ΚΕΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΞΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ; Βιοποικιλότητα είναι η ποικιλία των ζώντων οργανισμών στη Γη. Περιλαμβάνει όλους τους ζώντες οργανισμούς: φυτά και ζώα και όλους τους μικροοργανισμούς, που αλληλεπιδρούν με σύνθετο τρόπο με το περιβάλλον τους με σκοπό τη δημιουργία οικοσυστημάτων. Η βιοποικιλότητα δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο της άγριας φύσης και των φυσικών καταφυγίων, αλλά και των πόλεων, των καλλιεργούμενων και των αγροτικών περιοχών. ΚΑΛΛΙΕΡΓΟΥΜΕΝΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ Βιοποικιλότητα είναι και η καλλιεργούμενη κληρονομιά μας: τα λαχανικά, τα δημητριακά, τα φρούτα και τα καλλωπιστικά φυτά. Αυτή η κληρονομιά, που διατηρείται από γενιές αγροτών και κηπουρών, απειλείται εδώ και πολλά χρόνια. Πράγματι, οι πρακτικές εντατικής καλλιέργειας και οι μέθοδοι μάρκετινγκ έχουν προκαλέσει μείωση των ποικιλιών που καλλιεργούνται στην Ευρώπη σε ένα μικρό αριθμό, κατοχυρωμένων με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας από εταιρείες σποροπαραγωγής. Η καλλιέργεια της βιοποικιλότητας επιτρέπει σε κάποια είδη να ανακτήσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους που συνδέονται με τον τόπο, τη διατροφική και την κοινωνική τους αξία. Βασική σύμβαση αποτελεί η Διεθνής Συνθήκη σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία, που τέθηκε σε ισχύ το 2004 (www.planttreaty.org). ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΦΥΛΑΣΣΟΥΜΕ ΤΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ; Η υποβάθμιση της βιοποικιλότητας επιταχύνεται διαρκώς: αυτό αποτελεί γεγονός. Η επιστημονική κοινότητα εκτιμά ότι οι μισοί γνωστοί ζώντες οργανισμοί θα μπορούσαν να εξαφανιστούν μέσα στον επόμενο αιώνα. Πράγματι, εξαιτίας ανθρώπινων παρεμβάσεων, ο σημερινός ρυθμός εξαφάνισης των ζώντων οργανισμών είναι 100 έως 1000 φορές υψηλότερος από το φυσιολογικό. Πέντε είναι οι κύριες αιτίες μείωσης της βιοποικιλότητας που έχουν εντοπιστεί: Ο κατακερματισμός και η καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος που συνδέεται κυρίως με την αυξανόμενη αστικοποίηση και την επέκταση των καλλιεργειών Η υπερεκμετάλλευση της άγριας φύσης (υπεραλίευση, αποψίλωση δασών, λαθροθηρία, κλπ.) Η εισαγωγή εξωτικών ειδών (κοϊπού, μεγάλη ασιατική σφήκα, το υδροχαρές φυτό jussie, κλπ.) που εκτοπίζουν την τοπική βιοποικιλότητα Η ρύπανση (βιομηχανικής και γεωργικής προέλευσης, κλπ.) Η κλιματική αλλαγή (που επηρεάζει άμεσα ή έμμεσα τη βιοποικιλότητα). Ωστόσο, η βιοποικιλότητα μας προσφέρει τροφή, υγεία και πρώτες ύλες. Συνεπώς, η υποβάθμισή της έχει σημαντικές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες. Πέραν της προσφοράς αγαθών που είναι αναντικατάστατα και απαραίτητα για την επιβίωσή μας, όπως για παράδειγμα το οξυγόνο, η βιοποικιλότητα μας παρέχει πολλά περισσότερα. Έτσι, είδη όπως τα έντομα, οι νυχτερίδες ή τα πτηνά διασφαλίζουν την επικονίαση των φυτών. Χωρίς επικονίαση δεν θα υπήρχαν ούτε φρούτα, ούτε λαχανικά. Επιπλέον, το φυσικό περιβάλλον συμβάλλει στη φυσική διήθηση των υδάτων, την πρόληψη των πλημμυρών, τη διαμόρφωση των τοπίων και τη γενικότερη βελτίωση του περιβάλλοντος. Η ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΕΙΝΑΙ ΖΩΗ: ΑΣ ΤΗ ΔΙΑΦΥΛΑΞΟΥΜΕ! 2
