευθέτησης των συγκρούσεων και των καταστάσεων µετά τις συγκρούσεις, που είναι στενά συνδεδεµένα µεταξύ τους. Είναι, εξάλλου δύσκολο να γίνει στην πράξη διάκριση µεταξύ του πρώτου και των άλλων. Όπως ήδη τονίσαµε στην Brazzaville, όταν η σύγκρουση έχει πια ξεσπάσει, πρέπει γενικά: - να εντοπισθούν τα βαθύτερα αίτια της σύγκρουσης και να προταθεί ένα σχέδιο διαµεσολάβησης σε περιφερειακό και/ή διεθνές επίπεδο - να σταµατήσουν οι µάχες APP/3601 8/10 PR\504094.doc

- να περιορισθεί η εµπλοκή και τα δεινά των αµάχων, τόσο αυτών τους οποίους η σύγκρουση αφορά όσο και των υπόλοιπων - να σταµατήσει η ροή όπλων και χρήµατος που τροφοδοτούν τη σύγκρουση - να διατηρούνται οργανωµένες επαφές µεταξύ των εµπολέµων - να χρησιµοποιηθούν οι λειτουργικές δοµές της κοινωνίας των πολιτών - να υιοθετηθούν διαδικασίες αφοπλισµού, αποστράτευσης και επανένταξης των στασιαστών οι οποίες θα λαµβάνουν υπόψη ειδικά καθεστώτα για τους πρώην πολεµικούς αρχηγούς. Λαµβάνοντας υπόψη ότι η διαπραγµάτευση ειρηνευτικής συµφωνίας δεν είναι δυνατή παρά µόνο σε πλαίσιο ήρεµου κλίµατος και αφού έχει προηγηθεί συµφωνία κατάπαυσης του πυρός η οποία καθίσταται σεβαστή από το σύνολο των εµπλεκόµενων µερών, εκφράζουµε την ικανοποίησή µας για την προσωρινή ανάπτυξη επείγουσας πολυεθνικής δύναµης παρεµβολής στη Bunia, στη Λαϊκή ηµοκρατία του Κονγκό, που αποτελεί την πρώτη στρατιωτική επιχείρηση σταθεροποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπό τις εντολές των Ηνωµένων Εθνών και εκτός ευρωπαϊκής ηπείρου. Η διεθνής συνεργασία (Αφρικανική Ένωση, Ευρωπαϊκή Ένωση, Ηνωµένα Έθνη), αλλά και η περιφερειακή, είναι πλέον ει απαραίτητες για την πρόληψη και επίλυση των συγκρούσεων και για τη διατήρηση της ειρήνης. Υπό το πρίσµα αυτό εκφράζουµε την ικανοποίησή µας για τη συµµετοχή της Αφρικανικής Ένωσης, στο πλευρό της Γαλλίας, στη διευθέτηση της σύγκρουσης στην Ακτή του Ελεφαντοστού, καθώς και για τα ενθαρρυντικά πορίσµατα της συνεδρίασης των αρχηγών των γενικών επιτελείων των κρατών µελών της Αφρικανικής Ένωσης που πραγµατοποιήθηκε στην Αιθιοπία τον Μάιο του 2003 και που εξετάζει τη δυνατότητα να συγκροτηθεί εντός των δύο προσεχών ετών αφρικανική δύναµη παρεµβολής. Η χορήγηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση 10 εκατ. ευρώ για τις δραστηριότητες των νέου Συµβουλίου Ειρήνης και Ασφάλειας που συστάθηκε στο πλαίσιο του οργανισµού αυτού µε αποστολή τη διαµεσολάβηση στις περιφερειακές συγκρούσεις που συνεπάγονται εγκλήµατα πολέµου και εγκλήµατα κατά της ανθρωπότητας αποτελεί απόδειξη του γεγονότος ότι η Αφρικανική Ένωση δύναται να κληθεί στο µέλλον να διαδραµατίσει σηµαντικό ρόλο για την σταθερότητα στην αφρικανική ήπειρο. ιατήρηση και εδραίωση της ειρήνης/ ιευθέτηση των καταστάσεων µετά τις συγκρούσεις Η καλή διευθέτηση των καταστάσεων µετά τις συγκρούσεις αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για την πρόληψη µιας νέας σύγκρουσης. Συνίσταται, µεταξύ άλλων, στην περισυλλογή των όπλων που συχνά εξακολουθούν να κρατούν οι πολίτες ενώ δεν θα όφειλαν, στην αποθήκευσή τους σε ασφαλές µέρος και στην καταστροφή τους, ώστε να αποφεύγεται η ανακύκλωση των χρησιµοποιηθέντων σε µία σύγκρουση όπλων γι α την τροφοδότηση νέων εστιών συγκρούσεων στην καταπολέµηση του παράνοµου εµπορίου ελαφρών και µικρού διαµετρήµατος όπλων, µε σκοπό τη βελτίωση της ασφάλειας στις ενδιαφερόµενες χώρες στην αποκατάσταση της εµπιστοσύνης µεταξύ των εµπολέµων, στην αποστράτευση και τον αφοπλισµό των τακτικών στρατιωτών, των στασιαστών και των ανήλικων στρατιωτών και την οικονοµική και κοινωνική τους επανένταξη, προκειµένου να PR\504094.doc 9/10 APP/3601

προληφθούν µεταγενέστερες συγκρούσεις που απορρέουν από την απραξία και τον αποκλεισµό των νέων και να εξαλειφθεί ο κίνδυνος αποσταθεροποίησης από τους παλαιµάχους στην αποκατάσταση των βασικών υποδοµών. Γενικά, η όλη διαδικασία πρέπει να περιλαµβάνει τα εξής διαφορετικά στάδια: - χρονοδιάγραµµα της µετάβασης και/ή παράδοσης της εξουσίας και βουλευτικές και προεδρικές εκλογές - εξέταση της µεθόδευσης περιορισµένης αµνηστίας που δεν θα φθάνει σε καταστάσεις γενικής ατιµωρησίας - µέτρα εθνικής συµφιλίωσης, προσφεύγοντας στα ραδιοτηλεοπτικά µέσα, στην κοινωνία των πολιτών, στις ενώσεις γυναικών και σε άλλες ενώσεις (αθλητικές, θρησκευτικές) - ανάλυση των αιτίων από τα οποία πηγάζουν οι διαφορές που γεννούν τις έχθρες και προσπάθεια διευθέτησης - αναζήτηση λύσεων στα προβλήµατα των εκτοπισθέντων, προσφύγων και φυγάδων. APP/3601 10/10 PR\504094.doc