Ενότητα 2. Ανάλυση και Αξιολόγηση Οικονοµικών Καταστάσεων. MBA Master in Business Administration Τµήµα: Οικονοµικών Επιστηµών

Transcript

1 Ενότητα 2 Ανάλυση και Αξιολόγηση Οικονοµικών Καταστάσεων 1

2 Εισαγωγή ύο κύριες κατηγορίες ανάλυσης οικονοµικών καταστάσεων Συγκρίσεις µε βάση τα οικονοµικά στοιχεία των λογιστικών καταστάσεων δύο η περισσοτέρων χρήσεων (Συγκριτικές καταστάσεις, Αριθµοδείκτες) Συγκρίσεις µε βάση τα οικονοµικά στοιχεία των λογιστικών καταστάσεων µίας χρήσεως (σχέσεις µεταξύ στοιχείων Ισολογισµού) 2

3 Μέθοδοι Ανάλυσης Οικονοµικών Καταστάσεων ιαστρωµατική ή κάθετη µέθοδος ανάλυσης (ανάλυση κοινού µεγέθους) Ανάλυση Αριθµοδεικτών Μέθοδοι Ανάλυσης Οικονοµικών Καταστάσεων Μέθοδος ανάλυσης χρονολογικών σειρών µε δείκτες τάσεως (ανάλυση τάσης) 3

4 Ανάλυση Κοινού Μεγέθους Κάθε στοιχείου του Ισολογισµού διαιρείται µε το σύνολο του Ενεργητικού ή του Παθητικού. Κάθε στοιχείο της Κατάστασης Αποτελέσµατος Χρήσης διαιρείται µε το σύνολο των καθαρών πωλήσεων. Έτσι βρίσκεται το ποσοστό συµµετοχής (ποσοστό %) κάθε στοιχείου χωριστά στο σύνολο κάποιας κατηγορίας στοιχείων (είτε στο σύνολο του Ενεργητικού είτε στο Κυκλοφορούν Ενεργητικό). Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ακριβέστερη αντίληψη της σπουδαιότητας κάθε στοιχείου. 4

5 Ανάλυση Τάσης Όταν υπάρχουν συγκριτικά στοιχεία για περισσότερες από δύο οικονοµικές χρήσεις, η µελέτη των µεταβολών είναι γενικά επιθυµητό να γίνεται µέσα στα πλαίσια της παρουσίασης όλων των συγκρίσεων σε σχέση µε ένα κοινό έτος, το έτος βάσης. Ως έτος βάσης θα πρέπει να επιλέγεται ένα που αντιπροσωπεύει κατά µεγάλο βαθµό αυτό που χαρακτηρίζεται ως τυπική και οµαλή δραστηριότητα. Κάθε στοιχείου του Ισολογισµού διαιρείται µε το αντίστοιχο στοιχείο του Ισολογισµού του έτους βάσης. Κάθε στοιχείο της Κατάστασης Αποτελέσµατος Χρήσης διαιρείται µε αντίστοιχο στοιχείο της Κατάστασης Αποτελέσµατος Χρήσης του έτους βάσης. Έτσι βρίσκεται το ποσοστό µεταβολής (ποσοστό %) κάθε στοιχείου χωριστά σε σχέση µε έτος βάσης. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται ακριβέστερη αντίληψη της µεταβολής κάθε στοιχείου διαχρονικά. 5

6 Ανάλυση Αριθµοδεικτών Η ανάλυση των χρηµατοοικονοµικών δεικτών παρέχει τη δυνατότητα αξιολόγησης της χρηµατοοικονοµικής κατάστασης της οικονοµικής µονάδας και εξαγωγής συµπερασµάτων που µπορούν να βοηθήσουν δραστικά στη λήψη ορθολογικών επιχειρηµατικών αποφάσεων. Η ανάλυση χρηµατοοικονοµικών δεικτών βοηθάει: στον εντοπισµό τάσεων στα µεγέθη της επιχείρησης τα οποία δεν είναι ευδιάκριτα. στην σύγκριση των επιδόσεων της επιχείρησης. 6