3 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ - ΚΛΕΙΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ 1992 ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΚΟΡΥΦΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ Η πρώτη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη (UNCED), η Συνάντηση Κορυφής για την προστασία της Γης, πραγματοποιείται στο Ρίο ντε Τζανέιρο της Βραζιλίας. 190 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων εγκρίνουν τη Διακήρυξη του Ρίο, υιοθετούν τη Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα (CBD) και δεσμεύονται να αναγνωρίσουν τη βιοποικιλότητα ως «μείζον ζήτημα για ολόκληρη την ανθρωπότητα». 1998 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ Αυτή η στρατηγική ορίζει το γενικό πλαίσιο ανάπτυξης των κοινοτικών πολιτικών και εργαλείων για την υλοποίηση των δεσμεύσεων της Διακήρυξης του Ρίο ντε Τζανείρο για τη Βιοποικιλότητα. Η στρατηγική εστιάζει σε τέσσερα κύρια θέματα, για τα οποία τίθενται και υλοποιούνται συγκεκριμένοι στόχοι, κυρίως μέσω σχεδίων δράσης στους τομείς της προστασίας των φυσικών πόρων, της γεωργίας, της αλιείας, της αναπτυξιακής βοήθειας και της οικονομικής συνεργασίας. Στη συνέχεια, αναπτύχθηκαν άλλα σχέδια δράσης σε εθνικό επίπεδο. 2010 ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών ανακήρυξε το 2010 Διεθνές Έτος για τη Βιοποικιλότητα με σκοπό να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη για την κατάσταση και τις συνέπειες της υποβάθμισης της βιοποικιλότητας στον κόσμο. Η Γραμματεία της Σύμβασης για την Βιοποικιλότητα (CBD) έθεσε τους ακόλουθους στόχους για το 2010: Ενίσχυση της ευαισθητοποίησης των πολιτών για τη σημασία διαφύλαξης της βιοποικιλότητας και για τις απειλές που αντιμετωπίζει Ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σχετικά με τις δράσεις που έχουν υλοποιηθεί επιτυχώς από κοινότητες και κυβερνήσεις με σκοπό τη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας Παρότρυνση πολιτών, οργανισμών και κυβερνήσεων να λάβουν τα απαιτούμενα άμεσα μέτρα για να σταματήσουν την απώλεια της βιοποικιλότητας Προώθηση καινοτόμων λύσεων με σκοπό τον περιορισμό των απειλών της βιοποικιλότητας Έναρξη διαλόγου μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν μετά το 2010 3
ΤΟ ΕΡΓΟ REVERSE ΚΕΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΕΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑΞΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΡΓΟ REVERSE ΣΤΟΧΕΥΕΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΘΕΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ Στόχος του έργου αυτού, που σχεδιάστηκε με βάση τα στοιχεία που προέκυψαν από μελέτες στο πεδίο και από ανταλλαγές επιτυχημένων πρωτοβουλιών συνεργασίας, είναι η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των περιφερειακών πολιτικών για τη διατήρηση και την ανάπτυξη της βιοποικιλότητας. 