ΑΔΑ: ΨΛ1Π4653ΠΩ-0ΙΜ Ψηφιακά υπογεγραμμένο από DIMOSTHENIS BAKOPOULOS Ημερομηνία: 2018.08.28 14:52:33 EEST INFORMATICS DEVELOPMEN T AGENCY Digitally signed by INFORMATICS DEVELOPMENT AGENCY Date: 2018.08.28 14:57:37 EEST Reason: Location: Athens Ακινα, 28 Αυγοφςτου 2018 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΠΟΤΡΓΕΙΟ ΝΑΤΣΙΛΙΑ ΚΑΙ ΝΗ ΙΩΣΙΚΗ ΠΟΛΙΣΙΚΗ Γραφείο Διοικθτι Δθμόςιασ Αρχισ Λιμζνων(Δ.Α.Λ.) Σαχ. Δ/νςθ: Ακτι Βαςιλειάδθ, Πφλθ Ε1-Ε2 Σ.Κ. 18510 Λιμζνασ Πειραιά Email: dal@yna.gov.gr Σθλ.: 2131371638 Αρικ. Πρωτ.: 6000/415/2018 Προσ: Ωσ Π.Δ. Θζμα: Εγκφκλιοσ αναφορικά με τισ αρμοδιότθτεσ τθσ Δθμόςιασ Αρχισ Λιμζνων ςε κζματα ναυαγίων και επικινδφνων και επιβλαβών πλοίων, κακώσ και αδειών ΚΤΕ. ΧΕΣ: α. Σο με ΑΠ 2131.14/27/2018 ζγγραφο κ. Κεντρικοφ Λιμενάρχθ Πειραιά β. Σο με ΑΠ 2131.14/30/2018 ζγγραφο κ. Κεντρικοφ Λιμενάρχθ Πειραιά γ. Σο με ΑΠ 2131.14/32/2018 ζγγραφο κ. Κεντρικοφ Λιμενάρχθ Πειραιά δ. Σο με ΑΠ 2131.14/34/2018 ζγγραφο κ. Κεντρικοφ Λιμενάρχθ Πειραιά α.α. ε. Σο με ΑΠ 2132.17/01/2018 ζγγραφο κ. Κεντρικοφ Λιμενάρχθ Πειραιά ςτ. Σο με ΑΠ 2131.14/36/2018 ζγγραφο κ. Κεντρικοφ Λιμενάρχθ Πειραιά η. Σο με ΑΠ 2131.14-1/1/2018 ζγγραφο κ. Κεντρικοφ Λιμενάρχθ Πειραιά θ. Σο με ΑΠ 2131.14/38/2018 ζγγραφο κ. Κεντρικοφ Λιμενάρχθ Πειραιά κ. Σο με ΑΠ 2132.17-5/7078/2018 ζγγραφο κ. Κεντρικοφ Λιμενάρχθ Θες/νίκθσ ι. Σο με ΑΠ 2131.14/40/2018 ζγγραφο κ. Κεντρικοφ Λιμενάρχθ Πειραιά ια. Σο με ΑΠ 2131.14/42/2018 ζγγραφο κ. Κεντρικοφ Λιμενάρχθ Πειραιά ΜΕΡΟ Α': Οι αρμοδιότθτεσ τθσ Δθμόςιασ Αρχισ Λιμζνων α. Γενικά 1. Στισ 27 Μαΐου 2016 δθμοςιεφκθκε ςτθν Εφθμερίδα τθσ Κυβερνιςεωσ ο ν. 4389/2016 (Α 94) «Επείγουςεσ διατάξεισ για τθν εφαρμογι τθσ ςυμφωνίασ δθμοςιονομικϊν ςτόχων και διαρκρωτικϊν μεταρρυκμίςεων και άλλεσ διατάξεισ.». Ειδικότερα, με τισ διατάξεισ των άρκρων 127 επ. του νόμου αυτοφ, ιδρφκθκε θ Δθμόςια Αρχι Λιμζνων. 2. Περαιτζρω, ςτισ 8 Ιουλίου 2016 δθμοςιεφκθκε ςτθν Εφθμερίδα τθσ Κυβερνιςεωσ ο ν. 4404/2016 (Α'126) «Για τθν κφρωςθ τθσ από 24 Λουνίου 2016 τροποποίθςθσ και κωδικοποίθςθσ ςε ενιαίο κείμενο τθσ από 13 Φεβρουαρίου 2002 φμβαςθσ Παραχϊρθςθσ μεταξφ Ελλθνικοφ Δθμοςίου και τθσ Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ ΑΕ και άλλεσ διατάξεισ.». 1
Στισ 7 Μαρτίου 2018 δθμοςιεφκθκε ςτθν Εφθμερίδα τθσ Κυβερνιςεωσ ο ν. 4522/2018 (Α' 39) Κφρωςθ τθσ από 2 Φεβρουαρίου 2018 τροποποίθςθσ και κωδικοποίθςθσ ςε ενιαίο κείμενο τθσ από 27 Λουνίου 2001 φμβαςθσ Παραχϊρθςθσ μεταξφ του Ελλθνικοφ Δθμοςίου και τθσ «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Κεςςαλονίκθσ Α.Ε.» και άλλεσ διατάξεισ. 3. Με ανωτζρω (α) (ια) ςχετ. ζγγραφα, διατυπϊκθκαν ερωτιματα αναφορικά με τισ αρμοδιότθτεσ τθσ Δθμόςιασ Αρχισ Λιμζνων. Λαμβάνοντασ υπόψιν ότι, ςφμφωνα με τα ά. 127 επ. ν. 4389/2016 (Α'94), θ Δθμόςια Αρχι Λιμζνων ζχει διοικθτικι και οικονομικι αυτοτζλεια, ενϊ κατ' άρκρο 2 παρ. 2 πδ 13/2018 (Α' 26) υπάγεται απευκείασ ςτον Υπουργό Ναυτιλίασ και Νθςιωτικισ Πολιτικισ, υπό τθν εποπτεία του οποίου και τελεί, επί του περιεχομζνου των ανωτζρω ςχετ. εγγράφων, διευκρινίηονται αρμοδίωσ τα εξισ: β. Η νομικι φφςθ τθσ ΟΛΠ ΑΕ πριν τθν ιδιωτικοποίθςθ 1.Η ζννοια νομικϊν προςϊπων ιδιωτικοφ δικαίου, που, ωσ προσ οριςμζνεσ δραςτθριότθτεσ τουσ, ενεργοφν ωσ διοικθτικζσ αρχζσ, ειςιχκθ ςτθν Ελλάδα νομολογιακά με τισ υπ αρ.191/31 και υπϋαρικμ.566/1934 αποφάςεισ τθσ Ολομζλειασ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ για τθν Αγροτικι Τράπεηα τθσ Ελλάδοσ και τον Αυτόνομο Σταφιδικό Οργανιςμό αντίςτοιχα. Σφμφωνα με τθ ςχετικι νομολογία για το ςφνολο των δθμόςιων νομικϊν προςϊπων, γίνεται δεκτό ότι διφυι νομικά πρόςωπα καλοφνται τα δθμόςια νομικά πρόςωπα τα οποία ζχουν ιδρυκεί ωσ ΝΠΙΔ και θ δραςτθριότθτά τουσ διζπεται καταρχιν από ιδιωτικό δίκαιο, αλλά ωσ προσ οριςμζνεσ λειτουργίεσ τουσ διζπονται από το διοικθτικό δίκαιο, ενεργϊντασ εξαιρετικά ωσ ΝΠΔΔ. (βλ. α.α. Κατςιαοφνθ Ε., Τα διφυι νομικά πρόςωπα ςτθ νομολογία του ΣΤΕ) Σφμφωνα με τθν πάγια νομολογία των διοικθτικϊν δικαςτθρίων, από το ςυνδυαςμό των διατάξεων των άρκρων 26, 83 95 παρ. 1 και 103 του Συντάγματοσ, προκφπτει ότι θ διοικθτικι λειτουργία αςκείται κατ` αρχιν από δθμόςια όργανα ενταγμζνα ςτισ δθμόςιεσ υπθρεςίεσ, επιτρεπομζνθσ κατ' εξαίρεςθ τθσ ανάκεςθσ άςκθςθσ ςυγκεκριμζνθσ διοικθτικισ αρμοδιότθτασ ςε όργανα δθμόςιων νομικϊν προςϊπων ιδιωτικοφ δικαίου, τα οποία χαρακτθρίηονται από τθ νομολογία ωσ νομικά πρόςωπα «διφυοφσ χαρακτιρα» (βλ. ΣΤΕ (ΟΛΟΜ) 2080/1987). Ωςτόςο, από τθν επιςκόπθςθ τθσ ςχετικισ με το κζμα νομολογίασ και βιβλιογραφίασ, κακίςταται απολφτωσ ςαφζσ ότι θ άςκθςθ διοικθτικισ αρμοδιότθτασ από ιδιωτικι κερδοςκοπικι ανώνυμθ εταιρεία δεν γίνεται ανεκτι από τθν ιςχφουςα ςυνταγματικι τάξθ. 2. Το νομικό πρόςωπο δθμοςίου δικαίου με τθν επωνυμία «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ» ιδρφκθκε με το ν. 4748/1930 (Αϋ166) και αναμορφϊκθκε με τον α.ν. 1559/1950 (Αϋ252), που κυρϊκθκε με το ν. 1630/1951 (Αϋ8), μετετράπθ με το άρκρο πρϊτο (παρ.1) του ν. 2688/1999 (Αϋ40) ςε ανϊνυμθ εταιρία με τθν επωνυμία «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ Ανϊνυμθ Εταιρία» και διακριτικό τίτλο «ΟΛΠ ΑΕ». Σφμφωνα με τθν ίδια διάταξθ «Θ ΟΛΠ ΑΕ είναι ανϊνυμθ εταιρία κοινισ ωφζλειασ με ςκοπό τθν εξυπθρζτθςθ του δθμόςιου ςυμφζροντοσ, λειτουργεί κατά τουσ κανόνεσ τθσ ιδιωτικισ οικονομίασ, απολαμβάνει διοικθτικισ και οικονομικισ αυτοτζλειασ, τελεί υπό τθν εποπτεία του Τπουργοφ Εμπορικισ Ναυτιλίασ και διζπεται από τον παρόντα νόμο και τον κ.ν. 2190/1920 και ςυμπλθρωματικά από τισ διατάξεισ του ν. 2414/1996 (ΦΕΚ 2
135Αϋ), κακϊσ και του α.ν. 1559/1950, όπωσ κάκε φορά ιςχφουν». Με τθν από 13.2.2002 ςφμβαςθ μεταξφ του Ελλθνικοφ Δθμοςίου και τθσ ΟΛΠ ΑΕ, παραχωρικθκε ςτθν τελευταία το αποκλειςτικό δικαίωμα χριςεωσ και εκμεταλλεφςεωσ των γθπζδων, κτιρίων και εγκαταςτάςεων τθσ χερςαίασ λιμενικισ ηϊνθσ του Λιμζνοσ Πειραιϊσ και προςδιορίςκθκαν οι ειδικότεροι όροι τθσ παραχωριςεωσ αυτισ και οι αντίςτοιχεσ υποχρεϊςεισ των μερϊν. Σφμφωνα με τθν ανωτζρω ςφμβαςθ (άρκρο 3), το δικαίωμα χριςεωσ και εκμεταλλεφςεωσ περιλάμβανε τθν δυνατότθτα αξιοποιιςεωσ των παραχωρουμζνων για τθν παροχι με αντάλλαγμα λιμενικϊν υπθρεςιϊν και εξυπθρετιςεων ςε χριςτεσ του λιμζνα, τθν προςωρινι παραχϊρθςθ επ ανταλλάγματι τθσ χριςεωσ χϊρων και τθν πραγματοποίθςθ επενδφςεων κεφαλαίου, τθσ Ο.Λ.