7 Εννοιολογικό Πλαίσιο Αριθµοδεικτών Οι αριθµοδείκτες είναι σχέσεις µεταξύ µεγεθών, λογιστικής ή στατιστικής προελεύσεως, που καταρτίζονται µε σκοπό τον προσδιορισµό της πραγµατικής θέσεως ή της αποδοτικότητας των διάφορων τµηµάτων ή ολόκληρων τοµέων της οικονοµικής µονάδας και της πραγµατικής καταστάσεως ολόκληρης της οικονοµικής µονάδας ή και γενικότερα του κλάδου στον οποίο ανήκει η µονάδα αυτή. Με τους αριθµοδείκτες: προσδιορίζεται η σχέση µεταξύ βασικών επιχειρηµατικών µεγεθών, διευκολύνεται η επιχειρηµατική δράση και επεξηγούνται τα αποτελέσµατα που προκύπτουν απ' αυτή προσδιορίζεται, ο βαθµός αποδόσεως των διάφορων δραστηριοτήτων της οικονοµικής µονάδας, µε σκοπό την ορθολογικότερη εκµετάλλευση των µέσων δράσεώς της. 7

8 Κατηγορίες Αριθµοδεικτών 8

9 Αριθµοδείκτες Ρευστότητας (1) Οι αριθµοδείκτες Ρευστότητας χρησιµοποιούνται για τον προσδιορισµό: τόσο της βραχυχρόνιας οικονοµικής κατάστασης της επιχείρησης, όσο και της ικανότητάς της να ανταποκριθεί στις βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις της. Από την µία πλευρά η διατήρηση υπερβολικά υψηλών κυκλοφοριακών στοιχείων ενδέχεται να µειώσει την κερδοφόρα δυναµικότητα της επιχείρησης. Από την άλλη πλευρά η ανεπάρκεια κυκλοφοριακών στοιχείων 9

10 Αριθµοδείκτες Ρευστότητας (2) 10

11 Αριθµοδείκτες Ρευστότητας (3) Γενική Ρευστότητα= Κυκλοφορούν Ενεργητικό Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις Η Γενική ή Έµµεση ή Κυκλοφοριακή Ρευστότητα δείχνει το κατά πόσο η εταιρεία µπορεί να χρηµατοδοτήσει τις βραχυπρόθεσµες υποχρεώσείς της από το κυκλοφορούν (βραχυπρόθεσµο) ενεργητικό της. Συγκρίνει τις υποχρεώσεις που είναι πληρωτέες πριν το τέλος της επόµενης χρήσης µε το ενεργητικό που είτε είναι είτε θα γίνει ρευστό στην ίδια χρονική περίοδο. Όσο µεγαλύτερος είναι ο δείκτης, τόσο µεγαλύτερο το «περιθώριο ασφάλειας» των βραχυπρόθεσµων δανειστών της επιχείρησης και τόσο σε καλύτερη θέση από πλευράς ρευστότητας βρίσκεται η οικονοµική µονάδα. Ο δείκτης ποικίλει από κλάδο σε κλάδο και οι συγκρίσεις ανόµοιων επιχειρήσεων δεν είναι αξιόπιστες. Μία τιµή µεγαλύτερη από 1,5 θεωρείται ικανοποιητική. Μειονέκτηµα του δείκτη είναι ότι περιλαµβάνει στοιχεία τα οποία πολλές φορές δεν είναι εύκολο να είναι άµεσα ρευστοποιήσιµα. 11

12 Αριθµοδείκτες Ρευστότητας (4) Άµεση Ρευστότητα= Αποτελεί πιο αυστηρό τεστ. Κυκλοφορούν Ενεργητικό- Αποθέµατα ΒραχυπρόθεσµεςΥποχρεώσει ς Περιλαµβάνει τα κυκλοφοριακά στοιχεία που είτε είναι, είτε µπορούν να µετασχηµατιστούν σε µετρητά σχετικά εύκολα. Όσο µεγαλύτερος είναι ο δείκτης (µεγαλύτερος από τη µονάδα), τόσο µεγαλύτερο το «περιθώριο ασφάλειας» (safety margin) των βραχυπρόθεσµων δανειστών της επιχείρησης και τόσο σε καλύτερη θέση από πλευράς ρευστότητας βρίσκεται η οικονοµική µονάδα. Ο δείκτης ποικίλει από κλάδο σε κλάδο και οι συγκρίσεις ανόµοιων επιχειρήσεων δεν είναι αξιόπιστες. Μία τιµή µεγαλύτερη από 1 θεωρείται ικανοποιητική. 12

13 Αριθµοδείκτες Ρευστότητας (5) Ταµειακή Ρευστότητα = ιαθέσιµα Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις Ο εν λόγω δείκτης είναι ο πλέον ενδεικτικός δείκτης «Ρευστότητας», αφού παρουσιάζει την ικανότητα της οικονοµικής µονάδας να ανταποκριθεί στις βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις της, χρησιµοποιώντας µόνο τα ταµειακά της διαθέσιµα. Όσο µεγαλύτερος είναι ο δείκτης, τόσο σε καλύτερη θέση από πλευράς ρευστότητας βρίσκεται η οικονοµική µονάδα. 13

