ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ ΑΝΘΡΑΚΑ Εκπαιδευτής: Γιώργος Κίρκος
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΟΣ ΑΝΘΡΑΚΑ Περιεχόμενο Ορισμός ανθρακικού αποτυπώματος Ανθρακικό αποτύπωμα σε γραφειακούς χώρους Κατηγορίες Εκπομπών Τρόποι περιορισμού Ατομικό ανθρακικό αποτύπωμα Αποτύπωμα άνθρακα στις μετακινήσεις Αποτέλεσμα Καλύτερη κατανόηση των θεμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα Κινητροποίηση προσωπικού Αποτελεσματικότερη χρήση του εξοπλισμού Μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του οργανισμού
ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΑΝΘΡΑΚΑ Το αποτύπωμα άνθρακα είναι το μέτρο της συνολικής ποσότητας των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα που παράγονται άμεσα ή έμμεσα από μία δραστηριότητα είτε συσσωρεύεται κατά τα στάδια ζωής ενός προϊόντος, ενός αγαθού ή μιας υπηρεσίας.
Η Ευρωπαϊκή πολιτική Η ΕΕ έχει αναλάβει μονομερή δέσμευση να επιτύχει μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 20% έως το 2020, σε σχέση με το 1990. Τον Οκτώβριο ο στόχος αυτός αυξήθηκε στο 40% μέχρι το 2030. Τα μέτρα που υιοθετήθηκαν αφορούν (στόχος 20-20-20): Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 20% κάτω από τα επίπεδα του 1990 20% της κατανάλωσης ενέργειας της ΕΕ να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές Μείωση κατά 20% στη χρήση πρωτογενούς ενέργειας σε σύγκριση με τα προβλεπόμενα επίπεδα μέσω τη βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης
Αέρια του Θερμοκηπίου carbon dioxide (CO2) methane (CH4) nitrous oxide (N2O) hydrofluorocarbons (HFCs) perfluorocarbons (PFCs) sulphur hexafluoride (SF6)
ΑΠΟΤΥΠΩΜΑ ΑΝΘΡΑΚΑ Γιατί είναι σημαντικό? Συμβάλει στην κλιματική αλλαγή: Αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη Ακραία καιρικά φαινόμενα Αύξηση της στάθμης της θάλασσας Αύξηση ασθενειών
Αλλαγές στη μέση ετήσια θερμοκρασία της Κύπρου Η μέση ετήσια θερμοκρασία της Κύπρου για την Περίοδο 2001-2008 έχει αυξηθεί 0,9 C σε σχέση με την περίοδο 1981-1990
Αλλαγές στη μέση ετήσια θερμοκρασία της Κύπρου
Αλλαγές στη μέση ετήσια θερμοκρασία της Κύπρου
Ανθρακικό Αποτύπωμα σε Γραφειακούς Χώρους
Ανθρακικό αποτύπωμα επιχειρήσεων και οργανισμών Εξαρτάται από: Είδος επιχείρησης. Πλήθος εργαζομένων. Είδος και ποσότητα ενέργειας που καταναλώνει. Εξοπλισμός επιχείρησης. Πλήθος και είδος οχημάτων επιχείρησης, καθώς και αριθμόςτρόπος μετακινήσεων
Κατηγοριοποιήσεις εκπομπών CO2
Αποτύπωμα άνθρακα στο γραφείο Κατανάλωση ηλεκτρισμού Ψύξη & Θέρμανση Λειτουργία εξοπλισμού Φωτισμός Κατανάλωση χαρτιού Κατανάλωση νερού Μετακινήσεις Απόβλητα
Τυπικές πηγές εκπομπής CO2 από γραφειακούς χώρους σε μελέτη 43 γραφείων
Τυπικές πηγές εκπομπής CO2 από γραφειακούς χώρους σε μελέτη 43 γραφείων Kατανάλωση Ηλεκτρισμού σε Γραφειακούς Χώρους Εξοπλισμός 12% Φωτισμός 13% Θέρμανση/ Ψύξη 75%
Τυπικές πηγές εκπομπής CO2 από γραφειακούς χώρους 4.3 τόνοι CO 2 ανά άτομο τον χρόνο 1 ton/ CO 2 /year = 50 Δέντρα
Κοινόχρηστοι Χώροι Γραφεία με κοινόχρηστους χώρους διατηρούν μεγαλύτερους χώρους που απαιτούν επιπλέον ηλεκτρική ενέργεια κυρίως για τη θέρμανση και ψύξη. Οι τυπικές εκπομπές διοξειδίου από την κατανάλωση ενέργειας είναι περίπου διπλάσια σε κοινόχρηστους χώρους. Σε κοινόχρηστους χώρους, οι χρήστες είναι συνήθως πολύ περισσότεροι από τους υπαλλήλους. Αυτό οδηγεί στην παραγωγή μέχρι και 6 φορές περισσότερων απορριμμάτων από ότι ένα τυπικό γραφείο θα δημιουργούσε.
