Μεταπτυχιακό Πρόγραµµα Σπουδών του ηµοκρίτειου Πανεπιστηµίου Θράκης Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών ΜΒΑ MASTER OF BUSINESS ADMINISTRATION Μάθηµα: ιοικητική Λογιστική ιδάσκων Μαθήµατος: ρογαλάς, Γ., Λέκτορας Π 407/80 ηµοκρίτειο Πανεπιστήµιο Λέκτορας (υπό διορισµό) Πανεπιστήµιο Μακεδονίας Κοµοτηνή, 2014
Περιεχόμενα Περιεχόµενα...2 Ενότητα 1: Κατάρτιση Οικονοµικών Καταστάσεων...4 Πρακτική Εφαρµογή 1...4 Πρακτική Εφαρµογή 2...4 Πρακτική Εφαρµογή 3...5 Ενότητα 2: Ανάλυση Οικονοµικών Καταστάσεων...6 Πρακτική Εφαρµογή 4...6 Πρακτική Εφαρµογή 5...6 Πρακτική Εφαρµογή 6...6 Πρακτική Εφαρµογή 7...7 Πρακτική Εφαρµογή 8...8 Ενότητα 3: Πλήρης Κοστολόγηση...9 Πρακτική Εφαρµογή 9...9 Πρακτική Εφαρµογή 10...9 Ενότητα 4: Άµεση και Πλήρης Κοστολόγηση...10 Πρακτική Εφαρµογή 11...10 Πρακτική Εφαρµογή 12...10 Πρακτική Εφαρµογή 13...10 Πρακτική Εφαρµογή 14...11 Πρακτική Εφαρµογή 15...11 Πρακτική Εφαρµογή 16...12 Ενότητα 5: Μερισµός Επιµερισµός Επανεπιµερισµός - Καταλογισµός...13 Πρακτική Εφαρµογή 17...13 Πρακτική Εφαρµογή 18...13 Πρακτική Εφαρµογή 19...14 Πρακτική Εφαρµογή 20...15 Ενότητα 6: Είδη Κοστολόγησης...17 Πρακτική Εφαρµογή 21...17 Πρακτική Εφαρµογή 22...17 Πρακτική Εφαρµογή 23...18 Ενότητα 7: Κοστολόγηση Με Βάση τις ραστηριότητες (ABC)...19 Πρακτική Εφαρµογή 24...19 Πρακτική Εφαρµογή 25...20 Πρακτική Εφαρµογή 26...20 Πρακτική Εφαρµογή 27...21 Πρακτική Εφαρµογή 28...22 Ενότητα 8: Προϋπολογισµοί...24 Πρακτική Εφαρµογή 29...24 Πρακτική Εφαρµογή 30...24 Πρακτική Εφαρµογή 31...24 Σελίδα 2 από 32
Πρακτική Εφαρµογή 32...25 Πρακτική Εφαρµογή 33...25 Ενότητα 9: Ανάλυση Όγκου Κόστους - Κέρδους...27 Πρακτική Εφαρµογή 34...27 Πρακτική Εφαρµογή 35...27 Πρακτική Εφαρµογή 36...27 Πρακτική Εφαρµογή 37...27 Πρακτική Εφαρµογή 38...28 Πρακτική Εφαρµογή 39...28 Πρακτική Εφαρµογή 40...28 Πρακτική Εφαρµογή 41...29 Πρακτική Εφαρµογή 42...29 Πρακτική Εφαρµογή 43...29 Ενότητα 10: Εξωλογιστικός και Εσωλογιστικός Προσδιορισµός Αποτελέσµατος...30 Πρακτική Εφαρµογή 44...30 Πρακτική Εφαρµογή 45...30 Παράρτηµα...31 Σελίδα 3 από 32
Ενότητα 1: Κατάρτιση Οικονομικών Καταστάσεων Πρακτική Εφαρμογή 1 Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών ίνονται τα παρακάτω στοιχεία της επιχείρησης «Πλακίδης Α.Ε.» και ζητείται η σύνταξη του ισολογισµού χωρίς οµαδοποίηση των στοιχείων του Ενεργητικού, του Παθητικού και της Καθαρής Θέσης: Κτίρια 86.000,00 Αυτοκίνητα 70.000,00 Έξοδα ίδρυσης και εγκατάστασης 6.000,00 Εµπορεύµατα (τελικό απόθεµα) 19.000,00 Προϊόντα (τελικό απόθεµα) 20.000,00 Προµηθευτές 15.000,00 Προκαταβολές από πελάτες 20.000,00 Αµοιβές και έξοδα προσωπικού 10.000,00 Επιταγές εισπρακτέες 25.000,00 Καταθέσεις όψεως 80.000,00 Πελάτες 65.000,00 άνειο από τράπεζα 10.000,00 Ενοίκια 20.000,00 Ταµείο 92.000,00 Γραµµάτια πληρωτέα 20.000,00 Ασφάλιστρα πληρωτέα 15.000,00 Έξοδα επόµενων χρήσεων 13.000,00 Έσοδα επόµενων χρήσεων 10.000,00 Μετοχικό κεφάλαιο? Έκτακτο Αποθεµατικό 6.000,00 Ασφαλιστικοί Οργανισµοί 4.000,00 Πωλήσεις 10.000,00 Χρεόγραφα 25.000,00 Υποχρεώσεις από φόρους τέλη 6.000,00 Πρακτική Εφαρμογή 2 Σας δίνονται τα υπόλοιπα των λογαριασµών την 31/12/2013 (τα ποσά του πίνακα είναι σε ): Μετοχές για κερδοσκοπία 3.000 Υποχρεώσεις από φόρους τέλη 14.000 Εµπορ/τα (αρχικό απόθεµα) 12.000 Έπιπλα 22.000 Αγορές εµπορευµάτων 4.000 Προπληρωµένα ενοίκια 4.000 Έσοδα παρεπόµενων ασχολιών 3.000 ιαφηµίσεις επόµενης χρήσης 1.000 Προκαταβολές προµηθευτών 2.000 Τόκοι πιστωτικοί 3.000 Ταµείο 136.500 Συµµετοχές σε ΑΕ 8.000 Πιστωτές 5.000 Πωλήσεις 74.000 Έξοδα ίδρυσης και οργάνωσης 2.500 Αποσβεσµένα έπιπλα 4.000 Ζηµιά από πυρκαγιές 3.000 Αποσβέσεις επίπλων 2.000 Ασφάλιστρα 1.000 Μετοχικό Κεφάλαιο? Παροχές Τρίτων 2.000 Προκαταβολές παγίων 5.000 Αµοιβές και έξοδα προσωπικού 3.000 Κέρδη από πώληση επίπλων 8.000 Εµπορ/τα (τελικό απόθεµα) 2.000 Κλοπές και υπεξαιρέσεις 2.000 Σελίδα 4 από 32
Αν υπάρχουν κέρδη, ο φόρος εισοδήµατος έχει υπολογιστεί στο ποσό των 5.000, το τακτικό αποθεµατικό σε 3.000, η διανοµή µερισµάτων στους µετόχους σε 2.000. Το υπόλοιπο ποσό µεταφέρεται στην επόµενη χρήση. Ζητούνται: 1. η Κατάσταση του Λογαριασµού Γενικής Εκµετάλλευσης 2. η κατάσταση του Λογαριασµού Αποτελεσµάτων Χρήσης. 3. ο Πίνακας ιάθεσης Αποτελεσµάτων και 4. ο Ισολογισµός µε οµαδοποίηση των στοιχείων του. Πρακτική Εφαρμογή 3 Σας δίνονται τα υπόλοιπα των λογαριασµών την 31/12/2013 της «Ατλαντίς ΑΕ» (τα ποσά του πίνακα είναι σε ): Πελάτες 23.000 Ασφαλιστικοί οργανισµοί 4.000 Εµπορ/τα (αρχικό απόθεµα) 12.000 Έπιπλα 32.000 Αγορές εµπορευµάτων 4.000 Προεισπραχθέντα έσοδα 4.000 Εµπορ/τα (τελικό απόθεµα) 2.000 Τόκοι χρεωστικοί 3.000 Κταθέσεις όψεως 136.500 Ζηµιά από πώληση επίπλων 8.000 Φόροι τέλη 3.000 Πωλήσεις 95.000 Γραµµάτια εισπρακτέα 2.500 Αποσβεσµένα έπιπλα 8.000 Κέρδη από λαχείο 3.000 Αποσβέσεις επίπλων 4.000 ιαφηµίσεις 1.000 Μετοχικό Κεφάλαιο? Προκαταβολές πελατών 2.000 Επιταγές πληρωτέες 3.000 Τακτικό αποθεµατικό 2.000 Πιστωτές 1.000 Έξοδα ίδρυσης και εγκατάστασης 1.000 Οφειλόµενο κεφάλαιο 2.000 Αποτέλεσµα εις νέο -3.000 Υποχρεώσεις από φ-τ 2.000 Αµοιβές και έξοδα τρίτων 3.000 Προκαταβολές προσωπικού 5.000 Αν υπάρχουν κέρδη, καλύπτεται η ζηµιά της προηγούµενης χρήσης, ο φόρος εισοδήµατος έχει υπολογιστεί στο ποσό των 6.000, το τακτικό αποθεµατικό σε 1.000, η διανοµή µερισµάτων στους µετόχους σε 3.000. Το υπόλοιπο ποσό µεταφέρεται στην επόµενη χρήση. Ζητούνται: 1. η Κατάσταση του Λογαριασµού Γενικής Εκµετάλλευσης 2. η Κατάσταση του Λογαριασµού Αποτελεσµάτων Χρήσης. 3. ο Πίνακας ιάθεσης Αποτελεσµάτων και 4. ο Ισολογισµός µε οµαδοποίηση των στοιχείων του. Σελίδα 5 από 32