14 Αριθµοδείκτες Ρευστότητας (6) Μέτρα βελτίωσης των αριθµοδεικτών ρευστότητας µπορεί να θεωρηθούν: Αύξηση του Μετοχικού Κεφαλαίου και των αποθεµατικών της επιχείρησης. Ορθολογική διαχείριση των στοιχείων του κυκλοφορούντος ενεργητικού Μείωση των βραχυπρόθεσµων υποχρεώσεων µέσω µετατροπή µέρους τους σε µακροπρόθεσµες. Μείωση των βραχυπρόθεσµων υποχρεώσεων µέσω µετατροπή µέρους τους µε ρευστοποίηση αποθεµάτων (για τον ΑΡ). Αύξηση του κυκλοφορούντος ενεργητικού µε µακροπρόθεσµο δανεισµό. 14

15 Αριθµοδείκτες Ρευστότητας (6) Κεφάλαιο Κίνησης = Κυκλοφορούν Ενεργητικό Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις Ή εναλλακτικά Κεφάλαιο Κίνησης = Ίδια Κεφάλαια + Μακ/σµες Υποχρεώσεις Σύνολο Παγίων 15

16 Αριθµοδείκτες ραστηριότητας (1) Οι αριθµοδείκτες ιαχείρισης Περιουσίας ή ραστηριότητας ή Λειτουργικής Αποτελεσµατικότητας µετρούν το βαθµό της αποτελεσµατικής χρησιµοποίησης των διαφόρων κατηγοριών των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. 16

17 Αριθµοδείκτες ραστηριότητας (2) Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Απαιτήσεων Μέση Περίοδος Πληρωµής Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Αποθεµάτων Μέση Περίοδος Είσπραξης Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Παγίου Ενεργητικού Κυκλοφοριακή Ταχύτητα Ενεργητικού 17

18 Αριθµοδείκτες ραστηριότητας (3) Κυκλοφορια κή Ταχύτητα Απαιτήσεων= Πωλήσεις Απαιτήσεις είχνει πόσες φορές εισπράττονται κατά την διάρκεια µιας οικονοµικής χρήσης οι απαιτήσεις της επιχείρησης. Ο εν λόγω αριθµοδείκτης αντικατοπτρίζει το βαθµό αποτελεσµατικής χρησιµοποίησης των «Απαιτήσεων» σε σχέση µε τις «Πωλήσεις». 18

19 Αριθµοδείκτες ραστηριότητας (4) Κυκλοφορια κή Ταχύτητα Αποθεµάτων= Κόστος Πωληθέντων Μέσα Αποθέµατα είχνει πόσες φορές κυκλοφορούν τα αποθέµατα ανά έτος. Για παράδειγµα αν ο δείκτης δείξει 6 φορές, αυτό σηµαίνει ότι η επιχείρηση κρατάει τα αποθέµατα για 2 µήνες. Αν δείξει 2 φορές, αυτό σηµαίνει ότι η επιχείρηση κρατάει τα αποθέµατα για 6 µήνες. Μετρά τον βαθµό ρευστότητας των αποθεµάτων της επιχείρησης. είχνει πόσο καλά γίνεται η διαχείριση αποτελεσµατικές είναι οι πωλήσεις. των αποθεµάτων και πόσο Όσο πιο µεγάλος είναι ο δείκτης τόσο πιο εύκολα η επιχείρηση κατορθώνει να µετατρέπει τα αποθέµατα σε απαιτήσεις προς τους πελάτες. Όσο περισσότερες φορές µετατρέπει τα αποθέµατά της σε απαιτήσεις η επιχείρηση τόσο µεγαλύτερο θα είναι και το κέρδος. Χαµηλός δείκτης σηµαίνει: δυσκολίες στην πώληση, ελλιπής έλεγχος αποθεµάτων και υψηλά αποθέµατα εξαιτίας συγκεκριµένου λόγου ή συγκυρίας Ο δείκτης ποικίλει ανάλογα µε τον κλάδο. Μεγάλη σηµασία διαδραµατίζει η εποχικότητα των αποθεµάτων. 19