Το Κόστος του Άνθρακα
Το Κόστος του Άνθρακα To κόστος του άνθρακα μπορεί να μεταφραστεί σε χρηματικό κόστος για τον κάθε οργανισμό. Κόστος άνθρακα ανά δραστηριότητα Κόστος άνθρακα ανά εργαζόμενο
Ερωτηματολόγιο Ε1: Πάγος στα ψυγεία και τους καταψύκτες: 1. Απόψυξη μία φορά το χρόνο. δεν κοστίζει περισσότερο αν δημιουργηθεί πάγος. 2. Απόψυξη τακτικά. Ο πάγος αυξάνει το κόστος λειτουργίας. 3. Αφήστε τον πάγο. Θα βοηθήσει να κρυώσει το φαγητό γρηγορότερα. Ε2: Αν χαμηλώσετε τη θερμοκρασία στη θέρμανση κατά 1 O C πόσα θα γλιτώσετε στο λογαριασμό; 1. 3% 2. 7% 3. 10% Ε3: Μία φωτοτυπική αναμμένη όλο το βράδυ: 1. καταναλώνει αρκετή ενέργεια για να τυπώσει 1500 A4 σελίδες 2. καταναλώνει αρκετή ενέργεια για να τυπώσει 150 A4 σελίδες 3. δεν καταναλώνει ενέργεια αν δεν χρησιμοποιείται
Ερωτηματολόγιο Ε4: Αφήνοντας μια τηλεόραση σε κατάσταση αναμονής κατά τη διάρκεια της νύχτας... 1. δεν χρησιμοποιεί ηλεκτρική ενέργεια 2. Καταναλώνει αρκετή ηλεκτρική ενέργεια όση για να τροφοδοτήσει το κόκκινο φως 3. Καταναλώνει όση ηλεκτρική ενέργεια θα κατανάλωνε για τέσσερις ώρες χρόνο προβολής Ε5: Μια οθόνη υπολογιστή μένει ανοιχτή κατά τη διάρκεια της νύχτας... 1. καταναλώνει αρκετή ενέργεια για την εκτύπωση 800 σελίδων Α4 2. καταναλώνει λίγη ενέργεια για να κρατήσει την οθόνη έτοιμη για την επόμενη ημέρα 3. δεν χρησιμοποιεί πολλή ενέργεια σε όλα Ε6: Το ρολόι του χρόνου στο φούρνο μικροκυμάτων σας χρησιμοποιεί... 1. πολύ λίγη ενέργεια 2. αρκετή ενέργεια για να θερμάνει ένα φλιτζάνι νερό 3. αρκετή ενέργεια για να ζεστάνει ένα κατεψυγμένο γεύμα
Αφήνοντας ένα παράθυρο ανοιχτό τη νύχτα (το χειμώνα) θα σπαταλήσουμε αρκετή ενέργεια για να κινηθεί ένα μικρό αυτοκίνητο πάνω από 50 χιλιόμετρα.
Το Κόστος του Άνθρακα Συνολικά, οι δραστηριότητες οι οποίες εκπέμπουν άνθρακα κοστίζουν σε ένα τυπικό γραφειακό χώρο 1500 ανά υπάλληλο ανά έτος. Για ένα τυπικό γραφείο των 10 υπαλλήλων το κόστος αυτό ανέρχεται σε 15,000 ανά έτος.
Περιορισμός του Ανθρακικού Αποτυπώματος
Βασικός Προβληματισμός Γιατί να συμβάλω; Γιατί πρέπει να με απασχολεί όταν οι άλλοι δεν συμβάλουν; Ποιο το όφελος για μένα;
Εμπόδια στην υιοθέτηση πράσινων πρακτικών στο γραφείο 1. Οι μεγάλοι οργανισμοί έχουν την αντίληψη ότι όσο μεγαλύτερο είναι το μέγεθος της επιχείρησης τόσο πιο δύσκολο είναι να προωθήσει την ευαισθητοποίηση των «πράσινων» συμπεριφορών μεταξύ της πλειοψηφίας του προσωπικού με αποτελεσματικό τρόπο. 2. Οι μικροί οργανισμοί θεωρούν ότι λόγο του μεγέθους τους δεν έχουν σημαντικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο. 3. Πιστεύεται ότι το κόστος περιορισμού του ανθρακικού αποτυπώματος είναι μεγάλο. 4. Πιστεύεται ότι το όφελος στον οργανισμό από τον περιορισμού του ανθρακικού αποτυπώματος είναι πολύ μικρό. 5. Δεν υπάρχει υποστήριξη από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων.