Ενότητα 2: Ανάλυση Οικονομικών Καταστάσεων Πρακτική Εφαρμογή 4 Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Ο Αριθµοδείκτης Γενικής Ρευστότητας ισούται µε 5, ενώ ο Αριθµοδείκτης Άµεσης Ρευστότητας µιας επιχείρησης είναι 4. Τα διαθέσιµα είναι 300.000, τα χρεόγραφα είναι 400.000 και οι βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις 800.000. Να υπολογιστεί το ύψος των αποθεµάτων και των «Απαιτήσεων» της επιχείρησης. Πρακτική Εφαρμογή 5 Σας δίνονται τα παρακάτω στοιχεία: Ταµειακά ιαθέσιµα 30.000 Προµηθευτές 50.000 Υποχρεώσεις από φόρους - τέλη 70.000 είκτης Άµεσης Ρευστότητας 2 Έτοιµα Προϊόντα (τελικά αποθέµατα) 20.000 Εµπορεύµατα (τελικά αποθέµατα) 130.000 είκτης κυκλοφοριακής ταχύτητας Ιδίων Κεφαλαίων 1,5 Χρεόγραφα? Κόστος Πωληθέντων 415.000 Ίδια Κεφάλαια? Να υπολογίσετε το Μικτό αποτέλεσµα Πρακτική Εφαρμογή 6 ίνονται τα παρακάτω δεδοµένα. 2011 2012 Μηχανήµατα 200 250 - Αποσβεσµένα µηχανήµατα (100) (120) Καθαρά πάγια 100 130 Εµπορεύµατα 60 40 Ταµείο 40 30 Σύνολο ενεργητικού 200 200 Κεφάλαιο 90 100 Μακροπρόθεσµα δάνεια 60 70 Προµηθευτές 40 25 Επιταγές πληρωτέες 10 5 Σύνολο Παθητικού και Καθαρής Θέσης 200 200 Ζητούνται: 1. η ανάλυση κοινού µεγέθους για το 2011 και το 2012. 2. η ανάλυση τάσης (ως έτος βάσης 2011) Σελίδα 6 από 32
Πρακτική Εφαρμογή 7 ίνονται τα παρακάτω δεδοµένα και ζητείται η Κατάσταση Πηγών και Χρήσεων 2012 2013 Πάγια 200 250 - Αποσβεσθέντα (65) (78) Καθαρά πάγια 135 172 Χρεόγραφα 15 12 Εµπορεύµατα 60 78 Χρεώστες 32 24 Κυκλοφορούν ενεργητικό 107 114 Σύνολο ενεργητικού 242 286 Κεφάλαιο 90 100 Αποθεµατικά 22 27 Μακροπρόθεσµα δάνεια 65 72 Πιστωτές 28 33 Γραµµάτια πληρωτέα 17 16 Λοιπό Βραχυπρόθεσµο παθητικό 20 38 Σύνολο Παθητικού και Καθαρής Θέσης 242 286 Σελίδα 7 από 32
Πρακτική Εφαρμογή 8 Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Σας δίνεται ο Ισολογισµός της επιχείρησης και ζητείται ο σχολιασµός της χρηµατοοικονοµικής της κατάστασης µέσω υπολογισµού πέντε αριθµοδεικτών από όλες τις κατηγορίες. Σελίδα 8 από 32
Ενότητα 3: Πλήρης Κοστολόγηση Πρακτική Εφαρμογή 9 Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Σας δίνονται τα υπόλοιπα του ισοζυγίου της βιοµηχανικής επιχείρησης «Κουκουµάκας ΑΕ». Λογαριασµοί Ποσό Λογαριασµοί Ποσό Έξοδα αγορών πρώτων υλών 2.000 Αγορές A Υλών 17.000 Αποσβέσεις Μηχανηµάτων Α 3.000 Τελικό απόθεµα υλών 3.000 Έµµεση εργασία 10.000 Αρχικό απόθεµα υλών 11.000 Άµεση Εργασία 12.000 Επιστροφές αγορών υλών 2.000 Μισθός υπεύθυνου 5.000 ΕΗ κεντρικών γραφείων 12.000 Παραγωγής ιοίκησης Έµµεσα υλικά 3.000 Εισπρακτέοι λογαριασµοί 3.000 Αποσβέσεις Μηχανηµάτων Β 22.000 Τόκοι Χρεωστικοί 15.000 Παραγωγή σε εξέλιξη 15.000 Μεταφορικά έξοδα πωλήσεων 35.000 31/12/12 Παραγωγή σε εξέλιξη 20.000 Πωλήσεις 90.000 31/12/13 Έτοιµα προϊόντα 31/12/12 30.000 Αποσβέσεις µεταφορικών µέσων 5.000 Έτοιµα προϊόντα 31/12/13 35.000 Έξοδα πωλήσεων 10.000 Με την υπόθεση ότι τα µηχανήµατα Α αφορούν την παραγωγή, ενώ τα µηχανήµατα Β την Έρευνα και Ανάπτυξη, ζητείται για την χρήση 2013: 1. Να βρεθεί το Άµεσο κόστος 2. Να βρεθούν τα ΓΒΕ. 3. Να βρεθεί το Κόστος Περιόδου Πρακτική Εφαρμογή 10 Σας δίνονται τα υπόλοιπα του ισοζυγίου της βιοµηχανικής επιχείρησης «Καραβασίλης ΑΕ». ΙΣΟΖΥΓΙΟ 31.12.2010 ΥΠΟΛΟΙΠΑ Α Υλες 31/12/10 40.000 Αποσβέσεις Μηχανηµάτων 22.000 Έξοδα Πωλήσεων 10.000 Παραγωγή σε εξέλιξη 31/12/09 20.000 Επιστροφές αγορών πρώτων υλών 8.000 Παραγωγή σε εξέλιξη 31/12/10 10.000 Προµηθευτές 15.000 Έτοιµα προϊόντα 31/12/09 50.000 Έµµεση εργασία 3.000 Καθαρό Αποτέλεσµα 238.000 Εκπτώσεις αγορών πρώτων υλών 2.000 Κόστος Πωληθέντων 1.000 (ποσότητα) µονάδες Κόστος µετατροπής 50.000 Ασφάλιστρα 2.000 Έµµεσα υλικά 10.000 Έτοιµα προς ιάθεση 700.000 A Ύλες 31/12/09 10.000 Αγορές A Υλών 600.000 Με τις υποθέσεις ότι: Τα µηχανήµατα αγοράστηκαν στις 01/06/10 και αφορούν µηχανήµατα για την παραγωγή των προϊόντων ακολουθώντας τη σταθερή µέθοδο απόσβεσης (ποσοστό απόσβεσης 10%) Η τιµή πώλησης, βρίσκεται προσαυξάνοντας την τιµή 672 µε περιθώριο κέρδους 25% επιπλέον ΦΠΑ 23%. Ζητείται για την χρήση 2010: 1. Να βρεθούν τα «έξοδα αγορών υλών» 2. Να βρεθούν τα «έτοιµα προϊόντα τέλους» 3. Να βρεθεί το µεταβλητό κόστος πωληθέντων 4. Μία συµβουλή στον διευθυντή αναφορικά µε την κοστολογική συµπεριφορά της επιχείρησης Σελίδα 9 από 32
Ενότητα 4: Άμεση και Πλήρης Κοστολόγηση Πρακτική Εφαρμογή 11 Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών ίνονται τα εξής στοιχεία της Πιπελού ΑΕ : Κόστος α υλών 3.500,00 Κόστος άµεσης εργασίας 2.700,00 Μεταβλητά Γ.Β.Ε. 1.000,00 Μεταβλητά έξοδα πωλήσεων 250,00 Μεταβλητά έξοδα διοίκησης 50,00 Μεταβλητά έξοδα διάθεσης 100,00 Σταθερά έξοδα διάθεσης 200,00 Σταθερά Γ.Β.Ε. 800,00 Σταθερά έξοδα πωλήσεων 500,00 Σταθερά έξοδα διοίκησης 200,00 Πωλήσεις 1.000 µον. x 10,00 Ζητείται το αποτέλεσµα µε την άµεση και πλήρη µέθοδο κοστολόγησης Πρακτική Εφαρμογή 12 Σε παραγωγική µονάδα δίνονται τα παρακάτω δεδοµένα. Μονάδες παραγωγής 8.000 Μονάδες που πωλήθηκαν 7.300 Άµεσα υλικά 3 ανά µονάδα Άµεση εργασία 2 ανά µονάδα Μεταβλητά Γ.Β.Ε 0,8 ανά µονάδα Μεταβλητά έξοδα πωλήσεων 0,2 ανά µονάδα Σταθερά Γ.Β.Ε 5.600 Σταθερά έξοδα πωλήσεων 6.400 Σταθερά έξοδα διοίκησης 12.000 Να καταρτιστεί η κατάσταση εισοδήµατος µε την Άµεση ή Οριακή κοστολόγηση και µε την Πλήρη ή Απορροφητική, αν η τιµή πώλησης ανά µονάδα είναι 13. Πρακτική Εφαρμογή 13 Σε παραγωγική µονάδα δίνονται τα παρακάτω δεδοµένα. Μονάδες παραγωγής 12.000 Μεταβλητά Γ.Β.Ε 0,7 ανά µονάδα Μονάδες που πωλήθηκαν 11.500 Μεταβλητά έξοδα 0,5 ανά µονάδα πωλήσεων Άµεσα υλικά 4,5 ανά µονάδα Σταθερά Γ.Β.Ε 42.000 Άµεση εργασία 1,8 ανά µονάδα Σταθερά έξοδα πωλήσεων 8.000 Σταθερά έξοδα διοίκησης 17.000 Να καταρτιστεί η κατάσταση εισοδήµατος µε την Άµεση ή Οριακή κοστολόγηση και µε την Πλήρη ή Απορροφητική, αν η τιµή πώλησης ανά µονάδα είναι 18,5. Να αιτιολογηθεί η διαφορά στο εισόδηµα µεταξύ των δύο µεθόδων. Σελίδα 10 από 32