Π. ι τρίτων, ςε κτίρια και εγκαταςτάςεισ πάςθσ φφςεωσ με ςκοπό τθν υποςτιριξθ νζων δραςτθριοτιτων ι τθν επζκταςθ υφιςταμζνων υπό τθν προχπόκεςθ ότι «εξυπθρετοφν άμεςα τθν παροχι λιμενικϊν υπθρεςιϊν και εξυπθρετιςεων». Η ωσ άνω ςφμβαςθ κυρϊκθκε με το άρκρο πρϊτο του ν. 3654/2008 (Αϋ57/3.4.2008). Με βάςθ τα παραπάνω, ςτον Λιμζνα Πειραιϊσ, φορζασ διοικιςεωσ και εκμεταλλεφςεωσ ιταν θ ανϊνυμθ εταιρία υπό τθν επωνυμία «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ Ανϊνυμθ Εταιρία» και τον διακριτικό τίτλο «ΟΛΠ ΑΕ». Η εταιρία αυτι δεν διαχειριηόταν τθν ιδιωτικι τθσ περιουςία, αλλ ενεργοφςε ωσ δθμόςιο όργανο, που απζβλεπε ςτθν εξυπθρζτθςθ ςκοποφ δθμοςίου ςυμφζροντοσ, ςυνιςταμζνου ςτθν εφρυκμθ διεξαγωγι των καλαςςίων ςυγκοινωνιϊν και μεταφορϊν και ςτθν εν γζνει εξυπθρζτθςθ του εμπορίου. ΤΜΠΕΡΑΜΑ: Η ΟΛΠ ΑΕ είναι πλζον αποκλειςτικά και μόνο κερδοςκοπικι ανώνυμθ εταιρεία και δεν αποτελεί ςε καμία περίπτωςθ δθμόςιο όργανο ι δθμόςια αρχι. γ. Η νομικι φφςθ τθσ ΟΛΠ ΑΕ μετά τθν ιδιωτικοποίθςθ Με το ν. 4404/2016 (Α' 126) κυρϊκθκε θ ςφμβαςθ παραχϊρθςθσ ανάμεςα ςτο Ελλθνικό Δθμόςιο και ςτον ιδιωτικοποιθμζνο πλζον ΟΛΠ. Αναφορικά με το νομικό status του ιδιωτικοποιθμζνου πλζον ΟΛΠ, επιςθμαίνονται τα εξισ: (α) Με τισ παραγράφουσ 15 και 16 τθσ αιτιολογικισ ζκκεςθσ του ν. 4404/2016 (Α 126) ζχουν καταςτεί ςαφι τα εξισ: 1ον ότι με τθ κζςθ ςε ιςχφ τθσ Ανακεωρθμζνθσ Σφμβαςθσ Παραχϊρθςθσ περιζρχονται αυτοδίκαια ςτο Περιφερειακό Γραφείο ΔΑΛ Πειραιά όλεσ οι αναφερόμενεσ ςτο άρκρο 131 παρ. 4 του Νόμου 4389/2016 αρμοδιότθτεσ. 2ον ότι θ μεταβίβαςθ του ελζγχου τθσ ΟΛΠ ςε ιδιϊτθ επενδυτι είναι νοθτι μόνον ςε χρόνο κατά τον οποίο θ ΟΛΠ ζχει απολζςει το χαρακτιρα τθσ ωσ νομικοφ προςϊπου ιδιωτικοφ δικαίου «διφυοφσ» χαρακτιρα και ζχει μεταταγεί ςε κακεςτϊσ νομικοφ προςϊπου ιδιωτικοφ δικαίου με αμιγι χαρακτιρα επιχειρθματικισ εκμετάλλευςθσ. Η μετάταξθ αυτι προχποκζτει τθν κατάργθςθ και αφαίρεςθ από τθν ΟΛΠ αρμοδιοτιτων και εξουςιϊν, τισ οποίεσ εξακολουκεί να αςκεί μζχρι ςιμερα και οι οποίεσ ενζχουν ςτοιχεία ενάςκθςθσ δθμόςιασ εξουςίασ ι προςιδιάηουν περιςςότερο ςτο δθμόςιο πυλϊνα τθσ λειτουργίασ τθσ πολιτείασ. Χαρακτθριςτικό παράδειγμα τζτοιων εξουςιϊν αποτελοφν οριςμζνεσ ρυκμίςεισ, ιδίωσ του Α.Ν. 1559/1950, με τα οποία είχε εξουςιοδοτθκεί ο ΟΛΠ (τότε, υπό τθ μορφι του ΝΠΔΔ) να εκδίδει 3
κανονιςμοφσ προσ ρφκμιςθ διαφόρων ηθτθμάτων αρμοδιότθτάσ του. Δεδομζνου ότι θ κζςθ ςε ιςχφ του ςυνόλου των διατάξεων του Σχεδίου Κυρωτικοφ Νόμου αποτελεί αναβλθτικι αίρεςθ για τθ κζςθ ςε ιςχφ τθσ Ανακεωρθμζνθσ Σφμβαςθσ Παραχϊρθςθσ, από δε το ςυνδυαςμό των όρων τθσ τελευταίασ και τθσ ΣΑΜ προκφπτει ότι θ κζςθ τουσ ςε ιςχφ τελεί υπό αμοιβαία εξάρτθςθ, προκφπτει ότι ο υφιςτάμενοσ μθχανιςμόσ διαςφαλίηει τθ μεταβίβαςθ ςε ιδιϊτθ επενδυτι πλειοψθφικοφ ποςοςτοφ ςυμμετοχισ ςτθν ΟΛΠ ςε χρόνο, κατά τον οποίο θ ΟΛΠ ζχει τραπεί ςε «ςυνθκιςμζνθ» ανϊνυμθ εταιρεία, με αμιγϊσ επιχειρθματικό χαρακτιρα. (β) Σφμφωνα με τθν προλογικι ςκζψθ (Ζ) τθσ Σφμβαςθσ Παραχϊρθςθσ Ελλθνικοφ Δθμοςίου ΟΛΠ ΑΕ, που κυρϊκθκε με το ν. 4404/2016 (Α'126) (εφεξισ ΣΠ): «(Η) Κατά τθ διαπραγμάτευςθ τθσ παροφςασ φμβαςθσ, τα Μζρθ αναγνϊριςαν ότι οι διατάξεισ τθσ Τφιςτάμενθσ φμβαςθσ Παραχϊρθςθσ πρζπει να επικαιροποιθκοφν, να διευκρινιςτοφν και να ςυμπλθρωκοφν, με ςκοπό: (α) τθν ανακατανομι ρόλων, αρμοδιοτιτων και ευκυνϊν ςε ςχζςθ με τθ λειτουργία του Λιμζνα Πειραιά μεταξφ του ΟΛΠ και του Ελλθνικοφ Δθμοςίου και τθν κατάργθςθ οριςμζνων προνομίων του ΟΛΠ ςε ςχζςθ με τθ κζςπιςθ κανόνων, ϊςτε να επιτευχκεί εναρμόνιςθ τθσ Τφιςτάμενθσ φμβαςθσ Παραχϊρθςθσ με τθν ανάλθψθ ελζγχου του ΟΛΠ από ιδιωτικό φορζα εκμετάλλευςθσ» (γ) Σφμφωνα με τον όρο 1.7 (β) τθσ ΣΠ: «(β) με τθν επιφφλαξθ του Άρκρου 1.7(γ), οποιεςδιποτε διατάξεισ νόμων ι κανονιςμϊν, που εφαρμόηονται ειδικά για τον ΟΛΠ και παρζχουν ςτον ΟΛΠ το δικαίωμα κζςπιςθσ, ζκδοςθσ, εφαρμογισ ι τροποποίθςθσ κανόνων ι κανονιςμϊν, ςυμπεριλαμβανομζνων, ενδεικτικά, των διατάξεων του Αναγκαςτικοφ Νόμου 1559/1950, όπωσ εκάςτοτε ιςχφουν κα κεωροφνται ωσ ανακλθκείςεσ, καταργθκείςεσ ι ακυρωκείςεσ, είτε θ εν λόγω ακφρωςθ επιβεβαιϊνεται ρθτά από τον Κυρωτικό Νόμο που προβλζπεται ςτο Άρκρο 1.1(α) είτε όχι και» (δ) Σφμφωνα με τον όρο 2.1 τθσ ΣΠ: «Επιπλζον, θ ψιφιςθ του Κυρωτικοφ Νόμου αναμζνεται ότι κα επιφζρει τθν πλιρθ μεταβίβαςθ οριςμζνων προχπαρχουςϊν αρμοδιοτιτων κανονιςτικοφ και ρυκμιςτικοφ χαρακτιρα από τον ΟΛΠ ςε Κυβερνθτικό Φορζα του ΕΔ (όπωσ ορίηεται ςτο Αρκρο 2.4 παρακάτω), προσ εκπλιρωςθ των ςτόχων που προςδιορίηονται ςτο Προοίμιο τθσ παροφςασ φμβαςθσ.» (ε) Σφμφωνα με τον όρο 4.4 (γ) τθσ ίδιασ ανωτζρω ΣΠ: «(γ) το Δικαίωμα δεν παρζχει ςτον ΟΛΠ οποιεςδιποτε Ρυκμιςτικζσ Εξουςίεσ, δεν κακιςτά τον ΟΛΠ Λιμενικι Αρχι, οφτε παρζχει οποιεςδιποτε εξουςίεσ, αρμοδιότθτεσ, δικαιϊματα, κακικοντα, λειτουργίεσ ι προνόμια, παρόμοια ι ιςοδφναμα με οποιαδιποτε από τα προαναφερκζντα, με τθν επιφφλαξθ των εςωτερικϊν κανόνων και κανονιςμϊν, που ο ΟΛΠ μπορεί να υιοκετεί κατά καιροφσ και που τυχόν κεωρεί αναγκαίουσ αναφορικά με τθ χριςθ, ςυντιρθςθ και λειτουργία του Λιμζνα Πειραιά, υπό τθν προχπόκεςθ ότι οι εν λόγω κανόνεσ και κανονιςμοί κα ςυνάδουν πάντοτε με τισ διατάξεισ των εφαρμοςτζων νόμων και τθσ παροφςασ φμβαςθσ και κα υπόκεινται ςε αυτοφσ» (ςτ) Σφμφωνα με τον όρο 29. 5 τθσ ΣΠ: 4
ΑΔΑ: ΨΛ1Π4653ΠΩ-0ΙΜ «29.5 Θ παροφςα φμβαςθ δεν κα περιςτζλλει οφτε κα περιορίηει με οποιονδιποτε τρόπο τισ εξουςίεσ, τα προνόμια, τισ δυνατότθτεσ, τθ διακριτικι ευχζρεια ι τα δικαιϊματα του Ελλθνικοφ Δθμοςίου να αποφαςίηει για οποιοδιποτε ηιτθμα αφορά ςτθν προςταςία τθσ εκνικισ αςφάλειασ, τθσ αςφάλειασ τθσ ναυςιπλοΐασ, τθσ δθμόςιασ υγείασ, τθσ δθμόςιασ τάξθσ, του περιβάλλοντοσ, τθσ πολιτιςτικισ και υποκαλάςςιασ κλθρονομιάσ ι/και για κάκε άλλο ηιτθμα από αυτά που κατοχυρϊνονται ςτο φνταγμα τθσ Ελλθνικισ Δθμοκρατίασ.» ΤΜΠΕΡΑ ΜΑ: Από το ςυνδυαςμό των ανωτζρω διατάξεων ςυνάγεται ότι θ ΟΛΠ ΑΕ αποτελεί ΝΠΙΔ και ςυγκεκριμζνα ιδιωτικι κερδοςκοπικι ανώνυμθ εταιρεία. Για το λόγο αυτό, δεν είναι πλζον ςυνταγματικά ανεκτι θ άςκθςθ από τθν ΟΛΠ ΑΕ οποιαςδιποτε διοικθτικισ αρμοδιότθτασ. δ. Οι αρμοδιότθτεσ τθσ Δθμόςιασ Αρχισ Λιμζνων ςφμφωνα με το ν. 4389/2016 (Α' 94) για τθν προςταςία του περιβάλλοντοσ των λιμζνων και τθν άςκθςθ δθμόςιασ εξουςίασ 1. Σφμφωνα με το α. 128 παρ.1 ν. 4389/2016 (Α'94): 1. κοπόσ τθσ Δ.Α.Λ. είναι να ςυμβάλει, ςτο πλαίςιο των αρμοδιοτιτων που τθσ απονζμονται, ςτθν επίτευξθ των προγραμματικϊν ςτόχων του ελλθνικοφ λιμενικοφ ςυςτιματοσ, ςτουσ οποίουσ και περιλαμβάνονται:... (γ) Θ προςταςία του περιβάλλοντοσ εντόσ των Λιμζνων ςφμφωνα με τθν κείμενθ νομοκεςία. 2. Σφμφωνα με το α. 128 παρ. 2 ν. 4389/2016 (Α'94): 2. Θ Δ.Α.Λ. αςκεί κάκε αρμοδιότθτα, εξουςία ι ευχζρεια φορζα διοίκθςθσ λιμζνα που περιζρχεται ειδικά ςτον Τπουργό Ναυτιλίασ και Νθςιωτικισ Πολιτικισ με διάταξθ νόμου που κυρϊνει φμβαςθ Παραχϊρθςθσ μεταξφ του Ελλθνικοφ Δθμοςίου και του φορζα αυτοφ, εφόςον αυτι δεν απονζμεται με άλλθ διάταξθ νόμου ι απόφαςθ του Τπουργοφ αυτοφ ςε άλλον φορζα. Αναφορικά με το αλθκζσ νόθμα τθσ ανωτζρω διάταξθσ, επιςθμαίνονται τα εξισ: *Σφμφωνα με τθν ζβδομθ προλογικι ςκζψθ του Κεφαλαίου Ζ τθσ αιτιολογικισ ζκκεςθσ του ν. 4389/2016 (Α 94): «υγκεκριµζνα για τθν ίδρυςθ τθσ Δθµόςιασ Αρχισ Λιµζνα Πειραιά, θ κυβζρνθςθ µερίµνθςε ϊςτε ςτο χζδιο φµβαςθσ Παραχϊρθςθσ, το οποίο ζχει ιδθ αποδεχτεί θ COSCO, να ζχει περιλθφκεί ςαφισ και ρθτι πρόβλεψθ, ςφµφωνα µε τθν οποία το Ελλθνικό Δθµόςιο ζχει το δικαίωµα να κζτει ςε ιςχφ, καταργεί ι τροποποιεί νόµουσ που διζπουν ι επθρεάηουν πτυχζσ τθσ λειτουργίασ του Λιµζνα Πειραιά, ςυµπεριλαµβανοµζνθσ, ενδεικτικϊσ, τθσ ςφςταςθσ και του οριςµοφ οποιουδιποτε νοµικοφ προςϊπου δθµοςίου δικαίου, εποπτικοφ φορζα ι οργανωτικισ δοµισ µε ςκοπό τθν ανάλθψθ του ςυνόλου ι µζρουσ των κακθκόντων λιµενικισ αρχισ ι/και λιµενάρχθ ι/και τθν ευκφνθ του ςυνόλου ι µζρουσ των δθµόςιων διοικθτικϊν λειτουργιϊν και κακθκόντων ςε ςχζςθ µε τθ λειτουργία του Λιµζνα Πειραιά Σζλοσ, θ Δ.Α.Λ. αποτελεί δθµόςιο φορζα µε διοικθτικι και οικονοµικι αυτοτζλεια ςτον οποίο ανατίκεται θ άςκθςθ των διοικθτικισ φφςθσ 5
