ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ Κεντρική Διοίκηση Περιφερειακή Διοίκηση Διορισμένος Περιφερειάρχης και Περιφερειακό Συμβούλιο ΤΙ ΕΙΣΑΓΕΙ Ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ Χωρίς αλλαγές στην Κεντρική Διοίκηση. 7 Γενικές Διοικήσεις μέσω των οποίων θα γίνεται η διάχυση της κεντρικής εξουσίας στις περιφέρειες Β βαθμός αιρετής Περιφεριακής Αυτοδιοίκησης με ασαφείς αρμοδιότητες Απευθείας εκλογή των επικεφαλής κάθε Περιφέρειας Ο Περιφερειάρχης επιλέγει τους τοπικούς και θεματικούς αντιπεριφερειάρχες. Θεματικοί και τοπικοί αντιπεριφερειάρχες μπορούν να συμπίπτουν στο ίδιο πρόσωπο ΤΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΝ ΟΙ ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ Σχέδιο μεταρρύθμισης και για την κεντρική διοίκηση, ώστε να προσαρμοστεί σε ένα νέο επιτελικό ρόλο. Στην κεντρική διοίκηση να μείνουν επιτελικές αρμοδιότητες, όπως καθορίζονται και στο Σύνταγμα. Κύριο εκλεγμένο όργανο να είναι το Περιφερειακό Συμβουλίο. Απλή αναλογική, ένας μόνο γύρος, συνεργασίες σε προγραμματική βάση. Δικλείδες που θα διασφαλίζουν ότι η Περιφέρεια δε μένει ακέφαλη σε περίπτωση διαφωνίας. Ο Περιφερειάρχης και οι τοπικοί και θεματικοί αντιπεριφερειάρχες να αναδεικνύονται από το Περιφερειακό Συμβούλιο. Ρόλοι θεματικών και τοπικών αντιπεριφερειαρχών να μη συμπίπτουν στο ίδιο πρόσωπο. Υποχρέωση για πλήρεις συνδυασμούς. 3/5 των εδρών για τον επιτυχόντα, 2/5 για τους επιλαχόντες. Εκλογικές περιφέρειες τα τέως Νομαρχιακά Διαμερίσματα ή μικρότερες περιφέρειες, όπου οι έδρες κατανέμονται ανάλογα με τον πληθυσμό. Κανένας περιορισμός στις υποψηφιότητες πέρα από όσους ισχύουν και στις βουλευτικές εκλογές. Επείγουσες διορθώσεις στο εκλογικό σύστημα για να μη γίνουν τα περιφερειακά συμβούλια αποκλειστική υπόθεση των δύο πρώτων συνδυασμών. -Στη Β κατανομή να αθροίζονται και τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων από διαφορετικά περιφερειακά διαμερίσματα. - Να εκλέγονται και οι συνδυασμοί που δε συγκέντρωσαν το εκλογικό
μέτρο αλλά υπερβαίνουν σε ψήφους τα αδιάθετα υπόλοιπα των άλλων συνδυασμών. Ασαφείς προβλέψεις για αρμοδιότητες και πόρους. Σταδιακή εκχώρηση αρμοδιοτήτων. Περιφερειακός συνήγορος, διορισμένος από τον περιφερειάρχη. Στελέχωση με ανθρώπινο δυναμικό μέσω μετατάξεων. Δίνονται οι αρμοδιότητες που ασκούν ήδη οι Περιφέρειες στις άλλες χώρες της Ευρώπης των 15. Τεκμήριο αρμοδιότητας υπέρ της αυτοδιοίκησης, όπου υπάρχει ασάφεια στο νόμο. Οικονομική ανεξαρτησία από την κεντρική εξουσία, με τμήμα των δημόσιων εσόδων να παραμένει στην περιφέρεια όπου εισπράχθηκε, και με ένα ακόμη μέρος να αναδιανέμεται προς τις λιγότερο ευνοημένες περιφέρειες με στόχο την εσωτερική κοινωνική σύγκλιση/συνοχή Παραρτήματα του Συνηγόρου του Πολίτη ανά Περιφέρεια. Θεσμοθέτηση ιδιαίτερων θεσμών Νομικού Συμβουλίου και Ελεγκτικού Σώματος της Αυτοδιοίκησης, χωριστών από τα αντίστοιχα της κεντρικής διοίκησης. Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Αιρετός Νομάρχης και νομαρχιακό συμβούλιο Κατάργηση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ως β βαθμού Περιφερειακά Διαμερίσματα χωρίς ρόλο, πέρα από αυτό των «εσωτερικών εκλογικών περιφερειών». Μετεξέλιξη σε «περιφερειακά διαμερίσματα». Διατήρηση αιρετών συμβουλίων στο επίπεδο των σημερινών νομών με εισηγητικό και συμβουλευτικό τουλάχιστον ρόλο Διατήρηση διοικητικών υπηρεσιών ως παραρτημάτων της Περιφέρειας στις σημερινές έδρες των νομών.
Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση 1033 Δήμοι Οι δήμοι απομακρύνονται ακόμη περισσότερο από τους δημότες τους και αντιμετωπίζονται ως απλός διοικητικός μηχανισμός. Αναγκαστικές συνενώσεις δήμων σε 370 τοπικούς διοικητικούς μηχανισμούς με βάση κυρίως το πληθυσμιακό κριτήριο Όχι υποχρεωτικές συνενώσεις με καθαρά πληθυσμιακά κριτήρια. Κάτι τέτοιο δεν αποτελεί μεταρρύθμιση. Όπου υπάρχει ανάγκη, οι δήμοι επιλέγουν οι ίδιοι τον τρόπο να καλύψουν τις ελλείψεις τους: είτε με εθελούσιες συνενώσεις, είτε με υποστήριξη από την Περιφέρεια, είτε με συνεργασίες γειτονικών δήμων, ώστε να καλύψουν από κοινού ποιοτικούς και ποιοτικούς στόχους, καθώς και τη στελέχωση και πιστοποίηση που σήμερα τους λείπουν. Αξιοποίηση της εμπειρίας των Συνομοσπονδιών Δήμων στη Γαλλία, αλλά και των Συμπολιτειών ή των Συμβουλίων Περιοχής στην Ελλάδα. Άριστο μέγεθος ενός δήμου είναι αυτό που τον βοηθάει να ανταποκριθεί σε μια σειρά υποχρεώσεις του απέναντι στους δημότες: (α) αποκέντρωση εξουσιών (β) εκδημοκρατισμός της αυτοδιοίκησης (γ) δομές συμμετοχής των πολιτών στη διαμόρφωση και λήψη αποφάσεων, (δ) βιώσιμη προοπτική κάθε δήμου, περιφέρειας και της χώρας συνολικά, (ε) προστασία του περιβάλλοντος, βιώσιμη διαχείριση των τοπικών φυσικών πόρων
(στ) διασφάλιση μιας βιώσιμης οικονομίας και σύγχρονων κοινωνικών υπηρεσιών σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο (ζ) αναβάθμιση των υπηρεσιών και λειτουργιών των αυτοδιοικητικών θεσμών. Όχι στην απορρόφηση αγροτικών δήμων από τις γειτονικές πόλεις, καθώς κάτι τέτοιο θα ενίσχυε τις οικιστικές πιέσεις στην ύπαιθρο. Όχι στη συνένωση δήμων βάσει σχεδιασμών για τις υπό διαμόρφωση (μονοεδρικές) εκλογικές περιφέρειες των εθνικών εκλογών. Όχι στη συγχώνευση μεσαίων και μεγάλων αστικών δήμων με πληθυσμό δεκάδων χιλιάδων κατοίκων, χωρίς τη συναίνεση των δημοτών τους. Η τοπική κοινωνία δεν πρέπει να απουσιάζει από την επιλογή των κριτηρίων βάσει των οποίων σχεδιάζονται οι συνενώσεις. Αποτίμηση των προηγούμενων συγχωνεύσεων, με το πρόγραμμα «Καποδίστριας». Απευθείας εκλογή Δημάρχου με 42% Ανεξέλεγκτη εξουσία Δημάρχου -διορίζει αντιδημάρχους -λογοδοτεί κάθε 4 χρόνια Απευθείας εκλογή δημάρχου με 50%+1 Απευθείας εκλογή των επικεφαλής κάθε Δήμου, διευρύνοντας το γεωγραφικό χώρο της εξουσίας τους, οικοδομώντας μια κουλτούρα υπερεξουσίας, αυθαιρεσίας και αδιαφάνειας Ο Δήμαρχος διορίζει τους αντιδημάρχους Η ενίσχυση της προσωπικής εξουσίας του δημάρχου και του Κύριο όργανο τα Δημοτικά Συμβούλια. Εκλογή τους με απλή αναλογική σε ένα μόνο γύρο. Έμμεση εκλογή του δημάρχου. Ο Δήμαρχος και οι θεματικοί αντιδήμαρχοι εκλέγονται από το δημοτικό συμβούλιο στη βάση προγραμματικών συμφωνιών. Δικλείδες που θα διασφαλίζουν ότι ο δήμος δε θα μένει ακέφαλος σε περίπτωση διαφωνίας.