3 ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 1 2 3 ΓΕΩΡΓΙΑ, ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΚΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ Στόχος είναι ο προσδιορισμός δράσεων που μπορούν να υλοποιηθούν εύκολα στις Ευρωπαϊκές Περιφέρειες. ΜΕ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Θα υλοποιηθούν διάφορες μελέτες με σκοπό να χρησιμεύσουν ως εργαλεία για τα τοπικά συμβούλια και τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων ώστε οι πολιτικές τους να λαμβάνουν υπόψη τη βιοποικιλότητα: Στρατηγικές και πολιτικές συστάσεις που προορίζονται για τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων με σκοπό τη δημιουργία νέων προοπτικών στις τοπικές πολιτικές. Ένας Οδηγός ορθών πρακτικών, που θα αποτελέσει ένα γνήσιο λειτουργικό εργαλείο αφού θα συγκεντρώνει, με θεματικό και πρακτικό τρόπο, επιτυχημένες εμπειρίες που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές στη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Οι ορθές πρακτικές που θα παρουσιαστούν σε αυτόν τον Οδηγό θα πρέπει να υλοποιούνται εύκολα και σε άλλες Περιφέρειες. Μια Χάρτα θα προταθεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο με σκοπό να ενώσει διάφορους παράγοντες σε ένα κοινό πρόγραμμα για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. 4
ΤΟ ΕΡΓΟ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ ΕΙΔΟΣ ΕΡΓΟΥ: ΕΡΓΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΔΙΑΚΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ INTERREG IVC ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΤΑΙΡΩΝ: 14 ΕΤΑΙΡΟΙ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΩΝ ΧΩΡΩΝ: 7 ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΡΓΟΥ: 3 ΕΤΗ (ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2010 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2012) ΠΡΟΣΩΡΙΝΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ: 2,5 ΕΚΑΤ. ΕΥΡΩ Το πρόγραμμα INTERREG IVC υπάγεται στο Στόχο «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία». Πρόκειται για ένα Ευρωπαϊκό πρόγραμμα που βοηθάει τις Περιφέρειες της Ευρώπης να συνεργαστούν με σκοπό την ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών. Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2007 και θα διαρκέσει έως το 2013. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΟΡΟΣΗΜΑ ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΜΑΣΤΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ REVERSE; Ημερολόγιο εκδηλώσεων που διοργανώνουν οι εταίροι και συμπεράσματα των διαπεριφερειακών σεμιναρίων, το καθένα από τα οποία εστιάζει σε μια θεματική δράση: Διαβάστε τα τελευταία νέα και το πρόγραμμα των εκδηλώσεων του έργου Reverse στο δικτυακό τόπο του: www.reverse.aquitaine.eu ΙΟΥΝΙΟΣ 2010: ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ, ΜΠΟΡΝΤΟ (ΓΑΛΛΙΑ) ΙΟΥΝΙΟΣ 2010: 1º ΔΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ: ΓΕΩΡΓΙΑ, ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΜΠΟΡΝΤΟ (ΓΑΛΛΙΑ) ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2010: ΘΕΣΗ ΣΕ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΣΗΜΟΥ ΔΙΚΤΥΑΚΟΥ ΤΟΠΟΥ ΤΟΥ REVERSE ΤΕΛΗ 2010: 2º ΔΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ: «ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ», ΚΡΗΤΗ (ΕΛΛΑΔΑ) ΑΡΧΕΣ 2011: 3º ΔΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ: «ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΚΑΙ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ», ΜΟΥΡΣΙΑ (ΙΣΠΑΝΙΑ) ΤΕΛΗ 2011: 4º ΔΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΟΔΗΓΟΥ ΟΡΘΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ, ΟΥΜΠΡΙΑ (ΙΤΑΛΙΑ) ΑΡΧΕΣ 2012: 5º ΔΙΑΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ: ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΧΑΡΤΑΣ (ΕΣΘΟΝΙΑ) ΤΕΛΗ 2012: ΤΕΛΙΚΗ ΔΙΑΣΚΕΨΗ: ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΥΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ, ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ (ΒΕΛΓΙΟ) 5