εξουςιϊν/αρµοδιοτιτων, οι οποίεσ αφαιροφνται από τουσ Οργανιςµοφσ Λιµζνα δυνάµει των διατάξεων των υµβάςεων Παραχϊρθςθσ, λόγω τθσ ιδιωτικοποίθςθσ, ςε ςυνεργαςία µε τθ Ρ.Α.Λ και τθ Γενικι Γραµµατεία Λιµζνων, Λιµενικισ Πολιτικισ και Ναυτιλιακϊν Επενδφςεων. Διευκρινίηεται ότι θ Δ.Α.Λ. ςε καµία περίπτωςθ δεν παρεµβαίνει ςτθν άςκθςθ επιχειρθµατικισ δραςτθριότθτασ ι τθ λιψθ επιχειρθµατικϊν αποφάςεων» *Περαιτζρω, ςτθν εικοςτι πρϊτθ προλογικι παράγραφο του ίδιου ανωτζρω Κεφαλαίου κακίςτανται ςαφι τα εξισ: «Με τισ διατάξεισ των άρκρων 127 επ. ιδρφεται θ Δ.Α.Λ. ωσ δθµόςιοσ φορζασ µε διοικθτικι και οικονοµικι αυτοτζλεια ςτον οποίο ανατίκεται θ άςκθςθ των διοικθτικισ φφςθσ εξουςιϊν/αρµοδιοτιτων, οι οποίεσ αφαιροφνται από τουσ Οργανιςµοφσ Λιµζνα δυνάµει των διατάξεων των υµβάςεων Παραχϊρθςθσ, λόγω τθσ ιδιωτικοποίθςθσ, ςε ςυνεργαςία µε τθ Ρ.Α.Λ και τθ Γενικι Γραµµατεία Λιµζνων, Λιµενικισ Πολιτικισ και Ναυτιλιακϊν Επενδφςεων.» *ςτισ 20/5/2016 ο αρμόδιοσ Υπουργόσ Ναυτιλίασ και Νθςιωτικισ Πολιτικισ κακιςτά ενϊπιον τθσ αρμόδιασ Κοινοβουλευτικισ Επιτροπισ ςαφι τα κάτωκι, αναφορικά με τα άρκρα 127 επ. ν. 4389/2016, με τα οποία ιδρφκθκε θ Δθμόςια Αρχι Λιμζνων: «Θ ΔΑΛ, θ Δθμόςια Αρχι Λιμζνα, τι ζρχεται να κάνει; Όπωσ ξζρετε, οι Οργανιςμοί Λιμζνα του Πειραιά, τθσ Κεςςαλονίκθσ, αλλά και όλοι οι άλλοι Οργανιςμοί, είναι ανϊνυμεσ εταιρίεσ- δθλαδι εμπορικζσ επιχειριςεισ- οι δφο μάλιςτα αυτζσ- Πειραιά και Κεςςαλονίκθσ- είναι ειςθγμζνεσ ςτο χρθματιςτιριο. Σθν ίδια ςτιγμι που ιταν εμπορικζσ επιχειριςεισ, με πλειοψθφία μζςω ΣΑΛΠΕΔ- τα τελευταία χρόνια -του Δθμοςίου ςτισ μετοχζσ τουσ, τθν ίδια ςτιγμι είχαν με ζναν τρόπο ερμαφρόδιτο, που δεν ςυναντιζται επίςθσ ςε κανζνα άλλο λιμάνι τθσ Ευρϊπθσ, διςυπόςτατο χαρακτιρα. Ιταν και εμπορικζσ επιχειριςεισ και Αρχζσ δθμοςίου ςυμφζροντοσ και τιρθςθσ, ελζγχου, εφαρμογισ δθμοςίων κανόνων και εποπτείασ ςε μια ςειρά αρμοδιότθτεσ των λιμζνων, ςτο πεδίο των διατάξεων δθμόςιασ τάξθσ- με ό,τι ςθμαίνει αυτό - πολλζσ αρμοδιότθτεσ δθμοςίου ςυμφζροντοσ και κανονιςτικοφ χαρακτιρα δθμοςίου. Δεν τισ άςκθςαν τισ περιςςότερεσ φορζσ, γιατί ιταν αυτό το «διφυζσ». Όταν κινικθκε θ διαδικαςία τθσ ιδιωτικοποίθςθσ, ιταν αυτονόθτο ότι αυτζσ οι αρμοδιότθτεσ δεν μποροφςαν να είναι ςτον ιδιωτικοποιθμζνο Οργανιςμό Λιμζνα Πειραιά και κα δοφμε ςτθ ςυνζχεια- όταν ολοκλθρωκεί θ διαδικαςία- τθσ Κεςςαλονίκθσ...». *ςτισ 22/5/2016, κατά τθ ςυηιτθςθ ςτθν Ολομζλεια τθσ Βουλισ των διατάξεων του ν. 4389/2016, ο Υπουργόσ Ναυτιλίασ και Νθςιωτικισ Πολιτικισ κακιςτά ςαφι τα εξισ: «τθ δε Δθµόςια Αρχι Λιµζνων, που ακριβϊσ ιδρφεται για πρϊτθ φορά και αποτελεί µία κατά αναλογία εφαρµογι του ευρωπαϊκοφ προτφπου και µοντζλου που υπάρχει ςε όλα τα λιµάνια τθσ Ευρϊπθσ, ανακζτουµε όλεσ τισ δθµοςίου ςυµφζροντοσ αρµοδιότθτεσ που είχε µζχρι τϊρα ο Οργανιςµόσ Λιµζνα Πειραιά και ιδιωτικοποιοφµενοσ δεν µπορεί πλζον να τισ κρατιςει, κάτι που γίνεται αποδεκτό και από τθν ίδια τθ ςφµβαςθ παραχϊρθςθσ, µε βάςθ τθν οποία ζγινε ο διαγωνιςµόσ...κατακζτω ςτα Πρακτικά δφο ακόµα πίνακεσ που ζχουν ςθµαςία: Ποιεσ αρµοδιότθτεσ κρατάει το Τπουργείο και θ Γενικι Γραµµατεία Λιµζνων, για να αποδειχκεί ότι δεν χάνει οφτε µία αρµοδιότθτα το Τπουργείο και θ Γενικι Γραµµατεία 6
ΑΔΑ: ΨΛ1Π4653ΠΩ-0ΙΜ Λιµζνων. Δεν πρζπει να ανθςυχεί κανείσ προσ αυτιν τθν κατεφκυνςθ. Από τθν άλλθ, κατακζτω ποιεσ αρµοδιότθτεσ αναλαµβάνει θ Δθµόςια Αρχι Λιµζνων...». Οι πίνακεσ επιςυνάπτονται και αποτελοφν αναπόςπαςτο τμιμα του παρόντοσ. ε. Οι αρμοδιότθτεσ τθσ ΔΑΛ-Π Σφμφωνα με το ά. 131 παρ. 4 ν. 4389/2016 (Α 94): «4. το πλαίςιο τθσ παραγράφου 2 του άρκρου 128 του παρόντοσ νόμου και κατόπιν απόφαςθσ του υμβουλίου Διοίκθςθσ Δ.Α.Λ.»., θ Δ.Α.Λ.-Π αςκεί όλεσ τισ εξουςίεσ, αρμοδιότθτεσ και ευχζρειεσ, που περιζρχονται ειδικά ςτον Τπουργό Ναυτιλίασ και Νθςιωτικισ Πολιτικισ δυνάμει του νόμου που κυρϊνει τθ φμβαςθ Παραχϊρθςθσ μεταξφ του Ελλθνικοφ Δθμοςίου και τθσ ανϊνυμθσ εταιρίασ με τθν επωνυμία «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ Α.Ε.» (ΟΛΠ Α.Ε.), εφόςον αυτι δεν απονζμεται με άλλθ διάταξθ νόμου ι απόφαςθ του Τπουργοφ αυτοφ ςε άλλον φορζα.» Η προαναφερόμενθ ρφκμιςθ εναρμονίηεται πλιρωσ με τουσ όρουσ 2.3 (α), (β) τθσ ΣΠ, όπου ςαφϊσ ορίηονται τα εξισ: 2.3 Με τθν επιφφλαξθ των δικαιωμάτων του ΟΛΠ ςτο πλαίςιο τθσ παροφςασ φμβαςθσ, κάκε Κυβερνθτικόσ Φορζασ του ΕΔ μπορεί οποιαδιποτε ςτιγμι και διατθρεί κακ' όλθ τθ διάρκεια τθσ παροφςασ φμβαςθσ τθν εξουςία και τθ διακριτικι ευχζρεια: (α) να κζτει ςε ιςχφ, καταργεί ι τροποποιεί νόμουσ που διζπουν ι επθρεάηουν πτυχζσ τθσ λειτουργίασ του Λιμζνα Πειραιά, ςυμπεριλαμβανομζνθσ, ενδεικτικϊσ, τθσ ςφςταςθσ και του οριςμοφ ανά πάςα ςτιγμι οποιουδιποτε νομικοφ προςϊπου δθμοςίου δικαίου, εποπτικοφ φορζα ι οργανωτικισ δομισ με ςκοπό τθν ανάλθψθ του ςυνόλου ι μζρουσ των κακθκόντων λιμενικισ αρχισ ι/και λιμενάρχθ ι/και τθν ευκφνθ του ςυνόλου ι μζρουσ των δθμόςιων διοικθτικϊν λειτουργιϊν και κακθκόντων ςε ςχζςθ με τθ λειτουργία του Λιμζνα Πειραιά (θ Αρχι του Λιμζνα Πειραιϊσ) (β) να ςυςτινει οποιαδιποτε αρχι ςε ςχζςθ με τον τομζα των λιμζνων, θ οποία μπορεί (αλλά δεν απαιτείται) να περιλαμβάνει τθν Αρχι του Λιμζνα Πειραιά, τθ ΡΑΛ ι/και οποιονδιποτε διάδοχο αυτϊν (κακεμία και ςυλλογικά, θ Λιμενικι Αρχι), Πράγματι, με το ν. 4389/2016 (Α' 94) ιδρφκθκε Αρχι Λιμζνα Πειραιά, ςτθν οποία περιιλκε το ςφνολο των δθμόςιων διοικθτικών λειτουργιών και κακθκόντων ςε ςχζςθ με τθ λειτουργία του Λιμζνα Πειραιά (και ςε καμία περίπτωςθ πανελλαδικά), κατά τα αναλυτικά ανωτζρω αναφερόμενα. Εξάλλου, ςφμφωνα με τον όρο 2.3 (γ) τθσ ίδιασ ανωτζρω ΣΠ το Ελλθνικό Δθμόςιο διατιρθςε το δικαίωμα να ανακζςει ςε οποιαδιποτε Λιμενικι Αρχι, νοουμζνθσ ωσ τζτοιασ, ςφμφωνα με τα αμζςωσ ανωτζρω αναφερόμενα και τθσ Αρχισ του Λιμζνα τισ εξουςίεσ, αρμοδιότθτεσ και λειτουργίεσ, που παρατίκενται ςτο άρκρο 2 ι/και το άρκρο 6 του χεδίου Κυρωτικοφ Νόμου που επιςυνάπτεται ωσ ΠΑΡΑΡΣΘΜΑ 1.1(α) Είναι πρόδθλο ότι ςτθν προκειμζνθ περίπτωςθ θ ανάκεςθ των εν λόγω αρμοδιοτιτων ζγινε με τυπικό νόμο και ςυγκεκριμζνα με το α. 131 παρ. 4 ν. 4389/2016 (Α' 94). Στθν 12θ και 15θ προλογικι παράγραφο τθσ αιτιολογικισ ζκκεςθσ του ν. 4404/2016 (Α 126) κακίςτανται ςαφι τα εξισ κατά λζξει: 7