Πρακτική Εφαρμογή 14 Αρχικό απόθεµα προϊόντος µον. 4.000, κόστους 10,00 /µον. µε πλήρη κοστολόγηση και 9,00 /µον. µε άµεση κοστολόγηση. Η τρέχουσα παραγωγή περιόδου ανήλθε σε 6.000 µον. Προϊόντος. Επιπλέον: Αποσβέσεις µηχανήµατος A 5.000,00 Αγορές Α υλών 10.000,00 Αποσβέσεις µηχανήµατος B 3.000,00 Τελικό Απόθεµα Α υλών 14.000,00 ΟΤΕ εργοστασίου 9.000,00 Έξοδα αγορών Α υλών 2.000,00 Μισθός Γενικού ιευθυντή Επιχείρ. 1.000,00 ιαθέσιµες Α ύλες 44.000,00 Έµµεση εργασία 1.500,00 Άµεση εργασία 8.000,00 Έµµεσα υλικά 2.500,00 Μεταβλητά έξοδα ιοίκησης 3.000,00. Πωλήσεις σε µονάδες 8.000 µον Σταθερά έξοδα πωλήσεων 2.000,00. Τιµή Πώλησης 30,00 /µον. Μεταβλητά έξοδα ιάθεσης 5.000,00 Με τις υποθέσεις ότι: δεν υπάρχουν ηµικατεργασµένα αρχής και τέλους, το µηχάνηµα Α αφορά την Έρευνα και Ανάπτυξη, το µηχάνηµα Β αφορά την Παραγωγή και το σύνολο των ΓΒΕ µερίζονται σε σταθερά ΓΒΕ και µεταβλητά ΓΒΕ µε βάση τους συντελεστές 1 και 3 αντίστοιχα. Ζητείται: 1. Να βρεθεί το άµεσο κόστος 2. Να βρεθούν τα σταθερά ΓΒΕ 3. Να βρεθούν τo µεταβλητό κόστος παραγωγής µε την άµεση κοστολόγηση 4. Να βρεθεί το περιθώριο συµβολής (συνεισφοράς) µε την άµεση κοστολόγηση 5. Να βρεθεί το καθαρό αποτέλεσµα µε την άµεση κοστολόγηση Πρακτική Εφαρμογή 15 ίνονται οι πληροφορίες για την επιχείρηση «Γεωργίου» για τα έτη 2009-2011. Λογαριασµοί 2009 2010 2011 Αρχικό απόθεµα (µονάδες) 0?? Τελικό απόθεµα (µονάδες)?? 0 Πωλήσεις (µονάδες) 2.000 1.800 2.000 Τιµή πώλησης ανά µονάδα 10 10 10 Παραγωγή (µονάδες) 2.000 2.000 1.800 Μεταβλητό κόστος παραγωγής ανά µονάδα 6 6 6 Σταθερό κόστος παραγωγής 4.400 4.400 4.400 Μεταβλητά έξοδα πωλήσεων 10% 10% 10% Σταθερά έξοδα διοίκησης 300 300 300 Σταθερά έξοδα πωλήσεων 700 700 700 Με τις υποθέσεις ότι: εν διατηρούνται αποθέµατα ηµικατεργασµένων Για τα σταθερά ΓΒΕ ανά µονάδα θεωρείστε ότι παράχθηκαν 2.000 µονάδες. Να καταρτισθούν οι ΚΑΧ µε την Άµεση και Πλήρη Κοστολόγηση. Σελίδα 11 από 32
Πρακτική Εφαρμογή 16 Η επιχείρηση Καλαϊτζής παράγει ένα προϊόν µε τιµή πώλησης 700 και τα παρακάτω δεδοµένα: Αύγουστος Σεπτέµβριος Οκτώβριος Απόθεµα αρχής σε µονάδες 0 200 100 Παραγωγή σε µονάδες 400 250 500 Πωλήσεις σε µονάδες 200 350 500 Μεταβλητό Κόστος Κόστος παραγωγής ανά παραγόµενη µονάδα 240 240 240 Κόστος λειτουργίας ανά πωλούµενη µονάδα 150 150 150 Σταθερό κόστος Κόστος παραγωγής 50.000 50.000 50.000 Κόστος λειτουργίας 10.000 10.000 10.000 Ζητείται να καταρτίσετε την κατάσταση εισοδήµατος του δεύτερου τριµήνου του 2006 µε βάση: α. Την άµεση κοστολόγηση β. Την πλήρη κοστολόγηση Σελίδα 12 από 32
Ενότητα 5: Μερισμός Επιμερισμός Επανεπιμερισμός - Καταλογισμός Πρακτική Εφαρμογή 17 Πραγµατοποιήθηκαν δαπάνες µισθοδοσίας, όπου οι τακτικές αποδοχές ανήλθαν σε 1.200, το ΙΚΑ εργοδότη σε 300, το ΙΚΑ των εργαζοµένων ανέρχεται σε 200 και ο ΦΜΥ σε 40. Κατά το µέσο όρο το 80% του χρόνου εργασίας αφιερώνεται στην παραγωγή και το 20% στις διοικητικές υπηρεσίες. Επιπλέον πραγµατοποιήθηκαν δαπάνες για την ΕΗ αξίας 1.000, επιπλέον ΦΠΑ 13% και για ήµο 200. Κατά το µέσο όρο το 30% οι δαπάνες για την ΕΗ αφορούν την διάθεση των εµπορευµάτων και το 70% τις διοικητικές υπηρεσίες. Παράλληλα, πληρώνεται η αµοιβή λογιστή αξίας 1.000 συµπεριλαµβάνεται ΦΠΑ 23%. Παρακρατείται το 20% ως ΦΕΕ. Η αµοιβή του λογιστή αφορά αποκλειστικά την διοίκηση. Επιπλέον υπολογίζονται τόκοι σε βάρος δανείου αξίας 2.000 ευρώ. Τέλος πληρώνεται ενοίκια που οφείλονται αξίας 2.000. Πρακτική Εφαρμογή 18 Η επιχείρηση «Γεωργιάδη ΑΕ» περιλαµβάνει δύο κύρια κέντρα κόστους (Τµήµα Κοπής και Τµήµα Συναρµολόγησης) και δύο βοηθητικά κέντρα κόστους (Τµήµα Αποθήκης και Συντήρησης). Οι σχετικές προϋπολογιστικές πληροφορίες για τον επιµερισµό του κόστους έχουν ως εξής: Προυπολογιστικά Γ.Β.Ε. Προυπολογιστικές ώρες άµεσης εργασίας Επιφάνεια Προυπολογισµένες συνολικές ώρες εργασίας Τµήµα Αποθήκης 20.000 100 1.500 Τµήµα Συντήρησης 15.000 50 1.000 Τµήµα Κοπής 35.000 2.000 180 2.500 Τµήµα Συναρµολόγησης 50.000 4.000 220 5.000 120.000 6.000 550 10.000 Βάση επανεπιµερισµού του τµήµατος αποθήκης στα κύρια τµήµατα είναι τα τετραγωνικά µέτρα. Βάση επανεπιµερισµού του τµήµατος συντήρησης στα κύρια τµήµατα είναι οι συνολικές ώρες εργασίας. Οι συντελεστές επιβάρυνσης των Γενικών Βιοµηχανικών Εξόδων (Γ.Β.Ε.) των κύριων τµηµάτων καθορίζονται µε βάση τις προυπολογιστικές ώρες άµεσης εργασίας. Να υπολογισθεί το αποτέλεσµα του επανεπιµερισµού µε βάση: 1. την άµεση µέθοδο 2. τη βαθµιδωτή µέθοδο (το τµήµα αποθήκης προσφέρει υπηρεσίες στο τµήµα συντήρησης αλλά δεν δέχεται υπηρεσίες από αυτό). 3. να βρεθούν οι συντελεστές επιβάρυνσης των ΓΒΕ των κυρίων τµηµάτων. Σελίδα 13 από 32
Πρακτική Εφαρμογή 19 Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Η παραγωγική διαδικασία της επιχείρησης Γεωργιάδης Α.Ε. αποτελείται από δύο βοηθητικά και τρία παραγωγικά τµήµατα. Το συνολικό κόστος των τµηµάτων αυτών στο τέλος της χρήσης 2013 ήταν αναλυτικά το εξής: Κόστος βοηθητικών τµηµάτων ΓΒΕ παραγωγικών τµηµάτων ΓΒΕ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΠΟΘΗΚΗ ΚΟΠΗ ΒΑΦΗ ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗ ΈΜΜΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 1.000 1.500 5.000 8.000 3.000 ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ 2.000 2.000 7.000 6.000 5.000 ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ 3.500 500 6.000 5.000 7.000 ΙΑΦΟΡΑ ΕΞΟ Α 1.500 2.000 2.000 1.000 3.000 Επιπλέον: Τµήµα Αριθµός εργαζοµένων Συνολικές ώρες εργασίας Συντήρηση 500 Αποθήκη 600 Κοπή 400 30.000 Βαφή 200 10.000 Συναρµολόγηση 600 10.000 Βάση επανεπιµερισµού του τµήµατος συντήρησης στα κύρια τµήµατα είναι οι συνολικές ώρες εργασίας. Βάση επανεπιµερισµού του τµήµατος αποθήκης είναι ο αριθµός των εργαζοµένων. Οι συντελεστές επιβάρυνσης των Γενικών Βιοµηχανικών Εξόδων (Γ.Β.Ε.) των κύριων τµηµάτων καθορίζονται µε βάση τις ώρες άµεσης εργασίας, οι οποίες ήταν στο τµήµα κοπής 2.000, στο τµήµα βαφής 3.000 και στο τµήµα συναρµολόγησης 8.000. Να υπολογισθεί το αποτέλεσµα του επανεπιµερισµού µε βάση (το τµήµα συντήρησης επανεπιµερίζεται πρώτο): 1. την άµεση µέθοδο 2. τη βαθµιδωτή µέθοδο 3. να υπολογίσετε τους συντελεστές επιβάρυνσης ΓΒΕ των τριών παραγωγικών τµηµάτων της επιχείρησης. Σελίδα 14 από 32