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ REVERSE Οι εταίροι του έργου REVERSE είναι Περιφερειακές αρχές και δημόσιοι οργανισμοί που ασχολούνται επί μακρόν με την προστασία και την ανάπτυξη της φυσικής και καλλιεργούμενης βιοποικιλότητας. Τα θέματα που πραγματεύονται είναι ποικίλα και σύνθετα: in situ (επιτόπια) διατήρηση ειδών, τράπεζες γενετικού υλικού, διαχείριση φυσικών χώρων, περιφερειακές στρατηγικές για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας (οικολογικοί διάδρομοι κλπ.), τοπική νομοθεσία για την προστασία της βιοποικιλότητας, εκπαίδευση κλπ. Η Περιφέρεια της Aquitaine (Ακιτανία Γαλλίας) είναι ο επικεφαλής εταίρος του έργου REVERSE. ΙΡΛΑΝΔΙΑ ΤΗΣ ΑΚΙΤΑΝΙΑΣ Περιφερειακό Κέντρο Διατήρησης Φυσικών Χώρων της Ακιτανίας (CREN) Bio Aquitaine ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΒΑΣΚΩΝ ΙΣΠΑΝΙΑ Κέντρο Μεταφοράς Τεχνολογίας της Βρέμης (TTZ) ΤΗΣ ΒΡΕΜΗΣ ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΒΕΛΓΙΟ ΓΑΛΛΙΑ ΟΛΛΑΝΔΙΑ ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ ΔΑΝΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΙΤΑΛΙΑ ΣΟΥΗΔΙΑ ΤΣΕΧΙΑ ΑΥΣΤΡΙΑ ΣΛΟΒΕΝΙΑ ΠΟΛΩΝΙΑ ΕΣΘΟΝΙΑ ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ ΟΥΓΓΑΡΙΑ ΤΗΣ ΟΥΜΠΡΙΑ ARSIAL Lazio ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ ΛΕΤΟΝΙΑ ΣΛΟΒΑΚΙΑ ΕΛΛΑΔΑ ΡΟΥΜΑΝΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΒΙΟ-ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΣΘΟΝΙΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ PIESTANY ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΡΑΜΑΣ - ΚΑΒΑΛΑΣ - ΞΑΝΘΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΤΗΣ ΜΟΥΡΣΙΑ ΜΑΛΤΑ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΙΟΙΚΗΣΗ ΚΡΗΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΩΝ ΧΑΝΙΩΝ ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΑΓΡΟΝΟΜΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΧΑΝΙΩΝ (ΜΑΙΧ) Οι Περιφέρειες έχουν διάφορα καθήκοντα που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα, όπως διαχείριση του περιβάλλοντος, χωροταξική διευθέτηση, γεωργική ανάπτυξη και προστασία σπάνιων ή κοινών τοπικών ειδών. ΤΗΣ ΑΚΙΤΑΝΙΑΣ (ΓΑΛΛΙΑ) ΤΗΣ ΟΥΜΠΡΙΑ (ΙΤΑΛΙΑ) ΤΗΣ ΜΟΥΡΣΙΑ (ΙΣΠΑΝΙΑ) www.aquitaine.fr www.regione.umbria.it www.parco3a.org www.murcianatural.com ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΒΑΣΚΩΝ (ΙΣΠΑΝΙΑ) www.euskadi.net www.ingurumena.ejgv.euskadi.net ΤΗΣ ΒΡΕΜΗΣ (ΓΕΡΜΑΝΙΑ) www.umwelt.bremen.de ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΡΑΜΑΣ ΚΑΒΑΛΑΣ ΞΑΝΘΗΣ (ΕΛΛΑΔΑ) 6 www.nestos.gr