ΑΔΑ: ΨΛ1Π4653ΠΩ-0ΙΜ «12. Θ ολοκλιρωςθ τθσ ιδιωτικοποίθςθσ κα ζχει ωσ ςυνζπεια τθν περιζλευςθ τθσ ΟΛΠ υπό το μετοχικό ζλεγχο ιδιϊτθ επενδυτι και, αντίςτοιχα, τθ μείωςθ του ποςοςτοφ ςυμμετοχισ του Ελλθνικοφ Δθμοςίου.. τθν ωσ άνω επιςτολι, ςθμειϊκθκε ότι, θ περιζλευςθ του ελζγχου τθσ ΟΛΠ ΑΕ ςε ιδιϊτεσ επενδυτζσ κακιςτά επιβεβλθμζνεσ οριςμζνεσ προςαρμογζσ του κανονιςτικοφ πλαιςίου λειτουργίασ τθσ, μεταξφ άλλων: (α) Κακίςταται μθ ςυμβατι με τον ιδιωτικό πλζον χαρακτιρα τθσ ΟΛΠ ΑΕ θ διατιρθςθ οριςμζνων αρμοδιοτιτων που εμπεριζχουν ενάςκθςθ δθμόςιασ εξουςίασ, ιδίωσ κανονιςτικισ υφισ 15. Από τθν παραπάνω αλλθλουχία προκφπτουν τα εξισ προκαταρκτικά ςυμπεράςματα:.(ε) Πζμπτον, ότι με τθ κζςθ ςε ιςχφ τθσ Ανακεωρθμζνθσ φμβαςθσ Παραχϊρθςθσ περιζρχονται αυτοδίκαια ςτο Περιφερειακό Γραφείο ΔΑΛ Πειραιά όλεσ οι αναφερόμενεσ ςτο άρκρο 131 παρ. 4 του Νόμου 4389/2016 αρμοδιότθτεσ.» Στισ 30/6/2016 κατά τθ ςυηιτθςθ ςτθν Ολομζλεια τθσ Βουλισ των διατάξεων του ν. 4404/2016, ο Υπουργόσ Ναυτιλίασ και Νθςιωτικισ Πολιτικισ κακιςτά ςαφι τα εξισ: «Περιφρουρικθκε ο δθµοςίου ςυµφζροντοσ χαρακτιρασ υπθρεςιϊν µε τθν ίδρυςθ τθσ ΔΑΛΠ, που µεταφζρκθκαν όλεσ αυτζσ οι δραςτθριότθτεσ που αςκοφςε ο ΟΛΠ ωσ οργανιςµόσ δθµοςίου ςυµφζροντοσ -κατά το µζροσ που αςκοφςε τζτοιου είδουσ αρµοδιότθτεσ, γιατί κατά το υπόλοιπο µζροσ ιταν εµπορικι επιχείρθςθ, ανϊνυµθ εταιρεία και µάλιςτα ειςθγµζνθ ςτο χρθµατιςτιριο- και όχι µόνο ζφυγαν µζςω τθσ ςφµβαςθσ παραχϊρθςθσ από τθν αρµοδιότθτα του παραχωρθςιοφχου, αλλά οργανωµζνα εντάχκθκαν ςτισ αρµοδιότθτεσ ενόσ φορζα που κα µπορεί πραγµατικά να τισ αςκιςει και όχι να διαχυκοφν εδϊ και εκεί. Κα ικελα επίςθσ, επειδι πολλζσ φορζσ ζχουµε αναφερκεί ςτα νζα δεδοµζνα, για τθ ΔΑΛ, τθ Δθµόςια Αρχι Λιµζνα...Κα κατακζςω ςτα Πρακτικά τον πίνακα των αρµοδιοτιτων. Σο ζχω κάνει ςτθν προθγοφµενθ διαδικαςία, αλλά το κάνω και τϊρα µε ακόµα πλθρζςτερο πίνακα.». Η πρώτθ αρμοδιότθτα του εν λόγω πίνακα, ο οποίοσ και επιςυνάπτεται ωσ αναπόςπαςτο τμιμα του παρόντοσ, αφορά ςτθν άςκθςθ των αρμοδιοτιτων του ν. 2881/2001 από τθ ΔΑΛ-Π, αναφορικά με το Λιμζνα Πειραιά (και όχι πανελλαδικά). ςτ. Οι εξουςίεσ, αρμοδιότητεσ και ευχζρειεσ, που περιζρχονται ειδικά ςτον Υπουργό Ναυτιλίασ και Νηςιωτικήσ Πολιτικήσ δυνάμει του νόμου που κυρώνει τη Σφμβαςη Παραχώρηςησ μεταξφ του Ελληνικοφ Δημοςίου και τησ ανώνυμησ εταιρίασ με την επωνυμία «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιώσ Α.Ε.» (ΟΛΠ Α.Ε.) ςε ςχζςθ με τθν προςταςία του περιβάλλοντοσ των λιμζνων 1. Σφμφωνα με τον όρο 1.7 (α) τθσ Σφμβαςθσ Παραχϊρθςθσ Ελλθνικοφ Δθμοςίου ΟΛΠ ΑΕ, που κυρϊκθκε με το ν. 4404/2016 (Α'126) (εφεξισ ΣΠ): (β) με τθν επιφφλαξθ του Άρκρου 1.7(γ), οποιεςδιποτε διατάξεισ νόμων ι κανονιςμϊν, που εφαρμόηονται ειδικά για τον ΟΛΠ και παρζχουν ςτον ΟΛΠ το δικαίωμα κζςπιςθσ, ζκδοςθσ, εφαρμογισ ι τροποποίθςθσ κανόνων ι κανονιςμϊν, ςυμπεριλαμβανομζνων, ενδεικτικά, των διατάξεων του Αναγκαςτικοφ Νόμου 1559/1950, όπωσ εκάςτοτε ιςχφει, κα κεωροφνται ωσ ανακλθκείςεσ, καταργθκείςεσ ι ακυρωκείςεσ, είτε θ εν λόγω ακφρωςθ επιβεβαιϊνεται ρθτά από τον Κυρωτικό Νόμο που προβλζπεται ςτο Άρκρο 1.1(α) είτε όχι και 2. Σφμφωνα με τον όρο 1.1 (α) τθσ ίδιασ ανωτζρω ΣΠ: 8
1.1 Θ παροφςα φμβαςθ κα τεκεί ςε ιςχφ τθν θμερομθνία πλιρωςθσ όλων των ακόλουκων αναβλθτικϊν αιρζςεων (οι Αναβλθτικζσ Αιρζςεισ): (α) τθσ ψιφιςθσ από τθ Βουλι ενόσ ι περιςςοτζρων νόμων (ςυνολικά, ο Κυρωτικόσ Νόμοσ), με τον οποίο κα κυρϊνονται οι διατάξεισ τθσ παροφςασ φμβαςθσ και κα τίκενται ςε ιςχφ όλεσ (ι ουςιαςτικά όλεσ) οι διατάξεισ του ςχεδίου κυρωτικοφ νόμου, ουςιωδϊσ ςτθ μορφι που επιςυνάπτεται ςτθν παροφςα ωσ ΠΑΡΑΡΣΘΜΑ 1.1(α) (το χζδιο Κυρωτικοφ Νόμου) 3. Σφμφωνα με το άρκρο 5 του Παραρτιματοσ 1.1 (α) τθσ ίδιασ ανωτζρω ΣΠ, το οποίο φζρει τον τίτλο Διοικθτικζσ και Κανονιςτικζσ Λειτουργίεσ : 1. Από τθν ζκδοςθ του παρόντοσ νόμου και με τθν επιφφλαξθ διαφορετικισ ειδικισ ρφκμιςισ του, ανακαλοφνται, καταργοφνται ι ςτεροφνται ιςχφοσ: (α) διατάξεισ νόμων με ειδικι εφαρμογι ςτθν «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ Α.Ε.» και/ι ςτον Οργανιςμό Λιμζνοσ Πειραιϊσ, υπό τθ μορφι τθσ προκατόχου νομικισ οντότθτασ δθμοςίου δικαίου (ΝΠΔΔ), ςτο βακμό που απονζμουν αρμοδιότθτα ςτο Διοικθτικό υμβοφλιο του τθσ «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ» να υιοκετεί, να ειςάγει, να κεςπίηει, να εκδίδει, να κακιερϊνει ι να τροποποιεί κανονιςτικζσ διατάξεισ και κανονιςμοφσ λειτουργίασ, ςυμπεριλαμβανομζνων, μεταξφ άλλων, των διατάξεων του Αρκρου 4 και του Άρκρου 21, παράγραφοσ 2 του Αναγκαςτικοφ Νόμου 1559/1950, όπωσ ιςχφει, (β) διατάξεισ νόμων, ςτο μζτρο που είναι αςυμβίβαςτεσ με τισ διατάξεισ τθσ φμβαςθσ Παραχϊρθςθσ (ςυμπεριλαμβανομζνθσ, ενδεικτικά και όχι περιοριςτικά, τθσ κατανομισ λειτουργιϊν και ευκυνϊν που προβλζπεται ςτο άρκρο 11 αυτισ) και/ι ςτον παρόντα νόμο, (γ) διατάξεισ νόμων (είτε αυτζσ ειςάγουν προχποκζςεισ είτε κακιερϊνουν εξαιρζςεισ από εφαρμοςτζεσ προχποκζςεισ), ςτο μζτρο που εφαρμόηονται ςτθν «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ Α.Ε.» ι/και ςτο Λιμζνα Πειραιά, αλλά όχι ςε μία ι περιςςότερεσ ςυγκρίςιμεσ επιχειριςεισ ι/και ςυγκρίςιμουσ λιμζνεσ, εκτόσ κι αν οι διατάξεισ αυτζσ, όπωσ εφαρμόηονται ςτο Λιμζνα Πειραιά, δεν είναι αντίκετεσ με ςυγκεκριμζνθ διάταξθ τθσ φμβαςθσ Παραχϊρθςθσ, (δ) διατάξεισ νόμων, ςτο μζτρο που είναι αςφμβατεσ με τον ζλεγχο τθσ «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ Α.Ε.» από ιδιωτικό οικονομικό φορζα, ςυμπεριλαμβανομζνων, ενδεικτικά και όχι περιοριςτικά, των διατάξεων τθσ ιςχφουςασ νομοκεςίασ ςχετικά με τον «δθμόςιο τομζα», τισ «επιχειριςεισ κοινισ ωφζλειασ» ι/και εκείνα τα νομικά πρόςωπα που ελζγχονται ζμμεςα ι άμεςα από το Ελλθνικό Δθμόςιο (εφόςον δεν εφαρμόηονται και ςε άλλα νομικά πρόςωπα), (ε) διατάξεισ νόμων που απονζμουν ςτθν «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ Α.Ε.» οποιαδιποτε από τισ αρμοδιότθτεσ που απαρικμοφνται ςτο Άρκρο 6 του παρόντοσ νόμου, ι/και (ςτ) εκτελεςτικοί κανόνεσ ι κανονιςμοί λειτουργίασ που ζχουν εκδοκεί από τα αρμόδια όργανα τθσ «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ Α.Ε» και/ι τον Οργανιςμό Λιμζνοσ 9