Λόγοι μείωσης αποτυπώματος άνθρακα σε γραφεία 1. Περιορισμός Κόστους ενέργειας και πρώτων υλών; 2. Συνεισφορά στη μείωση της κλιματική αλλαγής;
Λόγοι μείωσης αποτυπώματος άνθρακα σε γραφεία * Αποτέλεσμα έρευνας σε 43 γραφεία
Στρατηγική περιορισμού του ανθρακικού αποτυπώματος ΔΕΣΜΕΥΣΗ Πολιτική και Στόχοι οργανισμού ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Ενημέρωση πελατών και Ενδιαφερομένων ΟΡΑΜΑ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ Καταγραφή εκπομπών και παρακολούθηση ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ Μέτρα περιορισμού και μείωσης
6 βήματα για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα 1. Δημιουργία μιας ομάδας. Η αλλαγή της συμπεριφοράς του προσωπικού είναι ένα μεγάλο έργο. Απαιτεί διαφορετικές δεξιότητες και άτομα από διαφορετικά τμήματα του οργανισμού. 2. Καταγραφή των υφιστάμενων συμπεριφορών και τάσεων. Πριν ξεκινήσει μια προσπάθεια, θα πρέπει να γνωρίζετε τι σκέφτονται οι υπάλληλοι για την εξοικονόμηση ενέργειας και τι προβλήματα θα συναντήσετε. 3. Σχεδιασμός. Σχεδιασμός των μέτρων, κινήτρων ή αντικινήτρων που θα εφαρμοστούν. Ετοιμασία χρονοδιαγράμματος, στόχων και τρόπου παρακολούθησης. 4. Εφαρμογή. 5. Αξιολόγηση και αναθεώρηση. Η διαδικασία θα πρέπει να είναι συνεχής. Χρειάζεται η συνεχής αξιολόγηση του προγράμματος και αλλαγές για καλύτερο αποτέλεσμα. 6. Συντήρηση. Η επίτευξη της μακροχρόνιας μείωσης των εκπομπών μέσω της δημιουργίας της σωστής κουλτούρας.
Τι δείχνει η εμπειρία; Οργανισμοί που ανέλαβαν εκστρατείες περιορισμού του ανθρακικού αποτυπώματος κατάφεραν μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα περίπου 10.5% τον πρώτο κιόλας χρόνο (έρευνα climate-smart)
Φωτισμός Μηδενικό Κόστος: Εκμεταλλευτείτε το φως του ήλιου όσο είναι δυνατό Σβήνετε τα φώτα σε κοινόχρηστους χώρους π.χ. αίθουσες συνεδριάσεως, αποθήκες Κλείνετε το φώς όταν φεύγετε από το δωμάτιο Χαμηλό κόστος Τοποθέτηση αισθητήρων φωτός Αυτόματοι χρονοδιακόπτες Μελέτη φωτισμού - Περιορισμός Λαμπτήρων Τοποθέτηση λαμπτήρων χαμηλής κατανάλωσης
Θέρμανση Μηδενικό Κόστος: Βεβαιωθείτε ότι οι θερμαντήρες δεν παρεμποδίζονται Κρατήστε τα παράθυρα και τις πόρτες κλειστές όταν η θέρμανση είναι σε λειτουργία Χρησιμοποιήστε το μαγικό αριθμό 16 και 21 για τη θέρμανση. 16 βαθμούς για το βράδυ και 21 για την ημέρα Απενεργοποιήστε τα συστήματα κλιματισμού και ψύξης όταν φεύγετε από το γραφείο Χαμηλό κόστος: Αγοράστε ποιοτικά συστήματα θέρμανσης/ ψύξης Μονώστε το κτήριο Διπλά παράθυρα
Εξοπλισμός Μηδενικό Κόστος: Μην αφήνεται τις συσκευές σε αναμονής σβήστε τις! Χρησιμοποιήστε το σωστό εξοπλισμό για την εργασία σας Απενεργοποιήστε τον υπολογιστή σας όταν φεύγετε για την ημέρα Μην αφήνετε κανένα συνδεδεμένο στο μετατροπέα στη πρίζα. Συνδέστε μόνο όταν χρειάζεται για την επαναφόρτιση ηλεκτρικών συσκευών Χαμηλό κόστος: Τοποθετήστε χρονοδιακόπτες για φωτοτυπικά μηχανήματα, εκτυπωτές για να διασφαλίσετε ότι σβήνουν στο τέλος της ημέρας Αντικαταστήστε το λέβητα εάν είναι άνω των 15 ετών Επιλέξτε συσκευές με χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση
Εκτυπωτές Μηδενικό Κόστος: Εκτύπωση και στις δύο όψεις του χαρτιού. Επανάχρηση χαρτιού στο οποίο έχει τυπωθεί μόνο η μία όψη Μην εκτυπώνετε αν δεν είναι ανάγκη. Ανακυκλώστε το χαρτί. Τοποθετήστε κάδους ανακύκλωσης για τις συσκευασίες.