20 Αριθµοδείκτες ραστηριότητας (5) Κυκλοφορια κή Ταχύτητα Παγιου Ενεργ= Πωλήσεις Πάγιο Ενεργ. είχνει το βαθµό απασχόλησης και αξιοποίησης του παραγωγικού δυναµικού της επιχείρησης. Χαµηλός δείκτης «Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Παγίου Ενεργητικού» σηµαίνει δέσµευση κεφαλαίων σε «Πάγια» και ότι τα πάγια δεν χρησιµοποιούνται αποτελεσµατικά ως προς την δηµιουργία πωλήσεων. Αντίθετα, υψηλός δείκτης πιθανόν να δηλώνει τη χρησιµοποίηση απαξιωµένων ή σε µεγάλο βαθµό αποσβεσµένων «Παγίων» στοιχείων ή ότι µεγάλο µέρος των παγίων έχει αποσβεστεί. 20

21 Αριθµοδείκτες ραστηριότητας (6) Κυκλοφορια κή Ταχύτητα Ενεργητικού= Πωλήσεις Σύνολο Ενεργ. Ο συγκεκριµένος δείκτης φανερώνει την αποτελεσµατική και αποδοτική χρήση των στοιχείων του -«Ενεργητικού» για τη δηµιουργία εσόδων από πωλήσεις. Όσο µεγαλύτερος ο δείκτης τόσο υψηλότερη η αποτελεσµατικότητα χρήσης. 21

22 Μέση Περίοδο Αριθµοδείκτες ραστηριότητας (7) Είσπραξης 360 είκ Κυκ. είχνει σε πόσες µέρες κατά µέσο όρο εισπράττονται οι απαιτήσεις της επιχείρησης από τις πωλήσεις της. Από την µία πλευρά, υψηλός δείκτης σηµαίνει: πιθανή ύπαρξη προβληµάτων ρευστότητας καθώς οι πωλήσεις αργούν πολύ να εισπραχθούν ένδειξη κακής διαχείρισης των πελατών ένδειξη χαλαρής πιστωτικής πολιτικής. = Ταχ Απαιτ Από την άλλη πλευρά και πολύ χαµηλός δείκτης σηµαίνει: Πελ. *360 Πωλήσ. Ένδειξη πολύ αυστηρής πιστωτικής πολιτικής, η οποία δύναται να αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα για τις πωλήσεις. = 22

23 Αριθµοδείκτες ραστηριότητας (8) Μέση Περίοδο Πληρωµής= 360 είκ Κυκ.Ταχ Αποθ Προµ. *360 Κόστ. Πωλ. είχνει σε πόσες µέρες κατά µέσο όρο η επιχείρηση πληρώνει τις υποχρεώσεις της στους προµηθευτές της. Από την µία πλευρά, υψηλός δείκτης σηµαίνει: ένδειξη καλής φήµης και πιστοληπτικής ικανότητας της επιχείρησης πράγµα που αυξάνει τη ρευστότητα της επιχείρησης. Από την άλλη πλευρά, χαµηλός δείκτης σηµαίνει: πιθανή ύπαρξη προβληµάτων ρευστότητας καθώς η επιχείρηση πληρώνει πολύ σύντοµα τις υποχρεώσεις της. ένδειξη κακής διαχείρισης των προµηθευτών ένδειξη αδυναµίας επίτευξης επωφελών συµφωνιών µε τους προµηθευτές. = 23

24 Αριθµοδείκτες Αποδοτικότητας (1) Οι αριθµοδείκτες Αποδοτικότητας µετρούν την αποτελεσµατικότητα της ιοίκησης της οικονοµικής µονάδας. Ήτοι, οι αριθµοδείκτες Αποδοτικότητας µετρούν την επιτυχία της ιοίκησης της οικονοµικής µονάδας στη δηµιουργία ικανοποιητικών ποσοστών απόδοσης (επί των πωλήσεων και επί των επενδύσεων) για αυτούς που δέσµευσαν τα κεφάλαια τους στην επιχείρηση. 24

25 Αριθµοδείκτες Αποδοτικότητας (2) 25

26 Αριθµοδείκτες Αποδοτικότητας (3) Περιθώριο Μικτού Κέρδους = Μικτό Κέρδος Πωλήσεις ίνει το ποσοστό Μεικτού Κέρδους, δηλαδή το ποσοστό της αξίας των πωλήσεων που µένει αφού αφαιρεθεί το κόστος των πωληθέντων και το κόστος της παραγωγής. Υποδηλώνει τη βασική δοµή κόστους της οικονοµικής µονάδας. Προσδιορίζει το ποσοστό που η επιχείρηση πωλεί το παραγόµενο προϊόν, το βαθµό αποτελεσµατικότητας και τον τρόπο καθορισµού της τιµής. Όσο µεγαλύτερος είναι ο δείκτης, τόσο µεγαλύτερη είναι η κερδοφορία της οικονοµικής µονάδας. 26

