----------------------- ΠΡΟΕ ΡΕΥΩΝ: Ευχαριστούµε τον κ. καθηγητή για την εµπεριστατωµένη στατιστική του ανάλυση και να καλέσουµε τον κ. Γιάννη Λιονάκη να µας µιλήσει για τα τροχαία ατυχήµατα στη Κρήτη. Ι. ΛΙΟΝΑΚΗΣ: Καλό µεσηµέρι, καλό απόγευµα, σας ευχαριστώ, θερµά ευχαριστώ το Επιµελητήριο, ευχαριστώ και εσάς που για πολύ πολύ λίγο θα µε ακούσετε, εγώ πέντε πράµατα µονάχα θα πω, άλλωστε οι προηγούµενοι εισηγητές έχουν καλύψει θεωρώ όλη την γκάµα έτσι των θεµάτων, θα µπορούσε να αναφέρει κάποιος. Εγώ θα ήθελα να πω δυο λόγια από την πλευρά του πολίτη χρήστη των δρόµων, έτσι; Θα πω ότι σε µεγάλο βαθµό, και είναι λογικό αυτό να συµβεί, η σηµερινή εισήγηση γενικότερα αναφερόταν σε πολύ µεγάλο βαθµό τεχνικής υφής και είναι λογικό σύµφωνα µε το χώρο και το ακροατήριο στο οποίο απευθυνόµαστε. Θεωρώ όµως ότι ένας και το ξέρετε όλοι ο µείζονος παράγοντας πρόκλησης τροχαίου δυστυχήµατος σαφέστατα και είναι ο ανθρώπινος παράγοντας για τον οποίο δυστυχώς, δυστυχέστατα σ αυτό το τόπο δεν γίνεται τίποτα. Θεωρώ ότι είναι το πρώτο στοιχείο στο οποίο πρέπει να προστρέξουµε, βεβαιώνεται και ξέρουµε όλοι ότι το δίκτυο µας είναι το χειρότερο από οπουδήποτε και αλλού, έτσι; Τι να πούµε; Να πούµε ότι µετρούσα προχθές στύλους φωτισµού από τα Χανιά για να έρθω εδώ και στους 98 αναµµένοι ήταν µόνο οι 14; Να πω ότι εδώ που έχει το διαχωριστικό στηθαίο πάνω από το Ηράκλειο, εδώ και δύο χρόνια τρία υπάρχουν οι στύλοι το βράδυ και δεν ανάβουν τα φώτα; Να πω για τις αριστερές στροφές; Να πούµε για τα ζώα που µπαινοβγαίνουν;
Να πούµε, τι να πούµε; Να πούµε για τους επαρχιακούς δρόµους, όπως πολύ σωστά αναδείξατε, που δεν υπάρχει τίποτα, αλλά κυρίως δεν υπάρχει ένα κουκί ασβέστης, που έλεγε η µάνα µου, να βάλουµε στο δρόµο να βλέπουµε τουλάχιστον την άκρη και τη µέση για να ξέρουµε να µην σκοτωθούµε όταν πάµε στα χωριά µας; Αυτά νοµίζω ότι είναι γνωστά και σηµαντικά θέµατα, εκείνο όµως που θα ήθελα να επανέλθω και να δώσω έτσι µια µεγαλύτερη.., καλά, να µην πω για τα φανάρια που δεν λειτουργούνε στο Ηράκλειο, να δούµε γιατί έχουµε τα τροχαία και όχι µόνο στο Ηράκλειο, σε όλες τις πόλεις µας. Να µην πω για την αισθητική µας η οποία πέρα από τις τεχνικές υποδοµές που µας σκοτώνουν πλήττεται βάναυσα, βαναυσότατα, απ αυτό το τρελό σκουπιδοµάνι που υπάρχει και µας ντροπιάζει. Εγώ πραγµατικά και θεωρώ πως όλοι σας και όλοι µας ντρεπόµαστε να κυκλοφορούµε µέσα σ αυτό το σκουπιδότοπο και που δεν γίνεται τίποτα, εδώ και χρόνια τα ίδια πράγµατα. Να πούµε