Πειραιϊσ, ςτο μζτρο που ζλκουν τθν ιςχφ τουσ από οποιαδιποτε από τισ προαναφερκείςεσ διατάξεισ. 4. Αναφορικά με τθν ιςχφ του προαναφερόμενου Παραρτιματοσ 1.1 (α) επιςθμαίνεται ότι ςφμφωνα με τον όρο 29 τθσ προαναφερόμενθσ ΣΠ: 29.10 Σα ΠΑΡΑΡΣΘΜΑΣΑ τθσ παροφςασ φμβαςθσ αποτελοφν τμιμα τθσ και κα ιςχφουν πλιρωσ, όπωσ εάν είχαν οριςτεί ρθτά ςτο κφριο ςϊμα τθσ παροφςασ φμβαςθσ. 29.11 Οι αναφορζσ ςτθ λζξθ «Αρκρο» ςτθν παροφςα φμβαςθ αφοροφν το αντίςτοιχο άρκρο και, ανάλογα με τθν περίπτωςθ, τθν αντίςτοιχθ παράγραφο ι υποπαράγραφο τθσ παροφςασ φμβαςθσ. 29.12 Θ παροφςα φμβαςθ και τα ΠΑΡΑΡΣΘΜΑΣΑ αποτελοφν τθν πλιρθ ςφμβαςθ. 5. Σφμφωνα με το άρκρο 6 του Παραρτιματοσ 1.1 (α) τθσ ίδιασ ανωτζρω ΣΠ, οι αρμοδιότθτεσ, που δεν επιτρζπεται πλζον να αςκοφνται από τθν ΟΛΠ ΑΕ, αφοροφν ςε κάκε διοικθτικό κζμα ςχετικό με τθν αςφαλι και περιβαλλοντικά υπεφκυνθ λειτουργία του Λιμζνα Πειραιά, κακϊσ και τον χειριςμό τθσ κίνθςθσ των πλοίων εντόσ αυτοφ και περιλαμβάνουν ενδεικτικά και τα εξισ: (ε) τουσ κανόνεσ και τισ διαδικαςίεσ αναφορικά με ναυάγια πλοίων ι άλλα αντικείμενα ςτα φδατα του Λιμζνα Πειραιά, τα οποία παρεμποδίηουν ι κζτουν ςε κίνδυνο τθν πλεφςθ, Οι ανωτζρω διοικθτικζσ και κανονιςτικζσ αρμοδιότθτεσ αςκοφνταν ΑΡΧΙΚΑ από το ΝΠΔΔ ΟΛΠ, ςτθ ςυνζχεια από το διφυζσ νομικό πρόςωπο ΟΛΠ ΑΕ και ΜΕΣΑ τθν ρθτι κατάργθςι τουσ με τον όρο 1.7 (α) τθσ Π, ςε ςυνδυαςμό με το Παράρτθμα 1.1 (α) αυτισ, περιιλκαν ςτον εποπτεφοντα τθν ΟΛΠ ΑΕ Τπουργό Ναυτιλίασ και Νθςιωτικισ Πολιτικισ (βλ. α. 15 ν. 1559/1950, α. 3 νδ 856/1971, α. 6 παρ. 2 Παραρτιματοσ 1.1. (α) τθσ Π, α. 5 ν. 4404/2016) και επομζνωσ δυνάμει του άρκρου 131 παρ. 4 ν. 4389/2016 (Α' 94) ςτθν ΔΑΛ-Π. Ωςτόςο, το άρκρο 5 ν. 4404/2016 (Α' 1`26) διαςφαλίηει ότι ο Τπουργόσ Ναυτιλίασ και Νθςιωτικισ Πολιτικισ, υπό τθν εποπτεία του οποίου τελεί θ ΔΑΛ, ςε καμία περίπτωςθ δεν κωλφεται να τισ αςκιςει δια των υπαγόμενων ςε ι εποπτευόμενων από αυτόν οργανικών μονάδων. η. Σο τεκμιριο αρμοδιότθτασ υπζρ τθσ Δθμόςιασ Αρχισ Λιμζνων Σφμφωνα με το ά. 132 παρ.1 περ. β' υποπερ. ββ ν. 4389/2016 (Α' 94): ββ) Πλθν διαφορετικισ ρφκμιςθσ του παρόντοσ ι άλλου νομοκετιματοσ και υπό τθν επιφφλαξθ αρμοδιότθτασ άλλων φορζων τθσ Ελλθνικισ Δθμοκρατίασ, θ Δ.Α.Λ. μεριμνά για τθν εφαρμογι τθσ κείμενθσ νομοκεςίασ ςτθ λιμενικι ηϊνθ και για τθ ςυμμόρφωςθ με υποχρεϊςεισ που δεν απορρζουν από τζτοια φμβαςθ Παραχϊρθςθσ. θ. Η ρθτι κατάργθςθ Κανονιςμών τθσ ΟΛΠ ΑΕ Σφμφωνα με τον όρο 1.7 (γ) τθσ ανωτζρω ΣΠ: (γ) ζωσ ότου εκδοκοφν ανακεωρθμζνοι κανονιςμοί (ςυμπεριλαμβανομζνων, ενδεικτικά, κανονιςμϊν τιμολογιακισ πολιτικισ) ςε ςχζςθ με τον Λιμζνα Πειραιά ςφμφωνα με τθν παροφςα φμβαςθ, μόνο οι ειδικοί κανονιςμοί λιμζνων, οι κανονιςμοί 10
λειτουργίασ και οι κανονιςμοί τιμολογιακισ πολιτικισ που ιςχφουν επί του παρόντοσ και παρατίκενται ςτο Μζροσ ΛΛ (Διατθροφμενοι Κανονιςμοί) του ΠΑΡΑΡΣΙΜΑΣΟ 1.7 (οι Τφιςτάμενοι Κανονιςμοί ΟΛΠ) κα ςυνεχίςουν να ιςχφουν και κα παραμείνουν ςε πλιρθ και απόλυτθ ιςχφ. Σφμφωνα με το Μζροσ ΙΙ του Παραρτιματοσ 1.7 τθσ ΣΠ: Μόνον όςοι εκ των Κανονιςμϊν Λιμζνοσ που βρίςκονται ςε ιςχφ (ι, κατά περίπτωςθ, τα μζρθ αυτϊν), και ορίηουν τα επίπεδα, τον τρόπο υπολογιςμοφ και/ι όρουσ πλθρωμισ τιμολογίων που επιβάλλονται από τθν ΟΛΠ Α.Ε., ςτο μζτρο που δεν είναι αντίκετοι με τισ διατάξεισ τθσ φμβαςθσ Παραχϊρθςθσ και/ι τισ διατάξεισ του Κυρωτικοφ Νόμου. Επομζνωσ, μεταξφ άλλων, από τθ κζςθ ςε ιςχφ τθσ ΣΠ καταργικθκαν: α)η με αρικμό 45057/11/72 Υπουργικι Απόφαςθ Περί εγκρίςεωσ Κανονιςμοφ Οικονομικισ Διαχείριςθσ του Ο.Λ.Π και ελζγχου αυτισ (Β' 57/1973), όπωσ ίςχυε κατά το χρόνο τθσ κατάργθςισ τθσ, ιδίωσ αναφορικά με διατάξεισ, που αναγνϊριηαν υπζρ τθσ ΟΛΠ ΑΕ τα προνόμια του Ελλθνικοφ Δθμοςίου β)η με αρικμό 47325/1983 Υπουργικι Απόφαςθ Ζγκριςθ κανονιςμοφ ανζλκυςθσ ναυαγίων ΟΛΠ (Β' 278) ΜΕΡΟ Β': Ζθτιματα ςχετικά με το ν. 2881/2001 (Α' 16) α. Η νομικι φφςθ των αρμοδιοτιτων του ν. 2881/2001 (Α'16) 1. Στο άρκρο 2 του ν. 2881/2001 ορίηονται τα εξισ : "1. Ο κφριοσ ναυαγίου, το οποίο αποτελεί κίνδυνο για τθ ναυςιπλοΐα ςε περιοχι λιμζνα, ςε διϊρυγα ι ςε δίαυλο ι παρεμποδίηει τθν προςόρμιςθ, τθν αγκυροβολία, τθν παραβολι, τθ χριςθ των κρθπιδωμάτων και γενικά τθ λειτουργία τουσ ι προςβάλλει ι απειλεί να προςβάλλει το περιβάλλον, υποχρεοφται να το ανελκφςει και απομακρφνει εκτόσ λιμζνα, διϊρυγασ ι διαφλου, όπωσ ζχει ι κατά τμιματα ι, αν επιβάλλεται από τισ περιςτάςεισ, να το μετατοπίςει ι καταςτρζψει ι με οποιονδιποτε τρόπο εξουδετερϊςει, ςφμφωνα με τισ ιςχφουςεσ διατάξεισ. 2. Ο Οργανιςμόσ προςκαλεί εγγράφωσ τον κφριο να προβεί ςτισ αναγκαίεσ κατά τθν προθγοφμενθ παράγραφο ενζργειεσ, για να εξαλειφκεί κάκε κίνδυνοσ και να αποτραπεί κάκε δυςμενισ ςυνζπεια- από τθν φπαρξθ του ναυαγίου, ορίηοντασ εφλογθ κατά περίπτωςθ προκεςμία που δεν μπορεί να υπερβεί τουσ τρεισ (3) μινεσ και δθλϊνοντασ ςυγχρόνωσ ότι ςε διαφορετικι περίπτωςθ κα προβεί ςτισ ενζργειεσ αυτζσ-με ευκφνθ και με δαπάνεσ του κυρίου,οι οποίεσ ςε περίπτωςθ μθ άμεςθσ καταβολισ, καταλογίηονται ςε βάροσ του και ειςπράττονται ςφμφωνα με τισ διατάξεισ περί είςπραξθσ δθμοςίων εςόδων. Θ προκεςμία μπορεί να παρατακεί μζχρισ δφο (2) μινεσ ακόμα. Όταν ο κφριοσ ζχει ιδθ αρχίςει να προβαίνει ςε εμφανείσ πράξεισ για τθν απομάκρυνςθ του ναυαγίου και ςυντρζχουν εξαιρετικζσ περιπτϊςεισ, μπορεί να χορθγθκεί επιπλζον παράταςθ από τον Τπουργό Εμπορικισ Ναυτιλίασ. Οι προκεςμίεσ δεςμεφουν και κάκε διάδοχο του κυρίου μετά τθν επίδοςθ ι δθμοςίευςθ τθσ πρόςκλθςθσ. 3. Θ πρόςκλθςθ επιδίδεται από δικαςτικό επιμελθτι, ςτον κφριο ι ςτον αντιπρόςωπο του, ςτουσ δανειςτζσ, που αναγράφονται ςτο ναυτικό υποκθκολόγιο ι ςτο βιβλίο καταςχζςεων του λιμζνα νθολόγθςθσ και, αν πρόκειται για ναυάγιο αλλοδαποφ πλοίου, ςτουσ δανειςτζσ, που αναγράφονται ςτο βιβλίο τθσ Λιμενικισ Αρχισ του λιμζνα, όπου 11
βρίςκεται το ναυάγιο. Αν ο κφριοσ και ο αντιπρόςωποσ του, διαμζνουν ζχουν τθν ζδρα τουσ ςτο εξωτερικό, θ πρόςκλθςθ επιδίδεται ςτον Τπουργό Εξωτερικϊν-και, αν είναι αλλοδαποί, ςτθν Προξενικι Αρχι του κράτουσ τθσ ικαγζνειάσ τουσ ι ςτθν Προξενικι Αρχι άλλου κράτουσ, που αντιπροςωπεφει τα ςυμφζροντα του κράτουσ τθσ ικαγζνειάσ τουσ ςτθν Ελλάδα. Αν ο κφριοσ και ο αντιπρόςωποσ του δεν είναι δυνατό να προςδιοριςτοφν ι είναι άγνωςτθσ διαμονισ, θ πρόςκλθςθ επιδίδεται ςτον ειςαγγελζα του πρωτοδικείου, ςτθν περιφζρεια του οποίου βρίςκεται το ναυάγιο και ςυγχρόνωσ δθμοςιεφεται ςε δφο θμεριςιεσ εφθμερίδεσ τθσ Ακινασ, ευρείασ κυκλοφορίασ, κατά προτίμθςθ ναυτιλιακοφ περιεχομζνου. Θ επίδοςθ γίνεται κατά τα λοιπά και ςυντελείται όπωσ ορίηουν οι ςχετικζσ διατάξεισ του Κϊδικα Πολιτικισ Δικονομίασ. 4. Αν ο κφριοσ δεν εκπλθρϊςει τθν υποχρζωςι του, ο Οργανιςμόσ μπορεί, ωσ νόμιμοσ εντολοδόχοσ του, να εκτελζςει τισ πράξεισ που αναγράφονται ςτθν πρόςκλθςθ είτε με ίδια αυτοφ μζςα και προςωπικό είτε με ανάκεςθ των ςχετικϊν εργαςιϊν ςε τρίτο. 5. Αν θ εκτζλεςθ των πράξεων αυτϊν από τον Οργανιςμό κρίνεται, λόγω των ειδικϊν ςυνκθκϊν τθσ ςυγκεκριμζνθσ περίπτωςθσ, αδφνατθ ι απρόςφορθ ι αςφμφορθ, ο Οργανιςμόσ μπορεί να εκποιιςει το ναυάγιο ι τμιματα αυτοφ, με ανοικτό πλειοδοτικό διαγωνιςμό. Ο πλειοδοτείσ υποχρεοφται να ανελκφςει και απομακρφνει το ναυάγιο μζςα ςτθν οριηόμενθ ςτθ διακιρυξθ προκεςμία. Από τθν κατακφρωςθ και τθν καταβολι του τιμιματοσ, ο πλειοδότθσ κεωρείται ότι παραλαμβάνει το ναυάγιο, αποκτά τθν κυριότθτά του ελεφκερθ από κάκε δικαίωμα τρίτου και μπορεί, αν ςυντρζχει λόγοσ, να ηθτιςει τθν καταχϊριςθ περίλθψθσ τθσ κατακυρωτικισ ζκκεςθσι τθ διαγραφι από το νθολόγιο. Για τθν καταχϊριςθ ι τθ διαγραφι δεν απαιτείται βεβαίωςθ του άρκρου 19 1 του Ν. 27/1975 (ΦΕΚ 77 Α`) και το πιςτοποιθτικό του άρκρου 88 5 του Κ.