27 Αριθµοδείκτες Αποδοτικότητας (4) Περιθώριο Καθαρού Κέρδους = Καθαρό Κέρδος Πωλήσεις ίνει το ποσοστό Καθαρού Κέρδους, δηλαδή το ποσοστό της αξίας των πωλήσεων που µένει αφού αφαιρεθεί το κόστος των πωληθέντων, το κόστος της παραγωγής, το κόστος διοικητικής λειτουργίας, της λειτουργίας Ε+Α, το κόστος της διάθεσης και το κόστος της χρηµατοοικονοµικής λειτουργίας. Ο υπολογισµός του δείκτη προτείνεται να γίνεται στα κέρδη πριν την αφαίρεση των φόρων γιατί οι φορολογικοί συντελεστές και οι διάφορες φορολογικές υποχρεώσεις µπορεί να διαφέρουν πάρα πολύ από εταιρεία σε εταιρεία. Όσο µεγαλύτερος είναι ο δείκτης, τόσο µεγαλύτερη είναι η κερδοφορία της οικονοµικής µονάδας. 27

28 Αριθµοδείκτες Αποδοτικότητας (5) Αποδοτικότ ητα Ενεργητ= ROA µετά φόρων= Καθαρά Κέρδη µετά Φόρων Συνολο Ενεργητικού είχνει πόσο αποδοτικά η επιχείρηση χρησιµοποιεί τα περιουσιακά στοιχεία του ενεργητικού της, προκειµένου να δηµιουργήσει κέρδη. Μετρά το ποσοστό απόδοσης του συνολικού επενδυθέντος κεφαλαίου της επιχείρησης. Απεικονίζει την αύξηση των καθαρών κερδών σε σχέση µε το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης. 28

29 Αριθµοδείκτες Αποδοτικότητας (6) Αποδοτικότ ητα Ιδίων Κεφαλ. = ROE µετά φόρων= Καθαρά Κέρδη µετά Φόρων Ίδια Κεφάλαια είχνει πόσο αποτελεσµατικά η επιχείρηση χρησιµοποιεί τα ίδια κεφάλαια που έχουν επενδύσει οι µέτοχοι. Είναι από τους πλέον σηµαντικούς δείκτες, ο οποίος χρησιµοποιείται ευρύτατα σε χρηµατοοικονοµικές αναλύσεις που γίνονται από πιθανούς επενδυτές µέσα ή έξω από τα χρηµατιστήρια. Ο συγκεκριµένος δείκτης µπορεί να συγκριθεί µε το κόστος ευκαιρίας (επιτόκιο καταθέσεων και το ασφάλιστρο κινδύνου) και συνεκτιµάται µε τη φύση της δραστηριότητας της εκάστοτε επιχείρησης. 29

30 Αριθµοδείκτες Κεφαλαιακής ιάρθρωσης και Μόχλευσης (1) Οι αριθµοδείκτες Κεφαλαιακής ιάρθρωσης και Φερεγγυότητας ή ανειακής Επιβάρυνσης φανερώνουν τη σχέση µεταξύ «Ιδίων και Ξένων Κεφαλαίων», καθορίζοντας το βαθµό του χρηµατοοικονοµικού κινδύνου των Ιδίων Κεφαλαίων. Μετρούν την σχέση µεταξύ περιουσιακών στοιχείων και κεφαλαίων της επιχείρησης και το βαθµό µε τον οποίο η επιχείρηση έχει χρηµατοδοτηθεί µε δανειακά κεφάλαια για την ανάπτυξή της. Είναι χρήσιµοι για την αξιολόγηση της ικανοποίησης των υποχρεώσεων τόσο από το βραχυπρόθεσµο, όσο και από το µακροπρόθεσµο δανεισµό. 30

31 Αριθµοδείκτες Κεφαλαιακής ιάρθρωσης και Μόχλευσης (2) 31

32 Αριθµοδείκτες Κεφαλαιακής ιάρθρωσης και Μόχλευσης (3) Ξένα προς Ιδια Κεφάλαια= Ξενα Κεφάλαια Ιδια Κεφάλαια Ο συγκεκριµένος αριθµοδείκτης εκφράζει τη σχέση «Ιδίων και Ξένων Κεφαλαίων» και χρησιµοποιείται για τη διαπίστωση ύπαρξης ή όχι υπερδανεισµού σε µια οικονοµική µονάδα. Όσο µικρότερος είναι ο δείκτης, τόσο τα «Ίδια Κεφάλαια» καλύπτουν τις υποχρεώσεις προς τρίτους και συνεπώς τόσο µεγαλύτερη είναι η φερεγγυότητα της οικονοµικής µονάδας. 32