για τις πινακίδες που δεν βλέπει κανένας που θα πάει; Να πω και θα ζητήσω συγνώµη που κάνω σκαµπανεβάσµατα στις σκέψεις µου, αλλά δεν θα ήθελα έτσι να πάω σε µια στυλιζαρισµένη παρέµβαση και θέλω να είµαι και σύντοµος. Θα πω ότι φτιάχνονται καινούρια κοµµάτια, πέρα από το ότι.., και δεν θα πω τίποτα καινούριο, πέρα από τις διατοµές δίνονται κοµµάτια και το ξέρετε πολύ καλά που µελετώνται, κ. Ψαριανέ ακούσαµε καταπληκτικά πράµατα, είναι όνειρα θερινής νυχτός για µας εδώ κάτω. Αυτό είναι δεδοµένο. Το ξέρετε ότι σήµερα φτιάχνονται κοµµάτια δρόµου εδώ στη Κρήτη καινούρια χωρίς διαχωριστικό στηθαίο; Ξέρετε ότι έχει παραληφθεί, ότι παραλαµβάνονται δρόµοι και δίδονται στη κυκλοφορία και η πρώτη πινακίδα που µπαίνει είναι ανώµαλο οδόστρωµα. Εάν θέλετε να σας τα υποδείξω, να σας τα θυµίσω. 2
Αυτά τα πράγµατα λυπούµαι πολύ αλλά είναι τραγικά. Και θα σας πω και κάτι άλλο, όσοι περπατήσατε στο δρόµο, εκεί που έχουνε µπει διαχωριστικά στηθαία, πηγαίνετε στην Αγία Μαρίνα, πηγαίνετε στη Σούδα, στη παράκαµψη κ.λ.π., εγώ µε βαρύ αυτοκίνητο και επειδή συµβαίνει για 26 χρόνια δύο φορές το µήνα να περιφέροµαι όλο το νησί, σας λέω ότι τρέµει το φυλλοκάρδι µου. Θέλω να σας πω ότι ανακλαστήρες, αυτά τα απλά πραγµατάκια, να δω πιο είναι το στηθαίο, εκεί που αναζητήσαµε το στηθαίο, λυπούµαι πολύ αλλά δεν υπάρχουν ή όπου υπάρχουν δεν ανακλούν φωτισµό. Είµαστε τραγικοί. Να πω ότι χαλάνε µπάρες και περνάνε δύο χρόνια να διορθωθούν και εάν δεν ήτανε σκοτωµένος Αλβανός µέσα στη πόλη, στο ύψος της πόλης του Ηρακλείου µεταξύ των δύο κόµβων Παπαναστασίου και φαναριών και Γιόφυρου, ήτανε Αλβανός αυτός που σκοτώθηκε. εν ξέρω εάν ο άνθρωπος διεκδίκησε ποτέ κάτι. Ήταν για δύο χρόνια οι µπάρες εκεί πέρα διαλυµένες, είχε πέσει το καινούριο οδόστρωµα, το ύψος τους είχε περιοριστεί στους 25 πόντους µόλις από το ύψος της επιφάνειας του δρόµου και φυσικά ήταν το πολύ εύκολο να εκτραπεί. Θα τα δει κάποιος κάποτε αυτά τα πράγµατα; Και να πω και κάτι άλλο το οποίο θεωρώ ότι είναι εξαιρετικά σηµαντικό. εν κοιτάµε καθόλου την αγωγή µας, δεν υπάρχει τίποτα στα σχολεία, οι πρώτες εξαγγελίες όλων των Υπουργών Παιδείας είναι η κυκλοφοριακή αγωγή, έχει καταντήσει ένα µάθηµα σ ένα κεφάλαιο σε µία τάξη όλης της εκπαιδευτικής διαδικασίας σχεδόν στο τόπο µας, ώστε να ξέρουµε τι γίνεται στο εξωτερικό. Να σας επισηµάνω ότι το δελτίο τροχαίας που πήρα για την ραδιοφωνική µου εκποµπή της περασµένης εβδοµάδας έλεγε ότι, σε 297 τροχαίες παραβάσεις δικύκλων οι 107 τους γράψανε γιατί δεν έφεραν άδεια ικανότητας οδηγού. Σας λέω επίσης ότι, σε παλαιότερη ενασχόλησή µου µε το θέµα των αυτοκινήτων, κυρίως στην ύπαιθρο του Ηρακλείου και στα χωριά, σαφέστατα ένα ποσοστό που είµαι βέβαιος ότι υπερβαίνει το 18% δεν κατέχει δίπλωµα οδήγησης. 3