Ν. 792/1978 (ΦΕΚ 220 Α`), όπωσ ερμθνεφτθκε αυκεντικά από το άρκρο 1 παρ. 6 του Ν. 1711/1987 (ΦΕΚ 109 Α`). Θ κυριότθτα του πλειοδότθ τελεί υπό τθ διαλυτικι αίρεςθ τθσ μθ εμπρόκεςμθσ ανζλκυςθσ και απομάκρυνςθσ του ναυαγίου. Θ ανζλκυςθ και απομάκρυνςθ του ναυαγίου πιςτοποιείται από τον Οργανιςμό. Ο οργανιςμόσ αφαιρεί από το τίμθμα τισ δαπάνεσ εκποίθςθσ, αυξθμζνεσ κατά ποςοςτό δζκα τοισ εκατό (10%) και κατακζτει το υπόλοιπο ςτο Σαμείο Παρακατακθκϊν και Δανείων υπζρ του κυρίου, ο οποίοσ και καλείται να παραλάβει το οικείο γραμμάτιο παρακατακικθσ. Για τθν κατάκεςθ ειδοποιείται θ αρμόδια δθμόςια οικονομικι υπθρεςία, το Ναυτικό Απομαχικό Σαμείο, οι δανειςτζσ που αναφζρονται ςτο πρϊτο εδάφιο τθσ παραγράφου 3 και, αν είχε επιβλθκεί αναγκαςτικι κατάςχεςθ ςτο ναυάγιο, ο υπάλλθλοσ του πλειςτθριαςμοφ. τθν τελευταία περίπτωςθ θ κατάκεςθ γίνεται με τον όρο να αποδοκεί το τίμθμα φςτερα από εντολι του υπαλλιλου του πλειςτθριαςμοφ. Με τθν επιφφλαξθ τθσ διάταξθσ του προθγοφμενου εδαφίου, το τίμθμα αποδίδεται ςτον κφριο μετά παρζλευςθ ζξι (6) μθνϊν από τθν θμζρα που ο Οργανιςμόσ κα δθλϊςει ότι ζγινε θ ανζλκυςθ και απομάκρυνςθ του ναυαγίου. Μετά τθν παρζλευςθ ζτουσ από τθν θμζρα αυτιν, οοργανιςμόσ δικαιοφται να αναλάβει το τίμθμα, αν δεν ηθτθκεί αυτό από τον κφριο ι δεν αςκιςουν δικαιϊματα δανειςτζσ. 2. Αντίςτοιχεσ διατάξεισ περιζχονται και για τα επικίνδυνα και επιβλαβι πλοία εντόσ και εκτόσ λιμζνων (α. 3, 4 ν. 2881/2001), κακϊσ και για τα επιβλαβι πλοία λόγω ακινθςίασ (α. 5 ν. 2881/2001). 3. Τα κοινόχρθςτα πράγματα, ςτα οποία, ςφμφωνα με το άρκρο 967 του Αςτικοφ Κϊδικα (π.δ. 456/1984, Α`164) και το άρκρο 22 του ν. 2971/2001 "Αιγιαλόσ, παραλία και άλλεσ διατάξεισ" (Α`285), περιλαμβάνονται οι λιμζνεσ, ανικουν ςτθ δθμόςια κτιςθ και προορίηονται για τθν άμεςθ εξυπθρζτθςθ δθμοςίου ςκοποφ, ο οποίοσ ςυνίςταται ςτθν 12
κοινοχρθςία τουσ, θ διαχείριςι τουσ δε αντιδιαςτζλλεται προσ τθν διαχείριςθ τθσ ιδιωτικισ περιουςίασ του Δθμοςίου και ςυνιςτά άςκθςθ δθμόςιασ εξουςίασ. Η αρμοδιότθτα αναγκαςτικισ εκποίθςθσ και απομάκρυνςθσ ναυαγίων, επιβλαβϊν και επικινδφνων πλοίων, κακϊσ και άλλων πλωτϊν μζςων, από τθν περιοχι του Λιμζνοσ Πειραιϊσ, προκειμζνου, αφενόσ, να εξαςφαλιςκεί, ακϊλυτα, θ ελεφκερθ ναυςιπλοΐα και θ εφρυκμθ λειτουργία του λιμζνα και αφετζρου να αποςοβθκεί ο κίνδυνοσ ρφπανςθσ του καλάςςιου χϊρου, λόγω τθσ παρουςίασ των ανωτζρω (ναυαγίων και άλλων επικινδφνων πλοίων) εντόσ των χϊρων αυτοφ ςυνάπτεται με τον ζλεγχο τθσ προςταςίασ, εν γζνει, του φυςικοφ περιβάλλοντοσ, που, κατά το άρκρο 24 του Συντάγματοσ, υπάγεται και πρζπει να αςκείται από δθμόςια αρχι. (βλ. adhoc ΑΠ 2029/2014) 4. Πράγματι, ςε απόλυτθ αρμονία με το άρκρο 24 του Συντάγματοσ, ςτο α. 1 παρ. 2 ν. 2881/2001 (Αϋ16) ορίηονται τα εξισ: «Με τον όρο "Οργανιςμόσ" ςτισ επόμενεσ διατάξεισ νοείται το κατά περίπτωςθ αρμόδιο νομικό πρόςωπο του δθμόςιου τομζα ι θ δθμόςια υπθρεςία, που αςκεί τθ διοίκθςθ και διαχείριςθ λιμζνα, διϊρυγασ ι διαφλου.» 5. Σφμφωνα με τθν πάγια άποψθ τθσ νομολογίασ των διοικθτικϊν Δικαςτθρίων, κατά τθν άςκθςθ των οριηόμενων ςτο ν. 2881/2001 θ ΟΛΠ ΑΕ δεν ενεργοφςε ωσ εμπορικι εταιρεία, αλλά ωσ δθμόςιο όργανο, που απζβλεπε ςτθν εξυπθρζτθςθ ςκοποφ δθμοςίου ςυμφζροντοσ, ςυνιςταμζνου ςτθν εφρυκμθ διεξαγωγι των καλαςςίων ςυγκοινωνιϊν και μεταφορϊν και ςτθν εν γζνει εξυπθρζτθςθ του εμπορίου. Συνεπϊσ, οι ςχετικϊσ με τθν παραχϊρθςθ κοινοχριςτου πράγματοσ εκδιδόμενεσ πράξεισ τθσ εν λόγω εταιρίασ ςυνιςτοφςαν εκτελεςτζσ διοικθτικζσ πράξεισ, οι οποίεσ παραδεκτϊσ, από τθσ απόψεωσ αυτισ, προςβάλλονταν με αίτθςθ ακυρϊςεωσ ενϊπιον του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ. Η δε Ο.Λ.Π. Α.Ε., ςτθν οποία είχε ανατεκεί θ αρμοδιότθτα για τθν ζκδοςθ των πράξεων αυτϊν, εντόσ του πλαιςίου τθσ αςκουμζνθσ από τθν ίδια διοικιςεωσ του Λιμζνοσ Πειραιϊσ, ενεργοφςε εν προκειμζνω ωσ διοικθτικι αρχι (πρβλ. ΣτΕ Ολομ. 1211/2010). Ενδεικτικά επιςθμαίνονται τα εξισ: (α) Οι εμπεριςτατωμζνεσ αποφάςεισ 140/2011, 141/2011, 142/2011, 143/2011, 144/2011, 145/2011 τθσ Επιτροπισ Αναςτολϊν (Τμιμα Δ) του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ, αλλά και αντίςτοιχεσ αποφάςεισ του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ (Τμιμα Δ), κατζςτθςαν απόλυτα ςαφζσ ότι πράξεισ, που αφοροφν ςτθν αναγκαςτικι εκποίθςθ και απομάκρυνςθ από τθ λιμενικι περιοχι του Λιμζνοσ Πειραιϊσ πλοίου, κεωρθκζντοσ, κατ εφαρμογιν του άρκρου 3 του ν. 2881/2001, ωσ επικινδφνου και επιβλαβοφσ, προσ αποτροπι κινδφνου βυκίςεϊσ του, κακϊσ και κινδφνων για τθ ναυςιπλοΐα και το περιβάλλον, επιδιϊκουν να εξαςφαλιςκεί θ νόμιμθ και αςφαλισ χριςθ των λιμενικϊν εγκαταςτάςεων ωσ πραγμάτων, που ζχουν ταχκεί ςτθν εξυπθρζτθςθ ςκοπϊν δθμοςίου ςυμφζροντοσ. Εν όψει του ανωτζρω περιεχομζνου και ςκοποφ τουσ, οι πράξεισ αυτζσ αποτελοφν πράξθ αςκιςεωσ δθμοςίασ εξουςίασ. Η δε Ο.Λ.Π. Α.Ε., ςτθν οποία είχε ανατεκεί θ αρμοδιότθτα για τθν ζκδοςι τουσ ενεργοφςε εν προκειμζνω ωσ διοικθτικι αρχι 13
(β)με τθν απόφαςθ 171/2006 τθσ Επιτροπισ Αναςτολϊν του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ εκρίκθ ότι θ άςκθςθ των αρμοδιοτιτων του ν. 2881/2001 (Α'16) αποτελεί άςκθςθ δθμόςιασ εξουςίασ για τθν προςταςία του δθμοςίου ςυμφζροντοσ, ςτο καλάςςιο, λιμενικό χϊρο. Συγκεκριμζνα, ζγινε δεκτό ότι «θ μονομερισ πράξθ για τθν ανζλκυςθ, απομάκρυνςθ και διάκεςθ του εν λόγω πλοίου,. ςυνιςτά άςκθςθ δθμόςιασ εξουςίασ». (γ) Στθν εμπεριςτατωμζνθ και με θμερομθνία 16 Απριλίου 2014 αίτθςθ ακφρωςθσ του Δικθγορικοφ Συλλόγου Πειραιά ενϊπιον του Συμβουλίου τθσ Επικρατείασ αναφζρονται τα εξισ ακριβι: «θ ΟΛΠ ΑΕ ζχει και αρμοδιότθτεσ που ανάγονται ςτον πυρινα τθσ κρατικισ εξουςίασ και δθ τον ζλεγχο και τθν αςφάλεια τθσ ναυςιπλοΐασ, κακϊσ και τθν προάςπιςθ τθσ εκνικισ αςφάλειασ και δθμόςιασ τάξθσ ςτον λιμζνα (Απόφαςθ Ευρωπαϊκισ Επιτροπισ τθσ 18.12.09). Οι αρμοδιότθτεσ αυτζσ δεν μποροφν να αςκθκοφν από ιδιϊτεσ ι αμιγϊσ ιδιωτικοφ δικαίου νομικό πρόςωπο...θ πράξθ, με τθν οποία, ςτα πλαίςια τθσ διαχειρίςεωσ των κοινοχριςτων πραγμάτων, παραχωροφνται ιδιαίτερα δικαιϊματα επ αυτϊν, ανικει ςτον πυρινα τθσ κρατικισ εξουςίασ, αφοφ θ παραχϊρθςθ αυτι ζχει ωσ άμεςθ και αναγκαία ςυνζπεια τθν ευκεία επζμβαςθ ςτο δικαίωμα των τρίτων προσ ακϊλυτθ χριςθ του κοινοχριςτου πράγματοσ, ςφμφωνα με τον προοριςμό του. Κατ ακολουκίαν, θ εν λόγω κρατικι αρμοδιότθτα δεν είναι δυνατόν να αςκείται, υφ οιανδιποτε νομικι μορφι, από νομικό πρόςωπο αμιγϊσ ιδιωτικοφ δικαίου ι ιδιϊτθ. (Ολ.τΕ 891/2008: ΝΟΜΟ)». ΤΜΠΕΡΑΜΑ: Από τα ανωτζρω ςυνάγεται ότι, κατά τθν εφαρμογι του ν. 2881/2001 (Α'16), εκδίδονται διοικθτικζσ πράξεισ, οι οποίεσ ςε καμία περίπτωςθ δεν μποροφν να εκδοκοφν από νομικό πρόςωπο αμιγώσ ιδιωτικοφ δικαίου ι ιδιώτθ. Ωςτόςο, οι διατάξεισ του ν. 2881/2001 δεν αφοροφν αποκλειςτικά ςτθν ζκδοςθ διοικθτικϊν πράξεων. Συγκεκριμζνα: (α) οι προαναφερκείςεσ διατάξεισ του α. 2 παρ. 1 και 3 (αναφορικά με τα δικαιϊματα και τισ υποχρεϊςεισ κυρίου / δανειςτι) δφνανται να υλοποιοθκοφν και από ιδιϊτεσ. Το ίδιο ιςχφει και για τισ αντίςτοιχου περιεχομζνου διατάξεισ των α. 3 παρ. 1, 4 παρ. 1 και 2 (β) θ διάταξθ του α. 5 παρ. 1 αφορά ςτθν υλικι πράξθ τθσ απομάκρυνςθσ πλοίων, τα οποία κατζςτθςαν επικίνδυνα λόγω ακινθςίασ και δφναται να αςκθκεί και από ιδιϊτεσ (γ) το α. 7 (εξαιρουμζνων των παρ. 4 και 8) αφορά ςτθν υλικι πράξθ του ελζγχου τθσ υποχρεωτικισ αςφάλιςθσ των πλοίων, που ελλιμενίηονται ςτο Λιμζνα Πειραιά, και προδιλωσ δφναται να αςκθκεί και από ιδιϊτεσ (δ) το α. 9 παρ. 1 αφορά ςτθν ευκφνθ κάκε υπαιτίου για τθν πρόκλθςθ ηθμίασ από ναυάγιο ι πλοίο και προφανϊσ αφορά και ςε ιδιϊτεσ Κατά ςυνζπεια, για τισ προαναφερόμενεσ διατάξεισ, οι οποίεσ δεν αφοροφν ςτθν ζκδοςθ διοικθτικών πράξεων δε γεννάται αμφιβολία αναφορικά με τθ δυνατότθτα εφαρμογισ τουσ και από ιδιώτεσ. 14