περιφερειάρχη, συρρικνώνει ακόμη περισσότερο τη δημόσια συζήτηση για τις τοπικές πολιτικές και την αναζήτηση προγραμματικών συγκλίσεων. Οι τοπικοί αντιδήμαρχοι να εκλέγονται από τους αντίστοιχους δημοτικούς συμβούλους. Στην περίπτωση διατήρησης της άμεσης εκλογής δημάρχου, να εκλέγονται τουλάχιστον οι αντιδήμαρχοι από το δημοτικό συμβούλιο. Δυνατότητα να διορίζονται αντιδήμαρχοι και από την αντιπολίτευση. Μόνο με τον όρο της σύμφωνης γνώμης του συνδυασμού στον οποίο ανήκουν Συμμετοχή της αντιπολίτευσης στη Δημαρχική Επιτροπή Τοπικά συμβούλια Προβλέπονται μόνο για Καποδιστριακούς Δήμους. Στην πράξη δε λειτουργούν. Αρμοδιότητες στα τοπικά συμβούλια μόνο για επείγοντα ζητήματα περιορισμένης εμβέλειας,. Διαχειρίζονται μόνο μια πάγια προκαταβολή. 1-5 μέλη, ενιαίο ψηφοδέλτιο, υποχρεωτικές υποψηφιότητες από κάθε συνδυασμό. Τα τοπικά συμβούλια να αποκτήσουν δικό τους ανεξάρτητο συμμετοχικό προϋπολογισμό στα πλαίσια του δήμου, να έχουν λόγο για τα θέματα που αφορούν την περιοχή τους, αλλά και αρμοδιότητες για μικρά και μεσαία τοπικά έργα. Οι δικλείδες διαφάνειας και ελέγχου των δήμων, να ισχύουν και για τα Τοπικά Συμβούλια. Τα 5 μέλη να αποτελούν το ελάχιστο και να αυξάνονται αναλογικά με τον πληθυσμό Ενιαίο ψηφοδέλτιο μόνο για πολύ μικρές ενότητες, που επιτρέπουν προσωπική επαφή των πολιτών.. Ασφυκτικοί περιορισμοί στο δικαίωμα υποψηφιότητας, αν οι συνδυασμοί παραμείνουν υποχρεωμένοι να καταθέτουν πλήρη ψηφοδέλτια για όλες τις δημοτικές εκλογικές περιφέρειες για όλα τα τοπικά συμβούλια. Στις υποψηφιότητες και την κατάρτιση συνδυασμών για τους δήμους και τις περιφέρειες, να ισχύουν μόνο οι περιορισμοί που προβλέπονται και στις βουλευτικές εκλογές.
Χωριστή εκλογή των δημοτικών συμβούλων σε κάθε υπό συνένωση δήμο. Αποκλείονται από το δημοτικό συμβούλιο όσοι δεν εκλέγουν σύμβουλο στην Α κατανομή. -Στη Β κατανομή να αθροίζονται και τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων από διαφορετικές «δημοτικές περιφέρειες». - Να εκλέγονται και οι συνδυασμοί που δε συγκέντρωσαν το εκλογικό μέτρο αλλά υπερβαίνουν σε ψήφους τα αδιάθετα υπόλοιπα των άλλων συνδυασμών. Η χρήση της Δημοτικής Κάρτας σε διαδικασίες διαβούλευσης θα πρέπει να διασφαλίζει την αυτοπρόσωπη εμπλοκή του δημότη. Προληπτικός έλεγχος των δαπανών Κίνδυνος να εκφυλιστεί σε ασφυκτικό έλεγχο της κεντρικής εξουσίας, ιδίως αν υπάγεται στο υπουργείο Εσωτερικών. Γι αυτό προτείνουμε τη θεσμοθέτηση ιδιαίτερων θεσμών Νομικού Συμβουλίου και Ελεγκτικού Σώματος της Αυτοδιοίκησης, χωριστών από τα αντίστοιχα της κεντρικής διοίκησης. Απόδοση μέρους των εισπράξεων από το ΦΠΑ στους δήμους Συγκεκριμένο ποσοστό των δημόσιων εσόδων να παραμένει στο Δήμο όπου εισπράχθηκε, ενώ ένα ακόμη ποσοστό να αναδιανέμεται μεταξύ των δήμων όλης της χώρας για άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων και προώθηση της σύγκλισης /κοινωνικής συνοχής.. Διαφανή κριτήρια χρηματοδότησης με βασικότερο τις επιδόσεις κάθε δήμου αναφορικά με συγκεκριμένους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους.