Κωνσταντίνος Νικολακόπουλος

Κωνσταντίνος Νικολακόπουλος Καθηγητής Καινής Διαθήκης Συνεργαζόμενο Ακαδημαϊκό Προσωπικό Θεολογική Σχολή Εκκλησίας Κύπρου Ισοκράτους, 1-7 1016, Λευκωσία Κύπρος Τηλ.: 00357 22 443 055 Φαξ: 00357 22 443 050 E-mail: c.nikolakopoulos@theo.ac.cy Προφίλ: Ο Δρ. Κωνσταντίνος Νικολακόπουλος είναι καθηγητής Βιβλικής με κυρίως γνωστικό αντικείμενο την «Καινή Διαθήκη» στο Τμήμα Ορθοδόξου του Πανεπιστημίου Μονάχου και επισκέπτης καθηγητής στη Θεολογική Σχολή της Εκκλησίας Κύπρου. Από το 2003 μέχρι το 2011 διετέλεσε Πρόεδρος του Ορθοδόξου Τμήματος, από το 2011 μέχρι το 2017 διετέλεσε Πρόεδρος της Επιτροπής Εξετάσεων και από το 2017 μέχρι σήμερα μετά από επανεκλογή είναι και πάλι Πρόεδρος στο ίδιο Τμήμα του Πανεπιστημίου Μονάχου. Από το 2006 εκδίδει το γερμανόφωνο επιστημονικό θεολογικό Περιοδικό «Orthodoxes Forum» και από το 2011 τη σειρά θεολογικών Μονογραφιών «Lehr- und Studienbücher Orthodoxe Theologie».Είναι μέλος της Επιτροπής Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ Ορθοδόξου Εκκλησίας Γερμανίας και Καθολικής Εκκλησίας Γερμανίας, καθώς επίσης και της Επιτροπής Διαλόγου μεταξύ Οικουμενικού Πατριαρχείου και Ευαγγελικής Εκκλησίας Γερμανίας. Συμμετέχει σε διεπιστημονικά ερευνητικά προγράμματα ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων και είναι μέλος πολλών Επιστημονικών Εταιρειών, Ιδρυμάτων και Επιτροπών. Έχει συμμετάσχει σε Επιτροπές Αξιολόγησης προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων σε Πανεπιστήμια της Ελλάδος και της Κύπρου μετά από πρόσκληση των αντιστοίχων φορέων Α.ΔΙ.Π. Ελλάδος και ΔΙ.Π.Α.Ε. Κύπρου. Έχει δημοσιεύσει μονογραφίες και διάφορες μελέτες και άρθρα στους τομείς κατά πρώτον της Εισαγωγής, Ερμηνείας και της Καινής Διαθήκης και κατά δεύτερον της Βυζαντινής Μoυσικoλoγίας, Λειτουργικής και Υμνολογίας της πρώιμης Εκκλησίας. Κεντρική θέση στις ερευνητικές και διδακτικές του δραστηριότητες κατέχει η θεματική περί γλωσσικής εξέλιξης στα ελληνιστικά και πρωτοχριστιανικά χρόνια με άξονα την «Κοινή» γλώσσα της Καινής Διαθήκης. 1. Εκπαίδευση Πτυχίο Έτος Ίδρυμα Τμήμα Τίτλος Διατριβής Υφηγεσία 1998 Ludwig- Maximilians- Universität München, DE Διδακτορικό Δίπλωμα 1991 Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ελλάδα Πτυχίο 1983 Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ελλάδα Πτυχίο Ιεροψάλτου και Δίπλωμα Μουσικοδιδασκάλου 1982 Απολλώνιον Ωδείον Αθηνών, Ελλάδα Evangelisch- Theologische Fakultät Die 'unbekannten' Hymnen des Neuen Testaments. Die orthodoxe Hermeneutik und die historisch-kritische Methode Τά ρητορικά σχήματα διανοίας στα ἱστορικά βιβλία τῆς Καινῆς Διαθήκης 1

Βυζαντιν. Μουσικής Απολυτήριο Λυκείου 1979 Πρότυπο Γυμνάσιο-Λύκειο Πατρών, Ελλάδα 2. Εργοδότηση Περίοδος εργοδότησης Από Μέχρι 09.2017 05.2019 Θεολογική Σχολή Εκκλησίας Κύπρου Εργοδότης Τοποθέτηση Θέση Πρόγραμμα Επισκέπτης καθηγητής 05.2017 07.2017 Universität Wien, Αυστρία 2000 σήμερα Ludwig- Maximilians- Universität München, DE 1998 2000 Ludwig- Maximilians- Universität München, DE 1991 1998 Ludwig- Maximilians- Universität München, DE Katholisch- Theologische Fakultät Τμήμα Ορθοδόξου Τμήμα Ορθοδόξου Τμήμα Ορθοδόξου Επισκέπτης καθηγητής με εντολή διδασκαλίας Καθηγητής Καθηγητής με σύμβαση περιορισμένου χρόνου Επιστημονικός Βοηθός και Συνεργάτης 3. Διδασκαλία 2017-2019 Θεολογική Σχολή Εκκλησίας Κύπρου 2017 Katholisch-Theologische Fakultät, Universität Wien, Αυστρία 1998- Τμήμα Ορθοδόξου, Universität München, DE 1991-1998 Τμήμα Ορθοδόξου, Universität München, DE 1991-1993 Volkshochschule München, DE Βυζαντινή Μουσική ΘΕΟ.125 Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη ΘΕΟ.325 Ερμηνεία Καινής Διαθήκης Α ΘΕΟ.425 Ερμηνεία Καινής Διαθήκης Β ΘΕΟ.426 Ερμηνεία Πράξεων των Αποστόλων Orthodoxe Exegese des Neuen Testamentes Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη Εισαγωγή στην Εξηγητική της Καινής Διαθήκης Ερμηνεία της Καινής Διαθήκης Υμνολογία των χρόνων της Καινής Διαθήκης και της πρώιμης Εκκλησίας Εισαγωγή στην Υμνογραφία και τη Βυζαντινή Μουσική Ελληνιστική Κοινή Γλώσσα της Καινής Διαθήκης Εισαγωγή στα βιβλία της Καινής Διαθήκης Υμνολογία και Λειτουργική της πρώιμης Εκκλησίας 2