33 Αποτελεί µέτρο του βαθµού στον οποίο η επιχείρηση χρησιµοποιεί τα ξένα κεφάλαια για την χρηµατοδότηση των περιουσιακών στοιχείων του ενεργητικού της. είχνει για κάθε περιουσιακών στοιχείων του ενεργητικού, τι ποσοστό έχει χρηµατοδοτηθεί µε κεφάλαια τρίτων. Υπολογίζονται τόσο οι µακροπρόθεσµες όσο και οι βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις. Ένας χαµηλός δείκτης σηµαίνει µεγάλη εξασφάλιση των πιστωτών της επιχείρησης. Αριθµοδείκτες Κεφαλαιακής ιάρθρωσης και Μόχλευσης (4) είκτης Συνολικής ανειακής Επιβάρυνσης= Ξενα Κεφάλαια Σύνολο Ενεργητικού Υψηλές τιµές του αριθµοδείκτη αποτελούν ένδειξη αύξησης του κινδύνου για τους πιστωτές, εξαιτίας της πιθανότητας η επιχείρηση να καταστεί αφερέγγυα, προτού ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις όλων των πιστωτών έναντι της επιχείρησης. 33

34 ιάφοροι Αριθµοδείκτες (1) Χρηµ/κη Μόχλευση= Ενεργητικό Ίδια Κεφάλαια Φανερώνει το περιθώριο της ιοίκησης να βελτιώσει την απόδοση των «Ιδίων Κεφαλαίων», µεταβάλλοντας ανάλογα τα ποσοστά συµµετοχής «Ιδίων και Ξένων Κεφαλαίων» στη χρηµατοδότηση της επιχείρησης. είχνει το ποσοστό συµµετοχής των «ανειακών Κεφαλαίων» στο σύνολο του «Ενεργητικού». 34

35 ιάφοροι Αριθµοδείκτες (2) Κέρδη ππρ Τόκων κκαι Φόρων είκτηςκάλυψης Χρ / κων Υποχρ / ων = Τόκοι είχνει πόσες φορές τα κέρδη προ τόκων και φόρων καλύπτουν τις υποχρεώσεις της επιχείρησης σε τόκους. Όσο πιο υψηλός είναι ο δείκτης τόσο η επιχείρηση παρουσιάζει άνεση στην κάλυψη των χρηµατοοικονοµικών της υποχρεώσεων. Οι άλλοι σχετικοί δείκτες µετρούν την δανειακή επιβάρυνση της επιχείρησης, ενώ ο εν λόγω δείκτης µετρά την ικανότητα της επιχείρησης να καλύψει τον δανεισµό της. 35

36 ιάφοροι Αριθµοδείκτες (3) είκτης Τιµής προς Κέρδη ανά µετοχή= P/E= Αποτελεί σηµαντικό δείκτη για τους µετόχους. Τιµή ανά µετοχή Κέρδη ανά µετοχή Όταν αυξάνει ο δείκτης, τότε αυξάνει και ο πλούτος των µετόχων της επιχείρησης. Η αύξηση του δείκτη συνεπάγεται ότι οι µετοχές της επιχείρησης πωλούνται ακριβότερα στην χρηµαταγορά και η διαπραγµατευτική δύναµη της εταιρείας σε περίπτωση συγχώνευσης αυξάνεται. 36

37 Αριθµοδείκτες µε βάση το ΕΓΛΣ α. Οικονοµικής ιαρθρώσεως β. Αποδόσεως και Αποδοτικότητας γ. ιαχειριστικής Πολιτικής Κυκλοφορούν» ενεργητικό Σύνολο ενεργητικού Ίδια κεφάλαια Σύνολο υποχρεώσεων Ίδια κεφάλαια Πάγιο ενεργητικό «Κυκλοφορούν» ενεργητικό Βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις Κεφάλαιο κινήσεως «Κυκλοφορούν» ενεργητικό Καθαρά αποτελέσµατα εκµεταλλεύσεως Πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών Καθαρά αποτελέσµατα χρήσεως προ φόρων Ίδια κεφάλαια Μικτά αποτελέσµατα Πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών Μικτά αποτελέσµατα Κόστος πωλήσεων αποθεµάτων και υπηρεσιών Πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών Ίδια κεφάλαια Κόστος πωλήσεων αποθεµάτων Μέσος όρος αποθεµάτων περιόδου Καθαρά αποτελέσµατα εκµεταλλεύσεως Πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών Καθαρά αποτελέσµατα χρήσεως προ φόρων Ίδια κεφάλαια Μικτά αποτελέσµατα Πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών Μικτά αποτελέσµατα Κόστος πωλήσεων αποθεµάτων και υπηρεσιών Πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών Ίδια κεφάλαια Κόστος πωλήσεων αποθεµάτων Μέσος όρος αποθεµάτων περιόδου 37