ΕΙΔΙΚΕΣ ΤΟΠΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΩΝ ΧΑΝΙΩΝ (ΕΛΛΑΔΑ) ARSIAL (ΙΤΑΛΙΑ) www.arsial.regione.lazio.it www.crete-region.gr Η Διεύθυνση αυτή είναι η υπεύθυνη δημόσια αρχή για τη διαχείριση και την παρακολούθηση τοπικών φυσικών περιοχών. Η Περιφερειακή υπηρεσία για την ανάπτυξη και την καινοτομία της γεωργίας στο Λάτσιο της Ιταλίας είναι ένας δημόσιος φορέας που έχει αναλάβει την εφαρμογή της αγροτικής πολιτικής στην Περιφέρεια τους. ΑΛΛΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ ΓΑΛΛΙΑ www.cren-aquitaine.fr ΣΛΟΒΑΚΙΑ www.cvrv.sk ΕΣΘΟΝΙΑ www.emu.ee ΕΛΛΑΔΑ www.maich.gr CREN Το Περιφερειακό Κέντρο Διατήρησης Φυσικών Χώρων της Ακιτανίας είναι μία μη κυβερνητική οργάνωση που προστατεύει πλήθος φυσικών περιοχών της Περιφέρειάς τους. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ PIESTANY Αυτό το Ερευνητικό Ινστιτούτο υπάγεται άμεσα στο Υπουργείο Γεωργίας της Σλοβακίας. Ασχολείται με την έρευνα και ανάπτυξη στον τομέα της βιοποικιλότητας και της φυτικής παραγωγής. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΒΙΟ-ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΣΘΟΝΙΑΣ Αυτό το κρατικό πανεπιστήμιο είναι ένα κορυφαίο ίδρυμα έρευνας και εκπαίδευσης στον τομέα της γεωργίας και των περιβαλλοντικών επιστημών στη Βαλτική. ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΟ ΑΓΡΟΝΟΜΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΧΑΝΙΩΝ (ΜΑΙΧ) Το ΜΑΙΧ είναι ένα ινστιτούτο έρευνας και εκπαίδευσης που πραγματεύεται αγροτικά θέματα της Μεσογείου. ΓΑΛΛΙΑ www.bio-aquitaine.com ΓΕΡΜΑΝΙΑ www.ttz-bremerhaven.de bio d'aquitaine Bremerhaven Technology- Transfer-Centre Η BIO D AQUITAINE είναι ένας σύλλογος που αποτελείται από πέντε Ενώσεις Παραγωγών Βιοκαλλιέργειας στην Περιφέρεια της Ακιτανίας. Εκπονεί έρευνα κυρίως σχετικά με τη δυναμική διατήρηση των καλλιεργούμενων ειδών. To Κέντρο Μεταφοράς Τεχνολογίας της Βρέμης (TTZ) είναι ένα μη κερδοσκοπικό κέντρο έρευνας και ανάπτυξης με ειδικότητα στους τομείς του περιβάλλοντος και της παραγωγής τροφίμων. 7
ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΡΗΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΑΣΩΝ ΧΑΝΙΩΝ Η Δ/νση Δασών Χανίων είναι μία από τις τέσσερις Δ/νσεις Δασών των νομών της Κρήτης που σήμερα υπάγονται στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης (http:// www.crete-region.gr). Είναι μια υπηρεσία του Δημοσίου που ασχολείται με την προστασία και διατήρηση των δασών, των δασικών εκτάσεων και της βιοποικιλότητας στο Νομό Χανίων. Εχει τρία τμήματα (προστασίας και διαχείρισης δασών, προγραμματισμού μελετών και εκτέλεσης έργων, και Κτηματολογίου και Δασικών χαρτογραφήσεων). Το Τμήμα διοίκησης και διαχείρισης δασών είναι υπεύθυνο για την διαχείριση του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς (Λευκά Όρη) που αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους φυσικούς, τουριστικούς και οικονομικούς πόρους της Κρήτης, όπως και για όλες τις προστατευόμενες περιοχές και είδη. Η Σαμαριά παράλληλα με τον τίτλο του Εθνικού Δρυμού (1962), ανήκει και στο δίκτυο των προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000, με κωδικό αναφοράς: GR 4340014 (Ζώνη ειδικής Προστασίας :ΖΕΠ). Η ευρύτερη περιοχή των Λευκών Ορέων έχει κωδικό αναφοράς: GR-4340008 και είναι καταγεγραμμένη σαν Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ). Διεθνώς, η Σαμαριά ανήκει στο δίκτυο των Αποθεμάτων της Βιόσφαιρας (UNESCO/ ΜΑΒ Άνθρωπος & Βιόσφαιρα). Επίσης ανήκει στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο των προστατευόμενων περιοχών που τους έχει απονεμηθεί το Δίπλωμα του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η διαχείριση αποτελεί μια συνισταμένη του πολύπλοκου πλαισίου που δημιουργούν όλες οι ανωτέρω διαφορετικές πολλαπλές διακρίσεις. Στη διαχείριση του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς συμμετέχει και ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού που έχει δημιουργηθεί πρόσφατα. Το εγκεκριμένο διαχειριστικό σχέδιο της περιοχής θέτει μακρο- και μικρο-πρόθεσμους στόχους. Η διαχείριση γίνεται βάσει Σχεδίου Δράσης δίνοντας έμφαση στην προστασία της βιοποικιλότητας σε όλα τα επίπεδά της (γενετική, ειδών, οικοσυστημάτων, τοπίου), και δευτερευόντως στην αναψυχή και την περιβαλλοντική εκπαίδευση. Όλα τα ανωτέρω επιτυγχάνονται με σύνταξη μελετών, εκτέλεση έργων και υπηρεσίες που προσφέρουν οι υπάλληλοι της ΔΔΧ και του Φορέα Διαχείρισης ανταλλάσσοντας εμπειρίες με παρόμοιους φορείς σε τοπικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Φυλλάδια, οργάνωση ημερίδων, επισκέψεις σε σχολεία, δημοσίευση σχετικών άρθρων, πινακίδες κ.ά. δράσεις αποτελούν κάποιες από τις δραστηριότητες της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Οι επισκέπτες του Εθνικού Δρυμού έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν τις ιδιαιτερότητες της περιοχής και μέσω των Κέντρων Πληροφόρησης. Το κεντρικό Κέντρο Πληροφόρησης του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς βρίσκεται στο Ξυλόσκαλο, στη Βόρεια είσοδο του Εθνικού Δρυμού. Η κεντρική του έκθεση είναι αφιερωμένη στα Λευκά Όρη, δίνοντας πληροφορίες για τη βιολογία, τη γεωλογία και τα οικοσυστήματά τους. Στεγάζει και περιοδικές εκθέσεις αφιερωμένες σε πιο εξειδικευμένα θέματα (οι περιοχές NATURA 2000 στα Χανιά, κλπ). Επίσης παρουσιάζονται διαδραστικά παιχνίδια και videos, ενώ στον εξωτερικό χώρο υπάρχει βοτανικός κήπος με ενδημικά και άλλα φυτά των Λευκών Ορέων, με έμφαση σε αυτά των μεγάλων υψομέτρων. Στη Νότια είσοδο του Δρυμού, στο χωριό της παλαιάς Αγίας Ρουμέλης, στο παλαιό Δημοτικό Σχολείο παρουσιάζεται μια έκθεση με τίτλο «Άνθρωπος και Πέτρα». Εδώ ο επισκέπτης θα μάθει για τη γεωλογική ιστορία του φαραγγιού και των Λευκών Ορέων. Στο κέντρο του φαραγγιού, στο χώρο του οικισμού της Σαμαριάς, έχει αναστηλωθεί το παλαιό ελαιοτριβείο του χωριού και σήμερα στεγάζει ένα περίπτερο πληροφόρησης αφιερωμένο στους ανθρώπους της Σαμαριάς. Παλαιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες εκτίθενται όπως και παλαιά εργαλεία και όπλα που βρέθηκαν στο φαράγγι. www.reverse.aquitaine.eu Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος INTERREG Φωτογραφίες: τοπικές ποικιλίες καλαμποκιού - Bio d Aquitaine / Κοπάδι αλόγων στα βουνά της Χώρας των Βάσκων - CRTA - Brochart J.J. - CRA / Νήσος Saaremaa στη Βαλτική - Estonian University of Life Sciences (Es) / ενδημική στην Κρήτη μαργαρίτα Anthemis glaberrima Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (Gr) / Το πρόβατο των Πυρηναίων - Deepix - Roux C. - CRA / Εθνικό Φυσικό Πάρκο των βάλτων Bruges (SEPANSO) στην Περιφέρεια Ακιτανίας/ Φωτογραφίες από την Περιφέρεια της Βρέμης (De) / τοπική ποικιλία μηλιάς Coccianese Περιφέρεια της Umbria (It) / Περιοχή Calblanque - Περιφέρεια της Murcia (Sp)