Πρακτική Εφαρμογή 20 Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Α. Η παραγωγική διαδικασία της επιχείρησης «ΡΑΓΚΙΟΓΛΟΥ Α.Ε.» αποτελείται από τρία βοηθητικά και δύο παραγωγικά τµήµατα. Το συνολικό κόστος των τµηµάτων αυτών στο τέλος της χρήσης 2012 ήταν αναλυτικά το εξής: Κόστος βοηθητικών τµηµάτων ΓΒΕ παραγωγικών τµηµάτων ΓΒΕ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΠΟΘΗΚΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΒΑΦΗ ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗ ΈΜΜΕΣΗ 2.000 1.500 5.000 8.000 3.000 ΕΡΓΑΣΙΑ ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ 3.000 2.000 6.000 6.000 5.000 ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ 2.500 1.500 7.000 5.000 7.000 ΙΑΦΟΡΑ ΕΞΟ Α 1.500 3.000 2.000 1.000 3.000 Επιπλέον: Τµήµα Αριθµός εργαζοµένων Συντήρηση 500 Αποθήκη 600 Ωρες ελεγκτών Συνολικές ώρες εργασίας Ελέγχου 400 30.000 Βαφή 200 200 10.000 Συναρµολόγηση 600 400 10.000 Βάση επανεπιµερισµού του τµήµατος αποθήκης στα κύρια τµήµατα είναι ο αριθµός των εργαζοµένων. Βάση επανεπιµερισµού του τµήµατος συντήρησης στα κύρια τµήµατα είναι οι συνολικές ώρες εργασίας. Βάση επανεπιµερισµού του τµήµατος ελέγχου στα κύρια τµήµατα είναι οι ώρες εργασίας των ελεγκτών. Οι συντελεστές επιβάρυνσης των Γενικών Βιοµηχανικών Εξόδων (Γ.Β.Ε.) των κύριων τµηµάτων καθορίζονται µε βάση τις ώρες άµεσης εργασίας, οι οποίες ήταν στο τµήµα βαφής 4.000 και στο τµήµα συναρµολόγησης 8.000. Να υπολογισθεί το αποτέλεσµα του επανεπιµερισµού µε βάση (το τµήµα συντήρησης επανεπιµερίζεται πρώτο): 1. την άµεση µέθοδο 2. τη βαθµιδωτή µέθοδο 3. να υπολογίσετε τους συντελεστές επιβάρυνσης ΓΒΕ των τριών παραγωγικών τµηµάτων της επιχείρησης. Σελίδα 15 από 32
Β. Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Το εργοστάσιο της Τουλής ΑΕ έχει τρία βοηθητικά και δύο κύρια τµήµατα Κόστος βοηθητικών τµηµάτων ΓΒΕ παραγωγικών τµηµάτων ΓΒΕ ΑΠΟΘΗΚΗ ΕΙΓΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΟΠΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΙΑΦΟΡΑ ΕΞΟ Α 50.000 100.000 100.000 1.375.000 1.000.000 ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ 150.000 70.000 90.000 200.000 285.000 ΣΥΝΟΛΟ 200.000 170.000 190.000 1.575.000 1.285.000 Το βοηθητικό τµήµα Αποθήκη εξυπηρετεί τα τµήµατα Σύνθεσης, ειγµατισµού και Ελέγχου µε ποσοστά 50%, 25% και 25% αντίστοιχα. Το βοηθητικό τµήµα ειγµατισµού εξυπηρετεί τα τµήµατα Κοπής, Σύνθεσης, Αποθήκης και Ελέγχου µε ποσοστά 40%, 25%, 25% και 10% αντίστοιχα. Τέλος το βοηθητικό τµήµα Ελέγχου εξυπηρετεί τα τµήµατα Κοπής και Σύνθεσης µε ποσοστά 60% και 40% αντίστοιχα. Υποθέτοντας ότι το κόστος του τµήµατος Αποθήκης επιµερίζεται πρώτο, του ειγµατισµού δεύτερο και του Ελέγχου τελευταίο, ζητείται: 1. να επιµερίσετε το συνολικό κόστος των βοηθητικών τµηµάτων στα κύρια χρησιµοποιώντας την άµεση µέθοδο, την βαθµιδωτή µέθοδο και την αλγεβρική µέθοδο του επιµερισµού. 2. Να υπολογίσετε τους συντελεστές επιβάρυνσης ΓΒΕ του κάθε κυρίου τµήµατος ανά µέθοδο επιµερισµού, χρησιµοποιώντας ως βάσεις υπολογισµού των συντελεστών αυτών τις ώρες άµεσης εργασίας οι οποίες ήταν 125.000 στο τµήµα Κοπής και 100.000 στο τµήµα Σύνθεσης. Σελίδα 16 από 32
Ενότητα 6: Είδη Κοστολόγησης Πρακτική Εφαρμογή 21 Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Σε µια κοστολογική περίοδο συνεχούς παραγωγής υπήρχαν τα παρακάτω δεδοµένα: Ηµικατεργασµένες µονάδες προηγούµενης περιόδου 500 τεµάχια µε βαθµό κατεργασίας 80% ως προς τις πρώτες ύλες, 70% ως προς την άµεσα εργατικά και 60% ως προς τα ΓΒΕ. Το κόστος παραγωγής των αρχικών ηµικατεργασµένων ήταν: πρώτες ύλες 4.000 ευρώ, άµεση εργασία 2.000 ευρώ και ΓΒΕ 1.000 ευρώ. Στην νέα περίοδο µπήκαν για κατεργασία 3.000 µονάδες και ολοκληρώθηκαν προς εξαγωγή 2.800. Ο βαθµός κατεργασίας των τελικών ηµικατεργασµένων ήταν: 100% ως προς τις πρώτες ύλες, 80% άµεση εργασία και 60% ως προς τα ΓΒΕ. Τρέχων κόστος τρέχουσας περιόδου: άµεσα υλικά 25.050, άµεση εργασία 12.448 και ΓΒΕ 5.118. Να συνταχθεί η Έκθεση Κόστους Παραγωγής αν η µέθοδος αποτίµησης είναι o Mέσος Σταθµικός Όρος Πρακτική Εφαρμογή 22 Σε µια κοστολογική περίοδο συνεχούς παραγωγής υπήρχαν τα παρακάτω δεδοµένα: Ηµικατεργασµένες µονάδες προηγούµενης περιόδου 600 τεµάχια µε βαθµό κατεργασίας 100% ως προς τις πρώτες ύλες, 80% ως προς την άµεσα εργατικά και 60 % ως προς τα ΓΒΕ. Το κόστος παραγωγής των αρχικών ηµικατεργασµένων ήταν: πρώτες ύλες 2.100 ευρώ, άµεση εργασία 1.056 ευρώ και ΓΒΕ 955 ευρώ. Στην νέα περίοδο µπήκαν για κατεργασία 2.500 µονάδες και ολοκληρώθηκαν προς εξαγωγή 2.800. Ο βαθµός κατεργασίας των τελικών ηµικατεργασµένων ήταν: 100% ως προς τις πρώτες ύλες, 80% άµεση εργασία και 60% ως προς τα ΓΒΕ. Τρέχων κόστος τρέχουσας περιόδου: άµεσα υλικά 8.440, άµεση εργασία 5.784 και ΓΒΕ 3.962. Να συνταχθεί η Έκθεση Κόστους Παραγωγής 1. αν η µέθοδος αποτίµησης είναι o Mέσος Σταθµικός Όρος 2. αν η µέθοδος αποτίµησης είναι η FIFO Σελίδα 17 από 32
Πρακτική Εφαρμογή 23 Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Σε µια κοστολογική περίοδο συνεχούς παραγωγής υπήρχαν τα παρακάτω δεδοµένα: Ηµικατεργασµένες µονάδες προηγούµενης περιόδου 800 τεµάχια µε βαθµό κατεργασίας 80% ως προς τα άµεσα υλικά, 70% ως προς την άµεση εργασία και 50 % ως προς τα ΓΒΕ. Το κόστος παραγωγής των αρχικών ηµικατεργασµένων ήταν: άµεσα υλικά 5.000 ευρώ, άµεση εργασία 4.500 ευρώ και ΓΒΕ 1.500 ευρώ. Εισήχθησαν για επεξεργασία 3.500 µονάδες και ολοκληρώθηκαν 1.900. Κόστος τρέχουσας περιόδου: άµεσα υλικά 30.012, άµεση εργασία 27.924 και 11.970. Ο βαθµός επεξεργασίας των τελικών ηµικατεργασµένων ήταν: 100% άµεσα υλικά, 90% άµεση εργασία και 70% ως προς τα ΓΒΕ. Να συνταχθεί η Έκθεση Κόστους Παραγωγής 1. αν η µέθοδος αποτίµησης είναι o Mέσος Σταθµικός Όρος 2. αν η µέθοδος αποτίµησης είναι η FIFO Σελίδα 18 από 32
Ενότητα 7: Κοστολόγηση Με Βάση τις Δραστηριότητες (ABC) Πρακτική Εφαρμογή 24 Η επιχείρηση κατασκευής επίπλων Τζιλής επιθυµεί να εκτιµήσει το κόστος των προϊόντων της εφαρµόζοντας το σύστηµα κοστολόγησης γνωστό ως «Κοστολόγηση κατά ραστηριότητες. Ειδική διατµηµατική οµάδα της επιχείρησης διαπίστωσε ότι οι δραστηριότητες που εκτελούνται χάριν των παραγόµενων προϊόντων είναι οι ακόλουθες: - Προµήθεια υλικών - Ωρες λειτουργίας µηχανηµάτων - Επικοινωνία µε πελάτη - Παράδοση και τοποθέτηση του προϊόντος Το συνολικό έµµεσο κόστος προϊόντος (όλων των λειτουργιών) εµφανίζεται στον ακόλουθο πίνακα σύµφωνα µε τα στοιχεία του λογιστηρίου. Τµήµα Παραγωγής Έµµεση εργασία 200.000 Απόσβεση µηχανηµάτων 50.000 Ηλεκτρικό ρεύµα 100.000 Τµήµα ιοίκησης Μισθοί 20.000 Τµήµα ιάθεσης Μισθοί 100.000 Μεταφορικά 14.000 Σύνολο 484.000 Ο επιµερισµός του κόστους στις δραστηριότητες πραγµατοποιήθηκε µε τη συµµετοχή των υπευθύνων όλων των τµηµάτων. Προµήθεια υλικών Ώρες λειτουργίας µηχανηµάτων Επικοινωνία µε Πελάτη Παράδοση και Τοποθέτηση Τµήµα Παραγωγής Έµµεση εργασία 10% 90% Απόσβεση µηχανηµάτων 100% Ηλεκτρικό ρεύµα 10% 90% Τµήµα ιοίκησης Μισθοί 50% 50% Τµήµα ιάθεσης Μισθοί 10% 90% Μεταφορικά 100% Σύνολο Να βρεθεί τόσο µε την παραδοσιακή όσο και µε την ABC η ανάλυση κερδοφορίας για τα γραφεία και τις βιβλιοθήκες, χρησιµοποιώντας και τα παρακάτω δεδοµένα. Γραφείο Εργασίας Τύπου Α 1. Στη διάρκεια του έτους παραγγέλθηκαν 200 γραφεία 2. Οι παραγγελίες έγιναν από 150 πελάτες 3. Για την παραγωγή κάθε γραφείου απαιτούνται 2 Ώρες Λειτουργίας Μηχανηµάτων 4. Τα άµεσα υλικά για την παραγωγή κάθε γραφείου ανέρχονται σε 700 ευρώ. 5. Η άµεση εργασία για την παραγωγή κάθε γραφείου ανέρχεται σε 500 ευρώ. 6. Η τιµή πώλησης ανά µονάδα είναι 2.700 ευρώ. Σελίδα 19 από 32
