Οδηγός για την απόκτηση σήμανσης CE 1 Εισαγωγή Θεμελιώδης στόχος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας είναι η διασφάλιση της ελεύθερης κυκλοφορίας εμπορευμάτων εντός των συνόρων της Ευρώπης και η εξάλειψη των τεχνικών φραγμών στο εμπόριο. Για την επίτευξη των παραπάνω σκοπών συντάχθηκαν/συντάσσονται Ευρωπαϊκές οδηγίες και πρότυπα. Με το σήμα CE ο κατασκευαστής τεκμηριώνει ότι το προϊόν του ανταποκρίνεται (συμμορφώνεται) στις εκάστοτε εφαρμοστέες οδηγίες και στις τεχνικές προδιαγραφές. Το σήμα CE είναι συνεπώς ένα σύμβολο πιστότητας, αλλά δεν αποτελεί και σύμβολο διασφάλισης ποιότητας. 2 Η οδηγία περί προϊόντων του τομέα δομικών κατασκευών και η μεταφορά της στο εθνικό δίκαιο 2.1 Η οδηγία περί προϊόντων του τομέα δομικών κατασκευών Η οδηγία περί προϊόντων του τομέα δομικών κατασκευών εκδόθηκε για να διασφαλιστεί η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων σε ό,τι αφορά τα δομικά προϊόντα. Η οδηγία περί προϊόντων του τομέα δομικών κατασκευών θέτει τις προϋποθέσεις για την εναρμόνιση των νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με τα δομικά προϊόντα. 2.1.1 Βασικές απαιτήσεις Όπως ορίζει το άρθ. 2 παρ. 1 της οδηγίας περί προϊόντων του τομέα δομικών κατασκευών πρέπει τα κράτη μέλη να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα δομικά προϊόντα μπορούν να διατίθενται στην αγορά μόνον εφόσον είναι κατάλληλα για τη χρήση για την οποία προορίζονται, εφόσον δηλαδή τα χαρακτηριστικά τα οποία διαθέτουν είναι τέτοια ώστε τα δομικά έργα, στα οποία θα χρησιμοποιηθούν, να πληρούν τις "βασικές απαιτήσεις" (Essential Requirements). Οι συγκεκριμένες απαιτήσεις ορίζονται στο Παράρτημα Ι της οδηγίας περί προϊόντων του τομέα δομικών κατασκευών και αφορούν: τη μηχανική αντοχή και την ευστάθεια την πυροπροστασία την υγιεινή, την υγεία και το περιβάλλον την ασφάλεια χρήσης την ηχομόνωση την εξοικονόμηση ενέργειας και τη θερμομόνωση Τελ. ενημέρωση: 09.06.2009 1.2 Σήμανση CE / Οδηγός Σελίδα 1 από 5
2.1.2 Εναρμονισμένα πρότυπα Οι τεχνικές λεπτομέρειες που αφορούν στη συγκεκριμενοποίηση των προαναφερθέντων απαιτήσεων ορίζονται από τα Ευρωπαϊκά Ινστιτούτα Τυποποίησης και τίθενται σε ισχύ βάση επίσημων εντολών (εντολές τυποποίησης) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Εναρμονισμένα θεωρούνται τα πρότυπα τυποποίησης τα οποία εκδόθηκαν ως τεχνικοί κανόνες από τα ευρωπαϊκά ινστιτούτα τυποποίησης βάση επίσημης εντολής και τα οποία δημοσιεύθηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 2.2 Η μεταφορά της οδηγίας περί προϊόντων του τομέα δομικών κατασκευών στο εθνικό δίκαιο της Γερμανίας Οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες πρέπει να μεταφέρονται στο εθνικό δίκαιο. 3 Σήμανση CE 3.1 Ο δρόμος για την απόκτηση της σήμανσης CE Όπως αναφέρεται στην ενότητα 2.2.1, ένα δομικό προϊόν επιτρέπεται να διατεθεί ελεύθερα στην αγορά μόνο εφόσον είναι κατάλληλο για τη χρήση για την οποία προορίζεται. Ένα δομικό προϊόν θεωρείται (μεταξύ άλλων) κατάλληλο για χρήση εφόσον ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των αναγνωρισμένων εναρμονισμένων προτύπων. 