ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 1 5 10/02/2019 ΘΕΜΑ Α Στις ερωτήσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση A1. Σε δοχείο σταθερού όγκου εισάγονται ισομοριακές ποσότητες Α και Β, οπότε πραγματοποιείται η μονόδρομη αντίδραση: 2Α(g) + Β(g) 2Γ(g). Σε οποιοδήποτε χρονική στιγμή κατά τη διάρκεια της αντίδρασης ισχύει ότι: α. [Α]= 2[Β] β. UA= ½ UB γ. [Α] <[Β] δ. Uαντ= 2UΓ Α2. Δίνονται οι παρακάτω χημικές εξισώσεις: ½ Ν2(g) + 3 2 Η2(g) ΝΗ3(g) Κc1 σε Θο C Ν2(g) + 3Η2(g) 2ΝΗ3(g) Κc2 σε Θ ο C Για τις τιμές των σταθερών ισορροπίας ισχύει: α. Κc1 = Kc2 β. Kc2 =2Kc1 γ. Κc1= Kc 2 δ. Kc1= Kc2 2 A3. Σε δοχείο έχει αποκατασταθεί η χημική ισορροπία: Α(g) Β(g) + Γ(g) H [A] είναι ίση με 0,5 Μ. Διατηρώντας σταθερή τη θερμοκρασία διπλασιάζουμε τον όγκο του δοχείου. Στη νέα θέση ισορροπίας η [Α] είναι δυνατόν να είναι: α. 0,5 Μ β. 0,3 Μ γ. 0,25 Μ δ. 0,2 Μ Σελίδα1
Α4. Ένα διάλυμα του οξέος ΗΑ αραιώνεται με την προσθήκη νερού. Το διάγραμμα που δείχνει πως μεταβάλλεται το ph του διαλύματος του οξέος συναρτήσει του όγκου του νερού που προστίθεται είναι το : α. β. γ. Α5. Δεν εμφανίζει αμφιπρωτικό χαρακτήρα σε υδατικό διάλυμα : α. Η3Ο + β. Η2Ο γ. ΗS - δ. ΗPO4 2- Μονάδες 5+5+5+5+5 ΘΕΜΑ Β Β1. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως Σωστές ή Λανθασμένες, χωρίς αιτιολόγηση α. Η αύξηση της θερμοκρασίας προκαλεί αύξηση της σταθεράς Κc μιας χημικής ισορροπίας β. Κατά την ογκομέτρηση σε κωνική φιάλη που περιέχει δείκτη ΗΔ (Κα=10-4 ) τη στιγμή που το ph του διαλύματος είναι ίσο με 4, ο λόγος [ΗΔ]:[Δ - ] είναι ίσος με 10:1 γ. Υδατικό διάλυμα ΝαΗSO4 στους 25 ο C έχει ph μικρότερο του 7 δ. Το γινόμενο [Η3Ο + ][ΟΗ - ] αυξάνεται με την αύξηση της θερμοκρασίας ε. Στην ιοντική ισορροπία ΗCOO - (aq) + H2O(l) HCOOH(aq) + OH - (aq),η αύξηση του όγκου του δοχείου δεν επηρεάζει την ισορροπία. Σελίδα2
Μονάδες 5 Β2. Να τοποθετήσετε στις παρακάτω οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις τους κατάλληλους συντελεστές: α. Αl + H2SO4 Al2(SO4)3 + SO2 + H2O β. NaCl + KMnO4 + H2SO4.Cl2 + Na2SO4 + K2SO4 + MnSO4 + H2O γ. FeCl2 +.KMnO4 + HCl FeCl3 + KCl + MnCl2 + H2O δ. (COONa)2 + KMnO4 + H2SO4 CO2 +.Na2SO4 + K2SO4 + MnSO4+ H2O Β3. Υδατικό διάλυμα ασθενούς μονοπρωτικού οξέος ΗΑ ( ΗΑ + Η2Ο Α - + Η3Ο + ). Να εξηγήσετε πως μεταβάλλεται ο βαθμός ιοντισμού και πως το ph του διαλύματος, με την: α. προσθήκη ποσότητας ΗΑ (χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος και σταθερή θερμοκρασία) β. αραίωση διαλύματος ( με σταθερή θερμοκρασία) γ. αύξηση θερμοκρασίας δ. προσθήκη ποσότητας ΝαΑ (χωρίς μεταβολή του όγκου του διαλύματος και σταθερή θερμοκρασία) Ισχύουν οι γνωστές προσεγγίσεις B4. Η σταθερά Κα του ασθενούς μονοπρωτικού οξέος ΗΑ είναι ίση με 10-5 στους 25 ο C. H