Βιβλιοθήκη Τύπου Β 1. Στη διάρκεια του έτους παραγγέλθηκαν 120 βιβλιοθήκες 2. Οι παραγγελίες έγιναν από 100 πελάτες 3. Για την παραγωγή κάθε βιβλιοθήκης απαιτούνται 5 Ώρες Λειτουργίας Μηχανηµάτων 4. Τα άµεσα υλικά για την παραγωγή κάθε βιβλιοθήκης ανέρχονται σε 850 ευρώ. 5. Η άµεση εργασία για την παραγωγή κάθε βιβλιοθήκης ανέρχεται σε 700 ευρώ. 6. Η τιµή πώλησης ανά µονάδα είναι 3.600 ευρώ. Το έµµεσο κόστος στα πλαίσια της παραδοσιακής κοστολόγησης κατανέµεται στα προϊόντα µε βάση τις µονάδες παραγωγής. Πρακτική Εφαρμογή 25 Η επιχείρηση παράγει δύο προϊόντα Χ και Ψ µε παρόµοιο εξοπλισµό και µέθοδο. Τα στοιχεία από την τελευταία περίοδο είναι: X Ψ Παραγωγή σε µονάδες 6.000 8.000 Ώρες Άµεσης Εργασίας / µονάδα 1 2 Ώρες Λειτουργίας Μηχανής / µονάδα 4 2 Αριθµός ρυθµίσεων µηχανηµάτων 15 45 Αριθµός παραγγελιών περιόδου 12 60 Πληροφορίες ΓΒΕ Ποσό σε Κόστος ρυθµίσεων 179.000 Κόστος παραγγελιών 30.000 Κόστος λειτουργίας µηχανηµάτων 55.000 Σύνολο 264.000 Ζητείται το ποσό των ΓΒΕ που θα απορροφηθεί από την κάθε µονάδα των προϊόντων Χ και Ψµε βάση: 1. Την παραδοσιακή µέθοδο κοστολόγησης και τη χρήση των ΩΑΕ ως βάση απορρόφησης 2. Την µέθοδο κοστολόγησης ΑΒC µε τη χρήση των κατάλληλων οδηγών κόστους Πρακτική Εφαρμογή 26 Η Εταιρεία παράγει δύο προϊόντα Α και Β µε τα παρακάτω στοιχεία. Προϊόν Α Προϊόν Β Άµεσα υλικά 20 60 Άµεση εργασία 50 40 Χρόνος λειτουργίας 3 ώρες 4 ώρες µηχανής Ετήσια παραγωγή 6.000 µονάδες 40.000 µονάδες Η εταιρεία έχει επιπλέον τις ακόλουθες πληροφορίες. Αριθµός διευθετήσεων Αριθµός παραγγελιών Προϊόν Α 16 52 Προϊόν Β 30 100 Σύνολο Σελίδα 20 από 32
Κέντρα κόστους Ποσό Κατανοµείς κόστους απάνες που σχετίζονται µε µηχανή 178.000 Ώρες Λειτουργίας Μηχανής απάνες που σχετίζονται µε 230.000 ιευθετήσεις διευθετήσεις απάνες που σχετίζονται µε αγορές 304.000 Αγορές παραγγελιών Σύνολο Με την υπόθεση ότι οι απάνες µε την παραδοσιακή κοστολόγηση απορροφούνται µε βάση τις ώρες λειτουργίας µίας µηχανής, να υπολογιστεί το κόστος ανά µονάδα χρησιµοποιώντας την παραδοσιακή και µε βάση τις δραστηριότητες κοστολόγηση. Πρακτική Εφαρμογή 27 ίνονται τα παρακάτω στοιχεία για τα δύο προϊόντα Α και Β της επιχείρησης. Ετήσια Παραγωγή Ώρες Εργασίας Συνολικές Ώρες Ανά Προϊόν Εργασίας Προϊόν Α 5.000 µον. 2 10.000 Προϊόν Β 20.000 µον. 2 40.000 Το µοναδιαίο κόστος των άµεσων υλικών και της άµεσης εργασίας διαµορφώνεται: Προϊόν Α Προϊόν Β Αµεσα υλικά 35 25 Αµεση εργασία 15 15 Ετησια ΓΒΕ 1.000.000 Λόγω της πολυπλοκότητας του σχεδίου του, το προϊόν Α απαιτεί περισσότερα στησίµατα µηχανών και ελέγχου ποιότητας από το προϊόν Β. Επιπλέον, λόγω της φύσης του το προϊόν Α παράγεται κατά µικρές παρτίδες και συνεπώς δέχεται µεγαλύτερο αριθµό παραγγελιών (αναλογικά µε το ύψος των πωλήσεων) από το προϊόν Β. Ο κοστολόγος της επιχείρησης, λαµβάνοντας υπόψη τα παραπάνω στοιχεία προτείνει αλλαγή του συστήµατος µερισµού των Γ.Β.Ε. και αντί της χρήσης µίας µόνο βάσης µερισµού, εκείνης των ωρών άµεσης εργασίας που απαιτούνται για την παραγωγή των δύο προϊόντων, προτείνει εφαρµογή της Κοστολόγησης κατά Κέντρο ραστηριότητας. Στη συνέχεια προχώρησε στη συλλογή των απαραίτητων πληροφοριών, οι οποίες παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα. Κέντρο ραστηριότητας Συνολικό Κόστος Οδηγός Κόστους 1. Ώρες εργασίας 80.000 Ανθρωποώρες 2. Ώρες λειτουργίας µηχανών 210.000 Μηχανοώρες 3. Στήσιµο µηχανών 160.000 Αριθµ. Στησιµάτων 4. Παραγγελίες παραγωγής 45.000 Αριθµ. Παραγγελιών 5. Αποδείξεις λήψης υλικών 100.000 Αριθµ. Αποδείξεων 6. ιαχείριση ανταλλακτικών 35.000 Μονάδες ανταλλακτικών 7. Έλεγχος ποιότητας 170.000 Έλεγχοι 8. Γενικά έξοδα εργοστασίου 200.000 Μηχανοώρες Σύνολο 1.000.000 Σελίδα 21 από 32
Ο προσδοκώµενος αριθµός συναλλαγών για τα δύο προϊόντα έχει ως εξής: Κέντρο ραστηριότητας Προϊόν Α Προϊόν Β Σύνολο 1. Ώρες εργασίας 10.000 40.000 50.000 2. Ώρες λειτουργίας µηχανών 30.000 70.000 100.000 3. Στήσιµο µηχανών 1.500 500 2.000 4. Παραγγελίες παραγωγής 200 400 600 5. Αποδείξεις λήψης υλικών 900 1.600 2.500 6. ιαχείριση ανταλλακτικών 100 75 175 7. Έλεγχος ποιότητας 4.000 1.000 5.000 8. Γενικά έξοδα εργοστασίου 30.000 70.000 100.000 Σύνολο 1.000.000 Ζητείται να προσδιοριστεί το µοναδιαίο κόστος των δύο προϊόντων Α και Β α) κατά το σύστηµα της παραδοσιακής κοστολόγησης (µία βάση µερισµού των Γ.Β.Ε. ώρες άµεσης εργασίας) και β) όταν εφαρµόζεται κοστολόγηση κατά κέντρο δραστηριότητας (Activity Based Costing). Πρακτική Εφαρμογή 28 Η εταιρία Ατλαντίς Α.Ε παράγει ένα µοναδικό προϊόν Χ, χρησιµοποιώντας ένα απλό Σύστηµα Κοστολόγησης βασισµένο στη δραστηριότητα, από το οποίο λαµβάνει πληροφορίες για εσωτερική λήψη αποφάσεων. Η εταιρία έχει δύο Τµήµατα Υποστήριξης (που δηµιουργούν έµµεσα γενικά έξοδα), των οποίων τα κόστη παριστάνονται παρακάτω: Γενικά Βιοµηχανικά Έξοδα 500.000 Ευρώ Γενικά Έξοδα ιοίκησης και Πωλήσεων 300.000 Ευρώ Συνολικά Έµµεσα Γενικά Έξοδα 800.000 Ευρώ Το σύστηµα κοστολόγησης της Ατλαντίς Α.Ε έχει τα εξής κέντρα κόστους και τα εξής µέτρα επιµερισµού των δαπανών: Κέντρα Κόστους Μέτρα επιµερισµού των δαπανών Σχετιζόµενα µε τον όγκο παραγωγής Αριθµός µονάδων Σχετιζόµενα µε τις παραγγελίες Αριθµός παραγγελιών Σχετιζόµενα µε την υποστήριξη των πελατών Αριθµός πελατών Άλλα εν επιµερίζονται Τα κόστη τα οποία αναφέρονται στην κατηγορία «Άλλα» δεν επιµερίζονται πουθενά. Αποτελούνται από τα κόστη της µη χρησιµοποιούµενης δυναµικότητας του εργοστασίου και από δαπάνες που δηµιουργούνται από δραστηριότητες σε επίπεδο υποστήριξης οργανισµού. Ως γνωστών, τα κόστη αυτά δεν επιµερίζονται σύµφωνα µε την µέθοδο ABC. Η Ατλαντίς Α.Ε κατανέµει τα κόστη των Γ.Β.Ε και των Γενικών Εξόδων ιοίκησης και Πωλήσεων στα κέντρα κόστους δραστηριοτήτων, βασιζόµενη στις απόψεις των υπαλλήλων: Σελίδα 22 από 32