38 ιάφοροι Αριθµοδείκτες (1) 1. «Κυκλοφορούν» ενεργητικό Σύνολο ενεργητικού = (%) Οι βιοµηχανικές µονάδες δεσµεύουν σηµαντικά κεφάλαια σε πάγιες εγκαταστάσεις και µηχανολογικό εξοπλισµό, ενώ οι εµπορικές δεσµεύουν µεγάλα κεφάλαια σε αποθέµατα. 2. Ίδια κεφάλαια Σύνολο υποχρεώσεων = (%) Απεικονίζει το βαθµό της οικονοµικής αυτάρκειας της οικονοµικής µονάδας. Η άριστη σχέση είναι δυνατό να διαφέρει ανα µονάδα, επειδή ανήκουν σε διάφορους τοµείς δραστηριότητας, επειδή διαφέρουν ως προς το µέγεθος και την περιουσιακή τους διάρθρωση. 38

39 ιάφοροι Αριθµοδείκτες (2) 3. Ίδια κεφάλαια Πάγιο ενεργητικό = (%) Απεικονίζει το βαθµό χρηµατοδοτήσεως των ακινητοποιήσεων της οικονοµικής µονάδας από τα ίδια κεφάλαιά της. 4. «Κυκλοφορούν» ενεργητικό Βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις = (%) Απεικονίζει τη γενική ρευστότητα της επιχείρησης. Για την αξιολόγηση της τιµής του λαµβάνεται υπόψη η σύνθεση των όρων του. Για το «ΚΕ», λαµβάνονται υπόψη και τα µη εµπορεύσιµα αποθέµατα και οι επισφαλείς απαιτήσεις. 39

40 ιάφοροι Αριθµοδείκτες (3) 5. Κεφάλαιο κινήσεως «Κυκλοφορούν» ενεργητικό = (%) 6. Καθαρά αποτελέσµατα εκµεταλλεύσεως Πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών = (%) Απεικονίζει σε ποσοστό το τµήµα του «κυκλοφορούντος» ενεργητικού, το οποίο χρηµατοδοτείται από το πλεόνασµα των διαρκών κεφαλαίων (ιδίων κεφαλαίων και µακροπρόθεσµων υποχρεώσεων). Όταν είναι ίσος µε τη µονάδα (=1), το σύνολο του παθητικού αποτελείται από διαρκή κεφάλαια. Όταν είναι ίσος µε το µηδέν (=0), το κεφάλαιο κινήσεως είναι ανύπαρκτο. Όταν είναι µικρότερος από το µηδέν («0), τµήµα των ακινητοποιήσεων χρηµατοδοτείται από βραχυπρόθεσµα δανειακά κεφάλαια. Ο αριθµοδείκτης αυτός απεικονίζει την απόδοση της οικονοµικής µονάδας, χωρίς το συνυπολογισµό των έκτακτων και ανόργανων αποτελεσµάτων των λογαριασµών της οµάδας 8. 40

41 ιάφοροι Αριθµοδείκτες (4) 7 Καθαρά αποτελέσµατα χρήσεως προ φόρων Μικτά αποτελέσµατα = (%) 8.. Ίδια κεφάλαια Πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών = (%) Ο αριθµοδείκτης αυτός απεικονίζει την αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων της οικονοµικής µονάδας. Ο αριθµοδείκτης αυτός απεικονίζει το ποσοστιαίο µέγεθος του µικτού κέρδους επί των συνολικών πωλήσεων. 41

42 ιάφοροι Αριθµοδείκτες (5) 9 Μικτά αποτελέσµατα Κόστος πωλήσεων αποθεµάτων και υπηρεσιών = (%) Ο αριθµοδείκτης αυτός απεικονίζει το ποσοστιαίο µέγεθος του µικτού κέρδους επί του κόστους πωλήσεων. Χρησιµοποιείται στην εφαρµογή της τιµολογιακής πολιτικής. 10. Πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών Ίδια κεφάλαια = (%) Ο αριθµοδείκτης αυτός απεικονίζει την ανακύκλωση των ιδίων κεφαλαίων κατά τη διάρκεια της χρήσεως. Η ανακύκλωση αυτή, σε συνδυασµό µε το περιθώριο κέρδους, προσδιορίζει την αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων 42