4. Διοικητικά Καθήκοντα 2017- Πρόεδρος του Τμήματος Ορθοδόξου του Πανεπιστημίου Μονάχου 2011-2017 Πρόεδρος της Επιτροπής Εξετάσεων του Τμήματος Ορθοδόξου του Πανεπιστημίου Μονάχου 2003-2011 Πρόεδρος του Τμήματος Ορθοδόξου του Πανεπιστημίου Μονάχου 5. Μέλος Επιστημονικών Εταιρειών, Ιδρυμάτων, Επιτροπών και Συλλόγων Μέλος της Διεθνούς Εταιρείας Σπουδών Καινής Διαθήκης Studiorum Novi Testamenti Societas (SNTS). Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Βιβλικών Σπουδών. Μέλος της Εταιρείας Βαυαρών Καινοδιαθηκολόγων. Μέλος της Παγγερμανικής Εταιρείας Βυζαντινολόγων Deutsche Arbeitsgemeinschaft zur Förderung Byzantinischer Studien Μέλος της Επιτροπής Εκδόσεων της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας Μέλος της Λέσχης Ελλήνων Επιστημόνων Μονάχου Club Griechischer Akademiker Πρόεδρος του «Συλλόγου Βυζαντινής Μονάχου» και Χοράρχης του «Χορού Ιεροψαλτών Μονάχου» Μέλος της Επιτροπής Θεολογικού Διαλόγου μεταξύ της Ορθοδόξου Επισκοπικής Συνέλευσης Γερμανίας και της Καθολικής Εκκλησίας της Γερμανίας Μέλος της θεολογικής Επιτροπής Διαλόγου μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Ευαγγελικής Εκκλησίας της Γερμανίας 6. Ερευνητικά Προγράμματα Συνεισφορές 2016-2018 Συμμετοχή ως ειδικός ορθόδοξος σύμβουλος στο πρόγραμμα της Ελβετικής Βιβλικής Εταιρείας για τη γερμανική μετάφραση του ελληνικού λειτουργικού κειμένου της Καινής Διαθήκης του Οικουμενικού Πατριαρχείου (1904) 2015-2016 Συμμετοχή σε ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Βόννης σχετικά με τις παλαιές και νέες ερμηνευτικές προοπτικές της Παύλειας. 2015 Συμμετοχή στο ερευνητικό πρόγραμμα της Αυστριακής Βιβλικής Εταιρείας υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Αυστρίας για τη συγγραφή ειδικής Βίβλου για χρήση στο μάθημα Θρησκευτικών υπό τον τίτλο Orthodoxe Schulbibel. Evangelien, Apostelgeschichte und ausgewählte Psalmen. 2014-2016 Συμμετοχή σε κοινό ερευνητικό πρόγραμμα με το Πανεπιστήμιο του Cluj- Napocaστη Ρουμανία, με απόληξη την έκδοση του τόμου Die Orthodoxe Kircheinder Selbstdarstellung (Münster-Berlin 2016) 3

2013 Συμμετοχή σε ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Βελιγραδίου (καθηγητής Rodoljub Kubat) με σκοπό την έκδοση Λεξικού Βιβλικής Ερμηνευτικής. 2012 Συμμετοχή σε ερευνητικό πρόγραμμα του Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Βιέννης με εκδοτικό σκοπό Λεξικού Βυζαντινών Συγγραφέων Lexikon byzantinischer Autoren. 2006-2009 Συμμετοχή, ως απεσταλμένος της Ορθοδόξου Επισκοπικής Συνελεύσεως Γερμανίας, στην ερευνητική επιστημονική ομάδα των Πανεπιστημίων Koblenz-Landau για το πρόγραμμα της Γερμανικής Βιβλικής Εταιρείας για τη γερμανική μετάφραση του κειμένου των Εβδομήκοντα με τίτλο Septuaginta Deutsch. Dasgriechische AlteTestament in deutscher Übersetzung. 1984-1985 Έρευνα στην Καθολική Σχολή του Πανεπιστημίου Regensburg σχετικά με την ιστορικοκριτική ερμηνευτική μέθοδο. 13. Δημοσιεύσεις Βιβλία/μονογραφίες 1. Καιvή Διαθήκη καί Ρητoρική. Τά ρητoρικά σχήματα διαvoίας στά ἱστoρικά βιβλία τῆς Καιvῆς Διαθήκης, διδ. Διατριβή, Κατερίνη 1993, 383 σελ. (ISBN 960-7297-73-3). 2. Orthodoxe Hymnographie. Lexikon der orthodoxen hymnologisch-musikalischen Terminologie, Schliern b. Köniz 1999, 91 σελ. (ISBN 3-906596-04-4). 3. Die "unbekannten" Hymnen des Neuen Testaments. Die orthodoxe Hermeneutik und die historisch-kritische Methode. Exegetische und theologische Deutung neutestamentlicher Stellen unter Berücksichtigung des orthodoxen Kultus, διατριβή επί υφηγεσίᾳ, (Veröffentlichungen des Instituts für Orthodoxe Theologie αριθ. 7), Aachen 2000, 172 σελ. (ISBN 3-8265-7719-1) 4. Ζητήματα λoγικῆς λατρείας καί λειτoυργικῆς ἀγωγῆς, Θεσσαλονίκη 2001, 159 σελ. (ISBN 960-242- 233-5). 