Γενικά Βιοµηχανικά Έξοδα Γενικά Έξοδα ιοίκησης και Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Επιµερισµός της ανάλωσης των πόρων στις δραστηριότητες Σχετιζόµενα Σχετιζόµενα µε την Σχετιζόµενα µε µε τον όγκο υποστήριξη των τις παραγγελίες παραγωγής πελατών Άλλα Σύνολο 50% 35% 5% 10% 100% 10% 45% 25% 20% 100% Πωλήσεων Σύνολο δραστηριοτήτων 1000 µονάδες 250 παραγγελίες 100 πελάτες 1. Να υπολογιστεί το πρώτο στάδιο επιµερισµού των έµµεσων γενικών εξόδων στα κέντρα κόστους. 2. Να υπολογιστούν οι συντελεστές επιµερισµού κάθε κέντρου κόστους δραστηριότητας. 3. Η εταιρία ΧΥΩ είναι πελάτης της Ατλαντίς Α.Ε. Την περσινή χρονιά παρήγγειλε το προϊόν Χ τέσσερις φορές. Το σύνολο των τεσσάρων αυτών παραγγελιών έφτασε τις 80 µονάδες. Κατασκευάστε ένα πίνακα που θα δείχνει τα Γενικά Έµµεσα Κόστη αυτών των 80 µονάδων και τεσσάρων παραγγελιών. 4. Η τιµή πώλησης της κάθε µονάδες του προϊόντος Χ είναι 595 Ευρώ. Το κόστος των άµεσων υλικών είναι 180 Ευρώ για κάθε µονάδα προϊόντος και το κόστος της άµεσης εργασίας 50 Ευρώ για κάθε µονάδα προϊόντος. Ποιο είναι το περιθώριο κέρδους του προϊόντος για τις 80 µονάδες που παραγγέλθηκαν από την εταιρία ΧΥΩ; Σελίδα 23 από 32
Ενότητα 8: Προϋπολογισμοί Πρακτική Εφαρμογή 29 Ο προϋπολογισµός πωλήσεων του 1 ου τριµήνου προβλέπει πωλήσεις προϊόντος 60.000 µονάδες. Στο τέλος του τριµήνου η επιχείρηση επιθυµεί ένα απόθεµα ίσο µε το 50% των πωλήσεων του τριµήνου. Το απόθεµα προϊόντος στην αρχή του τριµήνου προβλέπεται σε 20.000 µονάδες. Για την παραγωγή µιας µονάδας προϊόντος απαιτούνται 2 µονάδες ύλης Χ. Τα αποθέµατα της ύλης Χ στην αρχή του τριµήνου υπολογίζονται σε 40.000 µονάδες, ενώ το επιθυµητό απόθεµα στο τέλος της χρονιάς πρέπει να είναι το 50% των προβλεπόµενων αναλώσεων. Αν η Τιµή αγοράς της πρώτης ύλης είναι 3 να γίνει ο ποσοτικός προϋπολογισµός αγορας της ύλης για το τρίµηνο και να βρεθεί το κόστος αγοράς της. Πρακτική Εφαρμογή 30 Βρισκόµαστε στο τέλος του 2012 και η εταιρία «Πιπελού ΑΕ» για να καταρτίσει τον προϋπολογισµό για το έτος 2013, προβλέπει σχετικά µε τα Προϊόντα τα παρακάτω στοιχεία Προϊόν Π1 Απόθεµα (κιλά) 31/12/12 = 5.000 κιλά, ενώ Προϊόν Π2 Απόθεµα (κιλά) 31/12/12 = 10.000 κιλά. Η επιχείρηση πούλησε 9.000 κιλά Π1 µε τιµή 10, ενώ πούλησε 10.000 κιλά Π2 µε τιµή 12. Επιπλέον το τελικό απόθεµα για το Π1 είναι το 20% των πωλήσεων, ενώ το τελικό απόθεµα για το Π2 είναι το 30% των πωλήσεων. Σχετικά µε τις ύλες: το Απόθεµα (κιλά) 31/12/12 για την Ύλη Υ1 = 8.000 κιλά, ενώ για την Ύλη Υ2 = 15.000 κιλά. Παράλληλα το τελικό απόθεµα για την Υ1 ισούται µε το 10% της ανάλωσής της, ενώ το τελικό απόθεµα για την Υ2 ισούται µε το 30%. Τέλος, αξίζει να σηµειωθεί ότι για την παραγωγή του Π1 απαιτούνται 1 Υ1 και 4 Υ2, ενώ για την παραγωγή του Π2 απαιτούνται 3 Υ1 και 2 Υ2. Ζητείται: 1. Η παραγωγή για το Π1 2. Με την υπόθεση ότι η πρώτη ύλη Υ1 αγορασθεί προς 4/κιλό και η πρώτη ύλη Υ2 προς 2/κιλό, να βρεθεί η αξία για την πραγµατοποίηση των απαιτούµενων αγορών πρώτων υλών για την Υ1. 3. Αν άµεση εργασία 10.000, ΕΗ κεντρικών γραφείων 1.000, έµµεσα υλικά 3.000 και ΟΤΕ εργοστασίου 2.000 να βρεθεί το άµεσο κόστος της επιχείρησης. Πρακτική Εφαρμογή 31 Η επιχείρηση «Κουλόγιαννης ΑΕ» παράγει (ποσότητες) δύο προϊόντα ανά τρίµηνο, όπως φαίνεται στον πίνακα Προϊόντα 1 2 3 4 Σύνολο Α 520 620 720 820 2680 Β 520 640 820 920 2900 Υπάρχουν δύο παραγωγικά τµήµατα, το τµήµα κοπής και το τµήµα συναρµολόγησης. Τα προβλεπόµενα άµεσα εργατικά σε ώρες είναι ανά προϊόν. Προβλεπόµενα Άµεσα Κοπή Συναρµολόγηση Εργατικά (ώρες) Α 8 12 Β 13 40 Το ωροµίσθιο είναι 4 /ώρα και για τα δύο τµήµατα. Να διενεργηθεί ο προϋπολογισµός των άµεσων εργατικών ανά τρίµηνο και ανά τµήµα. Σελίδα 24 από 32
Πρακτική Εφαρμογή 32 Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Σας δίνονται τα παρακάτω δεδοµένα για το πρώτο τρίµηνο της «Κασιόλα ΑΕ». εδοµένα Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Πωλήσεις εµπορευµάτων µετρητοίς 400.000 450.000 500.000 Πωλήσεις εµπορευµάτων µε πίστωση 1.200.000 1.300.000 1.100.000 Αγορές εµπορευµάτων µετρητοίς 300.000 330.000 350.000 Λογαριασµοί εξοφλητέοι µετρητοίς 100.000 140.000 200.000 Το ταµειακό υπόλοιπο στην αρχή του Ιανουαρίου είναι 200.000. Οι πωλήσεις µε πίστωση εισπράττονται κατά 80% µέσα στον επόµενο µήνα και κατά 20% στον µεθεπόµενο µήνα. Να καταρτιστεί ο ταµειακός προϋπολογισµός του τριµήνου εάν οι πωλήσεις µε πίστωση του προηγούµενου εκεµβρίου ήταν 1.500.000 και του Νοεµβρίου 1.200.000. Πρακτική Εφαρμογή 33 Η εταιρία ΑΒΓ Α.Ε, παράγει και πωλεί ένα προϊόν το οποίο έχει εποχικές διακυµάνσεις ζήτησης. Οι παρακάτω πληροφορίες αφορούν προβλέψεις για το επόµενο έτος (έτος 2ο) ανά τρίµηνο, και για το πρώτο και δεύτερο τρίµηνο του µεθεπόµενου έτους (έτος 3ο): Η τιµή πώλησης του προϊόντος είναι 8 ανά µονάδα. Οι προϋπολογιζόµενες πωλήσεις για το 2ο και 3ο έτος έχουν ως εξής: Έ τ ο ς 2ο Έτος 3ο 1 2 3 4 1 2 Προϋπολογιζόµενες πωλήσεις σε µονάδες 40.000 60.000 100.000 50.000 70.000 80.000 Οι όροι εξόφλησης της αξίας των πωλήσεων από τους πελάτες έχουν ως εξής: πληρωµή του 75% της αξίας εντός του τριµήνου που πραγµατοποιήθηκε η πώληση, και το υπόλοιπο 25% το επόµενο τρίµηνο. Την 1η Ιανουαρίου του 2ου έτους ο λογαριασµός λογαριασµοί πελατών εισπρακτέοι έδειχνε υπόλοιπο 65.000, το οποίο θα εισπραχθεί όλο το πρώτο τρίµηνο του 2ου έτους. Η εταιρία επιθυµεί να κρατά πάντα ένα απόθεµα ετοίµου προϊόντος στο τέλος κάθε τριµήνου ίσο µε το 30% των προϋπολογιζόµενων πωλήσεων του επόµενου τριµήνου. Σελίδα 25 από 32