43 11. Κόστος πωλήσεων αποθεµάτων Μέσος όρος αποθεµάτων περιόδου ιάφοροι Αριθµοδείκτες (6) = (%) Ο δείκτης διαφέρει από µονάδα σε µονάδα ανάλογα µε τον κλάδο στον οποίο ανήκει και ανάλογα µε τις ιδιαίτερες συνθήκες. Είναι δείκτης µεγάλης σηµασίας για τις διοικήσεις των οικονοµικών µονάδων, οι οποίες, µέσω αυτού, παρακολουθούν: o τον ορθό προγραµµατισµό των παραγγελιών αποθεµάτων και o την υλοποίηση των αποφάσεών τους σχετικά µε τη δέσµευση του απασχολούµενου κεφαλαίου. 12. Νέες επενδύσεις Περιθώριο αυτοχρηµατοδοτήσεως = (%) Απεικονίζει το βαθµό καλύψεως των νέων επενδύσεων της επιχείρησης από τους ετήσιους πόρους της εκµεταλλεύσεώς της. Φαίνεται η προσπάθεια επεκτάσεως, ανανεώσεως και εκσυγχρονισµού των µέσων δράσεως της οικονοµικής µονάδας. Νέες επενδύσεις. (Οι αυξήσεις του πάγιου που γίνονται µέσα στη χρήση χωρίς τους και οι ). Περιθώριο αυτοχρηµατοδοτήσεως (αθροίζονται τα κέρδη χρήσεως που δε διανέµονται (µετά την αφαίρεση των φόρων - εισφοράς ΟΓΑ - λοιπών φόρων που δεν περιλαµβάνονται στο λειτουργικό κόστος) ή οι ζηµίες χρήσεως (µετά την προσαύξησή τους µε τους λοιπούς φόρους που δεν περιλαµβάνονται στο λειτουργικό κόστος) και οι αποσβέσεις χρήσεως των λογαριασµών 66 και

44 ιάφοροι Αριθµοδείκτες (7) Απαιτήσεις από πελάτες Υποχρεώσεις προς προµηθευτές Χ 360 = ηµέρες Πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών µε πίστωση Αγορές αποθεµάτων και υπηρεσιών µε πίστωση Χ 360 = ηµέρ. Ο αριθµοδείκτης αυτός απεικονίζει σε ηµέρες το µέσο όρο προθεσµίας εξοφλήσεως των οφειλών της οικονοµικής µονάδας προς τους προµηθευτές της, κατά την ηµέρα κλεισίµατος του ισολογισµού. Ο αριθµοδείκτης αυτός απεικονίζει σε ηµέρες το µέσο όρο προθεσµίας εισπράξεως, ή διακανονισµού µε γραµµάτια εισπρακτέα, των απαιτήσεων της οικονοµικής µονάδας από τους πελάτες της, κατά την ηµέρα κλεισίµατος του ισολογισµού. 44

45 ιάφοροι Αριθµοδείκτες (8) 15. Απαιτήσεις από πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών Πωλήσεις αποθεµάτων και υπηρεσιών Χ 360 = ηµέρες Ο αριθµοδείκτης αυτός απεικονίζει σε ηµέρες το µέσο όρο προθεσµίας εισπράξεως των απαιτήσεων της οικονοµικής µονάδας (ανοικτών λογαριασµών και γραµµατίων εισπρακτέων) από τους πελάτες της, κατά την ηµέρα κλεισίµατος του ισολογισµού ή κατά οποιαδήποτε άλλη ηµεροµηνία λήξεως δωδεκάµηνης περιόδου. 45

46 Γενικά Σχόλια Περιορισµοί εικτών Η ανάλυση των χρηµατοοικονοµικών δεικτών αποτελεί ένα πάρα πολύ χρήσιµο εργαλείο για την χρηµατοοικονοµική ανάλυση της επιχείρησης. Όµως, η ανάλυση των χρηµατοοικονοµικών δεικτών συνεπάγεται τους κάτωθι περιορισµούς: Προτείνεται η σύγκριση µεταξύ επιχειρήσεων του ίδιου κλάδου ή µε τον ΜΟ του κλάδου. Πολλές φορές ο κλάδος δεν είναι συγκεκριµένος για κάθε επιχείρηση. Οι δηµοσιευµένοι µέσοι όροι δεικτών για τους κλάδους πολλές φορές δεν είναι επιστηµονικά υπολογισµένοι σταθµικοί µέσοι όροι. ιαφορές στις λογιστικές µεθόδους. Είναι δύσκολη η ερµηνεία των δεικτών σε πολλές περιπτώσεις. Εφαρµόζεται το φαινόµενο του «Window dressing». 46