σταθερά ιοντισμού Κα του ασθενούς οξέος ΗΒ είναι ίση με 10-5 στους 35 ο C. Ποια είναι ισχυρότερη βάση, η Α - ή η Β -. Να αιτιολογήσεις την απάντηση σου ΘΕΜΑ Γ Γ1. Να εξηγήσεις αν τα παρακάτω υδατικά διαλύματα αλάτων είναι όξινα, ουδέτερα ή βασικά. α. i) CaBr2,0,1Μ ii) NH4Br, 0,1Μ iii) NaNO2, 0,1Μ iv) CH3COONH4, 0,1Μ Δίνονται ότι Κα(CH3COOH)=Kb(NH3)=10-5, Kw=10-14 β. Για τα παραπάνω διαλύματα i iv να εξηγήσετε τι χρώμα θα αποκτήσουν αν σε κάθε διάλυμα προστεθούν δυο σταγόνες ενός δείκτη ΗΔ, με Κα=10-5. Η όξινη περιοχή του δείκτη έχει χρώμα κόκκινο και η βασική περιοχή κίτρινο. Σελίδα3
Γ2. Σε κενό δοχείο σταθερού όγκου εισάγεται ορισμένη ποσότητα αερίου Α και θερμαίνεται σε σταθερή θερμοκρασία 100 0 C, οπότε πραγματοποιείται η αντίδραση: 2Α(g) B(g) +2Γ(g) Tο παρακάτω διάγραμμα παριστάνει την καμπύλη αντίδρασης του αεριού Β. α. Να υπολογίσετε τη μέση ταχύτητα της αντίδρασης και τον μέσο ρυθμό κατανάλωσης του αερίου Α στο χρονικό διάστημα 0 5min. β. Τη χρονική στιγμή t1= 2min ισχύει ότι [Α]=[Γ]. Να υπολογίσετε : i) τη μέση ταχύτητα της αντίδρασης στο χρονικό διάστημα 0 t1 ii) την % μεταβολή της ολικής πίεσης από την έναρξη της αντίδρασης μέχρι τη χρονική στιγμή t1 Μονάδες 5+7 Γ3. Δίνονται οι παρακάτω καμπύλες τιτλοδότησης μονοπρωτικού οξέος με πρότυπο διάλυμα ΝαΟΗ 10-3 Μ α. Εξηγήστε ποια από τις τρεις καμπύλες είναι λανθασμένη β. Εξηγήστε ποια καμπύλη αντιστοιχεί στη τιτλοδότηση ασθενούς οξέος Σελίδα4
γ. Υπολογίστε τη τιμή ω στους 25 0 C Μονάδες 5 ΘΕΜΑ Δ Δ1. Σε δοχείο σταθερού όγκου 4 L εισάγονται ποσότητες CO και Η2, τα οποία αντιδρούν και αποκαθίσταται η χημική ισορροπία: CO(g) + 2H2(g) CH3OH(g) για την οποία η σταθερά ισορροπίας είναι Κc=16 και στη χημική ισορροπία ισχύει ότι η [CO]=[CH3OH]. Η ποσότητα της CH3OH που παράγεται απαιτεί για πλήρη αντίδραση 4L διαλύματος Κ2Cr2O7 συγκέντρωσης 0,25 Μ, παρουσία Η2SO4 οπότε παράγεται καρβοξυλικό οξύ Α α. Να υπολογίσετε τις αρχικές ποσότητες του CO και Η2, που εισάγονται στο δοχείο β. Να υπολογίσετε την απόδοση της αντίδρασης Μονάδες 3 +5 Δ2. Από την ποσότητα του οξεός (Α) που παράγεται από την παραπάνω οξείδωση απομονώνεται 1 mol και διαλύεται σε νερό οπότε σχηματίζεται υδατικό διάλυμα (Υ1 ) όγκου 1L α. Να υπολογίσετε το ph και το βαθμό ιοντισμού του οξέος Μονάδες 3 Δ3. Αναμιγνύονται 500ml του διαλύματος Υ1 και V2 ml ΗCOONa συγκέντρωσης 0,5Μ (υδατικό διάλυμα Υ2), οπότε προκύπτει ρυθμιστικό διάλυμα Υ3 με ph=4. Nα βρεθεί ο όγκος V2 του υδατικού διαλύματος Υ2. Δ4. Πόσα mol KOH πρέπει να προσθέσουμε σε 500ml του Υ1, για να προκύψει διάλυμα Υ4,με ph =9; Όλα τα υδατικά διαλύματα βρίσκονται σε θερμοκρασία 25 ο C Κα(Α)=10-4 και Κw=10-14. Τα δεδομένα επιτρέπουν τις γνωστές προσεγγίσεις Τα θέματα επιμελήθηκε ο καθηγητής: Αλέξανδρος Αλεξίου Σελίδα5