3.1.1 Διαδικασία βεβαίωσης της πιστότητας Για να πιστοποιηθεί ότι ένα δομικό προϊόν πληροί τις απαιτήσεις κάποιου αναγνωρισμένου εναρμονισμένου προτύπου πρέπει αυτό να υποβληθεί στη διαδικασία βεβαίωσης της πιστότητας. Η διαδικασία αυτή αποτελείται από τα εξής βήματα (πρβλ. 8 παρ. 2 σημείο 1 BauPG): τύπου του δομικού προϊόντος από τον κατασκευαστή/ από αναγνωρισμένο οργανισμό ελέγχου Έλεγχοι των δειγμάτων που λαμβάνονται στο εργοστάσιο σύμφωνα με το προδιαγεγραμμένο πρόγραμμα δοκιμών από τον κατασκευαστή ή από οργανισμό ελέγχου Δειγματοληπτική ελέγχου από τον κατασκευαστή ή από κοινοποιημένο οργανισμό ελέγχου στο εργοστάσιο ή στην ελεύθερη αγορά ή έλεγχος δειγμάτων που λαμβάνονται από το εργοτάξιο Έλεγχος από τον κατασκευαστή ή από κοινοποιημένο οργανισμό ελέγχου δειγμάτων που λαμβάνονται από παρτίδα που παραδόθηκε ή πρόκειται σύντομα να παραδοθεί Τελ. ενημέρωση: 09.06.2009 1.2 Σήμανση CE / Οδηγός Σελίδα 2 από 5
Συνεχής εσωτερικός έλεγχος της παραγωγής από τον κατασκευαστή (έλεγχος της παραγωγής στο εργοστάσιο) επιθεώρηση του εργοστασίου και του ελέγχου της παραγωγής στο εργοστάσιο από οργανισμό επιθεώρησης Σε περίπτωση που συνδυαστούν τα προαναφερθέντα βήματα προκύπτουν ποικίλες διαδικασίες βεβαίωσης της πιστότητας. Συνολικά διακρίνονται 6 συστήματα βεβαίωσης της πιστότητας. Στα εναρμονισμένα πρότυπα αναφέρεται το εκάστοτε εφαρμοστέο σύστημα. Ο πίνακας που ακολουθεί επεξηγεί ποια καθήκοντα πρέπει να εκπληρωθούν και από ποιόν για την εκάστοτε διαδικασία: Διαδικασία βεβαίωσης της πιστότητα ς Καθήκοντα του κατασκευαστή Έλεγχος της παραγω γής στο εργοστά σιο τύπου περαιτέ ρω δοκιμές Επιθεώρηση του ελέγχου παραγωγής στο εργοστάσιο Καθήκοντα του κοινοποιημένου οργανισμού τύπου επιθεώρηση του εργοστασίου Συνεχής εξωτερική επιτήρηση 1 x x x x x 1+ x x x x x x x 2 x x x x 2+ x x x x x x 3 x x 4 x Δειγματ οληπτικ ή - ελέγχο υ Από τον παραπάνω πίνακα προκύπτει, παραδείγματος χάρη, ότι στο πλαίσιο της διαδικασίας 3 είναι απαραίτητη η διενέργεια της αρχικής ς τύπου και του ελέγχου παραγωγής στο εργοστάσιο από κάποιον κοινοποιημένο οργανισμό. 3.1.2 Δήλωση πιστότητας Η διαδικασία βεβαίωσης της πιστότητας ολοκληρώνεται με τη δήλωση πιστότητας του κατασκευαστή. Υπό ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί επίσης να είναι απαραίτητο και το πιστοποιητικό πιστότητας ενός κοινοποιημένου οργανισμού. Με τη δήλωση πιστότητας ο κατασκευαστής βεβαιώνει ότι μέσω των προβλεπόμενων διαδικασιών για τη βεβαίωση της πιστότητας που διενεργήθηκαν διαπιστώθηκε η πιστότητα του δομικού προϊόντος. Η εν λόγω δήλωση πρέπει να υποβάλλεται γραπτώς, να φυλάσσεται από τον κατασκευαστή και να προσκομίζεται εφόσον ζητηθεί από τον εκπρόσωπο της αρμόδιας αρχής. Η δήλωση πιστότητας (ή το πιστοποιητικό πιστότητας) παρέχει το δικαίωμα και την υποχρέωση τοποθέτησης του σήματος CE. Τελ. ενημέρωση: 09.06.2009 1.2 Σήμανση CE / Οδηγός Σελίδα 3 από 5