Έτσι, στις 31 εκεµβρίου του 1ου έτους η εταιρία είχε στη διάθεσή της ένα απόθεµα έτοιµου προϊόντος 12.000 µονάδων. Για την παραγωγή µιας µονάδας έτοιµου προϊόντος απαιτείται η κατανάλωση 5 κιλών πρώτων υλών. Η εταιρία απαιτεί την ύπαρξη ενός τελικού αποθέµατος πρώτων υλών στο τέλος κάθε τριµήνου ίσο µε το 10% των απαιτούµενων α υλών του επόµενου τριµήνου. Έτσι, στις 31 εκεµβρίου του 1ου έτους η εταιρία είχε στη διάθεσή της ένα απόθεµα πρώτων υλών 23.000 κιλών για να ξεκινήσει την παραγωγή στο 2ο έτος. Το κόστος των πρώτων υλών ανέρχεται στα $0,80 ανά κιλό. Οι αγορές των πρώτων υλών πληρώνονται µε τους εξής όρους: 60% της αξίας εντός του τριµήνου που πραγµατοποιήθηκε η αγορά, και το υπόλοιπο 40% το επόµενο τρίµηνο. Την 1η Ιανουαρίου του 2ου έτους ο λογαριασµός λογαριασµοί προµηθευτών πληρωτέοι έδειχνε υπόλοιπο 81.500, το οποίο θα εξοφληθεί στο σύνολό του το πρώτο τρίµηνο του 2ου έτους. Ζητείται: Η ετοιµασία των παρακάτω αναλυτικών προϋπολογισµών για το 2ο έτος κατά τέτοιο τρόπο ώστε να φαίνονται τόσο τα στοιχεία κάθε τριµήνου όσο και τα σύνολα για όλο το έτος: 1. Οι προϋπολογισµοί πωλήσεων και ταµιακών εισροών (εισπράξεων). 2. Ο προϋπολογισµός παραγωγής 3.Οι προϋπολογισµοί προµήθειας πρώτων υλών και ταµειακών εκροών (πληρωµών). Σελίδα 26 από 32
Ενότητα 9: Ανάλυση Όγκου Κόστους - Κέρδους Πρακτική Εφαρμογή 34 Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών Οι σταθερές δαπάνες ανέρχονται σε 60.000. Το ανά µονάδα µεταβλητό κόστος είναι 3,7 και η τιµή πώλησης ανά µονάδα είναι 6,2. Ζητείται: 1. το νεκρό σηµείο σε µονάδες προϊόντος. 2. αν για την αύξηση της παραγωγικής δυναµικότητας της επιχείρησης απαιτείται αύξηση των σταθερών εξόδων κατά 15.000, να υπολογιστεί το νεκρό σηµείο σε µονάδες. (το ανά µονάδα µεταβλητό κόστος θα µειωθεί κατά 0,5 ). 3. για την αυξηµένη παραγωγική δυναµικότητα να υπολογιστεί ο αριθµός των παραγόµενων µονάδων ώστε η επιχείρηση να έχει κέρδος 45.000 Πρακτική Εφαρμογή 35 Η επιχείρηση Κουκουµάκας ΑΕ θα αναλάβει παραγγελία 50.000 τεµάχια. Μεταβλητό κόστος ανά τεµάχιο 15 και σταθερά έξοδα 500.000. Να υπολογισθεί: 1. σε ποια τιµή πώλησης καλύπτονται τα σταθερά και τα µεταβλητά έξοδα. 2. σε ποια τιµή η επιχείρηση έχει κέρδος 100.000. 3. σε ποιο ύψος παραγωγής η επιχείρηση έχει κέρδος 200.000 µε την τιµή πώλησης του προηγούµενου ερωτήµατος. Πρακτική Εφαρμογή 36 ίνονται τα παρακάτω δεδοµένα για το έτος 2012: Τιµή πώλησης = 2,5 ανά µονάδα Σταθερό κόστος 60.000 Μεταβλητό κόστος = 60% της τιµής πώλησης Ζητείται: 1. το νεκρό σηµείο σε µονάδες προϊόντος. 2. πόσες µονάδες πρέπει να πουληθούν για κέρδος 12.000 3. αν αυξηθούν τα σταθερά έξοδα κατά 15%, πόσες µονάδες πρέπει να πωληθούν για κέρδος 20.000 µε δεδοµένο ότι ο µεταβλητό κόστος ανά µονάδα θα διαµορφωθεί στο 50% της τιµής πώλησης. Πρακτική Εφαρμογή 37 Σας δίνονται τα παρακάτω δεδοµένα: Άµεσα Υλικά = 8 ανά µονάδα Σταθερά Γ.Β.Ε. = 25.000 Άµεση Εργασία = 3,25 ανά µονάδα Σταθερά έξοδα πωλήσεων = 40.000 Μεταβλητά Γ.Β.Ε. = 2,5 ανά µονάδα Σταθερά έξοδα διοίκησης = 70.000 Τιµή Πώλησης = 25 ανά µονάδα Σελίδα 27 από 32
Ζητούνται: 1. Να υπολογίσετε το Νεκρό Σηµείο σε µονάδες. Πρόγραµµα: MBA.Π.Θ. Τµήµα Οικονοµικών Επιστηµών 2. Αν οι αναµενόµενες Πωλήσεις είναι 20.000 µονάδες προϊόντος και το ποσοστό φόρου είναι 40%, να υπολογίσετε το κέρδος µετά από φόρους. 3. Αν οι αναµενόµενες Πωλήσεις είναι 22.000 µονάδες προϊόντος, οι διαφηµίσεις αυξηθούν κατά 11.250 και το ποσοστό φόρου είναι 40%, να υπολογίσετε το κέρδος µετά από φόρους. 4. Να υπολογίσετε το Νεκρό Σηµείο σε µονάδες για τα δεδοµένα του ερωτήµατος 3. 5. Να υπολογίσετε το Νεκρό Σηµείο σε αξίες πωλήσεων για τα δεδοµένα του ερωτήµατος 3. Πρακτική Εφαρμογή 38 Ο δείκτης του περιθωρίου συµβολής µιας επιχείρησης ανέρχεται στο 70% των πωλήσεων, και σταθερά κόστη σε 30.000. Ποιο πρέπει να είναι το ύψος των πωλήσεων σε για να έχει καθαρό εισόδηµα προ φορολογίας ίσο µε 40.000 ; Πρακτική Εφαρμογή 39 Έστω ότι η επιχείρηση πουλάει δύο προϊόντα, το Α και το Β µε τα παρακάτω δεδοµένα. Τιµή πώλησης Α = 10 ανά µονάδα Μεταβλητό κόστος ανά µονάδα Α = 7,5 Τιµή πώλησης Β = 8 ανά µονάδα Μεταβλητό κόστος ανά µονάδα Β = 4 Τα σταθερά έξοδα είναι 350.000. Η αναλογία πωλήσεων είναι 1 προϊόν Α προς 1,5 προϊόν Β. Ζητείται: 1. Να βρεθεί το Νεκρό Σηµείο σε µονάδες συνολικά και κατά προϊόν. 2. Να βρεθεί το Νεκρό Σηµείο σε αξίες συνολικά και κατά προϊόν. Πρακτική Εφαρμογή 40 Βιοµηχανική επιχείρηση εκτιµά για το 2013 τα εξής: Προϊόν Α Προϊόν Β Τιµή πώλησης 10 15 Άµεσα Υλικά 2 3 Άµεση Εργασία 3 5 Γ.Β.Ε. µεταβλητά 3 4 Καθαρό κέρδος 2 3 Πωλήσεις σε µονάδες 100.000 300.000 Σελίδα 28 από 32
Οι εκτιµούµενες πωλήσεις σε µονάδες είναι ίδιες µε τη ζήτηση του 2012. Τα εκτιµώµενα σταθερά Γ.Β.Ε. είναι 975.000. Με βάση τα παραπάνω ζητείται: α. Ο υπολογισµός του Νεκρού Σηµείου της επιχείρησης. β. Ο υπολογισµός του Νεκρού Σηµείου της επιχείρησης όταν το ανά µονάδα κόστος του προϊόντος Α σε άµεση εργασία µειωθεί σε 2 αντί των 3. Πρακτική Εφαρμογή 41 Επιχείρηση διανοµής ενδιαφέρεται να επενδύσει 100.000 για αγορά µοτοποδηλάτων και αυτοκινήτων µε σκοπό την επέκταση της δραστηριότητας της. Για την επένδυση αυτή η επιχείρηση προσδοκά ένα κέρδος 30% στο ποσό που επενδύει. Ο προϋπολογισµός των διανοµών και του κόστους ανά διανοµή είναι: ιανοµές 10.000 Μεταβλητό κόστος 5 Σταθερά ΓΕΠ-ΓΕ 2 Σταθερά Γ.Β.Ε. 1 Με βάση τα παραπάνω ζητείται: α. Ο υπολογισµός της τιµολόγησης ανά διανοµή. β. Ο υπολογισµός του Νεκρού Σηµείου της επιχείρησης. Πρακτική Εφαρμογή 42 Η επιχείρηση Πλακίδης ΑΕ παράγει µόνο ένα προϊόν αντί 40 ανά τεµάχιο. Το προϊόν έχει περιθώριο συνεισφοράς 20%, ενώ το σταθερό κόστος της επιχείρησης ανέρχεται σε 40.000. Αν οι συνολικές πωλήσεις είναι 300.000. Να βρεθεί το περιθώριο ασφαλείας της επιχείρησης σε τεµάχια. Πρακτική Εφαρμογή 43 ίνονται τα δεδοµένα τριών επιχειρήσεων: Εταιρία Πωλήσεις Μετ. Κόστος % επί των πωλήσεων Σταθ. Κόστος Χ 4.000.000 40 1.800.000 Υ 2.000.000 60 500.000 Ζ 1.400.000 30 840.000 Με βάση τα παραπάνω ζητείται: α. Ο υπολογισµός του Νεκρού Σηµείου για κάθε επιχείρηση. β. Ο υπολογισµός του Περιθωρίου Ασφάλειας για κάθε επιχείρηση. γ. Η επιλογή του καλύτερου Περιθωρίου Ασφαλείας. Σελίδα 29 από 32