Σήμα Μείωσης του Ανθρακικού Αποτυπώματος Το Σήμα διαβεβαιώνει τους καταναλωτές ότι η επιχείρηση που το χρησιμοποιεί στην επισήμανση και τη διαφήμιση των προϊόντων της έχει υπολογίσει τις συνολικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε κάθε στάδιο του κύκλου ζωής τους, και το πιο σημαντικό, έχει δεσμευτεί να μειώσει πραγματικά το Ανθρακικό Αποτύπωμα μέσα στα επόμενα 2 χρόνια.
Ατομικό ανθρακικό αποτύπωμα
Ατομικό ανθρακικό αποτύπωμα Ποσό και είδος ενέργειας που καταναλώνει το άτομο στην οικία του (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο, υγραέριο κ.α). Τρόπο μετακίνησης (ΜΜΜ, αυτοκίνητο, τρένο κ.α). Ποσότητα σκουπιδιών και επίπεδα ανακύκλωσης. Είδος και πλήθος οικιακών συσκευών. Είδος ένδυσης. Είδος φαγητού που καταναλώνει
Έμμεσες Εκπομπές Συνδέονται κυρίως με τις καταναλωτικές συνήθειες: Μην αγοράζετε εμφιαλωμένο νερό αν το νερό της βρύσης σας είναι ασφαλές Αγοράστε τοπικά φρούτα και τα λαχανικά, ή ακόμη προσπαθήστε να καλλιεργήσετε τα δικά σας Αγοράστε τρόφιμα που είναι στην εποχή τους σε τοπικό επίπεδο Μειώστε την κατανάλωση του κρέατος Αγοράστε βιολογικά προϊόντα Μην αγοράζετε πάνω προϊόντα με υπερβολική συσκευασία Ανακυκλώστε όσο το δυνατόν περισσότερο
Περιορισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος από μετακινήσεις
Περιορισμός Ανθρακικού Αποτυπώματος από μετακινήσεις Τα καύσιμα αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό μέρος του κόστους λειτουργίας >10%, εάν υπάρχει στόλος οχημάτων. Περίπου 20% των εξόδων για καύσιμα μπορεί να εξοικονομηθεί μέσω σχετικά απλών μέτρων, όπως η εκπαίδευση του προσωπικού για την ορθή οδήγηση και τακτική συντήρηση. Πολλά μέτρα για την εξοικονόμηση καυσίμου βελτιώνουν επίσης την ασφάλεια του οδηγού - με αποτέλεσμα την αύξηση της παραγωγικότητας και λιγότερες ασφαλιστικές αξιώσεις. Τα μέτρα εξοικονόμησης καυσίμων μειώνουν το αποτύπωμα άνθρακα μέσω της μείωσης εκπομπών CO2 και άλλων εκπομπών
Εκπαίδευση Προσωπικού Ποιος είναι ο κυριότερος παράγοντας που επηρεάζει την κατανάλωση καυσίμων; Ποια τα ωφελήματα από την εκπαίδευση του προσωπικού στη σωστή οδήγηση;
Εκπαίδευση Προσωπικού Πηγή: Άρης Ζωγράφος Ευάγγελος Ματσούκης
Αρχές Οικολογικής Οδήγησης 1. Ομαλή Οδήγηση Ομαλή Eπιτάχυνση Ομαλό Φρενάρισμα
Αρχές Οικολογικής Οδήγησης 2. Αλλάξτε γρήγορα ταχύτητα ( σχέση μετάδοσης): Αλλάξτε σε μεγαλύτερη σχέση περίπου στις 2.000-2.500 στροφές (rpm), σε πετρελαιοκινητήρες στις 1.500-2.000 στροφές (rpm) 3. Προβλέψτε τις συνθήκες του δρόμου: Αντί να φρενάρετε την τελευταία στιγμή, επιβραδύνετε ομαλά με το να χαλαρώνετε το πεντάλ της βενζίνης όσο το δυνατόν νωρίτερα.