6. Σφμφωνα με το α. 4 παρ. 2 ν. 4404/2016 (Α 126): Σο Ελλθνικό Δθμόςιο αναλαμβάνει πλιρωσ και αποκλειςτικά τισ ευκφνεσ, τισ υποχρεϊςεισ και τθ δαπάνθ ςυμμόρφωςθσ με τισ διατάξεισ του ν. 2881/2001 (Α` 16) αναφορικά με τον Λιμζνα Πειραιά, ςτο μζτρο που ςχετίηονται με τα ναυάγια που ζχουν εντοπιςτεί και χαρτογραφθκεί ζωσ και τισ 24.6.2016. Οπου ο όροσ αυτόσ απαντά, οποιαδιποτε αναφορά ςτον «Οργανιςμό» ςτο κείμενο του προαναφερκζντοσ νόμου κα κεωρείται ωσ αναφορά ςτο Ελλθνικό Δθμόςιο, εκπροςωποφμενο από τον Τπουργό Ναυτιλίασ και Νθςιωτικισ Πολιτικισ. Η παραπάνω διάταξθ, ςε ςυνδυαςμό με τα οριηόμενα ςτο α. 127 επ. ν. 4389/2016 (Α'94), κακιςτά ςαφι και αδιαμφιςβιτθτθ τθν αρμοδιότθτα τθσ Δθμόςιασ Αρχισ Λιμζνων για τθν υλοποίθςθ του ν. 2881/2001 (Α' 16), αναφορικά με ναυάγια που ζχουν εντοπιςτεί και χαρτογραφθκεί ζωσ και τισ 24.6.2016. Ταυτόχρονα, ςφμφωνα με το ά. 4 παρ.3 ν. 4404/2016 (Α 126): «3. Με τθν επιφφλαξθ τθσ παραπάνω παραγράφου 2, θ «Οργανιςμόσ Λιμζνοσ Πειραιϊσ Α.Ε.» αναλαμβάνει πλιρωσ τθν ευκφνθ, τισ υποχρεϊςεισ και το κόςτοσ ςυμμόρφωςθσ με τισ διατάξεισ του ν. 2881/2001 (Α` 16) αναφορικά με τον Λιμζνα Πειραιά.» Αναφορικά με τθν υλοποίθςθ των υποχρεϊςεων τθσ ΟΛΠ ΑΕ, που απορρζουν από το προαναφερόμενο άρκρο, διευκρινίηονται τα εξισ: α) το α. 4 παρ. 3 ν. 4404/2016 (Α' 126) αφορά ςε ναυάγια, που ζχουν εντοπιςτεί και χαρτογραφθκεί μετά τισ 24.6.2016, κακϊσ και ςε πλοία, τα οποία χαρακτθρίςτθκαν επικίνδυνα και επιβλαβι από τθν αρμόδια Γνωμοδοτικι Επιτροπι, τόςο πριν, όςο και μετά τισ 24.6.2016 β)θ εφαρμογι του α. 4 παρ. 3 ν. 4404/2016 (Α'126) τελεί υπό τουσ κάτωκι περιοριςμοφσ: β1)ςφμφωνα με το άρκρο 5 του Παραρτιματοσ 1.1 (α) θ ΟΛΠ ΑΕ ςε καμία περίπτωςθ δε δικαιοφται να ενεργεί ωσ «δθμόςιοσ τομζασ», «επιχείρθςθ κοινισ ωφζλειασ» ι/και νομικό πρόςωπο που ελζγχεται ζμμεςα ι άμεςα από το Ελλθνικό Δθμόςιο. Επομζνωσ, δε δικαιοφται να προβαίνει ςτθν ζκδοςθ των διοικθτικϊν πράξεων, που ορίηονται ςτο ν. 2881/2001 (Α'16) β2)ςφμφωνα με το άρκρο 5 του Παραρτιματοσ 1.1 (α) θ ΟΛΠ ΑΕ δεν ζχει καμία αρμοδιότθτα ςε διοικθτικά κζματα, που αφοροφν ςτουσ κανόνεσ και ςτισ διαδικαςίεσ αναφορικά με ναυάγια πλοίων ι άλλα αντικείμενα ςτα φδατα του Λιμζνα Πειραιά, τα οποία παρεμποδίηουν ι κζτουν ςε κίνδυνο τθν πλεφςθ. Επομζνωσ, δε δικαιοφται να αςκεί διοικθτικζσ αρμοδιότθτεσ, όπωσ αυτζσ που προβλζπονται ςτο ν. 2881/2001 (Α'16), αναφορικά με τθν ανζλκυςθ ναυαγίων και τθν απομάκρυνςθ επικινδφνων και επιβλαβϊν πλοίων β3)καμία από τισ ανωτζρω διατάξεισ δεν κωλφει τθν ΟΛΠ ΑΕ, να προβεί ςε υλικζσ ενζργειεσ: 15
β3.1)ανζλκυςθσ ναυαγίων, που ζχουν χαρτογραφθκεί και εντοπιςτεί μετά τισ 24.6.2016 β3.2)απομάκρυνςθσ πλοίων, που ζχουν χαρακτθριςτεί επικίνδυνα και επιβλαβι από τθν αρμόδια γνωμοδοτικι επιτροπι είτε με ίδια μζςα, είτε ανακζτοντασ τισ ςχετικζσ ενζργειεσ ςε τρίτο, ςφμφωνα με τα άρκρα 713 επ. και 730 επ. ΑΚ, ςε ςυνδυαςμό με το α. 8 ν. 4404/2016 (Α' 126) β4)καμία από τισ ανωτζρω διατάξεισ δεν κωλφει τθν ΟΛΠ ΑΕ να εφαρμόςει το άρκρο 5 του Κανονιςμοφ Τιμολογίων ςτθ Λιμενικι Ζϊνθ Ο.Λ.Π (Μάιοσ 2018), αναφορικά με τθν ανζλκυςθ ναυαγίων, που ζχουν εντοπιςτεί και χαρτογραφθκεί μετά τισ 24.6.2016, όπου ορίηονται τα εξισ: Οι πλοιοκτιτεσ των πλοίων / πλωτϊν ναυπθγθμάτων που ζχουν βυκιςτεί ολικϊσ ι μερικϊσ ςτθν κατά νόμο καλάςςια περιοχι του Ο.Λ.Π. ι οι τρίτοι προσ τουσ οποίουσ ζγινε παραχϊρθςθ ι εγκατάλειψθ τθσ κυριότθτασ αυτϊν, υποχρεοφνται -μετά από ζγγραφθ ειδοποίθςι τουσ, μζςα ςε εφλογθ προκεςμία- να προβοφν ςτθν ανζλκυςθ και τθν απομάκρυνςι τουσ εκτόσ λιμζνα. Εάν θ προκεςμία αυτι παρζλκει άπρακτθ, ο Ο.Λ.Π. μπορεί να προβεί -με ίδιεσ δαπάνεσ και με ευκφνθ του κυρίου- ςτθν ανζλκυςθ ι διάλυςθ του ναυαγίου και να αξιϊςει τθν καταβολι ανάλογθσ αποηθμίωςθσ. Θ διαδικαςία τθσ ανζλκυςθσ ι διάλυςθσ ναυαγίων διζπεται από τισ διατάξεισ των Άρκρων 1, 2 και 9 του Ν. 2881 / 2001. β5)καμία από τισ ανωτζρω διατάξεισ δεν κωλφει τθν ΟΛΠ ΑΕ να ενεργιςει ωσ δανειςτισ ναυαγίου (μετά τισ 24.6.2016) ι επικινδφνου και επιβλαβοφσ πλοίου, ςφμφωνα με τα οριηόμενα ςτο α. 2 παρ. 8 ν. 2881/2001 (Α' 16), το οποίο εφαρμόηεται και ςτισ διαδικαςίεσ των άρκρων 3 5 ν. 2881/2001 β6)καμία από τισ ανωτζρω διατάξεισ δεν κωλφει τθν ΟΛΠ ΑΕ να επιςπεφςει αναγκαςτικι εκτζλεςθ ωσ δανειςτισ ναυαγίου ι επικινδφνου και επιβλαβοφσ πλοίου, ςφμφωνα με τα οριηόμενα ςτον Κϊδικα Πολιτικισ Δικονομίασ β7)ςφμφωνα με τον όρο 4.3 (α) και (δ) τθσ ΣΠ: (α) το Δικαίωμα δεν κα αντιτάςςεται ςτο Ελλθνικό Δθμόςιο, οφτε κα επιτρζπει τον περιοριςμό οποιωνδιποτε κυριαρχικϊν δικαιωμάτων του Ελλθνικοφ Δθμοςίου ι οποιουδιποτε άλλου Κυβερνθτικοφ Φορζα του ΕΔ... (δ) ο ΟΛΠ δεν κα διατθρεί οφτε κα αναλαμβάνει, οφτε κα κεωρείται ότι ζχει διατθριςει ι αναλάβει οποιοδιποτε δθμόςιο διοικθτικό δικαίωμα λόγω τθσ χοριγθςθσ του Δικαιϊματοσ ςε ςχζςθ με τθ Καλάςςια Λιμενικι Ηϊνθ.. Εξάλλου, ςφμφωνα με τον όρο 4.4 (γ) τθσ ΣΠ: το Δικαίωμα δεν παρζχει ςτον ΟΛΠ οποιεςδιποτε Ρυκμιςτικζσ Εξουςίεσ, δεν κακιςτά τον ΟΛΠ Λιμενικι Αρχι, οφτε παρζχει οποιεςδιποτε εξουςίεσ, αρμοδιότθτεσ, δικαιϊματα, κακικοντα, λειτουργίεσ ι προνόμια, παρόμοια ι ιςοδφναμα με οποιαδιποτε από τα προαναφερκζντα... 16