5. Ἑρμηνευτικά μελετήματα ἀπό ρητορικῆς καί ὑμνολογικῆς ἐπόψεως, (Βιβλική Βιβλιοθήκη αριθ. 34), Θεσσαλονίκη 2005, 259 σελ. (ISBN 960-242-322-6) 6. Studii de Teologie Biblică. Ermineutica ortodoxăşiceaoccidentală: semnifi-caţianoţiunilor imnologiceale Noului Testament, traducere de Pr. Prof. Dr. Ioan Vasile Leb şi Drd. Ilie Ursa, Cluj- Napoca 2008, 193 σελ. (ISBN 978-973-1714-49-3). 7. Das Neue Testament in der Orthodoxen Kirche. Grundlegende Fragen einer Einführung in das Neue Testament, (Lehr- und Studienbücher Orthodoxe Theologie αριθ. 1, εκδ. υπόκ. Νικολακόπουλου), Münster-Berlin κ.α., 1η έκδ. 2011, 2η έκδ. 2014, 320 σελ. (ISBN 978-3-643-10869-2) 8. Imnografia ortodoxă la începutșiastăzi. Dicționar de termeniliturgiciși imnologici, traducere de Diac. Dr. Alexandru Ioniţă, editatăsubcoordinareaşti-inţifică a Prof. Dr. Adrian Marinescu, Bucureşti 2015, 164 σελ. (ISBN 978-606-29-0033-5). 9. Gesammelte orthodoxe theologische Studien, Göttingen 2015, 267 σελ. (ISBN 978-3-7369-9036-4) 4

Εργασίες σε επιστημονικά περιοδικά Die byzantinische Musik als Grundbestandteil des orthodoxen Kultus. Στο: Orthodoxes Forum 3 (1989) 49-56. Das Neue Testament als hymnologische Quelle in der Orthodoxen Kirche. Στο: Θεoλoγία 61 (1990) 161 186. Prinzipien der Synodalität nach dem Neuen Testament. Insbesondere am Beispiel des Apostelkonzils. Στο: Orthodoxes Forum 5 (1991) 193-205. Ἡ voηματική λειτoυργία βασικῶv ρητoρικῶv σχημάτωv στό κείμεvo τῆς Ἀπoκαλύψεως τoῦ Ἰωάvvoυ. Στο: Γρηγόριoς Παλαμᾶς, 75 (1992), τεύχος 742, σελ. 511-529. Das Mesonyktikon des Sonntages: Einleitung - Kommentierung - Deutscher Text. Στο: Orthodoxes Forum 6 (1992) 247-258. Das orthodoxe Osterfest. Ein Wandern durch die liturgische Zeit. Στο: Der Christliche Osten 48 (1993) 31-38. Die Geschichtlichkeit der Auferstehung Jesu im orthodoxen Kultus und Glauben. Στο: Orthodoxes Forum 8 (1994) 165-174. Τάὑμvoλoγικά τμήματα τoῦ κατά Ματθαῖov. Νoηματικές πρoεκτάσεις βάσει τῆς ρητoρικῆς δoμῆς τoυς. Στο: Δελτίo Βιβλικώv Μελετώv τόμ. 13 (1994), έτος 23 ο, σελ. 34-50. Autokephalie system und eucharistische Einheit. Orthodoxe Ekklesiologie mit neutestamentlichen Fundamenten. Στο: Θεoλoγία 67 (1996) 361 371. The Language of the New Testament as an Example for the Historical Unity of the Greek Language. Στο: The Greek Orthodox Theological Review Volume 42 (1997) 259-271. Die Historizität und Wirklichkeit der Auferstehung Jesu - Orthodoxe Stellungnahme zu einem aktuellen Streit. Στο: Κληρovoμία 30 (1998), τεύχη 1-2, Θεσσαλονίκη 1999, σελ. 139-175. Grundprinzipien der orthodoxen patristischen Hermeneutik. Dissonanz oder Ergänzung zur historisch-kritischen Methode? Στο: Orthodoxes Forum 13 (1999) 171-185. Die Originalsprache des Neuen Testaments und ihre Rezeption durch das moderne Griechentum. Στο: Orthodoxes Forum 14 (2000) 159-170. Ψαλμός - ύμvoς - ωδή: Ερμηvευτική συμβoλή τoυ Γρηγoρίoυ Νύσσης στη βιβλική υμvoλoγική oρoλoγία. Στο: Δελτίo Βιβλικών Μελετών τόμ. 19 (2000), έτος 29 ο, σελ. 43-57. Aspekte der `paulinischen Ironie' am Beispiel des Galaterbriefes. Στο: Biblische Zeitschrift Neue Folge 45 (2001) 193-208. Die Göttliche Liturgie der Orthodoxie: Struktur Theologie. Στο: Una Sancta 56 (2001) 308-313. Der byzantinische Gesang der griechisch-orthodoxen Kirche von 1814 bis heute. Στο: Orthodoxes Forum 14 (2000) 159-170. Neutestamentliche Zeugnisseüber die Stellung der Frau in der apostolischen Kirche.Στο: Orthodoxes Forum 16 (2002) 155-166. Johannes Chrysostomos alspastoraler Schriftausleger. Στο: Orthodoxes Forum 22 (2008) 53-60. Die orthodoxe Liturgie. Merkmale, Symbolik und Kritikpunkte. Στο: Orthodoxes Forum 25 (2011) 121-129. Βασικὲς «τριαδικὲς» ἐκφράσειςτῆς Καινῆς Διαθήκης ὡς πρῶτες προϋποθέσεις τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως. Στο: Θεoλoγία 84 (2013), τεύχος 3, σελ. 51-63. Die orthodoxe Hermeneutik in ihrem Selbstverständnisge genüber der historisch-kritischen Methode. Στο: RES Review of Ecumenical Studies, vol. 6 (Sibiu, December 2014), issue 3, σελ. 473-486. Die orthodoxe Kirchen musikalse inbedeutendes Erbe von Byzanz und ihre modern Rezeptionim Westen am Beispiel des Byzantinischen Kantorenchores München.Στο: RES Review of Ecumenical Studies, vol. 7 (Sibiu, December 2015), issue 3, σελ. 447-459. Septuaginta ca izvor al Imnografie i Ortodoxe. Un exemplu de Exegeză Liturgică. Übers. Ausdem Deutschen von Pr. conf. Dr. Constantin Oancea. Στο: Teologieşi Viaţă. Revistă de Gândireşi Spiritualitate Creştină, Neue Reihe Jg. 26, Nr. 1-4 Ianuarie-Aprilie (Iaşi 2016) 138-148. Funktion und Hermeneutik der HeiligenSchrift in der orthodoxen Liturgie.Στο: Heiliger Dienst 72 (Salzburg 2018), τεύχος 1, σελ. 30-40. 5

Άρθρα/Μελέτες σε συλλογικούς τόμους Ἡ γλωσσικὴ δoμὴ τῆς Καιvῆς Διαθήκης. Στο: Συμπόσιov πvευματικὸv ἐπὶχρυσῷ Ἰωβηλαίῳτoῦ Μητρoπoλίτoυ Πατρῶv Νικoδήμoυ 1939-1989, Αθήνα 1989, σελ. 577-586. Ἀξιόλoγαρητoρικά σχήματα στήv ἁπλῆ γλώσσα τῆς Ἀπoκαλύψεως. Στο: Ἱερά Ἀρχιεπισκoπή Κύπρoυ (εκδ.), Ἡ Ἀπoκάλυψη τoῦ Ἰωάvvη. Πρoβλήματα φιλoλoγικά, ἱστoρικά, ἑρμηvευτικά, θεoλoγικά. (ΕἰσηγήσειςΣΤ Συvάξεως Ὀρθoδόξωv Βιβλικῶv Θεoλόγωv. Λευκωσία 26 Σεπτεμβρίoυ - 3 Ὀκτωβρίoυ 1991), Λευκωσία 1993, σελ. 227-237. Σκιαγράφηση τῆς Ὀρθoδoξίας στό Βυζάvτιo πρίv καί μετά τήv πτώση. Στο: Καιρός. Τόμoς τιμητικός στov oμότιμo καθηγητή Δαμιαvό Αθ. Δόϊκo, τόμ. Β, (Επιστημovική Επετηρίδα τoυ Τμήματoς Θεoλoγίας της Θεoλoγικής Σχoλής Θεσσαλovίκης, Νέα Σειρά - τόμoς 5ος), Θεσσαλονίκη 1995, σελ. 205-216. Die orthodoxen Kirchen in Selbstverständnis und Glaubenspraxis heute. Στο: Der Glaube der Chisten, τόμ. Α : Ein ökumenisches Handbuch, εκδ. υπό E. Biser, F. Hahn, M. Langer κ.α., München 1999, σελ. 899-912. Die griechische Orthodoxie in Deutschland und ihre Verbindung mit dem ökumenischen Patriarchat in Konstantinopel. Στο: B. Rill (εκδ.), Griechenland: Politik und Perspektiven, (Argumente und Materialien zum Zeitgeschehen 11, Hanns-Seidel-Stiftung), München 1999, σελ. 31-37. Der Gewinn der theologischen Wissenschaft beim Zusammenfinden der drei großen christlichen Konfessionen an der Münchener Universität. Στο: D. C. Ratke (εκδ.), Theologie zu Beginn des 3. Jahrtausends im globalen Kontext: Rückblick und Perspektiven. Festschrift anlässlich des 60. Geburtstages von Hans Schwarz, (Glauben und Denken [Jg. 12], Sonderbd.), Frankfurt am Main κ.α. 2000, σελ. 315-321. Rhetorische Auslegungsaspekte der Theologie in der Johannesoffenbarung. Στο: P. Müller, Chr. Gerber, Th. Knöppler (εκδ.), "... was ihr auf dem Weg verhandelt habt": Beiträge zur Exegese und Theologie des Neuen Testaments. Festschrift für Ferdinand Hahn zum 75. Geburtstag, Neukirchen- Vluyn 2001, σελ. 166-180. Ἡ συμψαλμωδία τῶν πιστῶν κατά τίς μαρτυρίες τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Στο: Ιερά Μητρόπολις Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας (εκδ.), Πρακτικά Διεθνοῦς Ἐπιστημονικοῦ Συνεδρίου Η Παύλεια Ὁ ἄνθρωπος κατά τόν Ἀπόστολο Παῦλο (Ἰούνιος 2002), Βέροια 2002, σελ. 171-183. Ἐπόψεις τῆς παυλείου ρητορικῆς στίς δύο πρός Τιμόθεον ἐπιστολές (με γερμανική περίληψη). Στο: "Ἡ πνευματική παρακαταθήκητoῦ Ἀπoστόλoυ Παύλoυ. Πoιμαντικές ἐπιστολές". Εἰσηγήσεις ΙΑ συvάξεωςὀρθoδόξωvβιβλικῶv Θεoλόγωv, Λευκάδα 25-28 Σεπτεμβρίoυ 2003, Θεσσαλονίκη 2004, σελ. 287-304. Römer 10,17 und 12,1-21. Στο: WCC (εκδ.), Aus Gnadeseidihrseliggeworden. BibelstudienzuHeilung und Versöhnung, Γενεύη 2005, σελ. 27-32. (Ο τόμος μεταφράστηκε στα αγγλικά, γαλλικά και ισπανικά). An Orthodox Critique of Some Radical Approaches in New Testament Studies.Στο: Theodore G. Stylianopoulos (εκδ.), Sacred Text and Interpertation. Perpsectives in Orthodox Biblical Studies, Papers in Honor of Professor Savas Agourides, Brookline, Massachusettes 2006, σελ. 337-353. ΜαρτυρίεςτῆςΚαινῆςΔιαθήκηςγιάτήθέσητῆςγυναίκαςστήνἈποστολικήἘκκλησία. Στο: Ι. Γαλάνης, Ι. Καραβιδόπουλος, Γ. Πατρώνος, Χρ. Οικονόμου, Χρ. Καρακόλης, Σ. Δεσπότης,Κ. Μπελεζος (εκδ.), Διακονία Λειτουργία Χάρισμα. Πατερική καί σύγχρονη ἑρμηνεία τῆς Καινῆς Διαθήκης, τιμητικός τόμος πρός τόν Ὁμότιμο Καθηγητή τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν Γεώργιο Ἀντ. Γαλίτη, Λειβαδειά 2006, σελ. 425-442. Von der Kirche getragen durch die Exegese erschlossen. Die orthodoxe Sicht auf die Bibel. Στο: Gerlinde Baumann, Elisabeth Hartlieb (εκδ.), Fundament des Glaubens oder Kulturdenkmal? Vom Umgang mit der Bibel heute, Leipzig 2007, σελ. 91-100. Χρυσός κανόνας (Ματθ. 7:12. Λουκ. 6:31): Το βιβλικό αντίδοτο στη βία. Στο: Στα Βήματα του Αποστόλου Βαρνάβα, Τιμητικός τόμος για τη 30η επέτειο Αρχιερατείας του Αρχιεπισκόπου Νέας Ιουστινιανής και πάσης Κύπρου κ. Χρυσοστόμου Β, Λευκωσία 2008, σελ. 493-505. 6

morul ca expresieretorică la Sfântul Vasile cel Mare.Στο: Ioan-Vasile Leb, Gabriel-Viorel Gârdan, Dacian But-Căpuşan (εκδ.), Revelaţii aleunităţii. La Sfinţii Părinţi Capadocieni, Cluj-Napoca 2013, σελ. 65-70. Paulus Rühmen in den Schwächen. Exegetische Erwägungenzu 2 Kor 12,6-10. Στο: Κ. Μπελέζος σε συνεργασία με Σ. Δεσπότη και Χρ. Καρακόλη (εκδ.), Saint Pauland Corinth. 1950 Years Sincethe Writing of the Epistles to thecorinthians. International Scholarly Conference Proceedings (Corinth, 23-25 September 2007), Band II, Αθήνα 2009, σελ. 405-420. Die Gnade des Herrn oder die Macht des Geistes bei Paulus in 2 Kor 10-13. Στο: PRO ORIENTE Jahrbuch 2009, hrsg. Von der Stiftung Pro Oriente, Wien 2010, σελ. 142-153. Formule treimice fundamentale din Noul Testament caceledintâipremizeale Simbolului de Credinţă. (= Grundlegende triadische Formulierungen als erste Voraussetzungen des Glaubensbekenntnisses) (+ Summary), Στο: Anuarul Facultăţii de Teologie Ortodoxă Patriarhul Justinian anuluniversitr 2009-2010, Decan Pr. Prof. Dr. Ştefan Buchiu, Jg. 10, Bukarest 2010, σελ. 77-88. Orthodoxe Kritik der modernen deutschen Übersetzung der Heiligen Schrift Bibel in gerechter Sprache. Στο: ΑγίαΓραφήκαιαρχαίοςκόσμος. Τιμητικό αφιέρωμα στον ομότιμο καθηγητή Ιωάννη Λ. Γαλάνη, εκδ. Υπό Π. Βασιλειάδη, Μ. Κωνσταντίνου, Ι. Μούρτζιου, Ι. Σκιαδαρέση, Χ. Ατματζίδη, Θεσσαλονίκη 2010, σελ. 349-362. Caracterulcreştinal Europei şicontribuţia ortodoxă. (= Der christliche Charakter Europas und der orthodoxe Beitrag), Στο: Ioan-Vasile Leb, Gabriel-Viorel Gârdan, Dacian But-Căpuşan (Koord.), Integrarea Europeanăşi Valorile Bisericii. Internationale Konferenz Cluj-Napoca, 26-29 Μαρτίου 2009, Cluj-Napoca 2011, σελ. 23-31. Die Apokalypse des Johannes und die orthodoxe Liturgie: Anknüpfungspunkte zwischen Apokalypse und orthodoxem Kultus. Στο: Jörg Frey, James A. Kehlhoffer, Franz Tóth (εκδ.), Die Johannes apokalypse. Kontexte Konzepte Rezeption, (WUNT 287), Tübingen 2012, σελ. 775-791. Beziehungenzwischen Kirche und Staat in Deutschland und in der Perspektive der Errichtungeinesneuen Europas. Στο: Petra Bosse-Huber / Martin Illert (εκδ.), Theologischer Dialog mitdem Ökumenischen Patriarchat. 14. und 15. Begegnungimbilateralen Theologischen Dialog, (Beiheftezur Ökumenischen Rundschau, Nr. 101), Leipzig 2015, σελ. 272-289. The Bible in the Orthodox Church.Στο: Discover Anew the Bible s Treasures, edited by Ökumenische Centrale der ACK Arbeitsgemeinschaft Christlicher Kirchen in Deutschland, Frankfurt a. M. 2017, σελ. 64-68. Ausgewählte Aspekte der paulinischen Theologie am Beispiel des 2. Korintherbriefes. Στο: Ιερά Μητρόπολις Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας (εκδ.),τόμος επετειακός επί τη συμπληρώσει είκοσι ετών από της υπό του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος καθιερώσεως των εκδηλώσεων προς τιμήν του Αγίου ενδόξου Αποστόλου Παύλου 1995-2014, Βέροια 2014, σελ. 299-311. Das Selbstverständnis der Orthodoxie in der Geschichte und immodernen Europa am Beispiel der Bundesrepublik Deutschland.Στο: Anselm Blumberg Oleksandr Petrynko (Hgg.), Historia magistra vitae. Leben und Theologie der Kirche ausihrer Geschichte verstehen, Τιμητικός τόμος για τον Johannes Hofmann στα 65 α γενέθλια, Regensburg 2016, σελ. 381-398. Exegese für die Kirche. Eine orthodoxe Auseinandersetzungmitdemreformatorischen Schriftprinzip. Στο: Uwe Swarat - Thomas Söding (εκδ.), Heillosgespalten? Segensreicherneuert? 500 Jahre Reformation in der Vielfaltökumenischer Perspektiven, (Quaestiones Disputatae, Bd. 277), Freiburg- Basel-Wien 2016, σελ. 57-68. Ermineuticaortodoxă: identitateaeiînraport cu metodaistorico-critică. Στο: Alexandru Ioniţă (εκδ.), Interpretarea Biblicăîntre Bisericăşi Universitate: perspective interconfesionale, (StudiaOecumenica, Bd. 10), Sibiu / Cluj-Napoca 2016, σελ. 434-450. Hymnographie und Musik in der byzantinischen Ostkirche.Στο: Ioan Vasile Leb, Konstantin Nikolakopoulos, Ilie Ursa (εκδ.), Die Orthodoxe Kirche in der Selbstdarstellung. Ein Kompendium, (Lehr- und Studienbücher Orthodoxe Theologie, 4), Berlin 2016, σελ. 159-169. Christusbilder: Neutestamentliche Grundlagen der patristischenikonen theologie.στο: Petra Bosse- Huber, Martin Illert (εκδ.), Das Bild Christi in der orthodoxen und derevangelischen Frömmigkeit. XVI. Begegnungimbilateralen theologischen Dialog zwischen der EKD und dem Ökumenischen Patriarchat, (Beiheftezur Ökumenischen Rundschau Nr. 113), Leipzig 2017, σελ. 37-52. 7

Paulus über Gerechtigkeit und Rechtfertigung. Exegetische Perspektivenunter Berücksichtigung von 1 Kor. 1,30.Στο: Athanasios Despotis (εκδ.), Participation, Justification, and Conversion. Eastern Orthodox Interpretation of Paul and the Debate between Old and New Perspectives on Paul, (WUNT - 2. Reihe, Bd. 442), Tübingen 2017, σελ. 89-106. Verständnis und Interpretation der HeiligenSchrift in der Orthodoxen Kirche.Στο: Nadine Hamilton (εκδ.), Sola Scriptura. Die Heilige Schriftalsheiligende Schrift, (Beiheftezur Ökumenischen Rundschau Nr. 116), Leipzig 2017, σελ. 129-144. Schrift, Konziloder Papst - Wer hat das Sagen? Orthodoxe Perspektive.Στο: Bertram Stubenrauch, Athanasios Vletsis, Friederike Nüssel, Michael Huber (Εκδ.), 500 Jahre Reformation wo steht die Ökumene?, (Beihefteausdem Zentrum für Ökumenische Forschung München Bd. 6), Münster- Hamburg-Berlin-London 2018, σελ. 73-81. 1991 Ανακοινώσεις σε επιστημονικά συνέδρια Ανακοίνωση: "Ἀξιόλoγα ρητoρικά σχήματα στήv ἁπλή γλώσσα τῆς Ἀπoκαλύψεως" στα πλαίσια τῆς ΣΤ Συvάξεως Ὀρθoδόξωv Βιβλικῶv Θεoλόγωv στη Λευκωσία / Κύπρoς (Σεπτέμβριος). 1993 "Τά ὑμvoλoγικά τμήματα τoῦ κατά Ματθαῖov. Νoηματικές πρoεκτάσεις βάσει τῆς ρητoρικῆς δoμῆς τoυς" στά πλαίσια τῆς Ζ Συvάξεως τῆς Διoρθoδόξoυ Ἑταιρείας Βιβλικῶv Σπoυδῶv στο Βoυκoυρέστι /Ρoυμαvία (Σεπτέμβριος). 1994 "Ψαλμός - ὕμvoς - ᾠδή. Ἑρμηvευτική συμβoλή τoῦ Γρηγoρίoυ Νύσσης στή βιβλική ὑμvoλoγική ὁρoλoγία" στά πλαίσια τoῦ IΓ Συvεδρίoυ Πατερικῆς Θεoλoγίας στήv Ἀθήvα (Σεπτέμβριος). 1995 "Ἡ ρητoρική εἰρωvεία ὡς ἐκφραστικό μέσov στήv προς Γαλάτας Ἐπιστoλή" στά πλαίσια τῆς Η Συvάξεως τῆς Διoρθoδόξoυ Ἑταιρείας Βιβλικῶv Σπoυδῶv στή Μεσημβρία / Βoυλγαρία (Σεπτέμβριος). 1999 "Diegriechische Orthodoxie in Deutschland und ihre Verbindungmitdem Ökumenischen Patriarchat in Konstantinopel" στά πλαίσια τῆς ἐπιστημovικῆς ἡμερίδας μέ θέμα "Ἑλλάδα Πoλιτική και πρooπτικές" πoύ ὀργαvώθηκε ἀπό το Ἵδρυμα Hanns-Seidel-Stiftung στο Wildbad Kreuth τῆς Βαυαρἰας (Μάιος). "Dreimal Theologie ander LMU" στά πλαίσια τῆς oἰκoυμεvικῆς ἡμερίδας μέ θέμα "Einsam - Zweisam - Dreisam. Θεoλoγίαὡς δημόσια πρoσφoρά" στήv αἴθoυσα τελετῶv τoῦ Παvεπιστημίoυ Μovάχoυ (Μάιος). "Die Göttliche Liturgie: Struktur - Theologie" στά πλαίσια τoῦ 20oυ συvεδρίoυ τoῦ Διεθvoῦς Συvδέσμoυ Ἐργασίας γιά θέματα ὑμvoλoγίας στήv Ὀρθόδoξη Ἀκαδημία στο Κoλυμπάρι Χαvίωv (Αὔγoυστoς). "Derbyzantinische Gesangdergriechisch - orthodoxen Kirche von 1814 bisheute" στά πλαίσια τoῦ 20oυ συvεδρίoυ τoῦ Διεθvoῦς Συvδέσμoυ Ἐργασίας γιά θέματα ὑμvoλoγίας στήv Ὀρθόδoξη Ἀκαδημία στο Κoλυμπάρι Χαvίωv (Αὔγoυστoς). 8

2000 "Βιβλικές πρoβληματικές μεταξύ ἀvατoλῆς καί δύσεως" στά πλαίσια τoῦ 31oυ ἹερατικoῦΣυvεδρίoυτῆςἙλληvoρθoδόξoυἹερᾶςΜητρoπόλεωςΓερμαvίαςστόΜόvαχo (Νoέμβριος). 2001 "Zur Entstehung und Entwicklungder orthodoxen Hymnographie" στά πλαίσια τoῦ συvεδρίoυ μέ θέμα "Ἡ ὑμvωδία τῆς χριστιαvικῆς ἀvατoλῆς" πoύ ὀργαvώθηκε ἀπό τή σερβική ὀρθόδoξη Μητρόπoλη Κεvτρικῆς Εὐρώπης στο Ἁvvόβερo (Φεβρουάριος). "Μαρτυρίες τῆς Καιvῆς Διαθήκης για τή θέση τῆς γυvαίκας στήv Ἀπoστoλική Ἐκκλησία" στά πλαίσια τoῦ 32oυ Ἱερατικoῦ Συvεδρίoυ τῆς Ἑλληvoρθoδόξoυ Ἱερᾶς Μητρoπόλεως Γερμαvίας στο Μόvαχo (Ὀκτώβριος). 2002 Ἡ συμψαλμωδία τῶν πιστῶν κατά τίς μαρτυρίες τοῦ ἀποστόλου Παύλου στά πλαίσια τοῦ 8ου Διεθνοῦς Συμποσίου H Παύλεια τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας στή Βέροια ( Ἰούνιος). Der orthodoxe Glaubeals Gegenstand der Forschung κατά την ἐτήσια ἱερατική σύναξη τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκλλησίας τῆς Φινλανδίας στήν πόλη Joensuu (Σεπτέμβριος). 2003 Επόψεις της Παύλειας ρητορικής στις δύο προς Τιμόθεον Επιστολές στο πλαίσιο της ΙΑ Σύναξης της Ορθοδόξου Εταιρείας Βιβλικών Θεολόγων στη Λευκάδα (Σεπτέμβριος). Hermeneutics of the NewTestamentin East and West, στο πλαίσιο συνεδρίου που οργανώθηκε στη Θεολογική Τιμίου Σταυρού στο Brookline-Boston προς τιμήν του καθηγητού κ. Σάββα Αγουρίδη (Οκτώβριος). 2005 2007 Die orthodoxe Hermeneutikin ihrem Selbstverständnisgegenüberder historisch-kritischen Methode στο Διεθνές Συνέδριο που οργανώθηκε στην Ορθόδοξη Θεολογική Σχολή του Αγίου Τύχωνος στη Μόσχα (Οκτώβριος). «Ο χρυσούς κανών (Μτ 7,12 Λκ 6,31). Το βιβλικό αντίδωτο στη θρησκευτική βία», στο πλαίσιο του Συνεδρίου που οργάνωσε ο Σύνδεσμος Μεταπτυχιακών Φοιτητών της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (Ιούλιος). Paulus Rühmen in den Schwächen. Exegetische Erwägungenzu 2 Kor 12,6-10, κατά το Α Διεθνές Συνέδριο με θέμα «Ο Απόστολος Παύλος και η Κόρινθος» στην πόλη της Κορίνθου (Σεπτέμβριος). Neutestamentliche Wurzelnder Synodalität κατά το Διεθνές Συνέδριο με θέμα Autoritätund Synodalitätals ökumenischer Chanceundekklesiologisches Desiderat, που οργανώθηκε από το Καθολικό Πανεπιστήμιο της βαυαρικής πόλης Eichstätt (Νοέμβριος). «Ο Ιωάννης Χρυσόστομος ως ποιμαντικός ερμηνευτής της Αγίας Γραφής» στο πλαίσιο του Διεθνούς Επιστημονικού Συμποσίου με θέμα «Ο Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος. 1600 χρόνια (407-2007) που οργανώθηκε από το Τμήμα Κοινωνικής της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης (Νοέμβριος). 2008 9

Moderne Verfälschungen des Evangeliums? Die deutsche Übersetzung der Heiligen Schrift >Bibel in gerechter Sprache<, στο πλαίσιο του Διεθνούς Συνεδρίου με θέμα Revelation and Cultural Diversity. The Gospel of Christ and the Diversity of Cultures που οργάνωσε η Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Cluj-Napoca στη Ρουμανία (Νοέμβριος). 2009 Die Gnadedes Herrnoderdie Machtdes Geistesbei Paulusin 2 Kor 10-13 στο πλαίσιο Οικουμενικού Συμποσίου που οργάνωσε το Ίδρυμα PROORIENTE στη Βιέννη (Φεβρουάριος). Derchristliche Charakter Europasund der orthodoxe Beitrag στο πλαίσιο Διεθνούς Συμποσίου του Κέντρου Οικουμενικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Cluj-Napoca στη Ρουμανία με θέμα European Integration and the Values of the Church (Μάρτιος). 2010 «Η μαρτυρία του Παπία Ιεραπόλεως για τον Πρεσβύτερο Ιωάννη και το τέταρτο Ευαγγέλιο» στο πλαίσιο της ΙΒ Σύναξης της Ορθοδόξου Εταιρείας Βιβλικών Θεολόγων στις Σέρρες (Σεπτέμβριος). Grundlegende triadische Formulierungendes Neuen Testamentsalserste Voraussetzungendes Glaubenssymbols στο πλαίσιο Διεθνούς Συνεδρίου με θέμα Das Nikäno-Konstantinopolitanische Symbolon: Geschichte, Theologie, Spiritualität που οργανώθηκε από τη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Βουκουρεστίου (Νοέμβριος). 2011 BeziehungenzwischenKircheundStaatinDeutschlandundinderPerspektivederErrichtungeinesneuen Europas στο πλαίσιο της 15 ης συνάντησης θεολογικού διαλόγουμεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Ευαγγελικής Εκκλησίας της Γερμανίας στην Ορθόδοξη Ακαδημία Κρήτης στο Κολυμπάρι Χανίων (Μάρτιος). 2013 Gebet und Hymnusimneutestamentlichen und altchristlichenbzw. Orthodoxen Liturgiekontext κατά την ετήσια σύναξη της Εταιρείας Βιβλικών Θεολόγων της Ρουμανίας στο Πανεπιστήμιο του Sibiu/Hermannstadt (Φεβρουάριος). 2015 Eine Stellungnahmeaus der Sicht der orthodoxen Exegesezum Jubiläum 500 Jahre Reformation στο πλαίσιο του Διεθνούς Συνεδρίου με θέμα «500 χρόνια Μεταρρύθμιση» που οργανώθηκε στην Καθολική Ακαδημία στο Μόναχο (Απρίλιος). Christusbilder: Neutestamentliche Grundlageder patristischenikonen theologie στο πλαίσιο της 16ης συνάντησης θεολογικού διαλόγου μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Ευαγγελικής Εκκλησίας της Γερμανίας στο Αμβούργο (Ιούλιος). 2016 «Οι επτά Εκκλησίες ως παραλήπτριες των επτά επιστολών στην Αποκάλυψη» στο διεθνές Συμπόσιο με θέμα «Αρχές του Χριστιανισμού στην Ιωνία» που οργανώθηκε στη Σμύρνη/Τουρκία (Φεβρουάριος). Schrift, Konzil oder Papst Wer hat das Sagen? Eine Stellungnahme aus der Sicht der orthodoxen Exegese zum Thema 500 Jahre Reformation Wo steht die Ökumene?, στο πλαίσιο οικουμενικού συνεδρίου του Πανεπιστημίου του Μονάχου (Μάιος). 10

Verständnis und Interpretation der Heiligen Schrift in der Orthodoxen Kirche στο Διεθνές Συνέδριο του Πανεπιστημίου Erlangen-Nürnberg με θέμα Sola Scriptura. Die Heilige Schrift als heiligende Schrift (Ιούλιος). 2017 Freiheit der Exegese? Die Bibel in den orthodox-reformatorischen Gesprächen bei Tübingen I und in der modernen Schriftauslegung, στο πλαίσιο Επιστημονικού Συμποσίου με θέμα Tübingen II. Freiheit ausorthodoxer und evangelischer Sicht που οργανώθηκε κατά την επίσκεψη του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου στην πόλη Τυβίγγη (Μάιος). 2018 Zur Bedeutungdes Theologie studiumsheute unter Berücksichtigung der akademischen orthodoxen Theologie στην έδρα της Ελληνορθόδοξης Μητρόπολης Γερμανίας στη Βόννη (Απρίλιος). Η σημασία της Αγίας Γραφής ιδιαιτέρως της Καινής Διαθήκης στη ζωή των σύγχρονων Χριστιανών στο πλαίσιο της 4 ης Ιερατικής Σύναξης της Ιεράς Μητροπόλεως Καρπενησίου (Μάιος). Byzantinische musikalische Tradition: Eingewichtiger Faktorzur Gestaltungder orthodoxen hymnologischen Terminologie, διάλεξη στο Ινστιτούτο Διαπολιτιστικής Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου της Βαρσοβίας (Ιούνιος). Η Ιστορία του Κανόνα της Καινής Διαθήκης: Κανονικά και Απόκρυφα κείμενα, στην Εξαρχία του Παναγίου Τάφου στη Λευκωσία (Σεπτέμβριος). Liturgische Verwendung des Vater-unser im orthodoxen Kultus. Wirkungsgeschichtliche Überlegungen στο πλαίσιο του Διεθνούς Συνεδρίου με το θέμα την Κυριακή Προσευχή Das Vaterunser: Ursprünge, Bedeutung, Wirkungsgeschichte στην Ευαγγελική Θεολογική Σχολή του Γερμανικού Πανεπιστημίου της Τυβίγγης (Οκτώβριος). Grundlegende Merkmale der Byzantinischen Musik und ihr Einsatz in den orthodoxen Gottesdiensten στο πλαίσιο του Διεθνούς Συνεδρίου του Πανεπιστημίου της Λουκέρνης στην Ελβετία (Νοέμβριος). 11