Έχω φίλο πλωτάρχη του Λιµενικού Σώµατος ο οποίος έφαγε ξύλο σε χωριό της ενδοχώρας της Κρήτης, όντας τραυµατίας, από τον 12χρονο ή 13χρόνο, ακόµα δεν έχει διευκρινιστεί, οδηγό ο οποίος ήταν οδηγός του συνεπιβάτη πατέρα του που πήγαιναν στη µάντρα και οδηγούσε σε κεντρικό δρόµο. Θα τα δούµε κάποτε αυτά; Θα µιλήσουµε ποτέ για την έλλειψη της τροχαίας και της αστυνοµίας στη Κρήτη; Σας λέω ότι πριν από µερικούς.., ένα µήνα µόλις πριν, ενάµιση, η Αστυνοµική ιεύθυνση Κρήτης ή η Επιθεώρηση, όπως θέλετε πείτε την, είπε ότι πάνω σε µία σύσκεψη στο αρχηγείο ότι δεν πάµε καλά στο νησί στο πλαίσιο της εγκληµατικότητας, αλλά είµαστε ευχαριστηµένοι από την τροχαία. Θέλω να σας πληροφορήσω ότι µόλις βγήκαν και γύρισαν κάτω, τις επόµενες 14 µέρες είχαµε 7 µοτοσικλετιστές νεκρούς, το θυµάστε; Θα τα δούµε κάποτε αυτά τα θέµατα; Αυτά θεωρώ ότι είναι τα µείζονα και τα πιο σηµαντικά. Τι να πω; Θα σας πω πάρα πολύ απλά, επειδή συµβαίνει να ασχολούµαι µε το συγκεκριµένο θέµα, µε όση ελάχιστη επιστηµοσύνη µπορεί να διαθέτει κάποιος ο οποίος έχει σπουδάσει οικονοµία µε το συγκεκριµένο αντικείµενο, αλλά οι δρόµοι και η καθηµερινότητα µου έχουν δείξει το εξής, χωρίς να πω τίποτα άλλο και θα ολοκληρώσω εδώ, έχω πειστεί απόλυτα ότι πρέπει να γίνουν δυο τρία βασικά πράµατα. Το πρώτο, το Τεχνικό Επιµελητήριο Ελλάδος πρέπει να πιέσει προς τη κατεύθυνση κατά την εκτίµησή µου να αποτελέσει συνάµα µε το παρατηρητήριο όχι απλά και µόνο το σύµβουλο της πολιτείας σε τεχνικά θέµατα, αλλά να διεκδικήσει να νοµοθετηθεί και να µπορεί να κάνει παρεµβάσεις οι οποίες θα είναι υποχρεωτικές για την πολιτεία, εφόσον είναι αυτές που πρέπει να είναι. Ένα είναι αυτό. Ένα δεύτερο πολύ σηµαντικό, αντί να ξεσηκωνόµαστε εδώ στη Κρήτη µας την ωραία σαν µάγκες να λέµε για τις επιδοτήσεις και να κατεβαίνουµε στους δρόµους, ας κατεβούµε κάποτε να µας φτιάξουν δρόµους. 4