Ενότητα 10: Εξωλογιστικός και Εσωλογιστικός Προσδιορισμός Αποτελέσματος Πρακτική Εφαρμογή 44 Η επιχείρηση Παχούµης ΑΕ στην αρχή της κοστολογικής περιόδου είχε αποθέµατα α ύλης Υ1 1.000 τεµ. Αξίας 2,90 το καθένα, α ύλης Υ2 200 τεµ. Αξίας 1,00 το καθένα και αποθέµατα εµπορευµάτων Ε 100 τεµ. Αξίας 1,10 το καθένα. Κατά τη διάρκεια της κοστολογικής περιόδου αγόρασε 200 τεµ. Υ1 µε τιµή 3,50 ανά τεµάχιο και 100 τεµ. Ε µε τιµή 1,30 ανά τεµάχιο. Η αποτίµηση των αποθεµάτων γίνεται µε τη µέθοδο του µέσου σταθµικού κόστους. Παρήγαγε 100 τεµ. Προιόντος Π. Για την παραγωγή του κάθε τεµαχίου απαιτούνται 10 τεµ. Υ1 και 2 τεµ. Υ2. Πραγµατοποιήθηκαν και δαπάνες µισθοδοσίας. Οι τακτικές αποδοχές ανήλθαν σε 1.250 και η εργοδοτική εισφορά σε 375. Κατά το µέσο όρο το 80% του χρόνου εργασίας αφιερώνεται στην παραγωγή των προϊόντων και το 20% στις διοικητικές υπηρεσίες. Την ίδια περίοδο οι πωλήσεις ανήλθαν σε 80 τεµ. Π µε τιµή 50 το καθένα και 20 τεµ. Ε µε τιµή 1,25 το καθένα. Ζητείται ο εξωλογιστικός προσδιορισµός των µικτών αναλυτικών και του καθαρού αποτελέσµατος. Πρακτική Εφαρμογή 45 Η επιχείρηση «Φωτιάδης ΑΕ» στην αρχή της κοστολογικής περιόδου είχε αποθέµατα α ύλης Υ1 1.200 τεµ. Αξίας 3 το καθένα, α ύλης Υ2 300 τεµ. Αξίας 1 το καθένα και αποθέµατα εµπορευµάτων Ε 100 τεµ. Αξίας 1,5 το καθένα. Κατά τη διάρκεια της κοστολογικής περιόδου αγόρασε 300 τεµ. Υ1 µε τιµή 4 ανά τεµάχιο και 100 τεµ. Ε µε τιµή 1,5 ανά τεµάχιο. Η αποτίµηση των αποθεµάτων γίνεται µε τη µέθοδο FIFO. Παρήγαγε 50 τεµ. Προιόντος Π. Για την παραγωγή του κάθε τεµαχίου απαιτούνται 10 τεµ. Υ1 και 4 τεµ. Υ2. Πραγµατοποιήθηκαν και δαπάνες µισθοδοσίας. Οι τακτικές αποδοχές ανήλθαν σε 1.300 και η εργοδοτική εισφορά σε 365. Οι εισφορές των εργαζοµένων στους ασφαλιστικούς οργανισµούς ανέρχεται σε 208 Κατά το µέσο όρο το 70% του χρόνου εργασίας αφιερώνεται στην παραγωγή των προϊόντων και το 30% στις διοικητικές υπηρεσίες. Επιπλέον πραγµατοποιήθηκαν δαπάνες για τον ΟΤΕ αξίας 1.000 και επιπλέον ΦΠΑ 23%. Κατά το µέσο όρο το 20% οι δαπάνες για τον ΟΤΕ αφορούν την παραγωγή των προϊόντων και το 80% τις διοικητικές υπηρεσίες. Τέλος πραγµατοποιηθήκαν δαπάνες για την ΕΗ αξίας 1.000 επιπλέον ΦΠΑ 13% και για δηµοτικά τέλη 50 ευρώ. Κατά το µέσο όρο το 60% των δαπάνες για την ΕΗ αφορούν την παραγωγή των προϊόντων και το 40% τις διοικητικές υπηρεσίες. Την ίδια περίοδο οι πωλήσεις ανήλθαν σε 50 τεµ. Π µε τιµή 50, το καθένα και 20 τεµ. Ε µε τιµή 1,25 το καθένα. Ζητείται ο εξωλογιστικός προσδιορισµός των µικτών αναλυτικών και του καθαρού αποτελέσµατος. Σελίδα 30 από 32
Παράρτημα Αριθµοδείκτες Αριθµοδείκτες 1. Αριθµοδείκτες Ρευστότητας 12. Κέρδη µετά Φόρων ROE µετά φόρων= Ίδια Κεφάλαια 1. Κυκλοφορούν Ενεργητικό Γενική Ρευστότητα= Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις 13. Χρηµ/κη Μόχλευση= Ενεργητικό Ίδια Κεφάλαια 2. Άµεση Ρευστότητα= Κυκλοφορούν Ενεργητικό- Αποθέµατα ΒραχυπρόθεσµεςΥποχρεώσει ς 14. Μικτό Κέρδος Περιθώριο Μικτού Κέρδους= Πωλήσεις 3. ιαθέσιµα Ταµειακή Ρευστότητα = Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις 15. Περιθώριο ΚΠΤΦΑ= ΚΠΤΦΑ Πωλήσεις 4. Κόστος Πωληθέντων Ανακύκλωση ς Αποθεµάτων= Αποθέµατα 16. Περιθώριο ΚΠΦ= ΚΠΦ Πωλήσεις 5. Λειτουργικ ός Κύκλος= Ηµ.Απαιτήσεων+ Ηµ. Αποθεµάτων 4. Αριθµοδείκτες Κυκλοφοριακής Ταχύτητας ή 2. Αριθµοδείκτες Κεφαλαιακής ιάρθρωσης και Φερεγγυότητας ή ανειακής Επιβάρυνσης 6. Ξενα Κεφάλαια Ξένα προς Ιδια Κεφάλαια= Ιδια Κεφάλαια ιαχείρισης Περιουσίας ή ραστηριότητας ή Λειτουργικής Αποτελεσµατικότητας 17. 18. Κυκλοφορια κή Ταχύτητα Απαιτήσεων= Κυκλοφορια κή Ταχύτητα Αποθεµάτων= Πωλήσεις Απαιτήσεις Πωλήσεις Αποθέµατα 7. Βαθµός ανειακής Επιβάρυνσης= Ξενα Κεφάλαια Σύνολο Ενεργητικού 19. Κυκλοφορια κή Ταχύτητα Παγιου Ενεργ= Πωλήσεις Πάγιο Ενεργ. 8. Πάγιο Ενεργ. προς Ιδια Κεφάλαια= Πάγιο Ενεργητικό Ιδια Κεφάλαια 20. Κυκλοφορια κή Ταχύτητα Ενεργητικού= Πωλήσεις Σύνολο Ενεργ. 3. Αριθµοδείκτες Αποδοτικότητας 5. Αριθµοδείκτες ιαχείρισης Κόστους 9. ROA προ φόρων= ΚΠΦ Συνολο Ενεργητικού 21. Εξοδα ιοίκησης Εξοδ. ιοίκησης προς Κύκλο Εργασ. = Κύκλο Εργασιών 10. ROE προ φόρων= ΚΠΦ Ίδια Κεφάλαια 22. Εκτ.Ανορ.Ε ξοδ και Ζηµ προς Κύκ. Εργ. = Ε.Α.Ε.Ζ Κύκλο Εργασιών 11. ROA µετά φόρων= Κέρδη µετά Φόρων Συνολο Ενεργητικού Σελίδα 31 από 32
Κατάσταση Αποτελεσµάτων Χρήσης ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΕΩΣ (Λ/86) 1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 31 ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2013 Ι. Αποτελέσµατα εκµεταλλεύσεως 70, 71, 72 και 73 Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) (70 έως και 73) 86.00.00 Μείον: Κόστος πωλήσεων 86.00.00 (80.01) Μικτά αποτελέσµατα (κέρδη ή ζηµίες) εκµεταλλεύσεως 86.00.01 (74, 75 και 78.05) Πλέον: Άλλα έσοδα εκµεταλλεύσεως Σύνολο 86.00.02 (92.01) ΜΕΙΟΝ: 1. Έξοδα διοικητικής λειτουργίας 86.00.03 (92.02) 2. Έξοδα λειτουργίας ερευνών αναπτύξεως 86.00.04 (92.03) 3. Έξοδα λειτουργίας διαθέσεως Μερικά αποτελέσµατα (κέρδη ή ζηµίες) εκµεταλλεύσεως ΠΛΕΟΝ (ή µείον) 86.01.00 (76.00) 1. Έσοδα συµµετοχών 86.01.01 (76.01) 2. Έσοδα χρεογράφων 86.01.02 (76.04) 3. Κέρδη πωλήσεως συµµετοχών και χρεογράφων 86.01.03 (76.02 έως 76.98, πλην 76.04) 4. Πιστωτικοί τόκοι και συναφή έξοδα Μείον: 86.01.07 (64.11) 1. ιαφορές αποτιµήσεως συµµετοχών και χρεογράφων 86.01.08 (64.10 και 64.12) 2. Έξοδα και ζηµίες συµµετοχών και χρεογράφων 86.01.09 (65) 3. Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα 86.00+86.01 (λογ.80) Ολικά αποτελέσµατα (κέρδη ή ζηµίες) εκµεταλλεύσεως ΙΙ. ΠΛΕΟΝ (ή µείον): Έκτακτα αποτελέσµατα 86.02.00 (81.01) 1. Έκτακτα και ανόργανα έσοδα 86.02.01 (81.03) 2. Έκτακτα Κέρδη 86.02.02 (82.01) 3. Έσοδα προηγούµενων χρήσεων 86.02.03 (84) 4. Έσοδα από προβλέψεις προηγούµενων χρήσεων Μείον: 86.02.07 (81.00) 1. Έκτακτα και ανόργανα έξοδα 86.02.08 (81.02) 2. Έκτακτες ζηµίες 86.02.09 (82.00) 3. Έξοδα προηγούµενων χρήσεων 86.02.10 (83) 4. Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους Οργανικά και έκτακτα αποτελέσµατα (κέρδη ή ζηµίες) ΜΕΙΟΝ: 66+85 Σύνολο αποσβέσεων πάγιων στοιχείων 66 Μείον: Οι από αυτές ενσωµατωµένες στο λειτουργικό κόστος 86.99 ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ (Κέρδη ή Ζηµίες) ΧΡΗΣΕΩΣ προ φόρων Σελίδα 32 από 32