Αρχές Οικολογικής Οδήγησης 4. Σταθερή ταχύτητα: Η οδήγηση με σταθερή ταχύτητα απαιτεί μικρή προσπάθεια για τον κινητήρα. Αποφεύγουμε τα απότομα φρεναρίσματα και επιταχύνσεις. Η χρήση cruise control μπορεί να επιφέρει εξοικονόμηση μέχρι και 10%. 5. Οδηγείτε Αργά: Για τα περισσότερα αυτοκίνητα η πιο αποδοτική ταχύτητα είναι γύρω στα 70-80 χιλιόμετρα ανά/ώρα. Όσο πιο γρήγορα πας πάνω από αυτό το όριο, τόσο περισσότερα καύσιμα θα καταναλώνεις. Οδήγηση με 80 χιλιόμετρα ανά/ώρα αντί με 110 χιλιόμετρα ανά/ώρα μειώνει την κατανάλωση καυσίμων κατά 10% σε κάθε περίπτωση.
Αρχές Οικολογικής Οδήγησης 6. Σβήστε την μηχανή του οχήματος: Για στάσεις μεγαλύτερες του 1 λεπτού σβήστε των κινητήρα εξοικονόμηση 10% σε καύσιμο. 7. Σωστή χρήση κλιματιστικού: Σε ταχύτητες μέχρι 65χλμ/ώρα ανοίγουμε τα παράθυρα. Σε μεγαλύτερες ταχύτητες η αντίσταση του αέρα αυξάνει την κατανάλωση. Σταθμεύοντας σε σκιασμένο χώρο μειώνουμε τη χρήση του κλιματιστικού.
Αρχές Οικολογικής Οδήγησης 8. Αποφύγετε τις μικρές διαδρομές: Η οδήγηση με κρύο κινητήρα αυξάνει την κατανάλωση 20%. 9. Αποφύγετε τα περιττά φορτία και την αυξημένη αεροδυναμική αντίσταση. Μεταφέροντας περιττά φορτία αυξάνουμε πολύ την κατανάλωση καυσίμων. Η κατανάλωση καυσίμου αυξάνεται κατά 2% για κάθε 50 kg.
Αρχές Οικολογικής Οδήγησης 10. Ελέγξτε την πίεση των ελαστικών συχνά. Τουλάχιστον μια φορά το μήνα και πριν οδηγήσετε με μεγάλες ταχύτητες ή σε μεγάλες αποστάσεις. Πίεση μικρότερη κατά 25% αυξάνει την κατανάλωση κατά 2%.
Συντήρηση Οχημάτων Ένα τακτικά συντηρημένο όχημα χρησιμοποιεί σημαντικά λιγότερο καύσιμο από ένα ανεπαρκώς συντηρημένο. Πίεση ελαστικών Συχνή αλλαγή λαδιού Η χαμηλή πίεση αυξάνει την αντίσταση κύλισης και έτσι καταναλωνεται περισσότερο καύσιμο. Επίσης, μειώνει την διάρκεια ζωής του ελαστικού και επηρεάζει το χειρισμό και το φρενάρισμα Ένα φθαρμένο λάδι κινητήρα αυξάνει τις φθορές του κινητήρα και την κατανάλωση καυσίμου. Σωστή ρύθμιση μηχανής Καθαρά φίλτρα αέρα Λανθασμένη ρύθμιση μηχανής π.χ. στροφές, αυξάνει την κατανάλωση μέχρι και 20% Φραγμένα φίλτρα αέρα αυξάνουν την κατανάλωση καυσίμου έως και κατά 10% Σωστή ευθυγράμμισ η ελαστικών Εκτός από τον αντίκτυπο στην ασφάλεια, μη ευθυγραμμισμένη τροχοί αυξάνουν τη χρήση των καυσίμων και τη φθορά των
Οφέλη Οικολογικής Οδήγησης
Οφέλη Οικολογικής Οδήγησης 10-15% μικρότερη κατανάλωση καυσίμου και εκπομπών CO2 Μεγάλη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων CO,H/C, NOx 10-25% λιγότερα ατυχήματα, βελτίωση οδικής ασφάλειας Σημαντική μείωση ηχορύπανσης Μείωση κόστους για καύσιμα, συντήρηση και ασφάλιση του οχήματος Αύξηση της άνεσης μεταφοράς για τον οδηγό και τους επιβάτες Μείωση του άγχους κατά την οδήγηση Ίσος χρόνος ταξιδιού σε σύγκριση με τον συνήθη τρόπο οδήγησης
Ευχαριστώ για την προσοχή σας!