ΤΜΠΕΡΑΜΑ: Επομζνωσ, το α. 4 παρ. 3 ν. 4404/2016 (Α'126): ΔΕΝ αποκλείει τθν άςκθςθ δθμόςιασ εξουςίασ από τθ ΔΑΛ και οποιαδιποτε άλλθ κρατικι Αρχι. ε περίπτωςθ ςυντρζχουςασ αρμοδιότθτασ, εφαρμόηεται το α. 132 παρ. 1 περ. β' υποπερ. ββ' ν. 4389/2016 (Α' 94), με το οποίο κακιερώνεται τεκμιριο αρμοδιότθτασ τθσ ΔΑΛ για τθν εντόσ λιμενικισ ηώνθσ εφαρμογι τθσ κείμενθσ νομοκεςίασ ΔΕΝ χορθγεί ςτθν ΟΛΠ ΑΕ οποιαδιποτε διοικθτικι εξουςία αναφορικά με ναυάγια και επικίνδυνα και επιβλαβι πλοία, τα οποία βρίςκονται ςτθ Θαλάςςια Ζώνθ Λιμζνα Πειραιά ΔΕΝ χορθγεί ςτθν ΟΛΠ ΑΕ δικαίωμα ςυγκρότθςθσ και λειτουργίασ τθσ κρατικισ Γνωμοδοτικισ Επιτροπισ α. 9 παρ. 7 ν. 2881/2001 (Α' 16), θ οποία αποτελεί διοικθτικό όργανο με τθ ςτενι ζννοια, αφενόσ διότι δικαιοφται να γνωμοδοτεί μονομερώσ ςχετικά με το χαρακτθριςμό πλοίων ωσ ναυαγίων ι επικινδφνων και επιβλαβών, ανεξάρτθτα ι και αντίκετα με τθ βοφλθςθ του πλοιοκτιτθ (βλ. πθλιωτόπουλου Ε., Εγχειρίδιο Διοικθτικοφ Δικαίου Ι, 1996, ςελ. 11 επ.) και θ λειτουργία τθσ ρυκμίηεται με απόφαςθ του Τπουργοφ Ναυτιλίασ και Νθςιωτικισ Πολιτικισ (Παπαχατηι Γ., φςτθμα του εν Ελλάδι ιςχφοντοσ διοικθτικοφ δικαίου, ςελ. 174), αφετζρου διότι θ γνωμοδότθςι τθσ αποτελεί ουςιώδθ τφπο τθσ διοικθτικισ διαδικαςίασ του ν. 2881/2001 (Α'16) και όχι των υλικών πράξεων, που αναφζρονται ςε αυτόν (ΣΕ (ΑΝΑΣ) 143/2013). Η αρμοδιότθτα ςφςταςθσ, ςυγκρότθςθσ και λειτουργίασ τθσ ςτθν Αρχι, αναφορικά με το Λιμζνα Πειραιά (και ςε καμία περίπτωςθ πανελλαδικά), εξαιρουμζνων περιοχών αρμοδιότθτασ Κεντρικοφ Λιμεναρχείου Πειραιά, αποτελεί διοικθτικι αρμοδιότθτα, θ οποία περιιλκε ςτθ Δθμόςια Αρχι Λιμζνα, κατά τα αναφερόμενα ςε ενότθτεσ (ε) και (ςτ) Μζρουσ Α' παρόντοσ. ΔΕΝ κωλφει τθν εκτζλεςθ από τθν ΟΛΠ ΑΕ των υλικών πράξεων, που περιγράφονται ςτισ υποπεριπτώςεισ (β3) - (β6) παροφςασ ενότθτασ, για τθ νομιμότθτα των οποίων φζρει τθν πλιρθ ευκφνθ ςε περίπτωςθ τυχόν επζλευςθσ παράνομθσ ηθμίασ ςτο Ελλθνικό Δθμόςιο, ςε πλοιοκτιτεσ/εφοπλιςτζσ και λοιποφσ ζχοντεσ ζννομο ςυμφζρον. β. Άδειεσ ναυαγιαίρεςθσ Σφμφωνα με τον όρο 8.7 τθσ ΣΠ: 8.7 Ο αρμόδιοσ Κυβερνθτικόσ Φορζασ του ΕΔ κα ςυναινεί χωρίσ υπαίτια κακυςτζρθςθ ςτθν ζναρξθ και ςυνζχιςθ διαδικαςιϊν ναυαγιαίρεςθσ (πλθν των ναυαγίων αρχαιολογικισ ςθμαςίασ) εντόσ του Λιμζνα Πειραιά, ςφμφωνα με τουσ ιςχφοντεσ νόμουσ: (α) εφόςον ηθτθκεί εγγράφωσ από τον ΟΛΠ (β) υπό τον όρο ότι ο ΟΛΠ κα ςυμφωνιςει να προκαταβάλει τα ςχετικά αρχικά ζξοδα και (γ) υπό τον όρο ότι πλθροφνται όλοι οι όροι και προχποκζςεισ που ιςχφουν ςχετικά με τα ναυάγια, κακϊσ και οποιοιδιποτε εφαρμοςτζοι νόμοι που εκάςτοτε ιςχφουν. Σφμφωνα με τθν από 30-3-2017 πράξθ κ. Υπουργϊν Οικονομικϊν και Ναυτιλίασ και Νθςιωτικισ Πολιτικισ, αρμόδιοσ Κυβερνθτικόσ Φορζασ του ΕΔ για τθν υλοποίθςθ του 17
ανωτζρω όρου ορίςτθκε θ ΔΑΛ, θ οποία με εκτελεςτζσ διοικθτικζσ πράξεισ και εγκυκλίουσ τθσ ζχει τυποποιιςει ωσ πράξθ χοριγθςθσ τθσ ανωτζρω ςυναίνεςθσ τθν ζκδοςθ από τθν Αρχι άδειασ ναυαγιαίρεςθσ. Η χοριγθςθ τθσ ςυναίνεςθσ τθσ Δθμόςιασ Αρχισ Λιμζνων με τθ μορφι άδειασ ναυαγιαίρεςθσ είναι υποχρεωτικι για κάκε περίπτωςθ ναυαγίου, περιλαμβανομζνων ναυαγίων, τόςο πριν, όςο και μετά τισ 24.6.2016, δεδομζνου ότι ςτον όρο 8.7 τθσ ΣΠ δεν τίκεται κανζνασ απολφτωσ χρονικόσ περιοριςμόσ. Αντίκετα, ο όροσ 8.7 τθσ ΣΠ δεν εφαρμόηεται ςτθν περίπτωςθ επικινδφνων και επιβλαβϊν πλοίων. Η υποχρζωςθ ζκδοςθσ άδειασ ναυαγιαίρεςθσ ςε καμία περίπτωςθ δεν αποςτερεί τθν ΟΛΠ ΑΕ από το δικαίωμα να υλοποιεί τα αναφερόμενα ςτισ υποπεριπτϊςεισ (β3) - (β6) τθσ προθγοφμενθσ ενότθτασ. γ. Η εφαρμογι του α. 9 παρ.2 ν. 2881/2001 (Α'16) Με τθν με αρικμό 460/2012 απόφαςθ ΣΤΕ (ΑΝΑΣΤ) ζγιναν δεκτά τα εξισ κατά λζξει: Επειδι, με το ν. 2881/2001 «Ρφκμιςθ κεμάτων ανζλκυςθσ ναυαγίων και άλλεσ διατάξεισ» (Α 16) όπωσ ερμθνεφεται ςε ςυμφωνία με τθν ειςθγθτικι ζκκεςθ αυτοφ, τίκεται ζνα πλαίςιο διατάξεων που επιτρζπουν ςτθ Διοίκθςθ να εκκακαρίηει τουσ λιμζνεσ, διϊρυγεσ, διαφλουσ, ακτζσ και αγκυροβόλια των χωρικϊν υδάτων, από ναυάγια ι επικίνδυνα για βφκιςθ ι προςβολι του περιβάλλοντοσ (άρκρα 2 και 3 του ν. 2881/2001) και από επιβλαβι πλοία που βρίςκονται ςε ακινθςία (ςυνικωσ ενόψει τθσ επιβολισ απαγόρευςθσ απόπλου λόγω καταςχζςεωσ κατά το άρκρο 48 παρ. 2 δεφτερο εδάφιο του ΚΕΔΕ - ν.δ. 356/1974, Αϋ90) και είναι εμπόδια για τθν κίνθςθ και λειτουργία του λιμζνα, και γενικότερα για τθ ναυςιπλοϊα ι τθν προςζγγιςθ ςτθν ακτι ι για τθν άςκθςθ ναυτικϊν ι υποκαλάςςιων δραςτθριοτιτων (άρκρο 5 του ν. 2881/2001), ϊςτε να εξαλείφονται όλοι οι ςχετικοί με τθν παρουςία τουσ κίνδυνοι και οι επιβλαβείσ από αυτά ςυνζπειεσ, ακόμθ και αν αυτζσ δθμιουργοφνται ςε μζροσ των χωρικϊν υδάτων που είναι ζξω από τθ καλάςςια ηϊνθ ευκφνθσ του Οργανιςμοφ διοίκθςθσ και διαχείριςθσ του οικείου λιμζνα (άρκρο 4 του ν. 2881/2001). Οι ενζργειεσ για τθ διατιρθςθ τθσ εφρυκμθσ λειτουργίασ του λιμζνα γίνονται μετά από άδεια τθσ Λιμενικισ Αρχισ και αποτελοφν νόμιμθ υποχρζωςθ που βαρφνει τον κφριο ι εφοπλιςτι του πλοίου, ι ακόμα και το δανειςτι που ζχει εγγραφεί ςτο ναυτικό υποκθκολόγιο ι ςτο βιβλίο καταςχζςεων του λιμζνα νθολόγθςθσ, εφόςον τα παραπάνω πρόςωπα προςκλθκοφν προσ τοφτο από τον Οργανιςμό του λιμζνα, οι ίδιοι δε ευκφνονται για κάκε ηθμία ι βλάβθ που προκαλείται από το πλοίο (άρκρο 9 παρ. 1 του ν. 2881/2001). Όταν όμωσ τα πρόςωπα αυτά αδρανοφν, ο ν. 2881/2001 παρζχει τθν εξουςία ςτθ Διοίκθςθ, ιτοι ςτθ Λιμενικι Αρχι ι τον Οργανιςμό διοίκθςθσ και διαχείριςθσ του λιμζνα, που ενεργεί ςτθν περίπτωςθ αυτι, μετά από γνϊμθ ειδικισ επιτροπισ, ωσ δθμόςιο όργανο που αποβλζπει ςτθν εξυπθρζτθςθ ςκοποφ δθμοςίου ςυμφζροντοσ (πρβλ. τε Ολομ. 1211/2010, ΕΑ 140/2011 ςκ. 2, τε 1345/2012, ςκ. 7 και άρκρο 9 παρ. 7 του ν. 2881/2001) να ενεργιςει αντί αυτϊν για τθν απομάκρυνςθ του πλοίου, είτε με ίδια μζςα, είτε με ανάκεςθ ζργου, είτε με δθμόςιο διαγωνιςμό για τθν απόκτθςθ του πλοίου, καταλογίηοντάσ τουσ τισ ςχετικζσδαπάνεσ, οι οποίεσ ειςπράττονται ςφμφωνα με τισ διατάξεισ περί ειςπράξεωσ δθμοςίων εςόδων και ικανοποιοφνται προνομιακά, πριν από κάκε άλλθ απαίτθςθ από τθν αξία του πλοίου (άρκρα 2 παρ. 3 και 8, 3 παρ. 2-6, 5 παρ. 1-4, 9 παρ. 3 του ν. 2881/2001). Προσ διαςφάλιςθ των ςκοπϊν του νόμου επιβάλλεται υποχρεωτικι 18
αςφάλιςθ τθσ αςτικισ ευκφνθσ του πλοιοκτιτθ ι εφοπλιςτι, ζναντι του Δθμοςίου ι του Οργανιςμοφ, για τα ζξοδα απομάκρυνςθσ, όταν επιβαρφνονται με αυτά θ Αρχι ι ο Οργανιςμόσ, αφινεται όμωσ ςτον υπόχρεο δικαίωμα επιλογισ να δίνει χρθματικι εγγφθςθ υπό τθ μορφι εγγυθτικισ επιςτολισ πιςτωτικοφ ιδρφματοσ για τθν κάλυψθ τθσ ευκφνθσ τουσ ζναντι του Δθμοςίου ι Οργανιςμοφ, που απορρζει από το νόμο αυτό (άρκρο 7 του ν. 2881/2001). Κατά τθν εκπλιρωςθ των υποχρεϊςεων που προβλζπονται από το ν. 2881/2001 για τθν εξάλειψθ των κινδφνων και τθν αποτροπι των δυςμενϊν ςυνεπειϊν από επιβλαβζσ και επικίνδυνο πλοίο, είτε εκ μζρουσ του κυρίου του πλοίου είτε εκ μζρουσ του Οργανιςμοφ Λιμζνοσ, αποκλείονται νομικά κωλφματα απομακρφνςεωσ του πλοίου από το λιμζνα λόγω επιβολισ κατάςχεςθσ, διμευςθσ, πλειςτθριαςμοφ, μεςεγγφθςθσ, διαταγισ μθ μεταβολισ τθσ κατάςταςθσ, υποκικθσ, ενεχφρου, προνομίου ι άλλου δικαιϊματοσ επί του πλοίου (άρκρο 9 παρ. 2 του ν. 2881/2001, όπωσ ςυμπλθρϊκθκε με το άρκρο 30 παρ. 2 του ν. 3153/2003, ΦΕΚ 153Α). Σζλοσ, παρζχεται ευχζρεια ςτον Οργανιςμό και τθ Λιμενικι Αρχι να εκτιμιςουν τθν ζγγραφθ διλωςθ του υπόχρεου για τθ μετακίνθςθ πλοίου για επιςκευι ςε ναυπθγοεπιςκευαςτικι ηϊνθ ι επιχείρθςθ και υπό εγγυιςεισ να επιτρζψουν τθν παραμονι του πλοίου ςτο λιμζνα για εφλογο χρονικό διάςτθμα (άρκρο 9 παρ. 6 του ν. 2881/2001). Με τθν με αρικμό 693/2018 απόφαςθ Μονομελοφσ Πρωτοδικείου Πειραιά (Διαδικαςία Αςφαλιςτικϊν Μζτρων) ζγιναν δεκτά τα εξισ κατά λζξει: 19