Λυπούµαι που το λέω, αλλά όλες οι κυβερνήσεις τη Κρήτη τη θεωρούν δεδοµένη και γι αυτό το λόγο εδώ και τόσα χρόνια ακούµε Ιόνιες, Εγνατίες, και λοιπές οδούς και εδώ πέρα δεν έχει γίνει το παραµικρό. Και πρέπει να σας πω, εγώ που κάνω πολλά χιλιόµετρα θα σας πω το εξής, αρχικά επιτρέψτε µου να σας πω µε όλη τη συγνώµη, στις δουλειές που υπάρχουν και στις έρευνες που εµφανίσατε από την τροχαία και από την στατιστική υπηρεσία να σας πω ότι διαφωνώ κάθετα και ριζικά. Εγώ που έναν έναν τους καταγράφω τους νεκρούς εδώ και πολλά χρόνια δυστυχώς, και έχω και µέσα στην οικογένεια µου, έχω πρώτο ξαδελφάκι, έχω δεύτερο ξαδελφάκι, το περιµένω και εγώ, όλοι πρέπει να το περιµένουµε εδώ σ αυτό το χάλι που έχουµε, και εγώ που προσπάθησα επειδή εδώ νεκρούς έχουµε µάθει να θεωρούµε και να λογίζουµε στατικά µόνο τους επιτόπου και παρά το ότι.., να µην µιλάω για χάρτες ευρωπαϊκές και όλα αυτά που έχουν γίνει που θέλει το µήνα, ξέρω ότι έχουν γίνει τελευταία κινήσεις και φτάνουν µέχρι εξάµηνο και χρόνο, γιατί εάν κάποιος δεν πήγαινε από τροχαίο, δεν τραυµατιζόταν σοβαρά από τροχαίο δεν ξέρω εάν θα κατέληγε στο ΚΑΤ µετά από 8 µήνες από πνευµονική εµβολή, ξέρω γω, πως να τα πω, δεν είµαι γιατρός, επειδή είχε σπάσει τα πόδια του, τη µέση, κ.λ.π. ε! δεν θα ήτανε εκεί. Εγώ λοιπόν που προσπάθησα να καταγράψω και τέτοια στοιχεία σας λέω ότι, οι νεκροί πέρυσι µε τα δικά µου στοιχεία στη Κρήτη, επειδή έψαχνα οικογένειες και τα χωριά, έφτασα µέχρι εκεί, ήταν 123. Είναι θέµατα που πρέπει να αρχίσουµε να τα βλέπουµε, εάν θέλουµε αποτελέσµατα. Και βέβαια να πω ότι, είναι δεδοµένο, το έχω ζήσει στο πετσί µου, εάν δεν πέσουν λεφτά και πάλι λεφτά, όπως αναδείχθηκε σε όλη τη διάσταση του το θέµα, να µην µιλάµε για οδική ασφάλεια και τίποτα παραπάνω. Χρειάζονται λεφτά, χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας, εµείς οι Κρητικοί να σοβαρευτούµε και να κατεβάσουµε λίγο τα γκάζια, το ύφος, το 5
ύψος, τη µαγκιά στους δρόµους και όλα αυτά τα πράγµατα, και να διεκδικήσουµε καλύτερους δρόµους. ιάβαζα, εσείς που ασχοληθήκατε µε την Εγνατία αν τα στοιχεία που έχω είναι σωστά, Ηγουµενίτσα Κήποι, περίπου 715 χιλιόµετρα θα διανύονται σε 6,5 ασφαλείς ώρες, µε αναµενόµενο δείκτη νεκρών ανά 100 χιλιόµετρα τους 13 νεκρούς, τη στιγµή που το παράλληλο οδικό δίκτυο εκεί έχει 33 και εδώ υπερβαίνει τους 40. Ε, λοιπόν θέλω να σας πω ότι σαν Κρητικός νοιώθω λιγάκι υποζύγιο και νοιώθω λιγάκι ότι δεν είµαι συνέλληνας, απέχω πολύ από του να διανύω εγώ, βάλτε και την ΠΑΘΕ, βάλτε και την Ιονία, βάλε τα όλα που φτιάχνουνε, τη Τσακώνα, όλα αυτά τα πράγµατα που γίνονται, να διανύει ο συνέλληνας µου τα 700 χιλιόµετρα σε 6,5 ώρες µε ασφάλεια και εγώ να διανύω τα 300, αν θέλω να ακολουθήσω τις πινακίδες, σε 5 ώρες και να κινδυνεύω και κάθε στιγµή να σκοτωθώ. Να διεκδικήσουµε πράµατα. Σας ευχαριστώ πολύ. 6