3.2 Προδιαγραφές σήμανσης CE Υπάρχουν ακριβείς προδιαγραφές με τις οποίες καθορίζεται ο τρόπος τοποθέτησης της σήμανσης CE, τα αναγραφόμενα στοιχεία και το σημείο τοποθέτησής της: Στο παράρτημα IV της οδηγίας περί προϊόντων του τομέα δομικών κατασκευών υπάρχει υπόδειγμα του σήματος CE καθώς και στοιχεία για το μέγεθός του. Στο παράρτημα ΖΑ του εφαρμοστέου προτύπου προϊόντος καθορίζονται τα στοιχεία που πρέπει να αναγράφονται στο σήμα καθώς και το σημείο τοποθέτησής του 4 Σήμανση CE για παράθυρα και εξωτερικές πόρτες σύμφωνα με το πρότυπο EN 14351-1 Το EN 14351-1 αποτελεί εναρμονισμένο πρότυπο. Στο εν λόγω πρότυπο και ιδίως στο παράρτημα ΖΑ παρατίθενται λεπτομέρειες για τη σήμανση CE των παραθύρων και των εξωτερικών πορτών. Στον πίνακα ΖΑ.2 καθορίζεται ποιο σύστημα πιστότητας ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένους σκοπούς χρήσης. Κατά κανόνα στην προκειμένη περίπτωση πρέπει να διεξαχθεί η διαδικασία 3. Η εν λόγω διαδικασία αποτελείται κυρίως από τα εξής βήματα (πρβλ. τον χωριστό πίνακα ΖΑ.3β του EN 14351-1): τύπου (InitialTypeTest) του προϊόντος από κοινοποιημένο οργανισμό Έλεγχος της παραγωγής στο εργοστάσιο 4.1.1 τύπου τύπου θεωρείται ο καθορισμός, μέσω μέτρησης, υπολογισμού ή άλλης διαδικασίας που περιγράφεται στο πρότυπο προϊόντος, των ιδιοτήτων του προϊόντος σύμφωνα με κάποιο εναρμονισμένο ευρωπαϊκό πρότυπο προϊόντος λαμβάνοντας ως δείγμα αντιπροσωπευτική ποσότητα. Για την υποστήριξη των κατασκευαστών παραθύρων και εξωτερικών πορτών, η VBH (ως παροχέας του συστήματος) έχει ήδη διενεργήσει πολλές αρχικές δοκιμές τύπου! Τα αποτελέσματα βρίσκονται στη διάθεση των κατασκευαστών από τη VBH στο πλαίσιο του έργου CE-fix σε μορφή διαβατηρίων προϊόντος (γνωστή ως με διαδοχική χρήση των αποτελεσμάτων). Με αυτόν τον τρόπο η VBH εξοικονομεί χρόνο και χρήμα προς όφελος των κατασκευαστών! Τελ. ενημέρωση: 09.06.2009 1.2 Σήμανση CE / Οδηγός Σελίδα 4 από 5
4.1.2 Έλεγχος της παραγωγής στο εργοστάσιο (FCP) Στο παράρτημα IΙΙ της οδηγίας περί προϊόντων του τομέα δομικών κατασκευών υπάρχει ένας γενικός ορισμός του ελέγχου της παραγωγής στο εργοστάσιο. Σύμφωνα με αυτόν έλεγχος της παραγωγής στο εργοστάσιο σημαίνει (...) "(...) συνεχής εσωτερικός έλεγχος της παραγωγής από τον κατασκευαστή. Όλα τα στοιχεία, οι απαιτήσεις και τα μέτρα που ακολουθεί ο κατασκευαστής καταγράφονται συστηματικά με τη μορφή γραπτών συμβάσεων και διαδικασιών. Αυτή η καταγραφή του συστήματος ελέγχου της παραγωγής εξασφαλίζει την κοινή κατανόηση της διασφάλισης της ποιότητας και επιτρέπει να παρακολουθείται ο βαθμός στον οποίο επιτυγχάνονται τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά του προϊόντος καθώς και η αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος ελέγχου της παραγωγής." Για περαιτέρω λεπτομέρειες ανατρέξτε στο σημείο 7.3 του EN 14351-1. Για να υποστηρίξει τους κατασκευαστές παραθύρων και εξωτερικών πορτών η VBH θέτει στη διάθεση των κατασκευαστών, στο πλαίσιο του έργου CE-fix, έγγραφα για τον έλεγχο της παραγωγής στο εργοστάσιο! Τα εν λόγω έντυπα δημιουργήθηκαν από το ift Rosenheim και την VBH και ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του προτύπου EN 14351-1 για τον έλεγχο της παραγωγής στο εργοστάσιο. Τελ. ενημέρωση: 09.06.2009 1.2 Σήμανση CE / Οδηγός Σελίδα 5 από 5